Ceramika budowlana Charakterystyka tworzywa

Transkrypt

1 Ceramika budowlana Zakłady produkcyjne Środa Śląska, CHARAKTERYSTYKA TWORZYWA WYROBY BUDOWLANE O P R A C O W A Ł A : D R I N Ż. T E R E S A R U C I Ń S K A Ceramika budowlana - wyroby wykorzystywane w budownictwie, wypalane z mieszanki, której główny składnik stanowi glina. Rozróżnia się ceramikę budowlaną o czerepie: porowatym - temperatura wypalania 900 C-1100 C, porowatość 5-20% (ceramika poryzowana do 30%), spieczonym - temperatura wypalania powyżej 1100 C, porowatość poniżej 5%. Ze względu na przeznaczenie ceramikę budowlaną dzieli się na: konstrukcyjną - cegły, pustaki, dachówki, rury, kształtki kanalizacyjne itp.), wykończeniową i dekoracyjną (płytki ścienne i posadzkowe) sanitarną (m.in. umywalki, miski ustępowe, pisuary). W grupie porowatej wyróżnia się tzw. ceramikę poryzowaną - przed włożeniem do pieca glinę ceramiczną miesza się z łatwopalnymi, ulegającymi samozapłonowi i utlenieniu składnikami (na przykład mączką drzewną, trocinami, granulkami polistyrenu) i wstępnie suszy. W wysokiej temperaturze materiał ulega spaleniu, a wydzielające się gazy poryzują ceramikę. Ceramiczne wyroby poryzowane charakteryzuje wytrzymałość mechaniczna porównywalna do tradycyjnych pustaków ceramicznych mając jednocześnie lepszą izolacyjność cieplną i akustyczną. Mankamentem jest jednak większa kruchość i nasiąkliwość. Przestrzeń, którą wypełniają mikropęcherzyki może zajmować nawet do 30% ogólnej objętości wyrobu. Poryzowana ceramika charakteryzuje się: wytrzymałością mechaniczną w klasie wytrzymałości na ściskanie od 5 do 20 co odpowiada minimalnej znormalizowanej wytrzymałości na ściskanie wyrażonej w MPa, 1

2 względnie niską masą a więc niską gęstością objętościową poniżej 1000 kg/m 3, bardzo dobrą dyfuzją pary wodnej - gwarantowana paroprzepuszczalność, izolacyjnością cieplną wyrażoną współczynnikiem przewodzenia ciepła λ ok. 0,3 W/m K) i akustyczną, niepalnością, jednorodnością sposobu budowy od piwnicy aż po dach, nieskomplikowanym prowadzeniem prac murarskich, oszczędnością w zużyciu zapraw i klejów na spoiny, ekonomiczność, ekologiczność, Surowce do wytwarzania wyrobów ceramicznych pochodzą z dwóch zasadniczych grup: surowce plastyczne - różnego rodzaju gliny, iły, iłołupki, lessy, itp., skały osadowe; surowce nieplastyczne (inaczej schudzające), do których należą - piasek kwarcowy, mielony gruz ceglany, odpady paleniskowe oraz topniki tj. skaleń, pegmatyt, itp., zadaniem których jest obniżenie temperatury spiekania masy. dodatki schudzające tj.: piaski kwarcowe, łupki kwarcytowe, skały krzemionkowe, szamot, recyklat ceglany, popioły lotne wpływają na ograniczenie skurcz, który jest przyczyną mechanicznej deformacji wyrobu topniki: skalenie, glinokrzemiany potasu, sodu, rzadziej wapnia, a także tlenki żelaza, tlenek wapnia lub magnezu, wpływają na obniżenie temperatury topnienia i spiekania szkliwo, które stanowi cienka warstwa masy szklanej, zapewnia Podczas wypalania w surowcu zachodzą zmiany fizykochemiczne, w wyniku których powstaje tworzywo trwałe mechanicznie oraz odporne na działanie wody a także substancje chemiczne. gładkość i barwę oraz nieprzepuszczalność cieczy i gazów surowce specjalne Charakterystyka surowców ceramicznych Podział tych surowców dokonuje się stosując kryteria: pochodzenie surowca wyróżniamy tu kaoliny, iły, łupki ilaste, itp., surowce powstałe w różnych okresach geologicznych lub w odmiennych warunkach skład chemiczny pozwala wyróżnić surowce monomineralne i polimineralne. Charakterystyka surowców ceramicznych Kaolinit, to minerał o wzorze Al 4 (OH) 8 (Si 4 O 10 ), który po zmieszaniu z ziarnami kwarcu, miki, nierozłożonego skalenia, tlenków żelaza i innych domieszek tworzy glinę. Kaolinit bez domieszek żelaza tworzy glinę białą kaolin. Jedną z cech charakterystycznych glin jest ich skład granulometryczny, czyli zawartość charakterystycznych frakcji: ilastej o cząsteczkach poniżej 0,002 mm, gliniastej o ziarnach poniżej 0,005 mm, KaolinUSGOV.jpg pyłowej o ziarnach 0,005 do 0,15 mm. Mineraly.sk_-_kaolinit.jpg 2

