Wprowadzenie. Wprowadzenie. Wprowadzenie. Wprowadzenie. Wprowadzenie. Dr inż. Agata Wygocka

Transkrypt

1 Opactwo cystersów w Kołbaczu, źródło: pl.wikipedia.org Ceramika budowlana Dr inż. Agata Wygocka Ceramika budowlana wyroby wykorzystywane w budownictwie, wysuszone i wypalane lub spieczone z mieszanki, której główny składnik stanowi glina Ze względu na przeznaczenie ceramikę budowlaną dzieli się na: konstrukcyjną cegły, pustaki, dachówki, rury, kształtki kanalizacyjne itp., wykończeniową i dekoracyjną płytki ścienne i posadzkowe, sanitarną umywalki, miski ustępowe, pisuary. Z uwagi na strukturę rozróżnia się ceramikę budowlaną o czerepie: porowatym temperatura wypalania 900 C 1100 C, porowatość 5 20% (ceramika poryzowana do 30%), spieczonym temperatura wypalania powyżej 1100 C, porowatość poniżej 5%. W grupie ceramiki porowatej wyróżnia się tzw. ceramikę poryzowaną. Przed włożeniem do pieca glinę ceramiczną miesza się z łatwopalnymi, ulegającymi samozapłonowi i utlenieniu składnikami (na przykład mączką drzewną, trocinami, granulkami polistyrenu) i wstępnie suszy. W wysokiej temperaturze materiał ulega spaleniu, a wydzielające się gazy poryzują ceramikę. Ceramiczne wyroby poryzowane charakteryzuje wytrzymałość mechaniczna porównywalna do tradycyjnych pustaków ceramicznych przy jednocześnie lepszej izolacyjności termicznej i akustycznej. Mankamentem jest jednak większa kruchość i nasiąkliwość. Przestrzeń, którą wypełniają mikropęcherzyki może zajmować nawet do30% ogólnej objętości wyrobu. 1

2 Poryzowana ceramika charakteryzuje się: wytrzymałością mechaniczną w klasie wytrzymałości na ściskanie od 5 do 20 (co odpowiada minimalnej znormalizowanej wytrzymałości na ściskanie wyrażonej w MPa), względnie niską masą a więc niską gęstością objętościową poniżej 1000 kg/m 3, bardzo dobrą dyfuzjyjnością pary wodnej paroprzepuszczalność, izolacyjnością cieplną wyrażoną współczynnikiem przewodzenia ciepła λ ok. 0,3 W/(m K) i akustyczną, niepalnością, jednorodnością sposobu budowy od piwnicy aż po dach, nieskomplikowanym prowadzeniem prac murarskich, oszczędnością w zużyciu zapraw i klejów na spoiny, ekonomiczność, ekologiczność. Surowce do wytwarzania wyrobów ceramicznych pochodzą z dwóch zasadniczych grup: surowce plastyczne gliny, iły, iłołupki, lessy, skały osadowe; surowce nieplastyczne: schudzające (ograniczają skurcz) piasek kwarcowy, łupki kwarcytowe; topniki (obniżenie temperatury spiekania mas) - skaleń, pegmatyt; szkliwa; surowce specjalne: mielony gruz ceglany, odpady paleniskowe. Podczas wypalania w surowcu zachodzą zmiany fizykochemiczne, w wyniku których powstaje tworzywo trwałe mechanicznie oraz odporne na działanie wody a także substancji chemicznych. Źródło: Charakterystyka surowców ceramicznych Podział tych surowców dokonuje się stosując kryteria: pochodzenie surowca wyróżniamy tu kaoliny, iły, łupki ilaste, itp., surowce powstałe w różnych okresach geologicznych lub w odmiennych warunkach skład chemiczny pozwala wyróżnić surowce monomineralne i polimineralne. Można także podzielić surowce uwzględniając właściwości fizykotechnologiczne, warunkujące ich zachowanie w obecności wody oraz w czasie wypalania. Tego rodzaju właściwości mają wpływ na przydatność surowców do celów produkcyjnych. Plastyczność glin jest to zdolność wilgotnej gliny do zmiany kształtu pod działaniem siły zewnętrznej bez powstawania pęknięć Skurcz suszenia i wypalania uformowana wilgotna kształtka ceramiczna podczas suszenia a następnie wypalania zmniejsza swoje wymiary. 2

