Stowarzyszenie - Lokalna Grupa Działania Żywiecki Raj. Mapa obszaru działalności Stowarzyszenia. Cele Stowarzyszenia

Transkrypt

1 Stowarzyszenie - Lokalna Grupa Działania Żywiecki Raj Istebna Milówka Lipowa Radziechowy-Wieprz Węgierska Górka Rajcza Czernichów Łodygowice Ujsoły Żywiec Mapa obszaru działalności Stowarzyszenia Jeleśnia Koszarawa LGD Żywiecki Raj funkcjonuje w ramach działania Osi 4 LEADER Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich. Instytucją zarządzająca tym programem w latach jest Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, a bezpośredni nadzór na Stowarzyszeniem pełni Marszałek Województwa Śląskiego. W województwie śląskim działa aktualnie 15 Lokalnych Grup Działania, w Polsce ok Stowarzyszenie swoim zasięgiem obejmuję 11 gmin: Czernichów, Istebna, Jeleśnia, Koszarawa, Lipowa, Łodygowice, Milówka, Radziechowy-Wieprz, Rajcza, Ujsoły, Węgierska Górka. Obszar ten charakteryzuje się dużą różnorodnością kulturalną i społeczną, jednocześnie to właśnie dziedzictwo kulturowe jest składnikiem budującym tożsamość regionalną jej mieszkańców. Teren ten zamieszkują ludzie o podobnej gwarze, zwyczajach i obrzędach. Łączy ich nie tylko sposób życia ale i piękna, rajska przyroda. Żywiecki Raj zrzesza: osoby fizyczne, przedsiębiorców, samorządy oraz organizacje pozarządowe. Jego działalność opiera się na szeregu działań, które mają na celu rozwój obszaru LGD, ożywienie gospodarcze i społeczne. Do najważniejszych dokumentów Stowarzyszenia należy Lokalna Strategia Rozwoju (tzw. LSR), w której m.in. uściślone są zakresy działalności i kierunek rozwoju Stowarzyszenia. Cele Stowarzyszenia 1. Efektywne wykorzystanie niepowtarzalnych walorów środowiskowych i wspieranie odnawialnych źródeł energii. 1.1 Poprawa stanu środowiska naturalnego wspieranie działań, podmiotów i inwestycji wykorzystujących walory środowiskowe oraz przyrodniczo-krajobrazowe obszaru LSR (np. ciemne niebo, gorące źródła, ekosystemy roślin i zwierząt, rezerwaty, parki krajobrazowe, zbiorniki wodne itp.). 1.2 Budowanie postaw proekologicznych i pro-środowiskowych poprzez edukację, podnoszenie świadomości oraz wykorzystanie odnawialnych źródeł energii. 1.3 Wspieranie różnorodności gospodarczej na obszarze LSR w oparciu o walory środowiskowe oraz przyrodniczo-krajobrazowe. Chcesz zorganizować imprezę kulturalną, sportową? Planujesz otworzyć własną działalność gospodarczą? Masz pomysł na rozwinięcie działalności własnej firmy? Interesują Cię zagadnienia związane z agroturystyką, infrastrukturą turystyczną, ekologią? WIZJA ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH 2. Produkt lokalny jako element promocji dziedzictwa kulturowego oraz pielęgnacji gwary i zwyczajów góralskich i mieszkańców obszaru. 3. Rozwój obszaru LSR poprzez promocję zdrowego trybu życia - wspieranie sportu i aktywnej turystyki. 2.1 Zachowanie dziedzictwa kulturowego i historycznego obszaru LSR. 2.2 Promocja lokalnego folkloru, zwyczajów i tradycji, gwary góralskiej produkt lokalny jako element promocji obszaru LSR. 2.3 Tworzenie warunków dla promocji produktu lokalnego, kultury i tradycji górali beskidzkich oraz mieszkańców regionu poprzez kształtowanie obszaru przestrzeni publicznej, w tym rozwój i modernizacja infrastruktury społecznej, kulturalnej, komunikacyjnej. 3.1 Rozwój wszelkich form turystyki, rekreacji i sportu wpływających na poprawę jakości życia na obszarze LSR. 3.2 Projektowanie, budowa, rozbudowa, modernizacja i wyposażenie infrastruktury wypoczynkowo rekreacyjnej, turystycznej, sportowej, około-turystycznej, kształtowanie przestrzeni turystycznej. 3.3 Promocja obszaru LSR poprzez sport, turystykę i rekreację.

