Konsultacje społeczne w sprawie Rozwoju Sieci Tramwajowej Marcin Rębski, Mirosław Czerliński

Transkrypt

1 W numerze: - Konsultacje społeczne w sprawie RST Podsumowanie komunikacji nad jeziora Z pętli do pętli Prasa napisała Remonty i reklamy - Na linii: szesnastka Na zajezdni: Mercedes Conecto LF FotoreportaŜ - Konsultacje społeczne w sprawie Rozwoju Sieci Tramwajowej Marcin Rębski, Mirosław Czerliński oraz września 2009 r. odbyły się konsultacje społeczne dla projektu "Rozwój sieci komunikacji tramwajowej w Toruniu w latach ". Podczas drugiej serii spotkań zaprezentowane zostały wyniki ankiety oraz odpowiedzi na zadane pytania. Przeprowadzono takŝe dalszą dyskusję nad kwestiami planowania nowych linii. Konsultacje zostały podzielone na dwie sesje. Podczas pierwszego cyklu spotkań uczestnicy mieli okazję wysłuchać ogólnego zarysu prac nad projektem. Projekt zakłada stworzenie racjonalnej sieci transportu szynowego miasta: w układzie Osiedla Na Skarpie Bielany (Uniwersytet Mikołaja Kopernika) z nowoczesnym układem komunikacyj-nym w Al. Solidarności. Zakłada się utworzenie systemu zarządzania ruchem drogowym (m.in. likwidacja niektórych przystanków czy teŝ przystanków w poziomie jezdni i utworzenie tzw. zielonej fali) oraz systemu informacji pasaŝerskiej. Przedstawiciel firmy PHIN Consulting Sp. z o.o. zaprezentował uwarunkowania środowiskowe w zakresie projektu, czyli wpływ inwestycji na wszystkie komponenty środowiska głównie skupiając się na zagadnieniach hałasu i wibracji. W kolejnej prezentacji przedstawione zostały techniki budowy torowisk oraz na przykładzie miasta Łodzi zalety nowoczesnej sieci tramwajowej. Ze strony Wydziału Gospodarki Komunalnej Urzędu Miasta pan Marcin Kowallek zaprezentował projekt BiT City jako naturalne uzupełnienie Rozwoju Sieci Tramwajowej. Na spotkaniu uczestniczyli równieŝ przedstawiciele miejskiego przewoźnika. Pytania z sali dotyczyły głównie przebiegu linii, częstotliwości kursowania i równieŝ zagroŝeń, jakie powodować moŝe nowa linia tramwajowa dla mieszkańców przyległych zabudowań. Pytania były nagrywane a uczestnicy zostali równieŝ poproszeni o wypełnienie ankiet i wypisanie swoich pytań dodatkowych. PoniŜej przedstawiamy niektóre z wyników ankiety: Co Pan/-i uwaŝa za największy mankament dotyczący sieci komunikacji tramwajowej w Toruniu? 41% ankietowanych odpowiedziało, Ŝe zbyt długi czas przejazdu, jednak na uwagę zasługuje 19% odpowiedzi wskazanych jako inne z wyszczególnieniem: - braku biletów czasowych; - słabo rozwiniętej sieci tramwajowej; - braku niskopodłogowych tramwajów; - braku planu prowadzenia linii tramwajowej przez środek osiedla Rubinkowo oraz braku linii na Chełmińskie Przedmieście, docelowo do osiedla JAR. Jak ma wyglądać zmodernizowana pętla Olimpijska? Modernizacja pętli obejmuje budowę 3 torów tramwajowych postojowych na wydzielonym ogrodzonym terenie wewnątrz pętli. Układ projektowanych torów powinien zapewnić wjazd i wyjazd z torów postojowych bez konieczności zmiany kierunku ruchu pojazdów (łącznie 245 m dł. uŝytkowej) Czy nie moŝna rozwaŝyć poprowadzenia linii tramwajowej starą bocznicą kolejową między Skłodowskiej-Curie a Szosą Lubicką, skoro ma być likwidowane torowisko na ul. Wschodniej Wariant był rozwaŝany jednak ze względów terenowo-prawnych nie jest moŝliwy do realizacji Pierwszy tramwaj przejechał pod Łukiem Cezara.

