Wielkie czerwcowe zmiany

Transkrypt

1 W numerze: - Wielkie czerwcowe zmiany Tramwaje świętują swoje 117-lecie Sharpnęli się na forsę - - Z pętli do pętli Na zajezdni: DAB Na linii: jedenastka Na pętli: Bielany - - Prasa napisała - Remonty i reklamy Fotoreportaż - Wielkie czerwcowe zmiany Wojciech Osmański, Mirosław Czerliński 1 czerwca MZK wprowadził duże zmiany dotyczące funkcjonowania komunikacji miejskiej. Opracowano je m.in. w oparciu o program służący do zarządzania rozkładami jazdy. Pasażerowie oczekujący rewolucji, mogą być jednak bardzo zawiedzeni. 1. Rozkłady jazdy Nowemu wyglądowi rozkładów można chyba najmniej zarzucić. Zastąpiono je na wszystkich liniach, na większości zmieniając też godziny i minuty odjazdów. Od teraz prezentowane są one w nowej formie: godziny widnieją w jednej kolumnie, natomiast minuty, odpowiednio w rzędach. Rozkłady nabrały także nowych żółto-niebieskich barw. Takiej formie prezentacji można niewiele zarzucić. Niestety niektórym liniom w danej części dnia nadal brakuje odjazdów w regularnych odstępach czasowych. Tak jest np. na linii nr 1 gdzie odjazdy w szczycie są kolejno co 9 i 13 minut. Oprócz tego zakład zapomniał poinformować pasażerów o złej stronie zmiany rozkładów, czyli zmniejszeniu częstotliwości kursowania m.in. na liniach nr 12, 14, 15 (tu aż 20 kursów!) i 22. Więcej kursów w zasadzie dostała tylko linia nr 31 (częstotliwość minut), która stała się też linią całodzienną kursującą we wszystkie dni tygodnia. Plusem jest za to oznaczenie na kolejnych trzech liniach brygad niskopodłogowych: 12, 23 i 36. Zmieniono także nazwy kilku przystanków. Informacje o nich znajdziecie w dolnych przypisach. 2. Nowa 20, zmiana trasy 31 Na mapie Torunia znowu pojawiła się linia nr 20, tym razem wykonuje byłe kursy linii nr 10 do pętli Zakłady Drobiarskie oraz Glinki. Zmiana numeracji jest rozwiązaniem co najmniej dziwnym i zaskakującym. Za to zmiana trasy linii nr 31 wydaje się być bardziej rozsądna. Potoki pasażerów ze śródmieścia (w kierunku Wrzosów), w końcu wyruszają liniami 27 i 31 z jednego przystanku: Placu Teatralnego. 31 dojeżdża tam od Przy Kaszowniku ulicą Uniwersytecką, Wały gen. Sikorskiego i al. Solidarności. 3. Nowy układ linii nocnych Tutaj mamy i powroty, i likwidacje oraz wydłużenia tras. Zlikwidowane zostały linie NS1, NS2, i NS3, których pełnione funkcje przejęły linie nr 01, 02 oraz nowe: NS i 03. W związki z tym linia nr 01 została wydłużona do pętli Gniewkowska, linia nr 02 do Merinotexu oraz do pętli Nad Strugą. W sobotę jeden kurs jedzie przez Kaszczorek. Niestety te zmiany spowodowały zmniejszenie się częstotliwości kursowania linii 02. Nowa linia NS kursuje na trasie Okrężna Plac Teatralny, natomiast 03 na trasach Wrzosy I/ Koniuchy Plac Teatralny / Czerniewice. Jednak najlepszym komentarzem do ilości kursów na najdłuższej trasie 03 jest brak komentarza. Chyba nasz MZK myśli, że Wrzosy to trzy bloki na krzyż i dwa kursy na noc wystarczą. Pogratulować. 4. Strona internetowa, rozkład na komórkę Strona zyskała nowy żółto-niebieski wygląd. Wraz ze zmianą pojawiły się także nowe opcje szukania rozkładów. Teraz można je znaleźć klikając na dany przystanek znajdujący się na schemacie sieci komunikacji. Nowością w naszym mieście jest dostępność rozkładu jazdy na telefonie komórkowym. Niestety za każdym razem kiedy chcemy sprawdzić odjazdy, musimy korzystać z usługi WAP. A z tym wiążą się niepotrzebne koszta. Za to w innych miastach, np. w Bydgoszczy można gotową aplikację z rozkładem zainstalować na telefonie i tylko od czasu do czasu ją aktualizować. 1 Chrzanowskiego taką nazwę przypisano byłemu przystankowi Dębowa

2 Adrian Giza Tramwaje świętują swoje 117-lecie Historia komunikacji miejskiej w Toruniu rozpoczyna się 16 maja 1891 roku. Tego właśnie dnia na ulice naszego miasta wyjechały pierwsze tramwaje konne. Na podstawie umowy między niemieckim rządem Twierdzy Toruń a firmą Havestadt Contag zawartej 16 sierpnia 1890 roku rozpoczęła się budowa infrastruktury potrzebnej do eksploatowania tramwaju konnego. Kilka miesięcy później tramwaje wyjechały na trasę Dw. Toruń Miasto Bydgoskie Przedmieście. Po 9 latach miało miejsce kolejne ważne wydarzenie w dziejach komunikacji miejskiej w Toruniu. 1 lutego 1899 roku na ulicach Torunia pojawił się pierwszy elektryczny tramwaj. Od tego momentu rozpoczęła się szybka rozbudowa sieci. W latach oddano do użytku ponad 11 km torów przy czym zlikwidowano niecały kilometr. W 1939 roku tramwaje kursowały na pięciu liniach. Dalszy rozwój przerwała wojna. Tramwaje świętowały w tym roku symbolicznie woziły transparenty informujące o mijającej rocznicy. W okresie okupacji hitlerowcy wysadzili w powietrze most drogowy co znacznie ograniczyło komunikację miejską. Aby zaradzić złej sytuacji taborowej, Niemcy sprowadzili 6 wagonów silnikowych typu Haga z Holandii. Ze względu na ich fatalny stan techniczny natychmiast zostały skierowane do remontu. W 1945 roku wycofujący się okupant zdekompletował tabor, sieć i torowiska przez co tramwaje na ulice wróciły po kilkumiesięcznej przerwie. Od początku lat 50. rozpoczęła się dostawa wagonów słynnej w całej Polsce serii N, opartej na wojennym KriegStraβebahnWagen w wielu odmianach (2N1, 2ND1, 2N2, 2ND2, 2N3, 2ND3, 5N, 5ND, 5N1, 5ND1). Wagony produkowane były w