produkcja roślinna Oziminy przed zimą ZBOŻA NR 8/2015 (114) 18 listopada

Transkrypt

1 NR 8/2015 (114) Spis treści KPODR zaprasza 18 listopada biuletyn Oziminy przed zimą Na kolekcji odmian w Grubnie 1 3 Seminarium Innowacje w tuczu trzody chlewnej Minikowo, 25 listopada Konferencja Polowa pojemność wodna i integrowana ochrona zbóż Przysiek, 26 listopada Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie Minikowo tel fax sekretariat@kpodr.pl Wyniki pomiarów meteorologicznych Notowania cenowe Ustawa antysmogowa Z życia KPODR IV Szachowe Mistrzostwa Polski Rolników Przysiek, 28 listopada Konferencja Nowoczesne technologie w chowie i hodowli bydła mlecznego Minikowo, 9 grudnia Jarmark Adwentowy Przysiek, 12 grudnia Więcej informacji na produkcja roślinna ZBOŻA Oziminy przed zimą W dalszym ciągu utrzymuje się susza hydrologiczna, oznaczająca głęboki deficyt wodny w glebie. Jednak opady, które w ostatnich kilku tygodniach wystąpiły w naszym regionie, zdecydowanie poprawiły sytuację wodną w wierzchniej ornej warstwie gleby. Na wielu polach widać dobre, wyrównane wschody zbóż. Tam, gdzie wcześniej występowały puste place, także pojawiają się wschody, dzięki czemu obsada roślin na tych polach ulega uzupełnieniu. Wilgoć oznacza również, że rośliny mogą pobrać składniki pokarmowe niezbędne do dobrego przezimowania, m.in. azot i potas, co zdecydowanie poprawiło sytuację upraw przed zimą. O zimotrwałości rośliny decyduje jej zdolność do zahartowania się, które następuje w warunkach stopniowego obniżania się temperatury. Najkorzystniejsza sytuacja jest wtedy, gdy po słonecznej chłodnej jesieni następuje stopniowe oziębianie i opady śnieżne utrzymujące się przez cały okres mrozów. Dopiero znaczne spadki temperatury bez okrywy śnieżnej sprawiają, że rośliny słabiej przygotowane do zimy mają mniejsze szanse na przetrwanie. Zimotrwałość jest cechą złożoną, obejmującą odporność na: wymarzanie, wyprzenie, wysmalanie, wysadzanie roślin, skorupę lodową. Wymarzanie następuje na skutek bezpośredniego działania mrozu na nieokryte śniegiem rośliny. Mrozoodporność zależy od gatunku i odmiany rośliny oraz jej zahartowania. Hartowanie polega na przejściu przez roślinę wewnętrznych przemian fizjologicznych i chemicznych, w wyniku których zmienia się metabolizm. Ulega on spowolnieniu przy jednoczesnym wzroście stężenia soków komórkowych. Do tego procesu potrzeba wszystkich składników pokarmowych. Największe znaczenie ma tu potas, uczestnicząc w transporcie wewnątrzkomórkowym, a jednocześnie będąc istotnym elementem stężonego soku komórkowego, który nie pozwala na rozerwanie komórek podczas mrozów. Istotna jest też fotosynteza: im sprawniej przebiega, tym więcej tworzonych węglowodanów podstawy zagęszczonego soku komórkowego, a do tego potrzebne są takie składniki, jak azot, fosfor, magnez i mikroelementy. Zatem zbilansowane nawożenie to podstawa nie tylko plonowania, ale i przezimowania roślin. Jeżeli zimą nastąpi silne ocieplenie, rośliny mogą stracić wytrzymałość na mróz, czyli się rozhartować. To samo zachodzi wówczas, gdy gruba okrywa śniegu, który spadł przy niezbyt niskiej temperaturze, ulegnie stopnieniu i ponownie wystąpią mrozy. Podczas okresowo bezśnieżnych zim, przeplatanych surowymi mrozami i odwilżami, zimują dobrze