3 Można także podzielić surowce uwzględniając właściwości fizyko-technologiczne, warunkujące ich zachowanie w obecności wody oraz w czasie wypalania. Tego rodzaju właściwości mają wpływ na przydatność surowców do celów produkcyjnych. Plastyczność glin jest to zdolność wilgotnej gliny do zmiany kształtu pod działaniem siły zewnętrznej bez powstawania pęknięć Skurcz suszenia i wypalania uformowana wilgotna kształtka ceramiczna podczas suszenia a następnie wypalania zmniejsza swoje wymiary. Skurcz suszenia zachodzi w związku z odparowywaniem wody z wilgotnej gliny. Największy skurcz wykazują gliny bardzo plastyczne, do których dodaje się najwięcej wody zarobowej, aby uzyskać odpowiednią plastyczność. Skurcz suszenia w zależności od plastyczności glin wynosi od 5% do 12%. Skurcz ogniowy - ma miejsce przy wypalaniu wyrobów, związany jest ze zbliżaniem do siebie cząstek surowca, wynosi 5% do 9%. Temperatura topnienia gliny zależnie od temperatury topnienia gliny dzieli się na: ogniotrwałe o temp. topnienia powyżej 1850 K trudno topliwe o temp. topnienia 1620 K 1850 K łatwo topliwe o temp. topnienia poniżej 1620 K Ważną cechą charakteryzującą gliny, mającą istotne znaczenie technologiczne jest różnica pomiędzy temp. spiekania a temp. topnienia. Im szerszy jest ten przedział temperaturowy, tym łatwiejszy staje się proces wypalania wyrobów. Ze względów technologicznych przedział ten nie powinien być węższy niż 50 0 C. Składniki szkodliwe glin w surowcach plastycznych mogą występować szkodliwe, niekorzystnie działające na jakość wyrobów składniki. Są to związki chemiczne, które w wyniku zachodzenia określonych przemian przyczyniają się do niszczenia wyrobów ceramicznych, pogorszenia wyglądu, itp. 3

4 Najczęściej są to siarczki, margle oraz siarczany rozpuszczalne w wodzie. Siarczki piryt z uwagi na zawartość siarki stanowią źródło powstawania soli szkodliwych, rozpuszczalnych w wodzie. Margle minerały węglanowe a w szczególności węglan wapniowy (CaCO 3 ), który może występować w postaci mniej lub bardziej rozproszonych cząstek, ziarn i okruchów. Podczas wypalania przechodzi w CaO tlenek wapniowy czyli wapno palone. Przy dostępie wody uwadnia się, przechodząc w wodorotlenek wapniowy Ca(OH) 2 o zwiększonej objętości, powodując odpryski i inne podobne uszkodzenia. Działa szkodliwie jeżeli średnica ziarna przekracza 2 mm. Siarczany rozpuszczalne w wodzie są to siarczany sodu Na 2 SO 4 i magnezu MgSO 4. Z uwagi na krystalizację z przyłączeniem wody zwiększają swoją objętość, co wyzwala siły rozsadzające, niszczące wyroby. Podział ze względu na rodzaj tworzywa ceramika budowlana czerwona, ceramika ogniotrwała, klinkier, kamionka, gres porcelanowy (kamionka porcelanowa), fajans, porcelit. Podział ze względu na właściwości: wyroby o czerepie porowatym o nasiąkliwości do 24%, chłonące wodę: wyroby ceglarskie cegły i pustaki ścienne, pustaki stropowe, pustaki kominowe, dachówki, rurki drenarskie itp., 4