Chorzowskiej fabryce Konstal i Stoczni Gdańskiej. W 1959 roku pojawił się nowy wagon 13N oparty na czeskim T1. Przeznaczony był on jednak wyłącznie dla stolicy i GOP-u. Oznaczało to, że przydzielany tabor Toruniowi nadal stanowić będą Enki. Pierwsze nowoczesne wagony dotarły do Torunia w kwietniu 1974 roku. Było to 10 wagonów Konstal 803N, Które oznaczono od numeru 201 wzwyż. (historię tych wagonów opiszę w jednym z kolejnych wydań Na pętli ). Po 6 latach w Toruniu pojawiły się pierwsze wagony typu 805Na. Pierwsze 16 sztuk skierowano do obsługi linii 2. Z biegiem lat osiemsetpiątki zdominowały tabor tramwajowy w Toruniu. W latach nastąpił znaczący przyrost długości torowisk tramwajowych. Do użytku oddano następujące torowiska: Dworzec Północny Lisia (1958), Sienkiewicza Broniewskiego - Reja (połowa lat 60.), Plac Świętej Katarzyny Uniwersytecka / Wały gen. Sikorskiego (1970), Reja - Merinotex (1972), Plac Daszyńskiego Elana (1974), zmodernizowaną trasę Uniwersytecka - Kościuszki Wschodnia (lipiec 1980), Plac Daszyńskiego Olimpijska (31 XII 1986), Uniwersytecka Kraszewskiego Sienkiewicza (1 XI 1987). Łączna długość oddanych torowisk wynosiła 17 km. Oczywiście nie obyło się bez likwidacji istniejących torowisk: Plac Rapackiego Szeroka Plac Świętej Katarzyny (1970), Dworzec Północny Lisia (1971), Plac Rapackiego Dworzec Główny (1984), Pętla Ślaskiego (1988). Było to łącznie niecałe 9 km. Rozwój sieci tramwajowej w tym okresie był ściśle związany z powstaniem nowych zakładów we wschodniej części miasta (zgrupowanie przemysłowe Elana) i zachodniej części miasta (zachodni zespół przemysłowo-portowy Polchem-Towimor) oraz osiedli Rubinkowo i Na Skarpie. Niektóre inwestycje powstały przy zaangażowaniu zakładów z całego miasta. Było tak m.in. w przypadku modernizowanej trasy Kościuszki. Lata dziewięćdziesiąte były dla tramwajów trudnym okresem. W zakładach, które zatrudniały wówczas ogromną liczbę ludzi, rozpoczęły się zwolnienia. Pociągnęło to za sobą konieczność ułożenia zupełnie nowych rozkładów, które byłyby dopasowane do nowego zapotrzebowania pasażerów. W tych latach ograniczono się tylko do remontów torowisk istniejących i likwidacji ponad 2,5 kilometrowego odcinka do Dworca Północnego. W 1990 roku do Torunia przybyły ostatnie 4 nowe tramwaje. Wówczas już w prasie pojawiają się pierwsze wzmianki o zajezdni przy ul. Olsztyńskiej i torowisku Olimpijska Elana. W ciągu kolejnych kilkunastu lat nic nie zrobiono w sprawie tych planów. W tym czasie pojawiły się też nowe koncepcje jak trasa do UMK, której wariant przebiegu mamy poznać w najbliższym czasie, zielona fala dla tramwajów na Szosie Lubickiej, elektroniczne tablice i system głośnomówiący na przystankach oraz oczywiście obiecywane nam od kilku lat nowe tramwaje. Na razie wystarczyć nam muszą zmodernizowane składy , # i tzw. żelazko # Ponadto we wrześniu na tory wyjedzie kolejne żelazko # Nie można tutaj zapomnieć o przeprowadzanych intensywnie od kilku lat remontach torowisk. Dzięki naszym dzielnym torowcom wymieniono najbardziej zniszczone odcinki, przez co komfort jazdy znacząco się poprawił. Cały czas z nadzieją oczekujemy na realizację tych jakże ambitnych planów, które z pewnością zachęciłyby mieszkańców Torunia do korzystania z tego ekologicznego środka transportu. 2 Szczecińska to obecnie były przystanek Czekoladowa

3 Mirosław Czerliński Na licznych przewozach pracowniczych do Pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej w Ostaszewie zarabiają firmy transportowe z całego regionu. W celu rozpoznania sytuacji, redakcja Na pętli udała się na krótką wycieczkę... Crystal Park w Ostaszewie (gmina Łysomice) istnieje już od 2 lat. W październiku 2006 roku, wraz z rozpoczęciem produkcji w pierwszej fabryce, którą wybudował Orion, rozpoczęło się odrodzenie w przewozach pracowniczych w powiecie toruńskim. Dotychczas liczba takich przewozów z roku na rok malała, głównie ze względu na chylące się ku upadkowi zakłady, takie jak Elana czy Towimor. Otwarcie na przestrzeni kolejnych miesięcy następnych fabryk w PSSE: Sharpa, Sumiki, Tenscho oraz PTO przyczyniło się do znacznego wzrostu zapotrzebowania na przewozy pracownicze. Jego pokrycia podjęli się regionalni przewoźnicy, którzy zobaczywszy dobry interes w przewozach, zaczęli o kursy wręcz rywalizować. Ożywienie na terenie strefy następuje zawsze przed zmianami następującymi o godzinach 6:00, 14:00 oraz 22:00. Schemat każdego szczytu pracowniczego jest dość prosty. Już na pół godziny przed zmianą pod fabrykami pojawiają się pierwsze busy i autobusy wypełnione pasażerami zajmującymi większość miejsc siedzących. W ciągu kilkunastu minut na teren strefy przyjeżdża ponad 30 tego typu pojazdów. Wylewający się z autobusów tłum ludzi zmierza wtedy do pracy w fabrykach. Już kilka minut po pełnej godzinie z fabryk zaczyna wylewać się nowy tłum osób, które właśnie zakończyły pracę i zmierzają do właściwych autobusów. Po ulokowaniu się pasażerów w pojazdach, teren PSSE opuszcza kolumna pojazdów rozjeżdżających się w przeróżne kierunki regionu, o których m.in. mowa w kolejnych akapitach (stan z przewozów na początek maja). Wyżej: Mercedes z firmy Morvi zawraca pod Sharpem. Niżej: Tłum pracowników udaje się na zmianę. Od początku trzon kursów do PSSE stanowi toruńska Veolia Transport. Firma