2 MAŁE PROJEKTY Osoba fizyczna, osoba prawna albo jednostka organizacyjna nie posiadająca osobowości prawnej. Pomoc ma formę refundacji. Wysokość pomocy nie może przekroczyć 70% kosztów kwalifikowanych i nie więcej niż 25 tys. zł na jeden mały projekt. Poziom dofinansowania dla danego wnioskodawcy nie może przekroczyć w okresie programowania kwoty 100 tys. zł. Całkowita wartość projektu nie może być mniejsza od 4,5 tys. zł oraz większa niż 100 tys. zł. Przykładowy zakres realizacji Małych Projektów. zagospodarowanie przestrzeni publicznej, np. trasy rowerowe, konne, górskie, nordic walking, organizacja szkoleń, organizacja imprez kulturalnych, promocyjnych, rekreacyjnych lub sportowych, pokazy sztuki rzemieślniczej, promocja lokalnej przedsiębiorczości, np. organizacja targów branżowych, remont połączony z modernizacją lub wyposażeniem istniejących świetlic wiejskich, utworzenie lub zmodernizowanie punktów/bazy informacji turystycznej oraz stron internetowych związanych tematycznie z ofertą turystyczną, przygotowanie i wydanie folderów oraz innych publikacji informacyjnych i promocyjnych dotyczących obszaru objętego LSR, przywrócenie rodzimych lokalnych gatunków roślin, odtworzenie zabytkowych parków, zabezpieczenie pomników przyrody, oznakowanie i rozpowszechnianie wiedzy o wartości i znaczeniu tych obiektów, budowa placu zabaw, budowa domków, altan letniskowych, odnowienie zabytkowych: kapliczek, pomników, ogrodzeń, bram, dzwonnic itp., remont lub wyposażenie istniejących muzeów lub innych obiektów pełniących ich funkcje, udział w targach i konkursach produktów lub usług lokalnych, promocja produktów lub usług lokalnych, zakładanie kolektorów słonecznych, instalacji pozwalających na wykorzystanie energii geotermalnej, wiatrowej lub wodnej. Lokalne kryteria wyboru MAŁE PROJEKTY MAŁE PROJEKTY Poziom zaangażowania społeczności lokalnej Preferuje projekty, składane w partnerstwie (z wyłączeniem osób fizycznych nie prowadzących działalności gospodarczej). 1. Beneficjent realizuje projekt samodzielnie - 0 pkt 2. Projekt realizowany wspólnie z jednym podmiotem/organizacją - 1 pkt, 3. Projekt realizowany wspólnie z 2 podmiotami/organizacjami - 2 pkt, 4. Projekt realizowany wspólnie z 3 podmiotami/organizacjami - 3 pkt Zasięg oddziaływania projektu Zasoby lokalne Miejsce zamieszkania/ siedziby/ prowadzenia działalności wnioskodawców Wysokość wnioskowanej pomocy Preferowane projekty, których oddziaływanie obejmuje większą liczbę miejscowości. Kryterium preferuje także współpracę miedzy mieszkańcami miejscowości. Preferuje wykorzystanie większej ilości i różnorodności lokalnych walorów i zasobów obszaru LSR, m.in.: walory środowiskowe, walory przyrodniczo-krajobrazowe obszaru LSR (np. ciemne niebo, gorące źródła, ekosystemy roślin i zwierząt, rezerwaty, parki krajobrazowe, zbiorniki wodne itp.), lokalne dziedzictwo kulturowe i historyczne (np. dotyczące świąt, tradycji, obrzędów, gwary-języka, twórczości ludowej, a także obiekty kultury, obiekty historyczne itp.) oraz produkt lokalny (potrawy regionalne, tradycyjne rzemiosła, rękodzieło, wytwarzanie produktów lokalnych w oparciu o tradycyjne zawody, rasy zwierząt i uprawy oraz inne), turystyczno-krajoznawcze - lokalne atuty i zasoby przyrody (punkty widokowe, obserwatoria, miejsca wypoczynkowe i biwakowe, wyciągi narciarskie, trasy narciarskie i rowerowe, szlaki konne, ścieżki