5 wyroby kafle piecowe, płytki ścienne (zaliczane czasem do wyrobów z półszlachetnej), wyroby ogniotrwałe cegły i kształtki szamotowe, dynasowe, wyroby termalitowe i inne, wyroby o czerepie ścisłym, spieczonym o nasiąkliwości ok. 6%, max. do 12%, wyroby klinkierowe cegły i płytki klinkierowe, kształtki klinkierowe, cegły kominowe, klinkier drogowy. wyroby kamionkowe płytki ścienne i posadzkowe, rury i kształtki kanalizacyjne, cegły kwasoodporne, wyroby z półszlachetnej i szlachetne wyroby fajansowe, porcelanowe, wyroby sanitarne: np. umywalki, miski ustępowe, bidety. Podział wyrobów ze względu na zastosowanie: wyroby do wznoszenia ścian (cegły, pustaki ścienne), wyroby do przewodów kominowych (pustaki), wyroby do wznoszenia kominów (cegły kominówki), stropy, stropodachy (pustaki stropowe, ceram. belki prefabrykowane), kształtki do elementów ceramiczno-żelbetowych (stopki belek, elementy nadproży, szalunek tracony), kształtki do belek stalowych, kształtki do skrzynek na rolety, kształtki uniwersalne, wyroby do wykonywania pokryć dachowych (dachówki, gąsiory), sączki drenarskie, kształtki do wykonywania odwodnień liniowych, płyty trawnikowe, płytki okładzinowe i wykładzinowe (fajansowe, kamionkowe, klinkierowe, gresowe), elementy do wykonywania parapetów zewnętrznych i zwieńczeń murów, kafle piecowe, elementy do wykonywania wykładzin ogniotrwałych, wyroby do wykonywania urządzeń kanalizacyjnych (kamionka kanalizacyjna), wyroby sanitarne, tzw. biała ceramika (umywalki, miski ustępowe, bidety, pisuary). 5

6 budowlane zwykłe wymiary: 250 mm*120 mm*65 mm klasy: 5; 7,5; 10; 15; 20 i 25, zwykłe pełne Oprócz cegieł o pełnych wymiarach stosowane są (przycinane na budowie): dziewiątki (dawniej wymiar ¾ cegły to ok. 9 cali), połówki, kwaterki i beleczki. Zastosowanie: cegły klasy 5 - budowa ścian wewnętrznych (nie są mrozoodporne); cegły pozostałych klas - ściany wewnętrzne i zewnętrzne, łącznie ze ścianami fundamentowymi i piwnicznymi. dziurawki dziurawki wymiary: 250 mm*120 mm*65 mm klasy: 5 i 7,5. drążone podłużnie (2 lub 3 otwory) lub poprzecznie (5 lub 6 otworów) _cegla_dziurawka_kratowka.html Zastosowanie: budowa ścian działowych i warstw osłonowych; budowa stropów Kleina. Cegła budowlana kratówka ZMS (K-1) Wymiary : 250x120x65 mm Cegła budowlana kratówka ZMS (K-2) Wymiary : 250x120x140 mm kratówki kratówki Cegła budowlana kratówka ZMS (K-3) Wymiary: 250x120x220 mm klasy: 5 ; 7,5; 10 i 15 Płaszczyzna cięcia płaszczyzna prostopadła do drążeń we wszystkich trzech typach wynosi 250mm*120mm. Kratówki K1, K2 i K3 różnią się wysokością Zastosowanie: do wznoszenia ścian zewnętrznych nośnych, samonośnych i osłonowych, oraz wewnętrznych nośnych i wypełniających. Nie stosować cegły kratówki do elementów kominowych. 6

7 modularne modularne wymiary: 288 mm x 88 mm x 220mm/lub 104 mm klasy: 5, 7,5 i Zastosowanie: wykonywanie warstwy zewnętrznej, osłony izolacji termicznej ściany, ścianki działowe. Pustak U Klasy: 5; 7,5; 10 i 15 Pustak U Wymiary: 250*185*220/188/138 λ rx =0,23 W/mK λ ry =0,43W/mK Pustak Max Pustaki ścienne pionowo drążone - przykłady Klasy: 5; 7,5; 10 i 15 Wymiary: 288*188*220/188/138 Zastosowanie: do wznoszenia ścian zewnętrznych nośnych, samonośnych i osłonowych, oraz wewnętrznych nośnych i wypełniających. Pustaki ścienne pionowo drążone - przykłady Pustak Max λ rx =0,21 W/mK λ ry =0,46 W/mK Pustaki ścienne z poryzowanej - przykładowe Klasy: 5; 7,5; 10 i 15 Wymiary: Dł. od 88mm do 488mm co 50mm Szer. - od 95mm do 495mm co 50mm Wys. 138mm do 288mm co 50mm Zastosowanie: ściany jednowarstwowe nośne, ściany osłonowe, ściany działowe Pustaki ścienne z poryzowanej - przykładowe Pustaki produkowane są w systemie połówkowym oraz z przeznaczeniem na ściany działowe 7

8 Pustaki do ścian działowych Pustak do ścian działowych: a) Pd1 - pojedynczy b) Pd2 - podwójny Wytrzymałość na ściskanie min. 1,5 MPa, Gęstość objętościowa: max 1000 kg/m 3 klinkierowe W zależności od wytrzymałości na ściskanie, rozróżnia się klasy cegieł: 30, 35, 40, 45, 50, 60, 75 Nasiąkliwość - badana metodą moczenia - nie więcej niż 6% Mrozoodporne klinkierowe klinkierowe niebiesko brązowa cegla_klin_dane_tech.pdf klinkierowe Angobowana cegła klinkierowa w kolorze grafitowym Angobowana cegła klinkierowa w kolorze kasztanowo-rubinowym przykłady wiązań w murze egla_klin_dane_tech.pdf Angobowana cegła klinkierowa w kolorze karmelowo-kawowym Cegła klinkierowa w kolorze czerwonokobaltowym 8

