Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego. Nr 11 (78)

Transkrypt

1 Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego Nr 11 (78) listopad 2018

2 Sprawy Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego Obrona rozprawy doktorskiej Dnia 26 października br. w sali 336 Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego o godz odbyła się publiczna obrona pracy doktorskiej mgra Filipa Duszyńskiego pt. Ewolucja progów morfologicznych Gór Stołowych w świetle badań geomorfologicznych i geofizycznych przygotowanej pod kierunkiem prof. dr hab. Piotra Migonia oraz dr Marka Kasprzaka (promotor pomocniczy). Recenzentami pracy doktorskiej byli prof. dr hab. Cezary Kabała z Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu oraz dr hab. inż. Włodzimierz Margielewski, prof. Instytutu Ochrony Przyrody PAN w Krakowie. Po wystąpieniu Filipa Rada Naukowa IGRR nadała mu stopień doktora oraz wyróżniła jego pracę doktorską. Gratulujemy Panie Doktorze! Stopnie i tytuły Na posiedzeniu w dn. 24 października 2018 r. Senat UWr pozytywnie zaopiniował zatrudnienie dr hab. Piotra Owczarka na stanowisku profesora nadzwyczajnego z dniem 1 listopada 2018 r. Gratulujemy! Nagrody i wyróżnienia Pracownik naszego Instytutu, dr Mateusz Strzelecki (Zakład Geomorfologii) otrzymał prestiżową nagrodę naukową tygodnika Polityka, przyznawaną co roku młodym naukowcom. Gratulujemy! sekretariat.igrr@uwr.edu.pl 2

3 Publikacje z listy A MNiSW W finalnej postaci został opublikowany artykuł: Migoń P., Różycka M., Jancewicz K., Duszyński F., Evolution of sandstone mesas following landform decay until death. Progress in Physical Geography, vol. 42(5), s DOI / sekretariat.igrr@uwr.edu.pl 3

4 Udostępniony na zasadzie online first został tekst: Migoń P., Kasprzak M., Woo K.-S., Granite landform diversity underpins geoheritage values of Seoraksan Mountains, Republic of Korea. Geoheritage. doi.org/ /s x 4

5 W czasopiśmie Acta Societatis Botanicorum Poloniae (IF=0,876) ukazał się artykuł Arabidopsis high temperature stress research, którego współautorką jest dr hab. Sylwia Dołzbłasz. Publikacje z listy B MNiSW Przegląd Geograficzny: Krzysztofik R., Szmytkie R. : Procesy depopulacji w Polsce w świetle zmian bazy ekonomicznej miast. Studia Regionalne i Lokalne: Szmytkie R., Tomczak P., Procesy depopulacji na obszarach wiejskich województwa dolnośląskiego w latach ( sekretariat.igrr@uwr.edu.pl 5

6 Inne publikacje W monografii "Twin Cities Urban Communities, Borders and Relationships over Time" ukazał się rozdział współautorstwa Sylwii Dołzbłasz "Border-city Pairs in Europe and North America: Spatial dimensions of integration and separation". Sprawy Zakładowe Zakład Geografii Fizycznej W dniach dr hab. Piotr Owczarek uczestniczył w badaniach dendrochronologicznych w Górach Gegamskich w Armenii. Prace były prowadzone we współpracy z Uniwersytetem Śląskim (dr Magdalena Opała-Owczarek) oraz Instytutem Geografii Państwowego Uniwersytetu Erewańskiego (Hrachuhi Galstyan). Celem prowadzonych prac było rozpoznanie dendrochronologiczne obszaru Małego Kaukazu, pomiędzy Jeziorem Sewan a doliną rzeki Araks (południowa część Armenii, w pobliżu granicy z Iranem). Badania dendrochronologiczne na tym obszarze były prekursorskie; do tej pory ta metoda w analizie zmian środowiska przyrodniczego nie była stosowana na obszarze Małego Kaukazu. Do badań prowadzonych na wysokości m n.p.m. wytypowano różne gatunki dębów i jałowców, których wiek wstęp oszacowano na lat. Rdzenie drzew pobierano z obszaru rezerwatu Chosrow, uznawanego za jeden z najstarszych chronionych obszarów na świecie. Rezerwat ten jest znany nie tylko z unikalnych gatunków flory i fauny (niedźwiedź syryjski, lampart perski) ale również z wyjątkowych walorów przyrody nieożywionej (wąwóz Garni z kolumnami bazaltowymi o wysokości 250 m) oraz kultury materialnej (klasztor Gehgard, świątynia Garni). Pobrane rdzenie będą wykorzystane do analiz szeroko pojętych zmian środowiska przyrodniczego tej części świata, w tym zmian klimatycznych, aktywności sejsmicznej, wpływu antropopresji. Poniżej relacja fotograficzna z wyprawy. sekretariat.igrr@uwr.edu.pl 6

