ISSN X. msp.krakow.pl INFORMATOR DLA PRZEDSIĘBIORCÓW

Transkrypt

1 msp.krakow.pl ISSN X INFORMATOR 37 październik 2008 DLA PRZEDSIĘBIORCÓW

2 Wydział Podatków i Opłat Renta a prowadzenie działalności gospodarczej 36 wrzesień 2008 msp.krakow.pl SPIS TREŚCI ELEMENTARZ PRZEDSIĘBIORCY Innowacyjność w MSP cz FUNDUSZE EUROPEJSKIE Pieniądze z UE przeznaczone dla firm ze wszystkich państw członkowskich MAPA INSTYTUCJI Wydział Strategii i Rozwoju Miasta Urząd Miasta Krakowa Instytucje otoczenia biznesu działające w Krakowie cz. II INFORMACJE DLA PRZEDSIĘBIORCÓW Wydział Spraw Administracyjnych, Punkt Obsługi Przedsiębiorcy Urząd Miasta Krakowa Zawieszanie działalności gospodarczej przez przedsiębiorców cz Zakład Ubezpieczeń Społecznych Ubezpieczenia społeczne a zawieszanie działalności gospodarczej...18 Wydział Strategii i Rozwoju Miasta Urząd Miasta Krakowa Nowe poradniki na stronie msp.krakow.pl Izba Skarbowa w Krakowie Wniosek o indywidualną interpretację przepisów prawa podatkowego REDAKCJA Informator dla Przedsiębiorców msp.krakow.pl Referat ds. Rozwoju Przedsiębiorczości Wydział Strategii i Rozwoju Miasta Urząd Miasta Krakowa Pl. Wszystkich Świętych Kraków tel.: (012) , msp@um.krakow.pl Sekretarz redakcji: Anna Brydniak Opracowanie graficzne, skład, łamanie tekstu: mygraf grafika użytkowa

3 Innowacyjność w MSP cz. 1 Innowacyjność w MSP pozyskiwanie środków W czerwcowym, 34 numerze naszego informatora, zamieściliśmy artykuł Wprowadzenie w zagadnienie innowacyjności dla MSP. Niejako w uzupełnieniu do niego rozpoczynamy druk dokładnych i szczegółowych informacji dotyczących pozyskiwania środków służących wspieraniu innowacyjności w przedsiębiorstwie. Pierwszą część zebranego materiału przedstawiamy teraz, dokończenie nastąpi w numerze listopadowym. 1. Pomoc na innowacyjność spoza UE MSP chcące pozyskać pieniądze na działalność innowacyjną poza środkami z Unii Europejskiej mogą liczyć na wsparcie krajowe. Są to trzy instrumenty: Program Bony Na Innowacje, pożyczka na realizację inwestycji o charakterze innowacyjnym, wsparcie na uzyskanie certyfikatu wyrobu, wymaganego na rynkach zagranicznych. 1.1 Realizatorem Programu Bony Na Innowacje jest Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości. O dofinansowanie w ramach programu mogą ubiegać się wyłącznie mikro i mali przedsiębiorcy. Muszą być to firmy, które posiadają siedzibę lub zamieszkują na terytorium Polski, w okresie trzech ostatnich lat kalendarzowych poprzedzających rok złożenia wniosku o udzielenie wsparcia w ramach bonu na innowacje nie korzystały z usług żadnej jednostki naukowej w zakresie prac badawczo rozwojowych. Przedsiębiorca nie może być powiązany kapitałowo/osobowo z jednostką naukową zlecającą mu wykonanie usługi w ramach programu, nie może także drugi raz uzyskać środków z programu. Maksymalna wartość dofinansowania, udzielona jednej firmie wynosi 15 tys zł, maksymalny poziom wsparcia 100% wartości wydatków kwalifkowanych. Pieniądze z Programu Bon Na Innowacje są wypłacane przez PARP do jednostki naukowej, która zleca wykonanie usługi przedsiębiorstwu. Program jest realizowany do 2010 roku, jego budżet wynosi 30 mln zł. 1.2 Mikro, mali i średni przedsiębiorcy chcący zrealizować inwestycję o charakterze innowacyjnym mogą składać wnioski w siedzibie Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości. Istnieje możliwość uzyskania pożyczki na realizację inwestycji o charakterze innowacyjnym. Jej wielkość nie może przekroczyć 75% wydatków kwalifikujących się do objęcia pożyczką, ani 2 mln zł. Wydatki na zakup usług doradczych nie mogą przekroczyć 15% sumy wydatków kwalifikujących się do objęcia pożyczką. Oprocentowanie jest nie niższe niż poziom aktualnie obowiązującej stopy referencyjnej, którą określa Komisja Europejska. Stopa jest publikowana w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Wnioskodawca ma prawo do zawieszenia spłaty kapitału i odsetek w okresie inwestycji, nie dłużej jednak niż na okres 2 lat. Sama pożyczka jest udzielana na okres maksymalnie 10 lat. Z pożyczki można sfinansować: zakup i wdrożenie wyników prac badawczo rozwojowych, zakup licencji krajowych lub zagranicznych, polegający na nabyciu uprawnień do wykorzystywania rozwiązań naukowych i technicznych oraz doświadczeń produkcyjnych, zakup i montaż maszyn lub urządzeń, budowę, rozbudowę, lub modernizację budynków lub instalacji niezbędnych do wprowadzenia rozwiązania innowacyjnego, zakup usług doradczych. 1.3 Kolejnym instrumentem dla MSP jest wsparcie na uzyskanie certyfikatu wyrobu, wymaganego na rynkach zagranicznych. Wsparcie obejmuje dofinansowanie kosztów związanych z uzyskaniem przez przedsiębiorcę z sektora MSP certyfikatu zgodności wyrobów z wymaganiami określonymi w normach danego rynku zagranicznego lub normach międzynarodowych, a także kosztów związanych z uzyskaniem ELEMENTARZ PRZEDSIĘBIORCY

4 Innowacyjność w MSP cz. 1 ELEMENTARZ PRZEDSIĘBIORCY świadectw lub atestów wymaganych w obrocie towarami na rynkach zagranicznych lub przedłużeniem ważności certyfikatów, świadectw czy atestów. Refundacja nie może przekroczyć 50% wartości kosztów związanych z uzyskaniem certyfikatu wyrobu, wymaganego na rynkach zagranicznych, w tym kosztów doradztwa z wyłączeniem certyfikatów wymaganych na jednolitym rynku europejskim. Kwota dofinansowania przedsiębiorcy nie może przekroczyć 50 tys. PLN w skali roku. 2. Pomoc na innowacyjność z Unii Europejskiej Przedsiębiorcy mogą pozyskać środki w dziedzinie badań i innowacyjności ze środków UE z trzech źródeł: Programu Ramowego, 2.2 Programu Ramowego na Rzecz Konkurencyjności i Innowacji, 2.3 Funduszy Strukturalnych. zwiększenie dynamizmu, kreatywności i doskonałości europejskich badań naukowych w pionierskich dziedzinach nauki, wzmocnienie potencjału ludzkiego w zakresie badań i technologii poprzez zapewnienie lepszej edukacji i szkoleń, łatwiejszego dostępu do potencjału i infrastruktury badawczej, wzrost uznania dla zawodu naukowca oraz zachęcenie badaczy do mobilności i rozwijania kariery naukowej, zintensyfikowanie dialogu między światem nauki i społeczeństwem w Europie celem zwiększenia społecznego zaufania do nauki, wspieranie szerokiego stosowania rezultatów i rozpowszechniania wiedzy uzyskanej w wyniku działalności badawczej, finansowanej ze środków publicznych. Sam Program Ramowy składa się z czterech programów szczegółowych, uzupełnionych o program szczegółowy obejmujący badania nuklearne (EUROATOM) i działania Wspólnotowego Centrum Badawczego (JRC). Ad Program Ramowy w Zakresie Badań i Rozwoju Technologicznego (7 PR) to największy mechanizm finansowania i tworzenia badań na poziomie europejskim. Obowiązuje przez 7 lat lat ( ). Jego budżet wynosi prawie 54 miliardy euro, w porównaniu do poprzedniego, 6-ego Programu obejmuje większą o 63% ilość środków finansowych. 7 PR stanowi podstawowy instrument realizacji celu strategicznego, wyznaczonego przez Radę Europejską w marcu 2000 roku w Lizbonie. Na tym spotkaniu uchwalono sławną Strategię Lizbońską, zakładającą przekształcenie UE do 2010 roku w najbardziej konkurencyjną i dynamiczną, opartą na wiedzy gospodarkę na świecie, mogącą zapewnić trwały wzrost gospodarczy, stworzyć liczne i lepsze miejsca pracy, zagwarantować większą spójność społeczną. Program ma następujące cele do zrealizowania: wspieranie współpracy ponadnarodowej we wszystkich obszarach badań i rozwoju technologicznego, Program Współpraca (Cooperation) Program ma na celu wspieranie ponadnarodowej współpracy naukowo badawczej w dziesięciu obszarach tematycznych: zdrowie, żywność, rolnictwo, rybołówstwo i biotechnologia, technologie informacyjne i komunikacyjne, nanonauki, nanotechnologie, materiały i nowe technologie produkcyjne, energia, środowisko, transport, nauki społeczno ekonomiczne i humanistyczne, przestrzeń kosmiczna, bezpieczeństwo. Pomysły (Ideas) Program wspiera badania znajdujące się na granicy wiedzy (frontier research) inicjowane przez naukowców we wszystkich dziedzinach nauki.