9 Cegła klinkierowa w kolorze żółtym, gładka Ręcznie formowana cegła ceramiczna w kolorze burgund Angobowana płytka elewacyjna w kolorze czarnym Angobowana płytka elewacyjna w kolorze grafitowym egla_klin_dane_tech.pdf Przykłady rozwiązań detali Angobowana płytka elewacyjna w kolorze kasztanowo-rubinowym Płytka elewacyjna w kolorze żółtym Kształtki Kształtki gla_klin_dane_tech.pdf _klin_dane_tech.pdf Klinkierowe/Roben.html Kształtki Kształtki Kształtka klinkierowa ½ W dostępna w kolorze: karmelowo-kawowym, grafitowym, kasztanowo-rubinowym, czarnym, kasztanowym, czerwonym, żółtym, brązowym Kształtka klinkierowa drążona 1K z jednostronnym ścięciem, kolorystyka dostosowana do cegieł i płytek elewacyjnych 9

10 Kształtki Kształtki Kształtka klinkierowa drążona 1Ł z jednostronnym zaokrągleniem krawędzi, kolorystyka dostosowana do cegieł i płytek elewacyjnych Kształtka klinkierowa drążona 2Ł z obustronnym zaokrągleniem krawędzi, kolorystyka dostosowana do cegieł i płytek elewacyjnych Kształtki Kształtki Daszek klinkierowy stosowany do zwieńczenia murów grubości 25 cm. Kształtki DD drążone i pełne, kolorystyka dostosowana do cegieł i płytek elewacyjnych Daszek klinkierowy stosowany do zwieńczenia murów grubości 12 cm. Kształtki DD drążone i pełne, kolorystyka dostosowana do cegieł i płytek elewacyjnych Kształtki Kształtki Kształtka klinkierowa NW narożna - narożnik wewnętrzny, kolorystyka dostosowana do cegieł i płytek elewacyjnych Kształtka klinkierowa NZ narożna - narożnik zewnętrzny, kolorystyka dostosowana do cegieł i płytek elewacyjnych 10

11 Kształtki podokiennik Ceramiczne kształtki ogrodzeniowe Kształtka klinkierowa P19, kolorystyka dostosowana do cegieł i płytek elewacyjnych Klinkier drogowy 200x100x45 200x100x52 200x100x62 200x100x71 200x100x80 240x118x52 240x115x71 240x115x113 Klasy: 35, 50, 65, 80, 100 Gatunki: w zależności od odchyłek wymiarów i dopuszczalnych wad rozróżnia się gatunki cegieł: 1 i 2 Ścieralność nie powinna być większa niż: klasa 80 i 100 2mm; klasa 65 4 mm; klasa 50 6mm; klasa 35 8 mm. Nasiąkliwość metodą gotowania nie większa niż: klasa 65, 80 i 100 6%; klasa 50 8%; klasa 35 10%. Odporność na działanie mrozu - bez uszkodzeń 25 cykli zamrażania odmrażania w temperaturze C Klinkier drogowy Podział płytek ceramicznych na grupy w zależności od stosowanej metody produkcji i nasiąkliwości E Metoda produkcji I II a b III E < 3% 3% < E 6% 6% < E 10% E > 10% A I A II a A II b A III Ciągnione wg normy wg normy PN EN 121 PN EN 186 B I B II a wg normy PN EN 187 B II b wg normy PN EN 188 B III Prasowane wg normy wg normy wg normy wg normy PN EN 176 PN EN 177 PN EN 178 PN EN 159 Odlewane C I C II a C II b C III Grupa I płytki o nasiąkliwości poniżej 3% Zastosowanie: do wykładania ścian i podłóg wewnątrz i na zewnątrz budynków, mogą być stosowane w ujemnych i w dodatnich temperaturach, 11

12 Grupa I płytki o nasiąkliwości poniżej 3% mogą być używane do wykładania tarasów, posadzek w pawilonach handlowych oraz jako płytki. W przypadku stosowania ich do wykładania podłóg należy również wziąć Grupa II płytki o nasiąkliwości od 3 do 10% Zastosowanie: do wykładania ścian i podłóg w pomieszczeniach sanitarnych, halach i na korytarzach. pod uwagę odporność na ścieranie. Grupa II Grupa III płytki o nasiąkliwości od 3 do 10% płytki o nasiąkliwości powyżej 10% mogą być stosowane na zewnątrz, jeżeli producent wyraźnie napisał na opakowaniu, że są mrozoodporne. w przypadku stosowania ich do wykładania podłóg należy również wziąć pod uwagę odporność na ścieranie. Zastosowanie: przeznaczone są do stosowania wyłącznie na ścianach wewnątrz budynków - są to płytki o dużej nasiąkliwości i porowatości, nie są więc mrozoodporne i nie mogą być stosowane na zewnątrz. Grupa III płytki o nasiąkliwości powyżej 10% Charakteryzują się też małą odpornością na uderzenia i małą wytrzymałością mechaniczną, dlatego nie powinno się ich układać na podłogach. Nasiąkliwość wodna płytek - parametr służący do określenia porowatości materiału, od którego zależy wiele cech fizykochemicznych, a w szczególności mrozoodporność pozwalająca na stosowanie płytek w warunkach zmiennych temperatur. 12