7 7

8 8

9 9

10 10

11 11

12 W dniach października w Reykjaviku odbyła się coroczna konferencja Arctic Circle Assembly Uczestniczyło w niej ok osób z 56 krajów. Polskę reprezentowało 11 osób, w tym Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego Uniwersytetu Wrocławskiego prof. dr hab. Krzysztof Migała oraz dr hab. prof. UWr. Piotr Owczarek. W trakcie konferencji odbyły się sesje plenarne z udziałem członków i przedstawicieli rządów szeregu krajów m.in. Japonii, Islandii, Kanady i Norwegii. Były w nich poruszane kwestie bezpieczeństwa i współpracy pan-arktycznej na tle współczesnych zmian klimatu. Równolegle odbywało się wiele sesji tematycznych. Piotr Owczarek, pod auspicjami Polskiego Konsorcjum Polarnego, zorganizował i współprzewodniczył sesji Biotic Indicators of Artic Environmental Change. Wygłosił również referat, którego współautorem był Krzysztof Migała: Influence of extreme climatic conditions on growth rings of Low Arctic shrubs and trees. W zorganizowanej sesji tematycznej uczestniczyli przedstawiciele zarówno polskich jak i zagranicznych ośrodków naukowych, m.in. z Uniwersytetu Laval (Quebec, Kanada), Uniwersytetu Islandzkiego czy Uniwersytetu w Oslo. Swoją obecnością sesję zaszczycił ambasador Polski w Islandii Pan Gerard Pokruszyński. sekretariat.igrr@uwr.edu.pl 12

13 Zakład Geografii Regionalnej i Turystyki W ramach Dolnośląskiego Festiwalu Nauki w Bystrzycy Kłodzkiej w dniu 5 października br. dr Janusz Łach wygłosił wykład pt. Krajobrazy krajów bałtyckich analiza uwarunkowań przyrodniczych i kulturowych. Wykład zgromadził uczniów Liceum Ogólnokształcącego z Bystrzycy Kłodzkiej pod kierunkiem nauczyciela geografii Małgorzaty Żochowskiej. sekretariat.igrr@uwr.edu.pl 13

14 Janusz Łach z koordynatorem DFN w Bystrzycy Kłodzkiej dr Małgorzatą Żochowską. Zakład Geoinformatyki i Kartografii Podczas uroczystej inauguracji roku akademickiego 2018/2019 na Uniwersytecie Wrocławskim, która odbyła się 1 października 2018 w Oratorium Marianum, dr hab. Tomasz Niedzielski, prof. UWr wygłosił wykład inauguracyjny pt. Geoinformatyczne metody prognozowania zagrożeń powodziowych. Tomasz Niedzielski (pierwszy z lewej) podczas uroczystego rozpoczęcia nowego roku akademickiego. sekretariat.igrr@uwr.edu.pl 14

15 Tomasz Niedzielski wygłasza wykład inauguracyjny. W dniach października mgr Aleksandra Kolanek wzięła udział w VII Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej Młodych Badaczy Perspektywy badań środowiska geograficznego. Zgłoszony na konferencję abstrakt znalazł uznanie w oczach Komitetu Organizacyjnego i Naukowego, dzięki czemu mgr Kolanek miała przyjemność wygłosić swój referat Uwarunkowania powstawania i metodologia badań pożarów lasów na świecie w sesji plenarnej konferencji. Współautorem referatu był dr hab. Mariusz Szymanowski, prof. UWr. Aleksandra Kolanek wygłasza referat poświęcony Pożarom lasów na świecie. sekretariat.igrr@uwr.edu.pl 15

