A. Wprowadzenie. B. Dostęp do nieruchomości i infrastruktury telekomunikacyjnej (art. 30 ust. 1 Ustawy, art. 30 ust. 3 Ustawy, art.

Transkrypt

1 Poradnik dla przedsiębiorców telekomunikacyjnych planujących uzyskać dostęp do infrastruktury lub nieruchomości na potrzeby świadczenia usług telekomunikacyjnych A. Wprowadzenie Niniejsze opracowanie kierowane jest do przedsiębiorców telekomunikacyjnych, którzy zamierzają skorzystać z cudzej nieruchomości bądź infrastruktury, powołując się na uprawnienia wynikające z ustawy z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych (Dz. U. nr 106, poz. 675 z późn. zm., dalej Ustawa ) bądź ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. Prawo telekomunikacyjne (tekst jednolity: Dz. U. z 2014 r. poz. 243, dalej Pt ). Dotyczy to jednak tylko tych uprawnień, w których egzekwowaniu pomóc mogą przewidziane w Ustawie bądź Pt instrumenty prawne przysługujące Prezesowi UKE. W tym syntetycznym poradniku przedstawione zostały, krok po kroku, czynności, które przedsiębiorca telekomunikacyjny zainteresowany dostępem (dalej Wnioskodawca ) powinien podjąć, by prawidłowo ustalić charakter uprawnienia, jakie mu przysługuje na podstawie przepisów Ustawy bądź Pt, a takŝe by przyspieszyć proces uzyskiwania dostępu w drodze zawarcia umowy z podmiotem, który miałby ten dostęp udzielić (dalej Udostępniający ), albo w drodze wydania przez Prezesa UKE decyzji administracyjnej zastępującej umowę między stronami. Przedstawione niŝej porady dotyczą etapów uzyskiwania dostępu od momentu powzięcia przez Wnioskodawcę zamiaru przeprowadzenia inwestycji do momentu ewentualnego złoŝenia do Prezesa UKE wniosku o wydanie decyzji ustalającej warunki dostępu. Określenie w ten sposób ram opracowania podyktowane zostało dotychczasowymi doświadczeniami i praktyką, które pokazują, Ŝe czas prowadzenia postępowań w sprawie wydania decyzji o dostępie mógłby ulec znacznemu skróceniu, gdyby jeszcze przed złoŝeniem wniosku do Prezesa UKE Wnioskodawca m.in. uzyskał kluczowe informacje na temat stanu infrastruktury i nieruchomości. Prezes UKE ma nadzieję, Ŝe przygotowane opracowanie przyczyni się do zwiększenia zainteresowania wykorzystaniem moŝliwości, jakie dają instrumenty prawne określone w Ustawie i Pt, oraz pomoŝe przezwycięŝyć trudności, które pojawiają się w toku prowadzonych postępowań administracyjnych dotyczących wydawania decyzji o dostępie do infrastruktury bądź nieruchomości. B. Dostęp do nieruchomości i infrastruktury telekomunikacyjnej (art. 30 ust. 1 Ustawy, art. 30 ust. 3 Ustawy, art. 139 Pt) I. Zakres przedmiotowy 1) PoniŜej przedstawione zostały schematy działań, jakie Wnioskodawca powinien podjąć, aby uzyskać dostęp: do nieruchomości, w celu zapewnienia telekomunikacji wyłącznie w budynku posadowionym na tej nieruchomości, pod warunkiem, Ŝe podmiot udzielający dostępu nie jest przedsiębiorcą telekomunikacyjnym. Jest to dostęp, o którym mowa w art. 30 ust. 1 Ustawy (dalej Dostęp z art. 30 ust. 1 Ustawy ); 1

2 Art. 30 ust. 1 Ustawy Właściciel, uŝytkownik wieczysty lub zarządca nieruchomości, niebędący przedsiębiorcą telekomunikacyjnym, jest obowiązany zapewnić przedsiębiorcy telekomunikacyjnemu dostęp do nieruchomości, w tym do budynku, oraz miejsca w budynku, w którym zbiegają się kable lub przewody telekomunikacyjne doprowadzone do lokalu w tym budynku, polegający w szczególności na: 1) zapewnieniu moŝliwości wykorzystania istniejącego przyłącza telekomunikacyjnego lub istniejącej instalacji telekomunikacyjnej budynku, jeŝeli powielenie takiej infrastruktury byłoby ekonomicznie nieopłacalne lub technicznie niemoŝliwe, 2) umoŝliwieniu doprowadzenia przyłącza telekomunikacyjnego lub wykonania instalacji telekomunikacyjnej budynku, o ile nie jest moŝliwe wykorzystanie istniejącego przyłącza telekomunikacyjnego lub istniejącej instalacji telekomunikacyjnej budynku lub do budynku nie jest doprowadzone takie przyłącze lub budynek nie jest wyposaŝony w taką instalację, 3) umoŝliwieniu odtworzenia istniejącego przyłącza telekomunikacyjnego lub wykonaniu instalacji telekomunikacyjnej budynku, które uległy likwidacji, zniszczeniu, uszkodzeniu lub teŝ wymagają przebudowy na skutek prowadzonych w pobliŝu prac budowlanych celu zapewnienia telekomunikacji w tym budynku. do przyłącza telekomunikacyjnego, instalacji telekomunikacyjnej budynku, całości lub części kabla telekomunikacyjnego, pod warunkiem, Ŝe właściciel tych elementów infrastruktury telekomunikacyjnej nie jest przedsiębiorcą telekomunikacyjnym. Jest to dostęp, o którym mowa w art. 30 ust. 3 Ustawy (dalej Dostęp z art. 30 ust. 3 Ustawy ); Art. 30 ust. 3 Ustawy Właściciel kabla telekomunikacyjnego, instalacji telekomunikacyjnej budynku lub przyłącza telekomunikacyjnego, niebędący przedsiębiorca telekomunikacyjnym, jest obowiązany udostępnić przedsiębiorcy telekomunikacyjnemu takŝe przyłącze, instalację, całość lub część kabla, w tym w szczególności włókno światłowodowe, jeŝeli doprowadzenie przyłącza telekomunikacyjnego, wykonanie instalacji telekomunikacyjnej budynku, doprowadzenie kolejnego kabla telekomunikacyjnego do budynku lub umieszczenie takiego kabla w istniejącej kanalizacji kablowej byłoby ekonomicznie nieopłacalne lub technicznie niemoŝliwe. do nieruchomości, w tym do budynku, oraz do infrastruktury telekomunikacyjnej naleŝącej do innego przedsiębiorcy telekomunikacyjnego (dalej Dostęp z art. 139 ust. 1 Pt ). Art. 139 ust. 1 Pt Przedsiębiorca telekomunikacyjny jest obowiązany umoŝliwić innym przedsiębiorcom telekomunikacyjnym, podmiotom, o których mowa w art. 4, oraz jednostkom samorządu terytorialnego wykonującym działalność, o której mowa w art. 3 ust. 1 [Ustawy], dostęp do nieruchomości, w tym do budynku, oraz infrastruktury telekomunikacyjnej, polegający w szczególności na: 1) zakładaniu, eksploatacji, nadzorze i konserwacji urządzeń telekomunikacyjnych, jeŝeli wykonanie tych czynności bez uzyskania dostępu do nieruchomości i infrastruktury telekomunikacyjnej jest niemoŝliwe lub niecelowe z punktu widzenia planowania przestrzennego, zdrowia publicznego, ochrony środowiska lub bezpieczeństwa i porządku publicznego; 2) wykorzystywaniu istniejącego przyłącza telekomunikacyjnego lub istniejącej instalacji telekomunikacyjnej budynku, jeŝeli powielanie takiej infrastruktury byłoby ekonomicznie nieopłacalne lub technicznie niemoŝliwe; 3) doprowadzeniu przyłącza telekomunikacyjnego lub wykonaniu w budynku instalacji telekomunikacyjnej budynku, o ile nie jest moŝliwe wykorzystanie istniejącego przyłącza telekomunikacyjnego lub istniejącej instalacji telekomunikacyjnej budynku lub do budynku nie jest doprowadzone takie przyłącze lub budynek nie jest wyposaŝony w taką instalację. 2) Co istotne, opisane niŝej procedury nie znajdują zastosowania w sytuacji, gdy Wnioskodawca zamierza: 2