spacerowe i dydaktyczne, place zabaw). Preferuje wnioskodawców będących mieszkańcami/ posiadającymi siedzibę i/lub prowadzącymi działalność na terenie gminy/ gmin, które są członkami LGD przez okres co najmniej pół roku poprzedzającego moment złożenia wniosku o dofinansowanie projektu przez wnioskodawcę Preferuje projekty, których oczekiwany przez wnioskodawców poziom dofinansowania jest niższy od maksymalnego przewidzianego dla danego działania. Może być określony procentowo lub też konkretnie wartościowo (mniej zalecane). Maksymalna liczba punktów 17 pkt 1. Oddziaływanie projektu obejmuje 1 miejscowość 1 pkt 2. Oddziaływanie projektu obejmuje więcej niż 1 miejscowość - 2 pkt 1. Wykorzystuje wszystkie trzy grupy walorów i zasobów obszaru LSR: walory środowiskowe, walory przyrodniczo-krajobrazowe, lokalne dziedzictwo kulturowe i historyczne oraz produkt lokalny, walory turystyczno-krajoznawcze obszaru LSR - 3 pkt Wykorzystuje 1 dowolną grupę walorów 3. Nie wykorzystuje lokalnych walorów i zasobów obszaru LSR 0 pkt 1. Wnioskodawca nie zamieszkuje / nie posiada siedziby i/lub nie prowadzi działalności na terenie gminy/ gmin, które są członkami LGD przez okres co najmniej pół roku poprzedzającego moment złożenia wniosku o dofinansowanie projektu przez wnioskodawcę - 0 pkt 2. Wnioskodawca zamieszkuje / posiada siedzibę i/lub prowadzi działalność na terenie gminy/ gmin, które są członkami LGD przez okres co najmniej pół roku poprzedzającego moment złożenia wniosku o dofinansowanie projektu przez wnioskodawcę - 6 pkt równy minimalnemu wymaganemu w rozporządzeniu 0 pkt 2. Operacje, których wkład własny mieści się w przedziale 30,01% - 40,00 %- 1pkt 3. Operacje,, których wkład własny mieści się w przedziale 40,01% - 50,00 %- 2pkt powyżej 50% - 3pkt Uwaga: Wysokość wkładu własnego liczona jest w oparciu o wartość całkowitą wydatków kwalifikowanych operacji (projektu)

3 TWORZENIE I ROZWÓJ MIKROPRZEDSIĘBIORTSTW Osoba fizyczna, osoba prawna, wspólnicy spółki cywilnej, spółka prawa handlowego nieposiadająca osobowości prawnej. Mikroprzedsiębiorca: zatrudnia mniej niż 10 pracowników, obrót roczny nie przekracza równowartości 2 mln Euro, lub suma aktywów jego bilansu na koniec roku nie przekracza 2 mln Euro. Forma i wysokość pomocy 1. Pomoc Beneficjentowi ma formę refundacji części już poniesionych kosztów kwalifikowanych operacji. 2. Poziom pomocy finansowej wynosi maksymalnie 50% kosztów kwalifikowanych operacji poniesionych przez Beneficjenta. 3. Wysokość pomocy przyznanej na realizację jednej operacji nie może przekroczyć: a) 100 tys. zł jeśli ekonomiczny plan operacji przewiduje utworzenie od 1 do 2 miejsc pracy, b) 200 tys. zł jeśli ekonomiczny plan operacji przewiduje utworzenie powyżej 2 i mniej niż 3 miejsc pracy, c) 300 tys. zł jeśli ekonomiczny plan operacji przewiduje utworzenie co najmniej 3 miejsc pracy. Przykładowy zakres pomocy: Inwestycje przeprowadzone w związku z uruchomieniem lub rozwojem działalności dodatkowej w zakresie: usług dla gospodarstw rolnych lub leśnych, usług dla ludności, sprzedaży hurtowej i detalicznej, rzemiosła lub rękodzielnictwa, usług turystycznych oraz związanych ze sportem, rekreacją i wypoczynkiem, usług transportowych, usług komunalnych, przetwórstwa produktów rolnych lub jadalnych produktów leśnych, magazynowania lub przechowywania towarów, wytwarzania materiałów energetycznych z