3 Skurcz suszenia zachodzi w związku z odparowywaniem wody z wilgotnej gliny. Największy skurcz wykazują gliny bardzo plastyczne, do których dodaje się najwięcej wody zarobowej, aby uzyskać odpowiednią plastyczność. Skurcz suszenia w zależności od plastyczności glin wynosi od 5% do 12%. Skurcz ogniowy - ma miejsce przy wypalaniu wyrobów, związany jest ze zbliżaniem do siebie cząstek surowca, wynosi 5% do 9%. Temperatura topnienia gliny zależnie od temperatury topnienia gliny dzieli się na: ogniotrwałe o temp. topnienia powyżej 1850 K trudnotopliwe o temp. topnienia 1620 K 1850 K łatwo topliwe o temp. topnienia poniżej 1620 K Ważną cechą charakteryzującą gliny, mającą istotne znaczenie technologiczne jest różnica pomiędzy temp. spiekania a temp. topnienia. Im szerszy jest ten przedział temperaturowy, tym łatwiejszy staje się proces wypalania wyrobów. Ze względów technologicznych przedział ten nie powinien być węższy niż 50 0 C. Składniki szkodliwe glin w surowcach plastycznych mogą występować szkodliwe, niekorzystnie działające na jakość wyrobów składniki. Są to związki chemiczne, które w wyniku zachodzenia określonych przemian przyczyniają się do niszczenia wyrobów ceramicznych, pogorszenia wyglądu, itp. Najczęściej są to siarczki, margle oraz siarczany rozpuszczalne w wodzie. Siarczki piryt (FeS 2 ) z uwagi na zawartość siarki stanowią źródło powstawania soli szkodliwych, rozpuszczalnych w wodzie. Margle minerały węglanowe a w szczególności węglan wapniowy (CaCO 3 ), który może występować w postaci mniej lub bardziej rozproszonych cząstek, ziarn i okruchów. Podczas wypalania przechodzi w CaO tlenek wapniowy czyli wapno palone. Przy dostępie wody uwadnia się, przechodząc w wodorotlenek wapniowy Ca(OH) 2 o zwiększonej objętości, powodując odpryski i inne podobne uszkodzenia. Działa szkodliwie jeżeli średnica ziarna przekracza 2 mm. Dr inż. Anna Kaczmarek; 3

4 Siarczany rozpuszczalne w wodzie są to siarczany sodu Na 2 SO 4 i magnezu MgSO 4. Z uwagi na krystalizację z przyłączeniem wody zwiększają swoją objętość, co wyzwala siły rozsadzające, niszczące wyroby. Podział ze względu na rodzaj tworzywa: ceramika budowlana czerwona, ceramika ogniotrwała, klinkier, kamionka, gres porcelanowy (kamionka porcelanowa), fajans, porcelit, porcelana. Podział ze względu na właściwości: wyroby o czerepie porowatym o nasiąkliwości do 24%, chłonące wodę: wyroby ceglarskie cegły i pustaki ścienne, pustaki stropowe, pustaki kominowe, dachówki, rurki drenarskie itp., wyroby drobnoporowate kafle piecowe, płytki ścienne (zaliczane czasem do wyrobów z ceramiki półszlachetnej), wyroby ogniotrwałe cegły i kształtki szamotowe, wyroby termalitowe i inne, wyroby o czerepie ścisłym, spieczonym o nasiąkliwości ok. 6%,max.do12%, wyroby klinkierowe cegły i płytki klinkierowe, kształtki klinkierowe, cegły kominowe, klinkier drogowy. wyroby kamionkowe płytki ścienne i posadzkowe, rury i kształtki kanalizacyjne, cegły kwasoodporne, 4