ta realizuje obecnie ok. Sharpnęli się na forsę 1/3 łącznej liczby przewozów. Autobusy Veolii dojeżdżają do Ostaszewa m.in. z Chełmna, Unisławia, Świecia i Torunia. Z pierwszych trzech miast przewożeni są głównie pracownicy Sharpa, natomiast z Torunia autobusy Veolii jadą już tylko do PTO i Sumiki. Połączenie Toruń - Sharp przejęła za to firma Morvi. Do obsługi przewozów Veolii wystawiane są w głównej mierze Autosany H9-21, choć zdarzają się też inne modele Autosanów oraz pojazdy innych marek np. DAB czy Kapena. Autosany H9-21 z Veolii Toruń oraz MAN z Transturu opuszczają strefę ekonomiczną w Ostaszewie. Obok Veolii najbardziej wyróżniającą się firmą w Ostaszewie jest Morvi. Firma ta, jako jedyna wykonuje przewozy pracownicze pojazdem przegubowym. Jest to Mercedes O405G, który z reguły dojeżdża do Oriona z Lisewa. Ze względu na gabaryty pojazd ten jako jedyny wjeżdża na zamknięty teren fabryki, gdzie może swobodnie nawrócić. Oprócz tego można tu też spotkać Jelcza 120M, Mercedesa O405N lub Setrę S215 UL na kursie z Górska lub Rubinkowa II (Toruń). Trzecim toruńskim przewoźnikiem realizującym kursy do PSSE na trzy zmiany jest firma MIX. Swój złoty interes znalazła w przewozach do PTO i Sumiki - z Chełmży i Torunia. Na kursach pojawiają się busy marki Mercedes, Autosan H9-21 i turystyczny pojazd na podwoziu Volvo. Z Torunia przewozi jeszcze kilku mniejszych przewoźników. Kursy do Ostaszewa nie są jednak tylko wykonywane przez toruńskie firmy z Grudziądza wozi Kornel (m.in. pojazdem marki Iveco) i Skorpion, z Rypina Inturbus (sprowadzoną z zachodu Setrą), a z Wąbrzeźna Transtur (m.in. turystycznym MAN em). Smaczku do tego powrotu ery przewozów pracowniczych dodaje z pewnością firma pogrzebowa Znicz, która zapewnia transport pracownikom strefy z Chełmna. Potrzeby przewozowe fabryk w Ostaszewie dynamicznie się zmieniają, a przewoźnicy rywalizują pomiędzy sobą o przewozy. Z tego powodu sytuację w Ostaszewie będziemy trzymać na oku. Już teraz planujemy kolejne odwiedziny strefy... 3 Suwalska taką nazwę od 1 czerwca ma przystanek Tarnowska

4 Z pętli do pętli tabor Po czterokrotne wykolejenie na Bydgoskiej Lion sy G dołączą do taboru Po zdarzeniach z 29 stycznia (#270) i 14 marca (#269) w II kwartale 2008 roku doszło do kolejnych 2 wykolejeń na skrzyżowaniu ul. Bydgoskiej i Sienkiewicza. Pierwszym pechowcem został wagon #239, który 21 maja wylądował drugim wózkiem poza torami. Następnym wytramwajonym wagonem była chluba zakładu, zmodernizowany w zeszłym roku #231. Ten wagon także opuścił tory drugim wózkiem. W obu przypadkach było to następstwo odskoczenia zwrotnicy z położenia w kierunku w lewo, po przejeździe pierwszego wózka, w kierunek na wprost. Organizacja komunikacji zastępczej także była podobna tramwaje kursowały tylko do placu Rapackiego, a na nie obsługiwanym fragmencie pojawił się autobus Za tramwaj. Warto byłoby przyjrzeć się dokładniej zwrotnicy na ul. Bydgoskiej i usunąć jej ewentualną usterkę. Na szczęście dotychczas w wyniku tych zdarzeń nikt zbytnio nie ucierpiał. Bez zaskoczenia zakończył się tegoroczny przetarg na dostawę autobusów do MZK. Firma MAN dostarczy we wrześniu kolejne 4 autobusy za 2,9 mln zł netto. 2 z nowych autobusów będą 18-metrowymi przegubowcami. Będą to pierwsze tak długie pojazdy w taborze zakładu, które obsłużą najbardziej obciążone linie. Pojazdy otrzymają numery taborowe z zakresu Po dostawie, w taborze MZK znajdować się będzie 39 MAN-ów. Przemalowania i zakupy toruńskiej Veolii W drugim kwartale bieżącego roku do Veolii przybyły 2 fabrycznie nowe Autosany A0909L Tramp II (CT 5726A i CT 5727A) oraz jeden H10-11 (RLA 15ML). Trampy II to prawie 9,5-metrowe autobusy lokalne, z silnikiem spełniającym normę Euro-4, który wymusił układ drzwi Oba pojazdy otrzymały malowanie białe z czerwonym logiem. Autosan H10-11 jest 11-metrowym autobusem lokalnym. Otrzymał on czerwone malowanie z białym logiem. Mijający kwartał sprawił nam zaledwie jedną zmianę barw: Mercedesa O404-15RHD #80902, który przewozi obecnie w malowaniu białym z czerwonym logiem. Oprócz przemalowania, 5 pojazdom uzupełniono malowanie o duże czerwone loga na bokach. Zyskały je następujące Autosany: H #50002; H9-21 #60002, #60913 i #70016 oraz H10-10 # Wagon #239 w czasie wstawiania z powrotem na tory. Echa trasy do UMK: pojedziemy starym taborem! Kasa z UE na torowisko jest zapewniona, choć nadal nie wiadomo, którędy tramwaje pojadą i najważniejsze: czy w ogóle pojadą? I gdy przyjrzymy się temu z bliska będzie wydawać się to nam dość komiczne, ale niestety, to jest stan obecny prac nad trasą. Przystańmy teraz przy tym, czym pojedziemy po tej trasie, a raczej czym nie pojedziemy... No tak, niestety przy projekcie składanym o kasę z UE nikt nie pomyślał o nowym taborze. Cóż za niespodzianka, to on w ogóle jest potrzebny? I tak przeniesiemy się z zatłoczonych niskopodłogowców w pojemne, ale wysokopodłogowe tramwaje. W takim razie jeśli nie teraz, to kiedy kupimy nowe tramwaje? Nie od dziś wiadomo, że miasta na taki zakup w najbliższych latach nie będzie stać, a tabor niestety, ale się starzeje. Pozostają tylko unijne fundusze, które w najbliższym czasie możemy otrzymać tylko przy planowanej modernizacji trasy jedynki lub budowie nowej zajezdni z łącznikiem pętli Elana i Olimpijska. Miejmy