DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Transkrypt

1 DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Londyn, dnia 15 grudnia 1944 r. Nr. 14 Część I DEKRETY PREZYDENTA RZECZYPOSPOLITEJ Poz. : 25 z dnia 2 listopada 1944 r. o podwyższeniu kwoty kredytu gotówkowego zaciągniętego u Rządu Wielkiej Brytanii str. 121 Poz. : 26 z dnia 20 listopada 1944 r o zmianie dekretu Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 31 grudnia 1943 r. o wydatkach i dochodach państwowych na okres od 1 stycznia do 31 grudnia 1944 r str. 122 ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW Poz.: 27 z dnia 17 października 1944 r. o utworzeniu Rady Motoryzacyjnej str. 123 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA Poz. : 28 Obrony Narodowej z dnia 21 września 1944 r. wydane w porozumieniu z Ministrem Spraw Zagranicznych i Ministrem Spraw Wewnętrznych o zaciągu ochotniczym na terenie Francji, Belgii i Wielkiego Księstwa Luksemburskiego str DEKRET PREZYDENTA RZECZYPOSPOLITEJ Z DNIA 2 LISTOPADA 1944 R. o podwyższeniu kwoty kredytu gotówkowego zaciągniętego u Rządu Wielkiej Brytanii. Na podstawie art. 79 ust. (2) ustawy konstytucyjnej stanowię co następuje : Art. 1. Upoważnia się Ministra Skarbu do zwiększenia wysokości kredytu zaciągniętego na mocy umowy z Rządem Jego Królewskiej Mości Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Północnej Irlandii z dnia 7 września 1939 r. na działalność władz polskich w czasie wojny do wysokości Art. 2. Wykonanie dekretu niniejszego porucza się Ministrowi Skarbu. Art. 3. Dekret niniejszy wchodzi w życie z dniem ogłoszenia. Minister Skarbu : Ludwik Grosfełd

2 Dziennik Ustaw Nr Część I. Poz DEKRET PREZYDENTA RZECZYPOSPOLITEJ Z DNIA 20 LISTOPADA 1944 R. o zmianie dekretu Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 31 grudnia 1943 r. o wydatkach i dochodach państwowych na okres od 1 stycznia do 31 grudnia 1944 r. Na podstawie art. 79 ust. (2) ustawy konstytucyjnej stanowię co następuje : Art. 1. W dekrecie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 31 grudnia 1943 r. o wydatkach i dochodach państwowych na okres od 1 stycznia do 31 grudnia 1944 r. (Dz. U.R.P. z 1944 r., Nr. 1, poz. 2) wprowadza się zmiany następujące : 1) Wydatki zwyczajne, wymienione w art. 1, pkt. 1 dekretu zwiększa się o ; 2) Wydatki nadzwyczajne, wymienione w art. 1, pkt. 2 dekretu zmniejsza się o ; 3) W załączniku Nr. 1 do art. 7 dekretu (wykaz etatów centralnych urzędów państwowych) podwyższa się ilość etatów : pracowników V kategorii o 2 pracowników VIII kategorii o 3 ; 4) W załączniku Nr. 2 do art. 7 dekretu (Tabela uposażeń) dodaje się, z ważnością od dnia 1 września 1944 r., w rozdziale " Uposażenie " po słowach " Członkowie Rady Narodowej R.P. (zwrot wydatków związanych ze spełnianiem funkcji członka Rady Narodowej R.P.) " słowa " Członkowie Rady Jedności Narodowej (diety) " ; 5) W załączniku Nr. 2 do art. 7 dekretu (Tabela uposażeń) zamieszcza się po rozdziale " Dodatki rodzinne " nowy rozdział " Wydatki reprezentacyjne Następcy Prezydenta Rzeczypospolitej " treści następującej : " Następca Prezydenta Rzeczypospolitej pobiera na pokrycie wydatków reprezentacyjnych miesięcznie " ; 6) W załączonym do dekretu budżecie na rok 1944, wprowadza się zmiany następujące ; A.) wydatki zwyczajne : a) w części 1, dział 1, paragraf 5, zwiększa się kredyt o , b) w części 2 tytuł działu 1 uzupełnia się przez dodanie słów " i diety Członków Rady Jedności Narodowej ", c) w części 4, dział 4, paragraf 3, zwiększa się kredyt o d) w części 7, dział 1, paragraf 8, zmniejsza się kredyt o , e) w części 8, dział 4, dodaje się nowy paragraf 6 " Spłata należności za statek szkoleniowy " z kredytem i zmniejsza się kredyt w paragrafie 2 o , f) w części 9, dział 2, podwyższa się kredyt w paragrafie 1 o i zmniejsza się kredyt w paragrafie 2 o ; B.) wydatki nadzwyczajne : w części 5, dział 5, zmniejsza się kredyt o Art. 2. Wykonanie dekretu niniejszego porucza się Ministrowi Skarbu. Art. 3. Dekret niniejszy wchodzi w życie z dniem ogłoszenia z mocą obowiązującą od dnia 1 stycznia 1944 r. Minister Skarbu : Ludwik Grosfeld

