URZĄD OBROŃCY WĘZŁA WYRAZEM TROSKI KOŚCIOŁA O DOBRO MAŁŻEŃSTWA
|
|
- Mariusz Chmiel
- 5 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 121 S t r o n a K o r t o w s k i P r z e g l ą d P r a w n i c z y Alicja Kondratowicz URZĄD OBROŃCY WĘZŁA WYRAZEM TROSKI KOŚCIOŁA O DOBRO MAŁŻEŃSTWA Jednym z istotnych przymiotów sakramentu małżeństwa jest nierozerwalność, stąd Kodeks Prawa Kanonicznego nie zawiera w swoim ustawodawstwie instytucji rozwodu. Możliwe jest jedynie stwierdzenie nieważności zawartego małżeństwa, tzn. orzeczenie, iż dane małżeństwo nigdy nie zaistniało z powodu przeszkody, wady zgody lub braku formy kanonicznej. Kościół Rzymskokatolicki mając na uwadze rangę świętości i nierozerwalności tego sakramentu, ustanowił w swoim prawie procesowym urząd obrońcy węzła małżeńskiego. Obecność obrońcy w procesie małżeńskim jest wyrazem troski Kościoła o przestrzeganie chrześcijańskiej wizji nierozerwalności małżeństwa. Funkcja ta nie istnieje w prawie świeckim. Urząd obrońcy węzła małżeńskiego w kanonicznym prawie procesowym zajmuje ważne miejsce. Dowodem jest to, iż od Konstytucji Apostolskiej Benedykta XVI Dei miseratione 1 jego udział jest wymagany obligatoryjnie w postępowaniu o stwierdzenie nieważności małżeństwa. Ustawodawca kodeksowy postanowił, że we wszystkich sprawach, w których chodzi o nieważność święceń albo o nieważność lub rozwiązanie małżeństwa, należy ustanowić w diecezji obrońcę węzła, którego obowiązkiem jest proponować i przedstawiać wszystko, co w sposób rozumny może być przytoczone przeciw nieważności lub rozwiązaniu 2. Defensor vinculi stoi więc na straży dobra publicznego, którym jest świętość i nierozerwalność ważnie zawartego małżeństwa. Jego zadaniem jest obrona małżeństwa, przy użyciu wszystkich dostępnych środków, które swoją podstawę znajdują w granicach prawa 3. Z powodu różnych nadużyć, które dotyczyły zbyt swobodnego i nierozważnego orzekania o nieważności małżeństwa, jednym z głównych punktów pontyfikatu papieża Benedykta XIV była walka o uregulowania prawne, które w sposób dostateczny zabezpieczałyby związek małżeński 4. Efektem tego była wspomniana wyżej Konstytucja Dei miseratione, w której Papież zauważył, iż po wyroku stwierdzającego nieważność małżeństwa nie ma nikogo, kto mógłby wnieść apelację do wyższego sędziego. Spierający się niekiedy mogą udawać sobie wrogich, gdy w rzeczywistości są zgodnymi ludźmi, żyjącymi w zmowie, którzy pragną rozwiązania umowy małżeńskiej 5. Nakazał więc, by szczególnie ordynariusze miejsca wybierali w swojej diecezji osobę, w miarę możliwości spośród prezbiterium, odznaczająca się znajomością prawa i prawością życia, która będzie mianowana obrońcą węzła małżeńskiego. Ordynariuszowi miejsca pozostawia się jednak prawo zawieszenia danej osoby w jej czynnościach lub usunięcia z urzędu, jeśli zaistnieje słuszna przyczyna oraz zastąpienia jej inną osobą, wybraną na podstawie tych samych przymiotów 6. Defensor vinculi miał przychodzić do sądu, ilekroć zajdzie potrzeba; badać sprawy małżeńskie, co do ich ważności lub nieważności wobec prawowitego sędziego; gdy zajdzie taka potrzeba, wezwać na przesłuchanie świadków; w słowach i na piśmie strzec ważności małżeństwa oraz dowodzić wszystkiego, co uzna za konieczne by utrzymać małżeństwo 7. Jego osoba miała być uważana za niezbędną stronę w procesie o nieważność małżeństwa. Do rzetelnego wypełnienia przez niego nadanej mu funkcji zobowiązywała złożona przysięga 8. Do zadań obrońcy należało również wniesienie apelacji do sądu wyższej instancji w przypadku stwierdzenia nieważności małżeństwa 9. Tak więc obrońca węzła małżeńskiego od Konstytucji Benedykta XIV miał obowiązek obrony małżeństwa, stał się stroną konieczną w procesie dla jego integralności i ważności. Jego naczelnym zadaniem było obligatoryjne wnoszenie apelacji od wyroku orzekającego nieważność 10. Dokumentem, który miał za zadanie uregulować kompleksowo instytucję węzła małżeńskiego, był promulgowany w 1983 r. Kodeks Prawa Kanonicznego, który wprowadził, w porównaniu z dotychczasowymi normami prawnymi dotyczącymi defensora, niekiedy daleko idące posunięcia prawne, które zostaną omówione poniżej. Natomiast najnow- 1 Benedykt XIV, Konstytucja Dei miseratione, , [w:] P. Gasparri, Fontes I, n. 318, s [dalej: DM]. 2 Codex Iuris Canonici auctoritate Ioannis Pauli PP. II promulgatus. Kodeks Prawa Kanonicznego przekład polski zatwierdzony przez Konferencję Episkopatu, Pallottinum 2008, [dalej = KPK], kan J. Krzywkowska, M. Krzywkowska, Obrońca węzła małżeńskiego gwarantem ważności i trwałości małżeństwa, [w:] Małżeństwo na całe życie?, red. R. Sztychmiler, J. Krzywkowska, Olsztyn 2011, s W. Wenz, P. Wróblewski, Urząd obrońcy węzła i procesowe decyzje sędziego na etapie wyrokowania. Zagadnienia wybrane z procesu o nieważność małżeństwa, Wrocław 2007, s DM, 3. 6 DM, 5. 7 DM, 6. 8 DM, 7. 9 DM, W. Wenz, P. Wróblewski, op. cit. s
2 Kortowski Przegląd Prawniczy 122 S t r o n a szym dokumentem podejmującym ową tematykę jest Instrukcja Dignitas Connubii 11. Należy zauważyć, iż zdecydowana większość spraw w sądach biskupich, to sprawy o stwierdzenie nieważności małżeństwa. W związku z tym KPK, a także Instrukcja Dignitas connubii zaleca, by przy każdym sądzie został ustanowiony przynajmniej jeden obrońca węzła małżeńskiego 12. Można wywnioskować, że może być ich więcej w zależności od potrzeb 13. Obrońcę węzła mianuje biskup diecezjalny natomiast przydziału spraw dokonuje wikariusz sądowy 14. Znaczącą nowością jest również możliwość, przewidziana przez Instrukcję, dotycząca wyznaczenia zastępcy obrońcy węzła małżeńskiego 15, który będzie realizował zadania defensora, gdy ten zostanie przeszkodzony 16. Trzeba pamiętać, iż w prawie kanonicznym są osoby, które na mocy prawa kodeksowego 17 zostały niekiedy zrównane z biskupem diecezjalnym w prawach i obowiązkach. Do tej grupy, w przypadku mianowania obrońcy węzła małżeńskiego, należy: prałat i opat terytorialny, wikariusz i prefekt apostolski, a także administrator apostolski, o ile został ustanowiony na stałe. W przypadku wikariusza generalnego i biskupiego, do mianowania na urząd obrońcy, wymagane jest, aby otrzymali oni specjalne upoważnienie od biskupa diecezjalnego. Część kanonistów zajmuje stanowisko, iż wspomniani biskupi mogą dokonać nominacji bez potrzebnego zlecenia biskupa diecezjalnego tylko i wyłącznie w nadzwyczajnych przypadkach, np. biskup diecezjalny jest nieobecny, gdy przeciw biorącemu udział w procesie obrońcy wniesiono zarzut. Prawo do mianowania na urząd defensora ma również biskup koadiutor oraz administrator diecezji 18. Powierzenie tego urzędu winno być dokonane na piśmie 19. Po omówieniu pokrótce tego, kto może mianować na urząd obrońcy węzła małżeńskiego, należy poruszyć kwestię, kto może być mianowany na to stanowisko, czyli jakie cechy powinien kandydat posiadać. Prawo kanoniczne wymaga od kandydata na ten urząd szczególnych przymiotów. Według kan KPK: mają to być duchowni lub świeccy dobrego imienia, doktorzy lub licencjaci prawa kanonicznego, wypróbowani w roztropności i gorliwości o sprawiedliwość 20. Ustawodawca na pierwszym miejscu porusza kwestię przymiotu stanu kanonicznego. Przypomnijmy, iż osobą duchowną jest ten, kto został