ComProjekt Biuro Architektoniczne

Transkrypt

1 PROJEKTANT GENERALNY: INWESTOR: TEMAT: ComProjekt Biuro Architektoniczne Toruń, ul. Buszczyńskich 2/1 MIASTO BYDGOSZCZ WYDZIAŁ INWESTYCJI MIASTA Bydgoszcz, ul. Jezuicka 1 PARKING WIELOPOZIOMOWY TYPU "PARK & RIDE" i "PARK & GO" TYTUŁ: BUDOWA SYSTEMU "PARK & RIDE" i "PARK & GO" WRAZ Z REALIZACJĄ INFRASTUKTURY TECHNICZNEJ (kody CPV: , , ) ADRES Bydgoszcz, ul. Grudziądzka 9-15 INWESTYCJI: dz. nr: 53/2, 55/4, 55/1, 56/3, 56/1, 56/4, 51/2; obręb 96 TYTUŁ: INWENTARYZACJA ORNITOLOGICZNA WYKONAWCA: Wiesław Bagiński OPRACOWANIE: BRANśA: DATA: EGZEMPLARZ: PROGRAM FUNKCJONALNO-UśYTKOWY ORNITOLOGICZNA Sierpień 2017 r. Tom C-II NR 1

2 Celem ekspertyzy było wykonanie inwentaryzacji ornitologicznej na terenie objętym planowaną inwestycją pn. Wielopoziomowy parking w systemie Park&Ride z zagospodarowaniem terenu w Bydgoszczy przy ul Grudziądzkiej 9 15 zlokalizowanej na działkach geodezyjnych Nr 53/2, 55/4, 55/1, 56/3,56/1,56/4,51/2w Obrębie 96 w związku z planowaną wycinką drzew. Inwentaryzację zleciło mi w dniu 9 sierpnia 2017 r. Biuro Architektoniczne "ComProjekt" Toruń, ul. Krakowska 66. Przeprowadzenie badań miało na celu określenie statusu zasiedlenia przez chronione gatunki ptaków wymienionego terenu oraz wskazania, czy planowane prace inwestycyjne nie naruszą zapisów art. 52 ust. 1, pkt ustawy o ochronie przyrody o umyślnym płoszeniu i niepokojeniu dzikich zwierząt (Dz. U. z 2009 nr 151 poz. 1220; w brzmieniu od ) oraz paragrafu 7 pkt. 7 i 14 Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 12 października 2011 roku w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz. U. z 2011 nr 237 poz. 1419; w brzmieniu od ). Obszary zurbanizowane są siedliskiem wykorzystywanym przez kilkadziesiąt gatunków ptaków jako miejsce lęgów i odpoczynku, gniazdują w nich m.in. kawka Corvus monedula, wróbel Passer domesticus, mazurek Passer montanus, szpak Sturnus vulgaris, jaskółki: dymówka Hirundo rustica i oknówka Delichon urbicum, kopciuszek Phoenicurus ochruros, kapturka Sylvia atricapilla, zięba Fringilla coelebs, pliszka siwa Motacilla alba, grzywacz Columba palumbus, sierpówka Streptopelia decaocto, sójka Garrulus glandarius, bogatka Parus major, sroka Pica pica, wrona Corvus coronae, pustułka Falco tinnunculus i jerzyk Apus apus. W myśl przytoczonego rozporządzenia zabrania się umyślnego zabijania osobników wymienionych gatunków oraz niszczenia ich jaj, a także siedlisk i gniazd oraz umyślnego płoszenia i niepokojenia. 1

