DACHÓWKI CERAMICZNE OZNACZNANIE WŁAŚCIWOŚCI GEOMETRYCZNYCH

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "DACHÓWKI CERAMICZNE OZNACZNANIE WŁAŚCIWOŚCI GEOMETRYCZNYCH"

Bogdan Stachowiak
8 lat temu
Przeglądów:

1 DACHÓWKI CERAMICZNE OZNACZNANIE WŁAŚCIWOŚCI GEOMETRYCZNYCH NORMY PN-EN 1304: Dachówki ceramiczne. Definicje i specyfikacja wyrobów PN-EN 1024: Dachówki ceramiczne. Określanie właściwości geometrycznych WSTĘP TEORETYCZNY Dachówka ceramiczna element pokrycia dachowego do zakładkowego układania na pochyłych dachach, wytwarzana metodą formowania (prasy pasmowe i/lub stemplowe), suszenia i wypalania z mas ilastych z dodatkami lub bez; powierzchnia dachówki może być pokryta angobą lub szkliwem. Dachówki zakładkowe tłoczone dachówki, które w kierunku podłużnym i poprzecznym są łączone za pomocą systemu pojedynczych lub wielokrotnych zakładek; dachówki te mogą być profilowane lub mogą mieć równą powierzchnię licową. Dachówki zakładkowe pasmowe dachówki z zakładkami w kierunku podłużnym, ale bez zakładek w kierunku poprzecznym; dachówki te umożliwiają układanie z różną długością krycia (długością widocznej powierzchni ułożonych dachówek). Dachówki płaskie (karpiówki) dachówki najczęściej o kształcie płaskim, bez lub z ukształtowaną w niewielkim stopniu fakturą górnej powierzchni w kierunku podłużnym i/lub poprzecznym, i nie mające żadnych połączeń zakładkowych. Dachówki esówki dachówki, które są uformowane w kształcie litery S i nie mają ani podłużnych, ani poprzecznych zakładek łączących; kształt esówki umożliwia układanie z różną długością krycia. Dachówki mnich i mniszka (dachówki klasztorne) elementy dachowe w kształcie rynienek. Dachówki mniszki to dachówki wklęsłe, układane w dolnej warstwie pokrycia dachowego. Dachówki mnich to dachówki wypukłe, układane nad dwiema dachówkami typu mniszka. Dachówki specjalne (uzupełniające) elementy przeznaczone do uzupełniania zasadniczych elementów dachowych (np. połówki dachówek, gąsiory, dachówki wietrznikowe) Zakładka dachówki ukształtowania, które jest przeznaczone do połączenia dwóch dachówek za pomocą występu zwanego żeberkiem i zagłębienia zwanego rowkiem, rozróżniamy zakładki poprzeczne i podłużne. Dachówki z prostymi stykami (krycie w linię) takie ukształtowanie dachówki, że styki podłużne leżą w jednej linii w kolejno następujących po sobie rzędach.

i/lub stemplowe), suszenia i wypalania z mas ilastych z dodatkami lub bez; powierzchnia dachówki może być pokryta angobą lub szkliwem.