13 Twardość - odporność na zarysowania, oznaczana przez próby zarysowania minerałami zaszeregowanymi wg skali Mohsa od 1 do 10; im wartość wyższa, tym płytki twardsze. Odporność płytek ceramicznych na ścieranie wg normy PN-EN ISO Metoda PEI Stopień ścieralności* Klasa Metoda MCC Stopień ścieralności* Klasa 150 I 500 I 350, 450 lub 600 II 1000 II 750, 900, 1200 lub 1500 III 1500 III 1500 IV 5000 IV odporność na ścieranie na mokro - metoda PEI, w której obciążenie każdej próbki składa się z różnej liczby kulek stalowych o różnej średnicy oraz sproszkowanego tlenku glinu o odpowiedniej granulacji, zmieszanego z wodą destylowaną, odporność na ścieranie na sucho - metoda MCC, w której obciążenie każdej próbki składa się z cylindrów porcelanowych różnej wielkości i proszku węglika krzemu o odpowiedniej granulacji. Ścieralność płytek jest głównym kryterium wyboru płytek szkliwionych do wykładania podłóg w określonych pomieszczeniach: płytki o klasie ścieralności I - przeznaczone są do wykładania podłóg w pomieszczeniach mieszkalnych o małym natężeniu ruchu, do których nie ma bezpośredniego dostępu z zewnątrz, np. w łazienkach, sypialniach, płytki o klasie ścieralności II - przeznaczone są do wykładania podłóg w pomieszczeniach mieszkalnych o średnim natężeniu ruchu, do których nie ma bezpośredniego dostępu z zewnątrz, np. w jadalniach, pokojach dziennych, pytki o klasie ścieralności IIIprzeznaczone są do wykładania podłóg w pomieszczeniach mieszkalnych o średnim natężeniu ruchu, także w tych, które mają wejście z zewnątrz, np. w kuchniach, przedpokojach, a także na balkonach i tarasach, płytki o klasie ścieralności IV - przeznaczone są do wykładania podłóg w miejscach o zwiększonym natężeniu ruchu; można je stosować we wszystkich pomieszczeniach mieszkalnych, a także w obiektach użyteczności publicznej, takich jak sklepy, hale wystawowe, restauracje, muzea. Zaletą szkliwionych płytek podłogowych jest możliwość zmywania ich typowymi środkami czystości, wadą jest duża śliskość (szczególnie płytek mokrych). Aby ją wyeliminować, rozpoczęto produkcję płytek szkliwionych o podwyższonym współczynniku tarcia. Antypoślizgowość: krytyczny kąt poślizgu oznaczony w stopniach tj. kąt nachylenia powierzchni płytek polanych olejem, po których człowiek w odpowiednim obuwiu zsuwa się. Przedziały kątów w zakresach: 0-6 ten przedział oznacza płytkę nie antypoślizgową 6-10 ten przedział oznacza antypoślizgowość R oznacza R10 (płytki antypoślizgowe) oznacza R11 (płytki antypoślizgowe) 13

14 27-35 oznacza R12 (płytki antypoślizgowe) powyżej 35 oznacza R13 (płytki antypoślizgowe) Powyższa klasyfikacja opisana jest w normie DIN Odrębne przepisy budowlane wymagają stosowania płytek o odpowiedniej antypoślizgowości do różnych pomieszczeń. Zastosowanie Grupa R9: Kąt poślizgu: 6 10, podłogowe, np.: - wejścia; - schody; - hole; - korytarze. Grupa R10: Kąt poślizgu: ; podłogowe, np.: - pomieszczenia magazynowe; - garaże; - pomieszczenia socjalne; - pomieszczenia sanitarne; - kuchnie. Grupa R11: Kąt poślizgu: ; podłogowe, np.: - kuchnie; - sanatoria; - pralnie; - rozlewnie napojów; - strefy narażone na zamoczenie przy produkcji żywności; - warsztaty samochodowe; - szlifiernie; - linie myjące. Grupa R12: Kąt poślizgu: ; podłogowe, np.: - kuchnie; - mleczarnie; - chłodnie; - pomieszczenia do obróbki mięsa. Grupa R13: Kąt poślizgu: >35 ; podłogowe, np.: - kręgielnie; - zakłady przetwórstwa warzyw, ryb itp.; - rzeźnie. Zgodnie z normą DIN : - grupa A - kąt poślizgu płytki podłogowe, np. do pomieszczeń szatni, brodzików, basenów, gdzie głębokość nie przekracza 80 cm - grupa B - kąt poślizgu płytki podłogowe, np. pod prysznice, do basenów, saun, na schody wokół basenów - grupa C - kąt poślizgu > 24 płytki podłogowe, np. na schody prowadzące do wody lub pod wodę, strome boki basenów Określanie przeciwpoślizgowości powierzchni płytek ceramicznych szkliwionych 14