5 wyroby z ceramiki półszlachetnej i szlachetnej wyroby fajansowe, porcelanowe, wyroby sanitarne: np. umywalki, miski ustępowe, bidety. Podział wyrobów ze względu na zastosowanie: wyroby do wznoszenia ścian (cegły, pustaki ścienne), wyroby do przewodów kominowych (pustaki), wyroby do wznoszenia kominów (cegły kominówki), stropy, stropodachy (pustaki stropowe, ceram. belki prefabrykowane), kształtki do elementów ceramiczno-żelbetowych (stopki belek, elementy nadproży, szalunek tracony), kształtki do belek stalowych, kształtki do skrzynek na rolety, kształtki uniwersalne, wyroby do wykonywania (dachówki, gąsiory), sączki drenarskie, kształtki do wykonywania odwodnień liniowych, płyty trawnikowe, płytki okładzinowe i wykładzinowe (fajansowe, kamionkowe, klinkierowe, gresowe), elementy do wykonywania parapetów zewnętrznych i zwieńczeń murów, kafle piecowe, elementy do wykonywania wykładzin ogniotrwałych, wyroby do wykonywania urządzeń kanalizacyjnych (kamionka kanalizacyjna), wyroby sanitarne, tzw. biała ceramika (umywalki, miski ustępowe, bidety, pisuary). Cegły budowlane wymiary: 250 mm x 120 mm x 65 mm masa: ok. 3,0 kg klasy wytrzymałości: 5; 7,5; 10; 15; 20 i 25 Zastosowanie: cegły klasy 5 - budowa ścian wewnętrznych (nie są mrozoodporne); cegły pozostałych klas - ściany wewnętrzne i zewnętrzne, łącznie ze ścianami fundamentowymi i piwnicznymi. W zależności od sposobu wykonania drążeń (typy): B bez otworów P pełne, dopuszczalne są drążenia w podstawie, ale o łącznej powierzchni nie przekraczającej 10% powierzchni podstawy i maksymalnej powierzchni otworu 200 mm² D drążone, z otworami o łącznej powierzchni powyżej 10% i nie więcej niż 40% powierzchni podstawy; powierzchnia pojedynczego otworu nie większa niż 600 mm² S szczelinowe, z otworami o łącznej powierzchni jak dla cegieł typu D, szczeliny o szerokości do 15 mm elitehouse.pl 5

6 Cegły dziurawki wymiary: 250 mm x 120 mm x 65 mm masa: ok. 1,9 kg klasy wytrzymałości: 5; 7,5 Oprócz cegieł o pełnych wymiarach stosowane są (przycinane na budowie): dziewiątki (dawniej wymiar ¾ cegły to ok. 9 cali), połówki, kwaterki i beleczki. Zastosowanie: Przeznaczona do wykonywania ścianek działowych, jako elementy uzupełniające przy wykonywaniu ścian z pustaków oraz lekkich stropów typu Kleina. Cegły kratówki wymiary: 250 mm x 120 mm x? masa: ok. 2kg (K1); ok. 6 kg (K3) klasy wytrzymałości: 5; 7,5; 10 i 15 Zastosowanie: do wznoszenia ścian zewnętrznych nośnych, samonośnych i osłonowych, oraz wewnętrznych nośnych i wypełniających. Nie stosować cegły kratówki do elementów kominowych. Cegły kratówki Cegła budowlana kratówka ZMS (K-1) Wymiary : 250x120x65 mm Cegła budowlana kratówka ZMS (K-2) Wymiary : 250x120x140 mm Cegła budowlana kratówka ZMS (K-3) Wymiary: 250x120x220 mm Cegły modularne wymiary (l x b x h): l = 18,8; 23,8; 28,8 cm b = 8,8 cm h = 10,4; 13,8 18,8; 22,0 cm klasy: 5, 7,5 i 10. Zastosowanie: Do budowy ścian zewnętrznych, ich licowania, wykonywania ścian wewnętrznych oraz jako elementy uzupełniające Pustaki ścienne Pustak U Pustak Max Klasy: 5; 7,5; 10 i 15 Wymiary: 250*185*220/188/138 Klasy: 5; 7,5; 10 i 15 Wymiary: 288*188*220/188/138 Zastosowanie: do wznoszenia ścian zewnętrznych nośnych, samonośnych i osłonowych, oraz wewnętrznych nośnych i wypełniających. 6

7 Pustaki ścienne Pustaki ścienne Pustak U λ rx =0,23 W/mK λ ry =0,43W/mK Pustak Max λ rx =0,21 W/mK λ ry =0,46 W/mK Pustaki ścienne z ceramiki poryzowanej Klasy: 5; 7,5; 10 i 15 Wymiary: Dł. od 88mm do 488mm co 50mm Szer. - od 95mm do 495mm co 50mm Wys. 138mm do 288mm co 50mm Pustaki ścienne z ceramiki poryzowanej Pustaki produkowane są w systemie połówkowym oraz z przeznaczeniem na ściany działowe Pustaki do ścian działowych Cegły klinkierowe Pustak do ścian działowych: a) Pd1 - pojedynczy b) Pd2 - podwójny Wytrzymałość na ściskanie min. 1,5 MPa, Gęstość objętościowa: max 1000 kg/m3 7