5 Innowacyjność w MSP cz. 1 Ludzie (People) Celem tego programu jest ilościowe i jakościowe wzmacnianie potencjału ludzkiego w zakresie badań i rozwoju technologicznego w Europie oraz zachęcanie do mobilności międzynarodowej i międzysektorowej. Możliwości (Capacities) Program ten ma na celu wspierać infrastrukturę badawczą, regionalne klastry badawcze, rozwój potencjału badawczego, badania na rzecz małych i średnich przedsiębiorstw, problem budowy społeczeństwa opartego na wiedzy, koordynację polityki badawczej oraz horyzontalne działania w zakresie współpracy międzynarodowej. Joint Research Centre uzupełnia działania prowadzone w państwach członkowskich związane z wykorzystaniem funduszy strukturalnych, zwłaszcza w przemyśle, rolnictwie i edukacji, ochronie środowiska. Program EURATOM ma na celu wspieranie działań badawczo- szkoleniowych z zakresu energetyki jądrowej. Budżet na lata w ramach 7 PR przedstawia się następująco: Program Szczegółowy Budżet w mln euro COOPERATION (WSPÓŁPRACA) Zdrowie Żywność Technologie informacyjne Nanonauki Energia Środowisko Transport Nauki społeczno-ekonomiczne Przestrzeń Kosmiczna Bezpieczeństwo IDEAS (POMYSŁY) PEOPLE (LUDZIE) CAPACITIES (MOŻLIWOŚCI) Infrastruktury badawcze Badania na rzecz MŚP Regiony wiedzy Potencjał badawczy Nauka w społeczeństwie Spójny rozwój polityk badawczych Współpraca międzynarodowa 180 Nienuklearne działania JRC Budżet 7PR EURATOM Beneficjentami dla projektów finansowych ze środków 7 Programu Ramowego mogą być osoby fizyczne oraz osoby prawne powołane na mocy prawa krajowego obowiązującego w miejscu ich siedziby na mocy prawa wspólnotowego lub prawa międzynarodowego, są to: uczelnie wyższe, organizacje badawcze (w tym instytuty PAN, jednostki badawczo rozwojowe), osoby prawne utworzone na mocy prawa wspólnotowego (w tym Wspólnotowe Centrum Badawcze JRC), organizacje międzynarodowe, instytucje publiczne, organy samorządowe i szkoły średnie, przedsiębiorstwa, w tym małe i średnie MSP zatrudniające mniej niż 250 osób, o rocznym dochodzie nie przekraczającym 50 mln euro lub rocznym bilansie nie przekraczającym 43 mln euro. Muszą to być przedsiębiorstwa niezależne od firm nie będących MSP (obce przedsiębiorstwo nie może mieć większego udziału kapitałowego lub głosu). Firma beneficjent nie jest jednostką naukowo-badawczą, kontaktową instytucją badawczą ani konsultingową. Zasada ogólna odnosząca się do minimalnej liczby uczestników projektu wymaga, by brały w nim udział 3 niezależne od siebie podmioty z trzech różnych krajów członkowskich lub stowarzyszonych. W przypadku części projektów koordynacyjnych i wspierających oraz niektórych działań na rzecz szkolenia naukowców i rozwoju ich kariery (program Ludzie), a także projektów finansowanych w ramach Europejskiej Rady Badań (program Pomysły) do realizacji projektu wystarczy jeden podmiot z kraju członkowskiego lub stowarzyszonego. Działania podejmowane w ramach 7 Programu Ramowego są wspierane przez kilka systemów finansowania (instrumenty). ELEMENTARZ PRZEDSIĘBIORCY

6 Innowacyjność w MSP cz. 1 ELEMENTARZ PRZEDSIĘBIORCY 6 W ramach Programu mamy do czynienia z 6 rodzajami projektów. projekty współpracy mają za zadanie współfinansowanie prac badawczych, których celem jest stworzenie nowej wiedzy, technologii lub produktu. W projekcie muszą uczestniczyć przynamniej 3 niezależne podmioty prawne z 3 różnych państw członkowskich. Mogą trwać od 24 do 60 miesięcy, Są to projekty do 6 mln euro. sieci doskonałości ich celem jest stworzenie stałych sieci współpracy, dzięki którym Europa będzie mogła przeciwstawić się fragmentacji badań oraz objąć przewodnictwo światowe w konkretnych dziedzinach. Muszą je realizować minimum 3 niezależne od siebie instytucje z 3 krajów członkowskich. Te projekty mogą sobie liczyć od 3 do 6 mln euro, a ich realizacja trwa 4860 miesięcy. akcje wspierające i koordynujące celem projektów jest promowanie współpracy oraz koordynowanie działalności badawczej i innowacyjnej finansowanej na szczeblu krajowym, organizację konferencji, spotkań, dobrych praktyk, wspieranie realizacji Programu Ramowego. Akcje koordynujące mogą być realizowane przez minimum 3 niezależne od siebie instytucje z 3 krajów, a w przypadku akcji wspierających realizuje ją jedna instytucja z 1 kraju. Projekt może być realizowany przez okres od kilku do 48 miesięcy. akademia przemysłowa Marii-Curie celem jej jest wypracowanie długoterminowej współpracy między środowiskiem akademickim, przemysłem i MSP, uaktywnienie mobilności między sektorami oraz zwiększenie wiedzy przez partnerstwo w zakresie badań. Projekt umożliwia wymianę personelu w drodze oddelegowania między sektorami (2-24 miesięcy), osoba powinna pracować przynajmniej 1 rok w instytucji macierzystej, rekrutację doświadczonych naukowców spoza partnerstwa (od 12 do 24 miesięcy), organizacja wspólnych przedsięwzięć (szkolenia, warsztaty, seminaria), możliwość zakupu sprzętu dla MSP do 10% wartości projektu. badania na rzecz MSP celem badań jest rozwiązywanie problemów technologicznych dla małych i średnich przedsiębiorstw przez jednostki naukowe MSP zlecają prace badawcze. Pomoc dotyczy firm głównie niskiej lub średniej techniki z ograniczonymi możliwościami prowadzenia samodzielnych badań. MSP mają prawo do wykorzystania i upowszechniania wyników tych badań. Projekty są realizowane przez konsorcja, w skład którego wchodzą minimum 3 MSP z 3 różnych krajów członkowskich, 2 niezależnych wykonawców badań. Zalecana wielkość konsorcjum to od 5 do 10 członków. Projekt o budżecie 0,51,5 mln euro może trwać do jednego roku. badania na rzecz stowarzyszeń MSP celem projektów jest opracowywanie technicznych rozwiązań problemów wspólnych dla większych grup MSP (takich jak stowarzyszenia, izby gospodarcze) w określonych sektorach przez jednostki naukowe. Takie projekty mogą być składane przez konsorcja, do których należą 3 stowarzyszenia MSP z 3 różnych krajów członkowskich lub 1 stowarzyszenie o zasięgu ogólnoeuropejskim, 2 niezależnych wykonawców badań. Zalecana wielkość konsorcjum to od 10 do 15 uczestników. Budżet projektu liczy od 2,5 mln do 4 mln euro, a czas trwania projektu 23 lata. MSP składające projekty w ramach 7 Programu Ramowego uzyskują wiele znaczących korzyści, takich jak: dofinansowanie 75% kosztów projektu, w razie niepowodzenia projektu nie muszą zwracać środków Komisji Europejskiej, środki finansowe pozyskane z PR podlegają zwolnieniu z podatku dochodowego od osób prawnych oraz od osób fizycznych, natychmiastowy i nieograniczony dostęp do wyników badań, możliwość prawnego zabezpieczenia wiedzy i technologii wnoszonej przez daną firmę do projektu, jak również opracowanej przez daną firmę w trakcie trwa-