2 zboża te odmiany zbóż, które mają długi okres jarowizacji. Bardziej podatne na wymarzanie są rośliny, które jesienią nie zdążyły się rozkrzewić. Przemarznięcie łodyg i liści nie zagraża życiu rośliny; u zbóż dopiero zniszczenie węzła krzewienia powoduje ich zamieranie. Na wymarzanie wpływa także ukształtowanie terenu i warunki glebowe. Rośliny ulegają większym uszkodzeniom na wzniesieniach, gorzej zimują też na skłonach południowych niż na północnych, gdyż na przedwiośniu są tu silniejsze wahania temperatury i wegetacja rozpoczyna się wcześniej. Pewne znaczenie ma również kultura gleby. Zbita, niestrukturalna rola zwiększa niebezpieczeństwo wymarzania z powodu słabszego wzrostu roślin jesienią oraz większych wahań temperatury gleby. Najlepiej chroni oziminy przed niską temperaturą puszysty śnieg. Wartość ochronna pokrywy zależy od jej grubości. Już 10-centymetrowa warstwa jest dostateczną ochroną nawet przed silnym mrozem. Uszkodzone i osłabione przez mróz rośliny łatwo są porażane przez grzyby chorobotwórcze i bakterie. Jeżeli nie mogą zregenerować tych uszkodzeń, z czasem wypadają. Wyprzenie roślin zachodzi wówczas, gdy gruba warstwa śniegu pokrywa niedostatecznie zamarzniętą glebę. Pod taką okrywą długo może utrzymywać się temperatura bliska zera (nawet podczas mrozów), przy której rośliny intensywniej oddychają niż wtedy, gdy ziemia jest całkowicie zamarznięta. Wyprzeniu sprzyjają również długo zalegające na przedwiośniu zaspy. Proces ten przebiega w trzech etapach: najpierw rośliny tracą węglowodany, a jeszcze ich nie syntetyzują, później następuje rozpad białek i w końcu liście zostają porażone pleśnią śniegową. Temu zjawisku raczej trudno zaradzić; straty minimalizuje jedynie dobra kondycja roślin. Wysmalanie występuje wtedy, gdy przy braku okrywy śnieżnej wieje mroźny i suchy wiatr, powodując wysuszanie roślin. Zamarznięta gleba uniemożliwia pobieranie wody i roślina powoli zamiera, a jej organy nadziemne wyglądają jak spalone. Temu zjawisko też praktycznie trudno zapobiec; decydujące będą kondycja roślin i faza ich rozwoju. Wysadzanie występuje najczęściej na przedwiośniu, gdy temperatura w dzień jest dodatnia, a nocą ziemia zamarza. Na glebach bogatych w próchnicę i gromadzących wodę dochodzi wtedy do uszkadzania i rozrywania korzeni, a nieraz do wysadzania, czyli wypychania ich na powierzchnię. Tutaj receptą może być unikanie uprawiania ozimin na glebach, gdzie do takiego zjawiska dochodzi. W jaki sposób przygotować rośliny do zimy? Kluczem jest prawidłowa agrotechnika, zbilansowane nawożenie oraz właściwy dobór odmian i gatunków. W nowoczesnych technologiach można także wspierać się innowacjami. Zasady prawidłowego siewu zbóż ozimych omówiliśmy w poprzednim biuletynie. Najbardziej mrozoodpornym zbożem jest żyto i w jego zasiewach nie występują istotne uszkodzenia mrozowe. Ewentualne obumieranie roślin może być powodowane przez pleśń śniegową lub przez długotrwałe lokalne zalania podczas wiosennych roztopów. Dotychczas najbardziej zagrożone były niektóre plantacje rzepaku i jęczmienia ozimego oraz te pszenice i pszenżyta, które ucierpiały jesienią ze względu na suszę. Susza jesienna może ograniczyć pobór potasu oraz innych pierwiastków niezbędnych do dobrego przezimowania. W tych warunkach użycie preparatów wzmacniających kondycję roślin wydaje się uzasadnione. Obecnie rolnik ma do dyspozycji cały arsenał wspomagaczy. Są to preparaty składające się zazwyczaj z nawozów mineralnych makrolub mikroelementowych z dodatkami organicznymi (wyciągami z alg, aminokwasami), stosowane w formie oprysków. Preparaty te aktywują najważniejsze procesy fizjologiczne roślin i wspomagają m.in. tworzenie silnego węzła krzewienia u zbóż, zwiększając szanse na dobre przezimowanie oraz lepszą regenerację wiosną. Warto jednak pamiętać, że aktywatory nie zastąpią zbilansowanego