Właściwości mechaniczne i struktura rur odlewanych odśrodkowo ze staliwa 32Ni-25Cr-Nb po modyfikacji cerem

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Właściwości mechaniczne i struktura rur odlewanych odśrodkowo ze staliwa 32Ni-25Cr-Nb po modyfikacji cerem"

Transkrypt

1 Grzegorz TĘCZA Właściwości mechaniczne i struktura rur odlewanych odśrodkowo ze staliwa 32Ni-25Cr-Nb po modyfikacji cerem Wprowadzenie Dążenie do poprawy wydajności procesów chemicznych i petrochemicznych przyczynia się do wzrostu wymagań stawianych materiałom przeznaczonym do budowy instalacji. Materiały te muszą się charakteryzować nie tylko dobrą odpornością chemiczną, ale również dużą odpornością na pełzanie. Z tego powodu poszukuje się nowych materiałów, które mogłyby sprostać takim wymaganiom. W ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat wielokrotnie zmieniano skład chemiczny, a tym samym i właściwości stopów stosowanych do budowy tych instalacji. Początkowo rury, które są podstawowymi elementami pieców katalitycznych, walcowano na gorąco ze stali niskowęglowych typu 20 25% Cr 20 35% Ni, lecz ich mała odporność na pełzanie sprawiła, że zastąpiono je rurami odlewanymi odśrodkowo ze staliwa o podwyższonej zawartości węgla i z dodatkiem Nb. W celu dalszej poprawy właściwości zwiększono zawartość Ni nawet do 35 40% oraz oprócz Nb i Ti wprowadzono dodatki silnie węglikotwórcze, takie jak: W, Co i Mo [1]. Gruboziarnista struktura austenitu w odlewanych odśrodkowo rurach wraz z wydzielonymi węglikami nadaje staliwom dużą odporność na pełzanie nawet w temperaturze 1000 C [1 6]. Obecność dodatków silnie węglikotwórczych sprawiła, że zwiększyła się stabilność węglików podczas długotrwałej eksploatacji oraz dodatkowo zwiększyła się odporność na działanie środowisk chemicznie czynnych. Obecnie w najnowszych stopach, oprócz wprowadzonych już wcześniej dodatków Nb i Ti, stosuje się mikrododatki Ce oraz innych metali ziem rzadkich, często w postaci miszmetalu. Odporność na pełzanie stopów ostatniej grupy jest największa ze wszystkich wcześniej przedstawionych i wynika z dużej stabilności węglików umacniających stop [1 3,7 10]. Powierzchnia rur w instalacjach chemicznych i petrochemicznych jest nagrzewana palnikami do temperatury nawet 1000 C, a przez ich wnętrze przepływa pod ciśnieniem 4 MPa mieszanka gazowa składająca się z metanu, pary wodnej, wodoru, tlenku i dwutlenku węgla oraz związków siarki i azotu. Temperatura wewnątrz rur wynosi ponad 800 C. Mimo tak trudnych warunków rury pracują bezawaryjnie nawet przez godzin [2 6]. Ilość i rodzaj stosowanych modyfikatorów nie jest podawany przez producentów i w dalszym ciągu jest tematem szeregu badań [4 6, 8 16]. W ramach prowadzonych eksperymentów odlano odśrodkowo odcinki rur ze staliwa 32Ni-25Cr-Nb oraz 32Ni-25Cr-Nb z dodatkiem ceru. Warunki stygnięcia rur katalitycznych odlewanych odśrodkowo powodują, że warstwę zewnętrzną charakteryzuje struktura kolumnowa ziaren, a warstwę wewnętrzną struktura równoosiowa. Właściwości obu rodzajów kryształów mają istotny wpływ na zachowanie się stopu w temperaturze eksploatacji. Materiałem do badań były odcinki tulei odlane metodą odśrodkową w skali laboratoryjnej [11] ze staliwa 32Ni-25Cr-Nb oraz 32Ni- -25Cr-Nb z dodatkiem ceru. Skład chemiczny podano w tabeli 1. Należy podkreślić, że odcinki rur odlewano w zbliżonych warunkach technologicznych, a próbki wycinano z takiej samej odległości od powierzchni czołowej rur. Próbki do oceny makro- i mikrostruktury wycięto prostopadle do osi rury zgodnie ze schematem zamieszczonym na rysunku 1. Powierzchnię próbki prostopadłą do osi rury szlifowano mechanicznie na papierach ściernych, a następnie polerowano mechanicznie tlenkiem glinu. Makrostrukturę próbek ujawniono, trawiąc roztworem CrO 3 + HNO 3 + HCl w proporcjach 1:1:2, a ich obserwację prowadzono przy powiększeniu 3. W celu ujawnienia mikrostruktury próbki trawiono roztworem HNO 3 + HCl + gliceryna w proporcjach 1:2:3, a ich obserwację prowadzono za pomocą mikroskopu świetlnego Neophot 32 przy powiększeniu Próbki wytrzymałościowe wycięto równolegle do osi rur. Ze względu na sposób krzepnięcia próbki wycięte z powierzchni zewnętrznej rury mają strukturę kryształów kolumnowych, natomiast wycięte z powierzchni wewnętrznej strukturę kryształów równoosiowych (rys. 2a). Różne rodzaje mikrostruktury w odlewach tulei Tabela 1. Skład chemiczny badanych stopów Table 1. Chemical composition of the examined alloys Oznaczenie odcinka rury Skład chemiczny, % mas. C Si Mn Cr Ni Mo Nb Ce 11 0,29 1,99 1,06 24,99 30,82 0,17 1, ,27 2,04 0,99 24,32 31,77 0,17 1,17 0,16 Metodyka badań Skład chemiczny staliwa na rury dobrano tak, aby odpowiadał gatunkowi stopu 32Ni-25Cr-Nb stosowanemu na odlewy odśrodkowe. Dr inż. Grzegorz Tęcza (tecza@agh.edu.pl) AGH Akademia Górniczo-Hutnicza, Wydział Odlewnictwa, Katedra Inżynierii Stopów i Kompozytów Odlewanych, Kraków Rys. 1. Schemat pobierania próbek do badań makro- i mikroskopowych: a) wycinek rury, b) próbka wycięta prostopadle do osi rury Fig. 1. Schematic diagram showing preparation of specimens for macro- and microscopic examinations: a) tube section, b) specimen cut out perpendicular to the tube axis NR 1/2013 INŻYNIERIA MATERIAŁOWA 43

2 Rys. 2. Schemat pobierania próbek wytrzymałościowych (a), wymiary próbek (b) oraz schemat odcięcia próbek do badania mikrostruktury (c) Fig. 2. Schematic diagram showing preparation of specimens for mechanical testing (a), dimensions of the specimen (b) and scheme of specimens cutting off to check their microstructure (c) wpływają na ich sposób pracy i zachowanie się w temperaturze eksploatacji. Wyboru wielkości próbek wytrzymałościowych dokonano na podstawie wcześniej prowadzonych badań własnych i prac innych autorów [5, 10, 12, 13, 15, 16], co pozwala na wzajemne porównywanie wyników. Ponieważ poszczególne strefy są stosunkowo wąskie, a norma dopuszcza stosowanie próbek niestandardowych, wykonano próbki okrągłe 8-krotne, o długości pomiarowej l = 25 mm i średnicy pomiarowej d = 3 mm (rys. 2b). Mikrostrukturę próbek wytrzymałościowych badano na próbkach odciętych prostopadle do osi próbki (rys. 2c). Próbki po wypolerowaniu i wytrawieniu roztworem HCl + HNO 3 + gliceryna obserwowano za pomocą mikroskopu świetlnego Neophot 32 przy powiększeniu 200. Właściwości mechaniczne określono w temperaturze 820 C. Wybór temperatury był spowodowany warunkami eksploatacji badanych gatunków staliwa. Próby rozciągania przeprowadzono na uniwersalnej maszynie wytrzymałościowej z elektronicznym układem pomiarowym, który rejestrował działającą na próbkę siłę i wywołany przez nią przyrost długości. Maszyna przystosowana do badań w wysokiej temperaturze była wyposażona w specjalny piec grzejny o stabilności ±2 C. Próby przeprowadzono, stosując szybkość rozciągania ε = 1 mm min 1. Na podstawie wykresów σ = f(ε) wyznaczono i porównano umowną granicę plastyczności R 0,2, wytrzymałość na rozciąganie R m oraz wydłużenie próbki A 8. Przełomy zerwanych próbek wytrzymałościowych poddano obserwacji za pomocą mikroskopu skaningowego NovananoSEM 200 firmy FEI wyposażonego w analizator EDS firmy Edax. Następnie przełomy przecięto równolegle do osi próbki (rys. 3), szlifowano mechanicznie na papierach ściernych, a następnie polerowano mechanicznie tlenkiem glinu. Tak przygotowane zgłady wzdłużne poddano obserwacji w mikroskopie skaningowym. Rys. 3. Schemat wykonania próbek z przełomu próbki wytrzymałościowej do badań za pomocą elektronowego mikroskopu skaningowego Fig. 3. Schematic diagram showing specimens for SEM examinations taken from the fractured mechanical testing specimens Wykonano również mikroanalizę składu chemicznego wydzieleń. Badania te przeprowadzono za pomocą mikroskopu skaningowego JEOL 5500LV wyposażonego w analizator EDS firmy IXRF. Wyniki badań Wyniki obserwacji makrostruktury przedstawiono na rysunku 4. Stwierdzono, że w badanych odlewach występują trzy strefy o zróżnicowanej strukturze, co jest charakterystyczne dla rur odlewanych odśrodkowo [3, 17, 18]. Przy powierzchni zewnętrznej rury obserwowano wąską strefę kryształów zamrożonych, w obszarze środkowym rury strefę kryształów kolumnowych (kryształy są zorientowane zgodnie z kierunkiem odprowadzenia ciepła) oraz od strony wewnętrznej rury strefę kryształów równoosiowych. Ziarna w strefie kryształów kolumnowych są wyraźnie większe w porównaniu ze strefą kryształów równoosiowych, a zmierzona szerokość strefy kolumnowej wynosi 6,3 mm dla staliwa niemodyfikowanego (stop 11) oraz 5,5 mm dla staliwa modyfikowanego cerem (stop 44). Na rysunku 5 porównano mikrostrukturę strefy kryształów kolumnowych, natomiast na rysunku 6 mikrostrukturę strefy kryształów równoosiowych otrzymanych stopów. Mikrostruktura składa się z austenitycznej osnowy i wydzielonych węglików zarówno po granicach, jak i wewnątrz ziaren. Obserwowane różnice mikrostruktury w badanych staliwach dotyczą przede wszystkim morfologii widocznych wydzieleń węglikowych. W strefie kryształów kolumnowych (rys. 5) dla obu rodzajów staliwa obserwowano równomiernie rozmieszczone węgliki zarówno wzdłuż granic, jak i wewnątrz ziaren. W strefie kryształów równoosiowych występowały skupiska eutektycznych wydzieleń o charakterze płytkowym (rys. 6), określanych w literaturze jako tzw. chińskie pismo. Ich ilość w stopie modyfikowanym Ce była znacznie mniejsza w porównaniu ze staliwem niemodyfikowanym. Analiza składu chemicznego wydzieleń wskazuje, że jasne wydzielenia o charakterze płytkowym, w strefie kryształów równoosiowych oraz równomiernie rozmieszczone w strefie kryształów kolumnowych, to fazy o dużej zawartości węgla i niobu (co może wskazywać na węgliki niobu), które zawierają ponadto niewielkie ilości Ni, Cr i Fe (rys. 5 i 6, pkt 1, tab. 2). Oprócz węglików niobu w obu strefach i dla obu rodzajów staliwa obserwowano szare, złożone węgliki chromu zawierające znaczące ilości Fe i Ni (rys. 5 i 6, pkt 2, tab. 3). Występowały one w postaci siatkowej oraz skupisk na granicach ziaren austenitu. Obserwacji za pomocą mikroskopu świetlnego poddano również zgłady metalograficzne wykonane na wycinkach pobranych z próbek wytrzymałościowych. Na rysunku 7 przedstawiono przykładowe obrazy mikrostruktury próbek wytrzymałościowych wyciętych odpowiednio ze strefy kryształów kolumnowych (rys. 7a) i równoosiowych (rys.7 b). Z wykresów uzyskanych w próbie rozciągania wyznaczono R 0,2, R m oraz ze zmierzonych długości próbek przed i po zerwaniu obliczono wydłużenie względne A 8. W tabeli 4 zestawiono średnie 44 INŻYNIERIA MATERIAŁOWA ROK XXXIV