inkardynowany do jakiegoś Kościoła partykularnego lub innej kościelnej osoby prawnej, na mocy wcześniej przyjętych święceń 21 i jednocześnie nie został z niego wydalony. Poprzez akt święceń już diakon staje się osobą duchowną, a więc posiada już pierwszy przymiot potrzebny, aby ubiegać się o urząd obrońcy węzła małżeńskiego. Znaczącym novum w porównaniu z poprzednim ustawodawstwem jest dopuszczenie do powierzenia i objęcia stanowiska przez świeckich, zarówno mężczyzn jak i kobiet 22. Dopuszczenie świeckich do tego typu urzędów kościelnych traktować można, jako uznanie Kościoła dla jakości pracy świeckich, którzy mogą na tych stanowiskach pracować nie gorzej niż duchowni 23. Drugą istotną cechą kandydata na defensora jest tzw. dobre imię. Ten wymóg ma szczególne znaczenie w stosunku do osób, które sprawują wymiar sprawiedliwości, które poprzez czynny udział w rozstrzyganiu spraw sądowych, muszą być poza wszelkimi podejrzeniami 24. Mają to być osoby o nietkniętej, nieuszkodzonej oraz nienaruszonej opinii, czyli dobrej sławy, która powinna być formułowana w oparciu o nienaganny sposób postępowania konkretnej osoby. Kodeks nie wymaga od kandydata na urząd obrońcy nieposzlakowanego życia, ponieważ kontrola intymnej sfery człowieka byłaby niezmiernie trudna do realizacji. Żąda natomiast nienaruszonej opinii, bycia uważanym w społeczeństwie za godnego szacunku 25. Utrata poważania w oczach ludzi poważanych i uczciwych z powodu złych obyczajów stanowi przeszkodę w ubieganiu się o urząd defensora 26. Następnym przymiotem wymienionym w KPK oraz w Instrukcji Dignitas connubii w art. 54, którym winien charakteryzować się kandydat na omawiany urząd jest posiadanie odpowiednich kwalifikacji naukowych, którymi są stopnie doktora lub licencjata prawa kanonicznego Papieska Rada ds. Tekstów Prawnych, Instructio servanda a tribunalibus dioecesanis et interdioecesanis in pertractandis causis nullitatis matrimonii (Dignitas Connubii), Liberia Editrice Vaticana 2005, [dalej: DC]. 12 KPK, kan. 1432: Dla spraw, w których chodzi o nieważność święceń albo o nieważność lub rozwiązanie małżeństwa, należy ustanowić w diecezji obrońcę węzła małżeńskiego, którego obowiązkiem jest proponować i przedstawiać wszystko, co w sposób rozumny może być przytoczone przeciw nieważności lub rozwiązaniu ; DC, art. 53 1: Dla wszystkich spraw o nieważność małżeństwa w każdym sądzie diecezjalnym lub międzydiecezjalnym należy ustanowić na stałe przynajmniej jednego obrońcę węzła i jednego rzecznika sprawiedliwości mianując ich z zachowaniem art Komentarz do Instrukcji procesowej Dignitas connubii, red. T. Rozkrut, Sandomierz 2007, s Tamże. 15 DC, art R. Sztychmiler, Forum właściwe i organizacja trybunałów kościelnych w świetle Instrukcji Dignitas Connubii, [w:] Proces małżeński według Instrukcji Dignitas Connubii. Materiały z Ogólnopolskiego spotkania pracowników sądownictwa kościelnego w Gródku nad Dunajcem w dniach czerwca 2005, Tarnów 2006, s KPK, kan W. Wenz, P. Wróblewski, op. cit., s KPK, kan KPK, kan Por. KPK, kan W. Wenz, P. Wróblewski, op. cit., s Komentarz do Instrukcji, op. cit., s S. Biskupski, Obrońca węzła w kanonicznym procesie małżeńskim, Łódź 1937, s W. Wenz, P. Wróblewski, op. cit., s J. Krzywkowska, M. Krzywkowska, op. cit., s G. Erlebach, A. Dzięga, J. Krukowski, R. Sztychmiler, Komentarz do Kodeksu Prawa Kanonicznego, t. V, Księga VII, Procesy, Poznań 2007, s. 52.
3 123 S t r o n a K o r t o w s k i P r z e g l ą d P r a w n i c z y Kodeks Pio-Benedyktyński wymagał od kandydata na to stanowisko doktoratu z prawa kanonicznego lub skądinąd gruntownej jego znajomości. Obecnie ustawodawca podnosi wymagania w tej kwestii, co powoduje podniesienie poziomu dyscyplin koniecznych. Biskup diecezjalny ma jednak prawo wnosić prośbę o dyspensę dla urzędujących, którzy pracując w jego trybunale czasowo nie spełniają wymogu posiadania określonego wykształcenia 28. Kolejnym wymogiem stawianym przez prawodawcę jest wypróbowanie w roztropności i gorliwości o sprawiedliwość kandydata, co powinno zapewnić niezbędną odwagę i umiar 29. Przeświadczenie o istnieniu tych cech ordynariusz winien sobie wyrobić na podstawie znajomości faktów z życia przyszłego defensora. Obrońca węzła winien być wyczulony na naruszanie prawa 30. Tak więc prawodawca stawia defensorowi vinculi wysokie wymagania naukowe ale również osobowościowe. Jest to słuszne ze względu na znaczenie tego urzędu i wagę jego wypowiedzi 31. Obrońca jest w procesie głosem Kościoła i to w jego imieniu, nie swoim własnym, broni świętości, nierozerwalności sakramentu małżeństwa. Dlatego też jego obecność w procesie jest obligatoryjna. Zgodnie z przytaczanym już wcześniej kan KPK, należy na stałe ustanowić w diecezji defensora, nie jest to jednak nakaz bezwzględny, ponieważ już w kan widnieje zapis, iż obrońca węzła może być mianowany do wszystkich spraw, ale również tylko do poszczególnych 32. W przypadku objęcia urzędu na stałe, obrońca ma obowiązek złożyć na ręce biskupa diecezjalnego, wikariusza generalnego lub oficjała przyrzeczenie oraz zobowiązanie do zachowania tajemnicy. Jeśli zaś chodzi o obrońcę, który został wyznaczony do występowania w konkretnej sprawie, to składa on przyrzeczenie przed jej rozpoczęciem. Wynika z tego, że defensor obejmuje urząd z chwilą złożenia przyrzeczenia oraz zobowiązania się do tajemnicy służbowej, co zostaje poświadczone jego własnoręcznym podpisem pod tekstem przyrzeczenia. Dokument ten zostaje umieszczony w archiwach sądowych 33. Obrońca węzła pojawia się w procesie praktycznie w chwili wyznaczenia przez oficjała trybunału kolegialnego, bezpośrednio po wpłynięciu skargi o stwierdzenie nieważności małżeństwa. Formalnie natomiast może on działać od chwili powiadomienia go o przyjęciu skargi powodowej. Od tego momentu rozpoczyna się oficjalnie etap korzystania przez defensora z przysługujących mu praw oraz wykonywania swoich obowiązków, które na nim ciążą 34. Pierwszorzędne ogólne zadanie obrońcy węzła małżeńskiego zostało sformułowane w Kodeksie Jana Pawła II że jego podstawowym obowiązkiem jest proponować i przedstawiać wszystko, co w sposób rozumny może być przytoczone przeciwko nieważności lub rozwiązaniu małżeństwa 35. Zadaniem obrońcy jest przeciwdziałanie na każdym stopniu sądu żądaniom stwierdzenia nieważności małżeństwa przez dostarczanie wszelkich dowodów, które broniłyby ważności małżeństwa 36. Do jego funkcji należy również racjonalna argumentacja, która ukazuje nieścisłości w materiale dowodowym przedstawionym przez powoda. Obrona węzła nie może być prowadzona w sposób sztuczny i za wszelką cenę, zwłaszcza wtedy, gdy istnieją dowody, które można uznać za dostateczne, by orzec nieważność małżeństwa 37. Zdarza się, że defensor czasem pośrednio staje się obrońcą interesu strony pozwanej, zwłaszcza wtedy, gdy ta jest przekonana o ważności swojego małżeństwa, jednak sama nie jest w stanie przedstawić dowodów, które potrafiłyby tego dowieść. Obrońca broni małżeństwa, ale przede wszystkim stoi na straży prawdy i sprawiedliwości. W imię sprawiedliwości i prawdy winien przesadnie nie podnosić argumentów za ważnością małżeństwa, gdy jego nieważność jest oczywista 38. Defensor ma szczególne zadania, jeśli sprawa jest