nawożenia i prawidłowej agrotechniki. Podsumowując należy podkreślić, że nie ma jednej konkretnej recepty na zapewnienie oziminom dobrego przetrwania stresu zimowego. To cały kompleks zabiegów, działań organizacyjnych, technologicznych i innych. Na to nakładają się niezależne od rolnika warunki meteorologiczne. Jak pokazała zima 2011/2012, zjawiskom ekstremalnym trudno przeciwdziałać nawet najlepszymi preparatami i nawozami. Tamtej zimy w naszym regionie wymarzły prawie wszystkie oziminy, w tym żyto. Takie sytuacje zdarzają się jednak rzadko. Trzeba mieć także nadzieję, że tegoroczna susza nie odbije się na przezimowaniu, a rozkład opadów w 2016 roku będzie sprzyjał uprawom. Marek Radzimierski 2

3 Odmiany roślin Rzepak wysiany punktowo (26 VIII): stan 4 września Na kolekcji odmian w Grubnie czerwca 2016 roku po raz dwudziesty odbędą się Kujawsko-Pomorskie DNI POLA w Grubnie. Już teraz zapraszamy na to spotkanie. Jak zwykle, będzie okazja obejrzenia z bliska nowości z zakresu mechanizacji rolnictwa, nawożenia i ochrony roślin, żywienia zwierząt, budownictwa... Jednak główną areną spotkań jest pole to tutaj co roku Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego, przy współpracy z firmami hodowlanymi i nasiennymi, stara się zaprezentować w obiektywny sposób nowe odmiany roślin uprawnych głównie zbóż, rzepaku, kukurydzy i strączkowych, ale także roślin poplonowych, energetycznych czy ziemniaków. Podczas DNI POLA na ponad 300 poletkach o rozmiarach 3x15 m prezentowanych jest zawsze co najmniej 250 odmian roślin. Ale także realizowanych jest kilka wariantów technologicznych lub elementów agrotechniki w ramach demonstracji upowszechnieniowych. Warto podkreślić, że w Polsce praktycznie nie ma kolekcji odmianowych prowadzonych w taki sposób, jak w Grubnie. Czym ta kolekcja różni się od innych? Odmiany prezentowane są w blokach jednorodnych pod względem gatunkowym. Zakłada się jednakową technologię uprawy dla całego bloku roślin. Wszystkie prezentowane w jednym bloku odmiany danego gatunku mają to samo nawożenie i jednakową ochronę roślin. Jeżeli dany gatunek występuje na dwóch lub więcej blokach roślin, mogą wystąpić różnice w technologii uprawy oraz w płodozmianie między blokami. Wynika to z faktu, że poszczególne firmy chemiczne wykupują prawo do ochrony danego gatunku roślin na konkretnym bloku, a rolnicy zyskują możliwość porównania skuteczności produktów różnych firm. Jeśli prowadzone są dodatkowe prace pielęgnacyjne lub dodatkowa ochrona roślin zawsze dotyczy to całego bloku, a nie pojedynczych poletek odmianowych. Uprawa gleby, nawożenie i ochrona roślin prowadzone są przez pracowników gospodarstwa rolnego i uczniów szkoły rolniczej sprzętem, jakie posiada gospodarstwo. Wysokość nawożenia, użyte nawozy i dawki ustala kierownik gospodarstwa tak, jak na własnych polach produkcyjnych. Wyjątkiem są ewentualne nawozy i dawki zgłaszane przez firmy nawozowe tutaj obowiązuje zasada całego bloku, aby warunki pokarmowe dla wszystkich odmian były jednakowe. Na całym polu demonstracyjnym nie prowadzi się deszczowania ani żadnej innej formy podlewania roślin. Na kolekcji zachowywane się także miejsca, na których występują błędy agrotechniczne lub uszkodzenia roślin. Zaletą kolekcji jest również to, że jest ona cały czas dostępna dla odwiedzających, zarówno przed, jak i po DNIACH POLA praktycznie od siewu do zbioru. Dzięki takiemu podejściu zyskujemy obiektywny obraz sytuacji w zakresie różnic odmianowych w danym gatunku. Mamy także rzeczywisty obraz, jak wyglądają rośliny w warunkach polowych w