3 Rys. 4. Makrostruktura badanego staliwa: a) stop niemodyfikowany (11), b) stop modyfikowany Ce (44); trawiono CrO 3 + HNO 3 + HCl Fig. 4. Macrostructure of the examined cast steel: a) non-inoculated alloy (11), b) cerium-inoculated alloy (44); etched with CrO 3 + HNO 3 + HCl Rys. 5. Strefa kryształów kolumnowych: a) stop niemodyfikowany (11), b) stop modyfikowany Ce (44); trawiono HNO 3 + HCl + gliceryna Fig. 5. Columnar crystals zone: a) non-inoculated alloy (11), b) cerium-inoculated alloy (44); etched with HNO 3 + HCl + glycerin Rys. 6. Strefa kryształów równoosiowych: a) stop niemodyfikowany (11), b) stop modyfikowany Ce (44); trawiono HNO 3 + HCl + gliceryna Fig. 6. Equiaxial crystals zone: a) non-inoculated alloy (11), b) cerium-inoculated alloy (44); etched with HNO 3 + HCl + glycerin NR 1/2013 INŻYNIERIA MATERIAŁOWA 45

4 Tabela 2. Przykładowy kład chemiczny węglików niobu Table 2. Example of the chemical composition of niobium carbides Punkt 1 na rysunkach 5 i 6, %mas. Zawartość Błąd C 20,1 ±11,6 Nb 68,7 ±5,0 Ni 4,0 ±1,6 Cr 3,0 ±1,0 Fe 2,9 ±1,2 Ce 1,0 ±1,0 Ti 0,3 ±0,3 Tabela 3. Przykładowy skład chemiczny węglików chromu Table 3. Example of the chemical composition of chromium carbides Punkt 2 na rysunkach 5 i 6, %mas. Zawartość Błąd C 25,7 ±12,7 Nb 2,4 ±1,5 Ni 10,7 ±2,7 Cr 47,0 ±4,0 Fe 13,2 ±2,8 Ce 0,3 ±0,3 Ti 0,7 ±0,4 Rys. 7. Mikrostruktura próbek wytrzymałościowych ze stopu modyfikowanego Ce (44): a) wyciętych ze strefy kryształów kolumnowych, b) wyciętych ze strefy kryształów równoosiowych; trawiono HNO 3 + HCl + gliceryna Fig. 7. Microstructure obtained in the mechanical testing specimens made from cerium-inoculated alloy (44): a) cut out from the columnar crystals zone, b) cut out from the equiaxial crystals zone; etched with HNO 3 + HCl + glycerin wartości wraz z błędem (obliczone z 4 5 wyników) właściwości badanych stopów. Porównując dane z tabeli 4 można stwierdzić, że modyfikacja staliwa dodatkiem Ce powoduje zmniejszenie wytrzymałości i wzrost wydłużenia próbek wyciętych ze strefy kryształów kolumnowych, przy niezmienionej umownej granicy plastyczności. Wytrzymałość i wydłużenie próbek o strukturze równoosiowej w tych stopach nie zmieniają się istotnie, natomiast umowna granica plastyczności zwiększa się ze 185 MPa dla stopu 11 do 207 MPa dla stopu 44. Wprowadzenie do stopu Ce powoduje zwiększenie o około 30% wartości wydłużenia próbek wyciętych z obszaru kryształów kolumnowych (dla stopu 11 wynosi 21%, a dla stopu 44 29%). Obserwowano również korzystny wpływ modyfikacji staliwa na wytrzymałość na rozciąganie i umowną granicę. Dla próbek wyciętych z obszaru kryształów kolumnowych modyfikacja Ce powoduje zmniejszenie R m w porównaniu ze stopem podstawowym o około 30 MPa, przy porównywalnym R 0,2 (204 MPa dla stopu 11 i 208 MPa dla stopu 44). Na próbkach po próbie rozciągania wyraźnie widoczne było przewężenie w postaci szyjki. W niektórych przypadkach na długo- ści próbek tworzyło się kilka szyjek, a na powierzchni zewnętrznej były widoczne liczne pęknięcia. Taki sposób odkształcenia jest powodowany umocnieniem się materiału w miejscu tworzenia przewężenia. Powierzchnia czołowa przełomów była silnie rozwinięta oraz utleniona na skutek działania wysokiej temperatury. Na rysunkach 8 14 przedstawiono obrazy przełomów i mikrostrukturę próbek ujawnioną na zgładach wzdłużnych oraz wyniki analizy składu chemicznego wydzieleń. Zarodkowanie pęknięć w badanych próbkach ma miejsce na granicach ziaren austenitu, co potwierdzają powierzchnie przełomów, na których są widoczne zarysy pierwotnych ziaren austenitu z licznymi wydzieleniami. Węgliki niobu (na rysunkach oznaczone jako punkt 1) są widoczne jako duże, pojedyncze wydzielenia, węgliki chromu (na rysunkach oznaczone jako punkt 2) tworzą siatkę widoczną w postaci wydłużonych cząstek pokrywających powierzchnię ziaren. W staliwie modyfikowanym Ce, oprócz węglików Nb i złożonych węglików Cr, obserwowano dodatkowe jasne wydzielenia, które były rozmieszczone w obszarach węglików Cr (na rysunkach oznaczone jako punkt 3). Wydzielenia te najczęściej obserwowano wzdłuż granic ziaren na przekrojach Tabela 4. Zestawienie wyników z próby rozciągania dla temperatury badania 820 C Table 4. Tensile test results compared for the temperature of 820 C Oznaczenie stopu (modyfikator) Kryształy kolumnowe Kryształy równoosiowe R 0,2, MPa R m, MPa A 8, % R 0,2, MPa R m, MPa A 8, % 11 ( ) 204±10 263±5 21±2 185±11 251±10 15±2 44 (Ce) 208±3 235±4 29±2 207±5 255±7 14±5 46 INŻYNIERIA MATERIAŁOWA ROK XXXIV

5 Rys. 8. Przełom próbki wytrzymałościowej o strukturze kolumnowej (a) oraz mikrostruktura ujawniona na zgładzie wzdłużnym (b); stop 11 (niemodyfikowany) Fig. 8. Fracture of the mechanical testing specimen with columnar crystals structure (a) and microstructure revealed on longitudinal section (b); alloy 11 (non-inoculated) Rys. 9. Przełom próbki wytrzymałościowej o strukturze równoosiowej (a) oraz mikrostruktura ujawniona na zgładzie wzdłużnym (b); stop 11 (niemodyfikowany) Fig. 9. Fracture of the mechanical testing specimen with equiaxial crystals structure (a) and microstructure revealed on longitudinal section (b); alloy 11 (non-inoculated) Rys. 10. Widmo EDS wydzielenia z rysunków 8 i 9 Fig. 10. Energy dispersive X-ray spectrum of precipitates shown in Figures 8 and 9 NR 1/2013 INŻYNIERIA MATERIAŁOWA 47

6 Rys. 11. Przełom próbki wytrzymałościowej o strukturze kolumnowej (a) oraz mikrostruktura ujawniona na zgładzie wzdłużnym (b); stop 44 (modyfikowany Ce) Fig. 11. Fracture of the mechanical testing specimen with columnar crystals structure (a) and microstructure revealed on longitudinal section (b); alloy 44 (cerium-inoculated) Rys. 12. Przełom próbki wytrzymałościowej o strukturze równoosiowej (a) oraz mikrostruktura ujawniona na zgładzie wzdłużnym (b); stop 44 (modyfikowany Ce) Fig. 12. Fracture of the mechanical testing specimen with equiaxial crystals structure (a) and microstructure revealed on longitudinal section (b); alloy 44 (cerium-inoculated) Rys. 13. Widmo EDS wydzielenia bogatego w Ce; punkty 3 na rysunkach 11 i 12 Fig. 13. Energy dispersive X-ray spectrum of cerium-rich precipitate; points 3 in Figures 11 and 12 Rys. 14. Wydzielenia bogate w Ce na granicy ziarna w stopie 44 (modyfikowany Ce) Fig. 14. Cerium-rich precipitates present at the grain boundaries of alloy 44 (cerium-inoculated) 48 INŻYNIERIA MATERIAŁOWA ROK XXXIV