8 Cegły klinkierowe Cegły Klasy: 30, 35, 40, 45, 50, 60, 75 klinkierowe Nasiąkliwość (badana metodą moczenia) - nie więcej niż 6% Mrozoodporne Angobowana cegła klinkierowa w kolorze grafitowym Angobowana cegła klinkierowa w kolorze kasztanowo-rubinowym Angobowana cegła klinkierowa w kolorze karmelowo-kawowym Cegła klinkierowa w kolorze czerwono-kobaltowym Cegły klinkierowe Cegły klinkierowe Przykłady wiązań w murze Cegła klinkierowa w kolorze żółtym, gładka Ręcznie formowana cegła ceramiczna w kolorze burgund Przykłady rozwiązań detali _klin_dane_tech.pdf Angobowana płytka elewacyjna w kolorze czarnym Angobowana płytka elewacyjna w kolorze grafitowym Angobowana płytka elewacyjna w kolorze kasztanowo-rubinowym Płytka elewacyjna w kolorze żółtym _klin_dane_tech.pdf 8

9 klin_dane_tech.pdf Klinkierowe/Roben.html Kształtka klinkierowa ½ W dostępna w kolorze: karmelowo-kawowym, grafitowym, kasztanowo-rubinowym, czarnym, kasztanowym, czerwonym, żółtym, brązowym Kształtka klinkierowa drążona 1K z jednostronnym ścięciem, kolorystyka dostosowana do cegieł i płytek elewacyjnych Kształtka klinkierowa drążona 1Ł z jednostronnym zaokrągleniem krawędzi, kolorystyka dostosowana do cegieł i płytek elewacyjnych Kształtka klinkierowa drążona 2Ł z obustronnym zaokrągleniem krawędzi, kolorystyka dostosowana do cegieł i płytek elewacyjnych Daszek klinkierowy stosowany do zwieńczenia murów grubości 25 cm. DD drążone i pełne, kolorystyka dostosowana do cegieł i płytek elewacyjnych 9

10 Daszek klinkierowy stosowany do zwieńczenia murów grubości 12 cm. DD drążone i pełne, kolorystyka dostosowana do cegieł i płytek elewacyjnych Kształtka klinkierowa NW narożna - narożnik wewnętrzny, kolorystyka dostosowana do cegieł i płytek elewacyjnych Kształtka klinkierowa NZ narożna - narożnik zewnętrzny, kolorystyka dostosowana do cegieł i płytek elewacyjnych Kształtka klinkierowa P19, kolorystyka dostosowana do cegieł i płytek elewacyjnych

11 ogrodzeniowe Klinkier drogowy 200x100x45 200x100x52 200x100x62 200x100x71 200x100x80 240x118x x115x71 240x115x11 3 Klasy: 35, 50, 65, 80, 100 Gatunki: w zależności od odchyłek wymiarów i dopuszczalnych wad rozróżnia się gatunki cegieł: 1 i 2 Ścieralność nie powinna być większa niż: klasa 80 i 100 2mm; klasa 65 4 mm; klasa 50 6mm; klasa 35 8 mm. Nasiąkliwość metodą gotowania nie większa niż: klasa 65, 80 i 100 6%; klasa 50 8%; klasa 35 10%. Odporność na działanie mrozu - bez uszkodzeń 25 cykli zamrażania odmrażania w temperaturze C Klinkier drogowy Pustaki do przewodów kominowych Pustaki do przewodów kominowych P - bez otworu bocznego PO - z otworem bocznym Wytrzymałość na ściskanie pustaki typu P w poprzecznym przekroju min. 3 MPa. Po 5-cio krotnym nagrzaniu płomieniem gazowym w temp. 250 o C w ciągu 2 godz. i następnie studzeniu nie mogą wykazywać rys, pęknięć i odprysków. Pustaki do przewodów kominowych Pustak wentylacyjny Pustaki do przewodów kominowych Pustak uniwersalny dymowy, wentylacyjny Pustaki do przewodów kominowych a) odmiana 1 b) odmiana 2 c) widok pustaka odmiany 1 Pustaki do przewodów wentylacyjnych Odmiany: 1 - bez otworu bocznego 2 - z otworem bocznym Typy: w zależności od kształtu przekroju poprzecznego i wielkości otworu wentylacyjnego rozróżnia się następujące typy pustaków: A, B, C, D, E. 11