prowadzona z kan KPK. Musi on dopilnować następujących kwestii: czy biegły został poproszony o wyjaśnienie potrzebnych kwestii, czy opinia biegłego została oparta na zasadach autentycznej antropologii chrześcijańskiej i została przedstawiona metodą naukową, pokazanie trybunałowi wszystkiego, co przemawia za ważnością małżeństwa 39. Obrońca węzła małżeńskiego zawsze ma obowiązek wypowiedzieć się na etapie apelacyjnym, także wtedy, gdy akta są z urzędu przesyłane do drugiej instancji 40. Powinien przestudiować sumiennie akta z poprzedniej instancji i pisemnie odnieść się do poprzednich uwag albo je popierając, gdy uważa je za poprawne albo odnosząc się do nich krytycznie. Zawsze powinien wyrazić własne stanowisko w sprawie, odnosząc się zwłaszcza do materiału zebranego w instancji, jeśli jakiś dodatkowy materiał został zebrany. Defensor vinculi 28 J. Krzywkowska, M. Krzywkowska, op. cit., s Komentarz do Instrukcji, op. cit., s J. Krzywkowska, M. Krzywkowska, op. cit., s R. Sztychmiler, Sądownictwo kościelne w służbie praw człowieka, Olsztyn 2000, s KPK, kan W. Wenz, P. Wróblewski, op. cit., s J. Krzywkowska, M. Krzywkowska, op. cit., s W. Wenzel, P. Wróblewski, op. cit., s Komentarz do Instrukcji, op. cit., s W. Wenzel, P. Wróblewski, op. cit., s Komentarz do Instrukcji, op. cit., s Tamże, s DC, art
4 Kortowski Przegląd Prawniczy 124 S t r o n a mimo tego, iż winien wyrazić własne stanowisko, nie może jednak opowiedzieć się za nieważnością małżeństwa 41, może natomiast zdać się na sprawiedliwość trybunału, jeśli nie ma żadnych argumentów, które przemawiałyby za ważnością małżeństwa 42. Każdy etap procesu jest istotny, jednak niewątpliwie jednym z ważniejszych momentów jest tzw. dyskusja sprawy. Jest to etap, gdy po zamknięciu postępowania dowodowego ma miejsce przedwyrokowa wymiana argumentów i opinii między stronami procesu, przeprowadzona pod kierownictwem sędziego. Od tego czasu pracuje się jedynie na zgromadzonym materiale dowodowym komentując go, interpretując, porządkując i określając wartość danych argumentów 43. Strony mogą wziąć udział w dyskusji sprawy, jest to ich możliwość, z której nie muszą korzystać, jeśli nie chcą. Dla obrońcy węzła jest to jednak obowiązek. Przygotowanie przez niego uwag przedwyrokowych, w których przedstawia swoje stanowisko, co do formuły wątpliwości, jest nie tylko jego prawem, ale bezwzględnym obowiązkiem 44. Uwagi obrończe są elementem formalnym dyskusji sprawy, gdyż obrońca nie występuje w sądzie we własnym imieniu, ale w imieniu dobra publicznego, które wynika z domniemania prawnego, że każde małżeństwo zawarte zgodnie z prawem należy uważać za ważne 45. Aby dyskusja sprawy mogła odnieść skutek muszą zostać zaprezentowane w niej dwa przeciwne stanowiska oraz ukazane różne kryteria wartościowania argumentów. Defensor ze swoimi uwagami jest stanowiskiem odmiennym w stosunku do strony powodowej 46. Animadversiones powinny być sporządzone w formie pisemnej, jednak prawodawca przewidział również możliwość przeprowadzenia dyskusji ustnej 47. Na początku swoich uwag obrońca powinien pokrótce opisać stan sprawy wraz z zaznaczeniem stanowisk stron, dochodzonym roszczeniem oraz sformułowanymi wątpliwościami procesowymi 48. Następną część stanowi tzw. stan prawny sprawy, czyli omówienie pokrótce tytułu, z którego skarżona jest ważność małżeństwa 49. Jest to konieczne, aby strony, które zwykle nie są znawcami prawa kanonicznego mogły zrozumieć przyczyny nieważności małżeństwa. Zapoznanie się stron z właściwym znaczeniem norm kodeksowych, może zwrócić ich uwagę na konieczność doprecyzowania jakichś kwestii, które mogą być istotne dla sprawy. Stan prawny jest również wymagany na podstawie interpretacji kan KPK, według którego defensor ma proponować i przedstawiać. Proponować oznacza tutaj przytaczanie rozumnych argumentów przeciwko nieważności małżeństwa, natomiast przedstawiać wskazuje między innymi na konieczność powołania się obrońcy na konkretne ustawy i przepisy 50. Najistotniejszą częścią animadversiones jest opis stanu faktycznego. Powinny się w nim znaleźć wszystkie argumenty, które obrońca uważa za fakty przemawiające za ważnością małżeństwa, które zostały udowodnione podczas instrukcji procesowej. Dla stron takie stanowisko może wydawać się stronnicze, jednak obrońca zobowiązany jest do przedstawienia wszystkiego, co przemawia za ważnością sakramentu. Dopiero właśnie ta ostatnia część uwag jest najważniejsza, gdyż w niej obrońca krytycznie ocenia zebrany materiał dowodowy. Podsumowując, obrońca węzła małżeńskiego jest głosem Kościoła w obronie małżeństwa, gdyż z urzędu stoi na straży nierozerwalności sakramentu. Jego zadaniem jest zawsze współpraca w poszukiwaniu prawdy obiektywnej, która ma udowodnić ważność małżeństwa. Obrońca nie tylko może zaakcentować wszelkie niekoherencje, niejasności zgromadzonego materiału, lecz także zwrócić uwagę na braki w dokumentacji, a wraz z tym zwrócić się z prośbą do Trybunału o ich uzupełnienie. Jego argumentacja musi być racjonalna. W przypadku orzeczenia nieważności małżeństwa w pierwszej instancji to do niego należy złożenie apelacji. Obrona ważności małżeństwa przez defensora jest obroną sakramentu przez Kościół. * * * OFFICE DEFENDER OF THE BOND REFLECTS THE CONCERN OF THE CHURCH FOR THE GOOD OF MARRIAGE Office of the sacrament of marriage defender of the bond is established mandatory in the process of annulment of marriage since the Apostolic Constitution Dei Miseration issued by Pope Benedict XIV. The main task is to defend de- 41 DC, art Komentarz do Instrukcji, op. cit., s M. Greszata-Telusiewicz, Formalno-prawny oraz eklezjalny walor dyskusji sprawy w kanonicznym procesie o nieważność małżeństwa, [w:] Kościelne Prawo Procesowe. Prawo Rodzinne. Materiały i Studia, T. 5, red. A. Dzięga, M. Greszata-Telusiewicz, Z. Jancewicz, P. Telusiewicz, Lublin 2010, s Komentarz do Instrukcji, s J. Betlejewska, Animadversiones obrońcy węzła małżeńskiego, jako element formalny dyskusji sprawy w kanonicznym procesie o stwierdzenie nieważności małżeństwa, [w:] Dowodzenie w procesach kościelnych, red. J. Krzywkowska, R. Sztychmiler, Olsztyn 2014, s Tamże, s KPK, kan ; DC, art Komentarz do Instrukcji, op. cit., s W. Wenz, P. Wróblewski, op. cit., s J. Betlejewska, op. cit., s
5 125 S t r o n a K o r t o w s k i P r z e g l ą d P r a w n i c z y fender validly contracted marriage, and every marriage that has been concluded with the correct form should be considered as important. It is rational to quote from the testimony and other evidence to convince the court to the fact that the marriage is valid data. Defender node while the diocesan bishop appoints the assignment of cases to make judicial vicar. Defensor can be as a priest and a lay person. Must have at least a bachelor's degree or doctorate in canon law, respect and enjoy a good reputation among the public. The defender can be appointed for all cases, but only to a single, specific. Should submit their comments in writing.. They should find all the arguments that defender considers the facts in favor of the validity of a marriage that has been proven in the instruction process. To him also to be an appeal to a higher court for the annulment of the marriage.