biomasy (zagospodarowanie słomy, odpadów łąkowych, leśnych, itp.). Lokalne kryteria wyboru TWORZENIE I ROZWÓJ MIKROPRZEDSIĘBIORSTW TWORZENIE I ROZWÓJ MIKROPRZEDSIĘBIORSTW Liczba nowych miejsc pracy utworzonych w wyniku realizacji projektu w sektorze usług Preferuje operacje w zależności od liczby nowo utworzonych miejsc pracy w sektorze związanym z usługami na obszarze działania LGD 1. Miejsce pracy utworzone poza sektorem usług - 0 pkt 2. Jedno miejsce pracy utworzone w sektorze usług 1 pkt 3. Więcej niż jedno miejsce pracy utworzone w sektorze usług - 3 pkt Zdolność wnioskodawcy do zapewnienia finansowania projektu Wysokość wnioskowanej pomocy Zasoby lokalne Okres realizacji projektu Zasoby, doświadczenie i kwalifikacje wnioskodawcy Kryterium wykonalności, odnoszące się tylko do finansowych możliwości wnioskodawców; w związku z tym, iż znaczna większość projektów będzie oparta na zasadzie refundacji poniesionych kosztów kwalifikowanych, przedstawienie dokumentu zaświadczającego (gwarancja bankowa lub inny równoważny dokument, zaświadczenie z banku o posiadaniu zdolności kredytowej, wyciąg z banku), że wnioskodawca ma zdolność finansową w realizowanym projekcie zmniejszy ryzyko nie zrealizowania projektu. Preferuje projekty, których oczekiwany przez wnioskodawców poziom dofinansowania jest niższy od maksymalnego przewidzianego dla danego działania. Preferuje wykorzystanie większej ilości i różnorodności lokalnych walorów i zasobów obszaru LSR, m.in.: walory środowiskowe, walory przyrodniczo-krajobrazowe obszaru LSR (np. ciemne niebo, gorące źródła, ekosystemy roślin i zwierząt, rezerwaty, parki krajobrazowe, zbiorniki wodne itp.), lokalne dziedzictwo kulturowe i historyczne (np. dotyczące świąt, tradycji, obrzędów, gawry-języka, twórczości ludowej, a także obiekty kultury, obiekty historyczne itp.) oraz produkt lokalny (potrawy regionalne, tradycyjne rzemiosła, rękodzieło, wytwarzanie produktów lokalnych w oparciu o tradycyjne zawody, rasy zwierząt i uprawy oraz inne), turystyczno-krajoznawcze - lokalne atuty i zasoby przyrody (punkty widokowe, obserwatoria, miejsca wypoczynkowe i biwakowe, wyciągi narciarskie, trasy narciarskie i rowerowe, szlaki konne, ścieżki spacerowe i dydaktyczne, place zabaw). Preferuje operacje, których realizacja trwa max. 1 rok co umożliwia sprawne gospodarowanie zasobami finansowymi w ramach całego Działania. Preferuje wnioskodawców doświadczonych w obszarach, których dotyczą projekty, zapewniających sprawną i z dużym prawdopodobieństwem skuteczną realizację projektów Maksymalna liczba punktów 17 pkt 1. Brak potwierdzenia zabezpieczenia 0 pkt 2. Potwierdzone zabezpieczenie - 3 pkt równy minimalnemu wymaganemu w rozporządzeniu 0 pkt 2. Operacje, których wkład własny mieści się w przedziale 50,01% - 55,00 %- 1 pkt 3. Operacje, których wkład własny mieści się w przedziale 55,01% - 60,00 %- 2 pkt powyżej 60% - 3 pkt Uwaga: Wysokość wkładu własnego liczona jest w oparciu o wartość całkowitą wydatków kwalifikowanych operacji (projektu). 1. Wykorzystuje wszystkie trzy grupy walorów i zasobów obszaru LSR: walory środowiskowe, walory przyrodniczokrajobrazowe, lokalne dziedzictwo kulturowe i historyczne oraz produkt lokalny, walory turystyczno-krajoznawcze obszaru LSR - 3 pkt Wykorzystuje 1 dowolną grupę walorów 3. Nie wykorzystuje lokalnych walorów i zasobów obszaru LSR 0 pkt 1. Operacja trwa powyżej 1 roku 0 pkt 2. Operacja trwa do 1 roku- 2 pkt Zrealizowane projekty współfinansowane ze źródeł zewnętrznych o zakresie podobnym do operacji Brak doświadczenia - 0 pkt Jeden projekt - 1 pkt Dwa projekty - 2 pkt Powyżej 2 projektów - 3 pkt