16 Dr hab. Tomasz Niedzielski, prof. UWr został członkiem Rady Nadzorującej Centrum Transferu Technologii Uniwersytetu Wrocławskiego. Centrum zajmuje się transferem wyników prac naukowo-badawczych powstałych na Uniwersytecie Wrocławskim do gospodarki. Obecny skład Rady Nadzorującej Centrum Transferu Technologii Uniwersytetu Wrocławskiego przedstawia się następująco: prof. dr hab. Iwona Bartoszewicz Prorektor ds. nauki prof. dr hab. Wiesława Miemiec Prorektor ds. finansów i rozwoju prof. dr hab. Jacek Otlewski Wydział Biotechnologii dr hab. Tomasz Niedzielski, prof. UWr Wydział Nauk o Ziemi i Kształtowania Środowiska dr hab. Małgorzata Daczewska, prof. UWr Wydział Nauk Biologicznych Dnia 26 października 2018 r. zakończyła się gra terenowa typu geocaching pt. Śladami słynnych geografów wrocławskich, zorganizowana w ramach tegorocznego Dolnośląskiego Festiwalu Nauki przez mgr Aleksandrę Kolanek oraz dr Małgorzatę Wieczorek (we współpracy z nauczycielką Szkoły Podstawowej nr 12, Natalią Deptułą). Wydarzenie miało na celu przybliżyć sylwetki wybitnych badaczy, związanych z Wrocławiem i Uniwersytetem Wrocławskim. W czterech skrzynkach (tzw. keszach) zarejestrowanych w serwisie geocaching łącznie pojawiły się 93 wpisy o odnalezieniu. Same skrzynki opisywały czterech wybitnych wrocławskich geografów: Juliana Czyżewskiego, Stanisława Baranowskiego, Aleksandra Kosibę i Eugeniusza Romera. Ponadto jedna skrzynka (dedykowana profesorowi Jahnowi) została umieszczona przy Panoramie Racławickiej, wskazówki lokalizacji zostały wzięte z serwisu Wybrane wpisy do dzienników skrzynek (fragmenty): (...) Dzięki za fantastyczna historię i przybliżenie sylwetki glacjologa-patrona ulicy. Pracuję na Uni a nie miałem pojęcia kim był Aleksander Kosiba. Fantastyczna postać. (...) (...) I had no idea who Aleksander Kosiba was. I did not even know that Kosiba's name was Aleksander. I just used this street as a shortcut from a nearby tramstop. Instytut UWr here? How? When? Thank you very much for the cache and for interesting story. (...) (...) Dzięki za kesza i kawałek geo historii Wrocławia.(...) Na przyszły rok już planujemy coś jeszcze ciekawszego i angażującego większą liczbę osób W siedzibie Instytutu Geodezji i Kartografii w Warszawie 29 października 2018 r. odbyło się posiedzenie Komitetu Narodowego ds. Międzynarodowej Asocjacji Kartograficznej (MAK, ang. International Cartographic Association, ICA). Jednym z punktów programu było przygotowanie do udziału w Zgromadzeniu Ogólnym MAK i Międzynarodowej Konferencji Kartograficznej w Tokio w lipcu 2019 r. Zakład Geoinformatyki i Kartografii reprezentowała dr Małgorzata Wieczorek, która została włączona do zespołu opracowującego ramy Raportu Narodowego. sekretariat.igrr@uwr.edu.pl 16