7 wzdłużnych próbek. Analiza składu chemicznego wskazuje, że są to złożone wydzielenia, których głównym składnikiem jest cer, ok. 47% mas., oraz Cr (~16%), Ni (~11%), Mg (~8%) i Zr (~7%). Wyniki przedstawia tabela 5. Na rysunku 14 przedstawiono mikrostrukturę ujawnioną na zgładzie wzdłużnym zerwanej próbki staliwa modyfikowanego Ce. Na granicach ziaren zaznaczono wydzielenia bogate w Ce. Wnioski 1. Modyfikacja staliwa cerem eliminuje krystalizację eutektycznych węglików Nb. 2. Analiza składu chemicznego wskazuje, że obserwowane wydzielenia to przeważnie złożone węgliki niobu i chromu. Węgliki niobu zawierają niewielkie ilości Ni, Cr i Fe, natomiast węgliki chromu znaczące ilości Fe i Ni. 3. Próbki wycięte ze strefy kryształów kolumnowych i równoosiowych różnią się wartością wydłużenia i wytrzymałością na rozciąganie. 4. Wprowadzenie do staliwa Ce powoduje zwiększenie wartości wydłużenia o około 30% dla próbek wyciętych ze strefy kryształów kolumnowych. Strefa ta jest zdolna do znacznie większych odkształceń plastycznych. 5. Należy dążyć do tego, aby struktura rur katalitycznych składała się z możliwie jak najszerszej strefy kryształów kolumnowych. 6. Dla próbek wyciętych ze strefy kryształów kolumnowych modyfikacja Ce powoduje obniżenie R m przy porównywalnym R 0,2. 7. Zarodkowanie pęknięć w badanych próbkach ma miejsce na granicach ziaren austenitu. 8. W stopie modyfikowanym Ce, oprócz węglików Nb i węglików Cr, obserwowano złożone wydzielenia składające się głównie z ceru, rozmieszczone wzdłuż granic ziaren austenitu. Podziękowanie Praca naukowa finansowana ze środków na naukę w latach jako projekt badawczy nr N /2810. Literatura [1] Mikułowski B.: Stopy żaroodporne i żarowytrzymałe nadstopy. Wydawnictwo AGH, Kraków (1997). [2] Bojarski Z. i in.: Problemy eksploatacyjne rur katalitycznych reformingu parowego. Praca naukowa Uniwersytetu Śląskiego nr 266, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego (1978). [3] Łabanowski J.: Ocena procesów niszczenia rur katalitycznych w eks ploatacji reformerów metanu. Wydawnictwo Politechniki Gdańskiej, Gdańsk (2003). [4] Kupka M., Wala A.: Wpływ nawęglania na niektóre własności fizyczne staliwa stosowanego na rury reformingowe i pirolityczne. Ochrona Przed Korozją 6 (1979) [5] Tęcza G.: Charakterystyka połączeń spawanych w modyfikowanym staliwie Cr-Ni-Nb odlewanym odśrodkowo. Przegląd Odlewnictwa 6 (2007) [6] Tęcza G., Zapała R., Kawalec M.: Rola Ti, Zr i Ce w kształtowaniu odporności na nawęglanie staliwa Cr-Ni-Nb. Archives of Foundry Engineering 8 (3) (2008) Tabela 5. Przykładowy skład chemiczny wydzieleń bogatych w cer Table 5. Example of the chemical composition of precipitations with high cerium content Punkt 3 na rysunkach 11 i 12, %mas. Zawartość Błąd Ce 47,1 ±7,6 Cr 16,4 ±2,9 Ni 11,3 ±3,4 Mg 8,1 ±2,1 Zr 7,8 ±2,7 O 3,2 ±1,6 C 3,1 ±3,9 Fe 3,0 ±1,5 [7] Barcik J.: Stopy na rury pirolityczne. Skład chemiczny, struktura, właściwości eksploatacyjne. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice (1995). [8] Zapała R., Głownia J., Ratuszek W., Tęcza G.: Badanie mikrostruktury staliwa Cr-Ni-Nb z mikrododatkami przeznaczonego na rury dla instalacji petrochemicznych. Polska Metalurgia w latach , Wydawnictwo Naukowe Akapit, Kraków (2006) [9] Garbniak M., Piekarski B.: Microstructure of as-cast austenitic cast steel type G-X30NiCrSi30.18 with additions of Nb and Ti. Proc. Int. Conf. EU- ROMAT 94, Hungary (1994) [10] Tęcza G., Głownia J., Boczkal G., Zapała R.: Charakterystyka wytrzymałościowa i strukturalna staliwa Cr25-Ni32-Nb modyfikowanego Ti, Zr i Ce, odlewanego metodą odśrodkową. Polska Metalurgia w latach , Wydawnictwo Naukowe Akapit, Kraków (2006) [11] Tęcza G., Zapała R.: Technologia wykonywania odcinków rur odlewanych odśrodkowo z żaroodpornego staliwa Cr-Ni-Nb. XXIII Konferencja Naukowa z okazji Święta Odlewnika, Kraków (2004) [12] Zapała R., Tęcza G.: Charakterystyka strukturalna staliwa Cr-Ni z mikrododatkami. XI Międzynarodowa Konferencja Odlewników Polskich, Czeskich i Słowackich, Zakopane-Kościelisko 7 9 kwietnia (2005) [13] Mikułowski B.: Przedłużenie czasu eksploatacji niektórych elementów instalacji chemicznej. Materialy II Krajowej Konferencji Korozyjnej Korozja 87, Kraków (1987) 445. [14] Zapała R., Głownia J., Mikułowski B.: Zmiany mikrostruktury i wydzieleń węglików w staliwie Cr-Ni po długotrwałej eksploatacji. Archiwum Odlewnictwa, nr 8, PAN Katowice (2003) [15] Tęcza G., Głownia J.: Wpływ modyfikacji staliwa Cr-Ni-Nb odlewanego odśrodkowo na kształtowanie plastyczności w wysokich temperaturach. Archives of Foundry Engineering 8 (4) (2008) [16] Tęcza G., Zapała R.: Kształtowanie plastyczności i wytrzymałości w maksymalnych temperaturach pracy staliwa Cr-Ni-Nb odlewanego odśrodkowo przez modyfikację składu chemicznego. Przegląd Odlewnictwa 1-2 (2009) [17] Caballero F. G. et al.: Use of titanium and zirconium in centrifugally cast heat resistant steel. Materials Science and Technology 23 (2007) [18] Jimenez J. A. et al.: Mechanical behaviour at high temperature of a centrifugally-cast stainless steel tube. ISIJ International 38 (8) (1998) NR 1/2013 INŻYNIERIA MATERIAŁOWA 49

ZMIANY KINETYKI UTLENIANIA STALIWA Cr-Ni MODYFIKOWANEGO TYTANEM I CYRKONEM

ZMIANY KINETYKI UTLENIANIA STALIWA Cr-Ni MODYFIKOWANEGO TYTANEM I CYRKONEM 77/18 ARCHIWUM ODLEWNICTWA Rok 2006, Rocznik 6, Nr 18 (1/2) ARCHIVES OF FOUNDRY Year 2006, Volume 6, N o 18 (1/2) PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 ZMIANY KINETYKI UTLENIANIA STALIWA Cr-Ni MODYFIKOWANEGO

Bardziej szczegółowo

ZMIANY MIKROSTRUKTURY I WYDZIELEŃ WĘGLIKÓW W STALIWIE Cr-Ni PO DŁUGOTRWAŁEJ EKSPLOATACJI

ZMIANY MIKROSTRUKTURY I WYDZIELEŃ WĘGLIKÓW W STALIWIE Cr-Ni PO DŁUGOTRWAŁEJ EKSPLOATACJI 25/8 ARCHIWUM ODLEWNICTWA Rok 2003, Rocznik 3, Nr 8 Archives of Foundry Year 2003, Volume 3, Book 8 PAN - Katowice PL ISSN 1642-5308 ZMIANY MIKROSTRUKTURY I WYDZIELEŃ WĘGLIKÓW W STALIWIE Cr-Ni PO DŁUGOTRWAŁEJ

Bardziej szczegółowo

BADANIE WYDZIELEŃ W STALIWIE RUR KATALITYCZNYCH PRZY POMOCY MIKROSKOPU SKANINGOWEGO

BADANIE WYDZIELEŃ W STALIWIE RUR KATALITYCZNYCH PRZY POMOCY MIKROSKOPU SKANINGOWEGO 33/9 Archives of Foundry, Year 2003, Volume 3, 9 Archiwum Odlewnictwa, Rok 2003, Rocznik 3, Nr 9 PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 BADANIE WYDZIELEŃ W STALIWIE RUR KATALITYCZNYCH PRZY POMOCY MIKROSKOPU SKANINGOWEGO

Bardziej szczegółowo

IDENTYFIKACJA FAZ W MODYFIKOWANYCH CYRKONEM ŻAROWYTRZYMAŁYCH ODLEWNICZYCH STOPACH KOBALTU METODĄ DEBYEA-SCHERRERA

IDENTYFIKACJA FAZ W MODYFIKOWANYCH CYRKONEM ŻAROWYTRZYMAŁYCH ODLEWNICZYCH STOPACH KOBALTU METODĄ DEBYEA-SCHERRERA 44/14 Archives of Foundry, Year 2004, Volume 4, 14 Archiwum Odlewnictwa, Rok 2004, Rocznik 4, Nr 14 PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 IDENTYFIKACJA FAZ W MODYFIKOWANYCH CYRKONEM ŻAROWYTRZYMAŁYCH ODLEWNICZYCH

Bardziej szczegółowo

MODYFIKACJA STOPU AK64

MODYFIKACJA STOPU AK64 17/10 Archives of Foundry, Year 2003, Volume 3, 10 Archiwum Odlewnictwa, Rok 2003, Rocznik 3, Nr 10 PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 MODYFIKACJA STOPU AK64 F. ROMANKIEWICZ 1, R. ROMANKIEWICZ 2, T. PODRÁBSKÝ

Bardziej szczegółowo

KOROZYJNO - EROZYJNE ZACHOWANIE STALIWA Cr-Ni W ŚRODOWISKU SOLANKI

KOROZYJNO - EROZYJNE ZACHOWANIE STALIWA Cr-Ni W ŚRODOWISKU SOLANKI Barbara KALANDYK 1, Anna RAKOWSKA 2 WYDZIAŁ ODLEWNICTWA AGH ODDZIAŁ KRAKOWSKI STOP XXXII KONFERENCJA NAUKOWA z okazji Ogólnopolskiego Dnia Odlewnika 2009 Kraków, 12 grudnia 2009 r. KOROZYJNO - EROZYJNE

Bardziej szczegółowo

WPŁYW ALUMINIUM NA NIEKTÓRE WŁAŚCIWOŚCI I STRUKTURĘ STALIWA

WPŁYW ALUMINIUM NA NIEKTÓRE WŁAŚCIWOŚCI I STRUKTURĘ STALIWA 23/15 Archives of Foundry, Year 2005, Volume 5, 15 Archiwum Odlewnictwa, Rok 2005, Rocznik 5, Nr 15 PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 WPŁYW ALUMINIUM NA NIEKTÓRE WŁAŚCIWOŚCI I STRUKTURĘ STALIWA J. KILARSKI

Bardziej szczegółowo

MODYFIKACJA SILUMINÓW AK7 i AK9. F. ROMANKIEWICZ 1 Uniwersytet Zielonogórski, ul. Podgórna 50, Zielona Góra

MODYFIKACJA SILUMINÓW AK7 i AK9. F. ROMANKIEWICZ 1 Uniwersytet Zielonogórski, ul. Podgórna 50, Zielona Góra 23/6 ARCHIWUM ODLEWNICTWA Rok 2002, Rocznik 2, Nr 6 Archives of Foundry Year 2002, Volume 2, Book 6 PAN - Katowice PL ISSN 1642-5308 MODYFIKACJA SILUMINÓW AK7 i AK9 F. ROMANKIEWICZ 1 Uniwersytet Zielonogórski,

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE Nr 5. Laboratorium Inżynierii Materiałowej. Akceptował: Kierownik Katedry prof. dr hab. B. Surowska. Opracował: dr inż.