3 Część I. Poz. 24 io:s Dziennik Ustaw Nr. L3 27 ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW Z DNIA 17 PAŹDZIERNIKA 1944 R. o utworzeniu Rady Motoryzacyjnej. Na podstawie art. 18 dekretu Rady Regencyjnej z dn. 1 lutego 1918 r. o tymczasowej organizacji władz naczelnych (D.P. Nr. 1, poz. 1) postanawia się co następuje : 1. Tworzy się Radę Motoryzacyjną jako tymczasowy organ doradczy, opiniodawczy i wnioskodawczy Ministra Komunikacji w zakresie zagadnień motoryzacyjnych. Do czasu powołania Ministra Komunikacji, Rada Motoryzacyjna działa przy Ministerstwie Przemysłu, Handlu i Żeglugi. 2. W zakres działania Rady Motoryzacyjnej wchodzi: a) ustalenie kolejności prac w dziedzinie zagadnień motoryzacyjnych, b) opracowanie podstawowych założeń planu motoryzacji kraju oraz zagadnień z tym planem związanych (drogowych, paliwowych i in.), c) opracowanie wytycznych organizacyjnych instytucyj motoryzacyjnych, przewidzianych w planach motoryzacji, a w szczególności nowego Statutu Rady Motoryzacyjnej w Kraju. d) opracowanie projektów dotyczących organizacji transportu samochodowego i urządzeń z nim związanych (naprawczych, zaopatrzeniowych i t.d.), e) opracowanie programów szkolenia personelu dla celów motoryzacji, f) opracowanie zagadnień motoryzacyjnych na żądanie poszczególnych Ministerstw oraz na prośbę instytucyj samorządowych, gospodarczych, zawodowych i społecznych, g) współpraca z centralnymi instytucjami planowania gospodarczego oraz koordynacji transportów, h) opiniowanie zagadnień motoryzacyjnych w zakresie spraw związanych z zawieszeniem broni, odszkodowaniami wojennymi tudzież zaopatrzenia powojennego Kraju, i) zbieranie materiałów informacyjnych i statystycznych dotyczących motoryzacji w Kraju i zagranicą. 3. (1) W skład Rady Motoryzacyjnej wchodzą : 1) trzech przedstawicieli Ministra Przemysłu, Handlu i Żeglugi, 2) dwóch przedstawicieli Ministra Obrony Narodowej, 3) jeden przedstawiciel Ministra Skarbu, 4) jeden przedstawiciel Ministra Spraw Wewnętrznych, 5) trzynastu przedstawicieli organizacyj społecznych, zawodowych i gospodarczych, a mianowicie : a) siedmiu przedstawicieli Stowarzyszenia Techników Polskich w Wielkiej Brytanii, b) jeden przedstawiciel Stowarzyszenia Ekonomistów w Wielkiej Brytanii, c) jeden przedstawiciel Stowarzyszenia Prawników Polskich w Wielkiej Brytanii, d) jeden przedstawiciel Organizacji Użytkowców Samochodów, e) jeden przedstawiciel Przedsiębiorstw Napraw, Obsługi i Sprzedaży Samochodów, f) jeden przedstawiciel Organizacyj Zawodowych Eksploatacji Samochodów, g) jeden przedstawiciel Związku Rzemieślników i Robotników Polskich w Wielkiej Brytanii. 6) inne osoby, których powołanie na wniosek Rady Motoryzacyjnej Minister Przemysłu, Handlu i Żeglugi uzna za celowe dla jej prac, jednakże nie więcej niż trzy osoby. (2) Każdy członek Rady Motoryzacyjnej powinien mieć zastępcę. (3) Członków Rady Motoryzacyjnej i ich zastępców powołują : 1) Ministrowie: Przemysłu, Handlu i Żeglugi, Obrony Narodowej, Skarbu i Spraw Wewnętrznych jeżeli chodzi o ich przedstawicieli; 2) Minister Przemysłu, Handlu i Żeglugi, na wniosek Stowarzyszeń, Organizacyj i Instytucyj - jeżeli chodzi o innych przedstawicieli. (4) Członkowie Rady Motoryzacyjnej i ich zastępcy sprawują swe funkcje po powrocie Rządu i władz do Kraju, do czasu wydania nowego Statutu Rady Motoryzacyjnej bądź do czasu powołania Ministra Komunikacji. 4. (1) Rada Motoryzacyjna rozpatruje sprawy wniesione pod jej obrady bądź przez Ministra Przemysłu, Handlu i Żeglugi, bądź przez Przewodniczącego Rady albo jej członków. (2) Rada Motoryzacyjna może powoływać komisje i podkomisje fachowe do opracowania lub zbadania poszczególnych zagadnień. (3) W obradach Rady Motoryzacyjnej mogą brać udział rzeczoznawcy zaproszeni przez Ministra Przemysłu, Handlu i Żeglugi albo samą Radę, jednakże bez prawa głosowania. (4) Do czasu utworzenia Państwowego Instytutu

4 Dziennik Ustaw Nr Część I. Poz. 24 Motoryzacyjnego prace badawcze i inne, zalecone przez Radę Motoryzacyjną będą wykonywane, za zgodą zainteresowanych Ministrów, przez powołane do tego instytuty techniczne, specjalne i badawcze. 5. (1) Minister Przemysłu, Handlu i Żeglugi powołuje na przewodniczącego Rady Motoryzacyjnej jednego spośród jej członków. (2) Rada Motoryzacyjna wybiera spośród siebie dwóch zastępców przewodniczącego. (3) Minister Przemysłu, Handlu i Żeglugi mianuje sekretarza Rady Motoryzacyjnej na jej wniosek spośród jej członków albo według swego uznania z poza jej grona. Sekretarz Rady Motoryzacyjnej jest jej stałym pracownikiem, a jeżeli został zamianowany z poza jej grona, staje się pełnoprawnym członkiem od chwili powołania. (4) Posiedzenia plenarne Rady Motoryzacyjnej zwołuje Przewodniczący lub urzędujący jego zastępca, przynajmniej raz na miesiąc. (5) Uchwały Rady Motoryzacyjnej zapadają zwyczajną większością głosów członków, przy obecności conajmniej połowy statutowej liczby członków Rady Motoryzacyjnej. 