REGULAMIN SĄDU METROPOLITALNEGO W CZĘSTOCHOWIE
ARCYBISKUP METROPOLITA CZĘSTOCHOWSKI REGULAMIN SĄDU METROPOLITALNEGO W CZĘSTOCHOWIE I. ZASADY OGÓLNE 1. Arcybiskup Metropolita Częstochowski wykonuje władzę sądowniczą za pośrednictwem Sądu Metropolitalnego,
Bardziej szczegółowoTytuł IV STRONY W SPRAWIE. Rozdział I POWÓD I STRONA POZWANA
Tytuł IV STRONY W SPRAWIE Rozdział I POWÓD I STRONA POZWANA Kan. 1476 - Każdy, zarówno ochrzczony, jak i nieochrzczony, może występować przed sądem; strona zaś pozwana zgodnie z przepisami prawa, ma obowiązek
Bardziej szczegółowo131 S t r o n a K o r t o w s k i P r z e g l ą d P r a w n i c z y
131 S t r o n a K o r t o w s k i P r z e g l ą d P r a w n i c z y Wstęp Każdy proces o stwierdzenie nieważności małżeństwa dąży przede wszystkim do ukazania prawdy o danym małżeństwie. Uczestniczące
Bardziej szczegółowoSobór Watykański II, Konstytucja Gaudium et spes, n. 48d. 3. Por. Sobór Watykański II, Konstytucja Gaudium et spes, n
Instrukcja Papieskiej Rady do spraw Tekstów Legislacyjnych Dignitas connubii, opublikowana w 2005 r. 1, na temat prowadzenia kanonicznych procesów o nieważność małżeństwa, we Wstępie zwraca uwagę, że godność
Bardziej szczegółowoWstęp. Proces o stwierdzenie nieważności małżeństwa
K o r t o w s k i P r z e g l ą d P r a w n i c z y S t r o n a 72 Wstęp Małżeństwo to jeden z sakramentów ustanowionym przez Jezusa Bóg, który stworzył człowieka z miłości, powołał go także do miłości,
Bardziej szczegółowoMarek Stokłosa Kolokwium habilitacyjne P. Dr Urszuli Nowickiej. Prawo Kanoniczne : kwartalnik prawno-historyczny 56/1,
Marek Stokłosa Kolokwium habilitacyjne P. Dr Urszuli Nowickiej Prawo Kanoniczne : kwartalnik prawno-historyczny 56/1, 201-204 2013 Z ŻYCIA WYDZIAŁU PRAWA KANONICZNEGO 201 Prawo Kanoniczne 56 (2013) nr
Bardziej szczegółowoGroblickiego, E. Florkowskiego, Poznao 1967, s W. Góralski, ozycja osób świeckich w Kościele, Prawo Kanoniczne 28 (1985) nr 1-2, s. 53.
S t r o n a 11 K o r t o w s k i P r z e g l ą d P r a w n i c z y Wstęp Udział wiernych świeckich w misji Kościoła został zaakcentowany w konstytucji dogmatycznej o Kościele Lumen Gentium. Wskazano w
Bardziej szczegółowo1 dochodzenie lub obrona uprawnień osób fizycznych lub prawnych albo stwierdzenie faktów prawnych;
KSIĘGA VII PROCESY Część I POSTĘPOWANIE SĄDOWE W OGÓLNOŚCI Kan. 1400-1. Przedmiotem postępowania sądowego są: 1 dochodzenie lub obrona uprawnień osób fizycznych lub prawnych albo stwierdzenie faktów prawnych;
Bardziej szczegółowoARTICLES POSZUKIWANIE PRAWDY W PROCESIE O NIEWAŻNOŚĆ MAŁŻEŃSTWA. Dr Justyna Krzywkowska U W M Ol s z t y n
ARTICLES POSZUKIWANIE PRAWDY W PROCESIE O NIEWAŻNOŚĆ MAŁŻEŃSTWA Dr Justyna Krzywkowska U W M Ol s z t y n Stopień doktora nauk prawnych uzyskała w 2010 r. na Wydziale Prawa Kanonicznego UKSW w Warszawie;
Bardziej szczegółowoK O Ś C I E L N E P R A W O K O N S T Y T U C Y J N E. KOŚCIÓŁ I PRAWO 6(19) 2017, nr 2, s
K O Ś C I E L N E P R A W O K O N S T Y T U C Y J N E KOŚCIÓŁ I PRAWO 6(19) 2017, nr 2, s. 33-51 http://dx.doi.org/10.18290/kip.2017.6.2-4 Dominik Dryja KOMPETENCJE KREACYJNE BISKUPA DIECEZJALNEGO W WYKONYWANIU
Bardziej szczegółowoTytuł V SPRAWY WPADKOWE
Tytuł V SPRAWY WPADKOWE Kan. 1587 - Sprawa wpadkowa ma miejsce, ilekroć po rozpoczęciu procesu przez wezwanie, zostaje przedstawiona kwestia, która chociaż nie jest wyraźnie zawarta w skardze powodowej
Bardziej szczegółowoSędzia i obrońca węzła w kanonicznym procesie o nieważność małżeństwa wyrazicielami prawdy o małżeństwie
ARTYKUŁY Sędzia i obrońca węzła w kanonicznym procesie o nieważność małżeństwa wyrazicielami prawdy o małżeństwie Dr hab. Marta Greszata-Telusiewicz, prof. KUL KUL Lublin kierownik Katedry Kościelnego
Bardziej szczegółowo2. Jeżeli proces ustny zastosowano poza wypadkami dopuszczonymi przez prawo, akta sądowe są nieważne.