17 Zakład Geomorfologii W dniu 10. października w Bibliotece Miejskiej nr 57 (tzw. Turystycznej ), w ramach cyklu spotkań podróżniczych, dr hab. Agnieszka Latocha wygłosiła prelekcję pt. Na Dzikim Zachodzie Kanady przyroda i ludzie. Bogato ilustrowana zdjęciami opowieść o Kolumbii Brytyjskiej, jej zasobach naturalnych, rdzennych mieszkańcach, historii zagospodarowania i problemach współczesności przyciągnęła szerokie grono słuchaczy w różnym wieku. Po prelekcji był również czas na dyskusję i liczne pytania. W dniach października 2018 r. prof. Piotr Migoń uczestniczył w konferencji Geoparks and Modern Society: protection, promotion and sustainable use of Earth heritage in park environment, która odbyła się w miejscowości Belogradczik, w północno-zachodniej części Bułgarii. W jej trakcie zaprezentował referat pt. Geosites and vegetation how insufficient recognition of geoheritage may lead to the loss of value, którego współautorkami były Edyta Pijet-Migoń i Milena Różycka. W konferencji wzięło udział około 40 uczestników z 11 państw. Miejscowość Belogradczik słynie z fantastycznych formacji skalnych powstałych przez wietrzenie i erozję zlepieńców wieku triasowego oraz bardzo dobrze zachowanej średniowiecznej twierdzy, rozbudowanej w XIX wieku. W trakcie towarzyszących sesji terenowych uczestnicy mieli możliwość m.in. zobaczenia jaskini Magura z unikatowymi rysunkami naskalnymi wykonanymi z guana nietoperzowego, datowanymi na przynajmniej kilkanaście tysięcy lat temu, jaskini Venetsa z interesującymi formami naciekowymi, twierdzy nad Dunajem w Widinie oraz degustacji win w specjalnie do tego celu zaadaptowanej części jaskini Magura. Szerszy kontekst krajobrazowy zlepieńcowych formacji skalnych w okolicach Belogradczika. Na erozyjnie rozciętych warstwach skał okruchowych wieku triasowego leżą wapienie wieku jurajskiego, tworzące urwiska na czole wysokiego grzbietu monoklinalnego (po lewej, na dalszym planie). sekretariat.igrr@uwr.edu.pl 17

18 Jedna z wielu wyodrębnionych wież i iglic w skałach okolic Belogradczika. sekretariat.igrr@uwr.edu.pl 18

19 Pozostałości twierdzy Kaleto, wkomponowanej między zlepieńcowe formacje skalne. Rysunki naskalne w jaskini Magura. W dniach października br. odbyły się XI Warsztaty Młodego Geomorfologa organizowane rokrocznie przez Stowarzyszenie Geomorfologów Polskich. Tegorocznym gospodarzem warszta- sekretariat.igrr@uwr.edu.pl 19

20 tów był Wydział Nauk o Ziemi i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Tematem tegorocznej edycji było Modelowanie i wizualizacja 3D form, zjawisk i procesów geomorfologicznych. Członkiem komitetu naukowego a także jednym z prelegentów był prof. dr hab. Piotr Migoń. W warsztatach wzięło udział czternastu studentów z całej Polski, z czego pięcioro reprezentowało kierunek Geografii Uniwersytetu Wrocławskiego: Aleksandra Wołoszyn, Michał Łopuch, (II rok studiów magisterskich), Iwo Wieczorek (I rok studiów magisterskich), Wioleta Kotwicka (I rok studiów doktoranckich) i Kamila Ryzner (IV rok studiów doktoranckich). Nasi studenci (Ola Wołoszyn i Michał Łopuch ze specjalności Geoekologia) brali czynny udział w zajęciach laboratoryjnych mających na celu analizę stateczności pokryw stokowych (fot. W. Kotwicka). Jednym z niełatwych zadań postawionych przed uczestnikami warsztatów było rozpisanie wniosku o dofinansowanie projektu naukowego... (fot. W. Kotwicka)....oraz zaprezentowanie go przed audytorium, w którego skład wchodzili m. in. dr hab. Małgorzata Mazurek, prof. UAM (Prezes SGP) oraz prof. dr hab. Zbigniew Zwoliński (fot. W. Kotwicka). sekretariat.igrr@uwr.edu.pl 20

21 Biuletyn Informacyjny Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego 11 (80) 2018 Październik pod znakiem Lesistej Wielkiej. Dwukrotnie w październiku zespół zakładowy (Kacper Jancewicz, Marek Kasprzak, Wioleta Kotwicka, Piotr Migoń, Milena Różycka) odwiedzał masyw Lesistej Wielkiej w Górach Kamiennych, kontynuując badania deformacji stoków w okolicy Szczelin Wiatrowych. W trakcie pierwszego wyjazdu (1 2.10) wykonaliśmy cztery profile elektrooporowe i jeden elektromagnetyczny, w trakcie drugiego (25.10) prowadziliśmy kartowanie geomorfologiczne i pomiary wytrzymałościowe skał. Mamy nadzieję, że wkrótce będziemy mogli pochwalić się stosowną publikacją na ten temat. W trakcie pomiarów elektromagnetycznych na Lesistej Wielkiej (fot. P. Migoń). Odsłonięcie przy drodze na stoku Lesistej Małej (fot. W. Kotwicka). sekretariat.igrr@uwr.edu.pl 21