6. Rada Motoryzacyjna uchwali tymczasowy regulamin, normujący porządek i tryb prac Rady, jej komisyj i podkomisyj, a także zakres działania tych ostatnich. 7. (1) Członkowie Rady Motoryzacyjnej pełnią swe obowiązki bezpłatnie z wyjątkiem stałego sekretarza Rady, którego uposażenie określa Minister Przemysłu, Handlu i Żeglugi. (2) Poza miejscowi członkowie Rady Motoryzacyjnej, ich zastępcy, oraz rzeczoznawcy, za udział w posiedzeniach Rady Motoryzacyjnej otrzymują diety i zwrot kosztów podróży, w wysokości przysługującej urzędnikom referendarskim II kategorii płac. Członkowie Rady Motoryzacyjnej, ich zastępcy oraz rzeczoznawcy, wyjeżdżający na zlecenie Rady Motoryzacyjnej, otrzymują diety i zwrot kosztów podróży, według tej samej zasady. (3) W przypadkach kiedy członek Rady, jego zastępca lub rzeczoznawca otrzymuje stałe uposażenie ze Skarbu Państwa, służy mu prawo do diet i zwrotu kosztów podróży według norm ustalonych dla grupy uposażenia, którą posiada. 8. Wydatki związane z istnieniem i działalnością Rady Motoryzacyjnej są pokrywane z budżetu Ministerstwa Przemysłu, Handlu i Żeglugi. 9. Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem ogłoszenia. w z. Prezesa Rady Ministrów i i Minister Przemysłu, Handlu i Żeglugi : J. Kwapiński 28 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA OBRONY NARODOWEJ Z DNIA 21 WRZEŚNIA 1944 wydane w porozumieniu z Ministrem Spraw Zagranicznych i Ministrem Spraw Wewnętrznych o zaciągu ochotniczym na terenie Francji, Belgii i Wielkiego Księstwa Luksemburskiego. Na podstawie art. 61 ustawy z dnia 9 kwietnia 1938 o powszechnym obowiązku wojskowym (Dz. U.R.P. Nr. 25, poz. 220) w brzmieniu ustalonym dekretem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 27 października 1943 (Dz. U.R.P. Nr. 11, poz. 34) za zgodą władz francuskich, belgijskich i luksemburskich oraz w porozumieniu z Naczelnym Dowódcą Alianckich Sił Zbrojnych zarządzam co następuje : 1. Obywatele polscy przebywający na terytorium Francji, Belgii i Wielkiego Księstwa Luksemburskiego mogą zgłaszać się ochotniczo do służby w Polskich Siłach Zbrojnych o ile w chwili ochotniczego zgłoszenia się ukończyli lat 17, a nie przekroczyli (1) Obywatele państw obcych, narodowości polskiej, przebywający na terytorium Francji, Belgii i Wielkiego Księstwa Luksemburskiego mogą zgłaszać się ochotniczo do służby w Polskich Siłach Zbrojnych, o ile oprócz warunku określonego w 1 otrzymają kat. " A " zdolności do służby wojskowej. (2) Obywatele państw sprzymierzonych i neutralnych powinni ponadto wykazać się pozwoleniem swoich władz państwowych na wstąpienie do Polskich Sił Zbrojnych. 3. Zaciąg ochotniczy na terytorium określonym w 1, przeprowadzają komisje poborowe. Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem 22 września 1944 r. Minister Obrony Narodowej : M. Kukieł Gen. Dyw.

5 Część II. 125 Dziennik Ustaw Nr. 14 Część II DZIAŁ URZĘDOWY Zwolnienie i mianowanie Prezesa Rady Ministrów Zwolnienia i mianowania. Ministrów Zwolnienia z urzędu Członków Rady Narodowej str. 125 str. 125 str. 128 DZIAŁ NIEURZĘDOWY Przemówienie Prezesa Rady Ministrów St. a w Radzie Narodowej w dniu 6 października 1944 roku Zmiana Rządu R. P. Komunikaty Kancelarii Cywilnej Prezydenta R. P.... str. 129 str. 130 dział urzędowy ZWOLNIENIE I MIANOWANIE PREZESA RADY MINISTRÓW Stanisława a Prezesa Rady Ministrów Przychylając się do prośby Pańskiej o dymisję, na podstawie art. 13, ust. (2), lit. c) ustawy konstytucyjnej zwalniam Pana z urzędu Prezesa Rady Ministrów. Tomasza ego Na podstawie art. 13, ust. (2), lit. c) ustawy konstytucyjnej mianuję Pana Prezesem Rady Ministrów. Londyn, dnia 24 listopada 1944 r. ZWOLNIENIA I MIANOWANIA MINISTRÓW Władysława Banaczyka Ministra Spraw Wewnętrznych w Londynie Zwalniani Pana z urzędu Ministra Spraw Wewnętrznych. Londyn, dnia 24 IX 1944 r. Tadeusza Romera Ministra Spraw Zagranicznych Zwalniam Pana z urzędu Ministra Spraw Zagranicznych. Londyn, dnia 24 IX 1944 r.