ĆWICZENIE Nr 5. Laboratorium Inżynierii Materiałowej. Akceptował: Kierownik Katedry prof. dr hab. B. Surowska. Opracował: dr inż. POLITECHNIKA LUBELSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY KATEDRA INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ Akceptował: Kierownik Katedry prof. dr hab. B. Surowska Laboratorium Inżynierii Materiałowej ĆWICZENIE Nr 5 Opracował: dr inż.

Bardziej szczegółowo

WPŁYW DODATKÓW STOPOWYCH NA WŁASNOŚCI STOPU ALUMINIUM KRZEM O NADEUTEKTYCZNYM SKŁADZIE

WPŁYW DODATKÓW STOPOWYCH NA WŁASNOŚCI STOPU ALUMINIUM KRZEM O NADEUTEKTYCZNYM SKŁADZIE WYDZIAŁ ODLEWNICTWA AGH Oddział Krakowski STOP XXXIV KONFERENCJA NAUKOWA Kraków - 19 listopada 2010 r. Marcin PIĘKOŚ 1, Stanisław RZADKOSZ 2, Janusz KOZANA 3,Witold CIEŚLAK 4 WPŁYW DODATKÓW STOPOWYCH NA

Bardziej szczegółowo

WPŁYW MODYFIKACJI NA STRUKTURĘ I MORFOLOGIĘ PRZEŁOMÓW SILUMINU AlSi7

WPŁYW MODYFIKACJI NA STRUKTURĘ I MORFOLOGIĘ PRZEŁOMÓW SILUMINU AlSi7 58/14 Archives of Foundry, Year 2004, Volume 4, 14 Archiwum Odlewnictwa, Rok 2004, Rocznik 4, Nr 14 PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 WPŁYW MODYFIKACJI NA STRUKTURĘ I MORFOLOGIĘ PRZEŁOMÓW SILUMINU AlSi7 F.

Bardziej szczegółowo

BADANIE WYDZIELEŃ W STABILIZOWANYM STALIWIE ŻAROWYTRZYMAŁYM PRZY POMOCY MIKROSKOPU SKANINGOWEGO

BADANIE WYDZIELEŃ W STABILIZOWANYM STALIWIE ŻAROWYTRZYMAŁYM PRZY POMOCY MIKROSKOPU SKANINGOWEGO 18/2 Archives of Foundry, Year 2001, Volume 1, 1 (2/2) Archiwum Odlewnictwa, Rok 2001, Rocznik 1, Nr 1 (2/2) PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 BADANIE WYDZIELEŃ W STABILIZOWANYM STALIWIE ŻAROWYTRZYMAŁYM PRZY

Bardziej szczegółowo

WPŁYW MODYFIKACJI NA PRZEBIEG KRYSTALIZACJI, STRUKTURĘ I WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNE BRĄZU CYNOWO-FOSFOROWEGO CuSn10P

WPŁYW MODYFIKACJI NA PRZEBIEG KRYSTALIZACJI, STRUKTURĘ I WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNE BRĄZU CYNOWO-FOSFOROWEGO CuSn10P 17/9 Archives of Foundry, Year 2003, Volume 3, 9 Archiwum Odlewnictwa, Rok 2003, Rocznik 3, Nr 9 PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 WPŁYW MODYFIKACJI NA PRZEBIEG KRYSTALIZACJI, STRUKTURĘ I WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNE

Bardziej szczegółowo

MIKROSTRUKTURA NADSTOPU H39WM PO 6-LETNIEJ EKSPLOATACJI

MIKROSTRUKTURA NADSTOPU H39WM PO 6-LETNIEJ EKSPLOATACJI 78/18 ARCHIWUM ODLEWNICTWA Rok 2006, Rocznik 6, Nr 18 (1/2) ARCHIVES OF FOUNDRY Year 2006, Volume 6, N o 18 (1/2) PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 MIKROSTRUKTURA NADSTOPU H39WM PO 6-LETNIEJ EKSPLOATACJI

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE Nr 8. Laboratorium InŜynierii Materiałowej. Opracowali: dr inŝ. Krzysztof Pałka dr Hanna Stupnicka

ĆWICZENIE Nr 8. Laboratorium InŜynierii Materiałowej. Opracowali: dr inŝ. Krzysztof Pałka dr Hanna Stupnicka Akceptował: Kierownik Katedry prof. dr hab. inŝ. A. Weroński POLITECHNIKA LUBELSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY KATEDRA INśYNIERII MATERIAŁOWEJ Laboratorium InŜynierii Materiałowej ĆWICZENIE Nr 8 Opracowali: dr

Bardziej szczegółowo

WPŁYW OBRÓBKI CIEPLNEJ NA WYBRANE WŁASNOŚCI STALIWA CHROMOWEGO ODPORNEGO NA ŚCIERANIE

WPŁYW OBRÓBKI CIEPLNEJ NA WYBRANE WŁASNOŚCI STALIWA CHROMOWEGO ODPORNEGO NA ŚCIERANIE 59/22 Archives of Foundry, Year 2006, Volume 6, 22 Archiwum Odlewnictwa, Rok 2006, Rocznik 6, Nr 22 PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 WPŁYW OBRÓBKI CIEPLNEJ NA WYBRANE WŁASNOŚCI STALIWA CHROMOWEGO ODPORNEGO

Bardziej szczegółowo

STABILNOŚĆ STRUKTURALNA STALI P92 W KSZTAŁTOWANYCH PLASTYCZNIE ELEMENTACH RUROCIĄGÓW KOTŁÓW ENERGETYCZNYCH ANDRZEJ TOKARZ, WŁADYSŁAW ZALECKI

STABILNOŚĆ STRUKTURALNA STALI P92 W KSZTAŁTOWANYCH PLASTYCZNIE ELEMENTACH RUROCIĄGÓW KOTŁÓW ENERGETYCZNYCH ANDRZEJ TOKARZ, WŁADYSŁAW ZALECKI PL0400058 STABILNOŚĆ STRUKTURALNA STALI P92 W KSZTAŁTOWANYCH PLASTYCZNIE ELEMENTACH RUROCIĄGÓW KOTŁÓW ENERGETYCZNYCH ANDRZEJ TOKARZ, WŁADYSŁAW ZALECKI Instytut Metalurgii Żelaza im. S. Staszica, Gliwice

Bardziej szczegółowo

ROZKŁAD TWARDOŚCI I MIKROTWARDOŚCI OSNOWY ŻELIWA CHROMOWEGO ODPORNEGO NA ŚCIERANIE NA PRZEKROJU MODELOWEGO ODLEWU

ROZKŁAD TWARDOŚCI I MIKROTWARDOŚCI OSNOWY ŻELIWA CHROMOWEGO ODPORNEGO NA ŚCIERANIE NA PRZEKROJU MODELOWEGO ODLEWU 35/9 Archives of Foundry, Year 2003, Volume 3, 9 Archiwum Odlewnictwa, Rok 2003, Rocznik 3, Nr 9 PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 ROZKŁAD TWARDOŚCI I MIKROTWARDOŚCI OSNOWY ŻELIWA CHROMOWEGO ODPORNEGO NA

Bardziej szczegółowo

OCENA POWTARZALNOŚCI PRODUKCJI ŻELIWA SFERO- IDALNEGO W WARUNKACH WYBRANEJ ODLEWNI

OCENA POWTARZALNOŚCI PRODUKCJI ŻELIWA SFERO- IDALNEGO W WARUNKACH WYBRANEJ ODLEWNI 105/18 ARCHIWUM ODLEWNICTWA Rok 2006, Rocznik 6, Nr 18 (2/2) ARCHIVES OF FOUNDRY Year 2006, Volume 6, N o 18 (2/2) PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 OCENA POWTARZALNOŚCI PRODUKCJI ŻELIWA SFERO- IDALNEGO W

Bardziej szczegółowo

Temat 1 (2 godziny): Próba statyczna rozciągania metali

Temat 1 (2 godziny): Próba statyczna rozciągania metali Temat 1 (2 godziny): Próba statyczna rozciągania metali 1.1. Wstęp Próba statyczna rozciągania jest podstawowym rodzajem badania metali, mających zastosowanie w technice i pozwala na określenie własności

Bardziej szczegółowo

MODYFIKACJA SILUMINU AK20 DODATKAMI ZŁOŻONYMI

MODYFIKACJA SILUMINU AK20 DODATKAMI ZŁOŻONYMI 41/2 Archives of Foundry, Year 2001, Volume 1, 1 (2/2) Archiwum Odlewnictwa, Rok 2001, Rocznik 1, Nr 1 (2/2) PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 MODYFIKACJA SILUMINU AK20 DODATKAMI ZŁOŻONYMI F. ROMANKIEWICZ

Bardziej szczegółowo

ANALIZA KRZEPNIĘCIA I BADANIA MIKROSTRUKTURY PODEUTEKTYCZNYCH STOPÓW UKŁADU Al-Si

ANALIZA KRZEPNIĘCIA I BADANIA MIKROSTRUKTURY PODEUTEKTYCZNYCH STOPÓW UKŁADU Al-Si 53/22 Archives of Foundry, Year 2006, Volume 6, 22 Archiwum Odlewnictwa, Rok 2006, Rocznik 6, Nr 22 PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 ANALIZA KRZEPNIĘCIA I BADANIA MIKROSTRUKTURY PODEUTEKTYCZNYCH STOPÓW UKŁADU

Bardziej szczegółowo

STATYCZNA PRÓBA ROZCIĄGANIA

STATYCZNA PRÓBA ROZCIĄGANIA Mechanika i wytrzymałość materiałów - instrukcja do ćwiczenia laboratoryjnego: STATYCZNA PRÓBA ROZCIĄGANIA oprac. dr inż. Jarosław Filipiak Cel ćwiczenia 1. Zapoznanie się ze sposobem przeprowadzania statycznej

Bardziej szczegółowo

WPŁYW WANADU I MOLIBDENU ORAZ OBRÓBKI CIEPLNEJ STALIWA Mn-Ni DLA UZYSKANIA GRANICY PLASTYCZNOŚCI POWYŻEJ 850 MPa

WPŁYW WANADU I MOLIBDENU ORAZ OBRÓBKI CIEPLNEJ STALIWA Mn-Ni DLA UZYSKANIA GRANICY PLASTYCZNOŚCI POWYŻEJ 850 MPa 7/8 ARCHIWUM ODLEWNICTWA Rok 2003, Rocznik 3, Nr 8 Archives of Foundry Year 2003, Volume 3, Book 8 PAN - Katowice PL ISSN 1642-5308 WPŁYW WANADU I MOLIBDENU ORAZ OBRÓBKI CIEPLNEJ STALIWA Mn-Ni DLA UZYSKANIA

Bardziej szczegółowo

KONTROLA STALIWA GXCrNi72-32 METODĄ ATD

KONTROLA STALIWA GXCrNi72-32 METODĄ ATD 54/14 Archives of Foundry, Year 2004, Volume 4, 14 Archiwum Odlewnictwa, Rok 2004, Rocznik 4, Nr 14 PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 KONTROLA STALIWA GXCrNi72-32 METODĄ ATD S. PIETROWSKI 1, G. GUMIENNY 2

Bardziej szczegółowo

OKREŚLANIE WŁASNOŚCI MECHANICZNYCH SILUMINU AK20 NA PODSTAWIE METODY ATND

OKREŚLANIE WŁASNOŚCI MECHANICZNYCH SILUMINU AK20 NA PODSTAWIE METODY ATND 28/17 ARCHIWUM ODLEWNICTWA Rok 2005, Rocznik 5, Nr 17 Archives of Foundry Year 2005, Volume 5, Book 17 PAN - Katowice PL ISSN 1642-5308 OKREŚLANIE WŁASNOŚCI MECHANICZNYCH SILUMINU AK20 NA PODSTAWIE METODY

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE Nr 8. Laboratorium Inżynierii Materiałowej. Opracowali: dr inż. Krzysztof Pałka dr Hanna Stupnicka

ĆWICZENIE Nr 8. Laboratorium Inżynierii Materiałowej. Opracowali: dr inż. Krzysztof Pałka dr Hanna Stupnicka Akceptował: Kierownik Katedry prof. dr hab. B. Surowska POLITECHNIKA LUBELSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY KATEDRA INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ Laboratorium Inżynierii Materiałowej ĆWICZENIE Nr 8 Opracowali: dr inż.