nadzieję, że osoba odpowiedzialna za obie inwestycje nie zapomni o istotnej sprawie zakupu nowych tramwajów. To nasze ostatnie szanse w najbliższych latach Jeden z najnowszych Trampów Veolii Transport Toruń. Przebadali pod urzędem w Ikarusie W dniach od 5 do 7 oraz od 21 do 25 kwietnia pod Urzędem Marszałkowskim w Toruniu stał Ikarus 260, w którym przeprowadzano badania mammograficzne. Kiedyś, pod banderą MZK Bydgoszcz, przewoził on pasażerów. Po zakupie przez zakład nowych autobusów pojazd sprzedano Centrum Onkologii w Bydgoszczy, na którego zlecenie został przebudowany. W ramach przebudo-wy został wyposażony w specjalistyczną aparaturę, która umożliwia obecnie przeprowadzanie badań mammograficznych. Pojazd w ramach III tury badań pojawił się ponownie pod UM 30 czerwca i będzie tam stał przez cały lipiec. (mc) 4 25 IV 1950 Wydzielenie Gazowni Miejskiej z dotychczasowego zarządu i powstanie samodzielnego przewoźnika MZK

5 Z pętli do pętli tabor Tablice nie dla pasażerów CNG wkracza do Torunia? To już lekka przesada. Diodowe tablice umieszczane wewnątrz pojazdów MZK, docelowo przeznaczone do informowania pasażerów o przebiegu linii, od kilku miesięcy informują nas także o promocjach i wyprzedażach. Wszystko zaczęło się w kwietniu, kiedy to na tablicach informacyjnych wewnątrz pojazdów zaczęła pojawiać się informacja zachęcająca do ogłaszania się właśnie w taki sposób. Za jedyne 50 zł + VAT przez tydzień reklama pojawia się w 5 autobusach. Kilka firm zdecydowało się na taką formę reklamy. Jednak MZK zapomniał chyba o przeznaczeniu tych urządzeń. Podczas jazdy skutecznie przytłumiają ważne informacje dotyczące godziny, daty, następnego przystanku czy trasie autobusu, czyli informacji bardzo ważnych, zwłaszcza dla osób spoza Torunia turystów itp. Jak wyjaśniła nam p. Smól z MZK przeanalizowano czas ogłoszenia do czasu przejazdu między przystankami, poza tym jest jeszcze zestaw głośnomówiący. Jako podkreślenie słuszności tego pomysłu p. Smól dodała, że w nasze ślady poszła już Legnica. Jednak liczenie czasu niewiele dało, bo pasażerowie czasami nie orientują się, na jakim przystanku zatrzymuje się autobus. Wspomniany zestaw głośnomówiący najczęściej jest wyłączony lub zepsuty, zaś przykład Legnicy pokazuje, że nie zawsze pójście w ślady innych jest dobrą decyzją. Reklama na i w toruńskich autobusach osiągnęła już właściwie szczyt. W niektórych pojazdach marki MAN jesteśmy otoczeni przez oferty przedsiębiorców. Z zewnątrz jest reklama (najczęściej cało-pojazdowa), wewnątrz ramki firmy Autobox na oknach, plastikowe szybki na reklamę na pasach nadokiennych (patent m.in. warszawski), telewizory LCD z nagłośnieniem i na koniec reklama na wewnętrznych wyświetlaczach. Teraz już tylko brakuje osób roznoszących ulotki w autobusie. (ag) 14 kwietnia rozpoczął się rozruch techniczny pierwszej stacji CNG w Toruniu. Jest to trzecia, po Inowrocławiu i Bydgoszczy taka stacja w regionie, gdzie można tankować sprężony gaz ziemny. Obiekt powstał przy ul. Legionów 220 (na zapleczu zajezdni MZK) w wyniku porozumienia pomiędzy Gminą Miasta Torunia, firmą Biogaz Inwestor, spółką Pomorski Operator Systemu Dystrybucyjnego oraz Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo. Wjazd jest jednak umiejscowiony od ul. Inżynierskiej. Na stacji zamontowano nowoczesną argentyńską aparaturę Galileo o przepustowości 300 Nm³/h. Dzięki temu nie występują tu zbiorniki na CNG gaz pobierany jest bezpośrednio z sieci, po czym spręża się go do ponad 200 barów. Pierwszym użytkownikiem stacji został MZK, który wynajął na roczne testy autobus, aby sprawdzić opłacalność eksploatacji pojazdów na CNG. Jest to MAN NL243 Lion s City CNG, z charakterystycznym zbiornikiem umiejscowionym na dachu. Oprócz CNG na stacji można tankować także LPG. W ramach oficjalnego otwarcia stacji, które odbyło się 5 czerwca, przeprowadzone zostało seminarium pod hasłem CNG Tanio i ekologicznie. Przedstawiciele firm Biogaz Inwestor i POSD zaprezentowali na nim perspektywy dalszego wdrożenia do użytku pojazdów zasilanych tym gazem. Po prezentacji goście seminarium pojechali gazowym MAN-em na otwarcie stacji. Linia A powraca? Elektronika potrafi się psocić nawet kierowcom autobusów miejskich. W kwietniu jeden z nich miał problemy z ustawieniem odpowiedniego numeru na wyświetlaczu. Zamiast tego na przedni wyświetlacz wskoczyła linia A, a z tyłu widniał nr 33. Ogromne było zdziwienie pasażerów na widok tak oznaczonego autobusu. Na szczęście po kilku kursach udało się przywrócić ład chociaż na przednim wyświetlaczu i tam ustawić linię nr 10. Czekamy na kolejne przypomnienia się linii sprzed lat a może czas na powrót? Wapniaki na Wapiennej Jelcza PR110 i Autosana H9-2x takie dwa zapuszczone pojazdy odnaleźliśmy w kwietniu na terenie serwisu przy ul. Wapiennej. Po ich stanie (m.in. śladach intensywnego użytkowania) nie trudno stwierdzić, że czas swojej świetności mają już daleko za sobą. Oba wozy są na toruńskich rejestracjach, także najprawdopodobniej u nas, kiedyś służyły w przewozach. Znów zawieźli do Piwnic Kolejny rok z rzędu, w czasie trwania VIII Toruńskiego Festiwalu Nauki i Sztuki, autobusy MZK dowoziły chętnych na zwiedzanie Obserwatorium Astronomicznego UMK w Piwnicach. Pojazdy kursowały na trasie Plac Teatralny Piwnice przez Szosę Chełmińską. Czas przejazdu wynosił ok. 25 minut. (mc) 5 IV 1972 Uruchomiono trasę tramwajową do Merinotexu