2 W ramach projektu przewidywane są 3 linie tramwajowe o wysokiej częstotliwości kursów: Linia 1: do 7, Po godz do 30 Linia 2: do Po godz do 30 Linia 3: do Po godz do 30 _ źródło: projekt RSKT w Toruniu na lata Linia nr 4 zostanie zlikwidowana ze względu na budowę trasy nowomostowej. Przez pewien czas funkcjonować natomiast będzie jeszcze pętla Wschodnia. Mankamentem projektu jest fakt, iŝ nie obejmuje on zakupu nowego taboru. W ramach projektu zmodernizowanych zostanie jedynie 9 składów złoŝonych z wagonów Konstal 805Na (w tym 3 składy juŝ są zmodernizowane). Zakup nowego taboru jest jednym z zadań projektu BiT City. Ma to być 15 niskopodłogowych tramwajów o długości do 22 metrów. Pojazdy te mają być przeznaczone głównie do obsługi linii nr 1. Na ten cel wstępnie zarezerwowano 75 mln zł. Podsumowanie komunikacji nad jeziora Mirosław Czerliński Organizacja bezpiecznego i wygodnego transportu nad lokalne jeziora przerosła miejskich urzędników. Zaczęło się od problemów z wyłonieniem przewoźnika do obsługi dwóch linii, później, gdy obsługą zajęła się firma Mixs, pojawiły się kolejne powaŝne problemy JuŜ pod koniec czerwca ustalona liczba kursów była niewystarczalna. Upalne dni oraz bezpłatne przejazdy dla młodzieŝy szkolnej zachęciły wielu mieszkańców do wypoczynku nad jeziorami. Nie wszyscy chętni znaleźli jednak miejsce w podstawionych autokarach. Na początku lipca miasto zwiększyło liczbę pojazdów w obsłudze linii A do Kamionek i Zalesia (niektóre kursy wykonywane były w zestawie podwójnym, później nawet potrójnym) oraz dostosowało rozkład jazdy do rzeczywistego czasu przejazdu. Mimo to zapotrzebowanie na transport było większe, a pieniędzy na jeszcze większą obsługę zabrakło. Doszło nawet do takiej sytuacji, Ŝe miejscy urzędnicy apelowali o szybszy powrót znad jeziora niŝ ostatnim kursem. Na szczęście autobusy kursowały juŝ punktualniej. Kolejnym problemem komunikacji nad jeziora stała się niska kultura niektórych młodych pasaŝerów. W pojazdach palono papierosy, pito alkohol, pocięto i popisano siedzenia oraz elementy podłogi. Pogarszające się z dnia na dzień zachowanie pasaŝerów skłaniało prze- woźnika do zerwania umowy. Magistrat poprosił jednak firmę Mixs o wytrwałość i zwrócił się do policji, by na pokłady autobusów wprowadzono funkcjonariuszy ubranych po cywilnemu. Działanie to ostudziło zapał wandali, a przewoźnik obsługiwał linie zgodnie z planem, tzn. do końca sierpnia. Z miłośniczego punktu widzenia naleŝy odnotować tabor jaki przewinął się przez linie A i B*. Były to na początku małe busy Mercedesa oraz 10-metrowy Autosan H9-21. Później w obsługę włączyły się 12-metrowe Setry S215HR i MAN SR280. Wszystkie pojazdy przystosowane są typowo do obsługi lokalnych przewozów. Sama idea organizacji komunikacji nad jeziora dla mieszkańców miasta nie była zła. Miasto dostało jednak nauczkę, Ŝe transport młodzieŝy za darmo moŝe nie zostać doceniony. Utarło się juŝ niestety przekonanie, Ŝe nie szanuje się tego, za co się nie zapłaciło. Nie przemyślano równieŝ doboru środka transportu. Tak mała liczba kursów z góry była skazana na przepełnienie. A przecieŝ do Kamionek moŝna dostać się szybciej pociągiem, do którego kursowania moŝna było spróbować dopłacić. O oferty mogłoby wtedy skorzystać znacznie więcej pasaŝerów. *Przypominamy relacje, na których kursowały autobusy: A: Plac Teatralny <-> Zalesie (czas przejazdu: 60 minut) B: Plac Teatralny <-> Osiek (czas przejazdu: 40 minut) oddanie do uŝytku zajezdni autobusowej przy ul. Legionów.

3 Z pętli do pętli - tabor Trzecie Ŝelazko na toruńskich torach Dnia 15 września, po 10 miesiącach prac remontowych, z warsztatów MZK Toruń wyjechał kolejny zmodernizowany skład tramwajowy. Jest to trzeci w kolejności skład o numerze bocznym # Pierwszego dnia Ŝelazko kursowało na linii tramwajowej numer 1R. Zmodernizowany skład, podobnie jak pozostałe, posiada elektroniczne wyświetlacze, klimatyzację kabiny motorniczego, monitoring oraz automaty do sprzedaŝy biletów. Nowością są piasecznice. Obecnie są prowadzone prace remontowe przy składzie , który być moŝe będzie miał nowy wygląd zewnętrzny. Do 2013 roku MZK planuje zmodernizować 12 wagonów. Jest to mało realne przy obecnym czasie remontów - modernizacja dwóch wagonów trwa około 10 miesięcy. (pc) Nowe autobusy i przemalowania w Veolii Kujawy o. Toruń / Grudziądz Rozpoczęcie obsługi 4 linii komunikacji miejskiej w Grudziądzu było największym wyzwaniem dla Veolii Kujawy w minionym kwartale. Do tego celu przewoźnik kupił 24 nowe, niskopodłogowe autobusy 12-metrowe. Pierwsze 4 autobusy (1 Mercedes Conecto LF oraz 3 Solarisy Urbino 12) dostarczone zostały przewoźnikowi juŝ w II kwartale tego roku. Kolejnych 19 Solarisów przybyło w lipcu, natomiast ostatni pojazd tej marki dostarczony zostanie w listopadzie. Veolia obsługuje grudziądzkie linie nr 3, 12, 18 i 21 od 20 lipca. Toruński oddział w minionym kwartale wzbogacił się o 5 pojazdów. Do obsługi lokalnych połączeń przybyły 3 odbudowane Autosany H9-21 (# ). Oprócz tego z Kołobrzegu