22 Biuletyn Informacyjny Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego 11 (80) 2018 Szczelina ekstensyjna na stoku osuwiskowym (fot. W. Kotwicka). Pracować w terenie można bez względu na warunki atmosferyczne (fot. K. Jancewicz). sekretariat.igrr@uwr.edu.pl 22

23 W dniu 29 października prof. Piotr Migoń uczestniczył w spotkaniu konsultacyjnym w Dobkowie (Pogórze Kaczawskie), zorganizowanym przez Stowarzyszenie Kaczawskie, a poświęconym realizowanemu projektowi inwentaryzacji geostanowisk Krainy Wygasłych Wulkanów na potrzeby planowanego Geoparku. Przedmiotem prezentacji było wyjaśnienie istoty geostanowiska, pokazanie przykładów i poddanie pod dyskusję wstępnej listy ponad 100 wytypowanych miejsc z Gór Kaczawskich, Pogórza Kaczawskiego i przyległego fragmentu obszaru przedsudeckiego. Więcej na temat spotkania pod linkiem W dniu 31 października 2018 roku pracownicy Zakładu Geomorfologii przeprowadzili badania terenowe w rezerwacie Mszana i Obłoga, okolicach wsi Myślinów na Pogórzu Kaczawskim. Prace obejmowały wykonanie na północno-wschodnim stoku wzniesienia Obłoga (442 m n.p.m.) pomiarów elektrooporowych oraz elektromagnetycznych w profilach o długości 595 m. Celem prac było rozpoznanie struktury peryglacjalnych pokryw zwietrzelinowych. W wyjeździe wzięli udział prof. dr hab. Piotr Migoń, dr Marek Kasprzak oraz mgr Kacper Jancewicz. Pomiary metodą elektrooporową i elektromagnetyczną służą do bezinwazyjnego rozpoznania płytkiej budowy geologicznej. Zakład Zagospodarowania Przestrzennego Na zaproszenie Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych (EUROREG) Uniwersytetu Warszawskiego dr hab. Sylwia Dołzbłasz uczestniczyła w seminarium naukowym, podczas którego wygłosiła wykład pt. Sieci współpracy transgranicznej na pograniczach Polski. Seminarium odby- sekretariat.igrr@uwr.edu.pl 23

24 ło się 25.X.2018 r. w Pałacu Kazimierzowskim (Uniwersytet Warszawski). Seminaria EUROREG są organizowane od 1991 r. i w obecnej formie są efektem współpracy EUROREG, polskiej sekcji stowarzyszenia Regional Studies Association oraz Katedry UNESCO Trwałego Rozwoju. Przy współpracy Rady Osiedla Maślice z Zakładem Zagospodarowania Przestrzennego Uniwersytetu Wrocławskiego powstała mapa działalności gospodarczych Osiedla Maślice. Mapa dostępna jest na stronie Osiedla Maślice pod linkiem: Prace terenowe nad mapą prowadzili studenci kierunku gospodarka przestrzenna w ramach ćwiczeń terenowych, które nadzorował dr hab. Andrzej Raczyk. Skład i obsługę mapy zapewnia Koło Naukowe Gospodarki Przestrzennej na Uniwersytecie Wrocławskim. Warto zaznaczyć, że mapa aktualizowana jest na bieżąco. Mapa była prezentowana maślickim przedsiębiorcom 25 września na spotkaniu zorganizowanym w ramach prac Zespołu Zrównoważonego Rozwoju Maślic, który przy Radzie Osiedla koordynuje mgr Sławomir Czerwiński. W spotkaniu wzięła udział przedstawiciela Koła Naukowego Gospodarki Przestrzennej na Uniwersytecie Wrocławskim Paulina Miodońska, która zaprezentowała wspólnie z mgr Sławomirem Czerwińskim możliwości mapy oraz jej potencjalny rozwój. sekretariat.igrr@uwr.edu.pl 24

