"17 XI 1898 Towarzystwo EFGS uzyskuje zgodę na wykonanie miejskiej kolei elektrycznej w Toruniu"

Transkrypt

1 Z PUSTEGO I SALOMON NIE NALEJE, CZYLI PARĘ SŁÓW O FINANSOWANIU KOMUNIKACJI Z PĘTLI DO PĘTLI: - SOLARISY URBINO 8,6 W MZK - KIEDY ZOBACZYMY NOWE TRAMWAJE? - PRZEBUDOWA PLACU HOFFMANA REMONTY I REKLAMY NA LINII: 23 FOTOREPORTAŻ Z p u st eg o i S a l o m o n n i e n a l ej e, cz y l i p a r ę sł ó w o f i n a n so w a n i u k o m u n i k a cj i Mirosław Czerliński S p r a w d z a m y b u d ż et y n a k o m u n i k a cj ę m i ej sk ą w 3 p o l sk i ch m i a st a ch i p o r ó w n u j em y j e z T o r u n i em. Z a g l ą d a m y d o W a r sz a w y, B y d g o sz cz y i K i el c. C z y t o r u ń sk a k o m u n i k a cj a m i ej sk a j est f i n a n so w a n a n a o d p o w i ed n i m p o z i o m i e? Ogromne kwoty na transport Warszawa przeznacza od lat. Jaki jest efekt wieloletniego dofinansowania komunikacji? W 2009 roku 67% podróży mieszkańców w obszarze miasta odbywało się za pomocą środków transportu publicznego. W Warszawie na wydatki bieżące związane z komunikacją miejską w 2012 roku przeznaczona zostanie ogromna kwota pieniędzy, łącznie 2,4 mld złotych. Całość wydatków w budżecie miasta wyniesie 13,4 mld. Z tego wynika, że aż 18% wydatków budżetowych zostanie przeznaczonych na bieżące działanie transportu miejskiego. Wpływy Zarządu Transportu Miejskiego (przede wszystkim ze sprzedaży biletów) wyniosą 0,95 mld zł. W 40% będą w stanie pokryć koszty bieżące komunikacji miejskiej. W ramach wydatków bieżących uwzględnia się rekompensaty dla przewoźników za wykonane wozokilometry, utrzymanie oraz pracę ZTM, opracowywanie analiz transportowych i utrzymanie infrastruktury przystankowej. Dofinansowani przewoźnicy zakupują nowy tabor, zgodny z wymaganiami ZTM. Jaki jest tego efekt? W 2012 roku cały tabor autobusowy kursujący po stolicy będzie miał niską podłogę. Udział niskopodłogowców wśród tramwajów wzrośnie ponad 50%. Na wydatki inwestycyjne w transport publiczny miasto przeznaczy 1,7 mld zł. Zdecydowaną większość tej kwoty pochłoną inwestycje w metro, przede wszystkim w budowę II linii. Zaplanowano również budowę parkingów "Parkuj i jedź" za 30 mln zł, trasy tramwajowej do ogromnej sypialni miasta na Tarchomin za 22 mln zł oraz przebudowę pętli autobusowej z budową pawilonu do odprawy podróżnych na Dworcu Wschodnim za 10 mln zł. Zajrzyjmy teraz do naszego sąsiada zza miedzy. W Bydgoszczy wydatki bieżące na komunikację miejską (176 mln zł) będą stanowić w 2012 roku 12% całości budżetu miastu. Wpływy z biletów pozwolą pokryć 45% kosztów bieżących transportu miejskiego. Na inwestycje przeznaczy się w tym mieście 48 mln zł z budżetu miasta, z czego 18 mln zł pochodzić będzie z dotacji inwestycyjnych z Unii Europejskiej. Z tych funduszy sfinansowana zostanie budowa linii tramwajowej do Dworca Głównego, wdrożenie Inteligentnych Systemów Transportowych (system sterowania ruchem) i projekt założenia KujawskoPomorskiego Związku Taryfowego. Miasto wyda również 4 mln zł na budowę buspasów. Kolejnym miastem, na które warto zwrócić uwagę są Kielce. Gród ten pod względem liczby mieszkańców i powierzchni niewiele się różni od Torunia. Kielce nie uchodzą za komunikacyjny raj, jednak w sprawie przekształceń funkcjonalnych są o kilka lat do przodu: Zarząd Transportu Miejskiego powołano już w 2003 roku, miejski przewoźnik (MPK) inwestuje w tabor niskopodłogowy, który stanowi ponad 70% całości taboru. Wydatki bieżące na komunikację miejską w Kielcach wyniosą w tym roku 65,2 mln zł (5,3% całości wydatków w budżecie). Wpływy z biletów (34,5 mln zł) pokryją w 53% koszty funkcjonowania transportu miejskiego. "17 XI 1898 Towarzystwo EFGS uzyskuje zgodę na wykonanie miejskiej kolei elektrycznej w Toruniu" 1

2 Z p u st eg o i S a l o m o n n i e n a l ej e, cz y l i p a r ę sł ó w o f i n a n so w a n i u k o m u n i k a cj i Jak sytuacja przedstawia się w Toruniu? W 2012 roku wydatki bieżące na komunikację miejską wyniosą 58,4 mln zł. Będzie to 5% udział w wydatkach miasta, które wyniosą 1,175 mld zł. Jest to ogromna różnica w stosunku do 18% udziału w wydatakach Warszawy albo 12% w przypadku Bydgoszczy. Na dodatek podobnej wielkości Kielce wydają o prawie 7 mln zł więcej na publiczny transport. Czy świadczy to o niedofinansowaniu transportu publicznego w Toruniu? Być może tak. Podobną tezę można wysunąć po przejrzeniu badań preferencji i zachowań komunikacyjnych przeprowadzonych dla aglomeracji toruńskobydgoskiej w 2010 roku, w których 55% badanych Torunian zadeklarowało, że przeważnie lub zawsze korzysta z komunikacji miejskiej. Analogicznie taką deklarację złożyło 47% mieszkańców Bydgoszczy. W Budżecie Miasta Torunia wartość wpływów z biletów oszacowano na 40,2 mln zł. Kwota ta pozwoli w 72% pokryć koszty bieżące transportu. Jest to zaskakująco duże pokrycie w stosunku do wartości oscylujących w granicach 4053% w Warszawie, Bydgoszczy i Kielcach. Mogą o tym decydować 2 główne czynniki. Jednym z nich są opisane wcześniej wydatki bieżące z budżetu przeznaczane na komunikację, drugim ceny biletów. Porównując dwa podstawowe typy biletów (jednorazowe oraz miesięczne sieciowe) można dojść do wniosku, że ceny w Toruniu nie są wygórowane. Bilet jednorazowy w Warszawie kosztuje 3,60 zł, w Bydgoszczy 3,20 zł (od lutego 2012 r.), w Toruniu 2,70 zł (od stycznia 2012 r.), natomiast w Kielcach 2,40 zł. Ceny biletów miesięcznych, miejskich, sieciowych, imiennych prezentują się następująco: Kielce 125 zł, Warszawa 90 zł, Bydgoszcz 88 zł, Toruń 86 zł. Na zakończenie przejrzyjmy jeszcze tegoroczne wydatki inwestycyjne Torunia na komunikację miejską. Pierwszy raz od wielu lat w budżecie zarezerwowano na ten cel kwotę rzędu 27 mln zł, w tym 10,6 mln zł z dotacji inwestycyjnej UE. Tak duża suma wiążę się z realizacją 2 istotnych projektów: "BiT City" i "Rozwój sieci komunikacji tramwajowej w Toruniu w latach ". W ramach projektów m.in. zakupione zostaną nowe tramwaje, powstanie trasa do UMK, łącznik z węzłem przesiadkowym w al. Solidarności, tory odstawcze na pętli Olimpijska i