Bardziej szczegółowo

STATYCZNA PRÓBA ROZCIĄGANIA

STATYCZNA PRÓBA ROZCIĄGANIA STATYCZNA PRÓBA ROZCIĄGANIA Próba statyczna rozciągania jest jedną z podstawowych prób stosowanych do określenia jakości materiałów konstrukcyjnych wg kryterium naprężeniowego w warunkach obciążeń statycznych.

Bardziej szczegółowo

MODYFIKACJA SILUMINU AK12. Ferdynand ROMANKIEWICZ Folitechnika Zielonogórska, ul. Podgórna 50, Zielona Góra

MODYFIKACJA SILUMINU AK12. Ferdynand ROMANKIEWICZ Folitechnika Zielonogórska, ul. Podgórna 50, Zielona Góra 43/55 Solidification of Metais and Alloys, Year 2000, Volume 2, Book No. 43 Krzepnięcie Metali i Stopów, Rok 2000, Rocznik 2, Nr 43 P AN -Katowice PL ISSN 0208-9386 MODYFIKACJA SILUMINU AK12 Ferdynand

Bardziej szczegółowo

MIKROSTRUKTURA NADSTOPU KOBALTU MAR M509 W STANIE LANYM I PO OBRÓBCE CIEPLNEJ

MIKROSTRUKTURA NADSTOPU KOBALTU MAR M509 W STANIE LANYM I PO OBRÓBCE CIEPLNEJ Prace IMŻ 1 (2010) 259 Piotr SKUPIEŃ, Krzysztof RADWAŃSKI, Jarosław GAZDOWICZ, Sebastian ARABASZ, Jerzy WIEDERMANN Instytut Metalurgii Żelaza im. St. Staszica Janusz SZALA Politechnika Śląska, Wydział

Bardziej szczegółowo

ANALIZA WPŁYWU SZYBKOŚCI CHŁODZENIA NA STRUKTURĘ I WŁASNOŚCI STALIWA L21HMF PO REGENERUJĄCEJ OBRÓBCE CIEPLNEJ

ANALIZA WPŁYWU SZYBKOŚCI CHŁODZENIA NA STRUKTURĘ I WŁASNOŚCI STALIWA L21HMF PO REGENERUJĄCEJ OBRÓBCE CIEPLNEJ 73/21 ARCHIWUM ODLEWNICTWA Rok 2006, Rocznik 6, Nr 21(2/2) ARCHIVES OF FOUNDARY Year 2006, Volume 6, Nº 21 (2/2) PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 ANALIZA WPŁYWU SZYBKOŚCI CHŁODZENIA NA STRUKTURĘ I WŁASNOŚCI

Bardziej szczegółowo

OBRÓBKA CIEPLNA SILUMINU AK132

OBRÓBKA CIEPLNA SILUMINU AK132 52/22 Archives of Foundry, Year 2006, Volume 6, 22 Archiwum Odlewnictwa, Rok 2006, Rocznik 6, Nr 22 PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 OBRÓBKA CIEPLNA SILUMINU AK132 J. PEZDA 1 Akademia Techniczno-Humanistyczna

Bardziej szczegółowo

WPŁYW DODATKÓW STOPOWYCH NA TEMPERATURĘ KRZEPNIĘCIA STALIWA AUSTENITYCZNEGO

WPŁYW DODATKÓW STOPOWYCH NA TEMPERATURĘ KRZEPNIĘCIA STALIWA AUSTENITYCZNEGO KOMISJA BUDOWY MASZYN PAN ODDZIAŁ W POZNANIU Vol. 28 nr 3 Archiwum Technologii Maszyn i Automatyzacji 2008 MAŁGORZATA GARBIAK WPŁYW DODATKÓW STOPOWYCH NA TEMPERATURĘ KRZEPNIĘCIA STALIWA AUSTENITYCZNEGO

Bardziej szczegółowo

MODYFIKACJA TYTANEM, BOREM I FOSFOREM SILUMINU AK20

MODYFIKACJA TYTANEM, BOREM I FOSFOREM SILUMINU AK20 43/50 Solidification of Metais and Alloys, Year 2000, Volume 2. Book No. 43 Krzepnięcie Metali i Stopów, Rok 2000, Rocznik 2, Nr 43 PAN -Katowice PL ISSN 0208-9386 MODYFIKACJA TYTANEM, BOREM I FOSFOREM

Bardziej szczegółowo

WPŁYW MODYFIKACJI NA STRUKTURĘ I MORFOLOGIĘ PRZEŁOMÓW SILUMINU AK132

WPŁYW MODYFIKACJI NA STRUKTURĘ I MORFOLOGIĘ PRZEŁOMÓW SILUMINU AK132 60/22 Archives of Foundry, Year 2006, Volume 6, 22 Archiwum Odlewnictwa, Rok 2006, Rocznik 6, Nr 22 PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 WPŁYW MODYFIKACJI NA STRUKTURĘ I MORFOLOGIĘ PRZEŁOMÓW SILUMINU AK132 F.

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA CZĘSTOCHOWSKA

POLITECHNIKA CZĘSTOCHOWSKA POLITECHNIKA CZĘSTOCHOWSKA Instytut Inżynierii Materiałowej Stale narzędziowe do pracy na zimno CEL ĆWICZENIA Celem ćwiczenia jest zapoznanie się ze składem chemicznym, mikrostrukturą, właściwościami mechanicznymi

Bardziej szczegółowo

Własności mechaniczne kompozytów odlewanych na osnowie stopu Al-Si zbrojonych fazami międzymetalicznymi

Własności mechaniczne kompozytów odlewanych na osnowie stopu Al-Si zbrojonych fazami międzymetalicznymi A R C H I V E S of F O U N D R Y E N G I N E E R I N G Published quarterly as the organ of the Foundry Commission of the Polish Academy of Sciences ISSN (1897-3310) Volume 10 Special Issue 4/2010 9 14

Bardziej szczegółowo

PARAMETRY STEREOLOGICZNE WĘGLIKÓW W ŻELIWIE CHROMOWYM W STANIE SUROWYM I AUSTENITYZOWANYM

PARAMETRY STEREOLOGICZNE WĘGLIKÓW W ŻELIWIE CHROMOWYM W STANIE SUROWYM I AUSTENITYZOWANYM 57/14 Archives of Foundry, Year 2004, Volume 4, 14 Archiwum Odlewnictwa, Rok 2004, Rocznik 4, r 14 PA Katowice PL ISS 1642-5308 PARAMETRY STEREOLOGICZE WĘGLIKÓW W ŻELIWIE CHROMOWYM W STAIE SUROWYM I AUSTEITYZOWAYM

Bardziej szczegółowo

BADANIA STRUKTURY MATERIAŁÓW. Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

BADANIA STRUKTURY MATERIAŁÓW. Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego BADANIA STRUKTURY MATERIAŁÓW Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego 1. MAKROSTRUKTURA 2. MIKROSTRUKTURA 3. STRUKTURA KRYSTALICZNA Makrostruktura

Bardziej szczegółowo

PRZEMIANY STRUKTURALNE W ODLEWANYCH ODŚRODKOWO RURACH KATALITYCZNYCH

PRZEMIANY STRUKTURALNE W ODLEWANYCH ODŚRODKOWO RURACH KATALITYCZNYCH 10/6 ARCHIWUM ODLEWNICTWA Rok 2002, Rocznik 2, Nr 6 Archives of Foundry Year 2002, Volume 2, Book 6 PAN - Katowice PL ISSN 1642-5308 PRZEMIANY STRUKTURALNE W ODLEWANYCH ODŚRODKOWO RURACH KATALITYCZNYCH

Bardziej szczegółowo

MODYFIKACJA SILUMINU AK20. F. ROMANKIEWICZ 1 Politechnika Zielonogórska,

MODYFIKACJA SILUMINU AK20. F. ROMANKIEWICZ 1 Politechnika Zielonogórska, 42/44 Solidification of Metals and Alloys, Year 2000, Volume 2, Book No. 44 Krzepnięcie Metali i Stopów, Rok 2000, Rocznik 2, Nr 44 PAN Katowice PL ISSN 0208-9386 MODYFIKACJA SILUMINU AK20 F. ROMANKIEWICZ

Bardziej szczegółowo

SZACOWANIE WŁASNOŚCI MECHANICZNYCH SILUMINU AK9 NA PODSTAWIE METODY ATND

SZACOWANIE WŁASNOŚCI MECHANICZNYCH SILUMINU AK9 NA PODSTAWIE METODY ATND 13/10 Archives of Foundry, Year 2003, Volume 3, 10 Archiwum Odlewnictwa, Rok 2003, Rocznik 3, Nr 10 PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 SZACOWANIE WŁASNOŚCI MECHANICZNYCH SILUMINU AK9 NA PODSTAWIE METODY ATND

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE Nr 4/N. Laboratorium Materiały Metaliczne II. Opracowała: dr Hanna de Sas Stupnicka

ĆWICZENIE Nr 4/N. Laboratorium Materiały Metaliczne II. Opracowała: dr Hanna de Sas Stupnicka POLITECHNIKA LUBELSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY KATEDRA INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ Akceptował: Kierownik Katedry prof. dr hab. inż. A. Weroński Laboratorium Materiały Metaliczne II ĆWICZENIE Nr 4/N Opracowała:

Bardziej szczegółowo

ZASTOSOWANIE OCHŁADZALNIKA W CELU ROZDROBNIENIA STRUKTURY W ODLEWIE BIMETALICZNYM

ZASTOSOWANIE OCHŁADZALNIKA W CELU ROZDROBNIENIA STRUKTURY W ODLEWIE BIMETALICZNYM 28/10 Archives of Foundry, Year 2003, Volume 3, 10 Archiwum Odlewnictwa, Rok 2003, Rocznik 3, Nr 10 PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 ZASTOSOWANIE OCHŁADZALNIKA W CELU ROZDROBNIENIA STRUKTURY W ODLEWIE BIMETALICZNYM

Bardziej szczegółowo

WPŁYW TEMPERATURY WYGRZEWANIA NA UDZIAŁ FAZ PIERWOTNYCH W STRUKTURZE ŻAROWYTRZYMAŁEGO ODLEWNICZEGO STOPU KOBALTU

WPŁYW TEMPERATURY WYGRZEWANIA NA UDZIAŁ FAZ PIERWOTNYCH W STRUKTURZE ŻAROWYTRZYMAŁEGO ODLEWNICZEGO STOPU KOBALTU 50/22 Archives of Foundry, Year 2006, Volume 6, 22 Archiwum Odlewnictwa, Rok 2006, Rocznik 6, Nr 22 PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 WPŁYW TEMPERATURY WYGRZEWANIA NA UDZIAŁ FAZ PIERWOTNYCH W STRUKTURZE ŻAROWYTRZYMAŁEGO

Bardziej szczegółowo

SPAWANIE ELEKTRONOWE I SPAWANIE TIG BLACH Z TYTANU TECHNICZNEGO

SPAWANIE ELEKTRONOWE I SPAWANIE TIG BLACH Z TYTANU TECHNICZNEGO DOI: 10.2478/v10077-008-0022-5 K. Szymlek Centrum Techniki Okrętowej S.A., Zakład Badawczo Rozwojowy, Ośrodek Materiałoznawstwa, Korozji i Ochrony Środowiska, Al. Rzeczypospolitej 8, 80-369 Gdańsk SPAWANIE

Bardziej szczegółowo

WYSOKOWYTRZYMAŁ Y SILUMIN CYNKOWO-MIEDZIOWY

WYSOKOWYTRZYMAŁ Y SILUMIN CYNKOWO-MIEDZIOWY -27- Solidilicauon o f Metais and Alloys. No.28. 1996 Kr:epmęcie Metali i Stopó" Nr 28. l 996 PAN - Odd: ial Katowice: PL. ISSN 0208-9386 WYSOKOWYTRZYMAŁ Y SILUMIN CYNKOWO-MIEDZIOWY DUDYK Maksymilian Katedra

Bardziej szczegółowo

Zespół Szkół Samochodowych

Zespół Szkół Samochodowych Zespół Szkół Samochodowych Podstawy Konstrukcji Maszyn Materiały Konstrukcyjne i Eksploatacyjne Temat: CHARAKTERYSTYKA I OZNACZENIE STALIW. 2016-01-24 1 1. Staliwo powtórzenie. 2. Właściwości staliw. 3.

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH

INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH INSTYTUT MASZYN I URZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH Politechnika Śląska w Gliwicach INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH BADANIE TWORZYW SZTUCZNYCH OZNACZENIE WŁASNOŚCI MECHANICZNYCH PRZY STATYCZNYM ROZCIĄGANIU

Bardziej szczegółowo

MIKROSTRUKTURA NADSTOPÓW IN 519 PO PRZESYCANIU. W. JASIŃSKI Instytut Inżynierii Materiałowej, Politechnika Szczecińska Al. Piastów 17, 70-310 Szczecin

MIKROSTRUKTURA NADSTOPÓW IN 519 PO PRZESYCANIU. W. JASIŃSKI Instytut Inżynierii Materiałowej, Politechnika Szczecińska Al. Piastów 17, 70-310 Szczecin 26/12 ARCHIWUM ODLEWNICTWA Rok 2004, Rocznik 4, Nr 12 Archives of Foundry Year 2004, Volume 4, Book 12 PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 MIKROSTRUKTURA NADSTOPÓW IN 519 PO PRZESYCANIU W. JASIŃSKI Instytut

Bardziej szczegółowo

Badania wytrzymałościowe

Badania wytrzymałościowe WyŜsza Szkoła InŜynierii Dentystycznej im. prof. A.Meissnera w Ustroniu Badania wytrzymałościowe elementów drucianych w aparatach czynnościowych. Pod kierunkiem naukowym prof. V. Bednara Monika Piotrowska

Bardziej szczegółowo

Politechnika Białostocka INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH

Politechnika Białostocka INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Politechnika Białostocka Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Temat ćwiczenia: Zwykła próba rozciągania stali Numer ćwiczenia: 1 Laboratorium z przedmiotu:

Bardziej szczegółowo

Tematy Prac Magisterskich Katedra Inżynierii Stopów i Kompozytów Odlewanych

Tematy Prac Magisterskich Katedra Inżynierii Stopów i Kompozytów Odlewanych Tematy Prac Magisterskich Katedra Inżynierii Stopów i Kompozytów Odlewanych 2014-2015 Lp. 1 2 3 4 5 6 Nazwisko i Imię dyplomanta Temat pracy Optymalizacja komputerowa parametrów procesu wypełniania wnęki

Bardziej szczegółowo

PIEKARSKI Bogdan Politechnika Szczecińska, Instytut Inżynierii Materiałowej O Szczecin, Al.Piastów 17

PIEKARSKI Bogdan Politechnika Szczecińska, Instytut Inżynierii Materiałowej O Szczecin, Al.Piastów 17 33/10 Solidifikation of Metais and Alloys, No. 33, 1997 Krzepnięcie Metali i Stopów, Nr 33, 1997 PAN - Odclzial Kntowice PL ISSN 0208-938(, DOBÓR ZA WARTOŚCI Nb I Ti WSTALIWIE TYPU 18/30 POD KĄTEM JEGO

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE Nr 2/N. 9. Stopy aluminium z litem: budowa strukturalna, właściwości, zastosowania.

ĆWICZENIE Nr 2/N. 9. Stopy aluminium z litem: budowa strukturalna, właściwości, zastosowania. Akceptował: Kierownik Katedry prof. dr hab. inż. A. Weroński POLITECHNIKA LUBELSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY KATEDRA INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ Laboratorium Materiały Metaliczne II ĆWICZENIE Nr 2/N Opracowali:

Bardziej szczegółowo

MODYFIKACJA BRĄZU SPIŻOWEGO CuSn4Zn7Pb6

MODYFIKACJA BRĄZU SPIŻOWEGO CuSn4Zn7Pb6 12/40 Solidification of Metals and Alloys, Year 1999, Volume 1, Book No. 40 Krzepnięcie Metali i Stopów, Rok 1999, Rocznik 1, Nr 40 PAN Katowice PL ISSN 0208-9386 MODYFIKACJA BRĄZU SPIŻOWEGO CuSn4Zn7Pb6

Bardziej szczegółowo

OCENA MIKROSTRUKTURY W ASPEKCIE WŁAŚCIWOŚCI EKSPLOATACYJNYCH WALCÓW HUTNICZYCH Częstochowa, al. Armii Krajowej 19

OCENA MIKROSTRUKTURY W ASPEKCIE WŁAŚCIWOŚCI EKSPLOATACYJNYCH WALCÓW HUTNICZYCH Częstochowa, al. Armii Krajowej 19 71/18 ARCHIWUM ODLEWNICTWA Rok 2006, Rocznik 6, Nr 18 (1/2) ARCHIVES OF FOUNDRY Year 2006, Volume 6, N o 18 (1/2) PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 OCENA MIKROSTRUKTURY W ASPEKCIE WŁAŚCIWOŚCI EKSPLOATACYJNYCH

Bardziej szczegółowo

ZMĘCZENIE CIEPLNE STALIWA CHROMOWEGO I CHROMOWO-NIKLOWEGO

ZMĘCZENIE CIEPLNE STALIWA CHROMOWEGO I CHROMOWO-NIKLOWEGO 23/2 Archives of Foundry, Year 2001, Volume 1, 1 (2/2) Archiwum Odlewnictwa, Rok 2001, Rocznik 1, Nr 1 (2/2) PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 ZMĘCZENIE CIEPLNE STALIWA CHROMOWEGO I CHROMOWO-NIKLOWEGO J.

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH

INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH INSTYTUT MASZYN I URZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH Politechnika Śląska w Gliwicach INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH BADANIE ZACHOWANIA SIĘ MATERIAŁÓW PODCZAS ŚCISKANIA Instrukcja przeznaczona jest dla studentów

Bardziej szczegółowo

NOWE ODLEWNICZE STOPY Mg-Al-RE

NOWE ODLEWNICZE STOPY Mg-Al-RE 25/18 ARCHIWUM ODLEWNICTWA Rok 2006, Rocznik 6, Nr 18 (1/2) ARCHIVES OF FOUNDRY Year 2006, Volume 6, N o 18 (1/2) PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 NOWE ODLEWNICZE STOPY Mg-Al-RE T. RZYCHOŃ 1, A. KIEŁBUS

Bardziej szczegółowo

Wtrącenia niemetaliczne w staliwie topionym w małym piecu indukcyjnym

Wtrącenia niemetaliczne w staliwie topionym w małym piecu indukcyjnym A R C H I V E S of F O U N D R Y E N G I N E E R I N G Published quarterly as the organ of the Foundry Commission of the Polish Academy of Sciences ISSN (897-0) Volume Special Issue /0 9 97 8/ Wtrącenia

Bardziej szczegółowo

Politechnika Białostocka INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH

Politechnika Białostocka INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Politechnika Białostocka Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Temat ćwiczenia: Ścisła próba rozciągania stali Numer ćwiczenia: 2 Laboratorium z przedmiotu:

Bardziej szczegółowo

Temat 2 (2 godziny) : Próba statyczna ściskania metali

Temat 2 (2 godziny) : Próba statyczna ściskania metali Temat 2 (2 godziny) : Próba statyczna ściskania metali 2.1. Wstęp Próba statyczna ściskania jest podstawowym sposobem badania materiałów kruchych takich jak żeliwo czy beton, które mają znacznie lepsze

Bardziej szczegółowo

43/59 WPL YW ZA W ARTOŚCI BIZMUTU I CERU PO MODYFIKACJI KOMPLEKSOWEJ NA WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNE ŻELIW A NADEUTEKTYCZNEGO

43/59 WPL YW ZA W ARTOŚCI BIZMUTU I CERU PO MODYFIKACJI KOMPLEKSOWEJ NA WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNE ŻELIW A NADEUTEKTYCZNEGO 43/59 Solidification of Metais and Alloys, Year 2000, Volume 2, Book No. 43 Krzepnięcie Metali i Stopów, Rok 2000, Rocznik 2, Nr 43 P AN -Katowice PL ISSN 0208-9386 WPL YW ZA W ARTOŚCI BIZMUTU I CERU PO

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE Nr 6. Laboratorium Inżynierii Materiałowej. Akceptował: Kierownik Katedry prof. dr hab. B. Surowska. Opracował dr inż.