danym roku w realiach przeciętnego dobrego gospodarstwa, dysponującego dobrymi glebami i odpowiednim wyposażeniem technicznym. Rolnicy mogą wtedy porównać swoje uprawy z tym, co rośnie na kolekcji. Obecnie trwają przygotowania do przyszłorocznych DNI POLA. 26 sierpnia wysiano 41 odmian rzepaku w 3 blokach. Zastosowano innowacyjne rozwiązanie w postaci siewu punktowego w rozstawie 6/45 cm za pomocą siewnika Kverneland Optima. Jak widać na zdjęciach obok, w trudnym suchym roku efekt mówi sam za siebie. Natomiast 30 września wysiano 87 odmian zbóż ozimych, w tym 38 odmian pszenic na dwóch blokach oraz 14 odmian jęczmienia, 20 odmian pszenżyta, 15 odmian żyta. Użyto siewnika pneumatycznego Kverneland. W tym roku wyraźnie widać skutki suszy glebowej w postaci nierównych wschodów. Wynika to z nierównomiernego rozłożenia resztek zapasów wilgoci w glebie. Siewu dokonano bowiem w glebę suchą, przed zapowiadanymi deszczami, które jednak nastąpiły dopiero po 12 dniach. Mimo to uzyskano pełną obsadę na poletkach. W ramach działań innowacyjnych 5 listopada założono demonstracje upowszechnieniowe zasiewów przewódkowych 3 odmian pszenicy jarej i 3 odmian pszenżyta jarego. Siew w dobrze uwilgotnioną glebę wykonano tym samym sprzętem co zboża ozime. Marek Radzimierski fot. P. Choiński, M. Sikora stan 22 października 3

4 pogoda pomiary meteo Opady 4

5 Temperatury pomiary meteo Pomiary prowadzono w stacji meteorologicznej w Minikowie koło Nakła nad Notecią. opracowanie: Natalia Narewska ekonomika Notowania cenowe 5 PRODUKT Średnia I II III IV V VI VII VIII IX 2014 Ceny targowiskowe podstawowych produktów rolnych*, zł/dt średnia 2015 Pszenica 78, ,67 Żyto 56, ,56 Jęczmień 75, ,56 Pszenżyto 68, ,67 Ziemniaki 102, ,33 Ceny skupu żywca netto*, zł/kg Żywiec wieprzowy 4,40 3,54 3,96 3,88 3,95 3,70 3,92 3,87 3,88 4,11 3,87 Maciory 3,11 2,33 2,42 2,46 2,38 2,25 2,33 2,47 2,28 2,38 2,37 Żywiec wołowy 7,07 7,26 7,47 7,46 7,39 7,40 7,53 7,52 7,26 7,32 7,37 Krowy 4,98 4,67 4,93 4,96 4,91 5,21 5,13 5,01 4,87 4,74 4,94 Ceny skupu zbóż netto*, zł/dt Pszenica konsumpcyjna 70, Pszenica paszowa 67, Żyto konsumpcyjne 50, Pszenżyto paszowe 58, Jęczmień konsumpcyjny 62, Jęczmień paszowy 63, Ceny nawozów mineralnych netto, zł/dt Saletra amonowa 34% 127,77 126,37 129,20 131,65 132,33 132,73 130,42 120,58 (III kwartał) 129,04 Mocznik 46% 142,02 140,42 143,53 145,19 145,64 147,23 145,72 136,54 (III kwartał) 143,47 Superfosfat wzbogacony 40% 142,24 135,13 137,73 137,16 139,38 139,55 137,27 141,72 (III kwartał) 138,28 Sól potasowa 60% 144,02 146,10 146,03 146,33 146,47 146,20 145,07 145,28 (III kwartał) 145,93 Polifoska 6 171,80 163,12 164,60 164,58 164,83 168,98 164,73 165,98 (III kwartał) 165,26 * na podstawie Systemu Notowań KPODR Minikowo: opracowanie: Michalina Jopek

6 ekologia i ochrona środowiska Regulacje prawne Ustawa antysmogowa Nowelizacja ustawy Prawo ochrony środowiska (tzw. poprawka antysmogowa) weszła w życie 12 listopada 2015 roku. Czy była potrzebna? Tak. Polska ma najbardziej zanieczyszczone powietrze w całej Unii Europejskiej. Największy problem to zanieczyszczenie pyłem zawieszonym i benzo[a]pirenem. Na dziesięć miast europejskich o najwyższych poziomach pyłu zawieszonego, aż sześć to miasta polskie. Stężenia rakotwórczego benzo[a]pirenu są u nas do kilkudziesięciu razy większe niż w innych krajach unijnych. Wysokie poziomy zanieczyszczeń to problem nie tylko dużych miast, ale również miasteczek i wsi, gdzie energia cieplna pozyskiwana jest przeważnie z węgla i drewna. Głównym źródłem pyłów zawieszonych oraz