przyspieszona zostanie trasa tramwajowej "jedynki". Jednak w toruńską komunikację miejską rozpoczęto poważnie inwestować dopiero w tym roku. W minionych latach w budżecie pojawiały się kwoty rzędu kilku milionów, które przeznaczane były głównie na zakup taboru autobusowego i modernizacje wagonów tramwajowych. Źródło: Co oznacza niedofinansowanie komunikacji miejskiej dla mieszkańców? W perspektywie roku może to polegać na poszukiwaniu oszczędności w ilości i jakości usługi. Po stronie organizatora będzie to niedostosowany rozkład jazdy do rzeczywistości (zbyt mała ilość kursów), natomiast po stronie przewoźnika są to ograniczenia np. w ogrzewaniu pojazdów czy brak rezerwy, która mogłaby wyjechać na linię w razie jakiegokolwiek typu awarii/wypadku. Z drugim przypadkiem spotkaliśmy się w ostatnim czasie w Toruniu. Na zmianie popołudniowej brakowało rezerwy, w związku z czym do obsługi zastępczej ściągano brygady z najczęściej kursujących linii (np. z linii nr 15). Takie działanie fatalnie wpływa na funkcjonowanie komunikacji miejskiej: jej punktualność i pewność, co może skutkować spadkiem liczby pasażerów, której następstwem będzie wzrost kongestii. W perspektywie długofalowej niedofinansowanie przynosi jeszcze większe szkody. Przewoźnikom może zabraknąć środków na amortyzację taboru, więc po ulicach kursować będzie przestarzały tabor, nieprzyjazny osobom starszym i niepełnosprawnym. Obecnie nie ma w Toruniu niskopodłogowego tramwaju, natomiast nieco ponad 50% autobusów jest z niską podłogą. Oprócz tego każdy proces kosztownych zmian przedłuża się w czasie. Na długo oczekiwane zmiany w strukturze własnościowej Miejskiego Zakładu Komunikacji doczekaliśmy się dopiero teraz. Ciekawe, jak długo będziemy czekać na wprowadzenie biletów czasowych (m.in. 20, 40 i 60 minutowych) i elektronicznego systemu biletów okresowych. Tymczasem mieszkańcy Warszawy już od 11 lat korzystają z karty miejskiej, natomiast Bydgoszczanie od 1,5 roku. Ustalony przebieg trasy tramwajowej linii nr 1 do UMK. Źródło: Najbliższe lata nie muszą jednak być ostatnimi, w których przeznacza się większe pieniądze w inwestycje na rzecz transportu publicznego. W czasie realizacji obecnych projektów trzeba myśleć nad przygotowywaniem kolejnych. Potrzeba zmian nadal będzie duża szczególnie jeśli chodzi o komunikację tramwajową. Niezbędna jest budowa nowej zajezdni oraz tras na osi północpołudnie. Władze miasta powinny się również postarać o jak największe skrócenie czasu przejazdu na trasie obecnej "dwójki", poprzez jej modernizację oraz zmiany w systemie sterowania ruchem. W efekcie więcej mieszkańców zacznie korzystać z usprawnionej komunikacji miejskiej i możliwe stanie się odciążenie zakorkowanych dróg. Linki do wykorzystanych źródeł informacji na stronie 10. "23 X 1907 Uruchomienie linii nr 3 na trasie: Ratusz Chełmińskie Przedmieście. 2

3 Europejski Tydzień Zrównoważonego Transportu 2011 Krzysztof Sklinda Kampania Europejski Tydzień Zrównoważonego Trans portu jest zdecydowaną odpowiedzią na negatywne skutki ciągle wzrastającego ruchu samochodowego w miastach. Również miasto Toruń, jak co roku uczestniczyło w kampanii European Mobility Week. Wszystkie tegoroczne wydarzenia odbywały się w ramach projektu Zielony Toruń w Europejskim Dniu bez Samochodu 2011 współfinansowa nego przez Urząd Miasta Torunia, a realizowanego przez Stowarzyszenie Ekologiczne Tilia we współpracy z Toruńskim Klubem Miłośników Komunikacji Miejskiej, Rowerowym Toruniem oraz przewoźnikiem kolejowym Arriva. zowanych przez nasze Stowarzyszenie. Dodatkowo specjalny pociąg Arriva przewiózł pasażerów na Barbarkę, gdzie czekały na nich kolejne atrakcje zorganizowane przez Szkołę Leśną. Rezerwację biletów prowadziła Arriva oraz redakcja "Nowości". 17 września (sobota) Przystanek Toruń 22 września (czwartek) Europejski Dzień bez Samochodu Przewoźnik Arriva RP umożliwił mieszkańcom korzystanie ze swoich pociągów w ramach komunikacji po Toruniu i najbliższej okolicy. Tego dnia przejazd pomiędzy dowolnymi stacjami: Ostaszewo Toruńskie, Łysomice, Toruń Wschodni, Toruń Miasto, Toruń Główny, Toruń Grębocin i Lubicz był całkowicie darmowy dla osób, które okazały ważny dowód rejestracyjny swojego auta. Zwiedzanie Torunia z pokładu autobusu. Startujące z Rynku Staromiejskiego autobusy zabierały pasażerów za darmo i wraz z przewodnikiem przewoziły po najstarszych kierunkach komunikacji miejskiej w Toruniu. Pasażerowie odwiedzili m.in. wieżę ciśnień, a także zajezdnię tramwajową, Park Bydgoski czyli miejsca, w które na co dzień nie dojeżdżają autobusy komunikacji miejskiej 18 września (niedziela) Dzień otwarty zajezdni autobusowej MZK i przejazd pociągiem na Barbarkę Zwiedzający mieli możliwość przyjrzenia się z bliska nowoczesnym autobusom, hali obsługi codziennej i warsztatom. Próbowali także sił podczas konkursów organi O godzinie 16:12 z przystanku "Reja" w kierunku pętli Olimpijska odjechał tramwaj turystyczny. Akcja przeprowadzona była pod hasłem "Wróć z pracy tramwajem". Pasażerowie, zachęcani przez członków TKMKM, mieli możliwość bezpłatnego przejazdu na podstawie okolicznościowych biletów. Z Olimpijskiej tramwaj odjechał o 16:50, zabierając pasażerów w kierunku zajezdni, gdzie udostępniono do zwiedzania muzeum komunikacji miejskiej. Przez cały tydzień trwał także konkurs "Wygraj bilet i zdrowsze powietrze". Spośród osób, które udzieliły prawidłowych odpowiedzi na zadane pytania, rozlosowano nagrody. Ponadto rozlosowane zostały 4 nagrody pocieszenia karnety MZK dla osób, które były bliskie udzielenia właściwych odpowiedzi. "30 XII 1907 Pierwszy zanotowany wypadek tramwajowy. Wagon wypadł z szyn i wjechał w budynek" 3