25 Poza wyżej wymienioną mapą w 2017 roku powstał również raport dotyczący analizy transportu zbiorowego na osiedlu Maślice, przeprowadzono pomiary ruchu transportu indywidualnego (badania z czerwca 2018 opracowanie w przygotowaniu) oraz zrealizowano projekt: Przestrzeń partycypacji Prospołecznej (opracowanie w przygotowaniu). Wszystko odbyło się w ramach trwającej, ponad dwuletniej współpracy Zakładu Zagospodarowania Przestrzennego i Koła Naukowego Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Wrocławskiego z jednostką pomocniczą miasta. Obecnie na kanwie doświadczeń z Osiedla Maślice prowadzone są prace badawcze na Osiedlach Ołbin i Sołtysowice. sekretariat.igrr@uwr.edu.pl 25

26 22 października mgr Sławomir Czerwiński uczestniczył w programie Fakty po Faktach w TVP 3 Wrocław, gdzie komentował wyniki wyborów samorządowych. w odniesieniu do potrzeb i wyzwań stojących przed samorządem osiedlowym. Program do obejrzenia w całości jest pod linkiem: Pracownia Badań Krajobrazu W dniach 3 5. października dr Magdalena Duda-Seifert i dr hab. Agnieszka Latocha uczestniczyły w konferencji pt. Krajobraz w percepcji społecznej, gdzie wygłosiły referat (we współautorskie z trzecią autorką, mgr Martą Pucicką) pt. Percepcja krajobrazu przez samorządy i społeczeństwo w kontekście kształtowania tożsamości regionalnej na Dolnym Śląsku. Konferencja zorganizowana została przez Instytut Geografii i Zagospodarowania Przestrzennego PAN oraz Polską Asocjację Ekologii Krajobrazu. Zgromadziła ona liczne, interdyscyplinarne grono osób, zajmujących się różnymi aspektami badań krajobrazowych, m.in. geografów, ekologów krajobrazu, architektów krajobrazu oraz przedstawicieli parków krajobrazowych, samorządów i Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska. Konferencja zorganizowana została w miejscowości Brok, co dało również możliwość w trakcie sesji terenowej zapoznania się z walorami krajobrazowymi i problemami ich ochrony na terenie Nadbużańskiego Parku Krajobrazowego. 18 października 2018 r. w Centrum konferencyjnym Nimbus w Warszawie odbyła się VII konferencja poświęcona wdrażaniu Europejskiej Konwencji Krajobrazowej w Polsce. W tym roku skupiono się na próbie podjęcia dyskusji na temat koncepcji usług ekosystemowych w kształtowaniu krajobrazu. W nawiązaniu do tegorocznego hasła Międzynarodowego Dnia Krajobrazu (obchodzonego w dniu 20. października) Ochrona krajobrazu z korzyścią dla nas, tematem konferencji były "Usługi ekosystemowe możliwości i potencjał krajobrazu". Na konferencji Pracownię Badań Krajobrazu/ Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego reprezentowała doktorantka, mgr Maria Młodzianowska-Synowiec. Zakres tematyczny konferencji obejmował trzy bloki tematyczne. Pierwszy dotyczył zagadnień teoretycznych związanych z usługami ekosystemowymi. Drugi wykorzystania koncepcji usług ekosystemowych jako narzędzia do zarządzania krajobrazem oraz próby wyceny usług świadczonych przez krajobraz jako wartości ekonomicznej. W trzecim bloku przedstawiono inwestycje zrealizowane przez różne instytucje w celu zachowania lub przywrócenia walorów krajobrazowych, a także w zakresie popularyzowania roli krajobrazu jako usługi. Dnia 20. października 2000 r. ustanowiona została Europejska Konwencja Krajobrazowa, którą Polska ratyfikowała w 2004 r. W 2017 roku Rada Europy ogłosiła 20. października Międzynarodowym Dniem Krajobrazu, pragnąc tym samym zwrócić większą uwagę społeczeństwa na problem ochrony i kształtowania przestrzeni wokół nas. W bieżącym roku obchody odbywały się pod hasłem Usługi krajobrazowe. Z tej okazji, w dniu br., Pracownia Badań Krajobrazu zorganizowała krajobrazowe spacery po Wrocławiu, pt. Przeczytajmy krajobraz Starego Miasta, adresowane do młodzieży szkolnej. Spacery otwierała krótkim wprowadzeniem do tematyki Dnia Krajobrazu dr hab. Agnieszka Latocha, a spacery prowadziły studentki z Koła Naukowego Gospodarki Przestrzennej: Paulina Miodońska, Dagmara Jacuńska oraz Sylwia Latoch. W spacerach uczestniczyły dwie grupy uczniów ze szkół we Wrocławiu oraz w Sycowie. Wydarzenia dokumentuja zamieszczone niżej zdjęcia plenerowe. sekretariat.igrr@uwr.edu.pl 26