3 II. uzyskać od podmiotu, który nie jest przedsiębiorcą telekomunikacyjnym, dostęp do nieruchomości w celu zapewnienia telekomunikacji takŝe poza tą nieruchomością (np. w celu zainstalowania anten nadawczych na dachu budynku). Tego rodzaju dostęp został przewidziany w art. 33 ust. 1 Ustawy. Organem kompetentnym do wydania decyzji w tej sprawie jest starosta właściwy ze względu na miejsce połoŝenia nieruchomości 1. NaleŜy pamiętać, Ŝe sytuacja wygląda odmiennie w przypadku udzielenia dostępu do nieruchomości Wnioskodawcy przez innego przedsiębiorcę telekomunikacyjnego (dalej PT ) na podstawie art. 139 ust. 1 Pt. Zgodnie z tym przepisem Wnioskodawca moŝe domagać się dostępu do nieruchomości w celu świadczenia usług telekomunikacyjnych nie tylko na tej nieruchomości, ale i na innych nieruchomościach, tak jak określono to w niniejszym opracowaniu; uzyskać od Prezesa UKE decyzję zastępującą umowę o dostępie do budynków, podczas gdy Wnioskodawca ma faktyczny dostęp na zasadzie bezumownego korzystania. W sprawach dotyczących wskazanej kwestii właściwym jest sąd powszechny; znieść współwłasność kabla telekomunikacyjnego, instalacji telekomunikacyjnej budynku lub przyłącza telekomunikacyjnego. W sprawach dotyczących wskazanej kwestii właściwym jest sąd powszechny. DOSTĘP Z ART. 30 UST. 1 USTAWY 1. Ustalenie podmiotu zobowiązanego do zapewnienia dostępu 1) W pierwszej kolejności Wnioskodawca powinien uzyskać informację na temat tego, kto jest Udostępniającym w świetle art. 30 ust. 1 Ustawy, a więc kto jest właścicielem, uŝytkownikiem wieczystym lub zarządcą nieruchomości, dla której ma zostać zapewniona telekomunikacja i czy podmiot ten nie jest PT. 2) JeŜeli właściciele albo uŝytkownicy wieczyści oddali nieruchomość w zarząd innemu podmiotowi (zarządcy nieruchomości), to naleŝy ustalić, czy w zakresie kompetencji tego zarządcy znajduje się uprawnienie do zawierania umów o Dostęp z art. 30 ust. 1 Ustawy. Zgodnie z art. 30 ust. 4 zdanie drugie Ustawy, zawarcie umowy o Dostęp z art. 30 ust. 1 Ustawy stanowi czynność zwykłego zarządu. 3) Od prawidłowego ustalenia Udostępniającego zaleŝy skuteczność wszczęcia i prowadzenia negocjacji dotyczących zawarcia umowy o Dostęp z art. 30 ust. 1 Ustawy. Ponadto naleŝy mieć na uwadze, Ŝe Udostępniający powinien posiadać wiedzę na temat stanu infrastruktury telekomunikacyjnej na nieruchomości, a takŝe na temat tego, jacy inni PT świadczą usługi na terenie nieruchomości. Oznacza to, Ŝe Udostępniający moŝe być głównym źródłem informacji, które Wnioskodawca powinien uzyskać przed prawidłowym sformułowaniem Ŝądania o Dostęp z art. 30 ust. 1 Ustawy i przed złoŝeniem do Prezesa UKE wniosku o wydanie decyzji o zapewnienie tego dostępu. 1 Zgodnie z art. 124 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jednolity: Dz. U z 2014 r., poz. 518, z późn. zm.), w związku z art. 33 ust. 7 Ustawy. 3

4 2. Ustalenie stanu infrastruktury na nieruchomości 1) Na podstawie art. 30 ust. 1 Ustawy, Wnioskodawca ma prawo Ŝądać dostępu do nieruchomości w celu świadczenia na niej usług, co nie oznacza, Ŝe przysługuje mu bezwzględne uprawnienie do wybudowania na nieruchomości swojej infrastruktury telekomunikacyjnej. Podkreślić naleŝy, Ŝe art. 30 ust. 1 Ustawy został tak skonstruowany, aby, o ile to tylko moŝliwe, uniknąć dublowania infrastruktury. Jak wskazał Prezes UKE w swoim stanowisku z dnia 17 grudnia 2013 r. 2 : w pierwszej kolejności naleŝy wykorzystać infrastrukturę telekomunikacyjną, w którą nieruchomość jest juŝ wyposaŝona, o ile nie ma przeszkód technologicznych lub technicznych, które uniemoŝliwiałyby wykorzystanie tej infrastruktury. Z tego względu istotne znaczenie ma ustalenie przez Wnioskodawcę stanu infrastruktury telekomunikacyjnej jaka istnieje na danej nieruchomości. 2) W przypadku, gdy Wnioskodawca ustali, Ŝe dana nieruchomość nie jest wyposaŝona w Ŝadną infrastrukturę telekomunikacyjną, Wnioskodawca moŝe domagać się od Udostępniającego dostępu do nieruchomości, w celu wybudowania własnego przyłącza telekomunikacyjnego lub instalacji telekomunikacyjnej budynku. 3) Gdyby jednak Wnioskodawca ustalił, Ŝe na nieruchomości znajduje się juŝ infrastruktura telekomunikacyjna, Wnioskodawca koniecznie powinien ustalić, czy moŝliwym jest skorzystanie z niej. W tym celu Wnioskodawca powinien zwrócić się do właściciela infrastruktury z zapytaniem o to w jakiej technologii wykonana jest infrastruktura telekomunikacyjna znajdująca się na nieruchomości i czy jest moŝliwość skorzystanie z niej przez Wnioskodawcę dla świadczenia oferowanych przez niego usług. NaleŜy pamiętać, Ŝe istniejąca na nieruchomości infrastruktura telekomunikacyjna moŝe naleŝeć zarówno do Udostępniającego, jak i do innego PT. 4) W sytuacji, gdy na nieruchomości znajduje się infrastruktura zarówno innego PT, jak i Udostępniającego, a Wnioskodawca chce uzyskać dostęp do juŝ istniejącego przyłącza telekomunikacyjnego lub istniejącej instalacji telekomunikacyjnej budynku, wówczas Wnioskodawca moŝe wybrać, od którego z tych podmiotów będzie się domagał dostępu do infrastruktury telekomunikacyjnej. NaleŜy jedynie pamiętać, Ŝe dostępu do infrastruktury telekomunikacyjnej Udostępniającego moŝna domagać się na zasadach określonych w art. 30 ust. 1 pkt 1 Ustawy, a do infrastruktury innego PT na zasadach określonych w art. 139 ust. 1 pkt 2 Pt. 5) W toku negocjacji, o których mowa w punkcie 4 powyŝej, moŝe się okazać, Ŝe wykorzystanie istniejącej infrastruktury telekomunikacyjnej jest niewykonalne. MoŜe to być związane zarówno z przyczynami natury technicznymi (np. z brakiem wolnych zasobów, z róŝnicami technologicznymi), jak i z przyczynami natury ekonomicznej (np. opłaty za dostęp do tej infrastruktury mogą być zbyt wysokie lub dostosowanie swojej sieci do istniejącej infrastruktury generuje zbyt wysokie koszty). Dopiero w takiej sytuacji Wnioskodawca moŝe domagać się od Udostępniającego dostępu do nieruchomości polegającego na umoŝliwieniu mu samodzielnego wybudowania przyłącza telekomunikacyjnego lub wykonania instalacji telekomunikacyjnej budynku (art. 30 ust. 1 pkt 2 Ustawy). Warunek niemoŝności skorzystania z istniejącej infrastruktury telekomunikacyjnej musi być 2 4

5 spełniony w stosunku do wszystkich przyłączy telekomunikacyjnych i instalacji telekomunikacyjnych budynku zlokalizowanych na nieruchomości. 3. Negocjacje z Udostępniającym 1) W sytuacji, gdy Wnioskodawca ustali, Ŝe na nieruchomości nie znajduje się infrastruktura telekomunikacyjna (do budynku posadowionego na nieruchomości nie jest doprowadzone przyłącze telekomunikacyjne, a sam budynek nie jest wyposaŝony w instalację telekomunikacyjną) lub nie jest moŝliwe skorzystanie z istniejącej infrastruktury telekomunikacyjnej, Wnioskodawca powinien wszcząć negocjacje z Udostępniającym o zawarcie umowy o dostęp do budynku na podstawie art. 30 ust. 1 pkt 2 Ustawy. 2) W sytuacji, gdy Wnioskodawca ustalił, Ŝe na nieruchomości znajduje się infrastruktura telekomunikacyjna Udostępniającego, która moŝe zostać wykorzystana przez Wnioskodawcę, Wnioskodawca powinien rozpocząć z Udostępniającym negocjacje w celu zawarcia umowy o dostępie do budynku i tej infrastruktury telekomunikacyjnej na podstawie art. 30 ust. 1 pkt 1 Ustawy. 3) Udostępniający jest obowiązany prowadzić, na wniosek Wnioskodawcy, negocjacje w sprawie zawarcia umowy o Dostęp z art. 30 ust. 1 Ustawy 3. 4) Informacje uzyskane w związku z negocjacjami mogą być wykorzystane wyłącznie zgodnie z przeznaczeniem i podlegają obowiązkowi zachowania poufności 4. 5) Do wniosku o zawarcie umowy Wnioskodawca powinien dołączyć projekt takiej umowy. Ponadto Wnioskodawca powinien zachować dokumentację z prowadzonych negocjacji (np. pisma wraz z potwierdzeniem odbioru). W sytuacji, gdy do zawarcia umowy nie dojdzie i Wnioskodawca zdecyduje się wystąpić do Prezesa UKE o wydanie decyzji o Dostępie z art. 30 ust. 1 Ustawy, fakt prowadzenia negocjacji stanie się okolicznością przesadzającą o treści rozstrzygnięcia. 6) Termin zawarcia umów, o których mowa wyŝej wynosi 30 dni od dnia wystąpienia przez Wnioskodawcę z wnioskiem o jej zawarcie Treść negocjowanej umowy Modelowa umowa o Dostęp z art. 30 ust. 1 Ustawy powinna zawierać postanowienia określające: przedmiot umowy (m.in. nieruchomość, do której ma być udzielony Dostęp, poprzez wskazanie jej połoŝenia oraz numeru prowadzonej dla niej księgi wieczystej; zakres i sposób wykonania prac na nieruchomości), prawa i obowiązki Wnioskodawcy (np. obowiązek złoŝenia zabezpieczenia w postaci kaucji, termin wykonania prac, koszty ponoszone przez Wnioskodawcę 6 ), 3 Art. 19 ust. 1 w związku z art. 30 ust. 5 Ustawy. 4 Art. 19 ust. 2 w związku z art. 30 ust. 5 Ustawy. 5 Art. 30 ust. 5 Ustawy. 6 Zgodnie z art. 30 ust. 3a Ustawy Dostęp z art. 30 ust. 1 Ustawy jest nieodpłatny, przy czym stosownie do art. 30 ust. 3b Ustawy Wnioskodawca ponosi koszty m.in. energii elektrycznej. Kwestie dotyczące kosztów zostały szeroko omówione w stanowisku Prezesa UKE z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie stosowania art. 30 Ustawy. 5