benzo[a]pirenu jest tzw. niska emisja, czyli spalanie węgla i innych paliw w domowych piecach i kotłach. W Polsce proces ten nie jest w żaden sposób uregulowany można spalać bardzo niskiej jakości paliwa w przestarzałych technologicznie instalacjach, zwanych potocznie kopciuchami lub śmieciuchami. Niejednokrotnie do węgla czy drewna dorzucane są śmieci. Emisje z takich pieców są wielokrotnie wyższe niż z kotłów nowoczesnych, spełniających wymagania emisyjne. Czy wprowadzone zmiany ustawowe nie uderzą w najuboższych? Celem poprawki nie jest wyeliminowanie spalania węgla w gospodarstwach domowych, ale unowocześnienie tego procesu poprzez stopniowe wycofywanie z użycia pieców i kotłów, które najbardziej zanieczyszczają powietrze. Nadal będzie można ogrzewać swoje gospodarstwa węglem, pod warunkiem zainstalowania pieca odpowiedniej klasy. Co więcej, w regionalnych programach operacyjnych (RPO) oraz w narodowym i wojewódzkich funduszach ochrony środowiska i gospodarki wodnej zarezerwowano znaczne środki na dotacje do wymiany najbardziej zanieczyszczających powietrze pieców i kotłów. Oznacza to, że mieszkańcy nie pozostaną sami z kosztami zakupu nowych kotłów państwo pokryje znaczną część tych wydatków. Ubóstwo energetyczne dużej części społeczeństwa jest niewątpliwie jednym z poważniejszych zaniedbań cywilizacyjnych naszego kraju. Nie może ono jednak usprawiedliwiać braku działań na rzecz poprawy jakości powietrza. Z powodu zanieczyszczenia atmosfery co roku przedwcześnie umiera 45 tys. mieszkańców Polski. Wachlarz związanych z tym chorób jest wyjątkowo szeroki: rak płuc, zawał serca, udar mózgu, astma, przewlekła obturacyjna choroba płuc, demencja starcza, autyzm, depresja i wiele innych. Koszty hospitalizacji, a także przedwczesnych zgonów wielokrotnie przewyższają koszt kompleksowego wsparcia osób ubogich, tak aby mogli pokryć koszt ogrzewania, które nie zanieczyszcza powietrza. Oczywiście, nic nie będzie tak tanie jak palenie mieszanką miału węglowego i śmieci, jednak takie zachowania zaliczyć należy do patologii, a nie promować poprzez brak uregulowań prawnych. Czy ustawa antysmogowa może zagrozić przemysłowi węglowemu? Odpowiedź jest prosta nie. Poprawka ustawy nie jest wymierzona w polski przemysł węglowy. Pozwala jedynie ucywilizować proces spalania węgla i innych paliw stałych w gospodarstwach domowych. Dzięki poprawce samorządy będą mogły zdecydować, że np. na terenie danego województwa czy gminy wszystkie kotły muszą spełniać standard emisyjny klasy 5. Oznacza to, że węgiel będzie mógł być nadal wykorzystywany do ogrzewania, ale w kotłach, które w mniejszym stopniu zanieczyszczają powietrze. Szczegółowe wymagania w tym względzie będzie określał samorząd województwa. Według polskiego prawa to samorządy (urzędy marszałkowskie oraz sejmiki wojewódzkie) odpowiadają za jakość powietrza. Urzędy marszałkowskie sporządzają co trzy lata programy ochrony powietrza, a sejmiki przyjmują je w głosowaniu. W ramach programów sporządzane są analizy, pokazujące, gdzie zanieczyszczenie jest największe i co należy zrobić, aby poprawić jakość powietrza. Zatem to w samorządach leżą kompetencje do zajmowania się tym tematem. Co więcej, nie każdy region i nie każda miejscowość boryka się z tą samą skalą problemu. Najgorzej jest na południu Polski oraz w niektórych województwach położonych centralnie. Szczególnie duża skala zanieczyszczenia powietrza jest w miejscowościach położonych w kotlinach górskich, gdzie przewietrzanie jest utrudnione. Dlatego rozwiązania nakierowane na poprawę jakości powietrza powinny być dostosowane do uwarunkowań lokalnych. Małgorzata Grabczyńska Źródło: 6