7 Innowacyjność w MSP cz. 1 nia projektu., nowe kontakty, wzrost prestiżu i konkurencyjności firmy. Więcej informacji na temat Programu można znaleźć na stronie: cele_i_budzet.html Ad 2.2 Program Ramowy Na Rzecz Konkurencyjności i Innowacji (Competiveness and Innovation Framework Programme CIP) ma na celu promowanie konkurencyjności europejskich przedsiębiorstw. Stworzono go przede wszystkim dla małych i średnich przedsiębiorstw. Jego zadaniem jest wspieranie działalności innowacyjnej (w tym innowacji ekologicznej), zapewnienie lepszego dostępu do środków finansowych oraz świadczenie na poziomie regionalnym usług wsparcia dla biznesu. Program ma także zachęcać do szerszego i lepszego wykorzystania technologii informacyjnych i komunikacyjnych (ICT) oraz wspomagać rozwój społeczeństwa informacyjnego. Promuje wykorzystanie energii odnawialnej i efektywność energetyczną. Jest realizowany w latach Jego budżet na te lata wynosi 3,63 mld euro. Na CIP składają się 3 Programy Szczegółowe: Program na Rzecz Przedsiębiorczości i Innowacji (EIP), Program na Rzecz Wspierania Polityki Dotyczącej Technologii Informacyjnych i Komunikacyjnych oraz Program Szczegółowy Inteligentna Europa Program dla Europy. Program na Rzecz Przedsiębiorczości i Innowacji. Najwięcej środków, ponad 2 mln euro przeznaczono na pierwszy z trzech programów (EIP). W jego ramach MSP mogą liczyć na trzy instrumenty wsparcia. Pierwszym jest High Growth and Innovative SME Facility (GIF), jest to instrument na rzecz wysokiego tempa wzrostu i innowacyjności małych i średnich przedsiębiorstw obejmuje inwestycje w wyspecjalizowane fundusze podwyższonego ryzyka, fundusze, które działają w skali regionu lub kraju, fundusze venture capital, finansujące działania badawczo-rozwojowe. Fundusze, dofinansowane ze środków EIP udostępniają pieniądze innowacyjnym MSP, mającym wysoki potencjał wzrostu i rozwoju. Pomagają przedsiębiorcom rozpocząć działalność gospodarczą, wprowadzić produkt na rynek, także prowadzić działalność badawczo-rozwojową. Przedsiębiorcy dzięki GIF-om mogą uzyskać dofinansowanie w bardzo wczesnej fazie rozwoju, poziom ryzyka inwestycyjnego jest dużo niższy. SMEG jest drugim instrumentem FIP zarządzanym w imieniu Komisji Europejskiej Europejski Fundusz Inwestycyjny. Zadaniem SMEGU jest udzielanie regwarancji na rzecz programów gwarancyjnych działających w kwalifikujących się państwach oraz udzielanie gwarancji bezpośrednich na rzecz innych pośredników finansowych. Na SMEG składają się 4 elementy: gwarancje dla kredytów/pożyczek/leasingu mają pomóc pokonać trudności MSP przy pozyskiwaniu funduszy, wynikających z braku wystarczającego zabezpieczenia lub ze względu na ryzyko, postrzegane jako większe w przypadku inwestycji w niektóre działania związane z wiedzą, takie jak rozwój technologiczny, innowacje i transfer technologii, gwarancje dla mikrokredytów- ich celem jest zachęcenie instytucji finansowych do udzielania kredytów na mniejsze kwoty, które wiążą się z wyższymi jednostkowymi kosztami obsługi. Pośrednicy finansowi oprócz gwarancji mogą otrzymać dotacje kompensujące wysokie koszty administracyjne charakterystyczne dla finansowania przy pomocy mikrokredytów, gwarancje dla inwestycji kapitałowych dotyczą inwestycji udostępniających kapitał zalążkowy lub kapitał w fazie startu, także finansowanie mezaninowe, mające na celu zmniejszenie szczególnych trudności, na jakie napotykają MSP z powodu sła- ELEMENTARZ PRZEDSIĘBIORCY 7

8 Innowacyjność w MSP cz. 1 ELEMENTARZ PRZEDSIĘBIORCY bej struktury finansowej oraz wynikających z transferu przedsiębiorstwa, gwarancje dla kredytów przeznaczonych na cele sekuryzytacji ich celem jest ułatwienie pozyskania środków na pokrycie długu MSP. Ostatnim instrumentem wsparcia w ramach Programu EIP jest CBS, zarządzany przy udziale międzynarodowych instytucji finansowych. Zarządzają nim Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju, Europejski Bank Inwestycyjny, Europejski Fundusz Inwestycyjny oraz Bank Rozwoju Rady Europy. Główne cele CBS polegają na: poprawie jakości specjalistycznej wiedzy pośredników finansowych inwestujących w innowacyjne MSP lub MSP wykazujące znaczący potencjał wzrostu, zwiększaniu podaży kredytów dla MSP przez ulepszanie procedur oceny wiarygodności finansowej w ramach kredytowania MSP. Na CBS składają się 2 działania: działanie w zakresie kapitału zalążkowego w jego ramach udzielane są dotacje dla funduszy zalążkowych i funduszy na roz- ruch podobnych organizacji. Ma ono pobudzić napływ kapitału podwyższonego ryzyka dla innowacyjnych MSP oraz innych MSP wskazujących potencjał wzrostu, także działającymi w tradycyjnych sektorach gospodarki. Wsparcie może być udzielane na długoterminowe zatrudnienie dodatkowego personelu posiadającego specjalistyczną wiedzę z zakresu inwestycji lub technologii. działanie w zakresie partnerstwa są to dotacje dla pośredników finansowych na pokrycie kosztów pomocy technicznej mającej na celu poprawę ich procedur oceny wiarygodności finansowej MSP. Ma to pomóc w pobudzeniu napływu środków na rzecz MSP w państwach o niskim poziomie pośrednictwa bankowego. Działanie w dużej mierze polega na ulepszeniu zdolności banków i innych instytucji finansowych do oszacowania ekonomicznej żywotności projektów, w których znaczącą rolę odgrywają innowacje ekologiczne. Ciąg dalszy w następnym numerze. Jarosław Mąsior Wydział Strategii i Rozwoju Miasta 8