6 Z pętli do pętli - linie Hutowo na 16 Roboty torowe na fragmentach tras 2 kwietnia na trasie linii nr 16 przybył przystanek na żądanie w obu kierunkach na skrzyżowaniu ulicy Równinnej i Polnej. Otrzymał nazwę Hutowo, zgodnie z nazwą tej części miasta. Natomiast przeniesieniu na trasie linii nr 35 uległ przystanek Lubicz Dolny w kierunku Lubicza Górnego. Został on przesunięty z ul. Dworcowej na przystanek PKS zlokalizowany przy skrzyżowaniu drogi krajowej nr 10 i ul. Dworcową. 12 wraca na pętlę Rudak, 38 z niej znika Wejście w kolejny etap budowy kolektorów sanitarnych w Rudaku przyczynił się do następnych zmian w funkcjonowaniu komunikacji miejskiej w tej części miasta. Prace przeniosły się z ul. Podgórskiej na ul. Okólną fragment od ul. Podgórskiej do ul. Strzałowej. W związku z tym 16 maja autobusy linii nr 12 wróciły na swoją stałą trasę do pętli Rudak (wcześniej pętlę stanowił przystanek Grzybowa ), a pojazdy na linii nr 38 zaczęły skręcać bezpośrednio z ul. Okólnej w ul. Strzałową, z pominięciem fragmentu trasy do pętli Rudak. Sezon robót torowych rozpoczął się na dobre w II kwartale 2008 roku. Do końca lipca przeprowadzono prace w czterech miejscach. Rozpoczęto 26 kwietnia od łuku na skrzyżowaniu ul. Wały gen. Sikorskiego i Uniwersyteckiej. Ze względu na nie kursujące w sobotę tramwaje linii nr 3, remont nie miał wpływu na kursujące tego dnia tramwaje. Kolejne prace remontowe odbyły się w nocy z 7 na 8 maja na łuku torowiska Szosa Lubicka Ślaskiego. Te prace także nie wpłynęły na kursowanie tramwajów. Za to 12 maja rozpoczęto wymianę torowiska na fragmencie torowiska przy ul. Skłodowskiej-Curie pomiędzy ul. Łukową i Wschodnią. Tym razem nie obyło się jednak bez zmian w funkcjonowaniu komunikacji miejskiej: zawieszono linie tramwajowe nr 2 i 4, a trójkę ze zwiększoną częstotliwością kursowania do 15 minut skierowano od pętli Reja trasą jedynki aż do placu Daszyńskiego, skąd tramwaje wracały na swoją stałą trasę ul. Wschodnią. Oprócz tego uruchomiono zastępczą linię autobusową nr 52 z częstotliwością kursowania od 13 do 20 minut na trasie: Merinotex Elana (z częścią kursów skróconych do Dworca Wschodniego). Na trasie linii zastępczej ważne były bilety miesięczne oznaczone na linie tramwajowe nr 2 (na całej trasie), 3 (na fragmencie Elana Reja) oraz 4 (na fragmencie Reja Wschodnia). Dodatkowo bilety miesięczne z linii nr 4 ważne były w autobusach linii nr 22 i 31 na trasie Dworzec Wschodni Kolankowskiego. Remont torowiska na ul. Skłodowskiej-Curie trwał przeszło miesiąc, do 16 czerwca. Linia nr 12 powróciła wszystkimi kursami do pętli Rudak. 23 znów na objeździe Od 6 czerwca autobusy linii nr 23 znów kursują ulicami Konstytucji 3 Maja oraz Ligi Polskiej. Powodem zmiany trasy są roboty kanalizacyjne w ul. Turystycznej. (mc) 41 Na Zapleczu na stałe Roboty torowe na ul. Sienkiewicza oraz omijający je #501. Minął już dawno 3-miesięczny okres próbny linii 41. Najwidoczniej rozwiązanie to przyjęło się, ponieważ wozy tej linii nadal kursują po ulicach Torunia. Jednak funkcjonowanie tej linii budzi wiele wątpliwości. Autobusy na 41 wożą głównie powietrze. Nawet w rejonie os. Pancernych frekwencja jest niewielka. Uruchomienie takiej linii miałoby większy sens tylko w przypadku biletów czasowych. Mieszkańcy z rejonu os. Pancernych wolą dojść ok. 600 m do przystanku Suwalska niż wydawać pieniądze na dwa bilety i przesiadać się na Dworcu Wschodnim. (ag) Już kilka dni później, w weekend czerwca, przeprowadzano kolejne prace remontowe - na ul. Sienkiewicza do dwóch zwrotnic zainstalowano sterowanie na podczerwień. Także tym razem prace wiązały się ze zmianami w komunikacji miejskiej. Linia nr 1 kursowała na skróconej trasie Olimpijska Sienkiewicza, gdzie pasażerowie przesiadali się w autobus Za tramwaj linii nr 1 kursujący na trasie Sienkiewicza Reja, z częścią kursów przedłużonych do Merinotexu. Oprócz tego na wydłużonej trasie do Merinotexu kursowały tramwaje linii nr 4. (mc) 6 19 V 1980 Otworzono przebudowaną trasę tramwajową Kościuszki do skrzyżowania z ul. Wojska Polskiego

7 Z pętli do pętli Uwaga Maraton, czyli zmiana biegu linii Policzyli pasażerów Zamknięcie w niedzielę, 27 kwietnia, Szosy Chełmińskiej oraz al. Solidarności z powodu XXVI edycji Maratonu Toruńskiego spowodowało niemałe zamieszanie w funkcjonowaniu komunikacji miejskiej. W godz. od 9:40 do 16:00 zmieniono trasy wielu linii autobusowych: - linię nr 10 poprowadzono objazdem ul. Wały gen. Sikorskiego i ul. Uniwersytecką, - linię nr 12 skrócono do tymczasowej pętli na ul. Goździkowej (os. Wrzosy), do której od ul. Kwiatowej autobusy dotarły ul. Tulipanową i Fasolową, - linia nr 18 została skrócona do pętli Szpital Bielany, - linie nr 19, 21 i 30 miały przeniesiony przystanek końcowy i początkowy Plac Teatralny na ul. Uniwersytecką, - linia nr 27 kursowała z częstotliwością 15 minut objazdem w obu kierunkach ulicami: Wały gen. Sikorskiego, Uniwersytecką, Grudziądzką, Legionów, Polną, Ugory i Kwiatową. Wewnątrz os. Wrzosy autobusy pokonywały pętlę obwodową, która prowadziła ul. Tulipanową, Fasolową, Goździkową i Kwiatową, - linia nr 32 została zawieszona od godz. 9:00 do 16:00, - linia nr 34 w obu kierunkach kursowała