przetransferowano busa - Iveco Daily 50C13 Kapena #ZKL oraz międzymiastowego Autosana A1010T #ZKL Pierwsze trzy pojazdy są w biało-czerwonym malowaniu Veolii, bus ma malowanie Connexu, natomiast A1010T jest biało-fioletowy. fot. Marcin Delik Przetarg na autobusy: do dwóch razy sztuka? Na początku lipca bieŝącego roku MZK Toruń rozpisało przetarg na dostawę pięciu fabrycznie nowych 12- metrowych autobusów niskopodłogowych. Dwa z nich miały być tradycyjnie napędzane silnikami Diesla, natomiast trzy pozostałe miały być zasilane gazem CNG. Do Torunia miały przybyć na BoŜe Narodzenie. Niestety przetarg zakończył się niepowodzeniem - nie zgłosiła się Ŝadna firma. Firma MAN Truck & Bus Polska sp. z o.o. tłumaczyła się, Ŝe termin dostarczenia pojazdów był nierealny. Producent twierdził równieŝ, Ŝe na wyprodukowanie autobusu potrzebuje odpowiednio pięć miesięcy w przypadku technologii ON oraz siedem - do ośmiu - miesięcy w przypadku CNG. Zarezerwowane przez Radę Miasta 4,3 mln zł jednak nie przepadło. Miejski Zakład Komunikacji na początku września ogłosił kolejny przetarg. Zawarł w nim następujące graniczne terminy dostawy: 28 lutego 2010 dla autobusów na ON oraz 31 maja dla autobusów na CNG. Tym razem brane jest pod uwagę równieŝ kryterium terminu dostawy. Firma, która dostarczy autobusy do 15 grudnia b. r. otrzyma więcej punktów. W porównaniu do lat poprzednich jest to więc przetarg najbardziej otwarty na firmy inne niŝ MAN. Kto wygra? Wszystko wyjaśni się juŝ w październiku. (md) Odbudowany Autosan H9-21 #90008 na kursie do Kąkolu. Z zewnątrz nie wyróŝnia się niczym od dostaw z 2007 roku. W III kwartale Veolia wróciła do przemalowywania pojazdów, które jeszcze nie są w firmowym malowaniu. Czerwone malowanie z białym logo otrzymał lokalny Autosan H # (mc) Zdarzenia na toruńskich torach 14 czerwca, około 16:25 na Reja/Broniewskiego doszło do powaŝnego wykolejenia. Z szyn wyleciały oba wózki drugiego wagonu. #241 uderzył lekko w słup, czego skutkiem była wybita szyba boczna i zarysowany bok. Zatrzymanie około 1,2 godzinny. Dodatkowo przed tym zdarzeniem kilkanaście metrów wcześniej a dokładniej na ulicy Bema wagon 247 połamał pantograf. Oba zdarzenia powaŝnie zakłóciły transport kibiców na rozgrywane tego dnia zawody ŜuŜlowe. 12 lipca, około 15:25 na Kraszewskiego wóz 252 połamał pantograf, zatrzymanie ruchu trwało do godz. 17: likwidacja linii nr 3 na trasie do Dworca Północnego.

4 Z pętli do pętli tabor, linie 10 września, około 8 rano doszło do nietypowego zdarzenia. Podczas jazdy skład zgubił wagon. Przyczyną tej awarii był urwany sprzęg między wagonami. Miało to miejsce na pl. Artylerzystów. (pc) śelazko w potrzasku 31 sierpnia, kilka minut po godzinie 8, na ulicy Traugutta/Waryńskiego doszło do powaŝnego zderzenia tramwaju z samochodem osobowym. Do wypadku doszło w związku z remontem ulicy Traugutta od Warszawskiej do Waryńskiego (w kierunku Skarpy). Ruch odbywał się drugą nitką ulicy Traugutta, objazd kończył się na skrzyŝowaniu ulicy Traugutta i Waryńskiego. W tym miejscu ruch samochodów przecinał się z torowiskiem tramwajowym. Samochód osobowy, który uczestniczył w tym zdarzeniu jechał równoległe z tramwajem linii numer 1 (kierunek Olimpijska) o numerze bocznym W miejscu przecięcia torowiska z ulicą, samochód osobowy wjechał pod mający pierwszeństwo pędzący tramwaj. Auto wylądowało na słupie trakcji tramwajowej. Skład tramwajowy zatrzymał się natomiast około 25 metrów od miejsca uderzenia. Pierwszy wagon uległ wykolejeniu pierwszym wózkiem, uszkodzeniu uległy równieŝ osłony wózków na długości obu wagonów. Samochód osobowy marki Volkswagen uległ całkowitemu zniszczeniu. O cudzie moŝe mówić kierujący VW, który był wyciągany z wraku przez straŝ poŝarna ponad godzinę, a odniósł tylko obraŝenia nóg. Ruch tramwajowy został wznowiony po około 3 godzinach. (pc) Na Barbarkę dwa razy częściej MZK uatrakcyjnił od 4 lipca ofertę przewozu pasaŝerów do osady leśnej na Barbarce. Zamiast 2 kursów linii specjalnej z pl. Teatralnego albo zajezdni autobusowej, wykonywane są 4 przedłuŝone kursy linii nr 27 z Dworca Głównego o godz. 9:38, 12:02, 14:26 i 18:02. Autobus wraca z Barbarki o godz. 10:18, 12:40, 15:04 i 18:42. Czas przejazdu w jedną stronę to ok. 30 minut. Autobusy na Barbarkę nadal kursują tylko w soboty, niedziele i święta, do 1 listopada. (mc) Linie specjalne na XIV ŚLIP Spotkać autobus MZK pod Motoareną lub na Bulwarze Filadelfijskim? Nie jest to rzecz niemoŝliwa. W ramach XIV Światowych Igrzysk Polonijnych, które odbywały się w Toruniu od 1 do 9 sierpnia, moŝliwe było spotkanie pojazdów miejskiego przewoźnika w wielu nietypowych miejscach. Na te dni uruchomione zostały 3 specjalne linie autobusowe (A, B i drugie C) o zmiennych trasach. Pojazdy docierały do obiektów sportowych rozlokowanych na terenie miasta, m.in. do Aquaparku przy ul. Hallera, Stadionów przy ul. Armii Ludowej, Bema i Świętopełka, czy teŝ na Pole Golfowe przy ul. Kociewskiej. Obsługę linii stanowiły najnowsze, flagowe pojazdy MZK: przegubowe MAN-y Lion