15 Podział płytek ze względu na wykończenie powierzchni: płytki szkliwione, są pokryte warstwą kolorowego szkliwa, nadającą im estetyczny wygląd (kolor, połysk, dekorację, odcienie) i właściwości techniczne (twardość, nieprzepuszczalność, odporność na ścieranie), płytki nieszkliwione zwykle mają jednorodną budowę, zdarza się jednak, że są dekorowane tylko w górnej warstwie, która jest znacznie grubsza od warstwy szkliwa, dzięki czemu wzory są widoczne nawet po znacznym starciu powierzchni płytki. Szkliwo (glazura, emalia) - szklista, cienka powłoka na wyrobach ceramicznych, uzyskana przez wypalenie mieszaniny takich składników jak: krzemionka, związki sodu, związki potasu, związki wapnia, związki magnezu, związki cynku, Szkliwo nie przepuszcza cieczy i gazów, zwiększa trwałość wyrobu. Może być przezroczyste lub kryjące, bezbarwne lub kolorowe. uprzednio naniesionych na wyrób surowy (wypalanie jednokrotne) lub wstępnie wypalony (wypalanie dwukrotne). Miejsce układania zewnętrzne i wewnętrzne - im mniejsza jest nasiąkliwość wodna płytek, tym lepsza ich mrozoodporność. Za mrozoodporne uważa się te płytki, których E nie przekracza 3 %. gresowe (E mniejsze niż 0,5%) i podłogowe, których E waha się między 0,5% a 3%, można kłaść na zewnątrz. Pozostałe: ścienne i podłogowe nadają się tylko do pomieszczeń, gdzie temperatura jest wyższa Miejsce układania ścienne i podłogowe - na ściany można kłaść, wszystkie rodzaje płytek, zarówno typowo ścienne jak i podłogowe, np. gresowe (mają wszechstronne zastosowanie). Na podłogi stosuje się tylko te płytki, które spełniają wymagania odporności na ścieranie i silne zabrudzenia, twardości powierzchni, wytrzymałości na zginanie. od 0 o C 15

16 ciekawa strona Płytka elewacyjna typ A Płytka elewacyjna typ B Płytka elewacyjna typ C posadzkowe wacyjne.php wacyjne.php Do fasad wentylowanych Ze szkliwami fotokatalitycznymi Działanie super-hydrofilowe i antybakteryjne 16

17 kanalizacyjne Typy: P proste K klinowe Wielkości: długości l, szerokości b, wysokości (h, h 1 ): cegły typu P - 250*120*65 mm; cegły klinowe K - 250*120*65/60 mm; 250*120*65/55 mm; 250*120*65/50 mm; 250*120*65/45 mm Klasy: cegły typu P -15, 20, 25 cegły typu K - 10, 15, 20, 25 kanalizacyjne Wytrzymałość na ściskanie, MPa Wielkość cegieł Klasa cegły *120*65 12,3 18,5 24,7 30,9 250*120*65/60 12,6 18,9 25,2 31,5 250*120*65/55 12,9 19,3 25,7 32,1 250*120*65/50 13,1 19,7 26,2 32,8 250*120*65/45 13,4 20,1 26,8 33,5 Nasiąkliwość max 12% Mrozoodporne kominowe Typy-w zależności od długości oraz innych wymiarów, rozróżnia się typy cegieł: o długości l = 100 mm o długości l = 150 mm o długości l = 200 mm o długości l = 250 mm o długości l = 300 mm kominowe Odmiany-w zależności od promienia rozróżnia się odmiany cegieł: o promieniu R = 600 mm o promieniu R = 900 mm o promieniu R = 1500 mm o promieniu R = 2500 mm Klasy: 20 i 25 Gęstość objętościowa: 1,2kg/dm 3-1,6 kg/dm 3 WYROBY SZAMOTOWE WYROBY O STRUKTURZE POROWATEJ WYROBY SZAMOTOWE WYROBY O STRUKTURZE POROWATEJ i kształtki szamotowe ogniotrwałe Kształtki i cegły szamotowe - produkowane przez formowanie w prasach masy składającej się z szamotu i plastycznej gliny ogniotrwałej, a następnie suszone i wypalane. i kształtki szamotowe ogniotrwałe Cechą charakterystyczną jest ich odporność na zmiany temperatury, stąd ich szerokie zastosowanie na : wykładziny pieców ogrzewczych, palenisk, pieców przemysłowych. 17