Sekcja II USTNY PROCES SPORNY Kan. 1656-1. Ustnym procesem spornym, o którym w tej sekcji, mogą być załatwione wszystkie sprawy nie wykluczone przez prawo, chyba że strona prosi o zastosowanie zwyczajnego
Bardziej szczegółowoPEŁNOMOCNICY PROCESOWI I ADWOKACI W ŚWIETLE KODEKSÓW PRAWA KANONICZNEGO I INSTRUKCJI DIGNITAS CONNUBII Kwalifikacje i zadania procesowe
10(2007) KS. JANUSZ BORUCKI PEŁNOMOCNICY PROCESOWI I ADWOKACI W ŚWIETLE KODEKSÓW PRAWA KANONICZNEGO I INSTRUKCJI DIGNITAS CONNUBII Kwalifikacje i zadania procesowe Wzrastająca w ostatnich dziesięcioleciach
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Jerzy Kwaśniewski (przewodniczący) SSN Halina Kiryło (sprawozdawca) SSN Maciej Pacuda
Sygn. akt III SO 9/11 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 23 listopada 2011 r. SSN Jerzy Kwaśniewski (przewodniczący) SSN Halina Kiryło (sprawozdawca) SSN Maciej Pacuda w sprawie z wniosku Zakładu
Bardziej szczegółowoSĄD METROPOLITALNY LUBELSKI
SĄD METROPOLITALNY LUBELSKI ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 20-105 Lublin, tel. 81-532-36-33; fax 81-534-61-41; e-mail: tribunal@diecezja.lublin.pl Lublin, dn. 16 grudnia 2015 roku Pro memoria dla
Bardziej szczegółowoWYROK Z DNIA 28 PAŹDZIERNIKA 2011 R. SNO 41/11
WYROK Z DNIA 28 PAŹDZIERNIKA 2011 R. SNO 41/11 Przewodniczący: sędzia SN Stanisław Zabłocki Sędziowie SN: Małgorzata Gersdorf (sprawozdawca), Barbara Skoczkowska. S ą d N a j w y ż s z y S ą d D y s c
Bardziej szczegółowoZbigniew Janczewski "Komentarz do instrukcji procesowej Dignitas connubi, red. nauk. Tomasz Rozkrut, Sandomierz 2007 : [recenzja]
Zbigniew Janczewski "Komentarz do instrukcji procesowej Dignitas connubi, red. nauk. Tomasz Rozkrut, Sandomierz 2007 : [recenzja] Prawo Kanoniczne : kwartalnik prawno-historyczny 53/1-2, 416-421 2010 416
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Eugeniusz Wildowicz
Sygn. akt V KK 71/16 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 11 maja 2016 r. SSN Eugeniusz Wildowicz na posiedzeniu w trybie art. 535 3 k.p.k. po rozpoznaniu w Izbie Karnej w dniu 11 maja 2016 r.,
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Sygn. akt II CSK 141/05 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 24 lutego 2006 r. SSN Maria Grzelka (przewodniczący) SSN Józef Frąckowiak (sprawozdawca) SSA Krzysztof
Bardziej szczegółowoInformacja o zmianie przepisów dotyczących zawierania małżeństw wyznaniowych ze skutkami cywilnymi (tzw. małżeństwa konkordatowe).
Informacja o zmianie przepisów dotyczących zawierania małżeństw wyznaniowych ze skutkami cywilnymi (tzw. małżeństwa konkordatowe). 1. Z dniem 1 marca 2015 roku wchodzą w życie nowe przepisy ustawy z dnia
Bardziej szczegółowoARTYKUŁY BISKUP PASTERZ I OJCIEC ORZEKAJĄCY PRAWDĘ O MAŁŻEŃSTWIE. Dr hab. Marta Greszata-Telusiewicz, prof. KUL KUL L u b l i n
BISKUP PASTERZ I OJCIEC ORZEKAJĄCY PRAWDĘ O MAŁŻEŃSTWIE ARTYKUŁY Dr hab. Marta Greszata-Telusiewicz, prof. KUL KUL L u b l i n kierownik Katedry Kościelnego Prawa Procesowego na Wydziale Prawa, Prawa Kanonicznego
Bardziej szczegółowoANALIZA NORM KODEKSOWYCH I INSTRUKCJI PROCESOWEJ DIGNITAS CONNUBII
ROCZNIKI NAUK PRAWNYCH Tom XXIII, numer 3 2013 KRZYSZTOF OSKAR POKORSKI PARS ABSENS W KANONICZNYM PROCESIE O NIEWAŻNOŚĆ MAŁŻEŃSTWA. ANALIZA NORM KODEKSOWYCH I INSTRUKCJI PROCESOWEJ DIGNITAS CONNUBII WSTĘP
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Maciej Pacuda
Sygn. akt III SK 23/14 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 3 grudnia 2014 r. SSN Maciej Pacuda w sprawie z powództwa Elektrociepłowni Z. S.A. z siedzibą w Z. przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji
Bardziej szczegółowoCZYNNOŚCI PROCESOWE OBROŃCY WĘZŁA MAŁŻEŃSKIEGO TRYBUNAŁU DIECEZJI ŁÓDZKIEJ W SPRAWACH O STWIERDZENIE NIEWAŻNOŚCI MAŁŻEŃSTW W LATACH
Łódzkie Studia Teologiczne 2009, 18 Uniwersytet Łódzki CZYNNOŚCI PROCESOWE OBROŃCY WĘZŁA MAŁŻEŃSKIEGO TRYBUNAŁU DIECEZJI ŁÓDZKIEJ W SPRAWACH O STWIERDZENIE NIEWAŻNOŚCI MAŁŻEŃSTW W LATACH 1984 2005 OBROŃCA
Bardziej szczegółowoDAWNIEJ I DZIŚ OBROŃCA WĘZŁA MAŁŻEŃSKIEGO
Kieleckie Studia Teologiczne 16 (2017), s. 285 302 Ks. Paweł Zębała Kielce DAWNIEJ I DZIŚ OBROŃCA WĘZŁA MAŁŻEŃSKIEGO W ZWYCZAJNYM KANONICZNYM PROCESIE MAŁŻEŃSKIM Prawu w Kościele podlegają wierni według
Bardziej szczegółowoARCYBISKUP METROPOLITA CZĘSTOCHOWSKI
ARCYBISKUP METROPOLITA CZĘSTOCHOWSKI S T A T U T K O L E G I U M K O N S U L T O R Ó W A R C H I D I E C E Z J I C Z Ę S T O C H O W S K I E J Wstęp Kolegium Konsultorów jest to zespół kapłanów wyłonionych
Bardziej szczegółowoUchwała z dnia 17 czerwca 2005 r., III CZP 26/05
Uchwała z dnia 17 czerwca 2005 r., III CZP 26/05 Sędzia SN Henryk Pietrzkowski (przewodniczący, sprawozdawca) Sędzia SN Tadeusz Domińczyk Sędzia SN Zbigniew Strus Sąd Najwyższy w sprawie z powództwa syndyka
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Maciej Pacuda
Sygn. akt II PK 296/11 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 19 marca 2012 r. SSN Maciej Pacuda w sprawie z powództwa J. P. przeciwko Powszechnemu Zakładowi Ubezpieczeń S.A. o odszkodowanie, po
Bardziej szczegółowoWyrok z dnia 9 maja 2003 r., V CK 344/02
Wyrok z dnia 9 maja 2003 r., V CK 344/02 1. Artykuł 31 ust. 1 i 2 Konstytucji nie może być stosowany przez sądy jako samoistna podstawa rozstrzygnięcia sprawy. 2. Wolność obrony w postępowaniu karnym lub
Bardziej szczegółowo162 Doradca kanoniczny
S t r o n a 162 lub pełnomocnika przez stronę procesową w ustalonym czasie, może przyznać taką pomoc z urzędu 4. Dopóki strona nie ustanowi sobie innego pełnomocnika lub adwokata od mianowanego przez przewodniczącego
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. Sygn. akt V KK 289/14. Dnia 19 listopada 2014 r. Sąd Najwyższy w składzie: SSN Roman Sądej
Sygn. akt V KK 289/14 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 19 listopada 2014 r. SSN Roman Sądej na posiedzeniu w trybie art. 535 3 k.p.k. po rozpoznaniu w Izbie Karnej w dniu 19 listopada 2014r.,
Bardziej szczegółowoUchwała z dnia 22 czerwca 2005 r., III CZP 23/05
Uchwała z dnia 22 czerwca 2005 r., III CZP 23/05 Sędzia SN Iwona Koper (przewodniczący, sprawozdawca) Sędzia SN Teresa Bielska-Sobkowicz Sędzia SN Jan Górowski Sąd Najwyższy w sprawie z powództwa Jadwigi
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Zbigniew Puszkarski
Sygn. akt IV KZ 33/16 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 1 czerwca 2016 r. SSN Zbigniew Puszkarski w sprawie D. P. skazanego z art. 207 1 i in. kk po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu
Bardziej szczegółowoK O Ś C I E L N E P R A W O P R O C E S O W E. KOŚCIÓŁ I PRAWO 6(19) 2017, nr 2, s
K O Ś C I E L N E P R A W O P R O C E S O W E KOŚCIÓŁ I PRAWO 6(19) 2017, nr 2, s. 191-205 http://dx.doi.org/10.18290/kip.2017.6.2-14 Aleksandra Rybaczek PROCES SKRÓCONY O NIEWAŻNOŚĆ MAŁŻEŃSTWA PRZED BISKUPEM
Bardziej szczegółowoZAGADNIENIE PRAWNE U Z A S A D N I E N I E
Sygn. akt: II Cz 77/12 ZAGADNIENIE PRAWNE W sprawie z powództwa Tomasza M. przeciwko pozwanym Janowi Ś. przy udziale interwenienta ubocznego Haliny T. o zapłatę na skutek zażalenia pozwanego od postanowienia
Bardziej szczegółowoSpis treści. Przedmowa... Wykaz skrótów...