s City G #555 i #556 oraz krótsze MAN-y Lion s City #552 i #554. (mc) SłuŜby techniczne MZK wciągają na tory wykolejony pierwszy wagon składu # fot. Paweł Chmielecki Epizody staruszków na liniach Najbardziej klimatyczne toruńskie Jelcze (#397, #399 i #408) nadal moŝna spotkać na liniach. W ostatnim czasie pojazdy wyjeŝdŝały na brygady szczytowe m.in. linii nr 15, 18, 26, 30, 31 i 34. Taki stan rzeczy trwać będzie przynajmniej do dostawy nowych 5 autobusów. (mc) Przegubowy MAN NG313 Lion s City G #556 na Bulwarze Filadelfijskim w czasie obsługi linii C na XIV ŚLIP. Awaria kanalizacji na świrki i Wigury Awaria kanalizacji na ul. świrki i Wigury w pobliŝu skrzyŝowania z Szosą Chełmińską spowodowała spore utrudnienia w ruchu na Chełmińskim Przedmieściu. Konieczna była zmiana tras linii obsługiwanych przez duŝe autobusy, tj. 0, 11, 17, 18, 26, 34, 40 i S. Od 5 sierpnia przez kilka dni pojazdy z ul. Św. Józefa skręcały wcześniej, w ul. Grunwaldzką, (omijając przystanek Szpital Bielany) i Szosą Chełmińską wracały na swoje stałe trasy. Bez zmian kursowały natomiast ul. świrki i Wigury 8-metrowe autobusy na linii nr 32. (mc) PKS Toruń zostaje przejęty przez firmę Connex.

5 Z pętli do pętli linie Skrócenie do Kosynierów Kościuszkowskich Asfaltowanie ronda przy skrzyŝowaniu ul. Olimpijskiej i Konstytucji 3 Maja spowodowało skrócenie 5 sierpnia tras linii mających tutaj swoją pętlę. Do odwołania autobusy kończyły trasę na tymczasowej pętli przy ul. Kosynierów Kościuszkowskich. Zmiana dotyczyła linii nr 16, 29, 33, 42, 01 i 02. (mc) Zmiana trasy 15 W związku z remontem Szosy Lubickiej dyrekcja MZK postanowiła o zmianie trasy jednej z najwaŝniejszych linii w mieście. Od 1 września linię nr 15 od przystanku Saturn poprowadzono ulicami: Dziewulskiego, Łyskowskiego i Rydygiera. Dalej autobusy wracają na Szosę Lubicką, na swoją stałą trasę. Przez tę zmianę, linia zyskała cztery nowe przystanki:,,manhattan";,,rubinkowo Centrum" oraz dwa nowe na ulicy Rydygiera. Jednak sens istnienia aŝ dwóch przystanków na ul. Rydygiera moŝna poddać wątpliwości, poniewaŝ na odcinku Rubinkowo Centrum - Leszczynowa znajdują się one co 300 metrów. Jednak mimo zmiany trasy, czas przejazdu linii numer 15 się nie zmienił. W związku z pozytywnymi opiniami zmiana trasy,,piętnastki" została utrzymana. (wo) Firma wprowadziła zmiany we wtorek 7 września. Tego dnia z rozkładów jazdy zniknęła linia nr 104 jeŝdŝąca do Kolonii Papowskiej. Obsługę tej trasy przejęła linia nr 103 kursująca z Rogówka/Gronowa do Torunia i z powrotem. W wybranych kursach autobusy wjeŝdŝają do Kolonii Papowskiej. Częstotliwość kursowania w dni powszednie w szczycie wynosi minut, natomiast poza szczytem 60 minut. Do Kolonii Papowskiej autobus wjeŝdŝa średnio na co drugim kursie. Piętnastka na ul. Rydygiera między Mocarskiego i Szosą Lubicką. Miejski autobus wrócił tu po prawie 30 latach. Nowe przystanki dla linii 42 Pod koniec lipca oraz na początku września uruchomione zostały nowe przystanki dla pasaŝerów linii numer 42. Pierwszy z nich znajduje się na ul. Batorego (otrzymał nazwę Zaułek Dworcowy ), natomiast drugi na ulicy Towarowej przy giełdzie towarowej. Na obu przystankach autobusy zatrzymują się tylko na Ŝądanie pasaŝera. (wo) Nowy rozkład Mobilisu Na początku września zmienił się rozkład jazdy autobusów spółki Mobilis, woŝącej mieszkańców podtoruńskiej gminy Lubicz. Linia nr 104 pod koniec funkcjonowania była obsługiwana wyłącznie przez tabor małopojemny. Zmiany dotyczyły teŝ linii nr 101 kursującej między Toruniem i Lubiczem. W porannym szczycie między godz a 7.30 wozy odjeŝdŝają w kierunku Torunia nawet co 7 minut. W pozostałych porach częstotliwość kursów nie zmieniła się: w szczycie autobusy ruszają co 15 min, a poza szczytem co 30 min. W dni wolne pojazdy kursują jednak znacznie rzadziej bo co 60 minut. Na linii 102 równieŝ w dni wolne spadła liczba kursów. Teraz autobusy kursują tylko co 60 minut (przed zmianą 40). Średnio co drugi kurs dojeŝdŝa do Kopanina. Pozostałe kończą na pętli w Złotorii. (wo) Przekształcenie w spółkę jeszcze nie teraz Miejscy radni poŝałowali pieniędzy na przekształcenie MZK z zakładu budŝetowego w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Ta operacja wymagałaby od miasta przeznaczenia 11 mln zł w ciągu najbliŝszych pięciu lat. Po dwóch latach od rozpoczęcia funkcjonowania spółkę czekałoby nowe zadanie: startowanie w przetargach na obsługę linii komunikacji miejskiej w Toruniu. Niestety wnioskodawcy projektu nie potrafili na sesji Rady Miasta przedstawić jakie korzyści mogłoby przynieść przekształcenie MZK. Tak więc jak na razie pozostaniemy przy archaicznej formie miejskiego przewoźnika, na czym najbardziej stracą oczywiście jego pasaŝerowie. MZK jest obecnie największym zakładem budŝetowym w Polsce. Większe od Torunia miasta juŝ dawno odeszły od tej formy na rzecz osobnego organizatora komunikacji publicznej (np. warszawski ZTM czy teŝ bydgoski ZDMiKP) oraz przewoźników. (mc) Zmiana nazwy PKS Connex Toruń na Veolia Transport Toruń.