6 Dziennik Ustaw Nr Część II. Generała dyw. Mariana Kukiela Ministra Obrony Narodowej Zwalniam Pana Generała z urzędu Ministra Obrony Narodowej. Równocześnie proszę Pana Generała o pełnienie dotychczasowych funkcji do chwili mianowania następcy. Dr. Ludwika Grosfelda Ministra Skarbu w Londynie Zwalniam Pana z urzędu Ministra Skarbu. Prof. Dr. Wacława Komarnickiego Ministra Sprawiedliwości Zwalniam Pana Profesora z urzędu Ministra Sprawiedliwości. Równocześnie proszę Pana Profesora o pełnienie dotychczasowych funkcji do chwili mianowania następcy. I Do Wielebnego Księdza Prałata Zygmunta Kaczyńskiego Ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego Zwalniam Księdza Prałata z urzędu Ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego. Równocześnie proszę Księdza Prałata o pełnienie dotychczasowych funkcji do chwili mianowania następcy. Jana Stańczyka Ministra Pracy i Opieki Społecznej w Londynie Zwalniam Pana z urzędu Ministra Pracy i Opieki Społecznej. Prof. Dr. Stanisława Kota Ministra Informacji i Dokumentacji Zwalniam Pana Profesora z urzędu Ministra Informacji i Dokumentacji. Równocześnie proszę Pana Profesora o pełnienie dotychczasowych funkcji do chwili mianowania następcy. Jana Kwapińskiego Ministra Przemysłu, Handlu i Żeglugi Zwalniam Pana z urzędu Ministra Przemysłu, Handlu i Żeglugi. Dr. Mariana Seydy Ministra Prac Kongresowych w Londynie Zwalniam Pana z urzędu Ministra Prac Kongresowych. Prezydent Rzeczypospolitej : Wi.

7 CzęśćI.Poz Dziennik Ustaw Nr. 13 Karola Popiela Ministra Odbudowy Administracji Publicznej Zwalniam Pana z urzędu Ministra Odbudowy Administracji Publicznej. Ministra Dr. Henryka Strasburgera Zwalniam Pana z urzędu Ministra. Generała dyw. Mariana Kukiela Powierzam Panu Generałowi kierownictwo Ministerstwa Obrony Narodowej. Dr. Bronisława Kuśnierza Mianuję Pana Ministrem Sprawiedliwości. Jana Kwapińskiego Mianuję Pana Ministrem Przemysłu, Handlu i Żeglugi. Równocześnie poruczam Panu kierownictwo Ministerstwa Skarbu. Zygmunta Berezowskiego Mianuję Pana Ministrem Spraw Wewnętrznych. Adama Tarnowskiego Mianuję Pana Ministrem Spraw Zagranicznych. 1 Zagranicznych Tomasza ego Poruczam Panu kierownictwo Ministerstwa Pracy i Opieki Społecznej. Prof. Dr. Adama Pragiera Mianuję Pana Ministrem Informacji i Dokumentacji.

8 Dziennik Ustaw Nr Część II. Prof. Dr. Władysława Folkierskiego Mianuję]Pana Ministrem Prac Kongresowych. Równocześnie poruczam Panu kierownictwo Ministerstwa Wyznań j Religijnjrch i Oświecenia Publicznego. Stanisława Sopickiego Mianuję Pana Ministrem Odbudowy Administracji Publicznej. ZWOLNIENIA Z URZĘDU CZŁONKÓW RADY NARODOWEJ Do Pana dr. Adama Pragiera Członka Rady Narodowej R.P. Na podstawie art. 6 ust. 2 pkt. 2 dekretu Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 9 grudnia 1939 r. o powołaniu Rady Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U.R.P. z 1940 r. Nr. 8, poz. 22) w brzmieniu dekretu Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 12 sierpnia 1940 r. (Dz. U.R.P. Nr. 12, poz. 33) zwalniam Pana z urzędu Członka Rady Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej. Na podstawie art. 6 ust. 2 pkt. 2 dekretu Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 9 grudnia 1939 r. o powołaniu Rady Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U.R.P. z 1940 r. Nr. 8, poz. 22) w brzmieniu dekretu Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 12 sierpnia 1940 r. (Dz.U.R.P. Nr. 12, poz.33) zwalniam Pana z urzędu Członka Rady Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej. dr. Bronisława Kuśnierza Członka Rady Narodowej R.P. Stanisława Sopickiego Członka Rady Narodowej R.P. Na podstawie art. 6 ust. 2 pkt. 2 dekretu Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 9 grudnia 1949 r. o, powołaniu Rady Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U.R.P. z 1940 r. Nr. 8, poz. 22) w brzmieniu dekretu Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 12 sierpnia 1940 r. (Dz. U.R.P. Nr. 12, poz. 33) zwalniam Pana z urzędu Członka Rady Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej.