9 Fundusze Europejskie Pieniądze z UE przeznaczone dla firm ze wszystkich państw członkowskich Poza Funduszami Strukturalnymi oraz Funduszem Spójności przedsiębiorcy mogą uzyskać również środki z dwóch innych, ciekawych Programów Unijnych. Program Life+ to jedyny program UE dotyczący wyłącznie ochrony środowiska naturalnego, natomiast Marco Polo II dotyczy usług transportowych. W obu Programach przedsiębiorcy składają wnioski na szczeblu krajowym, a decyzję o dofinansowaniu podejmuje Komisja Europejska. Składając projekty, polscy przedsiębiorcy rywalizują o pieniądze unijne nie tylko między sobą, lecz również z ich odpowiednikami z innych krajów unijnych i innych organizacji, takich jak EFTA czy EEA. Program Life+ W 1992 roku Komisja Europejska utworzyła Instrument Finansowy Life, który był stosowany do 2006 r. W okresie Polska również mogła korzystać z tego instrumentu, dzięki czemu zrealizowano cztery projekty z zakresu ochrony środowiska i różnorodności biologicznej. W 2007 roku uruchomiono nowy instrument finansowy Life+. Kolejne edycje programów Life i Life+ to programy przeznaczone wyłącznie na ochronę środowiska. Obecnie prowadzi się drugą rundę naboru wniosków projektowych w ramach Programu, trwającą do 21 listopada 2008r. Nabór przedłożonych wniosków odbywa się na poziomie krajowym, Instytucją Wdrażającą jest Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Ostateczna ocena i decyzja o przyznaniu bądź nie przyznaniu dofinansowania należy do Komisji Europejskiej. Budżet do Programu Life+ wynosi ponad 2 miliony euro, z czego Polska ma do rozdysponowania na lata mln euro. Program jest przeznaczony wyłącznie dla zagadnień związanych z ochroną środowiska. Wspiera realizację priorytetów 6 Programu Działań na Rzecz Środowiska ( ), czyli: ochronę przyrody i bioróżnorodności, przeciwdziałanie zmianom klimatu, zminimalizowanie negatywnych skutków wpływu zanieczyszczeń środowiska na zdrowie ludzi, zrównoważone wykorzystanie zasobów naturalnych i racjonalna gospodarka odpadami. Beneficjentem programu może być każdy podmiot zarejestrowany na terytorium państwa członkowskiego należącego do Wspólnoty Europejskiej. Na potrzeby procesu oceny wniosków określono 3 rodzaje beneficjentów: podmioty publiczne, podmioty prywatne o charakterze komercyjnym i podmioty prywatne o charakterze komercyjnym. Podczas poprzednich edycji programu Life większość beneficjentów wywodziła się z instytucji publicznych, lecz mogą to też być przedsiębiorstwa prywatne czy organizacje pozarządowe. W realizacji projektu może uczestniczyć kilka podmiotów, poza beneficjentem głównym mamy także beneficjentów towarzyszących oraz współfinansujących. Tworzenie partnerstw jest charakterystyczne dla innych państw członkowskich. Do obowiązków beneficjenta głównego należy przygotowanie wniosku, współpraca z Komisją Europejską na poszczególnych etapach oceny wniosku, nadzór nad przepływami finansowymi w czasie realizacji projektu, oraz informowanie Komisji o realizacji projektu. Beneficjent towarzyszący w projekcie to podmiot biorący udział zarówno pod względem merytorycznym, jak i finansowym. Wykonuje część prac realizacyjnych oraz wnosi swój wkład finansowy do budżetu projektu. Beneficjent współfinansujący to specyficzny typ partnera, który nie mając obowiązku wniesienia wkładu technicznego podczas realizacji projektu, wspiera go pod względem finansowym. Współfinansujący nie otrzymują żadnych środków z budżetu unijnego oraz nie mogą pełnić funkcji podwykonawców. WYDZIAŁ STRATEGII I ROZWOJU 9

10 WYDZIAŁ STRATEGII I ROZWOJU 10 Na Program składają się 3 komponenty. Pierwszy z komponentów dzieli się na dwa podkomponenty: Przyrodę i Różnorodność Biologiczną. W pierwszym podkomponencie projekty muszą zakładać realizację sprawdzonych, efektywnych pod względem finansowym metod ochrony konkretnych gatunków i siedlisk przyrodniczych. Projekty powinny poprawiać stan ochrony gatunków i siedlisk uznanych za istotne dla zachowania na terenie Wspólnoty Europejskiej, zgodnie z dyrektywą ptasią i siedliskową. Projekt musi mieć charakter demonstracyjny, bądź stanowić dobrą praktykę. Projekt demonstracyjny to wdrożenie nowych lub nie stosowanych dotąd na szeroką skalę podejść, metod, praktyk mających na celu poprawę sytuacji danego gatunku lub siedliska przyrodniczego. Natomiast projekty o charakterze dobrej praktyki zakładają realizację sprawdzonych, efektywnych pod względem finansowym metod ochrony konkretnych gatunków i siedlisk przyrodniczych. Maksymalny poziom dofinansowania wynosi 50%, gdy projekt zawiera działania ukierunkowane na ochronę gatunków siedlisk priorytetowych, wtedy poziom współfinansowania może wynosić nawet 75%. W przypadku Różnorodności Biologicznej, projekty powinny być zgodne z polityką UE w zakresie spadku różnorodności biologicznej, powinny mieć charakter demonstracyjny lub innowacyjny. Projekt innowacyjny dotyczy metod ochrony dotychczas nie stosowanych, stanowiących alternatywę dla powszechnie uznanych metod za dobrą praktykę. Maksymalny poziom dofinansowania projektów Life+ Różnorodność Biologiczna to 50%. Fundusze Europejskie Drugim komponentem w ramach Programu jest Polityka i Zarządzanie w Zakresie Środowiska. Ten komponent ma pomóc we wdrożeniu, aktualizowaniu i rozwoju polityki i ustawodawstwa UE w zakresie ochrony środowiska. Ma zapewnić wspieranie działań służących stabilizacji stężenia gazów cieplarnianych w atmosferze, polepszaniu jakości powietrza i jakości wody, ochronie przed hałasem oraz ochronie i zapewnieniu racjonalnego użytkowania gleb. W ramach komponentu można składać projekty dotyczące przyczyniania się do opracowywania i prezentowania innowacyjnych podejść w zakresie polityki, technologii, metod i instrumentów ochrony środowiska, przyczyniające się do konsolidacji zasobów wiedzy w celu rozwoju, opiniowania, nadzorowania i oceny polityki i prawodawstwa w zakresie ochrony środowiska, wspieranie rozwoju metod monitorowania i oceny stanu środowiska, ułatwianie wdrożenia wspólnotowej polityki ochrony środowiska na szczeblu lokalnym i regionalnym, wsparcie na rzecz lepszego zarządzania w dziedzinie ochrony środowiska przez zwiększenie udziału zainteresowanych stron, w tym organizacji pozarządowych, w procesie konsultacji i wdrażania polityki. Trzecim, ostatnim komponentem składającym się na program Life+ jest Informacja i komunikacja. Jak można wywnioskować z nazwy, służy on rozpowszechnieniu informacji i zwiększeniu świadomości społecznej w zakresie ochrony środowiska. Komponent ten ma również pomagać w zapobieganiu pożarów lasów, wspierać działania towarzyszące dotyczące pożarów lasów. Przewidziane do realizacji projekty w ramach Life+ mogą otrzymać dofinansowanie w postaci bezzwrotnej dotacji. Poziom dofinansowania zależy od charakteru projektu i wynosi: 50% jako podstawowy maksymalny poziom dofinansowania, 75% kosztów kwalifikowanych jest to poziom możliwy dla projektów z komponentu 1, których głównym celem jest ochrona gatunków i siedlisk priorytetowych w obrębie obszarów Natura Dotacja wypłacana będzie po pozytywnym rozpatrzeniu wniosku i podpisaniu umów między beneficjentem a Komisją Europejską. Na wypłatę składają się 3 raty. Pierwsza rata licząca sobie 40% następuje jeszcze przed rozpoczęciem projektu, druga i trzecia liczą sobie po 30%. Druga ratę wypłaca się