4 Z pętli do pętli - tabor Kiedy zobaczymy nowe tramwaje? Solarisy Urbino 8,6 w MZK Mieszkańcy Torunia czekają z niecierpliwością na nowe niskopodłogowe tramwaje. Niestety, ogłoszenie przetargu nadal jest przesuwane w czasie. Pod koniec roku 2011 doszło do zmiany podmiotu zamawiającego nowy tabor. Cała dokumentacja potrzebna do ogłoszenia przetargu została przekazana z Urzędu Miasta Torunia do powstałej z dniem 2 stycznia 2012 roku nowej spółki miejskiej: Miejski Zakład Komunikacji sp. z o. o. Najważniejszy dokument przetargowy, czyli specyfikacja, jest już gotowy, więc możemy niebawem spodziewać się ogłoszenia przetargu na zakup aż 18 nowych tramwajów, a nie jak poczatkowo zakładano 12 sztuk. Wród zamawianych pojazdów znajdą się wagony trzy i pięcioczłonowe. (pc) W lipcu nastąpiło otwarcie ofert w przetargu na 7 nowych autobusów. Do konkursu przystąpiły dwie firmy: MAN i Solaris, jednak to ten drugi zaoferował korzystniejsze warunki dostawy, przede wszystkim pod względem ceny. Nowe pojazdy miały być dostarczone do 20 grudnia. Solaris pierwszą partię pojazdów dostarczył już 30 listopada. Były to 2 sztuki Urbino 12 i 2 sztuki Urbino 8,6, popularnie zwane Alpino. Pozostała trójka małych Urbino dostarczona została 13 grudnia. Nowe 12metrowe autobusy otrzymały numery taborowe #570 i 571, natomiast pojazdy 8,6metrowe numery z zakresu # Pierwsze autobusy zadebiutowały na liniach 6 grudnia. Nowe wozy są w pełni niskopodłogowe i wyposażone w klimatyzację kabiny kierowcy. Silnik każdego z nich, spełniajacy normę spalania Euro 5 i zblokowany z automa tyczną skrzynią biegów Voith Diwa 5, zasilany jest olejem napędowym. W przypadku wyposażenia pojazdów szczególnie cieszą nas wyświetlacze diodowe, o których zaletach w widoczności od lat rozpisywaliśmy się przy okazji każdego zamówienia. Numer linii oraz kierunek w nowych wozach jest doskonale widoczny z odległości nawet kilkuset metrów, w przeciwieństwie do tych samych informacji prezentowanych na tablicach klapkowych. Pojazdy wyposażono też w nowy typ automatów biletowych i światla do jazdy dziennej. Kolejne zmodernizowane wagony na torach W połowie grudnia z hali remontowej toruńskiego MZK wyjechały dwa kolejne zmodernizowane wagony Konstal 805Na o numerze taborowym #228 oraz #229. Następny przygotowywany skład do modernizacji to # Od 2007 roku zmodernizowano 12 wagonów. W sumie w planach jest modernizacja 18 tramwajów. (pc) Modernizowane wagony 228 i 229 w hali remontów kapitalnych toruńskiego MZK. W Lubiczu złomują tramwaje Na początku 2011 roku do Lubicza trafiły pierwsze gdańskie wagony 105N. Niestety tramwaje te już nie posłużą pasażerom żadnej miejscowości, bowiem w Lubiczu trafiły na złomowisko. Od początku ogłoszenia przetargów na sprzedaż wagonów przez gdański Zakład Komunikacji Miejskiej, do podtoruńskiej gminy trafiły już 53 "stopiątki". (pc) Renault Iliade w ProLine ProLine, prywatny przewoźnik z Torunia zainwestował w kolejny używany autokar. Tym razem sięgnął po pojazd typu Renault Iliade, następcę znanego już w mieście modelu FR1. Iliade to 12metrowy autokar turystyczny, który produkowano w latach Pojazd na pokład zabiera do 53 pasażerów na miejscach siedzących. Pojazd można spotkać na wynajmach na poznańskich rejestracjach #PO 010RP. (mc) Solarisy Urbino 12 są już doskonale znane mieszkańcom Torunia, jednak Urbino 8,6 to nowość w taborze MZK. Pojazd ma 8,6 m długości 2,4 m szerokości i 2,85 m wysokości. Węższa bryła pojazdu w porównaniu ze standardowymi wymiarami (2,55 m) umożliwia mu łatwiejsze poruszanie się wąskimi osiedlowymi uliczkach oraz w ścisłym centrum miasta. Średnica zawracania wynosi w Alpino tylko 15,8 m, w porównaniu do 21,4 m w autobusie 12metrowym. Pojazd wyróżnia charakterystyczny układ drzwi 120. Wewnątrz pasażerowie mogą usiąść na 10 siedzeniach pojedynczych oraz 4 "półtorakach". Urbino 8,6 spotkamy przede wszystkim w obsłudze linii nr 32, 38 i 43. Zakup nowych autobusów kosztował zakład 4 mln 710 tys. zł. Po tegorocznej dostawie w taborze MZK są 132 autobusy: 73 Jelcze, 39 Manów i 20 Solarisów. W związku z zakupem nowych pojazdów małopojemnych możemy oczekiwać w 2012 roku sprzedaży części posiadanych Jelczy M081MB. Dotychczas zapowiadano pozostawienie pojazdów #506 i #513. Zobaczymy jednak, co zadecyduje prezes nowej spółki. (mc) "16 XI 1924 Uruchomienie pierwszej lniii autobusowej na trasie Toruń Miasto Toruń Przedmieście" 4

5 Z pętli do pętli - tabor, inwestycje Zmiany w taborze komunikacji Gminy Lubicz Przetarg na System Informacji Pasażerskiej Wakacyjne zapowiedzi zawarcia porozumienia między Gminą Lubicz i Urzędem Miasta Torunia w sprawie obsługi linii komunikacji międzygminnej szybko wywołały reakcję firmy Mobilis. Przewoźnik sprowadził w połowie lipca do Lubicza 4 niskopodłogowe Solarisy Urbino 12, obsługujące dotychczas linie ZTM Warszawa. Wozy wyprodukowane w 2007 roku, o numerach taborowych #A140, #A141, #A144 i #A147 kursowały na liniach Mobilisu do końca wakacji. Przewoźnik w ten sposób zaprezentował jakim taborem mógłby obsługiwać komunikację do Lubicza, gdyby gmina zdecydowała się ogłosić przetarg na 10letnią obsługę. Powrót Solarisów do stolicy nie zamknął jednak rozdziału zmian w taborze lubickiej zajezdni. We wrześniu na bazie pojawił się trzeci przegubowiec do obsługi linii nr metrowego Heulieza GX187 o numerze #229 można rozpoznać po żółtym malowaniu Mobilisu. Transfer przegubowca z Bydgoszczy zamknął zmiany w taborze komunikacji Gminy Lubicz w 2011 roku. (mc) 29 grudnia w Biuletynie Informacji Publicznej pojawiło się ogłoszenie o przetargu na wykonanie Systemu Informacji Pasażerskiej. Przedmiotem zamówienia jest między innymi dostawa i montaż 63 szt. jednostronnych 3wierszowych oraz 2 szt. dwustronnych 8wierszowych elektronicznych tablic in formacyjnych oraz 40 urządzeń do lokalizacji tramwajów. Ta blice staną m.in. przy al. Solidarności. Czas na wykonanie ca łego zadania przewidziano do 30 października 2013 roku. (pc) Tablica diodowa, dwustronna i 8wierszowa w Warszawie. Dwie podobne tablice mają pojawić się w Toruniu. Czy na most im. Piłsudskiego wrócą tramwaje? Zmiany w taborze lokalnych oddziałów Veolii W minionym półroczu miały miejsce kolejne transfery autobusów. Toruński oddział przygarnął z Ostrawy lokalnego MANa SL222 (nr rej. CT 5586G), natomiast oddział w Chełmnie otrzymał z Kołobrzegu turystyczną, 12metrową Scanię K113/De Simon Starbus ILR26 #ZKL Oba pojazdy można spotkać m.in. na przewozach pracowniczych do PSSE. Starbus jest prawdziwym rodzynkiem