6 prawa i obowiązki Udostępniającego (np. obowiązek informowania Wnioskodawcy o pracach remontowych mogących mieć wpływ na naleŝącą do niego infrastrukturę telekomunikacyjną), zasady zachowania poufności, procedurę usuwania awarii, postanowienia o charakterze formalno-technicznym (np. kanał komunikacji między stronami). 5. Skrócenie terminu zakończenia negocjacji Na pisemny wniosek kaŝdej ze stron negocjacji w sprawie zawarcia umowy o Dostęp z art. 30 ust. 1 Ustawy albo z urzędu, Prezes UKE moŝe, w drodze postanowienia, określić termin zakończenia tych negocjacji, który nie moŝe być dłuŝszy niŝ 30 dni 7. Termin liczony jest od dnia wystąpienia z wnioskiem o zawarcie tej umowy. Oznacza to, Ŝe 30-dniowy termin na sfinalizowanie negocjacji moŝe zostać skrócony postanowieniem Prezesa UKE. NaleŜy jednak podkreślić, Ŝe z uwagi na moŝliwość wydania takiego postanowienia jedynie w terminie 30 dni od momentu wszczęcia negocjacji, w praktyce skrócenie terminu (najwyŝej o kilka dni) jest moŝliwe tylko w sytuacji, gdyby Wnioskodawca złoŝył do Prezesa UKE stosowny wniosek tuŝ po wystąpieniu do Udostępniającego z wnioskiem o zawarcie umowy o Dostęp z art. 30 ust. 1 Ustawy. 6. Wniosek do Prezesa UKE o wydanie decyzji o Dostępie z art. 30 ust. 1 Ustawy 1) Zarówno Wnioskodawca, jak i Udostępniający mogą wystąpić do Prezesa UKE o wydanie decyzji o Dostępie z art. 30 ust. 1 Ustawy w przypadku: niepodjęcia przez drugą stronę negocjacji w sprawie zawarcia umowy o Dostępie z art. 30 ust. 1 Ustawy, odmowy zapewnienia Dostępu z art. 30 ust. 1 Ustawy przez Udostępniającego, niezawarcia umowy o Dostępie z art. 30 ust. 1 Ustawy w wyznaczonym przez Prezesa UKE terminie zakończenia negocjacji określonym w postanowieniu, niezawarcia umowy o Dostępie z art. 30 ust. 1 Ustawy w terminie 30 dni, licząc od dnia wystąpienia przez Udostępniającego z wnioskiem o zawarcie tej umowy 8. 2) JeŜeli negocjacje z Udostępniającym zakończą się niepowodzeniem, a Wnioskodawca złoŝy do Prezesa UKE wniosek o wydanie decyzji o Dostępie z art. 30 ust. 1 Ustawy, wówczas przedmiot Ŝądania skierowanego do Prezesa UKE musi pokrywać się z zakresem prowadzonych negocjacji (np. jeŝeli negocjowano jedynie zapewnienie dostępu do budynku w celu wybudowania instalacji telekomunikacyjnej budynku, to wniosek o wydanie decyzji umoŝliwiającej doprowadzenie przyłącza telekomunikacyjnego nie zostanie rozpatrzony przez Prezesa UKE pozytywnie). 3) Wniosek do Prezesa UKE musi bezwzględnie spełniać następujące warunki formalne: 7 Art. 21 ust. 1 w związku z art. 30 ust. 5 Ustawy. 8 Zgodnie z art. 21 ust. 2 w związku art. 30 ust. 5 Ustawy. 6

7 Wniosek powinien precyzyjnie określać Ŝądanie, tj. wskazywać nieruchomość, do której Dostęp z art. 30 ust. 1 Ustawy ma zostać zapewniony tj. Wnioskodawca powinien podać jej pełny adres oraz numer prowadzonej dla niej księgi wieczystej (co jest niezbędne dla ustalenia stanu prawnego nieruchomości/budynku) a takŝe określić, którego wariantu 9 Dostępu z art. 30 ust. 1 Ustawy dotyczy wniosek. Wnioskodawca powinien wykazać, Ŝe spełniona została przesłanka dotycząca przeprowadzenia negocjacji (np. poprzez załączenie do wniosku korespondencji prowadzonej z Udostępniającym, z której wynika, Ŝe negocjacje wszczęto ponad 30 dni przed dniem wystąpienia do Prezesa UKE z wnioskiem o wydanie decyzji o Dostępie z art. 30 ust. 1 Ustawy). Zakres Ŝądania skierowanego do Prezesa UKE nie moŝe wykraczać poza przedmiot prowadzonych pomiędzy Wnioskodawcą a Udostępniającym negocjacji, pod rygorem uznania, Ŝe negocjacje w przedmiocie złoŝonego wniosku o wydanie decyzji o Dostęp z art. 30 ust. 1 Ustawy nie zostały przeprowadzone. Wniosek powinien być podpisany przez upowaŝnioną osobę: jeŝeli wniosek jest składany przez PT będącego osobą fizyczną wykonującą działalność gospodarczą we własnym imieniu (indywidualnie), wówczas przez tę osobę bądź jej prawidłowo ustanowionego pełnomocnika; jeŝeli wniosek jest składany przez PT będących wspólnikami spółki cywilnej, wówczas przez wszystkich wspólników albo przez ich prawidłowo ustanowionego pełnomocnika; jeŝeli Wnioskodawcą jest jednostka organizacyjna (np. spółka jawna, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, spółdzielnia), wówczas przez osobę upowaŝnioną do jej reprezentowania zgodnie z przyjętą dla tej jednostki formą reprezentacji (np. przez prezesa zarządu, który zgodnie z umową spółki z ograniczoną odpowiedzialności i wpisem do KRS moŝe samodzielnie reprezentować tę spółkę) albo przez prawidłowo ustanowionego pełnomocnika; W przypadku, gdy Wnioskodawca zamierza działać przez pełnomocnika, do wniosku powinno zostać załączone pełnomocnictwo wraz z potwierdzeniem uiszczenia opłaty skarbowej od jego przedłoŝenia 10, w wysokości 17 zł, która powinna zostać uiszczona w kasie lub na konto Urzędu Dzielnicy Wola m.st. Warszawy, Al. Solidarności 90, Warszawa (aktualny nr rachunku bankowego podany na stronie Urzędu Dzielnicy Wola 11 ). 4) Ponadto, w celu umoŝliwienia szybszego załatwienia sprawy, wniosek o wydanie decyzji o Dostępie z art. 30 ust. 1 Ustawy powinien zawierać: wskazanie technologii, w jakiej Wnioskodawca zamierza zapewnić usługi telekomunikacyjne w budynku oraz zakresu planowanych prac prowadzonych na nieruchomości, 9 W art. 30 ust. 1 Ustawy w pkt 1, 2 i 3 określone zostały trzy odmienne warianty Dostępu. 10 Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz z późn. zm., zwanej dalej ustawą o opłacie skarbowej ) obowiązek zapłaty opłaty skarbowej powstaje od złoŝenia dokumentu stwierdzającego udzielenie pełnomocnictwa lub prokury oraz od jego odpisu, wypisu lub kopii z chwilą złoŝenia dokumentu w organie administracji publicznej, sądzie lub podmiocie, o którym mowa w art. 1 ust