objazdem od ulicy Wielki Rów do Żwirki i Wigury ulicą Legionów. - linia nr 38 miała przeniesiony przystanek końcowy i początkowy Plac Teatralny na ul. Wały gen. Sikorskiego przy teatrze. Autobusy zatrzymywały się na wszystkich przystankach zlokalizowanych na trasach objazdowych. Niestety, na pojazdach zabrakło wiadomości o zmianach, przez co zjechanie wozu ze stałej trasy wywoływało dezorientację wśród pasażerów. Jedynie na wyświetlaczu autobusu linii nr 18 pojawiła się poprawna nazwa pętli, do której skrócono przebieg linii. (mc) W poniedziałek, 23 czerwca, MZK sprawił swoim pasażerom nie lada niespodziankę. Podjeżdżające autobusy na przystanki, w czasie trwania pierwszej zmiany, otwierały tylko przednie i środkowe drzwi, w których odpowiednio kierowca i konduktor kasowali oraz sprawdzali wsiadającym pasażerom bilety. U tych ostatnich dodatkowo można było zakupić bilety. Konduktorzy w czasie jazdy notowali sprawdzoną ilość biletów normalnych, ulgowych, bezpłatnych oraz miesięcznych. Później na pętli wypełniali specjalne ankiety, które posłużyły do opracowania wyników akcji. W ten sposób zakład dowiedział się o ilości pasażerów korzystających z komunikacji miejskiej. Akcję przeprowadzono we wszystkich 85 autobusach MZK kursujących tego dnia. Aby zapewnić obsługę takiej ilości pojazdów, do udziału w niej wezwano większość pracowników zakładu. Dzięki temu przez pół dnia gapowicze nie mieli możliwości wejścia do pojazdów. Informacja o akcji pojawiła się kilka dni wcześniej m.in. na stronie internetowej zakładu. Jak stwierdzono w zakładzie, nie przyczyniła się ona do większych utrudnień w ruchu. Rzeczywistość była jednak inna, pojazdy na niektórych liniach kursowały bezpośrednio za sobą. Było tak m.in. na liniach nr 11 i 15. Kolejny raz konduktorzy pojawili się w autobusach już kilka dni później, w sobotę 28 czerwca. Tym razem była to niezapowiedziana akcja. Dwa dni później ogłoszony został przetarg na obsługę konduktorską: - wszystkich linii nocnych, tylko w weekendy, - wszystkich linii miejsko-podmiejskich przez cały tydzień, - linii miejskich nr 15, 22, 26, 34, 40 i C przez cały tydzień. Otwarcie ofert ma nastąpić 16 lipca. Z firmą FRbus na lotnisko 9 czerwca uruchomiono bezpośrednie połączenie z Torunia do Portu Lotniczego w Bydgoszczy. Autobusy ruszają z pętli autobusowej na Rubinkowie II i po drodze zatrzymują się w Toruniu na przystankach: Leszczynowa, Dworzec Miasto i Plac Św. Katarzyny, a oprócz tego na ulicach Mickiewicza i Broniewskiego (przy skrzyżowaniu z Reja). Bilety można zakupić bezpośrednio u kierowcy. Koszt przejazdu na całej trasie to 25 zł. Połączenie obsługuje 27-osobowy autobus marki BMC należący do firmy FRbus z Koronowa. Wyposażony jest m.in. w klimatyzację, DVD oraz barek. Godziny odjazdów autobusu zostały dostosowane do odlotów i przylotów samolotów na linii Bydgoszcz Londyn. Ostatnie wakacje Veolii Transport Toruń? Już wkrótce pasażerowie toruńskiej i kołobrzeskiej Veolii mają podróżować pod nowym, wspólnym szyldem. Obie te spółki, wchodzące w skład grupy Veolia Transport Polska, ulegną połączeniu. Wraz z nim nastąpi m.in. redukcja kadry pracowniczej. Poza tym połączenie ma ułatwić przekazywanie taboru w miejsce największego zapotrzebowania. Już teraz toruński oddział ma na wypożyczeniu kilka kołobrzeskich pojazdów. Proces łączenia nie jest pojedynczym przypadkiem w spółkach grupy Veolia. Wcześniej przeprowadzono go na Podkarpaciu oraz Opolszczyźnie. Rozpoczęto też łączenie spółek na Pomorzu (Veolia Gdynia i Tczew). (mc) 7 IV 1981 Ukończenie budowy odcinka torów na Szosie Lubickiej od pl. Daszyńskiego do skrzyżowania z ul. Ślaskiego

8 Z pętli do pętli Linia E dzieli los A-linii Z dniem 3 kwietnia zawieszono kursowanie linii E. Pojawiające się na niej 4 busy spod znaku Mercedesa walczyły od października 2006 roku o pasażerów z autobusami MZK kursującymi m.in. na liniach 15 i 19. Później walkę o pasażera wspomógł minibus O402. Ceny biletów na początku były niewiele mniejsze od tych dyktowanych przez MZK. Bilet normalny kosztował 1,80 zł, a ulgowy 0,90 zł. Jednak gdy liczba pasażerów była dla firmy Europol niezadowalająca, cenę biletu normalnego obniżono do 1,50 zł, za to ulgowy zdrożał do 1,00 zł. Mimo tych zabiegów niewiele więcej ludzi zaczęło korzystać z usług firmy. Wraz z małymi wpływami tabor firmy zaczął się kurczyć i zatrzymał się na 3 pojazdach. Oprócz tego zawieszono kursowanie linii E w niedziele. W sytuacji, gdy jednoczesnej awarii uległy dwa pojazdy, firma była zmuszona do całkowitego zawieszenia kursowania autobusów. Od dnia zawieszenia Europol miał 3 miesiące na przywrócenie funkcjonowania linii. W przeciwnym wypadku odebrane zostanie zezwolenie na wykonywanie kursów na trasie linii E, którego firma nie będzie mogła odzyskać w przeciągu 3 lat. Termin mija wraz z początkiem lipca i nic nie wskazuje na powrót autobusów z oznaczeniem linii E. Najprawdopodobniej w ten sposób zakończy się epizod funkcjonowania w Toruniu prywatnej komunikacji miejskiej. Mercedesy woziły Torunian przez zaledwie półtora roku. Europol jest kolejną firmą (po A-linii), która w przeciągu ostatnich miesięcy zawiesiła kursowanie. Mercedes O402 z firmy Europol w kwietniu stał w serwisie. Co dalej z zakładem? MZK w tym roku ma odnotować ponad 2 mln straty. Wszystko przez