w taborze, który pierwotnie służył szwajcarskiemu oddziałowi Veolii. Koniec wakacji minął pod znakiem używanych Setr. Przez toruński dworzec przewinęło się kilka autobusów tej marki, przede wszystkim modelu S215 UL. Część z nich kursuje teraz w innych polskich oddziałach, jedna pozostała w Toruniu (#10143). Oprócz Setry, w taborze pojawiły się dwa wyremontowane przez Autosan pojazdy typu H1010. Kolejne nowości napłynęły do Torunia pod koniec roku. Tym razem było to stadko 3 nowych SORów C10,5, kursujących na kętrzyńskich rejestracjach #NKE 32US34US. Dotychczas toruński bastion bronił się przed tą marką, ale najwidoczniej reguły gry się zmieniły. Natomiast dwa Autosany: A404T #00010 i A0909L #20003 możemy podziwiać teraz w odwieżonej odsłonie. Pojazdy przemalowano w białe malowanie z czerwonym pasem i logiem. Zdjęcia pojazdów znajdziecie w fotoreportażu. (mc) W budżecie miasta na rok 2012 pojawiły się fundusze na zaprojektowanie przebudowy pl. Rapackiego, pl. Armii Kra jowej oraz remontu mostu. W planach jest między innymi budowa przejścia podziemnego na pl. Rapackiego oraz przy wrócenie połączenia tramwajowego przez most w kierunku dworca kolejowego PKP Toruń Główny. Pierwszy tramwaj przejechał przez most im. Piłsudskiego w roku Była to linia numer 4 relacji Plac Bankowy (obecnie pl. Rapackiego) Dworzec Toruń Przedmieście (obecnie Toruń Główny). W związku z działaniami wojennymi w 1939 roku most wysa dzono w powietrze. Ponowne przywrócenie linii tramwajowej przez most nastąpiło dopiero 1 października 1950 roku. Nie stety w roku 1984 zdecydowano się na likwidację połączenia tramwajowego przez jedyny most drogowy w Toruniu. O tym, czy tramwaje ponownie wrócą na lewobrzeżną cześć Torunia, dowiemy się pod koniec 2012 roku. Prace przy budowie linii mogłyby ruszyć po wybudowaniu nowego mostu drogowego przy ul. Wschodniej. (pc) Tramwajem do Portu Drzewnego Być może już na przełomie lat 2013/2014 mieszkańcy Torunia dojadą tramwajem aż do Portu Drzewnego. W związku z budową centrum handlowego Karawela na terenie byłego zakładu przemysłowego Polchem, inwestor prywatny sfinansuje przedłużenie linii tramwajowej. W pierwszym etapie linia tramwajowa ma być poprowadzona od pętli Motoarena do pętli zlokalizowanej przy centrum handlowym Karawela. W drugim etapie finansowanym z projektu BiT City torowisko ma być wydłużone do Portu Drzewnego, ma być to linia jednotorowa. (pc) "24 IX 1936 Pierwszy tramwaj przejechał pod Łukiem Cezara" 5

6 Z pętli do pętli - wydarzenia MZK zostanie spółką z nowym prezesem! Usługa Toruń SMS "MZK" Po latach oczekiwań, we wrześniu na sesji Rady Miasta podjęto decyzję o przekształceniu MZK w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Wystarczającą przesłanką do tej zmiany były rosnące koszty funkcjonowania zakładu, natomiast przychody pozostawające na podobnym poziomie. Nowa forma działalności będzie lepsza pod tym względem, że spółka może prowadzić dodatkową działalność, samodzielnie pozyskiwać kapitał oraz inwestować. W efekcie możemy spodziewać się większych zakupów nowego taboru, co szybciej pozwoli wykluczyć z ruchu pojazdy w najgorszym stanie technicznym. Przykładowo, spółki transportowe w innych polskich miastach zakupują tabor na kredyt bądź w leasingu. Początkowo spółka będzie realizowała przewozy na podstawie bezprzetargowej umowy z miastem, w której określony będzie zakres usług oraz cena. W późniejszym etapie funkcjonowania będą ogłaszane przetargi na usługi. Wpływy z biletów zasilą miejską kasę, natomiast spółce wypłacana będzie kwota za wykonane wozokilometry. Spółka przejmuje obowiązki, należności i zobowiązania zakładu. W skład jej majątku włączone zostaną autobusy i tramwaje oraz nieruchomości (zajezdnie). Łącznie kapitał spółki wyniesie około 28 mln zł. Do spółki przejdzie też większość pracowników zakładu. Prezesem firmy będzie Janusz Szymański, którego wybrano na podstawie konkursu. Wyłącznym właścicielem spółki będzie gmina miasta Torunia. W związku z przekształceniem, w pierwszym roku spółka wyda o 1,9 mln zł więcej niż zakład budżetowy na swoje funkcjonowanie. Kwota ta powinna się jednak "zwrócić" mając na względzie szersze pole działania. Na datę uruchomienia spółki wyznaczono dzień 2 stycznia 2012 roku. 18 maja br. Urząd Miasta Torunia uruchomił serwis informacyjny Toruń SMS. Usługa ta pozwala zainteresowanym mieszkańcom otrzymywać od miasta SMSy z istotnymi informacjami z kilku dziedzin. Jedną z nich jest MZK. Dokonując subskrypcji w tej dziedzinie, otrzymujemy komunikaty związane ze zmianami w kursowaniu komunikacji miejskiej. Dotyczy to nie tylko zmian, które są wprowadzane planowo, ale też w sytuacjach awaryjnych na przykład w czasie awarii sieci tramwajowej i wprowadzenia zastępczej komunikacji autobusowej. Komunikaty są zwięzłe, a zawarte w nich informacje czytelne. Na ogół dołączany jest do nich odnośnik do strony www, na której można poznać szczegóły. Aby dokonać subskrypcji usługi, wysyłamy wiadomość o treści MZK na numer Koszt SMSa aktywacyjnego jest zgodny z taryfą naszego operatora i jest to jedyny koszt, jaki ponosimy. Otrzymywanie SMSów jest bezpłatne, a subskrypcja ważna przez 90 dni. O jej wygaśnięciu jesteśmy również informowani. Aktywacji usługi możemy też dokonać na stronie (tk) Zakładka o komunikacji na miejskiej stronie Wydział Gospodarki Komunalnej, od czasu przejęcia funkcji organizatora transportu miejskiego, powinien jako pierwszy dostarczać informacji dotyczących rozkładów jazdy oraz zmian w komunikacji. W obliczu tego zadania na miejskiej stronie pojawiła się zakładka dotycząca komunikacji miejskiej. Można tam zapoznać się z rozkładem jazdy, bieżącymi komunikatami, taryfą przewozową oraz przepisami porządkowymi. (mc) Nowy prezes MZK sp. z o.o. Janusz Szymański został mianowany na prezesa spółki MZK. Pracę w branży transportowej rozpoczął w 1983 roku. Na początku pracował na stanowisku kierownika logistyki w Krajowej Państwowej Komunikacji Samochodowej, następnie przez prawie 20 lat jako zastępca dyrektora w PPKS w Toruniu. Odpowiadał tam za inwestycje, finanse oraz