9 Cześć II. 129 Dziennik Ustaw Nr. 14 DZIAŁ NIEURZĘDOWY PRZEMÓWIENIE PREZESA RADY MINISTRÓW ST. MIKOŁAJCZYKA W RADZIE NARODOWEJ W DNIU 6 PAŹDZIERNIKA 1944 ROKU W imieniu Rządu Rzeczypospolitej Polskiej łączę się dzisiaj z Radą Narodową Rzeczypospolitej Polskiej w składaniu hołdu bohaterom Warszawy. Składając hołd pragnąłbym, bez wchodzenia w szczegóły, w kilku słowach podkreślić prawdy, które nam uwypukliła bohaterska sześćdziesiąt trzy dni trwająca walka śmiertelna walka z okupantem niemieckim, walka izolowana od świata, prowadzona bez wystarczającej ilości amunicji, bez wody, światła, pomieszczeń, walka prowadzona o głodzie. Walka Warszawy pokazała bohaterstwo, determinację i poświęcenie żołnierzy Armii Krajowej, walczącej pod dowództwem gen. Bór Komorowskiego. Duch ś.p. gen. Sikorskiego, który tyle wysiłku włożył w stworzenie, organizację i konsolidację Podziemnej Armii Krajowej z dumą patrzy z zaświata na dowód najwyższego bohaterstwa tych żołnierzy co jakżeż znakomicie spełnili Jego nadzieje i pragnienia. Sława ich bohaterstwa łączy się obecnie ze sławą żołnierza polskiego z września 1939 r., ze sławą zdobytą na polach Francji, Norwegii, Tobruku, ze sławą pól bitewnych włoskich, normandzkich, belgijskich i holenderskich, ze sławą naszych lotników i naszych marynarzy. Historia tej wojny nie zna tak długiej, samotnej walki miasta walczącego z przeważającą siłą wroga, nie zna bohaterstwa równego sześćdziesięcio-trzydniowej historii walk Warszawy. Trzeba bowiem uwzględnić warunki tej walki, porównać siły i środki, jakie stały do dyspozycji obrońców Warszawy z siłami, jakie nieprzyjaciel wprowadził do walki z nimi, by należycie ocenić ten wysiłek. Walka i bohaterstwo Warszawy były pozatym czynnikiem, który z punktu widzenia wojskowego zadał ogromne straty Niemcom i znakomicie odciążył Czerwoną Armię w jej walkach z Niemcami i był nowym wkładem Polski do wspólnej walki Narodów Sprzymierzonych z Niemcami. Warszawa wykazała niesłychaną tężyznę Narodu Polskiego i jego żywotność. Posiedzenia Rady Jedności Narodowej, rozstrzygające pod gradem bomb nieprzyjacielskich najważniejsze zagadnienia polityki państwowej działalność Delegata Rządu i Krajowej Rady Ministrów zarządzenia władz administracyjnych i samorządowych w dziedzinie porządkowej, społecznej i ustrojowej, akcja samopomocy, gospodarowanie zapasami żywności, ich dostawa i rozdział, pomoc sanitarna akcja łącznikowa i informacyjna z pismami kolportowanymi wśród jęku rannych i gwizdu kul, z dwiema rozgłośniami Polskiego Radia i Błyskawicy, udział zarówno w walce, jak i w wymienionych wyżej pracach nietylko mężczyzn ale i kobiet, a w szczególności dzieci. Oto niektóre tylko przejawy tężyzny organizacyjnej, zdolności regenerującej przy wychodzeniu z podziemi i obejmowaniu funkcji publicznych, umiejętności poświęcenia, wysokiego poczucia ofiarności i posłuszeństwa oraz samarytańskiej miłości. Walka w Warszawie wykazała zwartość wszystkich. Nie tylko całe społeczeństwo polskie. Nie tylko udział w walce wszystkich Polaków bez względu na stan i przekonania polityczne, ale i udział w walce oraz solidarność w działaniu pozostałych przy życiu Żydów polskich są tego dowodem. Organ Armii Ludowej, której drobne oddziały znalazły się w Warszawie, pisał w dniu 15 sierpnia 1944 r. : " Akcja zbrojna, niezależnie od tego kto ją i w jakim celu wywołał, znalazła poparcie w najszerszych rzeszach ludu warszawskiego i to właśnie jest jej siłą ". Mimo tej siły, mimo bohaterstwa, poświęcenia i determinacji - Warszawa padła. Ale Warszawa mimo zniszczeń, śmierci i fizy- cznego upadku - jest zwycięstwem. Jest zwycięstwem słuszności naszych praw i tej jednej, naczelnej prawdy, że niema ceny, której by Polacy nie zapłacili za wolność i niepodległość. O tym cały świat raz jeszcze przekonał się naocznie. Walka Warszawy to przedewszystkiem i nadewszystko walka Polaków o wolność i niepodległość. Padła, stolica, lecz nie ustała walka. Pięć lat walki przeciw Niemcom i pracy nad budową państwa podziemnego nie kończą się z chwilą upadku Warszawy. Podziemne Państwo Polskie istnieje istnieją jego organy jego sieć organizacyjna i jego powiązania z nami. Tylko funkcje jednych objęli inni. Jak to na wojnie bywa padła jedna z fortec, lecz inne zostały. Jak przez 5 lat na ziemi Rzeczypospolitej istnieje nadal Podziemna Polska, sprawująca Rząd Dusz, kierująca pragnieniami i dążeniami Narodu, najściślej z nim związana, istnieje i istnieć będzie walka z Niemcami, dopóki Polska w całej okazałości, otoczona aureolą bohaterstwa, cierpień i poświęcenia Warszawy nie pozostanie prawdziwie suwerenna, wolna i niepodległa.