18 termalitowe WYROBY TERMALITOWE WYROBY O STRUKTURZE POROWATEJ Kształtki i cegły termalitowe - produkowane z ziemi okrzemkowej, którą formuje się w odpowiednie kształtki, a następnie wypala. termalitowe stosuje się do izolacji pieców, kotłów itp. W zależności od: gęstości objętościowej wyróżnia się dwie odmiany: 650 i 750; wytrzymałości na ściskanie odpowiednio: 0.8 MPa i 1.6 MPa, wsp. przewodzenia ciepła: λ = 0.2 W/mK lub 0.25 W/mK w 50 o C, λ = 0.26 W/mK w 350 o C; wymiary: 250mm*120mm*65 mm Pustaki do przewodów kominowych Pustaki do przewodów kominowych P - bez otworu bocznego PO - z otworem bocznym Wytrzymałość na ściskanie pustaki typu P w poprzecznym przekroju min. 3 MPa. Po 5-cio krotnym nagrzaniu płomieniem gazowym w temp. 250 o C w ciągu 2 godz. i następnie studzeniu nie mogą wykazywać rys, pęknięć i odprysków. Pustak wentylacyjny Pustak uniwersalny dymowy, wentylacyjny Pustaki do przewodów kominowych Pustaki do przewodów kominowych a) odmiana 1 b) odmiana 2 c) widok pustaka odmiany 1 Pustaki wentylacyjne Pustaki do przewodów wentylacyjnych Odmiany: 1 - bez otworu bocznego 2 - z otworem bocznym Typy: w zależności od kształtu przekroju poprzecznego i wielkości otworu wentylacyjnego rozróżnia się następujące typy pustaków: A, B, C, D, E. Pustak wentylacyjny Pustak uniwersalny dymowy; wentylacyjny Pustaki wentylacyjne Nasiąkliwość metodą moczenia: 3-22 % Stosunek wysokości h do mniejszego boku powierzchni podstawy pustaka (a lub b) Wytrzymałość na ściskanie, MPa od 0,88 do 0,99 4,5 od 1,00 do 1,16 4,4 od 1,17 do 1,32 4,1 od 1,33 3,8 Pustaki wentylacyjne Typy ceramicznych pustaków wentylacyjnych: A, B, C i D odmiana 1 bez otworu bocznego 18

19 Pustaki wentylacyjne Pustaki stropowe Pustak Fert Pustak Akermana Typy ceramicznych pustaków wentylacyjnych: A, B, C i D Odmiana 2 z otworem bocznym Strop Ackermana - strop żelbetowy monolityczny, gęstożebrowy Pustak Akermana typ A 20/18 Wymiary [mm]: 300x195x180 Masa 1 szt.: maks. 6,1 kg Zużycie [szt./m 2 ]: 17 Pustaki stropowe - przykłady Pustak Ceram 45B-200 Wymiary [mm]: 200x370x200 Masa 1 szt.: 7,5 kg Zużycie [szt./m 2 ]: 11,1 Pustaki stropowe Fert Pustak Porotherm 23/62.5 Wymiary [mm]: 230x525x250 Masa 1 szt.: ok. 19 kg Zużycie [szt./m 2 ]: 6,4 Przekroje poprzeczne stropów z użyciem różnych typów pustaka FERT: a) Fert 40, b) Fert 45, c) Fert 60 Elementy stropowe Belki stropowe Elementy stropowe strop Hurdis Kształtki do belek stalowych: 1 - dwuteownik walcowany, 2 - ceramiczna nakładka na stopkę dwuteownika 3 - ceramiczny pustak stropowy 4 ceramiczny pustak stropowy Belki nadprożowe 19

20 Ceramiczne kształtki uniwersalne Kształtki uniwersalne do wykonywania: wieńców, nadproży, przewodów wentylacyjnych, pionów instalacyjnych Ceramiczne kształtki na rolety Elementy pokryć dachowych są elementami pokryć dachowych do układania na pochyłych dachach. Wytwarzane są metodą: formowania, suszenia, wypalania, z mas ilastych, z dodatkami lub bez dodatków. mogą mieć powierzchnię pokrytą całkowicie lub częściowo angobą lub szkliwem. Elementy pokryć dachowych Norma PN-EN 1304:2002 wyróżnia niżej podane rodzaje dachówek: zakładkowe tłoczone dachówki, które w kierunku podłużnym i poprzecznym są łączone za pomocą systemu pojedynczych lub wielokrotnych zakładek. te mogą być profilowane lub mogą mieć równą powierzchnię licową. Elementy pokryć dachowych Elementy pokryć dachowych zakładkowe pasmowe dachówki z zakładkami w kierunku podłużnym, ale bez zakładek w kierunku poprzecznym. te umożliwiają układanie z różną długością krycia (długością widocznej powierzchni ułożonych dachówek). płaskie (karpiówki) dachówki najczęściej o kształcie płaskim, bez lub z ukształtowaną w niewielkim stopniu fakturą górnej powierzchni w kierunku podłużnym i/lub poprzecznym, i nie mające żadnych połączeń zakładkowych. 20