11 w trakcie realizacji projektu, a trzecią po zakończeniu realizacji projektu i przedstawieniu raportu końcowego. Rozporządzenie dotyczące Programu Life+ nie określa minimalnej wartości projektu. W poprzednich edycjach konkursu Komisja Europejska rzadko akceptowała jednak projekty o budżecie poniżej 300 tys. euro, a średnia wartość jednego projektu w ramach Programu wyniosła 2 mln. Minimalna wartość takich projektów to około 500 tys., a ograniczenie stanowi wartość rocznej alokacji przeznaczonej dla danego kraju, wynoszącej około 10 mln euro. Informacji dotyczących Inicjatywy Life+ można szukać w: Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Warszawa, ul. Konstruktorska 3 a tel: (022) fundusz@nfosigw.gov.pl Program Marco Polo II Program obowiązuje w latach , dotyczy wsparcia projektów komercyjnych na rynku usług transportowych. To go różni od programów TEN T realizowanych przez państwa członkowskie (Program Sieci Transeuropejskich) Nabór wniosków programu za obecny rok zakończył się w kwietniu, co roku będą przeprowadzane kolejne. Marco Polo II finansuje projekty z krajów członkowskich UE, podobnie jak i kandydackich. Ma pomóc w zmianie sposobu przewozu ładunków nie tylko w ramach transportu intermodalnego 1. Jego nadrzędnym celem jest redukcja przewozów transportem drogowym, na rzecz transportu intermodalnego oraz zmniejszenie negatywnego wpływu transportu na środowisko naturalne. Program wspiera projekty w dziedzinie logistyki, transportu i pokrew- 1 Transport intermodalny jest to przewóz ładunków, w którym wykorzystuje się więcej niż jedną formę transportu, źródło: Fundusze Europejskie nych dziedzinach. Projekty te zmierzają do przesunięcia rocznej nadwyżki przewożonych towarów transportem drogowym na trasy morskie/kolejowe i drogi wodne śródlądowe. W ramach programów wsparciem jest objętych pięć rodzajów projektów. Pierwsze, to modal shift actions jest to wsparcie dla projektów zmieniających sposób transportowania, uruchamiające nowy sposób transportowania, inny niż drogowy. Finansowanie obejmuje projekty dynamiczne, lecz nie innowacyjne (przesuwające ładunek na drogę morską czy kolejową). Poziom dotacji wynosi 1 euro na 500 tonokilometrów, które zostały przesunięte z dróg lądowych na inne. Projekty te muszą trwać najwyżej 3 lata, maksymalny poziom dotacji w stosunku do wydatków kwalifikowanych wynosi 35% wydatków kwalifkowanych, a minimalna kwota dotacji liczy sobie 500 tys. euro. Drugi typ projektów catalyst actions to projekty sprzyjające zmianom oraz budowie nowych usług oraz udogodnieniem o znaczeniu ogólnoeuropejskim. Muszą to być projekty przezwyciężające strukturalne bariery rynkowe, wysoce innowacyjne, mające spowodować prawdziwy przełom w realizacji przewozów. Projekt tego typu może trwać do 5 lat, maksymalny poziom dotacji wynosi 35% wydatków kwalifikowanych. Minimalna kwota dotacji to 2 mln euro, a pomocnicza infrastruktura może wynosić maksymalnie 20% dotacji. Przykładowymi projektami catalist actions mogą być te tworzące: stałe połączenia w ruchu morskim, nieprzerwane międzynarodowe usługi przewozu kolejowego, szybkobieżne pociągi w połączeniach międzynarodowych, wysokiej jakości usługi transportu śródlądowego, usprawnienie sektora transportu śródlądowego, programy wspólnego użytkowania kompatybilnych kontenerów w naziemnym transporcie intermodalnym, niezawodny system informacji w transporcie i logistyce. Trzecim rodzajem projektów są common learning actions wspólne działania edukacyjne, stymulujące współpracę na rynku trans- WYDZIAŁ STRATEGII I ROZWOJU 11

12 WYDZIAŁ STRATEGII I ROZWOJU portu i logistyki. Finansowaniem zostaną objęte projekty usprawniające współpracę i rozpowszechnianie know-how, projekty szkoleń w dziedzinie transportu i logistyki. Projekty mogą trwać do 2 lat. Maksymalny poziom dotacji wynosi 50% wydatków kwalifikowanych. Minimalna kwota dotacji wynosi 250 tysięcy euro. Mogą to być takie projekty dotyczące: usprawnienia procedur działań w portach morskich i śródlądowych, współpracy pomiędzy koleją a transportem śródlądowym; nowych modeli współpracy oraz zarządzania przepustowością na kolei, dostosowaniem procedur i metod w systemach transportowych, do wymagań logistycznych, usprawnienia wyceny, procedur i metod w terminalach, utworzenie europejskich centrów szkoleniowych, działania zmierzające do zwiększenia zapotrzebowania na transport inny niż drogowy. Fundusze Europejskie Czwartym projektem w ramach Programu Marco Polo II są motorways of the sea actions, czyli autostrady morskie. Dotyczą one projektów prowadzących do uruchomienia przewozów od drzwi do drzwi (regularne, wysokiej jakości usługi transportowe), prowadzące do przeniesienia ładunków transportowanych obecnie drogami na transport morski i inne typy transportu. W tym rodzaju projektów zalecany jest wybór środka transportu najbardziej przyjaznego środowisku. Projekty tego typu muszą być innowacyjne w skali europejskiej pod względem logistycznym oraz wyposażenia. Projekty dofinansowane muszą trwać maksymalnie pięć lat. Maksymalny poziom dotacji wynosi 35% wydatków kwalifikowanych projektu, a wartość 2,5 mln euro. 1 euro dotacji przypada na 500 przeniesionych tonokilemotrów. Piąty typ projektów to traffic avoidance actions (unikanie transportu) są to projekty integrujące transport i logistykę produkcji, prowadzące do zmniejszenia zapotrzebowania na transport drogowy. Są to projekty trwające maksymalnie 5 lat, o maksymalnym poziomie dotacji wynoszącym 35% wydatków kwalifikowanych projektu, minimalna dotacja wynosi 1 mln euro. 1 euro jest przyznawane na 500 przeniesionych tonokilometrów w ramach projektu. Budżet programu na lata wynosi 400 mln euro, z czego wartość na obecny rok wynosi 59 mln. W następnych latach będzie prowadzony nabór wniosków projektowych. Beneficjentami mogą być zarówno firmy komercyjne działające we wszystkich państwach członkowskich, włączając w to kraje EFTA-EEA (Europejskie Stowarzyszenie Wolnego Handlu Europejska Strefa Gospodarcza. Program nie finansuje badań i budowy infrastruktury. Wsparciem są objęte przedsięwzięcia komercyjne, obejmujące międzynarodowe trasy przewozów przebiegające przez terytorium krajów członkowskich UE oraz bliskich państw trzecich. Pieniądze mogą otrzymać również kraje kandydujące do wstąpienia do Unii Europejskiej oraz członkowskie EFTA EAA, jeśli koszty kwalifikowane powstają na terytorium państw członkowskich. Środki finansowe z programu mogą uzyskać też minimum dwa podmioty gospodarcze, które mają siedzibę w minimum dwóch różnych krajach uprawnionych do finansowania z programu. Jarosław Mąsior Wydział Strategii i Rozwoju Miasta 12