12 Nie można wyświetlić obrazu. Na komputerze może brakować pamięci do otwarcia obrazu lub obraz może być uszkodzony. Uruchom ponownie komputer, a następnie otwórz plik ponownie. Jeśli czerwony znak x nadal będzie wyświetlany, konieczne może być usunięcie obrazu, a następnie ponowne wstawienie go. Nie można wyświetlić obrazu. Na komputerze może brakować pamięci do otwarcia obrazu lub obraz może być uszkodzony. Uruchom ponownie komputer, a następnie otwórz plik ponownie. Jeśli czerwony znak x nadal będzie wyświetlany, konieczne może być usunięcie obrazu, a następnie ponowne wstawienie go Pustaki do przewodów wentylacyjnych Pustaki do przewodów wentylacyjnych Typy ceramicznych pustaków wentylacyjnych: A, B, C i D odmiana 1 bez otworu bocznego Typy ceramicznych pustaków wentylacyjnych: A, B, C i D Odmiana 2 z otworem bocznym Pustaki stropowe Pustak Fert Pustaki stropowe Pustak Akermana typ A 20/18 Wymiary [mm]: 300x195x180 Masa 1 szt.: maks. 6,1 kg Zużycie [szt./m 2 ]: 17 Pustak Akermana Pustak Ceram 45B-200 Wymiary [mm]: 200x370x200 Masa 1 szt.: 7,5 kg Zużycie [szt./m 2 ]: 11,1 Strop Ackermana-strop żelbetowy monolityczny, gęstożebrowy Pustak Porotherm 23/62.5 Wymiary [mm]: 230x525x250 Masa 1 szt.: ok. 19 kg Zużycie [szt./m 2 ]: 6,4 Pustaki stropowe stropowe Belki stropowe Przekroje poprzeczne stropów z użyciem różnych typów pustaka FERT: a) Fert 40, b) Fert 45, c) Fert 60 Belki nadprożowe 12

13 Ceramiczne kształtki uniwersalne Ceramiczne kształtki na rolety uniwersalne do wykonywania: wieńców, nadproży, przewodów wentylacyjnych, pionów instalacyjnych Dachówki są elementami do układania na pochyłych dachach. Wytwarzane są metodą: formowania, suszenia, wypalania, z mas ilastych, z dodatkami lub bez dodatków. Dachówki mogą mieć powierzchnię pokrytą całkowicie lub częściowo angobą lub szkliwem. Norma PN-EN 1304:2002 wyróżnia niżej podane rodzaje dachówek: Dachówki zakładkowe tłoczone dachówki, które w kierunku podłużnym i poprzecznym są łączone za pomocą systemu pojedynczych lub wielokrotnych zakładek. Dachówki te mogą być profilowane lub mogą mieć równą powierzchnię licową. Dachówki zakładkowe pasmowe dachówki z zakładkami w kierunku podłużnym, ale bez zakładek w kierunku poprzecznym. Dachówki te umożliwiają układanie z różną długością krycia (długością widocznej powierzchni ułożonych dachówek). Dachówki płaskie (karpiówki) dachówki najczęściej o kształcie płaskim, bez lub z ukształtowaną w niewielkim stopniu fakturą górnej powierzchni w kierunku podłużnym i/lub poprzecznym, i nie mające żadnych połączeń zakładkowych. 13

14 Dachówki mnich i mniszka (dachówki klasztorne) elementy dachowe w kształcie rynienek. Dachówki mniszki to dachówki wklęsłe, układane w dolnej warstwie pokrycia dachowego. Dachówki mnich to dachówki wypukłe, układane nad dwiema dachówkami typu mniszka. Dachówki esówki dachówki, które są uformowane w kształcie litery S i nie mają ani podłużnych, ani poprzecznych zakładek łączących. Kształt esówki umożliwia układanie z różną długością krycia. Dachówki specjalne (uzupełniające) elementy przeznaczone do uzupełniania zasadniczych elementów (np. połówki dachówek, gąsiory, dachówki wietrznikowe) karpiówka karpiówka karpiówka Karpiówka gładka półokrągła, naturalna czerwień Karpiówka segmentowa, naturalna czerwień Karpiówka półokrągła, angoba szlachetna 14

