Skracanie rzepaku: co dokładnie dzieje się z roślinami?

Transkrypt

1 Skracanie rzepaku: co dokładnie dzieje się z roślinami? Autor: Tomasz Kodłubański Data: 21 września 2016 Jedynym ze sposobów uzyskania równomiernego dojrzewania roślin rzepaku na całej plantacji jest skracanie zabieg, który działa hamująco na pęd główny rośliny oraz przy zastosowaniu odpowiednich preparatów stymuluje rozwój pędów bocznych. Jak zabieg wpływa na rozwijające się rośliny i jakich preparatów używają do tego rolnicy? Stosując zabieg skracania rzepaku, powinno się wziąć pod uwagę, że może on nierównomiernie dojrzewać m.in. na skutek takich czynników jak: zmienność glebowa pola (mozaika glebowa) i często z tym związane nieuregulowane stosunki wodno-powietrzne gleby, czy opady atmosferyczne występujące pod koniec wegetacji po okresie suszy lub, jak obserwowano w zeszłym roku na plantacjach, po częściowym przemarznięciu korzenia palowego. Skracanie rzepaku ozimego powinno odbyć się w odpowiednim momencie, tzn. wtedy kiedy roślina wytworzy przynajmniej 4 6 liści właściwych, maks. do 8 liścia. 1/7

2 Adam Piszczek, KPODR w Przysieku W przypadku stosowania preparatów do skracania roślin należy zwrócić szczególną uwagę na termin aplikacji, który może mieć wpływ na plon i jakość technologiczną nasion. Przedwczesna ingerencja w dojrzewanie roślin za pomocą środków chemicznych może istotnie zmniejszyć masę tysiąca nasion, ich zaolejenie i wpłynąć na jakość oleju. Skracanie rzepaku ozimego powinno odbyć się w odpowiednim momencie, tzn. wtedy kiedy roślina wytworzy przynajmniej 4 6 liści właściwych maks. do 8 liścia radzi Adam Piszczek z KPODR w Przysieku. W przypadku ciepłej pogody jesienią, gdy temperatura wynosi powyżej C zaleca się co najmniej 2 zabiegi na skrócenie roślin przy użyciu fungicydów pełniących rolę regulatorów wzrostu, w których składzie jako substancje czynne znajdują się triazole. Musimy zdać sobie sprawę z faktu, że nadmierny rozwój liści jesienią nie jest zjawiskiem korzystnym, ponieważ nie pozwala na rozwój silnego systemu korzeniowego rzepaku. Bujna i wysoka rozeta liściowa jesienią nie jest pożądana zakłóca rozwój systemu korzeniowego i prowadzi do nadmiernego wyniesienia szyjki korzeniowej. 2/7

3 Silny system korzeniowy to lepszy dostęp do wody, składników pokarmowych i lepsze przezimowanie. Daje również większą tolerancję na stres i niezahamowany start wczesną wiosną. Trzeba pamiętać, że po zimie, na przedwiośniu, rośliny tracą większość jesiennych liści i ponownie odbudowują aparat asymilacyjny. Szybkość odbudowy tego aparatu jest ściśle skorelowana z zapasami, jakie zostały zgromadzone w korzeniach. Silny system korzeniowy to lepszy dostęp do wody, składników pokarmowych i lepsze przezimowanie. 3/7

4 Jesienią stosuję fungicydy, które mają właściwości skracające rzepak ozimy mówi Sławomir Grzybowski, rolnik z woj. kujawsko-pomorskiego. Używam preparatu zawierającego tebukonazol, który podaję łącznie z siarczanem magnezu oraz z nawozami zawierającymi bor, mangan i inne pierwiastki. To bardzo ważne, ponieważ młode rośliny są bardzo podatne na choroby grzybowe, np. suchą zgniliznę kapustnych, szarą pleśń czy czerń krzyżowych. Stosując fungicydy, które mają właściwości skracające, uzyskać mogę niżej osadzony stożek wzrostu (pąk wierzchołkowy), korzenie się wydłużają stają się mocniejsze, szyja korzeniowa jest grubsza, a zastosowanie boru daje lepszy bilans cukrów, co sprawi, że rośliny lepiej przezimują. W zależności od regionu i terminu siewu zabiegi skracania rzepaku wyglądają różnie. Na najlepszych plantacjach, zasianych w optymalnym terminie, potrzebnych jest nawet kilka zabiegów fungicydowo-regulujących pokrój rzepaku. Odpowiedni środek jako optymalny regulator zmieni pokrój części nadziemnej, jednocześnie nie skracając korzeni to ważny element w okresach suszy, która w tym momencie stanowi poważny problem w niektórych częściach kraju. Silny system korzeniowy to lepszy dostęp do wody, składników pokarmowych i lepsze przezimowanie. Daje również większą tolerancję na stres i niezahamowany start wczesną wiosną. Używam preparatu zawierającego tebukonazol, który podaję łącznie z siarczanem magnezu oraz z nawozami zawierającymi bor, mangan i inne pierwiastki. Sławomir Grzybowski, rolnik z woj. kujawsko-pomorskiego Ja zamierzam jesienią tego roku zastosować fungicyd o charakterze regulatora wzrostu do ochrony rzepaku z substancją aktywną difenokonazol, która skutecznie działa na grzyby powodujące suchą zgniliznę kapustnych uznawaną za najgroźniejszą chorobę rzepaku ozimego twierdzi Marian Pabiniak, gospodarz z woj. opolskiego. Z mojego doświadczenia wynika, że zastosowany jesienią w fazie 4 8 liści, obok działania grzybobójczego na takie choroby jak: sucha zgnilizna kapustnych czy cylindrosporiozę, jest regulatorem powodującym zmiany we wzroście i rozwoju roślin, a także podnoszącym odporność na mrozy. Staram się nie stosować preparatów, głównie insektycydów, które niosą spore ryzyko uodpornienia się na słodyszka rzepakowego: deltametryny, alfa-cypermetryny czy gamma-cyhalotryny. Z tego, co wiem, substancje aktywne zawarte w pyretroidach są bardzo toksyczne dla owadów zapylających rośliny gospodarcze, takie jak właśnie rzepak. 4/7