drożejące paliwo oraz prąd elektryczny. Miasto w tej sytuacji zastanawia się nad dalszym losem zakładu. Na zwiększenie i tak dużej (6,4 mln zł), w porównaniu do zeszłorocznej (5 mln zł), dotacji podobno nie ma szans, dlatego pieniędzy trzeba szukać w innym miejscu, bardzo możliwe, że w kieszeni pasażerów. Kolejnym sposobem na łatanie dziury budżetowej, a przy okazji na zniechęcenie ich do korzystania z komunikacji miejskiej jest ograniczanie kursowania pojazdów już na początku czerwca zmniejszono liczbę kursów na liniach nr 12, 14 i 15. Radni proponują jednak jeszcze inne rozwiązanie problemu, mianowicie zmianę systemu ulg lub przekształcenie zakładu w spółkę komunalną. Trwający w zakładzie audyt ma właśnie wykazać w jakiej formie powinna dalej działać toruńska komunikacja miejska. O tym, co wykazał, dowiemy się być może w lipcu. (mc) PRASA NAPISAŁA Tramwaj nad... przepaścią! O wiele gorsze skutki mogło za sobą pociągnąć zdarzenie z czwartkowej nocy. Otóż na skutek pęknięcia przewodu wodociągowego na ul. Kujawskiej wypływająca woda podmyła na znacznym odcinku torowisko tramwajowe. Co gorsza, z ulicy nie było widać skutków tej awarii, gdyż woda niosąca szlam wpadła do Martwej Wisły. We wczesnych godzinach rannych pętla przy Dworcu Głównym przejeżdżał tramwaj, na szczęście był to wóz techniczny. Pod jego ciężarem oberwał się kawałek stoku, a wóz tramwajowy o mało nie spadł z kilkumetrowego nasypu. Tramwaj oparł się bowiem tylko na słupie trakcji elektrycznej. Jak poinformowano nas wczorajszego wieczoru w dyspozytorni WPKM, usuwanie skutków awarii potrwa co najmniej kilka dni, trzeba bowiem wymienić pękniętą rurę, nawieźć dużą ilość ziemi oraz wykonać nowe torowisko na długości kilkunastu metrów. Zamiast tramwajów na Dworzec Główny kursują obecnie autobusy. Nowości 27 VII 1978 r. Powyższy artykuł przesłał nam Paweł Chmielecki. Dziękujemy! Autobusy dla połączenia Torunia z Podgórzem Jak się dowiadujemy, zarząd miejscowej elektrowni i gazowni, mając na względzie wygodę publiczności, przystępuje do uruchomienia drugiej linji autobusowej dla połączenia Torunia z Podgórzem. Jak powyżej wspomniany zarząd zaznacza, dotychczasowy ruch na linji pomiędzy dworcem miejskim, a głównym dworcem wykazał w zupełności jak konieczne było tego rodzaju połączenie i jak wiele zyskuje publiczność na szybkiej, wygodnej i taniej komunikacji. Dlatego też zarząd elektrowni i gazowni, pomimo zacznych trudności finansowych zamówił już dwa dalsze autobusy, które w najbliższym czasie przybędą do Torunia. Ruch na linji Toruń-Podgórz otwarty zostanie w pierwszych dniach stycznia, rozkład jazdy i taryfa ogłoszona będą dodatkowo Słowo Pomorskie r. Stopka redakcyjna: redaktor naczelny: Mirosław Czerliński - napetli@o2.pl redaktorzy: Adrian Giza Wojciech Osmański zdjęcia: Mirosław Czerliński korekta: Tomasz Karolak Sebastian Maćkiewicz 8 17 VI 2006 Uruchomiono sezonową, turystyczną linię tramwajową na trasie Reja Olimpijska

9 Przerwa na reklamy NOWE reklamy: ZDJĘTE reklamy: Kwiecień: # 407 Świat Zdrowia # 413 Świat Zdrowia # 428 Rowery Giant # 451 Świat Zdrowia # 467 Świat Zdrowia # 473 Świat Zdrowia # 507 M@K + Samsung # 519 Bezpieczeństwo na drodze # 520 Nalazek (nowa wersja) Maj: # 435 Szkoła Blok # 475 Toruńskiefirmy.pl # 476 M@K + Logitech # 532 Fuchs Czerwiec: # Kungfupanda.pl # 489 Kopel # 502 Salon Day & Spa # 512 M@K + HP Kwiecień: Maj: # 447 Salon Bielizny Czerwiec: # 440 Restauracja Anielska Podkowa # 512 M@K Remonty Odstawione: # 468 do NB # 472 do NB # 482 do NB # 483 do NB W trakcie: # NG # 477 NB # 484 NG Zakończone: # 476 NG Na linii: jedenastka Adrian Giza Początki tej linii szacuje się na przełom lat 40. i 50. XX w. Od swojego powstania cały czas kursuje na Stawki, jednak jej trasa do chwili obecnej znacząco się zmieniła. Trasa nowouruchomionej linii biegła z Wrzosów II przez ul. Polną, Grudziądzką, Nowickiego, pl. Armii Czerwonej (Teatralny), pl. Rapackiego, pl. Walki Młodych (AK), Podgórską, Łódzką do pętli Cegielna (ob. Ceramika). Dodatkowo 1 kurs rano i 1 wieczorem wykonywany był do Czerniewic. Jednak po kilku latach zrezygnowano z tego rozwiązania. Po ponad 20 latach podjęto decyzję, która znacząco wpłynęła na dzisiejszy przebieg linii. Było to wycofanie linii z pl. Armii Czerwonej i ul. Grudziądzkiej, z czym wiązało się skierowanie od pl. Rapackiego ulicami: al. 700-lecia Torunia (ob. Jana Pawła II), Fałata, Sienkiewicza, Św. Józefa do pętli Bielany. Krótko po roku 1976 linię wydłużono do pętli Włocławska, a po kilku latach do pętli Czerniewice, jednak przejazd odbywał się ulicami Włocławska i Zdrojowa w obie strony. W tym czasie zmianie uległ także przejazd w okolicach dworca głównego (Podgórską na Czerniewice, Kujawską na Bielany) Ostatnia duża zmiana nastąpiła na przełomie lat 80. i 90. XX w. Wówczas linię wydłużono przez Żwirki i Wigury oraz Legionów do pętli Koniuchy. Wprowadzono także pętlę obwodową w Czerniewicach. Jak na razie była to ostatnia poważna zmiana trasy jedenastki. Obecnie w szczycie, w dni powszednie, linię 11 obsługuje 6 brygad, w tym 2 są niskopodłogowe (2w i 4w). Częstotliwość linii wynosi 16 min. Liczba kursów z każdej z pętli w dni nauki szkolnej wynosi VI 2007 W czasie jazdy na linii nr 22 zapalił się Jelcz 120M #424. Pożar objął komorę silnika. Pojazd sprzedano.