wdrażanie systemów ISO. Kolejnymi etapami kariery zawodowej prezesa Szymańskiego były stanowiska dyrektora generalnego w Polskiej Sieci Autobusowej sp. z o.o. oraz prezesa zarządu Toruńskiej Komunikacji Autobusowej sp. z o.o. (znana nam też pod szyldem "Alinia"). Ten etap budzi najwięcej wątpliwości, ponieważ spółka została zlikwidowana w dość tajemniczych okolicznościach, po tym jak z dnia na dzień zaprzestano wykonywania kursów. Nowy szef MZK przez ostatnie trzy lata "odpoczywał" od branży przewozu osób, nadzorując firmę Sanitech, zajmującą się oczyszczaniem. Warto jeszcze wspomnieć o wykształceniu nowego prezesa MZK, który jest absolwentem wydziału Inżynieryjno Ekonomicznego Transportu na Politechnice Szczecińskiej oraz Nauk Ekonomicznych na UMK w Toruniu. Ukończył również studia podyplomowe w zakresie organizacji i zarządzania dla kadry kierowniczej przedsiębiorstw na UMK oraz posiada certyfikat kompetencji zawodowych w krajowym transporcie drogowym osób. Mamy nadzieję, że nowy prezes wracając do branży na tak odpowiedzialne stanowisko, wykorzysta we właściwy sposób swoje doświadczenie i dzięki fachowej pracy rozwinie działalność spółki MZK. Liczymy na nowe pomysły oraz mamy nadzieję, że pierwsze efekty pracy nowego prezesa rozwieją wszelkie wątpliwości. (mc) Aby dostać się ze strony głównej do zakładki trzeba wybrać opcję "Mieszkać" a następnie "Służby utrzymania miasta". Podwyżka cen biletów od nowego roku 2 stycznia 2012 roku wejdzie w życie uchwała Rady Miasta Torunia dotycząca podwyżek cen biletów. Ze względu na to, że w budżecie nie było możliwości zwiększenia kwoty przeznaczanej na transport miejski, radni zadecydowali, że to pasażerowie zapłacą za rosnące koszty paliwa. Przykładowo, cena biletu jednorazowego wzrośnie o 20 groszy do 2,70 zł. Decyzja o podwyżce została podjęta 24 listopada w czasie trwania sesji Rady Miasta. Szczegóły dotyczące nowej taryfy przedstawimy w kolejnym wydaniu "Na pętli". (mc) "IX 1976 Oddanie do użytku zajezdni autobusowej przy ulicy Legionów" 6

7 Z pętli do pętli - linie Przebudowa placu Hoffmana Powrót dwunastki na Traktorową Przebudowę, którą rozpoczęto 1 czerwca kontynuowano przez prawie całe II półrocze 2011 roku. Pierwsze na objazd skierowano autobusy, a następnie tramwaje (1 lipca) ze względu na przebudowę układu torowego. W ramach postępujących prac ruch tramwajów linii nr 2, 3 i 4 przywrócono w październiku (więcej na następnych stronach), natomiast autobusy linii nr 11, 15, 28, 36 i 43 wróciły na ul. Fałata 9 grudnia. Autobusy linii nr 43 nadal nie wjeżdżają w remontowaną ul. Bema, a więc omijają przystanek "Matejki". (mc) Po czterech miesiącach objazdów linii nr 12 w rejonie Wrzosów II, połączenie wróciło 14 lipca na swoją stałą trasę prowadzącą ul. Traktorową. (ks) Remont Szosy Okrężnej objazd dla 18 W sobotę, 16 lipca, na czas remontu zamknięto fragment ulicy Szosa Okrężna, od skrzyżowania z ulicą Łukasiewicza do Szosy Bydgoskiej. Autobusy linii nr 18 skierowano w obu kierunkach objazdem przy Motoarenie, czyli ulicami Łukasiewicza i Pera Jonssona. Przystanek Szosa Bydgoska dla obu kierunków nie był obsługiwany i z tego powodu uruchomione zostały przystanki zastępcze na ul. Łukasiewicza. Zmiana trasy przejazdu dotyczyła także linii nocnych nr 02 i S, z tym, że dla tych linii lokalizacje przystanków pozostały bez zmian. (tk) Tramwaj przejeżdżaj przez przebudowany plac Hoffmana. W Toruniu powstało więc kolejne rondo. Dwie nowe linie do Carrefoura 1 lipca do zbioru linii hipermarketowych dołączyły dwa nowe połączenia z Carrefourem. Pierwsze z nich rusza z osiedla Koniuchy. Autobus pokonuje ul. Grudziądzką, zatrzymuje się przy pl. Św. Katarzyny i Dworcu Miasto, a następnie przejeżdża przez pl. Daszyńskiego i Szosą Lubicką dociera do CH Bielawy. Codziennie na linii wykonywanych jest 6 par kursów w obie strony. Czas przejazdu jednego kursu wynosi ok. 28 minut. Druga nowa linia jest okrężna i łączy toruńskie osiedla oraz podtoruńskie miejscowości zlokalizowane po stronie wschodniej. Wyruszając spod CH Bielawy autobus kolejno przejeżdża przez Olimpijską, Kaszczorek, Złotorię, Nową Wieś, Lubicz i Grębocin. Na tej trasie wykonywane są 3 kursy, każdy z nich trwa ok. 35 minut. Obie nowe linie obsługuje jeden autobus firmy Mixs: lokalny MAN albo Setra. (mc) Przebudowa pętli Kolankowskiego 4 lipca rozpoczęto remont ulicy i pętli Kolankowskiego. Zakres prowadzonych prac wymagał skrócenia tras przejazdu autobusów linii nr 22 i 31. Przystanek końcowy obu linii zlokalizowany był przy ulicy Ligi Polskiej, przed Szosą Lubicką. Przystanek początkowy mieścił się przy jezdni łączącej ulice Kolankowskiego i Ligi Polskiej. Miejsce postojowe dla autobusów wyznaczono na Szosie Lubickiej, na prawoskręcie w ulicę Kolankowskiego. Wyremontowaną pętlę oddano do użytku 20 września. Wymieniona została nawierzchnia i chodniki, a na przystanku początkowym ustawiono wiatę. (tk) Powrót autobusów na stałe trasy 19 lipca, ok. godz został przywrócony ruch autobusów na ul. Dziewulskiego dla autobusów linii nr 15, 19, 26 i 41 oraz w ul. Jamontta dla autobusów linii nr 16, 33, 34, 39, 40, C, 01 i 02. (wo) 12 sierpnia zakończono remont placu Św. Katarzyny. Przystanki linii autobusowych komunikacji miejskiej i międzygminnej wróciły na swoją pierwotną lokalizację. (mc) I etap robót drogowych przy "Saturnie" Od 24 sierpnia, godziny 8.00, z powodu remontu ulicy Dziewulskiego na odcinku od Jamontta do Przybyłów, przystanek Saturn w kierunku pętli Rubinkowo II został przeniesiony przed skrzyżowanie z ul. Przybyłów. Autobusy jadące z kierunku centrum kursowały objazdem ulicami Przybyłów, Niesiołowskiego i Dziewulskiego. Natomiast przystanek dla linii nr 41 z ul. Niesiołowskiego został przeniesiony na ul. Bukową. (wo) Zamknięcie ulicy Bukowej Od dnia 5 września godz. 9.00, z powodu przebudowy ul. SkłodowskiejCurie, była wyłączona z ruchu ulica Bukowa. Autobusy linii nr 41 kursowały objazdem ulicami: Dziewulskiego Szosa Lubicka Olsztyńska Olimpijska i omijały przystanek przy ul. Bukowej. (wo) "16 VII 1991 Likwidacja linii nr 3 na trasie do Dworca Północnego" 7