15 Dachówki wietrznikowe karpiówka Dachówki krawędziowe elementy uzupełniające esówka Dachówka karpiówka połówkowa DK 18 L;P Ceramiczna/Koramic/Holenderka-Esowka.htm zakładkowa zakładkowa Dachówki zakładkowe Przykłady kształtu zakładek poprzecznych (umożliwiających wzajemne połączenie dwóch sąsiadujących ze sobą dachówek w kolejnych szeregach poziomych). zakładkowa Renesansowa Universo, naturalna czerwień zakładkowa Renesansowa Universo, czarna angoba Renesansowa Alegra, ceglasta angoba szlachetna Renesansowa Alegra 9, mahoniowa angoba szlachetna 15

16 zakładkowa Marsylka, naturalna czerwień zakładkowa Marsylka Mondo 11, staromiejska angoba Marsylka, ceglasta angoba szlachetna Marsylka, czarna angoba szlachetna zakładkowa Holenderka Madura, naturalna czerwień zakładkowa Romańska, naturalna czerwień Holenderka Madura, ceglasta angoba szlachetna Romańska Karthago 14, saharyjska angoba zakładkowa Reńska Cosmo 15 naturalna czerwień zakładkowa Wita naturalna czerwień Reńska Cosmo 15 czarna angoba Ceramiczna/Koramic/Renska-Cosmo-15.htm 16

17 zakładkowa mnich-mniszka Mnich-Mniszka Straubing, naturalna czerwień Mnich-Mniszka Kunice, naturalna czerwień elementy uzupełniające Gąsior dachowy Gąsior dachowy cylindryczny początkowy (końcowy) GD 38 P (Nr 2) elementy uzupełniające Zakończenie gąsiora początkowe Gąsior dachowy prasowany GD 38 elementy uzupełniające rysunek pokrycia Dachówka karpiówka ułożona w łuskę Dachówka karpiówka ułożona w koronkę Dachówka mnich-mniszka Dachówka klasztorna 17

18 przykłady realizacji przykłady realizacji przykłady realizacji Dachy prowansalskie Autor: PPPerz Kamionka kanalizacyjna prostka kielichowa zwykła trójnik prosty pojedynczy Ceramika szlachetna syfon poziomy kolano Miski ustępowe Kamionka kanalizacyjna obejmuje następujący asortyment: prostki, trójniki, łuki, syfony, zwężki, osadniki, wpusty, spody, korki, łuski i zasuwyki. Wyroby mogą być szkliwione, częściowo szkliwione i nieszkliwione. 18

19 Umywalka nablatowa Ceramika szlachetna Ceramika szlachetna Umywalki Umywalki, postumenty postument Cegły ikształtki szamotowe WYROBY SZAMOTOWE WYROBY O STRUKTURZE POROWATEJ Cegły ikształtki szamotowe WYROBY SZAMOTOWE WYROBY O STRUKTURZE POROWATEJ ogniotrwałe ogniotrwałe i cegły szamotowe - produkowane przez formowanie w prasach masy składającej się z szamotu i plastycznej gliny ogniotrwałej, a następnie suszone i wypalane. Cechą charakterystyczną jest ich odporność na zmiany temperatury, stąd ich szerokie zastosowanie na : wykładziny pieców ogrzewczych, palenisk, pieców przemysłowych. Cegły termalitowe WYROBY TERMALITOWE WYROBY O STRUKTURZE POROWATEJ i cegły termalitowe - produkowane z ziemi okrzemkowej, którą formuje się w odpowiednie kształtki, a następnie wypala. Wyroby termalitowe stosuje się do izolacji pieców, kotłów itp. W zależności od: gęstości objętościowej wyróżnia się dwie odmiany: 650 i750; wytrzymałości na ściskanie odpowiednio: 0.8MPa i1.6mpa, wsp. przewodzenia ciepła: λ = 0.2 W/mK lub 0.25 W/mK w 50 o C, λ = 0.26 W/mK w 350 o C; wymiary: 250mm*120mm*65 mm Kafle piecowe Kafle piecowe mogą mieć kształt kwadratowy (o symbolach K ) i prostokątny (o symbolach P). Siła zginająca kafel wynosi co najmniej: 1,2 kn kafle kwadratowe i 0.8kN kafle prostokątne. Porowatość względna kafli nie powinna być większa niż 20%. Kafle powinny wykazywać odporność cieplną ogrzewanie kafli stopniowo przez 120 min. do temperatury C; utrzymanie tego stanu przez 30 min. a następnie schłodzenie strumieniem powietrza tłoczonym wentylatorem przez 5 min. (do temp C); na kaflach nie powinno być rys, pęknięć, odprysków ani innych uszkodzeń szkliwa. 19