6 Z pętli do pętli Prasa Napisała Tydzień ZrównowaŜonego Transportu w Toruniu Nocne szlifowanie torów W połowie września Toruń kolejny rok z rzędu włączył się w obchody Europejskiego Tygodnia ZrównowaŜonego Transportu. Popraw klimat swojego miasta tak brzmiało hasło przewodnie tegorocznej edycji akcji. Udział miejskiego przewoźnika tym razem składał się z akcji informacyjno-plakatowej na tylnej ścianie autobusów, w ramkach wewnątrz pojazdów, moŝliwości darmowego wejścia w dniu 22 września do Muzeum Etnograficznego, Centrum Kultury Zamek KrzyŜacki i Twierdzy Toruń - Fortu IV na podstawie skasowanego biletu jednorazowego lub obowiązującego biletu okresowego oraz wystawieniu składów złoŝonych z dwóch wagonów do obsługi linii tramwajowych nr 2 i 4. Toruński Klub Miłośników Komunikacji Miejskiej tym razem promował transport zbiorowy poprzez podwójną wystawę fotograficzną przedstawianą pod hasłem: Komunikacja miejska wczoraj i dziś. Zdjęcia prezentują historię i obecne funkcjonowanie transportu zbiorowego w Toruniu. Jedna z wystaw ma charakter wędrujący swoją podróŝ rozpoczęła od Urzędu Miasta, obecnie moŝna ją spotkać w toruńskich placówkach oświaty. Druga wystawa ma poszerzony charakter (zawiera ok. 30 zdjęć) i jest dostępna w Galerii Sztuki Przyrodniczej mieszczącej się w Ogrodzie Zoobotanicznym. W lipcu, pod osłoną nocy, na zlecenie MZK szlifowane były toruńskie tory tramwajowe. Łącznie prace przeprowadzono na 14 odcinkach (6,5 km toru pojedynczego): na ul. Skłodowskiej-Curie (odcinek Dw. Wschodni Wschodnia), Konstytucji 3 Maja, Szosie Lubickiej (na odcinku Targowa pl. Daszyńskiego), Lubickiej (między Waryńskiego i Studzienną), Traugutta, Warszawskiej, Szumana, Wałach gen. Sikorskiego, Uniwersyteckiej, Bydgoskiej i Reja. W czasie prac usunięto falistość główki szyny, która powstaje w trakcie zwykłej eksploatacji. Tramwaje na tych odcinkach powinny teraz przejeŝdŝać ciszej. (mc) Fragment wystawy TKMKM w Galerii Sztuki Przyrodniczej toruńskiego Ogrodu Zoobotanicznego. Nieodłącznym elementem ETZT są równieŝ atrakcje dla posiadaczy własnych dwóch kółek. Tegorocznych akcji namnoŝyło się wyjątkowo duŝo, a były to: Kampania szkolno-edukacyjna Szkoła jeździ rowerem (19-27 września), Ogólnopolski Zlot Rowerowy z okazji 40-lecia Klubu Turystyki Kolarskiej Przygoda (18-20 września), Rowerowa Masa Krytyczna ulicami Torunia (19 września) oraz Międzyszkolny Rajd Rowerowy dla uczczenia 70 rocznicy wybuchu II wojny światowej (26 września). W ramach obchodów organizowane były równieŝ festyny edukacyjno-rozrywkowe, akcja honorowego oddawania krwi w specjalnym ambulansie RCKiK Bydgoszcz (autokar Solaris Vacanza 12) oraz wizyta w Regionalnej Stacji Hydrologiczno-Meteorologicznej. (mc) Tory tramwajowe szlifowano m.in. na ul. Szumana. Na zdjęciu skład wagonów Konstal 805Na # Tramwaj turystyczny jeszcze na Starym Rynku W zeszłym numerze informowaliśmy, iŝ gościem ulicy Królowej Jadwigi ma być równieŝ toruński tramwaj turystyczny #100. JednakŜe przenosiny wagonu jeszcze się nie odbyły i nadal wrasta w szyny na Starym Rynku. A zanim tramwaj przemieści się te prawie 500 metrów w kierunku Rynku, ale Nowego, przejdzie konserwację. Stopka redakcyjna: redakcja: Mirosław Czerliński etmike@o2.pl Paweł Chmielecki Marcin Delik Adrian Giza Wojciech Osmański Marcin Rębski zdjęcia: Paweł Chmielecki Mirosław Czerliński Marcin Delik korekta: Tomasz Karolak Krzysztof Lewczyk Prezentacja i oddanie do uŝytku zmodernizowanego składu Konstal 805Na #