8 Z pętli do pętli - linie Remont Podgórskiej Remont ul. Turystycznej Od 17 września z powodu remontu wstrzymany został ruch kołowy ul. Podgórską w obu kierunkach od pl. Armii Krajowej do wiaduktu przy ulicy Dybowskiej. Autobusy w obu kierunkach kursowały ulicą Kujawską, w przypadku linii numer 22, 25 i 27 z przystanku Dworzec Główny odjazdy były opóźnione o minutę. (ks) 12 października rozpoczął się remont ulicy Turystycznej na odcinku od ul. Ligi Polskiej do ul. Przy Skarpie. W związku z powyższym autobusy linii nr 23 w kierunku Kaszczorka kursują ulicami Konstytucji 3 Maja i Ligi Polskiej, a w kierunku placu Św. Katarzyny ulicami Ligi Polskiej, Konstytucji 3 Maja i Ślaskiego. Na trasie objazdu obowiązują wszystkie przystanki. (tk) Zmiana lokalizacji przystanków na Szosie Lubckiej W związku z rozpoczęciem się 22 września remontu północnej jezdni Szosy Lubickiej od skrzyżowania z ulicą Targową do wjazdu do gazowni nastąpiła zmiana lokalizacji przystanków linii 1, 1N i 02. Przystanek tramwajowy w kierunku centrum przeniesiony został za skrzyżowanie z ulicą Targową, a przystanek autobusowy za skrzyżowanie z ulicą Studzienną. (ag) II etap robót drogowych przy "Saturnie" W kolejny etap wkroczono 30 września. Przystanek "Saturn" w kierunku centrum tymczasowo przeniesiono na ulicę Przybyłów. Ponadto przystanek "Dziewulskiego" w kierunku centrum dla linii nr 21 i 30 został przeniesiony przed skrzyżowanie z ulicą Dziewulskiego. (tk) Wznowienie kursowania tramwajów linii nr 2, 3 i 4 1 października tramwaje linii numer 2, 3 i 4 wróciły na swoje stałe trasy. Zmiana tras linii tramwajowych była spowodowana pracami drogowo torowymi na ulicy Skłodowskiej Curie oraz na pl. Hoffmana. W pierwszym etapie prac czyli od do prace prowadzono wyłącznie na odcinku od ulicy Skłodowskiej/Równinnej do pętli Elana. Tramwaje linii 2 i 3 kursowały na skróconej trasie do pętli Wschodnia. W drugim etapie prac drogowotorowych od do zamknięto dla ruchu tramwajowego pl. Hoffmana. Tramwaje linii numer 2 i 4 kursowały na zmienionej trasie od pętli Motoarena przez Bydgoską, Uniwersytecką do pętli Wschodnia. Linia numer 3 została zawieszona. Ciekawostką jest, iż podczas prac torowych na ulicy SkłodowskiejCurie oraz na pl. Hoffmana po raz pierwszy użyto do prac torowych samojezdnej podbijarki torowej Plasser & Theurer nimieckiej firmy Metrico. Opis przeprowadzonych prac torowych zamieściliśmy w poprzednim numerze Na pętli. (pc) Objazd na Armii Ludowej W związku z remontem ulicy Armii Ludowej od 12 października autobusy linii numer 36, 38 i 01 w kierunku ulicy Andersa kursowały objazdem ul. Pstrowskiego z pominięciem przystanku "Armii Ludowej". (ks) 20 października nowy objazd dla linii 18, 02 i S Trwające od 16 lipca prace remontowe na ulicy Szosa Bydgoska dotarły do etapu, na którym konieczne było zamknięcie dla ruchu skrzyżowania z ulicą Łukasiewicza. Taki stan rzeczy wymagał kolejnej zmiany tras przejazdu linii nr 18, 02 i S. Objazd wytyczono ulicami Reja i Broniewskiego. Autobusy linii 18 omijały przystanki przy pętli Okrężna, a w zamian zatrzymywały się na ulicy Reja na przystankach linii nr 02. Podobnie kursowały autobusy linii nr 02 i S, z tym, że w kursach do i z Motoareny przejeżdżały przez pętlę Okrężna. Warto zaznaczyć, że skierowanie linii nr 18 ulicami Reja i Broniewskiego nie pozostało bez wpływu na punktualność kursowania. Wzmożone natężenie ruchu na obu ulicach było powodem opóźnień, sięgających nawet 20 minut w godzinach szczytu. (tk) Rozszerzenie objazdu na ulicy Podgórskiej W sobotę 22 października z powodu zamknięcia przejazdu pod wiaduktem kolejowym przy ul. Dybowskiej au tobusy linii 11 i 36 omijały przystanki przy ulicy Kujawskiej od placu Armii Krajowej ulicami Hallera i Kniaziewicza do Łódzkiej, a autobusy linii nr 36 jeździły ul. Andersa. W kie runku centrum autobusy linii 11, 14 i 36 z ul. Hallera skręcały w ul. Idzikowskiego, górną półkę ul. Poznańsiej i zjeżdżały ul. Podgórską pod wiadukt przy pl. Armii Krajowej, autobusy linii nr 10, 20 i 29 w tzw. kursach objazdowych przez ul. Drzymały z ul. Hallera jechały ul. Idzikowskiego i da lej jak autobusy linii nr 11, 14 i 36, natomiast autobusy linii nr 12, 13 i 01 kursowały w obu kierunkach ul. Kujawską, ulicą Dybowską i dalej trasą objazdową dla TIRów. Na trasach objazdowych autobusy zatrzymywały się na wszystkich przystankach. Trasa przejazdu linii 38 nie uległa zmianie. (ks) Wymiana torów na Lubickiej Skład # obsługujący linię nr 2 na nowej pętli Elana. fot. Paweł Chmielecki Na weekend 22 i 23 października zawieszona w kursowaniu została linia tramwajowa nr 1. Powodem była wymiana torów na Szosie Lubickiej w rejonie stacji Benzynowej Schell (nieopodal Metronu). W tym czasie kursowała zastępcza linia autobusowa nr 51. Niestety MZK zupełnie nie poinformowało pasażerów co z zastępstwem za linię nocną 1N, gdzie de facto nie został uruchomiony żaden autobus i zdezorientowani pasażerowie musieli w końcu skorzystać z linii 02. (ag) "31 XII 2004 Z pętli Elana o godz. 15:08 odjechał ostatni tramwaj linii nr 5 w kierunku Olimpijskiej" 8

9 Z pętli do pętli - linie Komunikacja miejska w czasie Wszystkich Świętych Uruchomienie linii tramwajowej numer 5 Tradycyjnie w okresie Wszystkich Świętych zwiększono częstotliwości kursowania autobusów na toruńskie nekropolie. Dotyczyło to linii nr 0, 27 (na Barbarkę), 29, 33 oraz C. Ponownie uruchomiona została linia nr 61 na trasie z placu Teatralnego przez ul. Grudziądzką do Centralnego Cmentarza Komunalnego. Wyjątkowo w okresie poprzedzającym dzień Wszystkich Świętych (2931 października) autobusy linii nr 33 docierały nie tylko do końca ul. Mazowieckiej w bliskie sąsiedztwo cmentarza, ale również pod jego bramę główną. Z pewnością było to rozwiązanie wygodniejsze dla części pasażerów. Jednak już 1 listopada trasa autobusów tej linii kończyła się na pętli przy ul. Mazowieckiej. Największe wzmocnienie linii przypadło oczywiście na dzień 1 listopada. Najczęściej kursowała tego dnia linia nr 61, bo w szczytowym momencie co 4 minuty. Na Cmentarz Centralny łatwo też było