10 Dziennik Ustaw Nr Część- II. ZMIANA RZĄDU R.P. KOMUNIKATY KANCELARII CYWILNEJ PREZYDENTA R.P. z dnia 24 listopada 1944 r. W dniu 24 listopada 1944 r. Prezydent R.P. przyjął Prezesa Rady Ministrów Stanisława a, który przedstawił mu prośbę o dymisję Rządu. Pan Prezydent przychylił się do tej prośby poruczając jednocześnie p. St. owi i ustępującym ministrom pełnienie ich funkcji do chwili mianowania nowego Rządu. Następnie Prezydent R.P. przyjął p. Jana Kwapińskiego, dotychczasowego zastępcę Prezesa Rady Ministrów i powierzył mu misję, utworzenia nowego Rządu. z dnia 27 listopada Dnia 27 listopada br. Prezydent R.P. przyjął reprezentantów stronnictw politycznych w osobach : premier Stanisław (Stronnictwo Ludowe), p. Tomasz (P.P.S.), Zygmunt Berezowski (Stronnictwo Narodowe) i min. Karol Popiel (Stronnictwo Pracy), z którymi odbył konferencję w sprawie utworzenia nowego Rządu. z dnia 29 listopada Dnia 28 listopada br. Prezydent R.P. przyjął wicepremiera Jana Kwapińsltiego, który go zawiadomił, iż zrzeka się powierzonego mu mandatu utworzenia rządu. Dnia 28 i 29 b. m. Prezydent R.P. odbył konsultację z przedstawicielami stronnictw politycznych w osobach : premiera St. a, prezesa T. ego, prezesa T. Bieleckiego i min. K. Popiela, poczym powierzył mandat utworzenia rządu prezesowi Tomaszowi emu. z dnia 30 listopada Dnia 29 listopada 1944 r. o godz. 20 Prezydent R.P. mianował p. Tomasza ARCISZEWSKIEGO Prezesem Rady Ministrów. Na wniosek Prezesa Rady Ministrów, Prezydent R.P. mianował pp. : Adama TARNOWSKIEGO Ministrem Spraw Zagranicznych, Zygmunta BEREZOWSKIEGO Ministrem Spraw Wewnętrznych, Jana KWAPIŃSKIEGO Ministrem Przemysłu, Handlu i Żeglugi, dr. Bronisława KUŚNIERZA Ministrem Sprawiedliwości, prof. dr. Adama PRAGIERA Ministrem Informacji i Dokumentacji, prof. dr. Władysława FOLKIERSKIEGO - Ministrem Prac Kongresowych, Stanisława SOPICKIEGO Ministrem Odbudowy Administracji Publicznej. Ponadto Pan Prezydent powierzył : Prezesowi Rady Ministrów T. emu kierownictwo Ministerstwa Pracy i Opieki Społecznej, Ministrowi J. Kwapińskiemu kierownictwo Ministerstwa Skarbu, Ministrowi dr. Wł. Folkierskiemu kierownictwo Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego, oraz Generałowi dyw. Marianowi Kukielowi kierownictwo Ministerstwa Obrony Narodowej. * * * 29 listopada 1944 r. odbyło się w obecności Prezydenta R.P. zaprzysiężenie nowego Rządu. Przysięgę złożyli Prezes Rady Ministrów Tomasz i wszyscy ministrowie z wyjątkiem nieobecnego w Londynie kierownika Ministerstwa Obrony Narodowej gen. dyw. Mariana Kukiela. Po zaprzysiężeniu Rządu Prezydent Rzeczypospolitej wygłosił następujące przemówienie : " Panie Premierze, Panowie Ministrowie, Objąwszy urząd Prezydenta R.P. i powierzając zadanie zorganizowania rządu ś.p. gen. Wł. Sikorskiemu ustaliłem wspólnie z nim, jako podstawę dla rządu na czasowym uchodźctwie jaknajszerszą j koalicję ruchów politycznych w Kraju, dającą ' gwarancję temu rządowi zarówno mocnego stano- wiska w opinii publicznej okupowanego Kraju i jak i jego powagi w stosunkach zewnętrznych. Kraj, choć w tak ciężkich warunkach pracy społecznej i politycznej, dał przykład zgodnej współpracy i dla sprawy Państwa, niezależnie od różnic programowych przez utworzenie pełnej koalicji głównych ugrupowań politycznych. W tak trudnym momencie dla Państwa, jaki obecnie przeżywamy, w chwili, gdy Kraj ciągle jeszcze pod jarzmem okupacji jest znowu teatrem niszczących działań wojennych, gdy w niedawnej, pełnej chwały, lecz tragicznej walce Warszawy, Kraj poniósł nowe i ciężkie straty, gdy wszystkie żywe siły Narodu muszą być zespolone nie tylko dla osiągnięcia wspólnie ze Sprzymierzonymi ostatecznego zwycięstwa, lecz i odbudowania bytu państwowego Polski i jej należnego stanowiska w rodzinie narodów świata, ta naczelna zasada powinna być, nadal niezmienioną i dążeniem zarówno moim, jak i Rządu musi być uzupełnienie podstawy, na której się on opiera, by mógł on być widocznym wyrazem zespolonych dla wspólnych celów wszystkich głównych kierunków politycznych myśli państwowej polskiej. Nie wątpiąc, że usiłowania Panów pójdą w tym kierunku, wyrażam żal, że w obecnej chwili ustę-