8 negocjowany między stronami projekt umowy o Dostępie z art. 30 ust. 1 Ustawy, numery ksiąg wieczystych prowadzonych dla nieruchomości, do której ma zostać zapewniony Dostęp z art. 30 ust. 1 Ustawy, wskazanie, czy na nieruchomości działają inni PT, a jeśli tak, to czy Wnioskodawca prowadził z nimi negocjacje o Dostęp z art. 139 ust. 1 Pt, a jeŝeli negocjacje zakończyły się niepowodzeniem, przyczyny, dla której Wnioskodawca nie ma moŝliwości wykorzystania infrastruktury telekomunikacyjnej tego PT. 7. Zmiana umowy o Dostępie z art. 30 ust. 1 Ustawy 1) Strony umowy o Dostępie z art. 30 ust. 1 Ustawy mogą wystąpić do Prezesa UKE z wnioskiem o zmianę tej umowy. 2) Podobnie jak w przypadku procedury zawarcia nowej umowy, zmiana umowy o Dostępie z art. 30 ust. 1 Ustawy wymaga przeprowadzenia negocjacji. PoniewaŜ zmiana zawsze dotyczy określonych zapisów umowy, podmiot wnioskujący o zmianę powinien wskazać postanowienia umowy, o zmianę których wnioskuje i dołączyć do wniosku o wszczęcie negocjacji projekt aneksu do umowy. 3) Termin zawarcia aneksu do umowy wynosi 30 dni od dnia wystąpienia z wnioskiem o jego zawarcie. MoŜliwe jest takŝe skrócenie terminu negocjacji przez Prezesa UKE na tych samych zasadach, co w przypadku zawierania nowych umów. 4) Opisane wyŝej zalecenia dotyczące wniosku o wydanie przez Prezesa UKE decyzji o Dostępie z art. 30 ust. 1 Ustawy odnoszą się takŝe do wniosku o wydanie decyzji o zmianie umowy o Dostępie z art. 30 ust. 1 Ustawy. Istotna róŝnica polega na tym, Ŝe do wniosku o zmianę umowy dołącza się tekst tej umowy, a w przypadku umowy, która była co najmniej raz zmieniona, dołącza się jednolity tekst tej umowy zawierający wszelkie dokonane zmiany 12. Podmiot wnioskujący o zmianę powinien równieŝ wskazać konkretne postanowienia umowy, o zmianę których wnioskuje i zmianę których negocjował. Zakres Ŝądania skierowanego do Prezesa UKE nie moŝe wykraczać poza przedmiot prowadzonych negocjacji, pod rygorem uznania, Ŝe negocjacje w przedmiocie złoŝonego wniosku o zmianę umowy nie zostały przeprowadzone. 5) Prezes UKE moŝe wydać decyzję o zmianie umowy o Dostępie z art. 30 ust. 1 Ustawy tylko co do obowiązującej umowy. III. DOSTĘP Z ART. 30 UST. 3 USTAWY 1. Ustalenie statusu Udostępniającego 1) Wnioskodawca powinien ustalić, czy właściciel kabla telekomunikacyjnego, instalacji telekomunikacyjnej budynku lub przyłącza telekomunikacyjnego jest PT. JeŜeli tak, to właściwym jest podjęcie negocjacji o zawarcie umowy o Dostępie z art. 139 ust. 1 Pt, nie zaś o Dostępie z art. 30 ust. 3 Ustawy. 2) Dostęp z art. 30 ust. 3 Ustawy moŝe być udzielony wówczas, gdy właściciel kabla telekomunikacyjnego, instalacji telekomunikacyjnej budynku lub przyłącza telekomunikacyjnego nie jest właścicielem, uŝytkownikiem wieczystym lub zarządcą nieruchomości, na której znajdują się te elementy infrastruktury 12 Art. 23 ust. 3 w związku z art. 30 ust. 5 Ustawy. 8

9 telekomunikacyjnej. MoŜe to dotyczyć np. sytuacji, w której przedsiębiorca dzierŝawiący nieruchomość posiada na tej nieruchomości własną sieć telekomunikacyjną, która nie jest wykorzystywana w celu świadczenia publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych (wewnętrzna sieć firmowa). W sytuacji, gdy właściciel kabla telekomunikacyjnego, instalacji telekomunikacyjnej budynku lub przyłącza telekomunikacyjnego jest jednocześnie podmiotem, do którego moŝna zwrócić się z wnioskiem o Dostęp z art. 30 ust. 1 Ustawy, Wnioskodawca powinien ubiegać się właśnie o ten rodzaj dostępu. 3) Zawarcie umowy o Dostęp z art. 30 ust. 3 Ustawy stanowi czynność zwykłego zarządu Negocjacje z Udostępniającym 1) W sytuacji, gdy kabel telekomunikacyjny, instalacja telekomunikacyjna budynku lub przyłącze telekomunikacyjne nie naleŝą ani do PT ani do właściciela, uŝytkownika wieczystego lub zarządcy nieruchomości, na której znajdują się te elementy infrastruktury telekomunikacyjnej, Wnioskodawca powinien wszcząć negocjacje z Udostępniającym o zawarcie umowy o Dostęp z art. 30 ust. 3 Ustawy. We wniosku Wnioskodawca powinien wykazać, Ŝe wykonanie przez niego własnej instalacji telekomunikacyjnej budynku, doprowadzenie przyłącza telekomunikacyjnego bądź kolejnego kabla telekomunikacyjnego do budynku lub umieszczenie takiego kabla w istniejącej kanalizacji kablowej byłoby ekonomicznie nieopłacalne lub technicznie niemoŝliwe. Co waŝne, Ustawa nie wymaga, by wskazana wyŝej infrastruktura telekomunikacyjna wykorzystywana była w celu zapewnienia telekomunikacji. 2) Udostępniający jest obowiązany prowadzić, na wniosek Wnioskodawcy, negocjacje w sprawie zawarcia umowy o Dostęp z art. 30 ust. 3 Ustawy 14. 3) Informacje uzyskane w związku z negocjacjami mogą być wykorzystane wyłącznie zgodnie z przeznaczeniem i podlegają obowiązkowi zachowania poufności 15. 4) Do wniosku o zawarcie umowy Wnioskodawca powinien dołączyć projekt takiej umowy. Ponadto Wnioskodawca powinien zachować dokumentację z prowadzonych negocjacji (np. pisma wraz z potwierdzeniem odbioru). W sytuacji, gdy do zawarcia umowy nie dojdzie i Wnioskodawca zdecyduje się wystąpić do Prezesa UKE z wnioskiem o wydanie decyzji o Dostępie z art. 30 ust. 3 Ustawy, fakt prowadzenia negocjacji stanie się okolicznością przesądzającą o treści rozstrzygnięcia. 5) Zgodnie z art. 30 ust. 5 Ustawy, termin zawarcia umowy wynosi 30 dni od dnia wystąpienia przez Wnioskodawcę z wnioskiem o jej zawarcie. 3. Treść negocjowanej umowy Modelowa umowa o Dostęp z art. 30 ust. 3 Ustawy powinna zawierać zapisy określające: przedmiot umowy (m.in. wykaz elementów infrastruktury telekomunikacyjnej, do których ma być udzielony Dostęp, zakres i sposób wykonania prac na nieruchomości), 13 Art. 30 ust. 4 zdanie drugie Ustawy. 14 Art. 19 ust. 1 w związku z art. 30 ust. 5 Ustawy. 15 Art. 19 ust. 2 w związku z art. 30 ust. 5 Ustawy. 9

10 prawa i obowiązki Wnioskodawcy (np. obowiązek złoŝenia zabezpieczenia w postaci kaucji, termin wykonania prac, koszty ponoszone przez Wnioskodawcę 16 ), prawa i obowiązki Udostępniającego (np. obowiązek informowania Wnioskodawcy o pracach remontowych mogących mieć wpływ na naleŝącą do niego infrastrukturę telekomunikacyjną), zasady zachowania poufności, procedurę usuwania awarii, postanowienia o charakterze formalno-technicznym (np. kanał komunikacji między stronami). 4. Skrócenie terminu zakończenia negocjacji Na pisemny wniosek kaŝdej ze stron negocjacji w sprawie zawarcia umowy o Dostęp z art. 30 ust. 3 Ustawy albo z urzędu, Prezes UKE moŝe, w drodze postanowienia, określić termin zakończenia tych negocjacji, który nie moŝe być dłuŝszy niŝ 30 dni 17. Termin liczony jest od dnia wystąpienia z wnioskiem o zawarcie tej umowy. Oznacza to, Ŝe 30-dniowy termin prowadzenia negocjacji moŝe zostać skrócony postanowieniem Prezesa UKE. NaleŜy jednak podkreślić, Ŝe z uwagi na moŝliwość wydania takiego postanowienia jedynie w terminie 30 dni od momentu wszczęcia negocjacji, w praktyce skrócenie terminu (najwyŝej o kilka dni) jest moŝliwe tylko w sytuacji, gdyby Wnioskodawca złoŝył do Prezesa UKE stosowny wniosek tuŝ po wystąpieniu do Udostępniającego o zawarcie umowy o Dostęp z art. 30 ust. 3 Ustawy. 5. Wniosek do Prezesa UKE o wydanie decyzji o Dostępie z art. 30 ust. 3 Ustawy 1) Zarówno Wnioskodawca, jak i Udostępniający mogą wystąpić do Prezesa UKE o wydanie decyzji o Dostępie z art. 30 ust. 3 Ustawy w przypadku: niepodjęcia przez drugą stronę negocjacji w sprawie zawarcia umowy o Dostępie z art. 30 ust. 3 Ustawy, odmowy zapewnienia Dostępu z art. 30 ust. 3 Ustawy przez Udostępniającego, niezawarcia umowy o Dostępie z art. 30 ust. 3 Ustawy w wyznaczonym przez Prezesa UKE terminie zakończenia negocjacji określonym w postanowieniu, niezawarcia umowy o Dostępie z art. 30 ust. 3 Ustawy w terminie 30 dni, licząc od dnia wystąpienia przez Udostępniającego z wnioskiem o zawarcie tej umowy 18. 2) JeŜeli negocjacje z Udostępniającym zakończą się niepowodzeniem, a Wnioskodawca złoŝy do Prezesa UKE wniosek o wydanie decyzji o Dostępie z art. 30 ust. 3 Ustawy, wówczas przedmiot Ŝądania skierowanego do Prezesa UKE musi pokrywać się z zakresem prowadzonych negocjacji (np. jeŝeli negocjowano umoŝliwienie dostępu do określonych kabli telekomunikacyjnych, to wniosek do Prezesa UKE nie powinien dotyczyć innych elementów infrastruktury telekomunikacyjnych). 16 Zgodnie z art. 30 ust. 3a Ustawy Dostęp z art. 30 ust. 1 Ustawy jest nieodpłatny, przy czym stosownie do art. 30 ust. 3b Ustawy Uprawniony ponosi koszty m.in. energii elektrycznej. Kwestie dotyczące kosztów zostały szeroko omówione w stanowisku Prezesa UKE z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie stosowania art. 30 Ustawy. 17 Art. 21 ust. 1 w związku z art. 30 ust. 5 Ustawy. 18 Zgodnie z art. 21 ust. 2 w związku art. 30 ust. 5 Ustawy. 10