27 27

28 Polskie Towarzystwo Geograficzne Oddział Wrocławski W czerwcu br. podczas konferencji naukowej Rola geografii w utrwalaniu Niepodległej Polski w jej rozwoju, zorganizowanej przez Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ, Komitet Nauk Geograficznych PAN, Krakowie, dr Janowi Klementowskiemu, mgr Piotrowi Ropuszyńskiemu oraz dr Januszowi Łachowi zostały wręczone medale pamiątkowe Polskiego Towarzystwa Geograficznego. Medale Jubileuszowe PTG zostały wręczone przez Przewodniczącego PTG prof. dr hab. Antoniego Jackowskiego, w uznaniu wielkich zasług dla rozwoju polskiej Geografii oraz Towarzystwa. Medal Pamiątkowy wybity został z okazji przypadającego w 2018 roku Jubileuszu 100-lecia działalności Polskiego Towarzystwa Geograficznego oraz Roku Polskiej Geografii. W dniu 29 września br. dr Janusz Łach wraz dr hab. Sylwią Dołzbłasz oraz mgr Piotrem Ropuszyńskim uczestniczyli w Walnym Zebraniu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, które w tym roku odbyło się na Uniwersytecie Śląskim w Sosnowcu. Podczas zebrania wysłuchali sprawozdania finansowego i merytorycznego oraz perspektyw dalszej działalności PTG. W zebraniu uczestniczyło 89 delegatów PTG z całej Polski. W dniu 26 października 2018 w ramach piątkowych spotkań Polskiego Towarzystwa Geograficznego odbyła się prelekcja dr Marcina Sawickiego pt. Tadżyskie opowieści i nie tylko. W spotkaniu uczestniczyło 58 osób. Na początku spotkania przewodniczący Wrocławskiego Oddziału PTG dr Janusz Łach wręczył w imieniu prof. dr hab. Antoniego Jackowskiego przewodniczącego Polskiego Towarzystwa Geograficznego, Złotą Odznakę PTG dr Januszowi Kidzie oraz Medal Pamiątkowy z okazji Jubileuszu 100-lecia PTG dr Waldemarowi Spallkowi. sekretariat.igrr@uwr.edu.pl 28

29 Bogactwo przyrodnicze i kulturowe Dolnego Śląska Geopark Krobica, Zagroda Edukacyjna Radoniówka, Muzeum Bitwy pod Legnicą wraz z Bazyliką Św. Jadwigi (relacja: Sylwia Dołzbłasz, Janusz Łach) W dniu 27 października 2017 roku odbyła się kolejna wycieczka krajoznawczo-tematyczna Wrocławskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Geograficznego. Tym razem udaliśmy się na Pogórze Izerskie, gdzie zwiedziliśmy Geopark w Krobicy, Zagrodę Edukacyjną Radoniowie oraz Muzeum Bitwy pod Legnicą wraz z Bazyliką Mniejszą pw. Św. Jadwigi na Legnickim Polu. Wycieczka rozpoczęła się od zwiedzania nowej atrakcji turystycznej Pogórza Izerskiego - Geoparku w miejscowości Krobica. Ofertą parku jest ścieżka turystyczno-dydaktyczna Śladami dawnego górnictwa kruszców składająca się z dwóch części, podziemnej 350 metrowej oraz nadziemnej 8 kilometrowej. Zwiedzanie rozpoczęliśmy od ekspozycji historycznych map i narzędzi w pomieszczeniu głównego wejścia, skąd wąskim korytarzem przeszliśmy do wyrobiska XVIII wiecznej sztolni Św. Leopold. Podczas przejścia mogliśmy zobaczyć łupki serycytowe z granatami, żyły kwarcu mlecznego oraz liczne wytrącenia związków żelaza nadające wyjątkowy koloryt korytarzom. Następnie przeszliśmy do położonej 10 metrów wyżej XVI wiecznej sztolni Św. Jan, gdzie można było zobaczyć pozostałości wyrobisk eksploatacyjnych rud cyny. Charakter trasy doskonale oddaje realia ciężkiej pracy w dawnej kopalni, ślady ręcznego wydobycia są wciąż widoczne, co sprawia, iż miejsce to jest wyjątkowe. Przed wejściem głównym do kopalni. sekretariat.igrr@uwr.edu.pl 29