11 Część II. 131 Dziennik Ustaw Nr. 14 pujący Premier p., doświadczony mąż stanu i działacz polityczny, nie widział możliwości wzięcia udziału w rządzie. Drogi i cele stojące przed Rządem są proste i jasne. Jak i poprzednie rządy winien on dążyć do umocnienia serdecznych więzów łączących Polskę ze Sprzymierzeńcami, nie tylko dla osiągnięcia celów wojny, lecz i dla ugruntowania po niej, długotrwałego tak potrzebnego ludzkości pokoju, opartego o wspólne Sprzymierzonym zasady wolności narodów i człowieka. W toku obecnej wojny więzy, łączące Polskę z W. Brytanią, które znalazły wyraz w sojuszu polskobrytyjskim, umocniły się jeszcze przez wspólną od samego początku wojny bezkompromisową walkę z napastnikiem niemieckim, walkę w której był okres 1940 roku, gdy W. Brytania i Polska były już prawie osamotnione, lecz ani na chwilę nie poddały się zwątpieniu. Współpraca polsko-brytyjska we wszystkich dziedzinach stała się jednym z głównych czynników naszej polityki i,-zadaniem Panów będzie dalsze jej rozwijanie i pogłębianie. Choć nieuwidoczniona w traktatach, lecz nie mniej mocna i szczera przyjaźń St. Zjednoczonych Ameryki i Polski, oparta o wspólne nam ukochanie wolności, po wejściu St. Zjednoczonych Ameryki do wojny również umocniła się przez razem na polach bitewnych przelaną krew, będąc jakby dalszym ciągiem walk o ideały wolności z końca XVIII wieku, gdy przy boku wielkiego Waszyngtona znaleźli się nasi narodowi bohaterowie. W roku bieżącym nasza tradycyjna historyczna sojuszniczka europejska Francja, uwolniona z kajdan okupacji wraca do swego życia mocarstwowego i dała nam już dowody, że ciężkie jej przejścia i bardzo jeszcze trudny okres obecnie przez nią przeżywany, nie rozluźniły więzów przyjaźni i traktatów z nią zawartych. I tu krew polskiego żołnierza, przelana na polach Francji w roku 1940, a obecnie w wielkich bitwach o jej uwolnienie oraz w walkach Resistance stała się niewykruszalną pieczęcią na pisanych i niepisanych dowodach wiekowej przyjaźni. Usilną troską Rządu powinno być ułożenie trwałych, przyjaznych stosunków z naszym sąsiadem wschodnim Z.S.S.R. W pracach zmierzających w tym kierunku wysiłki Rządu nie mogą ulec zmniejszeniu i choć zrealizowanie tego jest trudne, jest przecież możliwe, gdyż wspólna walka z najeźdźcą niemieckim, który z równym okrucieństwem jak w Polsce, tępił narody i niszczył ziemie Związku Sowieckiego tworzyła dla tego osiągnięcia pomost. Powierzając dzisiaj kierownictwo Rządu w ręce Pana, wiem, że sternikiem nawy państwowej będzie człowiek obdarzony mandatem zaufania całego Kraju, jedna z czołowych postaci kierujących walką Polski Podziemnej, symbolizująca bój Warszawy, choć dziś zburzonej, lecz niezwyciężonej i nieśmiertelnej. Całe swe życie poświecił Pan ideałom wolności człowieka, prawom ludu pracującego i walce o te ideały i prawa, i mam niepłonną nadzieję, że prowadzić Pan będzie ten okręt polski poprzez burzliwe fale toczącej się wojny ku portowi pokoju, opartego o te hasła, nad których realizacją przez całe życie Pan pracował, a które stały się hasłami wspólnymi wszystkich Narodów Zjednoczonych. Składam Panu Panie Premierze, i Pańskim kolegom życzenie, by praca Wasza przyczyniła się skutecznie do osiągnięcia tego celu ostatecznego, aby w Ojczyźnie zacząć wraz z całym Narodem pracę nad odbudową życia przez wojnę zrujnowanego i nad zabliźnieniem ran przez nią zadanych tak ciężko doświadczonemu Narodowi." Prezes Rady Ministrów odpowiedział, co następuje : " Panie Prezydencie, Obejmując wysoki i odpowiedzialny urząd Prezesa Rady Ministrów oświadczam, że ja i moi koledzy cenimy sobie wielce zaufanie naszych stronnictw i Pana, Panie Prezydencie. Przystępujemy do naszej pracy z całym oddaniem sprawie publicznej i dołożymy wszystkich sił, by strzec w pełni żywotnych interesów Rzeczypospolitej. Nie jeden z pośród nas brał udział w pracach rządowych pod przewodnictwem śp. gen. Sikorskiego, niezłomnego żołnierza Walczącej Polski oraz zasiadał w poprzednim rządzie p. Stanisława a, którego energia i uporczywa wytrwałość w pracy państwowej będzie dla nas przykładem. Pragnę stwierdzić, że Rząd któremu przewodniczę, uznaje za niewzruszalną podstawę działania akt porozumienia stronnictw w Kraju z dnia 15 sierpnia 1943 r. i deklarację Rady Jedności Narodowej z marca 1944 r., określające podstawy demokratycznego urządzenia Rzeczypospolitej Polskiej. Prace Rządu w najpilniejszej dziś dziedzinie stosunków międzynarodowych będą zmierzały po linii wytycznej, nakreślonej przez ś.p. gen. Sikorskiego. Rząd będzie przy tym korzystał ze wszystkich doświadczeń i wyników prac ustępującego premiera a. W szczególności Rząd nadal nie będzie szczędził wysiłków, by doprowadzić do trwałego porozumienia między Rzeczypospolitą Polską a jej wielkim sąsiadem wschodnim Z.S.S.R., zgodnie z ustalonymi w Karcie Atlantyckiej zasadami współżycia międzynarodowego oraz z zachowaniem najżywotniejszych interesów obu sąsiadujących państw. Podstawą polityki polskiej będzie nadal wierność sojuszom i układom międzynarodowym. W szczególności polityka polska nadal będzie się opierała na sojuszu z W. Brytanią, której cały świat winien jest wdzięczność i podziw za jej nieugięty opór przeciw agresji niemieckiej i zwycięski wysiłek ku ocaleniu świata od tyranii. Utrzymany też będzie w całej mocy i pogłębiany przez Rząd sojusz z Francją, której odradzanie się ku nowej wielkości i potędze witane jest przez zaprzyjaźniony Naród Polski ze wzruszeniem i radością. Głęboka i trwała przyjaźń z wielką demokracją