10 Adrian Giza Na zajezdni: DAB Są to bardzo ciekawe i zarazem wiekowe pojazdy. Sprowadzane są przez toruńską Veolię (wcześniej PKS Connex) od 2006 roku w wersji miejskiej B oraz lokalnej L. Obecnie na stanie Veolii Transport Toruń znajduje się 7 pojazdów tej marki. 2 z nich są tylko wypożyczone z Veolii Kołobrzeg. i 3,2 m wysokości (rozstaw osi 5850 mm). Jego średnica zawracania wynosi 24 m, a masa własna 17 ton. Nadwozie samonośne wyposażone jest w 2 pary drzwi w układzie (7-1200B) i (7-1200L). Podłoga na całej długości autobusu ma wysokość 757 mm. Wersja L posiada też bagażnik o pojemności 4,1 m³. Pojazd może pomieścić 81 osób w tym 58 na miejscach siedzących. Opcjonalnie można zamontować klimatyzację, system ABS i ASR. Jedyny toruński DAB B # Historia DAB-ów na ulicach naszego miasta rozpoczyna się w 2006 roku kiedy to PKS Connex Toruń sprowadził 2 DAB-y LS575-6x0 (#60001) i L (#60002). Po krótkim czasie dołączyły 4 kolejne: krótkie 9-948L (#60013 i #60017), LS575-6x0 (#60014) i B (#60020). Po ponad rocznej przerwie Veolia Transport Toruń wypożyczyła z kołobrzeskiej Veolii dwie sztuki L (ZKL A630 rocznik 1987 oraz ZKL C315) oraz jedno Volvo B10M-60 (ZKL A169) do złudzenia przypominające model L. Za pewne nie są to ostatnie wozy tej marki sprowadzone do Torunia ma 12 metrów długości, 2,5 m szerokości Sprowadzony z kołobrzeskiej Veolii DAB L # Autobus wyposażony jest w umieszczony z tyłu, poprzecznie, 246-konny silnik Scania DSC 1124q o momencie obrotowym 1270Nm. zblokowany z automatyczną skrzynią biegów ZF5HP600. DAB-y pomimo swojego wieku (średnio 20 lat) odznaczają się niską awaryjnością co jest cechą charakterystyczną autobusów produkowanych na zachodzie. W latach 80-tych w Polsce pojazd był praktycznie niedostępnych. Produkcję oryginalnych autobusów , później oznaczonych jako SC1200 zakończono w 2000 roku. Mirosław Czerliński Na pętli: Bielany Pętla Bielany (wcześniej Świętego Józefa) powstała w latach siedemdziesiątych XX w. Dziś dla większości linii jest to tylko przystanek przelotowy. Swoją trasę kończy tu obecnie tylko 1 kurs linii nr 18 w dni powszednie, natomiast aż 3 w weekendy. Oprócz tego przez pętlę przejeżdżają autobusy linii nr 0, 11, 17, 18, 26, 34, 40 i NS. Natomiast w jej pobliżu przejeżdża dodatkowo autobusowa linia nr 32. Linia nr 11 była pierwszą kończącą na Bielanach. W połowie lat siedemdziesiątych dołączyła do niej nowo- -uruchomiona linia nr 17, która kursowała z pętli przy skrzyżowaniu ul. Gagarina i Szosa Okrężna. Jednak już kilka lat później przedłużono trasę siedemnastki, która od tego momentu tylko przez pętlę przejeżdżała. Na przełomie lat 80. i 90. z pętli usunięto linię nr 11. Do czasu uruchomienia linii nr 30 kursującej na Bielany z Rubinkowa II, przez pętlę przejeżdżały tylko inne linie miejskie traktując ją jako zwykły przystanek. Na przełomie XX i XXI wieku, ze względu na wysoką deficytowość, linia nr 30 została zlikwidowana. Do czasu przedłużenia linii nr 18 z pętli Okrężna na Bielany w marcu 2006 roku, pętla znów traktowana była jako przystanek. Kilka miesięcy później linię nr 18 przedłużono do Wrzosów, pozostawiając jedynie kilka kursów skróconych do Bielan. Ze względu na położenie, pętla skazana jest na pozostanie w głównej mierze przystankiem przelotowym Szpital Bielany. Więcej linii tutaj kończących raczej już nie przybędzie. Być może ubędzie jednak tych kilku kończących tu kursów osiemnastki. 10

11 Fotoreportaż Ikarus z bydgoskiego Centrum Onkologii ponownie stoi w Toruniu pod Urzędem Marszałkowskim. W maju znowu przez Toruń przejechały popularne niegdyś autobusy Jelcz 043, wracające z III Zlotu Ogórków. W połowie czerwca odbywała się w Toruniu konferencja Solbusa, na której zaprezentowano nowy model SM12. Mercedes O404-15RHD #80902 po przemalowaniu w barwy Veolii Transport Toruń. Czekamy na kolejne przemalowania! Sezon turystyczny w pełni. Na parkingu przy Bulwarze Filadelfijskim pojawia się nawet do 40 autokarów. Mercedes O405N w nowej ciemnozielonej reklamie Realu. Zastąpiła ona wcześniejszą - z zielonymi warzywami. 11