7 z życia KPODR XI Forum Energetyki Odnawialnej Przysiek 5 listopada Forum energetyczne Jedenaste już Forum Energetyki Odnawialnej odbyło się 5 listopada 2015 roku, jak zwykle w budynku przysieckiego oddziału KPODR. Patrząc na olbrzymie zainteresowanie udziałem w Forum i na frekwencję podczas tej konferencji, można powiedzieć, że zdecydowanie rośnie popularność tego typu imprez. Dzięki dotychczasowym dziesięciu spotkaniom poświęconym energetyce odnawialnej Forum zyskało stałych uczestników. Każdego roku akcent jest postawiony na inne tematy związane z energetyką odnawialną, dlatego nie tylko rolnicy szukają w tej dziedzinie odpowiednich dla siebie rozwiązań. W tym roku gośćmi byli głównie rolnicy, samorządowcy, młodzież. Najbardziej cieszyła swoją obecnością młodzież ze szkół o specjalizacji OZE, która autentycznie była zainteresowana wykładami. XI Forum Energetyki Odnawialnej promowało szczególnie korzyści, jakie mogą dać odnawialne źródła energii dla rozwoju lokalnych społeczności, zwłaszcza mikroinstalacje i małe instalacje OZE. W omawianej nowej ustawie o OZE i programie Prosument zwracano szczególnie uwagę właśnie na możliwości i korzyści wynikające z rozproszonej małej energetyki odnawialnej. Przedstawiane były również aspekty ekonomiczne wybranych małych instalacji OZE oraz możliwości i warunki przyłączenia instalacji produkujących prąd do sieci energetycznej. W ostatniej części konferencji omawiano możliwości finansowania inwestycji w branży OZE z programów pomocowych. Uczestnicy Forum mogli również dowiedzieć się o zasadach produkcji biomasy wysłuchali wykładu na temat zakładania plantacji topoli na użytek własnego gospodarstwa. Jak co roku, konferencji towarzyszyły małe targi energetyki odnawialnej. Tym razem wystawcy promowali mikroinstalacje i małe instalacje OZE. Maria Sikora fot. Marek Rząsa Święto Gęsiny na Krajnie Minikowo 11 listopada Smak gęsiny w Minikowie W Święto Niepodległości 11 listopada w Ośrodku Doradztwa Rolniczego w Minikowie odbyło się Święto Gęsiny na Krajnie. Impreza miała na celu promowanie lokalnych walorów oraz popularyzację potraw regionalnych i tradycyjnych. Tereny Doliny Noteci stanowiły niegdyś miejsce wypasu gęsi, stała się więc ona tradycyjnym miejscem spożywania gęsiny w różnej postaci. Polska jest największym producentem gęsiny w Europie, ale to wcale nie przekłada się na wysokie spożycie, które nie przekracza nawet 0,3 kg na osobę rocznie. Do tego wśród większości polskich konsumentów pokutuje przekonanie, że gąska jest za tłusta i stąd niezdrowa. Udowodniono, że mięso gęsi jest chude i zawiera kilkakrotnie mniej tłuszczu niż mięso wieprzowe, a przy tym zawiera jedno- i wielonienasycone kwasy tłuszczowe, które korzystnie wpływają na pracę serca i naczyń krwionośnych. Produkty z gęsiny, a także inne lokalne specjały kosztowano na licznych stoiskach, na których można było także kupić tuszki gęsie z podrobami oraz przetwory i produkty z gęsiny. Swoje wyroby przedstawili również twórcy ludowi i rękodzielnicy. Największą atrakcją tegorocznej imprezy były pokazy kulinarne w wykonaniu restauratorów. Zespół Pałacowo-Parkowy w Sypniewie zaprezentował białą kiełbasę z gęsiny. Kucharz z firmy Bankiet Wiesława Królaka sporządził gęsinę z suszonymi pomidorami. Dla dzieci przygotowano bardzo ciekawe warsztaty, których tematem przewodnim była gęś. Odbyły się przeróżne tematyczne gry i zabawy. Święto Gęsi cieszyło się dużym zainteresowaniem. Katarzyna Szczepaniak fot. Jarosław Domiński 7