20 Podział płytek ceramicznych na grupy w zależności od stosowanej metody produkcji i nasiąkliwości E Grupa I płytki o nasiąkliwości poniżej 3% Metoda produkcji Ciągnione I II a b III E < 3% 3% < E 6% 6% < E 10% E > 10% A I A II a A II b A III wg normy wg normy PN EN 121 PN EN 186 B I B II a wg normy PN EN 187 B II b wg normy PN EN 188 B III Prasowane wg normy wg normy wg normy wg normy PN EN 176 PN EN 177 PN EN 178 PN EN 159 Odlewane C I C II a C II b C III Zastosowanie: do wykładania ścian i podłóg wewnątrz i na zewnątrz budynków, mogą być stosowane w ujemnych i w dodatnich temperaturach, Grupa I płytki o nasiąkliwości poniżej 3% mogą być używane do wykładania tarasów, posadzek w pawilonach handlowych oraz jako płytki. W przypadku stosowania ich do wykładania podłóg należy również wziąć pod uwagę odporność na ścieranie. Grupa II płytki o nasiąkliwości od 3 do 10% Zastosowanie: do wykładania ścian i podłóg w pomieszczeniach sanitarnych, halach i na korytarzach. Grupa II płytki o nasiąkliwości od 3 do 10% mogą być stosowane na zewnątrz, jeżeli producent wyraźnie napisał na opakowaniu, że są mrozoodporne. w przypadku stosowania ich do wykładania podłóg należy również wziąć pod uwagę odporność na ścieranie. Grupa III płytki o nasiąkliwości powyżej 10% Zastosowanie: przeznaczone są do stosowania wyłącznie na ścianach wewnątrz budynków - są to płytki o dużej nasiąkliwości i porowatości, nie są więc mrozoodporne i nie mogą być stosowane na zewnątrz. 20

21 Grupa III płytki o nasiąkliwości powyżej 10% Nasiąkliwość wodna płytek - parametr służący do określenia porowatości materiału, od którego zależy wiele cech Charakteryzują się też małą odpornością fizykochemicznych, a w szczególności na uderzenia i małą wytrzymałością mrozoodporność pozwalająca na mechaniczną, dlatego nie powinno się stosowanie płytek w warunkach ich układać na podłogach. zmiennych temperatur. Twardość - odporność na zarysowania, oznaczana przez próby zarysowania minerałami zaszeregowanymi wg skali Mohsa od 1 do 10; im wartość wyższa, tym płytki twardsze. Odporność płytek ceramicznych na ścieranie wg normy PN-EN ISO Metoda PEI Stopień ścieralności* Klasa Metoda MCC Stopień ścieralności* Klasa 150 I 500 I 350, 450 lub 600 II 1000 II 750, 900, 1200 lub 1500 III 1500 III 1500 IV 5000 IV odporność na ścieranie na mokro -metoda PEI, w której obciążenie każdej próbki składa się z różnej liczby kulek stalowych o różnej średnicy oraz sproszkowanego tlenku glinu o odpowiedniej granulacji, zmieszanego z wodą destylowaną, odporność na ścieranie na sucho -metoda MCC, w której obciążenie każdej próbki składa się z cylindrów porcelanowych różnej wielkości i proszku węglika krzemu o odpowiedniej granulacji. Ścieralność płytek jest głównym kryterium wyboru płytek szkliwionych do wykładania podłóg w określonych pomieszczeniach: płytki o klasie ścieralności I - przeznaczone są do wykładania podłóg w pomieszczeniach mieszkalnych o małym natężeniu ruchu, do których nie ma bezpośredniego dostępu z zewnątrz, np. w łazienkach, sypialniach, płytki o klasie ścieralności II - przeznaczone są do wykładania podłóg w pomieszczeniach mieszkalnych o średnim natężeniu ruchu, do których nie ma bezpośredniego dostępu z zewnątrz, np. w jadalniach, pokojach dziennych, pytki o klasie ścieralności III- przeznaczone są do wykładania podłóg w pomieszczeniach mieszkalnych o średnim natężeniu ruchu, także w tych, które mają wejście z zewnątrz, np. w kuchniach, przedpokojach, a także na balkonach i tarasach, 21