12 -Dziennik Ustaw Nr Część II. Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej, której potężny wkład wojenny przechylił szalę zwycięstwa, poczytujemy za jedną z głównych podstaw polskiej polityki. Serdeczność tej przyjaźni pogłębia świadomość Narodu Polskiego, że w wysiłku wojennym Stanów Zjednoczonych Ameryki biorą wybitny udział na wszystkich teatrach wojny oraz w pracy nad uzbrojeniem walczących demokracji liczni Amerykanie polskiego pochodzenia. Z sąsiednią i bratnią Rzeczypospolitą Czechosłowacką będziemy się starali umocnić stosunki ścisłej współpracy politycznej, gospodarczej i kulturalnej. Ze wszystkimi Narodami Zjednoczonymi, walczącymi na obu półkulach z napastnikiem niemieckim i japońskim, wiąże nas braterstwo broni w tej wojnie, które wierzymy - przerodzi się w dniach pokoju w trwałą przyjaźń. To też będziemy dążyli, by Polska brała pełny udział w pracach nad organizacją świata powojennego, opartego na wolności, prawie i sprawiedliwości oraz zapewniającego wszystkim narodom bezpieczeństwo od napaści i wszystkim ludziom wolność od niedostatku. Przypominamy przy tym, że w roku 1939 Polska uratowała wolność Europy, a może i świata całego, przyjmując wyzwanie niemieckie i ściągając na siebie potężną armię niemiecką, i dając przez to naszym aliantom zachodnim oraz naszemu wschodniemu sąsiadowi niemal rok bezcennego czasu dla przygotowania obrony. Dążeniem i wysiłkiem Rządu będzie dalszy rozrost Polskich Sił Zbrojnych, których zwycięstwa na lądzie, w powietrzu i na morzu rozsławiły po całym świecie imię Polski. Krzyże nagrobne lotników, poległych w obronie wysp brytyjskich i w niezliczonych walkach nad kontynentem, mogiły żołnierzy polskich w Narviltu, Tobruku, Monte Cassino, Anconie, Falaise, Chambois, Arnhem i tylu innych, miejscach, wsławionych bojami polskimi, walki i bezimienna śmierć w morzu marynarzy floty wojennej i handlowej oto wkład Narodu Polskiego do wojny na wszystkich jej frontach w szerokim świecie. Do tych Sił Zbrojnych Polski Walczącej pośpieszyli Polacy z Kraju, z wygnania oraz ze wszystkich stron świata, gdzie żyją i pracują Polacy. A w Polsce naród od pierwszego dnia wojny stanął zbrojny i trwa w oporze przeciw najsroższeinu okupantowi. Walki Armii Krajowej we wszystkich dzielnicach Polski, niezapomniany opór Warszawy w roku 1939, powstania w ghecie warszawskim najbardziej podówczas umęczonej dzielnicy w umęczonym mieście i wreszcie bezprzykładne powstanie stolicy w roku 1944, okupione jej istnieniem- oto wkład Narodu Polskiego w walce z Niemcami w Polsce. Zbliżający się koniec wojny stawia Rządowi, jako pilne zadanie, prace nad zagadnieniem ustroju wewnętrznego. Wszystkie te prace będą zmierzały do odbudowy w Polsce demokracji politycznej i społecznej w najpełniejszym tego słowa znaczeniu. W najbliższym czasie będzie przedstawiony przez Rząd Panu Prezydentowi dekret o ordynacji wyborczej do ciał ustawodawczych, zapewniający powszechne, równe, tajne i bezpośrednie prawo głosowania, z zachowaniem zasady proporcjonalności. Zadaniem pierwszego Sejmu, zwołanego na tej podstawie w Polsce uwolnionej od okupacji, będzie danie : Krajowi nowej demokratycznej konstytucji. Za równie pilne uważamy wydanie ustaw, poręczają-! cych podstawowe prawa i swobody obywatelskie dla wszystkich obywateli bez różnicy pochodzenia, narodowości i wyznania. W najbliższym czasie zostaną ukończone prace prawodawcze nad ostatecznym wykonaniem reformy rolnej, rozpoczęte już przed kilku miesiącami i uzgodnione z Radą Jedności Narodowej w Kraju. Zamierzeniem Rządu jest również stworzenie w łączności z Krajem podstaw ustawowych dla gospodarki planowej w głównych gałęziach przemysłu i rolnictwa. Rząd, któremu mam zaszczyt przewodniczyć, będzie wobec wolnych narodów świata wiernym wykładnikiem Kraju, walczącego już 6-ty rok z najwyższym poświęceniem i bohaterstwem przeciw najazdowi. Rękojmią tego jest fakt, że staję na czele Rządu, jako człowiek przybyły z Kraju, wprost z pola walki i biorący od pięciu lat udział w naczelnych władzach krajowych, zresztą nie ja jeden w Rządzie. W dalszym ciągu Rząd będzie z największą troskliwością utrzymywał ścisły kontakt z ośrodkami politycznymi i reprezentacją Rządu w Kraju. Polska walczy od pierwszej chwili tej wojny o odbudowę swej państwowości, o niepodległość Rzeczypospolitej, o demokratyczną przyszłość Narodu Polskiego, o wolność i bratnie współżycie wszystkich, miłujących pokój narodów świata. Tym celom walki, w której Naród Polski poniósł ofiarę milionów żywotów ludzkich, pozostaniemy w ścisłej łączności z Krajem wierni do zwycięskiego końca." Dnia 29 listopada po zaprzysiężeniu nowego Rządu Prezydent R.P. odbył dłuższą konferencję z Prezej sem Rady Ministrów Tomaszem m i nowomianowanymi ministrami. Tłoczono z polecenia Ministra Sprawiedliwości w Drukarni Geo. Barber & Son Ltd. Cena 1/-. Numer niniejszy można nabyć w Ministerstwie Sprawiedliwości, 39, St. James's Street.