się dostać z Rubinkowa liniami nr 33 (częstotliwość 515 minut) lub C (częstotliwość 20 minut) oraz z Bielan i Chełmińskiego Przedmieścia linią 0 (częstotliwość 7 15 minut). Obsługę komunikacyjną cmentarzy na lewobrzeżnej części miasta wspomogły dodatkowe kursy linii nr 29, wykonywane z częstotliwością 38 minut. Dociekliwych, po pozostałe szczegóły związane z funkcjonowaniem komunikacji cmentarnej, odsyłamy do archiwum komunikat na stronie TKMKM. W tym roku linie autobusowe kursowały wzmocnione w okresie od 29 października do 2 listopada. (mc) 14 listopada uruchomiono linie tramwajową numer 5 na trasie Olimpijska Motoarena. Linia kursuje przez 7 dni w tygodniu co 30 minut. W związku z jej wprowadzeniem na odcinku Olimpijska Reja zmienił się rozkład linii nr 1. Niestety zmiany te były niekorzystne dla pasażerów jedynki. W okresie świątecznym zmniejszono liczbę kursów jedynki z pętli Olimpijska z 66 do 51. Skrócono również czas przejazdu dla linii numer 1 i 5 na odcinku Olimpijska Reja z 31 min. do 29 min. Lecz w związku z notorycznymi opóźnie niami tramwajów na tej trasie od 13 grudnia wrócono do cza su przejazdu jaki obowiązywał przed zmianami, czyli 31 min. Więcej o historii linii numer 5 w 6 numerze Na pętli. (pc) fot. Paweł Chmielecki Autobusy wróciły na Szosę Okrężną Wielu pasażerów korzystających z linii nr 18, 02 i S liczyło, że kursowanie Szosą Okrężna zostanie przywrócone w dniu otwarcia Centrum Handlowego Toruń Plaza, to jest 14 listopada. Tymczasem autobusy wróciły na swoje trasy dwa dni później. Wraz z otwarciem wyremontowanego odcinka Szosy Okrężnej, uruchomiono dla linii nr 18 nowe przystanki: Plac Skalskiego w kierunku Wrzosów i Łukasiewicza, początkowo w kierunku Portu Drzewnego. W stronę Wrzosów przystanek ten funkcjonuje od drugiej połowy grudnia. (tk) MAN #556 w obsłudze linii nr 33 we Wszystkich Świętych. Koniec remontu na Dybowskiej Remontów na Lubickiej ciąg dalszy 23 listopada po przywróceniu przejazdu pod wiaduktem przy ul. Dybowskiej autobusy linii nr 11, 12, 13, 14 i 36 wznowiły kursowanie ul. Podgórską i Kujawską w obu kierunkach, a linii nr 10, 20 i 29 w tzw. kursach objazdowych. Jednocześnie zlikwidowany został objazd ulicą Hallera oraz Idzikowskiego. (ks) Od dnia 5 listopada wprowadzono kolejną zmianę lokalizacji przystanków tramwajowych i autobusowych. Powodem tych zmian jest remont południowej jezdni Szosy Lubickiej. Przystanek tramwajowy Targowa linii numer 1 w kierunku centrum przeniesiony został za ul. Studzienną, a przystanek autobusowy w kierunku Rubinkowa prze niesiony został za ul. Ścieżka Szkolna. (ag) Veolia i PKSy zmieniają "Polchem" na "CH Zachód" W związku z oddaniem 29 czerwca do użytku przystanku autobusowego przy szosie Bydgoskiej obok Castoramy, autobusy PKSów i Veolii zmieniły lokalizację przystanku Polchem z przystanku komunikacji miejskiej Oczyszczalnia na przystanek CH Zachód. (wo) Nowa lokalizacja przystanku Targowa 15 grudnia przeniesiono w nową lokalizację przystanek tramwajowy Targowa. Nowy przystanek został umiejscowiony na wysokości Gazowni. Wybudowano perony przystankowe, przejście dla pieszych oraz sygnalizację świetlną. Wszystkie te zmiany zapewniają pasażerom wysiadającym z tramwaju bezpieczeństwo. Był to ostatni przystanek, z którego wysiadali z tramwaju bezpośrednio na jezdnię. W związku z tą zmianą zlikwidowany zostanie przystanek Składnica. (pc) "22 IX 2007 Prezentacja pierwszego zmodernizowanego składu Konstal 805Na # " 9

10 Z pętli do pętli - linie, wydarzenia Otwarcie ul. Podgórskiej 23 grudnia, po zakończonym remoncie, została otwarta dla ruchu ulica Podgórska. Autobusy kursujące objazdami wróciły na stałe trasy przejazdu. (ks) Komunikacja w okresie świątecznonoworocznym W okresie świąt Bożego Narodzenia i Nowego Roku pasażerowie musieli liczyć się z ograniczeniami w kursowaniu autobusów i tramwajów. W dni robocze w okresie 2330 grudnia obowiązywały nas rozkłady feryjne. W wigilię (24 grudnia) linie dzienne kursowały tylko do godz. 20. Po tej godzinie rozpoczęły kursowanie linie nocne oraz wykonane zostały dodatkowe kursy na liniach nr 2 i 21. Podczas I i II dnia świąt oraz 1 stycznia obowiązywały rozkłady świąteczne. W te dni nie kursowały linie nr 18, 25, 31, 32, 35, 38, 40 i 43 odcinając niektóre rejony miasta od bliskiego dostępu do komunikacji publicznej. Inaczej kursy odbywały się również w noc sylwestrową, 31 grudnia. Po godzinie 21 rozkład jazdy ograniczono do minimum nie wykonywano kursów oznaczonych w rozkładach literką "d". (mc) Zmiany w rozkładach PolskiegoBusa Stan wyjątkowy w Toruniu z autobusami MZK Czwartek, 20 października. O poranku dochodzi do ucieczki więźniów z aresztu śledczego w centrum Torunia. Uzbrojeni uciekinierzy porywają autobus MZK, którym usiłują opuścić miasto. Zamiar ten udaremniają jednak miejskie służby, które zatrzymują autobus z pomocą kolczatki w okolicach Motoareny i obezwładniają napastników. Kilku pasażerów jest rannych, nikt nie zginął. Na szczęście to tylko scenariusz ćwiczeń służb porządkowych, które przeprowadzo no na terenie miasta. W akcji wzięły udział 2 autobusy MZK: "porwany" MAN Lion's City #551 oraz Solaris Urbino 12. (mc) Źródła informacji do artykułu na stronach 1 i 2 I. Budżety miast: Bydgoszczy: m pdf Kielc: Warszawy: _finansowa/ Torunia: ile=bud_torunia_2012_proj_ pdf II. Pozostałe źródła: Procent podróży komunikacją miejską w Warszawie: c.html Pierwsza zmiana nastąpiła 17 lipca. Drugi kurs dołączył do istniejącego połączenia na linii P2: Warszawa Toruń Bydgoszcz Piła Szczecin. Odjazdy z Torunia w kierunku Szczecina odbywały się o godz. 0:55 i 12:55, natomiast w kierunku Warszawy o 2:45 i 14:45. Kolejną zmianę rozkładu wprowadzono 18 grudnia. Z rozkładu wycięto jeden kurs na trasie Warszawa Szczecin, natomiast przybyły 4 nowe na trasie Warszawa Bydgoszcz. W kierunku stolicy autobusy z Torunia ruszają o godz. 0:45, 2:45, 6:05, 12:25 i 18:10. W kierunku Szczecina ostał się kurs o godz. 12:55. Warto przypomnieć, że kursy przewoźnika odbywają się z toruńskiego dworca autobusowego i objęte są całkowitą, internetową rezerwacją