Przedmowa... Wykaz skrótów... IX XI Apelacja cywilna Część I. Komentarz praktyczny... 1 Rozdział 1. Wstęp... 3 Rozdział 2. Dopuszczalność apelacji... 6 Rozdział 3. Podmioty legitymowane do składania apelacji...
Bardziej szczegółowoSTANOWISKO KRAJOWEJ RADY SĄDOWNICTWA. z dnia 10 marca 2017 r.
STANOWISKO KRAJOWEJ RADY SĄDOWNICTWA z dnia 10 marca 2017 r. w przedmiocie zarzutów grupy posłów na Sejm RP sformułowanych we wniosku do Trybunału Konstytucyjnego dotyczącym wyboru kandydatów na stanowisko
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE UZASADNIENIE
Sygn. akt I UZ 32/15 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 10 lutego 2016 r. SSN Małgorzata Wrębiakowska-Marzec (przewodniczący) SSN Bogusław Cudowski SSN Romualda Spyt (sprawozdawca) w sprawie
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Sygn. akt SDI 22/15 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 18 grudnia 2015 r. SSN Andrzej Siuchniński (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Józef Dołhy SSN Kazimierz Klugiewicz
Bardziej szczegółowo71 S t r o n a K o r t o w s k i P r z e g l ą d P r a w n i c z y
71 S t r o n a K o r t o w s k i P r z e g l ą d P r a w n i c z y Wprowadzenie Małżeństwo w każdej kulturze stanowi instytucję o niezwykłej i nieporównywalnej z innymi doniosłości społecznej 1. Kwestię
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Halina Kiryło
Sygn. akt III SK 29/13 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 14 stycznia 2014 r. SSN Halina Kiryło w sprawie z powództwa P. T. K. C. Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W. przeciwko Prezesowi
Bardziej szczegółowoSpis treści. Przedmowa... Wykaz skrótów...
Przedmowa... Wykaz skrótów... IX XI Apelacja cywilna... 1 Część I. Komentarz praktyczny... 1 Rozdział 1. Wstęp... 3 Rozdział 2. Dopuszczalność apelacji... 6 1. Apelacja od wyroku sądu II instancji... 6
Bardziej szczegółowoPostanowienie z dnia 18 października 2002 r., V CKN 1830/00
Postanowienie z dnia 18 października 2002 r., V CKN 1830/00 Odpisy pisma procesowego nie muszą być podpisane ani poświadczone za zgodność z oryginałem przez stronę, jej przedstawiciela lub pełnomocnika
Bardziej szczegółowoWŁADZA SĄDOWNICZA W RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Organizacja wymiaru sprawiedliwości
W RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Organizacja wymiaru sprawiedliwości Sądy są władzą odrębną i niezależną od innych władz. Sądy wydają wyroki w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej. Wymiar sprawiedliwości w Rzeczypospolitej
Bardziej szczegółowoWyrok z dnia 14 września 1998 r. I PKN 322/98
Wyrok z dnia 14 września 1998 r. I PKN 322/98 1. Naruszenie przez pracownika zatrudnionego na stanowisku kierowniczym przepisów (zasad) bezpieczeństwa i higieny pracy, zwłaszcza w sposób prowadzący do
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. Sygn. akt II PZ 8/10. Dnia 7 kwietnia 2010 r. Sąd Najwyższy w składzie :
Sygn. akt II PZ 8/10 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 7 kwietnia 2010 r. SSN Jerzy Kuźniar (przewodniczący) SSN Zbigniew Hajn SSN Małgorzata Wrębiakowska-Marzec (sprawozdawca) w sprawie z
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. Sygn. akt III SK 3/14. Dnia 30 września 2014 r. Sąd Najwyższy w składzie: SSN Józef Iwulski
Sygn. akt III SK 3/14 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 30 września 2014 r. SSN Józef Iwulski w sprawie z powództwa J.W. C. Spółki Akcyjnej z siedzibą w Z. przeciwko Prezesowi Urzędu Ochrony
Bardziej szczegółowoDlaczego poprawki do projektu ustawy o Sądzie Najwyższym niczego nie zmieniają?
Dlaczego poprawki do projektu ustawy o Sądzie Najwyższym niczego nie zmieniają? W toczącym się procesie legislacyjnym nad poselskim projektem ustawy o Sądzie Najwyższym (druk sejmowy 1727) zostały zgłoszone
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Piotr Prusinowski
Sygn. akt II PK 14/18 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 12 lutego 2019 r. SSN Piotr Prusinowski w sprawie z powództwa M. P. przeciwko Bankowi [ ] S.A. w W. o odszkodowanie z umowy o zakazie
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. Sygn. akt I CZ 33/19. Dnia 22 maja 2019 r. Sąd Najwyższy w składzie:
Sygn. akt I CZ 33/19 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 22 maja 2019 r. SSN Mirosława Wysocka (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Grzegorz Misiurek SSN Kazimierz Zawada w sprawie ze skargi W.
Bardziej szczegółowoKodeks Prawa Kanonicznego z 1983 r. 1
Kodeks Prawa Kanonicznego z 1983 r. 1 Spis treści Kan. Księga I. Normy ogólne........................... 1 203 Tytuł I. Ustawy kościelne........................ 7 22 Tytuł II. Zwyczaj..............................