2 Dachówki z przesuniętymi stykami (krycie przesunięte) takie ukształtowanie dachówki, że styki podłużne są przesunięte o połowę szerokości dachówki w kolejnych rzędach; niektóre typy dachówek są tak ukształtowane, że mogą być układane z prostymi lub przesuniętymi stykami. Dodatek surowiec dodawany do masy ilastej w niewielkiej ilości, dla ułatwienia wytwarzania dachówek lub dla uzyskania poprawy ich właściwości. Naloty osad rozpuszczalnych w wodzie soli na powierzchni dachówki, powstający w wyniku przemieszczania się wody z wnętrz dachówki i jej odparowania z powierzchni. Szkliwo warstwa szkła stopionego na powierzchni dachówki w procesie wypalania, lub materiał wprowadzony w celu szkliwienia. Angoba wypalona przepuszczalna lub nieprzepuszczalna powłoka, której podstawowym składnikiem jest ił. Cechy powierzchni licowej rowki, reliefy, plamy lub miejsca barwne, które charakteryzują całą partię wyrobu i które zostały wykonane ze względów estetycznych. Fałdy nieprawidłowość, która dotyczy jedynie powierzchni licowej wyrobu, a powstała w wyniku utworzenia fałd w procesie prasowania. Długość krycia długość widocznej powierzchni ułożonych dachówek mierzona wzdłuż największego nachylenia pokrycia dachowego. Prostoliniowość w przypadku dachówek płaskich i zakładkowych jest to wartość zmierzonej strzałki wygięcia krawędzi dachówek; dla dachówek klasztornych jest to strzałka wygięcia wzdłuż tworzącej wypukłej powierzchni dachówki. Zaczep występ w spodniej stronie dachówki, który umożliwia jej zawieszenie na podkładkach (listwach dachowych). Czerep materiał, z którego zbudowany jest wypalony wyrób. Harys (angoby lub szkliwa) rysy spowodowane nieprężeniami w angobie lub szkliwie, lub w wypalonej części wyrobu, powstające w wyniku przetrzymywania go w silnie redukcyjnych warunkach; rysy te nie zmniejszają przylegania angoby i szkliwa do czerepu. Pęcherz wada powierzchni powstająca w czasie produkcji, polegająca na miejscowym wzniesieniu materiału wyrobu o średnicy ponad 10 mm. Odprysk wada powierzchni znajdująca się na widocznej części dachówki, powstająca w skutek ubytku materiału wyrobu na ogół z powodu ekspansji ziarna (np. wapna lub pirytu) o średnicy ponad 7 mm. Szczerba wada powierzchni powstająca w skutek odpadnięcia części materiału wyrobu od czerepu o wymiarze ponad 7 mm; rozróżnia się szczerby naroży oraz szczerby wzdłużne.

Dodatek surowiec dodawany do masy ilastej w niewielkiej ilości, dla ułatwienia wytwarzania dachówek lub dla uzyskania poprawy ich właściwości.

3 Wichrowatość dachówek płaskich, zakładkowych tłoczonych, zakładkowych pasmowych i esówek współczynnik wichrowatości nie powinien być większy niż 1,5% dla dachówek o długości większej niż 300 mm i 2% dla dachówek krótszych; w przypadku dachówek mnich-mniszka zamiast wichrowatości określana jest równomierność profilu poprzecznego. Równomierność profilu poprzecznego oceniana poprzez pomiar szerokości dachówek klasztornych w najwęższym i najszerszym końcu; odchylenie pomiędzy największą i najmniejszą wartością zmierzonej szerokości na końcu wąskim i między największą i najmniejszą wartością zmierzonej szerokości na końcu szerokim nie powinno przekraczać 15 mm. Prostoliniowość w kierunku podłużnym i poprzecznym nie powinna być większa niż 1,5% dla dachówek o długości większej niż 300 mm i 2% dla dachówek krótszych. Wymiary dla wszystkich typów dachówek, z wyłączeniem zakładkowych, określa się poszczególne wymiary długości i szerokości; w przypadku dachówek zakładkowych określa się poszczególne wymiary lub wymiary krycia w kierunku podłużnym i poprzecznym (dla dachówek zakładkowych pasmowych tylko w kierunku poprzecznym) według uznania producenta; zarówno poszczególne wymiary, jak i wymiary krycia nie powinny różnić się więcej niż o 2% od wymiarów podanych przez producenta. Przesiąkliwość rozróżnia się dwie kategorie przesiąkliwości dachówek: Kategoria I: badanie metodą 1 współczynnik przesiąkliwości IF 0,5 cm3/cm2/dobę, badanie metodą 2 współczynnik przesiąkliwości IC 0,8; Kategoria II: badanie metodą 1 współczynnik przesiąkliwości IF 0,8 cm3/cm2/dobę, badanie metodą 2 współczynnik przesiąkliwości IC 0,925; (dachówki kategorii II mogą być stosowane tylko nad wodoszczelną warstwą pokrycia dachowego). Nośność na zginanie nie powinna być mniejsza niż: 600 N dla dachówek płaskich (karpiówek), 900 N dla dachówek zakładkowych z równą powierzchnią licową, N dla dachówek mnich-mniszka, N dla pozostałych dachówek. Mrozoodporność wymaganie zależy od strefy geograficznej, w której mają być stosowane dachówki; dla każdej strefy A, B, C oraz D przyjęto odpowiednio jedną metodę badania A, B, C oraz D; wszystkie kraje UE przydzielono do poszczególnych stref; należy uznać, że dla Polski właściwa jest strefa B, obejmująca Austrię,