7 Z pętli do pętli linie Prasa napisała Przystanek Grudziądz Czy tabakiera dla nosa? W ramach Europejskiego Tygodnia ZrównowaŜonego Transportu, dnia 19 września, zorganizowana została akcja Przystanek Grudziądz. Pomysł wydarzenia zrodził się wśród członków Toruńskiego Klubu Miłośników Komunikacji Miejskiej. Chodziło o nietypowy sposób zwiedzania miasta Grudziądza, a mianowicie z pokładu autobusu. W organizację wydarzenia udało się Klubowi zaprosić Urząd Miejski w Grudziądzu (Wydział Transportu oraz Wydział Kultury, Sportu i Turystyki), jak równieŝ miejskich przewoźników Veolię Transport Kujawy Sp. z o.o. i Miejski Zakład Komunikacji Sp. z o.o. Dzięki takiej mobilnej formie moŝliwe było propagowanie nie tylko najbardziej popularnej zabytkowej starówki, ale równieŝ innych, rzadziej odwiedzanych miejsc w Grudziądzu. Wczoraj w niedzielę 24 bm. z pociągu motorowego, przybywającego na dworzec miejski z dworca Przedmieście o godzinie 21:21, na dworcu miejskim wysiadło kilkadziesiąt osób podróŝnych, niektórzy byli z kuframi i małemi dziećmi. JuŜ z daleka, jadąc przez most, widzieli podróŝni dwa stojące przed dworcem wozy tramwajowe, co ich niezmiernie radowało, jako Ŝe niewielu pragnęło dreptać do miasta na piechotkę. Radość ich aliści była przedwczesną, albowiem zaledwo pierwsi podróŝni przestąpili próg dworca, obydwa tramwaje ruszyły z kopyta i odjechały puściuteńkie. A wszak konduktorzy zapewne widzieli nadjeŝdŝający właśnie pociąg. Jest to cokolwiek swoiste pojmowanie przez konduktorów przeznaczenia tramwaju jak i traktowanie interesów dyrekcji, która, jesteśmy przekonani, nie aprobuje zapewne podobnych zapatrywań panów konduktorów. Dotyczy ruchu kołowego na ulicach Solaris Urbino 12 #505 z Veolii Transport Kujawy w obsłudze linii specjalnej uruchomionej 19 września. Trasa Przystanku to: al. 23 Stycznia - Ogród Botaniczny - Cytadela - Tor Kartingowy Drift - Geotermia Grudziądz - Miasteczko Westernowe Kansas City - Park Leśny - Strzelnica sportowo-bojowa - Błonia nadwiślańskie - al. 23 Stycznia. Mieszkańcy i uczestnicy akcji podróŝowali autobusami Solaris Urbino 12 oraz Scania CN270UB. Autobusy kursowały co godzinę odjazd z przystanku linii R na Al. 23 Stycznia. Kurs rozkładowy trwał 1h 46 min. Pierwszy o godzinie w trasę wyruszył Solaris (nr taborowy 505) z Veolii Transport Kujawy. Drugi pojazd Scania (numer taborowy 319) z MZK Grudziądz rozpoczął kursowanie o godzinie KaŜdy z autobusów odbył 3 kursy po mieście. W wyprawie uczestniczyli przewodnicy PTTK i dzięki nim moŝna było poznać historię i atrakcje miasta, ukazujące jego kulturowe dziedzictwo. Przy ciekawszych obiektach odbywały się dłuŝsze postoje. Rozegrany został równieŝ konkurs z nagrodami ufundowanymi przez Geotermię Grudziądz. Była to wspaniała okazja, by w ten sposób uczcić Międzynarodowy Dzień bez Samochodu i zwrócić uwagę mieszkańców Grudziądza na transport publiczny. Magistrat miasta Torunia komunikuje: Przypomina się przepis zawarty w 46 rozporządzenia policyjnego z dnia 8 maja 1899 w myśl którego pojazdy wszelkiego rodzaju zdąŝające w kierunku jazdy tramwaju z chwilą oddania sygnału przez motorowego winny natychmiast tor tramwajowy opuścić. Zaznacza się, Ŝe uŝywanie szyn tramwajowych jako kolei kół pojazdów jest pod kaŝdym względem zabronione. Wszelkie wykroczenia karane będą grzywną do 30 złotych. Policja otrzymała specjalne polecenie, by winnych bezwzględnie podawać do ukarania. Słowo Pomorskie R.6 nr 20 Nareszcie reforma ruchu tramwajów. W sobotę dnia 30 bm. stosownie do zapowiedzi rozpocznie się 7½ - minutowy ruch tramwajów na linji Cegielnia Dworzec Miejski. Od dnia tego na trzech linjach wsiadanie do wagonów będzie odbywać się wyłącznie przez pomost tylny, zaś wysiadanie przez przedni. Zarząd tramwajów prosi wszystkich pasaŝerów o zachowanie tego porządku i dostosowywanie się do wskazówek obsługi tramwajowej. Jednocześnie podajemy do wiadomości, Ŝe w sobotę 30 bm. odbywać się będzie zbiórka dobrowolnych ofiar na rzecz bezrobotnych, a datki od 5 gr. wzwyŝ kwitowane będą przez konduktorów staremi biletami (niemieckie). Zarząd tramwajów przeznaczył całkowity dzienny dochód z tramwajów tego dnia na rzecz bezrobotnych (zaliczkowo przekazano juŝ 1000 zł) i wyraŝa nadzieję, Ŝe publiczność miejscowa w znacznym stopniu przyczyni się do zwiększenia jednorazowego zasiłku na cel tak sympatyczny i popularny w dzisiejszych czasach. Słowo Pomorskie R.6 nr 23 Autobus Chevrolet 16-osobowy w dobrym stanie sprzedam wraz z komunikacją lub teŝ sam. Zgłoszenia do Słowa Pom. Pod d Słowo Pomorskie R.8 nr Historyczna dostawa nowych autobusów. Do Torunia docierają 2 przegubowe autobusy.