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Jolanta Strusińska-Żukowska
Sygn. akt III UK 34/18 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 20 listopada 2018 r. SSN Jolanta Strusińska-Żukowska w sprawie z odwołania Z. T. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału
Bardziej szczegółowoWyrok Trybunału w Strasburgu w sprawie Matyjek przeciwko Polsce - komunikat prasowy
Wyrok Trybunału w Strasburgu w sprawie Matyjek przeciwko Polsce - komunikat prasowy Europejski Trybunał Praw Człowieka ogłosił dzisiaj wyrok w sprawie Matyjek przeciwko Polsce (skarga nr 38184/03). Trybunał
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Henryk Pietrzkowski (przewodniczący) SSN Anna Kozłowska (sprawozdawca) SSN Zbigniew Kwaśniewski
Sygn. akt II CZ 111/13 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 20 marca 2014 r. SSN Henryk Pietrzkowski (przewodniczący) SSN Anna Kozłowska (sprawozdawca) SSN Zbigniew Kwaśniewski w sprawie ze skargi
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Piotr Hofmański (przewodniczący) SSN Andrzej Stępka SSN Dariusz Świecki (sprawozdawca)
Sygn. akt V KK 86/13 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 16 października 2013 r. SSN Piotr Hofmański (przewodniczący) SSN Andrzej Stępka SSN Dariusz Świecki (sprawozdawca)
Bardziej szczegółowoEuropejski Trybunał Sprawiedliwości
Europejski Trybunał Sprawiedliwości dr hab. Gertruda Uścińska Uniwersytet Warszawski Ekspert krajowy w programie tress (Training and reporting on European Social Security) dotyczącym implementacji przepisów
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Protokolant Danuta Bratkrajc
Sygn. akt IV KK 248/12 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 5 marca 2013 r. SSN Roman Sądej (przewodniczący) SSN Eugeniusz Wildowicz SSA del. do SN Dorota Wróblewska
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. Sygn. akt IV KK 274/14. Dnia 24 września 2014 r. Sąd Najwyższy w składzie: SSN Roman Sądej
Sygn. akt IV KK 274/14 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 24 września 2014 r. SSN Roman Sądej na posiedzeniu w trybie art. 535 3 k.p.k. po rozpoznaniu w Izbie Karnej w dniu 24 września 2014 r.,
Bardziej szczegółowoWykaz skrótów 9. Rozdział I. Rys ewolucyjny polskiego postępowania administracyjnego 13
Spis treści Wykaz skrótów 9 Wprowadzenie 11 Rozdział I. Rys ewolucyjny polskiego postępowania administracyjnego 13 Rozdział II. Postępowanie administracyjne zagadnienia ogólne 15 1. System prawa administracyjnego
Bardziej szczegółowoW Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich zostały przeanalizowane obowiązujące. przepisy normujące zasady porozumiewania się podejrzanego i oskarżonego
RZECZPOSPOLITA POLSKA Rzecznik Praw Obywatelskich Irena LIPOWICZ RPO-662364-II-10/ST 00-090 Warszawa Tel. centr. 22 551 77 00 Al. Solidarności 77 Fax 22 827 64 53 Pan Krzysztof Kwiatkowski Minister Sprawiedliwości
Bardziej szczegółowoKatarzyna Komoniewska
KOŚCIÓŁ I PRAWO 6(19) 2017, nr 1, s. 227-247 http://dx.doi.org/10.18290/kip.2017.6.1-15 Katarzyna Komoniewska ROLA PEŁNOMOCNIKA W PROCESIE UNIEWAŻNIENIA MAŁŻEŃSTWA W PRAWIE POLSKIM I W PROCESIE STWIERDZENIA
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Kazimierz Klugiewicz (przewodniczący) SSN Andrzej Ryński (sprawozdawca) SSN Andrzej Stępka
Sygn. akt V KO 52/16 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 14 września 2016 r. SSN Kazimierz Klugiewicz (przewodniczący) SSN Andrzej Ryński (sprawozdawca) SSN Andrzej Stępka w sprawie R. S. skazanego
Bardziej szczegółowoTezy z prawa kanonicznego (małżeństwo) - 2011/2012 (III PWT V MWSD semestr II/I)
Ks. prof. zw. dr hab. WIESŁAW WENZ Pl. Katedralny 12/6, 50-329 Wrocław, telefax. 0-71/321-74-15 Tezy z prawa kanonicznego (małżeństwo) - 2011/2012 (III PWT V MWSD semestr II/I) 1. Reprezentatywne próby
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Krzysztof Staryk
Sygn. akt III SK 13/14 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 22 października 2014 r. SSN Krzysztof Staryk w sprawie z powództwa D. Biura Usług Inwestycyjnych Sp. z o.o. w S. przeciwko Prezesowi
Bardziej szczegółowoUchwała z dnia 28 maja 1996 r. II UZP 11/96
Uchwała z dnia 28 maja 1996 r. II UZP 11/96 Przewodniczący SSN: Teresa Romer, Sędziowie SN: Maria Mańkowska (sprawozdawca), Maria Tyszel, Sąd Najwyższy, przy udziale prokuratora Witolda Bryndy,w sprawie
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Tomasz Grzegorczyk (przewodniczący) SSN Jarosław Matras (sprawozdawca) SSN Dariusz Świecki
Sygn. akt IV KO 96/15 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 25 maja 2016 r. SSN Tomasz Grzegorczyk (przewodniczący) SSN Jarosław Matras (sprawozdawca) SSN Dariusz Świecki w sprawie R. K. skazanego
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA. SSN Jacek Gudowski (przewodniczący) SSN Irena Gromska-Szuster SSN Zbigniew Kwaśniewski (sprawozdawca) Protokolant Katarzyna Bartczak
Sygn. akt III CZP 54/13 UCHWAŁA Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 10 października 2013 r. SSN Jacek Gudowski (przewodniczący) SSN Irena Gromska-Szuster SSN Zbigniew Kwaśniewski (sprawozdawca) Protokolant
Bardziej szczegółowoROZWIĄZANIE MAŁŻEŃSTWA I STWIERDZENIE NIEWAŻNOŚCI MAŁŻEŃSTWA W SĄDACH KOŚCIELNYCH
Seweryn Świaczny ROZWIĄZANIE MAŁŻEŃSTWA I STWIERDZENIE NIEWAŻNOŚCI MAŁŻEŃSTWA W SĄDACH KOŚCIELNYCH PISMA PROCESOWE 2. wydanie Warszawa 2012 Stan prawny na 30 kwietnia 2012 r. Wydawca Anna Hara Redaktor
Bardziej szczegółowoPrzedmowa... IX Wykaz skrótów... XVII Wykaz literatury... XXIII
Spis treści Przedmowa... IX Wykaz skrótów... XVII Wykaz literatury... XXIII Część I. Komentarz praktyczny z orzecznictwem... 1 Rozdział 1. Pojęcie bezstronności sędziego w polskim systemie prawa... 7 1.
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Zbigniew Hajn (przewodniczący) SSN Bogusław Cudowski (sprawozdawca) SSN Małgorzata Gersdorf
Sygn. akt II PK 326/12 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 16 lipca 2013 r. SSN Zbigniew Hajn (przewodniczący) SSN Bogusław Cudowski (sprawozdawca) SSN Małgorzata Gersdorf
Bardziej szczegółowoRECENZJE. w którym Autorka bardzo szeroko omawia uprawnienia adwokata podczas etapu dyskusji
RECENZJE 507 Małgorzata B a r a n, Czynności adwokata kościelnego w procesie o orzeczenie nieważności małżeństwa, Sandomierz: Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu, 2005, ss. 104. Współcześnie
Bardziej szczegółowoWyrok z dnia 14 listopada 2008 r. III PK 34/08
Wyrok z dnia 14 listopada 2008 r. III PK 34/08 Kwestia zapewnienia odwołanemu naczelnikowi urzędu skarbowego odpowiednich warunków zatrudnienia po odwołaniu ze stanowiska nie ma wpływu na zgodność z prawem
Bardziej szczegółowoK O Ś C I E L N E P R A W O P R O C E S O W E. KOŚCIÓŁ I PRAWO 5(18) 2016, nr 2, s
K O Ś C I E L N E P R A W O P R O C E S O W E KOŚCIÓŁ I PRAWO 5(18) 2016, nr 2, s. 91-106 http://dx.doi.org/10.18290/kip.2016.5.2-6 Igor Kilanowski WŁAŚCIWOŚĆ SĄDU W SPRAWACH O NIEWAŻNOŚĆ MAŁŻEŃSTWA WSTĘP
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Andrzej Siuchniński (przewodniczący) SSN Małgorzata Gierszon (sprawozdawca) SSN Piotr Hofmański. Protokolant : Katarzyna Wojnicka
Sygn. akt SDI 14/13 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 25 lipca 2013 r. SSN Andrzej Siuchniński (przewodniczący) SSN Małgorzata Gierszon (sprawozdawca) SSN Piotr Hofmański Protokolant : Katarzyna
Bardziej szczegółowow Madrycie W dniu 26 września 2018r. do Sądu Okręgowego w Rzeszowie wpłynęły pytania wykonującego ENA organu sądowego Hiszpanii.