11 3) Wniosek do Prezesa UKE powinien koniecznie spełniać następujące warunki formalne: Wnioskodawca we wniosku powinien precyzyjnie określić Ŝądanie, tj. wskazywać elementy infrastruktury telekomunikacyjnej, do których Dostęp z art. 30 ust. 3 Ustawy ma zostać zapewniony. Wnioskodawca powinien wykazać, Ŝe spełniona została przesłanka dotycząca przeprowadzenia negocjacji (np. poprzez załączenie do wniosku korespondencji prowadzonej z Udostępniającym, z której wynika, Ŝe negocjacje wszczęto ponad 30 dni przed dniem wystąpienia do Prezesa UKE o wydanie decyzji o Dostępie z art. 30 ust. 3 Ustawy). Zakres Ŝądania skierowanego do Prezesa UKE nie moŝe wykraczać poza przedmiot prowadzonych pomiędzy Wnioskodawcą a Udostępniającym negocjacji, pod rygorem uznania, Ŝe negocjacje w przedmiocie złoŝonego wniosku o wydanie decyzji o Dostęp z art. 30 ust. 3 Ustawy nie zostały przeprowadzone. Wniosek powinien być podpisany przez upowaŝnioną osobę: jeŝeli wniosek jest składany przez PT będącego osobą fizyczną wykonującą działalność gospodarczą we własnym imieniu (indywidualnie), wówczas przez tę osobę bądź jej prawidłowo ustanowionego pełnomocnika; jeŝeli wniosek jest składany przez PT będących wspólnikami spółki cywilnej, wówczas przez wszystkich wspólników albo przez ich prawidłowo ustanowionego pełnomocnika; jeŝeli Wnioskodawcą jest jednostka organizacyjna (np. spółka jawna, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, spółdzielnia), wówczas przez osobę upowaŝnioną do jej reprezentowania zgodnie z przyjętą dla tej jednostki formą reprezentacji (np. przez prezesa zarządu, który zgodnie z umową spółki z ograniczoną odpowiedzialności i wpisem do KRS moŝe samodzielnie reprezentować tę spółkę) albo przez prawidłowo ustanowionego pełnomocnika; W przypadku, gdy Wnioskodawca zamierza działać przez pełnomocnika, do wniosku powinno zostać załączone pełnomocnictwo wraz z potwierdzeniem uiszczenia opłaty skarbowej od jego przedłoŝenia 19, w wysokości 17 zł, którą naleŝy uiścić w kasie lub na konto Urzędu Dzielnicy Wola m.st. Warszawy, Al. Solidarności 90, Warszawa (aktualny nr rachunku bankowego podany na stronie Urzędu Dzielnicy Wola 20. 4) Ponadto, w celu umoŝliwienia szybszego załatwienia sprawy, wniosek o wydanie decyzji o Dostępie z art. 30 ust. 3 Ustawy powinien zawierać: wskazanie technologii, w jakiej Wnioskodawca zamierza zapewnić usługi telekomunikacyjne w budynku oraz zakresu planowanych prac prowadzonych na nieruchomości, 19 Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz z późn. zm., zwanej dalej ustawą o opłacie skarbowej ) obowiązek zapłaty opłaty skarbowej powstaje od złoŝenia dokumentu stwierdzającego udzielenie pełnomocnictwa lub prokury oraz od jego odpisu, wypisu lub kopii z chwilą złoŝenia dokumentu w organie administracji publicznej, sądzie lub podmiocie, o którym mowa w art. 1 ust

12 negocjowany między stronami projekt umowy o Dostępie z art. 30 ust. 3 Ustawy. 6. Zmiana umowy o Dostępie z art. 30 ust. 3 Ustawy 1) Strony umowy o Dostępie z art. 30 ust. 3 Ustawy mogą wystąpić do Prezesa UKE z wnioskiem o zmianę tej umowy. 2) Podobnie jak w przypadku procedury zawarcia nowej umowy, zmiana umowy o Dostępie z art. 30 ust. 3 Ustawy wymaga przeprowadzenia negocjacji. PoniewaŜ zmiana zawsze dotyczy określonych zapisów umowy, podmiot wnioskujący o zmianę powinien wskazać postanowienia umowy, o zmianę których wnioskuje i dołączyć do wniosku o wszczęcie negocjacji projekt aneksu do umowy. 3) Termin zawarcia aneksu do umowy wynosi 30 dni od dnia wystąpienia z wnioskiem o jego zawarcie. MoŜliwe jest takŝe skrócenie terminu negocjacji na tych samych zasadach, co w przypadku zawierania nowych umów. 4) Opisane wyŝej zalecenia dotyczące wniosku o wydanie przez Prezesa UKE decyzji o Dostępie z art. 30 ust. 3 Ustawy odnoszą się takŝe do wniosku o wydanie decyzji o zmianie umowy o Dostępie z art. 30 ust. 3 Ustawy. Jedyna róŝnica polega na tym, Ŝe do wniosku o zmianę umowy dołącza się jej tekst, a w przypadku umowy, która była co najmniej raz zmieniona, dołącza się jej jednolity tekst zawierający wszelkie dokonane zmiany 21. Podmiot wnioskujący o zmianę powinien równieŝ wskazać konkretne postanowienia umowy, o zmianę których wnioskuje i zmianę których negocjował. Zakres Ŝądania skierowanego do Prezesa UKE nie moŝe wykraczać poza przedmiot prowadzonych negocjacji, pod rygorem uznania, Ŝe negocjacje w przedmiocie złoŝonego wniosku o zmianę umowy nie zostały przeprowadzone. 5) Prezes UKE moŝe wydać decyzję o zmianie umowy o Dostępie z art. 30 ust. 3 Ustawy tylko co do obowiązującej umowy. IV. DOSTĘP Z ART. 139 UST. 1 PT 1. Ustalenie statusu Udostępniającego Udzielenie Dostępu z art. 139 ust. 1 Pt moŝliwe jest jedynie wówczas, gdy nieruchomość (w tym budynek) oraz infrastruktura telekomunikacyjna, do których Wnioskodawca chce uzyskać dostęp, pozostają w dyspozycji PT. Dotyczy to takŝe spółdzielni mieszkaniowych, które jednocześnie są PT. 2. Formy Dostępu z art. 139 ust. 1 Pt 1) Pierwsza z form Dostępu z art. 139 ust. 1 Pt polega na zakładaniu, eksploatacji, nadzorze i konserwacji naleŝących do Wnioskodawcy urządzeń telekomunikacyjnych. Aby Wnioskodawca mógł skorzystać ze wskazanej opcji powinien dowieść, Ŝe wykonanie tych czynności bez uzyskania dostępu do nieruchomości i infrastruktury telekomunikacyjnej jest niemoŝliwe lub niecelowe z punktu widzenia planowania przestrzennego, zdrowia publicznego, ochrony środowiska lub bezpieczeństwa i porządku publicznego. Przeszkody mogą wynikać np. z decyzji odmawiającej ustalenia lokalizacji inwestycji celu publicznego z uwagi na jej niezgodność z określonymi przepisami prawa powszechnie obowiązującego. 21 Art. 23 ust. 3 w związku z art. 30 ust. 5 Ustawy. 12