ĆWICZENIE Nr 6. Laboratorium Inżynierii Materiałowej. Akceptował: Kierownik Katedry prof. dr hab. B. Surowska. Opracował dr inż. POLITECHNIKA LUBELSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY KATEDRA INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ Akceptował: Kierownik Katedry prof. dr hab. B. Surowska Laboratorium Inżynierii Materiałowej ĆWICZENIE Nr 6 Opracował dr inż. Sławomir

Bardziej szczegółowo

WSKAŹNIK JAKOŚCI ODLEWÓW ZE STOPU Al-Si

WSKAŹNIK JAKOŚCI ODLEWÓW ZE STOPU Al-Si 48/14 Archives of Foundry, Year 2004, Volume 4, 14 Archiwum Odlewnictwa, Rok 2004, Rocznik 4, Nr 14 PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 WSKAŹNIK JAKOŚCI ODLEWÓW ZE STOPU Al-Si A. W. ORŁOWICZ 1, M. MRÓZ 2 Zakład

Bardziej szczegółowo

WPŁYW WANADU NA KSZTAŁTOWANIE STRUKTURY ŻELIWA

WPŁYW WANADU NA KSZTAŁTOWANIE STRUKTURY ŻELIWA 93/18 ARCHIWUM ODLEWNICTWA Rok 2006, Rocznik 6, Nr 18 (2/2) ARCHIVES OF FOUNDRY Year 2006, Volume 6, N o 18 (2/2) PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 WPŁYW WANADU NA KSZTAŁTOWANIE STRUKTURY ŻELIWA M. KAWALEC

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH

INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH INSTYTUT MASZYN I URZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH Politechnika Śląska w Gliwicach INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH BADANIE TWORZYW SZTUCZNYCH OZNACZENIE WŁASNOŚCI MECHANICZNYCH PRZY STATYCZNYM ROZCIĄGANIU

Bardziej szczegółowo

ZMIANY MIKROSTRUKTURY ODLEWANYCH ODŚRODKOWO RUR KATALITYCZNYCH

ZMIANY MIKROSTRUKTURY ODLEWANYCH ODŚRODKOWO RUR KATALITYCZNYCH 47/4 Archives of Foundry, Year 2002, Volume 2, 4 Archiwum Odlewnictwa, Rok 2002, Rocznik 2, Nr 4 PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 ZMIANY MIKROSTRUKTURY ODLEWANYCH ODŚRODKOWO RUR KATALITYCZNYCH W. JASIŃSKI

Bardziej szczegółowo

WPŁYW RODZAJU MASY OSŁANIAJĄCEJ NA STRUKTURĘ, WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNE I ODLEWNICZE STOPU Remanium CSe

WPŁYW RODZAJU MASY OSŁANIAJĄCEJ NA STRUKTURĘ, WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNE I ODLEWNICZE STOPU Remanium CSe WYśSZA SZKOŁA INśYNIERII DENTYSTYCZNEJ im. prof. Meissnera w Ustroniu WYDZIAŁ INśYNIERII DENTYSTYCZNEJ WPŁYW RODZAJU MASY OSŁANIAJĄCEJ NA STRUKTURĘ, WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNE I ODLEWNICZE STOPU Remanium

Bardziej szczegółowo

OCENA JAKOŚCI ŻELIWA SFEROIDALNEGO METODĄ ATD

OCENA JAKOŚCI ŻELIWA SFEROIDALNEGO METODĄ ATD 26/10 Archives of Foundry, Year 2003, Volume 3, 10 Archiwum O dlewnictwa, Rok 2003, Rocznik 3, Nr 10 PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 OCENA JAKOŚCI ŻELIWA SFEROIDALNEGO METODĄ ATD M. STAWARZ 1, J. SZAJNAR

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM NAUKI O MATERIAŁACH

LABORATORIUM NAUKI O MATERIAŁACH Politechnika Łódzka Wydział Mechaniczny Instytut Inżynierii Materiałowej LABORATORIUM NAUKI O MATERIAŁACH Ćwiczenie nr 5 Temat: Stale stopowe, konstrukcyjne, narzędziowe i specjalne. Łódź 2010 1 S t r

Bardziej szczegółowo

WPŁYW OBRÓBKI CIEPLNEJ NA MIKROSTRUKTURĘ SILUMINÓW

WPŁYW OBRÓBKI CIEPLNEJ NA MIKROSTRUKTURĘ SILUMINÓW 18/9 Archives of Foundry, Year 2003, Volume 3, 9 Archiwum Odlewnictwa, Rok 2003, Rocznik 3, Nr 9 PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 WPŁYW OBRÓBKI CIEPLNEJ NA MIKROSTRUKTURĘ SILUMINÓW STRESZCZENIE R. GOROCKIEW

Bardziej szczegółowo

WPŁYW PARAMETRÓW ODLEWANIA CIŚNIENIOWEGO NA STRUKTURĘ i WŁAŚCIWOŚCI STOPU MAGNEZU AM50

WPŁYW PARAMETRÓW ODLEWANIA CIŚNIENIOWEGO NA STRUKTURĘ i WŁAŚCIWOŚCI STOPU MAGNEZU AM50 28/18 ARCHIWUM ODLEWNICTWA Rok 2006, Rocznik 6, Nr 18 (1/2) ARCHIVES OF FOUNDRY Year 2006, Volume 6, N o 18 (1/2) PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 WPŁYW PARAMETRÓW ODLEWANIA CIŚNIENIOWEGO NA STRUKTURĘ i

Bardziej szczegółowo

WPŁYW GRUBOŚCI ŚCIANKI ODLEWU NA MORFOLOGIĘ WĘGLIKÓW W STOPIE WYSOKOCHROMOWYM

WPŁYW GRUBOŚCI ŚCIANKI ODLEWU NA MORFOLOGIĘ WĘGLIKÓW W STOPIE WYSOKOCHROMOWYM 3/4 Archives of Foundry, Year 2002, Volume 2, 4 Archiwum Odlewnictwa, Rok 2002, Rocznik 2, Nr 4 PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 WPŁYW GRUBOŚCI ŚCIANKI ODLEWU NA MORFOLOGIĘ WĘGLIKÓW W STOPIE WYSOKOCHROMOWYM

Bardziej szczegółowo

WPŁYW SZYBKOŚCI STYGNIĘCIA NA WŁASNOŚCI TERMOFIZYCZNE STALIWA W STANIE STAŁYM

WPŁYW SZYBKOŚCI STYGNIĘCIA NA WŁASNOŚCI TERMOFIZYCZNE STALIWA W STANIE STAŁYM 2/1 Archives of Foundry, Year 200, Volume, 1 Archiwum Odlewnictwa, Rok 200, Rocznik, Nr 1 PAN Katowice PL ISSN 1642-308 WPŁYW SZYBKOŚCI STYGNIĘCIA NA WŁASNOŚCI TERMOFIZYCZNE STALIWA W STANIE STAŁYM D.

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE Nr 7. Laboratorium Inżynierii Materiałowej. Akceptował: Kierownik Katedry prof. dr hab. B. Surowska. Opracował: dr inż.

ĆWICZENIE Nr 7. Laboratorium Inżynierii Materiałowej. Akceptował: Kierownik Katedry prof. dr hab. B. Surowska. Opracował: dr inż. POLITECHNIKA LUBELSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY KATEDRA INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ Akceptował: Kierownik Katedry prof. dr hab. B. Surowska Laboratorium Inżynierii Materiałowej ĆWICZENIE Nr 7 Opracował: dr inż.

Bardziej szczegółowo

WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNE KOMPOZYTÓW AlSi13Cu2- WŁÓKNA WĘGLOWE WYTWARZANYCH METODĄ ODLEWANIA CIŚNIENIOWEGO

WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNE KOMPOZYTÓW AlSi13Cu2- WŁÓKNA WĘGLOWE WYTWARZANYCH METODĄ ODLEWANIA CIŚNIENIOWEGO 31/14 Archives of Foundry, Year 2004, Volume 4, 14 Archiwum Odlewnictwa, Rok 2004, Rocznik 4, Nr 14 PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNE KOMPOZYTÓW AlSi13Cu2- WŁÓKNA WĘGLOWE WYTWARZANYCH

Bardziej szczegółowo

OCENA MOŻLIWOŚCI STEROWANIA MIKROSTRUKTURĄ STALIWA FERRYTYCZNO-AUSTENITYCZNEGO GX2CrNiMoCu Częstochowa, al.

OCENA MOŻLIWOŚCI STEROWANIA MIKROSTRUKTURĄ STALIWA FERRYTYCZNO-AUSTENITYCZNEGO GX2CrNiMoCu Częstochowa, al. 73/18 ARCHIWUM ODLEWNICTWA Rok 26, Rocznik 6, Nr 18 (1/2) ARCHIVES OF FOUNDRY Year 26, Volume 6, N o 18 (1/2) PAN Katowice PL ISSN 1642-538 OCENA MOŻLIWOŚCI STEROWANIA MIKROSTRUKTURĄ STALIWA FERRYTYCZNO-AUSTENITYCZNEGO

Bardziej szczegółowo

WyŜsza Szkoła InŜynierii Dentystycznej im. prof. Meissnera

WyŜsza Szkoła InŜynierii Dentystycznej im. prof. Meissnera WyŜsza Szkoła InŜynierii Dentystycznej im. prof. Meissnera ANALIZA POŁĄCZENIA WARSTW CERAMICZNYCH Z PODBUDOWĄ METALOWĄ Promotor: Prof. zw. dr hab. n. tech. MACIEJ HAJDUGA Tadeusz Zdziech CEL PRACY Celem

Bardziej szczegółowo

BADANIA ŻELIWA Z GRAFITEM KULKOWYM PO DWUSTOPNIOWYM HARTOWANIU IZOTERMICZNYM Część II

BADANIA ŻELIWA Z GRAFITEM KULKOWYM PO DWUSTOPNIOWYM HARTOWANIU IZOTERMICZNYM Część II 14/17 ARCHIWUM ODLEWNICTWA Rok 2005, Rocznik 5, Nr 17 Archives of Foundry Year 2005, Volume 5, Book 17 PAN - Katowice PL ISSN 1642-5308 BADANIA ŻELIWA Z GRAFITEM KULKOWYM PO DWUSTOPNIOWYM HARTOWANIU IZOTERMICZNYM

Bardziej szczegółowo

CHARAKTERYSTYKA STRUKTURALNA WARSTWY WIERZCHNIEJ W STALIWIE Cr Mo W WARUNKACH ŚCIERANIA

CHARAKTERYSTYKA STRUKTURALNA WARSTWY WIERZCHNIEJ W STALIWIE Cr Mo W WARUNKACH ŚCIERANIA 13/12 ARCHIWUM ODLEWNICTWA Rok 2004, Rocznik 4, Nr 12 Archives of Foundry Year 2004, Volume 4, Book 12 PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 CHARAKTERYSTYKA STRUKTURALNA WARSTWY WIERZCHNIEJ W STALIWIE Cr Mo W

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH

INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH INSTYTUT MASZYN I URZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH Politechnika Śląska w Gliwicach INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH BADANIE ZACHOWANIA SIĘ MATERIAŁÓW PODCZAS ŚCISKANIA Instrukcja przeznaczona jest dla studentów

Bardziej szczegółowo

WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNE ŻELIWA SFEROIDALNEGO OBRABIANEGO RÓŻNYMI MODYFIKATORAMI

WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNE ŻELIWA SFEROIDALNEGO OBRABIANEGO RÓŻNYMI MODYFIKATORAMI 89/18 ARCHIWUM ODLEWNICTWA Rok 2006, Rocznik 6, Nr 18 (2/2) ARCHIVES OF FOUNDRY Year 2006, Volume 6, N o 18 (2/2) PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNE ŻELIWA SFEROIDALNEGO OBRABIANEGO

Bardziej szczegółowo

Ich właściwości zmieniające się w szerokim zakresie w zależności od składu chemicznego (rys) i technologii wytwarzania wyrobu.