Rzeszów, 08 października 2018 r. Centralny Sąd Śledczy Nr 002 w Madrycie Krajowy Sąd Karny i Administracyjny dot. Europejski Nakaz Aresztowania 152/2018 F nr Schengen: (..) Sąd Okręgowy w Rzeszowie w dniu
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. Sygn. akt II KK 116/14. Dnia 25 czerwca 2014 r. Sąd Najwyższy w składzie: SSN Waldemar Płóciennik
Sygn. akt II KK 116/14 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 25 czerwca 2014 r. SSN Waldemar Płóciennik na posiedzeniu w trybie art. 535 3 k.p.k. po rozpoznaniu w Izbie Karnej w dniu 25 czerwca
Bardziej szczegółowoDolnośląskie Poradnie Psychologiczno Pedagogiczne
Kuratorium Oświaty we Wrocławiu Wydział Nadzoru Kształcenia Podstawowego i Specjalnego Dolnośląskie Poradnie Psychologiczno Pedagogiczne POSTĘPOWANIE W SPRAWACH O WYDANIE ORZECZENIA PRZEZ PORADNIĘ PSYCHOLOGICZNO
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Dnia 6 maja 2011 r. Sąd Najwyższy w składzie :
Sygn. akt II CSK 410/10 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Dnia 6 maja 2011 r. Sąd Najwyższy w składzie : SSN Krzysztof Pietrzykowski (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Wojciech Katner SSN Katarzyna
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Henryk Pietrzkowski (przewodniczący) SSN Anna Kozłowska (sprawozdawca) SSN Zbigniew Kwaśniewski
Sygn. akt II CSK 326/13 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 20 marca 2014 r. SSN Henryk Pietrzkowski (przewodniczący) SSN Anna Kozłowska (sprawozdawca) SSN Zbigniew
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Zbigniew Korzeniowski
Sygn. akt II PK 180/13 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 26 listopada 2013 r. SSN Zbigniew Korzeniowski w sprawie z powództwa D.G. przeciwko Domowi Pomocy Społecznej w G. o zadośćuczynienie
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. Sygn. akt IV KZ 42/13. Dnia 21 sierpnia 2013 r. Sąd Najwyższy w składzie: SSN Dorota Rysińska
Sygn. akt IV KZ 42/13 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 21 sierpnia 2013 r. SSN Dorota Rysińska w sprawie D. L. skazanego z art. 280 1 k.k. w zw. z art. 64 1 k.k. in. po rozpoznaniu w Izbie
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. Sygn. akt III KK 305/14. Dnia 8 października 2014 r. Sąd Najwyższy w składzie: SSN Józef Szewczyk
Sygn. akt III KK 305/14 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 8 października 2014 r. SSN Józef Szewczyk na posiedzeniu w trybie art. 535 3 kpk po rozpoznaniu w Izbie Karnej w dniu 8 października
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Krzysztof Staryk (przewodniczący) SSN Zbigniew Korzeniowski (sprawozdawca) SSN Dawid Miąsik
Sygn. akt II PK 95/17 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 14 czerwca 2018 r. SSN Krzysztof Staryk (przewodniczący) SSN Zbigniew Korzeniowski (sprawozdawca) SSN Dawid
Bardziej szczegółowoUchwała z dnia 10 stycznia 2007 r. III PZP 6/06
Uchwała z dnia 10 stycznia 2007 r. III PZP 6/06 Przewodniczący SSN Katarzyna Gonera, Sędziowie SN: Roman Kuczyński (sprawozdawca), Małgorzata Wrębiakowska-Marzec. Sąd Najwyższy, z udziałem prokuratora
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Michał Laskowski
Sygn. akt II KK 193/13 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 22 sierpnia 2013 r. SSN Michał Laskowski na posiedzeniu w trybie art. 535 3 k.p.k. po rozpoznaniu w Izbie Karnej w dniu 22 sierpnia 2013
Bardziej szczegółowoKODEKS PRAWA KANONICZNEGO. Tytuł III INSTYTUTY ŚWIECKIE
KODEKS PRAWA KANONICZNEGO Tytuł III INSTYTUTY ŚWIECKIE Kan. 710 -Instytut świecki jest instytutem życia konsekrowanego, w którym wierni żyjący w świecie dążą do doskonałej miłości i starają się przyczynić
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Zbigniew Kwaśniewski (przewodniczący) SSN Agnieszka Piotrowska (sprawozdawca) SSN Maria Szulc
Sygn. akt IV CZ 120/13 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 12 lutego 2014 r. SSN Zbigniew Kwaśniewski (przewodniczący) SSN Agnieszka Piotrowska (sprawozdawca) SSN Maria Szulc w sprawie z wniosku
Bardziej szczegółowoPostanowienie z dnia 12 lipca 2005 r., I CNP 1/05
Postanowienie z dnia 12 lipca 2005 r., I CNP 1/05 Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia sądowego wydanego przed dniem 1 września 2004 r. jest niedopuszczalna i podlega odrzuceniu
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Protokolant Katarzyna Wełpa
Sygn. akt V KS 9/17 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 26 października 2017 r. SSN Roman Sądej (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Michał Laskowski SSN Zbigniew Puszkarski
Bardziej szczegółowoP O S T A N O W I E N I E
Sygn. akt V KK 415/11 Sąd Najwyższy w składzie: P O S T A N O W I E N I E Dnia 19 stycznia 2012 r. SSN Tomasz Grzegorczyk w sprawie K. S. skazanego z art. 258 1 k.k. oraz art. 55 ust. 3 i art. 56 ust.
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Roman Trzaskowski
Sygn. akt I CSK 726/18 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 7 czerwca 2019 r. SSN Roman Trzaskowski w sprawie z powództwa Kancelarii Sejmu RP przeciwko Redaktorowi Naczelnemu Dziennika "[ ]" -
Bardziej szczegółowoSKARGA O WZNOWIENIE POSTĘPOWANIA
SKARGA O WZNOWIENIE POSTĘPOWANIA Skarga o wznowienie postępowania jest instytucją wyjątkową w tym znaczeniu, że przysługuje wyłącznie od ściśle określonych orzeczeń i na ściśle określonej podstawie. Ratio
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE Z DNIA 1 PAŹDZIERNIKA 2004 R. SDI 31/04
POSTANOWIENIE Z DNIA 1 PAŹDZIERNIKA 2004 R. SDI 31/04 Analiza porównawcza treści 31 ust.1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 23 lipca 1998 r. w sprawie postępowania dyscyplinarnego w stosunku
Bardziej szczegółowoe) W przypadku stosowania nowych wzorów zaświadczeń możemy spotkać się dwiema sytuacjami: w związek małżeński zostały złożone w obecności duchownego.
Informacja o zmianie przepisów dotyczących zawierania małżeństw wyznaniowych ze skutkami cywilnymi (tzw. małżeństwa konkordatowe) Zmieniona i uzupełniona w dniu 16 marca 2015 roku (zmiany i uzupełnienia
Bardziej szczegółowoKOŚCIÓŁ I PRAWO 5(18) 2016, nr 2, s Ryszard Pankiewicz
KOŚCIÓŁ I PRAWO 5(18) 2016, nr 2, s. 107-126 http://dx.doi.org/10.18290/kip.2016.5.2-7 Ryszard Pankiewicz VOTUM SEPARATUM W PRAWIE KANONICZNYM I PRAWIE POLSKIM WPROWADZENIE Instytucja votum separatum wiąże
Bardziej szczegółowoGLOSY. Jerzy Pielichowski
Zeszyty Prawnicze 18.1 / 2018 s.225-230 DOI 10.21697/zp.2018.18.1.11 GLOSY Jerzy Pielichowski Glosa do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 8 maja 2015 r., II OSK 2416/13 Interes prwny można mieć
Bardziej szczegółowoOPINIA KRAJOWEJ RADY SĄDOWNICTWA. z dnia 13 grudnia 2016 r. w przedmiocie poselskiego projektu ustawy Przepisy wprowadzające
OPINIA KRAJOWEJ RADY SĄDOWNICTWA z dnia 13 grudnia 2016 r. w przedmiocie poselskiego projektu ustawy Przepisy wprowadzające ustawę o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym i
Bardziej szczegółowoPostępowanie karne. Część szczególna. redakcja Zofia Świda. Zofia Świda Jerzy Skorupka Ryszard Ponikowski Włodzimierz Posnow
Postępowanie karne Część szczególna redakcja Zofia Świda Zofia Świda Jerzy Skorupka Ryszard Ponikowski Włodzimierz Posnow Warszawa 2011 SPIS TREŚCI Wykaz skrótów... 7 Rozdział I Postępowanie przygotowawcze...
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Waldemar Płóciennik
Sygn. akt II KK 354/13 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 18 grudnia 2013 r. SSN Waldemar Płóciennik na posiedzeniu w trybie art. 535 3 kpk po rozpoznaniu w Izbie Karnej w dniu 18 grudnia 2013
Bardziej szczegółowo