5 Skracanie rzepaku ozimego powinno odbyć się w odpowiednim momencie, tzn. wtedy kiedy roślina wytworzy przynajmniej 4 6 liści właściwych maks. do 8 liścia. (fot. AgroFoto.pl, użytkownik: yacenty) Skracanie przeprowadzone dobrym preparatem powoduje zatrzymanie wzrostu części nadziemnych, w tym części podliścieniowej, dzięki czemu szyjka korzeniowa (najwrażliwszy organ rzepaku na przemarznięcie) zostaje wciągnięta do gleby. W przypadku stosowania preparatów do skracania roślin należy zwrócić szczególną uwagę na termin aplikacji, który może mieć wpływ na plon i jakość technologiczną nasion. Zastosowany do skracania roślin odpowiedni preparat stymuluje wzrost systemu korzeniowego o 20 40% w stosunku do uprawy kontrolnej, dzięki czemu rzepak może pobrać przed zimą więcej składników pokarmowych z gleby i jest mniej wrażliwy na 5/7

6 niedobór wilgoci w glebie. Ponadto, podanie makroelementów w postaci fosforu i potasu oraz mikroelementów, takich jak cynk, bor, molibden i magnez powoduje, iż fruktoza krążąca w roślinie posiada więcej cukru, co powoduje tężenie soku komórkowego i większą odporność wegetacji roślin na niższe temperatury. Poprzez ograniczenie wzrostu części nadziemnych rzepaku, doprowadza się do niższego osadzania się pąka wierzchołkowego oraz zwiększenia nie tylko systemu korzeniowego, ale również wzrostu średnicy szyjki korzeniowej, która magazynuje substancje zapasowe podkreśla Grzegorz Klusek, doradca rolniczy w KPODR w Modliszewicach. Rzepak posiany do wilgotnej i dobrze uprawionej gleby wschodzi po 4 5 dniach dodaje Marian Pabiniak. Po wschodach w pierwszej kolejności rozwija się system korzeniowy. Ma to miejsce między 1 a 4 liściem. Asymilaty przechodzą do korzeni, które rosną na długość i grubość. Rozwój korzeni jest ściśle skorelowany z gęstością siewu. Na zbyt gęstej plantacji, w wyniku konkurencji roślin o dostęp do światła, przyrasta przede wszystkim masa liściowa, a korzenie rosną zdecydowanie wolniej. 6/7

7 Bujna i wysoka rozeta liściowa jesienią nie jest pożądana zakłóca rozwój systemu korzeniowego i prowadzi do nadmiernego wyniesienia szyjki korzeniowej. W połowie października, niezależnie od fazy rozwojowej, rośliny rzepaku przechodzą z rozwoju wegetatywnego na generatywny. W połowie października, niezależnie od fazy rozwojowej, rośliny rzepaku przechodzą z rozwoju wegetatywnego na generatywny. Wtedy praktycznie rozwój korzeni na długość kończy się, natomiast szyjki korzeniowe wydłużają się wyjaśnia Grzegorz Klusek. Z tego powodu na zbyt gęsto posiany rzepak (przy obsadzie roślin jesienią na 1 m2 powyżej 60 szt.) stosowanie fungicydów przeciwgrzybowych nie ma sensu. W kątach liści zawiązują się zawiązki pędów bocznych tłumaczy Adam Piszczek. W tym czasie praktycznie ustaje wpływ fungicydów na rozwój rzepaku i po tym terminie oprysk regulatorem wzrostu też nie ma sensu. Popularnymi preparatami stosowanymi do skracania rzepaku są oparte o substancje aktywne, takie jak paklobutrazol czy difenokonazol, zapobiegające nadmiernemu wyrastaniu roślin w okresie jesiennym i wzmacniania łodyg wiosną. Na koniec trzeba dodać, że zabieg skracania rzepaku, oprócz uzyskania wyrównanego dojrzewania i większej odporności roślin na choroby, szkodniki i mróz, wpływa również na jakość zbieranych nasion charakteryzują się one mniejszą wilgotnością i większą czystością. 7/7 Powered by TCPDF (