Ich właściwości zmieniające się w szerokim zakresie w zależności od składu chemicznego (rys) i technologii wytwarzania wyrobu. STOPY ŻELAZA Ich właściwości zmieniające się w szerokim zakresie w zależności od składu chemicznego (rys) i technologii wytwarzania wyrobu. Ze względu na bardzo dużą ilość stopów żelaza z węglem dla ułatwienia

Bardziej szczegółowo

TWARDOŚĆ, UDARNOŚĆ I ZUŻYCIE EROZYJNE STALIWA CHROMOWEGO

TWARDOŚĆ, UDARNOŚĆ I ZUŻYCIE EROZYJNE STALIWA CHROMOWEGO 24/2 Archives of Foundry, Year 200, Volume, (2/2) Archiwum Odlewnictwa, Rok 200, Rocznik, Nr (2/2) PAN Katowice PL ISSN 642-5308 TWARDOŚĆ, UDARNOŚĆ I ZUŻYCIE EROZYJNE STALIWA CHROMOWEGO J. KILARSKI, A.

Bardziej szczegółowo

Stale niestopowe jakościowe Stale niestopowe specjalne

Stale niestopowe jakościowe Stale niestopowe specjalne Ćwiczenie 5 1. Wstęp. Do stali specjalnych zaliczane są m.in. stale o szczególnych własnościach fizycznych i chemicznych. Są to stale odporne na różne typy korozji: chemiczną, elektrochemiczną, gazową

Bardziej szczegółowo

MONITOROWANIE PRODUKCJI I KONTROLA JAKOŚCI STALIWA ZA POMOCĄ PROGRAMU KOMPUTEROWEGO

MONITOROWANIE PRODUKCJI I KONTROLA JAKOŚCI STALIWA ZA POMOCĄ PROGRAMU KOMPUTEROWEGO 50/17 ARCHIWUM ODLEWNICTWA Rok 2005, Rocznik 5, Nr 17 Archives of Foundry Year 2005, Volume 5, Book 17 PAN - Katowice PL ISSN 1642-5308 MONITOROWANIE PRODUKCJI I KONTROLA JAKOŚCI STALIWA ZA POMOCĄ PROGRAMU

Bardziej szczegółowo

WPŁYW DOMIESZKI CYNKU NA WŁAŚCIWOŚCI SILUMINU EUTEKTYCZNEGO. A. PATEJUK Instytut Materiałoznawstwa i Mechaniki Technicznej WAT Warszawa

WPŁYW DOMIESZKI CYNKU NA WŁAŚCIWOŚCI SILUMINU EUTEKTYCZNEGO. A. PATEJUK Instytut Materiałoznawstwa i Mechaniki Technicznej WAT Warszawa 34/44 Solidification of Metals and Alloys, Year 000, Volume, Book No. 44 Krzepnięcie Metali i Stopów, Rok 000, Rocznik, Nr 44 PAN Katowice PL ISSN 008-9386 WPŁYW DOMIESZKI CYNKU NA WŁAŚCIWOŚCI SILUMINU

Bardziej szczegółowo

KOMPOZYTOWE WARSTWY STOPOWE C Cr Mn NA ODLEWACH STALIWNYCH. Katedra Odlewnictwa Wydziału Mechanicznego Technologicznego Politechniki Śląskiej 2

KOMPOZYTOWE WARSTWY STOPOWE C Cr Mn NA ODLEWACH STALIWNYCH. Katedra Odlewnictwa Wydziału Mechanicznego Technologicznego Politechniki Śląskiej 2 50/44 Solidification of Metals and Alloys, Year 2000, Volume 2, Book No. 44 Krzepnięcie Metali i Stopów, Rok 2000, Rocznik 2, Nr 44 PAN Katowice PL ISSN 0208-9386 KOMPOZYTOWE WARSTWY STOPOWE C Cr Mn NA

Bardziej szczegółowo

ANALIZA KRYSTALIZACJI STOPU AlMg (AG 51) METODĄ ATND

ANALIZA KRYSTALIZACJI STOPU AlMg (AG 51) METODĄ ATND 18/22 Archives of Foundry, Year 2006, Volume 6, 22 Archiwum Odlewnictwa, Rok 2006, Rocznik 6, Nr 22 PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 ANALIZA KRYSTALIZACJI STOPU AlMg (AG 51) METODĄ ATND T. CIUĆKA 1 Katedra

Bardziej szczegółowo

37/42 KSZTAL TOW ANIE WARSTWY WIERZCHNIEJ ODLEWU STOPU KOBALTU METODĄ GTAW. Zenon OPIEKUN STRESZCZENIE. l. WSTĘP

37/42 KSZTAL TOW ANIE WARSTWY WIERZCHNIEJ ODLEWU STOPU KOBALTU METODĄ GTAW. Zenon OPIEKUN STRESZCZENIE. l. WSTĘP 37/42 Solidification o f Metais and Alloys, Year 2000, Volume 2, Book No 42 Krzepnięcie Metali i Stopów, Rok 2000, Rocznik 2, Nr 42 P AN-Katowice, PL ISSN 0208-9386 KSZTAL TOW ANIE WARSTWY WIERZCHNIEJ

Bardziej szczegółowo

ODPORNO NA KOROZJ WIELOSKŁADNIKOWYCH STOPÓW NA OSNOWIE Al-Mg

ODPORNO NA KOROZJ WIELOSKŁADNIKOWYCH STOPÓW NA OSNOWIE Al-Mg 9/21 ARCHIWUM ODLEWNICTWA Rok 2006, Rocznik 6, Nr 21(1/2) ARCHIVES OF FOUNDARY Year 2006, Volume 6, Nº 21 (1/2) PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 ODPORNO NA KOROZJ WIELOSKŁADNIKOWYCH STOPÓW NA OSNOWIE Al-Mg

Bardziej szczegółowo

WPŁYW TEMPERATURY WYŻARZANIA NA WIELKOŚĆ ZIARNA

WPŁYW TEMPERATURY WYŻARZANIA NA WIELKOŚĆ ZIARNA WPŁYW TEMPERATURY WYŻARZANIA NA WIELKOŚĆ ZIARNA AUSTENITU W STALI HARDOX 450 Katarzyna Pawlak 1,* 1 Politechnika Wrocławska, Wydział Mechaniczny, Katedra Materiałoznawstwa, Wytrzymałości i Spawalnictwa,

Bardziej szczegółowo

IDENTYFIKACJA FAZ W STABILIZOWANYM STALIWIE AUSTENITYCZNYM

IDENTYFIKACJA FAZ W STABILIZOWANYM STALIWIE AUSTENITYCZNYM 27/22 Archives of Foundry, Year 2006, Volume 6, 22 Archiwum Odlewnictwa, Rok 2006, Rocznik 6, Nr 22 PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 IDENTYFIKACJA FAZ W STABILIZOWANYM STALIWIE AUSTENITYCZNYM M.GARBIAK 1

Bardziej szczegółowo

SILUMIN NADEUTEKTYCZNY Z DODATKAMI Cr, Mo, W i Co

SILUMIN NADEUTEKTYCZNY Z DODATKAMI Cr, Mo, W i Co 18/38 Solidification of Metals and Alloys, No. 38, 1998 Krzepnięcie Metali i Stopów, nr 38, 1998 PAN Katowice PL ISSN 0208-9386 SILUMIN NADEUTEKTYCZNY Z DODATKAMI Cr, Mo, W i Co PIETROWSKI Stanisław, Instytut

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA DO CWICZENIA NR 4

INSTRUKCJA DO CWICZENIA NR 4 INSTRUKCJA DO CWICZENIA NR 4 Temat ćwiczenia: Statyczna próba rozciągania metali Celem ćwiczenia jest wykonanie próby statycznego rozciągania metali, na podstawie której można określić następujące własności

Bardziej szczegółowo

ANALIZA I DOSKONALENIE SKŁADU CHEMICZNEGO STOPU W CELU POPRAWY CECH EKSPLOATACYJNYCH TŁUMIKÓW SAMOCHODOWYCH

ANALIZA I DOSKONALENIE SKŁADU CHEMICZNEGO STOPU W CELU POPRAWY CECH EKSPLOATACYJNYCH TŁUMIKÓW SAMOCHODOWYCH 2017 Redakcja naukowa tomu: SKOTNICKA-ZASADZIEŃ Bożena 11 ANALIZA I DOSKONALENIE SKŁADU CHEMICZNEGO STOPU W CELU POPRAWY CECH EKSPLOATACYJNYCH TŁUMIKÓW SAMOCHODOWYCH 11.1 WPROWADZENIE Część tłumików produkowanych

Bardziej szczegółowo

GEOMETRIA NADTOPIEŃ I STRUKTURA USZLACHETNIONYCH POWIERZCHNIOWO ODLEWÓW Z NADEUTEKTYCZNEGO STOPU Al-Si

GEOMETRIA NADTOPIEŃ I STRUKTURA USZLACHETNIONYCH POWIERZCHNIOWO ODLEWÓW Z NADEUTEKTYCZNEGO STOPU Al-Si 25/17 ARCHIWUM ODLEWNICTWA Rok 2005, Rocznik 5, Nr 17 Archives of Foundry Year 2005, Volume 5, Book 17 PAN - Katowice PL ISSN 1642-5308 GEOMETRIA NADTOPIEŃ I STRUKTURA USZLACHETNIONYCH POWIERZCHNIOWO ODLEWÓW

Bardziej szczegółowo

SILUMIN OKOŁOEUTEKTYCZNY Z DODATKAMI Cr, Mo, W i Co

SILUMIN OKOŁOEUTEKTYCZNY Z DODATKAMI Cr, Mo, W i Co 17/38 Solidification of Metals and Alloys, No. 38, 1998 Krzepnięcie Metali i Stopów, nr 38, 1998 PAN Katowice PL ISSN 0208-9386 SILUMIN OKOŁOEUTEKTYCZNY Z DODATKAMI Cr, Mo, W i Co PIETROWSKI Stanisław,

Bardziej szczegółowo