13 2) Druga moŝliwość, jaką daje art. 139 ust. 1 Pt, dotyczy wykorzystywania istniejącego przyłącza telekomunikacyjnego lub istniejącej instalacji telekomunikacyjnej budynku (naleŝących do PT), gdy powielenie takiej infrastruktury byłoby ekonomicznie nieopłacalne lub technicznie niemoŝliwe 22. NiemoŜliwość powielenia infrastruktury została określona jako warunek skorzystania z formy dostępu wskazanej w art. 139 ust. 1 pkt 2 Pt, jednak, jak juŝ wyjaśniono w kontekście Dostępu z art. 30 ust. 1 Ustawy, zasadą jest, Ŝe wykorzystanie istniejącej instalacji telekomunikacyjnej budynku bądź przyłącza telekomunikacyjnego ma pierwszeństwo przed wybudowaniem nowej infrastruktury telekomunikacyjnej. 3) Dostęp z art. 139 ust. 1 Pt w trzeciej formie polega na doprowadzeniu przyłącza telekomunikacyjnego lub wykonania w budynku instalacji telekomunikacyjnej budynku 23. Warunkiem skorzystania z takiego uprawnienia jest brak moŝliwości wykorzystania istniejącego przyłącza telekomunikacyjnego lub istniejącej instalacji telekomunikacyjnej budynku bądź brak przyłącza doprowadzonego do budynku lub brak instalacji telekomunikacyjnej budynku. 4) Co waŝne, do uzyskania Dostępu z art. 139 ust. 1 Pt nie jest konieczne wykazanie, Ŝe dostęp ten ma być uzyskany w celu zapewnienia usług telekomunikacyjnych w budynku posadowionym na udostępnianej nieruchomości. W szczególności oznacza to, Ŝe na podstawie art. 139 ust. 1 Pt moŝliwym jest uzyskanie dostępu do nieruchomości w celu zapewnienia usług telekomunikacyjnych takŝe poza tym budynkiem. 3. Ustalenie stanu infrastruktury na nieruchomości, która ma być przedmiotem Dostępu z art. 139 ust. 1 Pt bądź na której znajduje się element infrastruktury, który miałby zostać objęty Dostępem z art. 139 ust. 1 Pt 1) Ustalenie stanu infrastruktury na nieruchomości ma znaczenie przede wszystkim wówczas, gdy Wnioskodawca Ŝąda Dostępu z art. 139 ust. 1 Pt polegającego na doprowadzeniu przyłącza telekomunikacyjnego lub wykonania w budynku instalacji telekomunikacyjnej. Gdyby okazało się, Ŝe na nieruchomości znajduje się juŝ infrastruktura telekomunikacyjna (naleŝąca do innego PT albo do podmiotu niebędącego PT), Wnioskodawca koniecznie musi ustalić, czy moŝliwym jest skorzystanie z niej. JeŜeli na nieruchomości znajduje się jedynie infrastruktura telekomunikacyjna innego PT, wówczas Wnioskodawca powinien koniecznie przeprowadzić negocjacje z tym PT o udzielenie Dostępu z art. 139 ust. 1 Pt, o ile ta infrastruktura nadaje się do wykorzystania przez Wnioskodawcę. JeŜeli istniejąca infrastruktura telekomunikacyjna naleŝy do podmiotu niebędącego PT, wówczas zasadnym jest przeprowadzenie z nim negocjacji na podstawie art. 30 ust. 1 Ustawy albo na podstawie art. 30 ust. 3 Ustawy (w zaleŝności od tego, czy podmiot ten jest właścicielem, uŝytkownikiem wieczystych lub zarządcą nieruchomości czy teŝ nie). 2) Jedynie wówczas, gdy Wnioskodawca ustali, Ŝe niemoŝliwym jest skorzystanie z istniejącej infrastruktury telekomunikacyjnej na nieruchomości (w tym tej w budynku), zasadnym jest domaganie się przez Wnioskodawcę od PT dostępu do nieruchomości (w tym do budynku) polegającego na umoŝliwieniu mu samodzielnego wybudowania przyłącza telekomunikacyjnego lub wykonania instalacji telekomunikacyjnej budynku. Podobnie jak w przypadku Dostępu z art Art. 139 ust. 1 pkt 2 Pt 23 Art. 139 ust. 1 pkt 3 Pt. 13

14 ust. 1 Ustawy, takŝe tutaj warunek niemoŝności skorzystania z istniejącej infrastruktury telekomunikacyjnej musi być spełniony w stosunku do wszystkich przyłączy telekomunikacyjnych i instalacji telekomunikacyjnych budynku zlokalizowanych na nieruchomości. 4. Negocjacje z Udostępniającym 1) Zgodnie z powyŝszymi uwagami, w sytuacji, gdy na nieruchomości nie znajduje się infrastruktura telekomunikacyjna lub gdy okazało się, Ŝe nie jest moŝliwe skorzystanie z istniejącej infrastruktury telekomunikacyjnej, Wnioskodawca powinien wszcząć negocjacje z PT o zawarcie umowy o dostęp do budynku na podstawie art. 139 ust. 1 pkt 3 Pt. 2) W sytuacji, gdy na nieruchomości znajduje się infrastruktura telekomunikacyjna Udostępniającego, która nadaje się do wykorzystania przez Wnioskodawcę, Wnioskodawca powinien wszcząć z Udostępniającym negocjacje o zawarcie umowy o dostęp do budynku i tej infrastruktury telekomunikacyjnej na podstawie art. 139 ust. 1 pkt 2 Pt. 3) Do wniosku o zawarcie umowy Wnioskodawca powinien dołączyć jej projekt. Ponadto Wnioskodawca powinien zachować dokumentację z prowadzonych negocjacji (np. pisma wraz z potwierdzeniem odbioru). W sytuacji, gdy do zawarcia umowy nie dojdzie i Wnioskodawca zdecyduje się wystąpić do Prezesa UKE o wydanie decyzji o Dostępie z art. 139 ust. 1 Pt, fakt prowadzenia negocjacji stanie się okolicznością przesadzającą o treści rozstrzygnięcia. 4) Umowa musi być zawarta w terminie 30 dni od dnia wystąpienia przez Wnioskodawcę z wnioskiem o jej zawarcie Treść negocjowanej umowy Modelowa umowa o Dostęp z art. 139 ust. 1 Pt powinna zawierać zapisy określające: przedmiot umowy (np. nieruchomość, do której ma być udzielony Dostęp, poprzez wskazanie jej połoŝenia oraz numeru prowadzonej dla niej księgi wieczystej; zakres i sposób wykonania prac na nieruchomości), prawa i obowiązki Wnioskodawcy, w tym opłaty, jakie Wnioskodawca obowiązany jest ponosić na rzecz Udostępniającego 25, prawa i obowiązki Udostępniającego (np. obowiązek informowania Wnioskodawcy o pracach remontowych mogących mieć wpływ na naleŝącą do niego infrastrukturę telekomunikacyjną), zasady zachowania poufności, procedurę usuwania awarii, postanowienia o charakterze formalno-technicznym (np. kanał komunikacji między stronami). 24 Art. 139 ust. 2 Pt. 25 Kwestia opłat za Dostęp z art. 139 ust. 1 Pt została omówiona w stanowisku Prezesa UKE w sprawie wdroŝenia obowiązku umoŝliwienia dostępu do nieruchomości, w tym do budynków oraz infrastruktury telekomunikacyjnej z dnia 9 września 2013 r. ( 14

15 6. Skrócenie terminu zakończenia negocjacji Na pisemny wniosek kaŝdej ze stron negocjacji w sprawie zawarcia umowy o Dostęp z art. 139 ust. 1 Pt albo z urzędu, Prezes UKE moŝe, w drodze postanowienia, określić termin zakończenia tych negocjacji, który nie moŝe być dłuŝszy niŝ 30 dni 26. Termin liczony jest od dnia wystąpienia z wnioskiem o zawarcie tej umowy. Oznacza to, Ŝe 30-dniowy termin do zawarcia umowy moŝe zostać skrócony postanowieniem Prezesa UKE. NaleŜy jednak podkreślić, Ŝe z uwagi na moŝliwość wydania takiego postanowienia jedynie w terminie 30 dni od momentu wszczęcia negocjacji, w praktyce do skrócenia terminu (najwyŝej o kilka dni) doszłoby tylko w sytuacji, gdyby Wnioskodawca złoŝył do Prezesa UKE stosowny wniosek tuŝ po wystąpieniu do Udostępniającego o zawarcie umowy o Dostęp z art. 139 ust. 1 Pt. 7. Wniosek do Prezesa UKE o wydanie decyzji o Dostępie z art. 139 ust. 1 Pt. 5) Zarówno Wnioskodawca, jak i Udostępniający mogą wystąpić do Prezesa UKE o wydanie decyzji o Dostępie z art. 139 ust. 1 Pt w przypadku: niepodjęcia przez drugą stronę negocjacji w sprawie zawarcia umowy o Dostępie z art. 139 ust. 1 Pt, odmowy zapewnienia Dostępu z art. 139 ust. 1 Pt przez Udostępniającego, niezawarcia umowy o Dostępie z art. 139 ust. 1 Pt w wyznaczonym przez Prezesa UKE terminie zakończenia negocjacji określonym w postanowieniu, niezawarcia umowy o Dostępie z art. 139 ust. 1 Pt w terminie 30 dni, licząc od dnia wystąpienia przez Udostępniającego z wnioskiem o zawarcie tej umowy 27. 6) JeŜeli negocjacje z Udostępniającym zakończą się niepowodzeniem, a Wnioskodawca złoŝy do Prezesa UKE wniosek o wydanie decyzji o Dostępie z art. 139 ust. 1 Pt, wówczas przedmiot Ŝądania skierowanego do Prezesa UKE musi pokrywać się z zakresem prowadzonych negocjacji (np. jeŝeli negocjowano jedynie zapewnienie dostępu do budynku w celu wybudowania instalacji telekomunikacyjnej budynku, to wniosek o wydanie decyzji umoŝliwiającej doprowadzenie przyłącza telekomunikacyjnego nie zostanie rozpatrzony pozytywnie ze względu na nieprzeprowadzenie negocjacji w sprawie zapewnienia dostępu w tej postaci). 7) Wniosek do Prezesa UKE powinien koniecznie spełniać następujące warunki formalne: Wniosek powinien precyzyjnie określać Ŝądanie, tj. wskazywać nieruchomość, do której Dostęp z art. 139 ust. 1 Pt ma zostać zapewniony, najlepiej poprzez podanie dokładnego jej adresu oraz numeru prowadzonej dla niej księgi wieczystej, a takŝe określać, którego wariantu 28 Dostępu z art. 139 ust. 1 Pt dotyczy wniosek. Do wniosku naleŝy załączyć negocjowany projekt umowy o Dostęp z art. 139 ust. 1 Pt, zawierający: 26 Art. 27 ust. 2a w zw. z art. 139 ust. 4 Pt. 27 Art. 27 ust. 2b w związku art. 139 ust. 4 Pt. 28 W art. 139 ust. 1 Pt w pkt 1, 2 i 3 określone zostały trzy odmienne warianty dostępu 15