3 Inwentaryzacja ornitologiczna polegała na sprawdzeniu objętego planowaną inwestycją terenu i wszystkich drzew oraz krzewów wyszczególnionych w inwentaryzacji dendrologicznej pod kątem występowania ptaków i wyszukaniu miejsc zajętych przez ptaki lęgowe oraz ich gniazd. Celem ekspertyzy jest również zaproponowanie, dalszego trybu postępowania w trakcie wycinki drzew oraz zapewnienie wymaganej prawem kompensacji utraconych siedlisk w wyniku realizacji inwestycji. Inwentaryzację ornitologiczną rozpoczęto pod koniec okresu lęgowego z momentem otrzymania zlecenia, w związku z tym obejmuje ona okres od 10 do 28 sierpnia 2017 r. Badaniami ornitologicznymi, pod kątem występowania ptaków lęgowych i obecności gniazd ptasich, objęto obserwacjami 99 drzew wyszczególnionych w opisie technicznym przedsięwzięcia w rozdziale Inwentaryzacja dendrologiczna z planowaną wycinką drzew oraz wymienione w tym opracowaniu grupy krzaków. Dodatkowo sprawdzano sąsiednie drzewa i krzewy w otoczeniu planowanego do wykonania obiektu, z uwagi na możliwość opuszczenia przez ptaki ewentualnych gniazd wskutek wypłoszenia podczas prowadzenia prac wycinkowych. Ze względu na trudności z wykrywaniem ptasich gniazd w sezonie wegetacyjnym roślin na w pełni ulistnionych drzewach i krzewach oraz możliwość przystąpienia w każdej chwili przez ptaki do nowych lęgów kontrole prowadzono wielokrotnie. Wynikało to z tego, że w trakcie sezonu lęgowego szereg gatunków ptaków w każdej chwili może zbudować nowe gniazdo wkrótce po wykonaniu kolejnej inwentaryzacji, zwłaszcza w sytuacji gdy wycinka dotyczy większej ilości drzew i krzewów. Ekspertyzę sporządzono na podstawie 5 kontroli wykonanych w dniach: 10, 14, 20, 24, 29 sierpnia 2017 r., podczas których każdorazowo sprawdzano wszystkie drzewa oraz grupy krzewów i starano się wykryć wszystkie miejsca 2

4 zajęte przez ptaki lęgowe na podstawie charakterystycznych w tym okresie ich zachowań i bezpośrednio wykrytych gniazd oraz charakterystycznych śladów wskazujących na gnieżdżenie się ptaków. Kontrole trwały za każdym razem 2 3 godziny i polegały na długotrwałej obserwacji grup drzew oraz uważnym przeszukaniu ich koron oraz kęp krzewów. Obserwacje prowadzono przy pomocy lornetki Swarovski 10x40 oraz lunety Swarovski 20 60x65, a dokumentowano je przy pomocy aparatu fotograficznego z teleobiektywem o ogniskowej mmm. Wycinkę drzew i krzewów w zasadzie powinno się prowadzić poza okresem lęgowym ptaków, ma to na celu wyeliminowanie ryzyka niszczenia lęgów oraz niepokojenie ptaków przystępujących do gniazdowania. Jednak prace związane z wycinką niekiedy mogą być realizowane w okresie lęgowym, jeżeli prowadzone są one pod stałym nadzorem ornitologa, który przed wycinką dokona oględzin drzew i krzewów pod kątem obecności lęgów ptaków, a w przypadku stwierdzenia ich występowania, wskaże dopuszczalny termin i sposób wycinki. Z momentem rozpoczęcia wycinki drzew i krzewów jeżeli odbywać się ona będzie w okresie lęgowym, dodatkowego sprawdzenia wymaga każde drzewo przed jego wycięciem i musi być ona bezpośrednio nadzorowana przez ornitologa. W każdym przypadku stwierdzenia obecności lęgów, w oparciu o znajomość biologii danego gatunku ptaka, określa się przybliżony termin opuszczenia gniazda przez pisklęta i wstrzymuje się wycinkę w pobliżu gniazda oraz wskazuje się termin w jakim będzie ona możliwa. W zależności od tego, do jakiego konkretnego gatunku ptaka należy stwierdzony lęg, możliwe jest dopuszczenie wycinki drzew znajdujących się w pewnej odległości od gniazda. Tereny otwarte wykorzystywane obecnie jako parking dla bardzo licznych samochodów nie są zasiedlone przez żadne ptaki naziemne. W skontrolowanych 3