4 RÓŻNICOWANIE W KIERUNKU DZIAŁALNOŚCI NIEROLNICZEJ Lokalne kryteria wyboru RÓŻNICOWANIE W KIERUNKU DZIAŁALNOŚCI NIEROLNICZEJ Rolnik, jego współmałżonek lub jego domownik w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym. 1. Pomoc Beneficjentowi ma formę refundacji części poniesionych kosztów: budowy lub modernizacji obiektów budowlanych, jak również koszty zakupu niezbędnego sprzętu i wyposażenia, ogólnych, które są bezpośrednio związane z przygotowaniem i realizacją operacji. 2. Poziom pomocy finansowej wynosi maksymalnie 50% kosztów kwalifikowanych poniesionych przez Beneficjenta lub 80% kosztów kwalifikowanych w przypadku wystąpienia szkody w gospodarstwie rolnym rolnika, spowodowanej przez powódź lub osunięcie się ziemi w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich. 3. Maksymalna wysokość pomocy nie może przekroczyć 100 tys. zł. 4. Dany Beneficjent może otrzymać pomoc zarówno w ramach osi 3 jak i w ramach działania Wdrażanie lokalnej strategii rozwoju co daje możliwość uzyskania 200 tys. zł. Przykładowy zakres pomocy: działalność usługowa wspomagająca produkcję roślinną, działalność usługowa wspomagająca chów i hodowlę zwierząt gospodarskich, działalność usługowa związana z leśnictwem, przetwarzanie i konserwowanie owoców i warzyw, wytwarzanie gotowych posiłków i dań, produkcja win gronowych, piwa, napojów bezalkoholowych, produkcja odzieży, produkcja papieru, wyrobów stolarskich, mebli, wyrobów ceramicznych, wynajem pokoi w budynku mieszkalnym oraz sprzedaż posiłków domowych lub świadczenia innych usług związanych z pobytem turystów w gospodarstwie rolnym, wytwarzanie produktów energetycznych z biomasy. RÓŻNICOWANIE W KIERUNKU DZIAŁALNOŚCI NIEROLNICZEJ Zasoby lokalne Preferuje wykorzystanie większej ilości i różnorodności lokalnych walorów i zasobów obszaru LSR, m.in.: 1. walory środowiskowe, walory przyrodniczo-krajobrazowe obszaru LSR (np. ciemne niebo, gorące źródła, ekosystemy roślin i zwierząt, rezerwaty, parki krajobrazowe, zbiorniki wodne itp.), 2. lokalne dziedzictwo kulturowe i historyczne (np. dotyczące świąt, tradycji, obrzędów, gawry-języka, twórczości ludowej, a także obiekty kultury, obiekty historyczne itp.) oraz produkt lokalny (potrawy regionalne, tradycyjne rzemiosła, rękodzieło, wytwarzanie produktów lokalnych w oparciu o tradycyjne zawody, rasy zwierząt i uprawy oraz inne), 3. turystyczno-krajoznawcze - lokalne atuty i zasoby przyrody (punkty widokowe, obserwatoria, miejsca wypoczynkowe i biwakowe, wyciągi narciarskie, trasy narciarskie i rowerowe, szlaki konne, ścieżki spacerowe i dydaktyczne, place zabaw). Wysokość wnioskowanej pomocy Preferuje operacje, których oczekiwany przez wnioskodawców poziom dofinansowania jest niższy od maksymalnego przewidzianego dla danego działania. 