8 Reklamy Lipiec: NOWE reklamy: ZDJĘTE reklamy: Lipiec: # 439 M@K + Epson # 510 Citomed zdrowe oczy Sierpień: # 476 Muzeum Piernika Wrzesień: # 452 Geestor # 453 Geestor Sierpień: # 434 M@K + Brother # 502 Salon Day&Spa Wrzesień: # 436 M@K + NGS # 461 Ruckzuck.pl Remonty Odstawione: # 466 do NG # 467 do NG # 472 do NB # 481 do NG # 482 do NG W trakcie: # NG (modernizacja) # 431 NB # 469 naprawa powypadkowa # 471 NB # 483 NG # 485 NG Zakończone: # NG (modernizacja) Legenda: NG naprawa główna NB naprawa bieŝąca Na linii: szesnastka Adrian Giza Podobnie jak piętnastka, linia ta została utworzona do obsługi nowego osiedla Rubinkowo. Przez prawie 40 lat kursowania, jej trasa znacząco się zmieniła. Linia nr 16 została uruchomiona na początku lat 70. Jej trasa zaczynała się na pętli Wrzosy I i przebiegała ulicami: Szosa Chełmińska, Świętego Józefa, Sienkiewicza, Fałata, Kraszewskiego, Czerwona Droga, Odrodzenia, pl. ToMiTo, Grudziądzka, BaŜyńskich, Wojska Polskiego, Chrobrego, Sobieskiego, 22 Lipca (obecnie śółkiewskiego) i Szosa Lubicka do pętli Olszynowa. Pod koniec lat 70, po wybudowaniu trasy W-Z szesnastkę przekierowano z ulicy Grudziądzkiej na Przy Kaszowniku i Warneńczyka oraz na pętlę obwodową: Skłodowskiej-Curie Wschodnia Rydygiera RUBINKOWO CENTRUM - Łyskowskiego Szosa Lubicka 22 Lipca. Ta zmiana miała oczywiście związek z cały czas trwającą rozbudową os. Rubinkowo. W 1981 roku zrezygnowano z pętli obwodowej i od przystanku Rubinkowo Centrum przedłuŝono linię przez ulice Buszczyńskich i Niesiołowskiego do nowej pętli Niesiołowskiego. W połowie lat 80. linię wycofano z BaŜyńskich i Wojska Polskiego, po czym autobusy bezpośrednio wjeŝdŝały z ulicy Przy Kaszowniku w Sobieskiego (powrót odbywał się ulicą Chrobrego). Zmiany dotknęły tez Rubinkowo. 16 wydłuŝono przez ulicę Niesiołowskiego do obecnej pętli Rubinkowo II. Na przełomie lat 80. i 90. nastąpiła drastyczna zmiana trasy. Od ulicy Dziewulskiego szesnastkę skierowano przez Jamontta, Ślaskiego i Konstytucji 3 Maja do pętli Olimpijska oraz wycofano z przejazdu przez centrum. Od tej pory od wiaduktu Kościuszki autobusy zjeŝdŝały w ulice: Chrobrego oraz Polną i docierały do Szosy Chełmińskiej. Dalej pojazdu jechały bez zmian do pętli na Wrzosach. Po kilku latach spokoju nadeszła kolejna zmiana trasy. Po wybudowaniu odcinka ul. Traktorowej od pętli dwunastki do ul. Polnej, linię skierowano na ul. Traktorową, zaś po przedłuŝeniu ulicy Polnej od Chrobrego do Równinnej, linię od Wschodniej skierowano na Skłodowskiej-Curie, Równinną i Polną. Ostatnia korekta przebiegu linii przypada na rok Na miejsce wycofanego z os. Koniuchy 31 wstawiono linię nr 16, która od ulicy Polnej skręca w Grudziądzką, Wielki Rów i Legionów i dalej Polną dociera do Wrzosów I. Jak widać linia nr 16 przez 30 lat swojego istnienia sporo straciła na znaczeniu, jednak cieszy się dostatecznym zainteresowaniem będąc nieraz alternatywą dla zatłoczonej linii nr 31. Szesnastka kursuje od poniedziałku do piątku tylko w godzinach szczytu, wykonując po około 18 kursów z kaŝdej pętli. Linia obsługiwana jest przez 3 brygady Pierwszy wyjazd przegubowców na linie. Oddanie do uŝytku zmodernizowanego składu #