5 i zaplanowanych do wycięcia grupach krzaków nie wykryto żadnych czynnych gniazd ptaków, co było związane prawdopodobnie z późnym okresem sezonu lęgowego. Końcowy okres sezonu lęgowego, w jakim zlecono inwentaryzację na omawianym terenie spowodował, że również na drzewach odnotowano jedynie puste gniazda i jest możliwa aktualnie wycinka wszystkich zaplanowanych drzew po dodatkowej kontroli, bezpośrednio przed jej wykonaniem. Związane jest to z możliwością, w międzyczasie, od ostatniej kontroli w dniu 29 sierpnia 2017 r., zasiedlenia drzew i wybudowania gniazd przez grzywacze lub sierpówki, których sezon lęgowy trwa do końca listopada. W takich przypadkach odroczona zostanie wycinka zasiedlonych przez nie drzew do momentu opuszczenia przez pisklęta gniazd, a prace w bezpośrednim sąsiedztwie gniazda powinny być wstrzymane i prowadzone zgodnie ze wskazaniami ornitologa. W przypadku przystąpienia do wycinki po 1 grudnia kolejna kontrola do 1 lutego nie jest konieczna i można wyciąć drzewa na podstawie niniejszej opinii ornitologicznej. Jednak, jeżeli wycinka będzie prowadzona następnej wiosny, a obecnie w związku z ociepleniem klimatu coraz więcej ptaków przystępuje do lęgów już na początku lutego, konieczna będzie ponowna inwentaryzacja ornitologiczna. O tym, że na badanym terenie drzewa są zasiedlone przez ptaki, świadczą wykryte 3 puste gniazda należące pierwotnie do gołębi grzywaczy lub sierpówek. Wymienione stare gniazda gołębi stwierdzono na następujących 2 drzewach planowanych do usunięcia: dąb szypułkowy nr 25, klon zwyczajny nr 33 oraz na kasztanowcu białym nr 97, który ma zostać zachowany. Starych gniazd wymienionych 2 gatunków gołębi praktycznie nie da się odróżnić od siebie i nie są one przez te gatunki wykorzystywane ponownie, oba gołębie gnieżdżą się w ciągu sezonu lęgowego kilkukrotnie w różnych miejscach niejednokrotnie dość odległych od siebie i nie mają szczególnych wymagań jeżeli 4

6 chodzi o lokalizację gniazd na drzewach w związku z tym ochrona ich sprowadza się do nieniszczenia gniazd z lęgami i niewycinania drzew z czynnymi gniazdami, w których znajdują się pisklęta do momentu opuszczenia przez nie gniazda po stwierdzeniu tego przez ornitologa. Informacja o autorze opracowania : Mgr inż. Wiesław Bagiński Absolwent Akademii Rolniczo Technicznej w Olsztynie, specjalizacja z ornitologii, podczas studiów działalność w ornitologicznym studenckim ruchu naukowym, następnie stała współpraca z wieloma instytutami naukowymi m.in. ze Stacją Ornitologiczną PAN w Gdańsku od 39 lat stały jej współpracownik uprawniony do obrączkowania wszystkich gatunków ptaków występujących w Polsce ponad 10 tys. zaobrączkowanych ptaków. Od wielu lat popularyzator zainteresowań ornitologicznych i wychowawca wielu ornitologów z tego tytułu m.in. Nagroda Ministra Oświaty I Stopnia. W latach członek Wojewódzkiej Rady Ochrony Przyrody w Bydgoszczy, a od 2010 roku członek Regionalnej Rady Ochrony Przyrody w Bydgoszczy. W różnych okresach czasu członek rad naukowych: Nadgoplańskiego Parku Tysiąclecia, Zespołu Parków Krajobrazowych Chełmińskiego i Nadwiślańskiego oraz Rady Programowej Bydgoskiego Centrum Edukacji Ekologicznej. Aktualnie ekspert ornitolog PROW, od 32 lat regionalny koordynator i uczestnik akcji Zimowych Badań Ptaków Wodnych w Polsce i w Europie, od 15 lat wykonawca badań w ramach Monitoringu Flagowych Gatunków Ptaków w Polsce, a także Monitoringu Noclegowisk Gęsi w Polsce, członek Międzynarodowej Grupy Badania Łabędzi IUCN. Autor i współautor szeregu publikacji ornitologicznych, twórca 2 rezerwatów ornitologicznych oraz autor planów ich ochrony, a także ponad 30 ekspertyz dotyczących ochrony ptaków oraz wpływu planowanych inwestycji na awifaunę, w tym ekspertyz ornitologicznych dotyczących warunków termomodernizacji budynków. 5