30 Wejście do kopani. W szybie Leopold. Granaty w szybie Leopold. Sceneria szybu Św. Leopold. Przed wejściem głównym do kopalni ujęcie II. sekretariat.igrr@uwr.edu.pl 30

31 Migawki z przejścia przez szyb Św. Jana. Następnie udaliśmy się z wizytą do zagrody edukacyjnej w Radoniowie, miejscowości położonej również na Pogórzu Izerskim niedaleko Lubomierza. Pobyt w zagrodzie umożliwił poznanie roli i zadań gospodarstwa edukacyjnego w ochronie i kultywowaniu rękodzieła, tradycji ludowych oraz prac rolniczych składających się na dziedzictwo kulturowe wsi Radoniów. Wizyta w domu Pani Bogusławy Muszki za sprawą jej najbliższych pozwoliła nam poczuć klimat wsi, a degustacja lokalnych potraw, w szczególności gołąbków kruszewnickich, pierogów ruskich ale polskich oraz ciast i nadała niepowtarzalne piękno chwili. Radoniówka Zagroda Edukacyjna pani Bogusławy Muszka. sekretariat.igrr@uwr.edu.pl 31

32 Wyroby twórczyń ludowych z Radoniowa pisanki, pierniczki, itd. Wieniec dożynkowy. sekretariat.igrr@uwr.edu.pl 32

33 Pomnik żołnierzy niemieckich z I wojny światowej w Radoniowie. Radoniów neogotycki kościół parafialny pw. Podwyższenia Krzyża Świętego, z lat Z Radoniowa udaliśmy się przez Góry i Pogórze Kaczawskie do miejscowości Legnickie Pole, gdzie również dzięki wspaniałej Pani przewodnik zwiedziliśmy Muzeum Bitwy Legnickiej oraz Bazylikę Mniejszą Św. Jadwigi. Ideą, która przyświecała nam zwiedzanie pola bitewnego na Legnickim Polu, jest 100 rocznica Odzyskania Niepodległości przez Nasz Kraj. To tu w 1241 roku rozegrała się bitwa między wojskami mongolskimi dowodzącymi przez Ordu, a rycerstwem śląskim dowodzonym przez księcia Henryka II Pobożnego. Nowa ekspozycja muzeum (możliwość darmowego zwiedzania w soboty) stanowi podróż szlakiem tradycji, która dla mieszkańców Śląska przez wieki stanowiła ważną spuściznę i element własnej tożsamości. Wystawa koncentruje się przede wszystkim na fenomenie XIII wiecznej bitwy, która zmieniła nie tylko losy Śląska, ale i horyzont kulturowy jego mieszkańców. Następnie zwiedziliśmy wspaniałą barokową bazylikę mniejszą (godność nadana w 2014 roku), gdzie oprócz pięknych fresków, rzeźb oraz obrazów, dowiedzieliśmy się, iż w kościele znajdują się wyjątkowe relikwie Krzyża Świętego. Muzeum Bitwy pod Legnicą (od 1961 roku) w dawnym kościele pw. Świętej Trójcy i Najświętszej Maryi Panny sekretariat.igrr@uwr.edu.pl 33

34 Bazylika mniejsza pw. Św. Jadwigi zbudowana w latach Za aktywny udział oraz fantastyczną atmosferę stworzoną przez uczestników, w tym naszych międzynarodowych studentów z turystyki bardzo dziękujemy i zapraszamy na kolejne wyprawy. sekretariat.igrr@uwr.edu.pl 34

35 Opracowanie: Marek Kasprzak Wrocław, 2 listopada 2018 r. Materiały dotyczące spraw Instytutu i spraw poszczególnych Zakładów prosimy nadsyłać do końca każdego miesiąca na adres M. Kasprzaka. Fotografia na pierwszej stronie: Lofoty (norw. Lofoten) archipelag u północno-zachodnich wybrzeży Norwegii (sierpień 2018, fot. M. Kasprzak). sekretariat.igrr@uwr.edu.pl 35