22 płytki o klasie ścieralności IV - przeznaczone są do wykładania podłóg w miejscach o zwiększonym natężeniu ruchu; można je stosować we wszystkich pomieszczeniach mieszkalnych, a także w obiektach użyteczności publicznej, takich jak sklepy, hale wystawowe, restauracje, muzea. Zaletą szkliwionych płytek podłogowych jest możliwość zmywania ich typowymi środkami czystości, wadą jest duża śliskość (szczególnie płytek mokrych). Aby ją wyeliminować, rozpoczęto produkcję płytek szkliwionych o podwyższonym współczynniku tarcia. Antypoślizgowość: krytyczny kąt poślizgu oznaczony w stopniach tj. kąt nachylenia powierzchni płytek polanych olejem, po których człowiek w odpowiednim obuwiu zsuwa się. Przedziały kątów w zakresach: 0-6 ten przedział oznacza płytkę nie antypoślizgową 6-10 ten przedział oznacza antypoślizgowość R oznacza R10 (płytki antypoślizgowe) oznacza R11 (płytki antypoślizgowe) oznacza R12 (płytki antypoślizgowe) powyżej 35 oznacza R13 (płytki antypoślizgowe) Powyższa klasyfikacja opisana jest w normie DIN Odrębne przepisy budowlane wymagają stosowania płytek o odpowiedniej antypoślizgowości do różnych pomieszczeń. Określanie przeciwpoślizgowości powierzchni płytek ceramicznych szkliwionych Podział płytek ze względu na wykończenie powierzchni: płytki szkliwione, są pokryte warstwą kolorowego szkliwa, nadającą im estetyczny wygląd (kolor, połysk, dekorację, odcienie) i właściwości techniczne (twardość, nieprzepuszczalność, odporność na płytki nieszkliwione zwykle mają jednorodną budowę, zdarza się jednak, że są dekorowane tylko w górnej warstwie, która jest znacznie grubsza od warstwy szkliwa, dzięki czemu wzory są widoczne nawet po znacznym starciu powierzchni płytki. ścieranie), 22

23 Szkliwo (glazura, emalia) - szklista, cienka powłoka na wyrobach ceramicznych, uzyskana przez wypalenie mieszaniny takich składników jak: krzemionka, związki sodu, związki potasu, związki wapnia, związki magnezu, związki cynku, uprzednio naniesionych na wyrób surowy (wypalanie jednokrotne) lub wstępnie wypalony (wypalanie dwukrotne). Szkliwo nie przepuszcza cieczy i gazów, zwiększa trwałość wyrobu. Może być przezroczyste lub kryjące, bezbarwne lub kolorowe. Miejsce układania zewnętrzne i wewnętrzne - im mniejsza jest nasiąkliwość wodna płytek, tym lepsza ich mrozoodporność. Za mrozoodporne uważa się te płytki, których E nie przekracza 3 %. gresowe (E mniejsze niż 0,5%) i podłogowe, których E waha się między 0,5% a 3%, można kłaść na zewnątrz. Pozostałe: ścienne i podłogowe nadają się tylko do pomieszczeń, gdzie temperatura jest wyższa od 0 o C Miejsce układania ścienne i podłogowe - na ściany można kłaść, wszystkie rodzaje płytek, zarówno typowo ścienne jak i podłogowe, np. gresowe (mają wszechstronne zastosowanie). Na podłogi stosuje się tylko te płytki, które spełniają wymagania odporności na ścieranie i silne zabrudzenia, twardości powierzchni, wytrzymałości na zginanie. 23

24 Płytka elewacyjna typ A Płytka elewacyjna typ B Płytka elewacyjna typ C Do fasad wentylowanych

25 Dziękuję za uwagę 25