miejsc. Nie ma więc możliwość zakupu biletu u kierowcy. Zmiany w rozkładach są reakcją na zaobserwowane zapotrzebowanie wśród pasażerów. Rozwinięcie liczby połączeń stało się również możliwe dzięki zakontraktowaniu dostawy 50 nowych autokarów do kwietnia 2012 roku. Wśród nich znajdą się już znane pasażerom PolskiegoBusa Van Hoole Altano (30 sztuk) oraz jeszcze większe, dwupokładowe TD 927 Astromega (20 sztuk). Po dostawach tabor PolskiegoBusa będzie liczył 68 autokarów. (mc) Badanie zachowań komunikacyjnych mieszkańców regionu: pomorskie.pl/documents/ /zalacznik_a Badanie_preferencji_i_zachowan_komunikacyjnych.pdf redakcja: zdjęcia: korekta: Stopka redakcyjna Mirosław Czerliński Paweł Chmielecki Adrian Giza Tomasz Karolak Wojciech Osmański Krzysztof Sklinda Mirosław Czerliński Paweł Chmielecki Tomasz Karolak "20 IX 2008 Historyczna dostawa nowych autobusów. Do Torunia docierają 2 przegubowce" 10

11 Remonty W trakcie: Wozy odstawione: #473 do NG Legenda: NG Naprawa Główna NB Naprawa Bieżąca Reklamy Reklamy założone: #248 #249 #478 #481 NG (modernizacja) NG (modernizacja) NG NG Reklamy założone: Lipiec: # Nesquik (odnowiona) #517 Toruń Miastem Pokoju Październik # Nowości #458 Atlas (odnowiona) Sierpień: #477 Axon #478 Axon #527 Uniwersytet Mikołaja Kopernika Listopad: Wrzesień: # Budlex #247 Eldorado #509 Tornet #528 Koniczynka Grudzień: # CH Plaza Toruń # CH Plaza Toruń #483 Trops #510 Quickcash Zakończone: #228 #229 #428 #482 #517 NG (modernizacja) NG (modernizacja) NG NG NB Reklamy zdjęte: Lipiec: #499 FartProdukt #518 Koncert Roda Stewarta #521 Toruń ESK 2016 #526 Toruń ESK 2016 Sierpień: Wrzesień: #445 Tornet #514 GP People #532 AutosarFuchs Październik #433 UlMar Listopad: #527 Uniwersytet Mikołaja Kopernika Grudzień: Na linii: dwadzieścia trzy Adrian Giza, Mirosław Czerliński To pierwsza linia podmiejska w dziejach komunikacji zbiorowej naszego miasta. Jej stałym elementem jest Kaszczorek, ze Złotorią jest już nieco inaczej Mieszkańcy Kaszczorka przez wiele lat zabiegali o uruchomienie komunikacji autobusowej z centrum Torunia. Warunkiem koniecznym do utworzenia linii była przebudowa ul. Turystycznej. W końcu, 21 lipca 1984 roku, wyjechał pierwszy autobus na nowej linii nr 23. Autobusy kursowały co 30 minut w szcycie i co godzinę poza nim, a w obsłudze pojawiały się nowe "Berliety". Pierwotna trasa linii nr 23 przebiegała z pl. gen. Świerczewskiego (obecnie św. Katarzyny) ulicami: Szumana, Warszawską (powrót Piastowską), Traugutta, Lubicką, Szosą Lubicką, Przy Skarpie i Turystyczną do pętli nad Drwęcą. Jednak tendencja ówczesnych czasów do obsługi dzielnic peryferyjnych rozbudowała się do poziomu obsługi także ościennych wsi. Z tego powodu, po kilku latach kursy przedłużono do pętli w podtoruńskiej Złotorii prowadząc trasę linii mostem nad Drwęcą i ulicami Toruńską oraz Lipową. Później część kursów przedłużono jeszcze dalej do Kopanina. 1 lutego 2009 roku, wraz z wejściem Mobilisu do gminy Lubicz, nastąpiła zmiana trasy. Linię skrócono do pętli Drwęca (Kaszczorek) oraz wycofano z Lubickiej i skierowano przez ulice Żółkiewskiego i Chrobrego (powrót Sobieskiego). Tym samym dwadziecia trzy stało się klasyczną linią miejską. Od 2 stycznia 2012 roku, linia 23 znowu zacznie kursować za Drwęcę. To efekt porozumienia gminy Lubicz z Urzędem Miasta Torunia. Część kursów skróconych będzie do Kaszczorka, pozostałe wykonywane będą do Kopanina. Tym samym "Złotoria" straciła status pętli. Niestety liczba brygad nie będzie zwiększona, czego skutkiem będzie utrata 30minutowego taktu. W obecnej formie (pl. Św. Katarzyny Kaszczorek) na linii wykonuje się 36 kursów z pierwszej z końcówek i 37 z Kaszczorka. Obsługę stanowią 2 brygady, w tym 1 jest niskopodłogowa. Autobus linii nr 23 w Kopaninie 31 stycznia 2009 roku. "22 IX 2008 Pierwszy wyjazd przegubowców na linię. Wyjazd zmodernizowanego składu # " 11

12 Fotoreportaż Samojezdna podbijarka torowa Plasser & Theurer nimieckiej firmy Metrico w czasie pracy na ul. SkłodowskiejCurie. fot. Paweł Chmielecki Renault Iliade w firmie ProLine to pierwszy tego typu pojazd w Toruniu. Dotychczas prywatni przewoźnicy kupowali użwanych poprzedników tego modelu Renaulty FR1. Solaris Urbino 12 #570 z najnowszej dostawy dla MZK. Pojazdy wyróżniają się wyświetlaczami diodowymi. Poza tym można w nich zaobserwować światła do jazdy dziennej. Nowe połączenie Koniuch z CH Bielawy obsługiwane było m.in. przez MANy ULxx2 oraz Setrę S315 NF i UL. To samo zadanie wykonuje kursy linii przez Złotorię, Lubicz i Grębocin. Heuliez GX187 #229 w obsłudze linii nr 101 komunikacji Gminy Lubicz. Łącznie w Toruniu możemy spotkać 8 przegubowców: po 3 MZK i Mobilisu oraz 2 Ikarusy Veolii. Miasteczko autokarowe w Ostaszewie, gdzie przewozów stale w minionym roku przybywało. Na szczytach popołudniowych pojawia się łącznie około 50 wozów lokalnych przewoźników. "31 XII 2010 Prezydent miasta podpisuje umowę na zaprojektowanie i budowę trasy tramwaju do UMK" 12

13 Fotoreportaż - zmiany w Veolii W grudniu w Toruniu pojawiły się 3 SORy C10,5 #NKE 32US 34US. Pojazdy wyposażone sa w klimatyzację przestrzeni pasażerskiej i diodowe wyświetlacze pokazujące kierunki tras. Wyremontowany w Autosanie autobus lokalny typu H1010 #RSA na dworcu w Toruniu. Przy remoncie zastosowano przód znany z nowszych Liderów i Liderów Midi. Scania K113/De Simon Starbus ILR26 #ZKL w obsłudze przewozu pracowników Sharp Świecie. Pojazd wcześniej kursował w szwarcajskiej Veolii oraz w Kołobrzegu. Przemalowany Autosan A404T #00010 w białoczerwonym malowaniu Veolii. Jest to jeden z 3 wysokopokładowych autokarów oddziału w Toruniu, zakupiony jeszcze przez PKS. Lokalny MAN SL222 sprowadzony z czeskiej Ostrawy. Na zdjęciu wykonuje przewóz pracowników z Torunia do UTECu w Ostaszewie. Veolia przejęła to zadanie po firmie Hanvan. Drugi z przemalowanych w II połowie 2011 roku autobusów, czyli Autosan A0909L Tramp # Ten wysokopodłogowy pojazd, wyprodukowany w 2002 roku, ma 9 metrów długości. "31 XII 2010 Prezydent miasta podpisuje umowę na zaprojektowanie i budowę trasy tramwaju do UMK" 13