9 Na zajezdni: Mercedes Conecto LF Adrian Giza Stająca się juŝ standardem niska podłoga skłoniła konstruktorów Mercedesa do opracowania nowego, taniego, niskopodłogowego pojazdu mającego zastąpić stare średniopodłogowe Conecto. Autobus ten został zaprezentowany po raz pierwszy na targach Trans-Expo 2006 w Kielcach. Konstrukcja jak i wygląd pojazdu oparta została na pierwszym Citaro. Ilość elektroniki pokładowej ograniczono do niezbędnego minimum, a takŝe zastosowano niektóre elementy układu jezdnego z Conecto I, co znacząco obniŝyło cenę i koszty eksploatacyjne takiego pojazdu. To sprawia, ze jest to autobus dostosowany do sprzedaŝy na rynkach Europy Wschodniej i Środkowo-Wschodniej. Produkcja tego autobusu odbywa się w tureckiej fabryce w Hodsere. Nowe Conecto ma mm długości, 2550 szerokości i 3076 wysokości. Masa własna pojazdu sięga kg, całkowita kg. Nadwozie zabezpieczone jest metodą kataforezy zanurzeniowej. Uwagę zwraca bardzo niska średnica zawracania wynosząca zaledwie 21,54 m (dla porównania: Scania CN270UB 23 m). z wielostopniową regulacją, pulpit Siemens VDO, mikrofon, wzmacniacz i radioodtwarzacz. Ogrzewanie wnętrza pojazdu zapewnia niezaleŝny agregat Webasto i konwektory z termostatem, natomiast wentylację - pokrywy dachowe i uchylne lub przesuwne partie okien (ich liczba zaleŝy od Ŝyczenia nabywcy). Opcjonalnie montowana jest klimatyzacja przestrzeni pasaŝerskiej. Źródłem napędu niskopodłogowego Conecto jest umieszczony w wieŝowej zabudowie 6-cylindrowy, rzędowy silnik DC OM906LA osiągający moc 286 KM przy 2200 obr./min.. Norma czystości spalin Euro 5 osiągana jest przy zastosowaniu wtrysku AdBlue w katalizatorze. Pojemność silnika to zaledwie 6,4 dm³ (w modelu Conecto I stosowano silniki 12-litrowe!). Silnik współpracuje z automatyczną skrzynią biegów Voith Diva D854.5 (4 biegi) lub ZF Ecomat 6HP504 (6 biegów). Bydgoskie Mercedesy Conecto LF obsługują m.in. linię podmiejską nr 92 do Murowańca. Autobus moŝe pomieścić do 94 osób w tym 26 na lekkich fotelach City Star Eco mocowanych za pomocą wysięgników do ściany, co bardzo ułatwia sprzątanie autobusu. Podłoga na całej długości pojazdu pokryta jest wykładziną antypoślizgową. Nadwozie samonośne wyposaŝone jest w drzwi w układzie lub sterowanych elektropneumatycznie, otwieranych do wnętrza pojazdu. Szerokość efektywna kaŝdej pary drzwi wynosi 1250 mm. W drugich drzwiach montowana jest ręcznie wykładana platforma dla wózków inwalidzkich. Wysokość wejścia w pierwszych drzwiach wynosi 320 mm, w pozostałych 340 mm. Ściany boczne i podsufitka wyłoŝone zostały nowymi płytami laminatowymi. Półotwarta kabina kierowcy wyposaŝona została w wygodny fotel na zawieszeniu pneumatycznym Mercedes Conecto LF Veolii Kujawy na terenie toruńskiej bazy mieszczącej się przy ul. Poznańskiej. Autobus posiada zawieszenie pneumatyczne z moŝliwością przyklęku (elektroniczny system ECAS). Z przodu znajduje się oś MB VO 4/39 CL-7.5, a z tyłu most portalowy ZF AV 132/87. Na obu osiach zastosowano takie same hamulce tarczowe w celu obniŝenia kosztów eksploatacyjnych. W standardzie montowane są systemy ABS, ASR, EBS. Układ elektryczny oparty został na systemie FPS dzięki czemu moŝliwa jest znacząca redukcja kabli elektrycznych. Pierwszy i jak na razie ostatni pojazd tego typu w Toruniu pojawił się w wakacje na bazie Veolii na ul. Poznańskiej. Jest przeznaczony jako rezerwa do obsługi linii komunikacji miejskiej w Grudziądzu. Z polskich przewoźników te autobusy eksploatują: MPK Lublin (22 sztuki), ZKM Veolia Transport Tczew (5), PS-T Transgór Rybnik (3), MZK Bydgoszcz (2), KPK Białystok (2), Veolia Transport Pomorze (2), Veolia Transport Kujawy (1), Irex Sosnowiec (1). 9

10 FotoreportaŜ #252 z połamanym pantografem na ul. Kraszewskiego. fot. Paweł Chmielecki MAN SR280 firmy Mixs w obsłudze wakacyjnych linii nad jeziora w Osieku, Kamionkach i Zalesiu. Wrześniowe popołudnie. Najstarszy toruński Jelcz 120M #397 zjeŝdŝa do zajezdni wzdłuŝ trasy linii nr 26. Po wakacjach z Kołobrzegu do Torunia Veolia przetransferowała Autosana A1010T #ZKL Przemalowany MAN SL223 #242 firmy Mobilis w obsłudze linii nr 102 (Toruń Złotoria / Kopanino). Odchodząca do lamusa wiata na pętli linii nr 20: Zakłady Drobiarskie. 10