13 Instytucje otoczenia biznesu cz. II Instytucje otoczenia biznesu działające w Krakowie cz. II Fundacja Krakowski Instytut Nieruchomości Organizacja pozarządowa o zasięgu lokalno-regionalnym, prowadząca działalność na rynku pracy. Fundacja we współpracy z Uniwersytetem Ekonomicznym w Krakowie prowadzi studia podyplomowe w zakresie zarządzania nieruchomościami uprawniające do ubiegania się o nadanie państwowej licencji Zarządcy Nieruchomości. Ponadto Fundacja organizuje specjalistyczne konferencje, seminaria i szkolenia, inicjuje samorządny ruch zawodowy w sektorze nieruchomości i prowadzi monitoring rynku nieruchomości, obejmujący miasto Kraków w jego granicach administracyjnych. Prowadzi kwartalnik Świat Nieruchomości i wydaje liczne publikacje. Instytut Rozwoju Miast IRM jest instytutem naukowym. Prowadzi współpracę z wieloma wyższymi uczelniami z różnych miast Polski oraz z wieloma partnerami zagranicznymi. Oferuje usługi w zakresie badania jakości przestrzeni miejskiej i efektywności procesów urbanizacyjnych, analizy efektywności ekonomicznej inwestycji publicznych, przeprowadzanie badań i analiz związanych z planowaniem przestrzennym, ochroną środowiska, gospodarką komunalną i mieszkalnictwem, a także oferuje doradztwo w zakresie działalności związanej z prowadzeniem interesów i zarządzaniem oraz doradztwo dotyczące potrzeb samorządu terytorialnego, w tym opracowywanie kompleksowych programów finansowania inwestycji oraz programów inwestycyjnych. Uczestniczy w programach prowadzonych przez UE, m.in. bierze udział w programie IN- TERREG III. Małopolskie Centrum Przedsiębiorczości MCP to wojewódzka samorządowa jednostka organizacyjna województwa małopolskiego. Do zakresu działań tej instytucji należy realizacja zadań wynikających z realizacji Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego oraz udziału w Programie Operacyjnym Kapitał Ludzki. Drugi z projektów przewidziany na lata zajmuje się prowadzeniem programów stypendialnych dla uczniów szkół gimnazjalnych i ponadgimnzajalnych osiągających ponadprzeciętne wyniki w nauce oraz dla doktorantów. Zaś do zadań związanych z wdrażaniem MRPO należy pełnienie funkcji instytucji Pośredniczącej II stopnia w zarządzaniu II osią priorytetową MPRO (Gospodarka Regionalnej Szansy). Oznacza to, że Centrum jest odpowiedzialne za przyjmowanie wniosków, ocenę, wybór projektów, zawieranie umów i rozliczanie projektów w ramach II osi priorytetowej MRPO. Małopolskie Regionalne Centrum Informacji Europejskiej Udziela bezpłatnych konsultacji dla jednostek samorządu terytorialnego i przedsiębiorców na temat pozyskiwania zewnętrznych źródeł dofinansowania. Ponadto MRCIE prowadzi bibliotekę, w której udostępnia publikacje o procesie integracji z UE, teksty dyrektyw wspólnotowych, traktatów. Jest także organizatorem licznych konferencji, wykładów otwartych i szkoleń. Małopolskie Stowarzyszenie Doradztwa Rolniczego MSDR jest organizacją pozarządową powstałą w 1993 roku w Krakowie. Prowadzi działalność w czterech obszarach: WYDZIAŁ STRATEGII I ROZWOJU rozwijanie obszarów wiejskich i rolnictwa, 13

14 Instytucje otoczenia biznesu cz. II WYDZIAŁ STRATEGII I ROZWOJU 14 prowadzenie działań na rzecz podnoszenia kwalifikacji zawodowych rolników, działanie na rzecz lokalnych organizacji pozarządowych, rozwijanie współpracy zagranicznej w celu ujednolicenia działań. Oprócz tego instytucja angażuje się w działalność zagraniczną głównie w krajach Europy Środkowej. Stowarzyszenie wydaje czasopismo Wieś i Doradztwo adresowane przede wszystkim do rolników prowadzących duże specjalistyczne gospodarstwa rolne, przedsiębiorców wiejskich, rolników poszukujących dodatkowe źródła dochodu, samorządów, administracji lokalnej itp. MSDR zajmuje się prowadzeniem szkoleń w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej oraz doskonalenia doradców rolniczych. Małopolska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. MARR to instytucja podejmująca działania wpisujące się w Strategię Rozwoju Województwa Małopolskiego. Aktywnie wspiera inicjatywy lokalne oraz realizuje przedsięwzięcia służące rozwojowi regionu. Posiada status agencji pośrednictwa pracy, dzięki któremu może prowadzić rekrutację pracowników we wszystkich sektorach rynku. Od 2001 roku posiada status Regionalnej Instytucji Finansującej odpowiedzialnej za promocję, koordynację i dystrybucję środków budżetowych i środków Unii Europejskiej przeznaczonych na wsparcie sektora MSP w województwie małopolskim. Głównymi obszarami działalności Agencji są: dotacje unijne (prowadzenie konsultacji, wdrażanie programów krajowych i regionalnych), oferta finansowa (udzielanie pożyczek i poręczeń kredytowych), rynek pracy i edukacja (szkolenia, realizacja programów unijnych), oferta dla samorządów ( szkolenia, doradztwo), promocja i współpraca międzynarodowa (realizacja międzynarodowych projektów), inwestycje (obsługa inwestora). Małopolska Agencja Energii i Środowiska Sp. z o.o. MAEiS została utworzona w ramach programu Unii Europejskiej Save II. Agencja prowadzi działalność w sferze użyteczności publicznej na rzecz poszanowania energii i ochrony środowiska, w zakresie: poszanowania energii i ochrony środowiska, świadczenia usług dotyczących przygotowywania planów energetycznych i lokalnych polityk energetycznych, promocji budownictwa energooszczędnego, świadczenia usług w obrębie audytów przemysłowych i budowlanych, działalność szkoleniowa na tematy poszanowania energii i ochrony środowiska, organizacja konferencji, usługowe przygotowywanie wniosków o finansowanie programów energetycznych i ochrony środowiska, organizowanie projektów i programów demonstracyjnych, termoizolacja budynków, promocja odnawialnych źródeł energii, usługowe upowszechnianie know-how w zakresie poszanowania energii i ochrony środowiska, działalność wydawnicza, usługi konsultingowe i doradcze dotyczące energii i ochrony środowiska. Małopolski Instytut Samorządu Terytorialnego i Administracji Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej Instytut jest niezależną, pozarządową organizacją wspierającą samorządy terytorialne i rozwój społeczeństwa obywatelskiego. Fundacja prowadzi działania na rzecz rozwoju demokracji i samorządności lokalnej, kierując je do pracowników samorządowych i radnych, przedstawicieli organizacji pozarządowych, dziennikarzy, nauczycieli, młodzieży, pracowników i kadry małych i średnich przedsiębiorstw oraz ludzi bezrobotnych lub zagrożonych bezrobociem. Do najważniejszych celów statutowych tej instytucji należą merytoryczne wsparcie wszystkich szczebli samorządu, wspieranie rozwoju społeczeństwa obywatelskiego, zwłaszcza ruchu organizacji