Równomierność profilu poprzecznego oceniana poprzez pomiar szerokości dachówek klasztornych w najwęższym i najszerszym końcu; odchylenie pomiędzy największą i najmniejszą wartością zmierzonej

4 Finlandię, Islandię, Niemcy, Norwegię, Szwajcarię i Szwecję; w tej strefie obowiązuje metoda badania mrozoodporności B, a liczba cykli zamrażania-odmrażania wynosi 150. Właściwości takich jak: cechy powierzchni licowej, fałdy, harys szkliwa lub angoby, uwarstwienie czerepu, różnice odcieni barwy, drobne naloty nie traktuje się jako wad użytkowych, nie dyskwalifikują one dachówek, a jedynie wpływają na ogólny wygląd pokrycia dachowego. Właściwości budowy i wady budowy mają być kontrolowane w różny sposób, metody badania w tym zakresie nie zostały zdefiniowane, natomiast metody badania właściwości geometrycznych oraz fizycznych i mechanicznych zostały ustalone o odrębnych normach. METODA BADANIA Oznaczenie właściwości geometrycznych wg PN-EN 1024 Wymiary wyznacza się z dokładnością do 1 mm. Długość i szerokość określa się jako średnią arytmetyczną z pomiarów 10 dachówek. Odchyłki od tych średnich podaje się w procentach. Długość i szerokość krycia określa się na 24 dachówkach ułożonych w dwóch rzędach. Średnią długość krycia określa się z wzoru: L = (L1 + L2)/20 L1 maksymalny odstęp między odpowiednimi punktami pierwszej i jedenastej dachówki w stanie rozsuniętym, L2 minimalny odstęp przy dachówkach dosuniętych do siebie. Analogicznie określa się średnią szerokość krycia. Wichrowatość określa się po ułożeniu dachówki na dwóch metalowych prętach lub w specjalnym urządzeniu pomiarowym, ustaleniu trzech punktów podparcia i określeniu wysokości H, jako odległości czwartego punktu pomiarowego od płaszczyzny wyznaczonej przez trzy poprzednio wymienione punkty pomiarowe. Współczynnik wichrowatości oblicza się z wzoru:

one dachówek, a jedynie wpływają na ogólny wygląd pokrycia dachowego.

5 C = H 100/(LA+LB) [%] H wysokość jw. w mm, LA odległość pomiarowych punktów podparcia w kierunku podłużnym (2/3 długości prostokątnej części dachówki), LB - odległość pomiarowych punktów podparcia w kierunku poprzecznym (równa szerokości dachówki). Równomierność profilu poprzecznego określa się poprzez pomiar szerokości dachówek klasztornych w najwęższym i najszerszym końcu; odchylenie pomiędzy największą i najmniejszą wartością zmierzonej szerokości na końcu wąskim i między największą i najmniejszą wartością zmierzonej szerokości na końcu szerokim nie powinno przekraczać 15 mm.

punktów podparcia w kierunku poprzecznym (równa szerokości dachówki).

Podobne dokumenty

SZCZEGÓŁOWE SPECYFIKACJE TECHNICZNE D - 10.03.01 TYMCZASOWE NAWIERZCHNIE Z PREFABRYKOWANYCH PŁYT DROGOWYCH ŻELBETOWYCH PEŁNYCH

SZCZEGÓŁOWE SPECYFIKACJE TECHNICZNE D - 10.03.01 TYMCZASOWE NAWIERZCHNIE Z PREFABRYKOWANYCH PŁYT DROGOWYCH ŻELBETOWYCH PEŁNYCH SPIS TREŚCI 1. WSTĘP 2. MATERIAŁY 3. SPRZĘT 4. TRANSPORT 5. WYKONANIE ROBÓT