16 zaznaczenie tych części projektu umowy, co do których strony nie doszły do porozumienia, stanowiska stron w zakresie rozbieŝności 29. Wnioskodawca powinien wykazać, Ŝe spełniona została przesłanka dotycząca przeprowadzenia negocjacji (np. poprzez załączenie do wniosku korespondencji prowadzonej z Udostępniającym, z której wynika, Ŝe negocjacje wszczęto ponad 30 dni przed dniem wystąpienia do Prezesa UKE o wydanie decyzji o Dostępie z art. 139 ust. 1 Pt). Zakres Ŝądania skierowanego do Prezesa UKE nie moŝe wykraczać poza przedmiot prowadzonych pomiędzy Wnioskodawcą a Udostępniającym negocjacji, pod rygorem uznania, Ŝe negocjacje w przedmiocie złoŝonego wniosku o wydanie decyzji o Dostęp z art. 139 ust. 1 Pt nie zostały przeprowadzone. Wniosek powinien być podpisany przez upowaŝnioną osobę: jeŝeli wniosek jest składany przez PT będącego osobą fizyczną wykonującą działalność gospodarczą we własnym imieniu (indywidualnie), wówczas przez tę osobę bądź jej prawidłowo ustanowionego pełnomocnika; jeŝeli wniosek jest składany przez PT będących wspólnikami spółki cywilnej, wówczas przez wszystkich wspólników albo przez ich prawidłowo ustanowionego pełnomocnika; jeŝeli Wnioskodawcą jest jednostka organizacyjna (np. spółka jawna, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, spółdzielnia), wówczas przez osobę upowaŝnioną do jej reprezentowania zgodnie z przyjętą dla tej jednostki formą reprezentacji (np. przez prezesa zarządu, który zgodnie z umową spółki z ograniczoną odpowiedzialności i wpisem do KRS moŝe samodzielnie reprezentować tę spółkę) albo przez prawidłowo ustanowionego pełnomocnika; W przypadku, gdy Wnioskodawca chce działać przez pełnomocnika, do wniosku powinno zostać załączone pełnomocnictwo wraz z potwierdzeniem uiszczenia opłaty skarbowej od jego przedłoŝenia 30, w wysokości 17 zł, którą naleŝy uiścić w kasie lub na konto Urzędu Dzielnicy Wola m.st. Warszawy, Al. Solidarności 90, Warszawa (aktualny nr rachunku bankowego podany na stronie Urzędu Dzielnicy Wola 31 ). 8) Ponadto, w celu umoŝliwienia szybszego załatwienia sprawy, wniosek o wydanie decyzji o Dostępie z art. 139 ust. 1 Pt powinien zawierać: wskazanie technologii, w jakiej Wnioskodawca zamierza świadczyć usługi telekomunikacyjne oraz zakresu planowanych prac prowadzonych na nieruchomości, 29 Art. 27 ust. 3 w związku z art. 139 ust. 4 Pt. 30 Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz z późn. zm., zwanej dalej ustawą o opłacie skarbowej ) obowiązek zapłaty opłaty skarbowej powstaje od złoŝenia dokumentu stwierdzającego udzielenie pełnomocnictwa lub prokury oraz od jego odpisu, wypisu lub kopii z chwilą złoŝenia dokumentu w organie administracji publicznej, sądzie lub podmiocie, o którym mowa w art. 1 ust

17 numery ksiąg wieczystych prowadzonych dla nieruchomości, do której ma zostać zapewniony Dostęp z art. 139 ust. 1 Pt, wskazanie, czy na nieruchomości działają inni PT, a jeśli tak, to czy Wnioskodawca prowadził z nimi negocjacje o Dostęp z art. 139 ust. 1 Pt, a jeŝeli negocjacje zakończyły się niepowodzeniem, przyczyny, dla której Wnioskodawca nie ma moŝliwości wykorzystania infrastruktury telekomunikacyjnej tego PT. 8. Zmiana umowy o Dostępie z art. 139 ust. 1 Pt 1) Strony umowy o Dostępie z art. 139 ust. 1 Pt mogą wystąpić do Prezesa UKE z wnioskiem o zmianę tej umowy. 2) Podobnie jak w przypadku procedury zawarcia nowej umowy, zmiana umowy o Dostępie z art. 139 ust. 1 Pt wymaga przeprowadzenia negocjacji. PoniewaŜ zawsze dotyczy ona określonych zapisów umowy, podmiot wnioskujący o zmianę powinien wskazać postanowienia umowy, o zmianę których wnioskuje i dołączyć do wniosku o wszczęcie negocjacji projekt aneksu do umowy. 3) Termin zawarcia aneksu do umowy wynosi 30 dni od dnia wystąpienia z wnioskiem o jego zawarcie. MoŜliwe jest takŝe skrócenie terminu negocjacji na tych samych zasadach, co w przypadku zawierania nowych umów. 4) Opisane wyŝej zalecenia dotyczące wniosku o wydanie przez Prezesa UKE decyzji o Dostępie z art. 139 ust. 1 Pt odnoszą się takŝe do wniosku o wydanie decyzji o zmianie umowy o Dostępie z art. 139 ust. 1 Pt. Istotna róŝnica polega na tym, Ŝe do wniosku o zmianę umowy dołącza się tekst tej umowy, a w przypadku umowy, która była co najmniej raz zmieniona, dołącza się jednolity tekst tej umowy zawierający wszelkie dokonane zmiany 32. Podmiot wnioskujący o zmianę powinien równieŝ wskazać konkretne postanowienia umowy, o zmianę których wnioskuje i zmianę których negocjował. Zakres Ŝądania skierowanego do Prezesa UKE nie moŝe wykraczać poza przedmiot prowadzonych negocjacji, pod rygorem uznania, Ŝe negocjacje w przedmiocie złoŝonego wniosku o zmianę umowy nie zostały przeprowadzone. 5) Prezes UKE moŝe wydać decyzję o zmianie umowy o Dostępie z art. 139 ust. 1 Pt Ustawy tylko co do obowiązującej umowy. C. Dostęp do infrastruktury technicznej (art. 17 Ustawy) 1. Zakres przedmiotowy 1) W tej części opracowania przedstawiony zostanie schemat działań, które przedsiębiorca telekomunikacyjny powinien podjąć, by uzyskać dostęp do infrastruktury technicznej wykorzystywanej przez podmioty wykonujące zadania z zakresu uŝyteczności publicznej, czyli współkorzystanie lub dostęp, o którym mowa w art. 17 Ustawy (dalej Dostęp z art. 17 Ustawy ). 32 Art. 30 ust. 2 Pt w związku z art. 139 ust. 4 Pt. 17