15 Instytucje otoczenia biznesu cz. II pozarządowych i wszelkich form współpracy pomiędzy tymi organizacjami i grupami obywatelskimi a samorządem terytorialnym. Te cele Fundacja realizuje poprzez programy edukacyjne i szkolenia. Od 1994 roku jednym z podstawowych pól działalności FRDL jest realizacja programów międzynarodowych, których celem jest wspieranie demokratycznych reform na szczeblu lokalnym oraz rozwoju społeczeństw obywatelskich w krajach mniej od Polski zaawansowanych w procesie transformacji. Netherlands Business Support Office Kraków Sieć biur zarządzana przez agencję holenderskiego Ministerstwa Gospodarki, które znajdują się w różnych częściach świata (m.in. Brazylia, Chiny, Francja, Indie, Meksyk czy Polska). Zadaniem NBSO w Krakowie jest wzmocnienie wzajemnej współpracy pomiędzy przedsiębiorcami z Holandii i Polski. W tym celu NBSO pośredniczy pomiędzy organizacjami rządowymi w Holandii i ich regionalnymi odpowiednikami w południowych województwach Polski. Głównym jej zadaniem jest wspieranie firm holenderskich na rynkach zagranicznych w zakresie handlu i inwestycji, niemniej jednak polskie przedsiębiorstwa mogą skorzystać z usług NBSO w zakresie ogólnych informacji na temat gospodarki holenderskiej i jej najważniejszych sektorów oraz targów i wystaw organizowanych w Holandii. Należy podkreślić, że biura NBSO działają na zasadzie non-profit. Rząd holenderski w pełni pokrywa koszty działalności, w związku z czym klienci biura (przedsiębiorstwa) nie płacą za usługi świadczone przez NBSO. Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Nowej Huty Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Nowej Huty działa przy Urzędzie Miasta Krakowa. Stowarzyszenie zajmuje się opracowywaniem planu rewitalizacji Nowej Huty, który ma na celu poprawę warunków na zdegradowanych terenach miasta, ponadto realizuje projekty dotyczące rozwoju Nowej Huty, np. Trasy turystyczne na terenie i wokół Nowej Huty, zajmuje się też promocją Nowej Huty przez organizowanie konferencji, wystaw czy szkoleń. Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie Główne kierunki działalności Wojewódzkiego Funduszu są wyznaczane przez Radę Nadzorczą w przyjętym i corocznie aktualizowanym planie działalności. Naczelne zadania realizowane przez Fundusz to: dofinansowanie inwestycji i innych działań na rzecz ochrony środowiska oraz takie zarządzanie posiadanymi środkami finansowymi, aby maksymalnie je pomnożyć, zapewnić ciągłość finansowania i stworzyć optymalne warunki dla realizacji idei ochrony środowiska w województwie małopolskim. Oprócz tego organizuje różne konkursy ekologiczne, np. konkurs Przyjaźń środowisku. Więcej informacji na temat wymienionych instytucji można znaleźć na stronie internetowej: WYDZIAŁ STRATEGII I ROZWOJU Karolina Książek 15

16 Punkt Obsługi Przedsiębiorcy 16 Zawieszanie działalności gospodarczej Zawieszanie działalności gospodarczej przez przedsiębiorców cz. 2 Należy zaznaczyć, że pod względem podatkowym zawieszenie prowadzenia firmy będzie skutkowało przede wszystkim zwolnieniem z obowiązku zapłaty zaliczek na podatek dochodowy bez względu na sposób ich opłacania (miesięczny, kwartalny uproszczony). Zwolnienie z obowiązku zapłaty zaliczek dotyczy zarówno podatników rozliczających PIT na zasadach ogólnych, jak i rozliczających się według stawki liniowej. Po upływie okresu zawieszenia podatnik będzie miał obowiązek uiszczania zaliczek według zasad obowiązujących przed okresem zawieszenia. O ile jasne są regulacje w zakresie biegu okresu zawieszenia w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej, obowiązujące jednak dopiero od 31 marca 2009 r. (bieg okresu zawieszenia rozpoczyna się od dnia z łożenia wniosku o wpis informacji w ewidencji i trwa do dnia złożenia wniosku o wpis informacji o wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej), to najwięcej problemów dotyczących momentu rozpoczęcia zawieszenia, bądź wznowienia wykonywania działalności nastręczają obowiązujące w okresie pomiędzy 20 września 2008 r. a 30 marca 2009 r. przepisy ustawy Prawo działalności gospodarczej. Dodany do ustawy przepis art. 7ba stanowi, że informacja o zawieszeniu oraz wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej podlega wpisowi do ewidencji działalności gospodarczej. Przedsiębiorca zobowiązany jest dokonać zgłoszenia do ewidencji informacji o zawieszeniu oraz wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej, wskazując w tym zgłoszeniu okres na jaki następuje zawieszenie. W tej sytuacji należy przyjąć, że okres zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej zależeć będzie wyłącznie od przedsiębiorcy przedsiębiorca jest zobowiązany w informacji o zawieszeniu wskazać okres zawieszenia. Jeżeli wskaże jednak datę zawieszenia wcześniejszą niż data wpisania odpowiedniej informacji do ewidencji, to okres zawieszenia będzie biegł od chwili wpisu. Jeśli wskazany termin będzie nieprecyzyjny (np. zawieszam na pół roku) to bieg zawieszenia będzie następował również z chwilą wpisu do ewidencji. Jeżeli przedsiębiorca wskaże początek terminu zawieszenia, to okres zawieszenia będzie biegł od wskazanego momentu, gdy przypada on na dzień wpisu lub później. Należy zauważyć, że przepisy ustawy Prawo działalności gospodarczej nie zawierają regulacji zobowiązującej organy ewidencyjne do przekazywania informacji o dokonanych przez przedsiębiorców zgłoszeniach o zawieszeniu bądź wznowieniu wykonywania działalności (nie ma takich regulacji, jakie są przewidziane od dnia 31 marca 2009 r. w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej). Omawiając zaś bardziej szczegółowo zmiany w poszczególnych ustawach podatkowych, które wprowadziła nowelizacja ustawy o swobodzie działalności gospodarczej trzeba wskazać na: Zmiany w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych: 1. nie podlegają amortyzacji składniki majątku nieużywane na skutek zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej od miesiąca następującego po miesiącu, w którym zawieszono działalność, 2. zwolnienie podatników osiągających dochody z działalności z obowiązku wpłacania zaliczek miesięcznych, kwartalnych, w sposób uproszczony lub według 19% stawki podatku za okres objęty zawieszeniem, 3. warunkiem skorzystania ze zwolnienia w płaceniu zaliczek w przypadku podatnika wspólnika spółki jawnej, partnerskiej, komandytowej, komandytowo-akcyj-

17 Zawieszanie działalności gospodarczej nej jest zawiadomienie w formie pisemnej właściwego naczelnika urzędu skarbowego o okresie zawieszenia nie później niż przed upływem 7 dni od dnia złożenia wniosku o wpis informacji o zawieszeniu w rejestrze przedsiębiorców (w przypadku przedsiębiorców wpisanych do KRS są oni zobowiązani do samodzielnego informowania naczelnika urzędu skarbowego o zawieszeniu działalności). Zmiany w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne: 1. w okresie objętym zawieszeniem podatnicy są zwolnieni z obowiązku obliczania i wpłacania ryczałtu za okresy miesięczne lub kwartalne, 2. podatnicy, będący wspólnikami spółki jawnej są zwolnieni z obowiązku obliczania i wpłacania ryczałtu pod warunkiem zawiadomienia właściwego naczelnika urzędu skarbowego w określonym terminie o okresie zawieszenia wykonywania działalności, 3. w przypadku karty podatkowej nie pobiera się podatku opłacanego w tej formie za cały okres zawieszenia w wysokości 1/30 miesięcznej należności za każdy dzień zawieszenia. Do podatników, którzy skorzystali z zawieszenia wykonywanej działalności nie mają zastosowania regulacje dotyczące przerwy w prowadzeniu działalności. Generalnie więc podatnicy opłacający podatek w formie karty podatkowej mają możliwość wyboru pomiędzy zawieszeniem wykonywania działalności a przerwą w prowadzeniu działalności gospodarczej Zmiany w ustawie o podatku od towarów i usług: 1. nieprowadzenie działalności gospodarczej niewykonywanie czynności podlegających opodatkowaniu z powodu zawieszenia jej wykonywania nie jest traktowane tak jak likwidacja działalności i nie wiąże się z obowiązkiem naliczenia podatku VAT, 2. podatnicy, którzy skorzystali z zawieszenia nie mają obowiązku składania deklaracji za okresy miesięczne i kwartalne (mali podatnicy przy metodzie kasowej) za okresy rozliczeniowe, których to zawieszenie dotyczy z wyjątkami, o których mowa w art. 99 ust. 7b, tj: a) podatników zarejestrowanych jako podatnicy VAT UE, b) podatników dokonujących wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, c) podatników dokonujących importu usług lub nabywających towary w zakresie których są podatnikami, d) okresów rozliczeniowych, w których zawieszenie wykonywania działalności nie dotyczyło pełnego okresu rozliczeniowego, e) okresów rozliczeniowych, za które podatnik jest zobowiązany do rozliczenia podatku z tytułu wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu oraz za które jest obowiązany dokonać korekty podatku naliczonego, 3. podatnicy świadczący usługi taksówek osobowych opodatkowane w formie ryczałtu w okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej zwolnieni są z obowiązku składania skróconych deklaracji podatkowych, chyba, że objęci są wyłączeniami z art. 99 ust. 7b. Podatnicy podatku VAT w okresie zawieszenia są zobowiązani rozliczać podatek od towarów i usług w przypadku wykonywania dozwolonych przepisami ustawy o swobodzie działalności gospodarczej czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT. Wojciech Łaptaś, kierownik Oddziału Obsługi Przedsiębiorcy UMK Punkt Obsługi Przedsiębiorcy 17