1. Wykorzystuje wszystkie trzy grupy walorów i zasobów obszaru LSR: walory środowiskowe, walory przyrodniczo-krajobrazowe, lokalne dziedzictwo kulturowe i historyczne oraz produkt lokalny, walory turystyczno-krajoznawcze obszaru LSR - 3 pkt 3. Wykorzystuje 1 dowolną grupę walorów 4. Nie wykorzystuje lokalnych walorów i zasobów obszaru LSR 0 pkt równy minimalnemu wymaganemu w rozporządzeniu 0 pkt 2. Operacje, których wkład własny mieści się w przedziale 50,01% - 55,00 %- 1pkt 3. Operacje, których wkład mieści się w przedziale 55,01% - 60,00 %- 2 pkt powyżej 60% - 3 pkt Uwaga: Wysokość wkładu własnego liczona jest w oparciu o wartość całkowitą wydatków kwalifikowanych operacji (projektu) Zatrudnienie Preferuje operacje w wyniku których zostaną stworzone nowe miejsca pracy 1. Operacja nie spowoduje utworzenia miejsc pracy- 0 pkt 2. Operacja spowoduje utworzenie miejsc pracy- 3 pkt

5 Harmonogram planowanych terminów ogłaszania konkursów Lata realizacji Wyszczególnienie Okres realizacji projektu Zasoby, doświadczenie i kwalifikacje wnioskodawcy Preferuje operacje, których realizacja trwa max. 1 rok co umożliwia sprawne gospodarowanie zasobami finansowymi w ramach całego Działania. Preferuje wnioskodawców doświadczonych w obszarach, których dotyczą projekty, zapewniających sprawną i z dużym prawdopodobieństwem skuteczną realizację projektów. 1. Operacja trwa powyżej 1 roku 0 pkt 2. Operacja trwa do 1 roku- 2 pkt Maksymalna liczba punktów 14 pkt ODNOWA I ROZWÓJ WSI Zrealizowane projekty współfinansowane ze źródeł zewnętrznych o zakresie podobnym do operacji, które mogą być realizowane w ramach działań osi 3 i 4 PROW - Brak doświadczenia - 0 pkt - Jeden projekt - 1 pkt - Dwa projekty - 2 pkt - Powyżej 2 projektów - 3 pkt Gmina, instytucja kultury, dla której organizatorem jest jednostka samorządu terytorialnego, kościół lub inny związek wyznaniowy, organizacja pozarządowa mająca status organizacji pożytku publicznego. 1. Pomoc Beneficjentowi ma formę refundacji części poniesionych kosztów kwalifikowanych operacji w wysokości nieprzekraczającej 75% tych kosztów, z tym, że dla jednej miejscowości nie więcej niż 500 tys. zł. 2. Wysokość pomocy nie może być wyższa niż 500 tys. zł także w przypadku operacji realizowanej w więcej niż jednej miejscowości, z tym że kwotę tę dzieli się proporcjonalnie do kosztów realizacji w każdej z tych miejscowości. 3. Wysokość pomocy przyznanej na realizację jednej operacji nie może być równa lub niższa niż 25 tys. zł. 4. W przypadku gdy zdarzenie powodujące poniesienie kosztów kwalifikowanych poniesionych przez beneficjenta: nie zostało uwzględnione w oddzielnym systemie rachunkowości albo do jego identyfikacji nie wykorzystano odpowiedniego kodu rachunkowego, koszty te podlegają refundacji w wysokości do 75% poniesionych przez Beneficjenta kosztów kwalifikowanych pomniejszonej o 10%. Operacje spełniające warunki przyznania pomocy dla działania: Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw Odnowa i rozwój wsi I II III IV I II III IV I II I II I II I II I II X X X X X X X X X X X X X X Małe projekty X X X X X X X Tryb rozpatrywania wniosków o przyznanie pomocy 1. Wnioski o przyznanie pomocy składa się w biurze Stowarzyszenia LGD Żywiecki Raj. 2. Rada Stowarzyszenia LGD dokonuje wyboru wniosków do dofinansowania. 3. LGD przekazuje wnioski do Instytucji Wdrażającej, odpowiednio: - Małe Projekty Śląski Urząd Marszałkowski w Katowicach, - Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Częstochowie, - Odnowa i rozwój wsi Śląski Urząd Marszałkowski w Katowicach. 4. Instytucja Wdrażająca podpisuje z Wnioskodawcą umowę o przyznaniu pomocy. 5. Wnioskodawca realizuje operację, ponosi wydatki i składa wniosek o płatność w Instytucji Wdrażającej.