18 Art. 17 Ustawy W przypadku, gdy warunki techniczne i wymogi bezpieczeństwa na to pozwalają, podmiot wykonujący zadania z zakresu uŝyteczności publicznej zapewnia przedsiębiorcom telekomunikacyjnym współkorzystanie lub dostęp do infrastruktury technicznej wykorzystywanej do wykonywania swojej podstawowej działalności, z przeznaczeniem na potrzeby publicznej sieci telekomunikacyjnej, na zasadach równego traktowania 2) Choć obecnie Ustawa nie definiuje czym jest infrastruktura techniczna Prezes UKE wskazuje w tym względzie na treść jeszcze niezaimplementowanej do prawa krajowego Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/61/UE z dnia 15 maja 2014 r. 33 (dalej Dyrektywa ), regulującej analogiczny dostęp do infrastruktury podmiotów z zakresu uŝyteczności publicznej, gdzie wskazano, Ŝe poprzez infrastrukturę techniczną naleŝy rozumieć elementy infrastruktury pasywnej, m.in.: rurociągi, kanalizacja, maszty, kanały, studzienki, budynki i wejścia do budynków, instalacje antenowe, wieŝe i słupy. 3) Za infrastrukturę techniczną nie moŝna jednak uznać kabli (w tym włókien światłowodowych), w których nie jest realizowana transmisja danych, oraz elementów sieci wykorzystywanych do zaopatrzenia w wodę przeznaczoną do spoŝycia przez ludzi. 2. Ustalenie statusu Udostępniającego 1) Do udzielenia Dostępu z art. 17 Ustawy obowiązane są podmioty wykonujące zadania z zakresu uŝyteczności publicznej (dalej PUP ). Podmiotami tymi są: przedsiębiorstwa energetyczne 34 prowadzące działalność gospodarczą w zakresie przesyłania, dystrybucji paliw lub energii, przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne 35. 2) Aby wykorzystać infrastrukturę techniczną na zasadach określonych w art. 17 Ustawy Wnioskodawca musi ustalić, czy podmiot, do którego naleŝy infrastruktura techniczna posiada status PUP, a takŝe, czy wykorzystuje infrastrukturę techniczną do wykonywania swojej podstawowej działalności. 33 Art. 2 pkt 2 Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/61/UE z dnia 15 maja 2014 r. w sprawie środków mających na celu zmniejszenie kosztów realizacji szybkich sieci łączności elektrycznej (Dz.U. UE L 155/1 z 23 maja 2014 r.) 34 Zgodnie z art. 3 pkt 12 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (tekst jednolity: Dz. U. z 2012 r. poz z późn. zm.) przedsiębiorstwo energetyczne to podmiot prowadzący działalność gospodarczą w zakresie wytwarzania, przetwarzania, magazynowania, przesyłania, dystrybucji paliw albo energii lub obrotu nimi albo przesyłania dwutlenku węgla. 35 Zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (tekst jednolity: Dz.U. z 2006 r., Nr 123, poz. 858 z późn. zm.) przedsiębiorstwo wodno-kanalizacyjne to przedsiębiorca w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, jeŝeli prowadzi działalność gospodarczą w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę lub zbiorowego odprowadzania ścieków, oraz gminne jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, prowadzące tego rodzaju działalność. 18

19 3. Warunki udzielenia dostępu 1) Udzielenie Dostępu z art. 17 Ustawy jest moŝliwe tylko i wyłącznie w sytuacji, gdy warunki techniczne i wymogi bezpieczeństwa na to pozwalają. Przykładowo, jeśli Wnioskodawca chce wykorzystać słupy energetyczne w celu podwieszenia na nich linii światłowodowej, lecz stan techniczny słupów nie pozwala na wykonanie planowanej przez Wnioskodawcę inwestycji, to udzielenie dostępu nie jest dopuszczalne. Ani waŝny interes uŝytkowników sieci telekomunikacyjnych, ani potrzeba utrzymania ciągłości świadczenia usług nie mają znaczenia dla udzielenia Dostępu z art. 17 Ustawy, jeŝeli sprzeciwiają się temu warunki techniczne i wymogi bezpieczeństwa. 2) Ustawa nie precyzuje warunków technicznych i wymogów bezpieczeństwa, ale posiłkując się Dyrektywą 36 naleŝy wskazać, iŝ kwestie te dotyczą: technicznej moŝliwości umieszczenia elementów infrastruktury telekomunikacyjnej w infrastrukturze technicznej, dostępności przestrzeni do umieszczenia elementów infrastruktury telekomunikacyjnej z uwzględnieniem przyszłego, odpowiednio wykazanego, zapotrzebowania PUP na miejsce w infrastrukturze technicznej, względów bezpieczeństwa i zdrowia publicznego, integralności i bezpieczeństwa sieci, w szczególności krytycznej infrastruktury krajowej, ryzyka, Ŝe planowane usługi łączności elektronicznej mogą spowodować powaŝne zakłócenia w świadczeniu innych usług za pośrednictwem infrastruktury technicznej, dostępności alternatywnego dostępu hurtowego do infrastruktury technicznej, odpowiedniego do zapewnienia szybkich sieci telekomunikacyjnych, o ile dostęp taki jest oferowany na uczciwych i rozsądnych warunkach. 3) Dostęp z art. 17 Ustawy powinien być przy tym zapewniony w taki sposób, by jego udzielenie: nie wpływało na obniŝenie bezpieczeństwa dostarczania i jakości wody do spoŝycia, paliw gazowych lub energii elektrycznej lub cieplnej, a takŝe na obniŝenie bezpieczeństwa odprowadzania ścieków, nie powodowało niekorzystnej zmiany cen lub stawek opłat za dostarczane: wodę, paliwa gazowe lub energię elektryczną lub cieplną i zakresu ich dostarczania odbiorcom przyłączonym do sieci (to samo tyczy się cen, stawek i zakresu odprowadzania ścieków), nie uniemoŝliwiało wywiązywania się przez podmioty wykonujące zadania z zakresu uŝyteczności publicznej z obowiązków w zakresie ochrony interesów odbiorców i ochrony środowiska, nie uniemoŝliwiało racjonalnego korzystania z infrastruktury technicznej wykorzystywanej do wykonywania ich podstawowej działalności Art. 3 ust. 3 Dyrektywy. 37 Art. 26 ust. 1 i ust. 2 Ustawy. 19

20 Z tego teŝ względu umowa zawarta pomiędzy PUP a Wnioskodawcą powinna określać zasady współpracy, które zapewnią realizację powyŝszych wymogów. 4) NaleŜy teŝ zaznaczyć, Ŝe przepisy Dyrektywy 38 przewidują, Ŝe ewentualna odmowa udzielenia Dostępu z art. 17 Ustawy w toku prowadzonych negocjacji powinna zostać uzasadniona. PUP powinien wyraźnie wskazać, jakie warunki techniczne i wymogi bezpieczeństwa nie pozwalają na udostępnienie poszczególnych elementów infrastruktury technicznej. W tym wypadku nie jest wystarczające samo stwierdzenie ze strony PUP, Ŝe odmawia udzielenia Dostępu z art. 17 Ustawy ze względów bezpieczeństwa. W kaŝdym przypadku przyczyny powinny być określone konkretnie. 4. Zasady równego traktowania oraz uczciwej i wolnej konkurencji JeŜeli nie zachodzą okoliczności uniemoŝliwiające udzielenie Dostępu z art. 17 Ustawy, o których mowa wyŝej, PUP jest obowiązany udzielić dostępu na zasadach równego traktowania oraz uczciwej i wolnej konkurencji. Oznacza to, Ŝe PUP nie powinien tworzyć dodatkowych barier dla Wnioskodawców czy preferować jednych przedsiębiorców telekomunikacyjnych przed innymi zarówno przy określaniu kosztów udostępnienia infrastruktury technicznej, jak i przy samym doborze przedsiębiorców, którym Dostęp z art. 17 Ustawy jest przyznawany. 5. Negocjacje z podmiotem wykonującym zadania z zakresu uŝyteczności publicznej 1) PUP jest obowiązany prowadzić negocjacje w sprawie zawarcia umowy o współkorzystaniu lub dostępie do infrastruktury technicznej, na wniosek przedsiębiorców telekomunikacyjnych, w celu świadczenia publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych 39. 2) Informacje uzyskane w związku z negocjacjami mogą być wykorzystane wyłącznie zgodnie z przeznaczeniem i podlegają obowiązkowi zachowania poufności 40. 3) Do wniosku o zawarcie umowy Wnioskodawca powinien dołączyć jej projekt. Ponadto Wnioskodawca powinien zachować dokumentację z prowadzonych negocjacji (np. pisma wraz z potwierdzeniem odbioru). W sytuacji, gdy do zawarcia umowy nie dojdzie i Wnioskodawca zdecyduje się wystąpić do Prezesa UKE o wydanie decyzji o Dostępie z art. 17 Ustawy, fakt prowadzenia negocjacji stanie się okolicznością przesadzającą o treści rozstrzygnięcia. 4) Termin zawarcia umowy o Dostęp z art. 17 Ustawy wynosi 90 dni od dnia wystąpienia przez Wnioskodawcę z wnioskiem o jej zawarcie. 6. Treść negocjowanej umowy Umowa o Dostęp z art. 17 ust. 1 Ustawy powinna zawierać zapisy określające: przedmiot umowy (m.in. elementy i połoŝenie infrastruktury technicznej, sposób wykorzystania infrastruktury technicznej), prawa i obowiązki Wnioskodawcy (np. obowiązek złoŝenia zabezpieczenia w postaci kaucji, termin wykonania prac, koszty ponoszone przez Wnioskodawcę), 38 Art. 3 ust. 3 Dyrektywy. 39 Art. 19 ust. 1 Ustawy. 40 Art. 19 ust. 2 Ustawy. 20