18 Ubezpieczenia społeczne Ubezpieczenia społeczne a zawieszanie działalności gospodarczej ZUS Obowiązująca od 20 września 2008 r. nowelizacja ustawy o swobodzie działalności gospodarczej wprowadziła możliwość zawieszenia działalności gospodarczej, a co za tym idzie zmieniła zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym przez osoby fizyczne prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą oraz przez wspólników spółek jawnych, partnerskich, komandytowych i jednoosobowych spółek z o.o. Obecnie osoby te podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania jej wykonywania z wyłączeniem okresu, w którym dokonane przez przedsiębiorcę zawieszenie wykonywania działalności wywołuje skutki prawne w zakresie ubezpieczeń społecznych, a więc okresu przypadającego pomiędzy pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym przedsiębiorca dokonał zgłoszenia zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej a ostatnim dniem miesiąca, w którym przedsiębiorca dokonał zgłoszenia wznowienia wykonywania działalności gospodarczej. Osoby fizyczne prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą oraz wspólnicy spółek jawnych, partnerskich, komandytowych i jednoosobowych spółek z o.o. podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym i opłacają składki na te ubezpieczenia do ostatniego dnia miesiąca, w którym zostało zgłoszone zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej oraz od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym zgłoszono wznowienie wykonywania tej działalności. Natomiast za okres, w którym nie podlegają ubezpieczeniom społecznym, mogą złożyć wniosek o objęcie dobrowolnymi ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi. Od 20 września 2008 r. do 30 marca 2009 r. będą obowiązywać dotychczasowe zasady składania dokumentów ubezpieczeniowych, tj.: zawieszenie wykonywania działalności powoduje obowiązek przekazania do ZUS wyrejestrowania płatnika składek oraz wyrejestrowania z ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego lub tylko z ubezpieczenia zdrowotnego (w zależności od podlegania ubezpieczeniom) odpowiednio formularz ZUS ZWPA i formularz ZUS ZWUA wraz z kodem przyczyny wyrejestrowania odpowiednio płatnika i ubezpieczonego "600", wznowienie wykonywania działalności powoduje obowiązek przekazania do ZUS zgłoszenia płatnika składek formularz ZUS ZPA/ZUS ZFA oraz zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego lub tylko ubezpieczenia zdrowotnego (w zależności od schematu podlegania ubezpieczeniom) formularz ZUS ZUA/ZUS ZZA. Daty wyrejestrowania i zgłoszenia do obowiązkowych ubezpieczeń zawsze muszą przypadać na pierwszy dzień miesiąca. Wyrejestrowanie płatnika (na druku ZUS ZWPA) może nastąpić wyłącznie, jeśli płatnik nie ma obowiązku składania dokumentów ubezpieczeniowych za zatrudniane osoby. Zasady składania dokumentów ubezpieczeniowych obowiązujące od 31 marca 2009 r. ZUS przedstawi w późniejszym terminie. Łukasz Tomasz Sroka Rzecznik Prasowy Oddziału ZUS w Krakowie 18

19 Nowe poradniki na stronie msp.krakow.pl Nowe poradniki na stronie msp.krakow.pl Zapraszamy do skorzystania nowego poradnika zamieszczanego na naszej stronie. Przygotowany przez doktora nauk ekonomicznych w zakresie nauk o zarządzaniu Krzysztofa Wacha zawiera podstawowe informacje dla osób, które planują prowadzić działalność gospodarczą na terenie państw UE. Ze wstępu dr Wacha: Wraz z dniem 1 maja 2004 roku Polska jest częścią Unii Europejskiej, a polscy przedsiębiorcy objęci są tymi samymi prawami, ale i obowiązkami, co ich koledzy z pozostałych 26 krajów członkowskich Wspólnoty. Celem niniejszego opracowania jest przede wszystkim promocja swobody działalności gospodarczej w Unii Europejskiej oraz popularyzowanie wiedzy na ten temat wśród polskich przedsiębiorców. Warto, bowiem mądrze wykorzystać wszystkie pojawiające się przed polskimi przedsiębiorcami szanse, jakie niesie ze sobą członkostwo naszego kraju w Unii Europejskiej. Tekst podręcznika podzielono na trzy części rozdziały, które merytorycznie stanowią zwartą całość. Rozdział drugi poświęcony jest zagadnieniom internacjonalizacji małej i średniej firmy. Oprócz omówienia form (metod) umiędzynarodowienia przedsiębiorstw przytoczono interesujące badania empiryczne dotyczące barier eksportowych w polskich małych i średnich przedsiębiorstwach. Rozdział trzeci stanowi swoistego rodzaju przegląd ustawodawstwa w zakresie uruchamiania działalności gospodarczej oraz form organizacyjno-prawnych w dziewięciu wybranych krajach członkowskich Unii Europejskiej (Austria, Czechy, Francja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Niemcy, Słowacja, Wielka Brytania). Niewątpliwą zaletą tego rozdziału jest jego praktyczny charakter. KRZYSZTOF WACH Wydział STRATEGII I ROZWOJU B I Z N E S I G O S P O D A R K A Rozdział pierwszy zawiera charakterystykę podstaw prawnych działania polskich przedsiębiorstw w Unii Europejskiej. W części tej omówiono zarówno europejskie prawo przedsiębiorczości, jak i zalety uruchamiania działalności gospodarczej w krajach Unii Europejskiej. Przedstawiono paneuropejskie formy prowadzenia działalności gospodarczej, które obecnie dopiero się kształtują. Omówiono również prawo umów ponadgranicznych oraz przewidywane zmiany w tym zakresie. Znaczne miejsce poświęcono również omówieniu społeczno-kulturowym uwarunkowaniom prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Wspólnoty. WŁASNY BIZNES W UNII EUROPEJSKIEJ Kraków CRA CO V I A K R A K Ó W 19

20 Wydział Strategii i Rozwoju Nowe poradniki na stronie msp.krakow.pl Na stronie dostępny jest także zaktualizowany Informator dla przedsiębiorców o funduszach Unii europejskiej na lata Zawiera on następujące rozdziały: Programy Operacyjne zarządzane przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka Program Operacyjny Kapitał Ludzki Program Rozwoju Polski Wschodniej Programy Współpracy Terytorialnej Program Pomoc Techniczna Programy nie zarządzane przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego Małopolski Regionalny Program Operacyjny Program Rozwoju Obszarów Wiejskich Obecnie dostępne środki dla przedsiębiorców. 20