21 Elementy pokryć dachowych Elementy pokryć dachowych mnich i mniszka (dachówki klasztorne) elementy dachowe w kształcie rynienek. mniszki to dachówki wklęsłe, układane w dolnej warstwie pokrycia dachowego. mnich to dachówki wypukłe, układane nad dwiema dachówkami typu mniszka. esówki dachówki, które są uformowane w kształcie litery S i nie mają ani podłużnych, ani poprzecznych zakładek łączących. Kształt esówki umożliwia układanie z różną długością krycia. specjalne (uzupełniające) elementy przeznaczone do uzupełniania zasadniczych elementów dachowych (np. połówki dachówek, gąsiory, dachówki wietrznikowe) Elementy pokryć dachowych Dachówka karpiówka Karpiówka gładka półokrągła, naturalna czerwień Karpiówka segmentowa, naturalna czerwień Dachówka karpiówka Dachówka karpiówka Karpiówka półokrągła, ceglasta angoba szlachetna 21

22 wietrznikowe krawędziowe uzupełniające, akcesoria Dachówka karpiówka połówkowa DK 18 L;P Dachówka zakładkowa zakładkowe Dachówka zakładkowa Przykłady kształtu zakładek poprzecznych (umożliwiających wzajemne połączenie Renesansowa Universo, naturalna czerwień Renesansowa Alegra, ceglasta angoba szlachetna dwóch sąsiadujących ze sobą dachówek w kolejnych szeregach poziomych). Marsylka, naturalna czerwień Holenderka Madura, naturalna czerwień Marsylka, ceglasta angoba szlachetna Holenderka Madura, ceglasta angoba szlachetna 22

23 Mnich-Mniszka Straubing, naturalna czerwień Mnich-Mniszka D Mnich-Mniszka PL Mnich-Mniszka Kunice, naturalna czerwień Dachówka skrajna prawa Kominek wentylacyjny Dachówka WITA powierzchniowa Trójnik Dachówka skrajna lewa Dachówka WITA - naturalna, angobowana Gąsior początkowy uzupełniające, akcesoria Szpic ozdobny +gąsior Dachówka wietrznikowa Gąsior podstawowy Gąsior zamykający (końcowy) Kominek wietrznikowy Zakończenie gąsiora początkowe Gąsior dachowy uzupełniające, gąsiory Gąsior dachowy cylindryczny początkowy (końcowy) GD 38 P (Nr 2) Gąsior dachowy prasowany GD 38 Rysunek pokrycia Dachówka karpiówka ułożona w łuskę Dachówka karpiówka ułożona w koronkę Gąsior dachowy prasowany GD 38 Dachówka WITA Dachówka holenderska 23

24 Dachówka mnich-mniszka Dachówka klasztorna Rysunek pokrycia Przykłady realizacji pokryć Dachówka marsylka Ceramiczne rurki drenarskie Nakrywy kablowe Ceramiczne rurki drenarskie mają długość 300 mm i średnicę wewnętrzną od 50 do 200 mm. Obciążone wzdłuż tworzącej powinny wytrzymać 4 kn. Używane do prac melioracyjnych. Nakrywy kablowe, produkowane są w trzech typach: typ 50 o szerokości wewnętrznego otworu 50 mm oraz odpowiednio typy 75 i 100. Służą do zabezpieczania kabli układanych w ziemi. Kafle piecowe Kafle piecowe mogą mieć kształt kwadratowy (o symbolach K ) i prostokątny (o symbolach P). Siła zginająca kafel wynosi co najmniej: 1,2 kn kafle kwadratowe i 0.8kN kafle prostokątne. Porowatość względna kafli nie powinna być większa niż 20%. Kafle powinny wykazywać odporność cieplną ogrzewanie kafli stopniowo przez 120 min. do temperatury C; utrzymanie tego stanu przez 30 min. a następnie schłodzenie strumieniem powietrza tłoczonym wentylatorem przez 5 min. (do temp C); na kaflach nie powinno być rys, pęknięć, odprysków ani innych uszkodzeń szkliwa. Kamionka kanalizacyjna prostka kielichowa zwykła syfon poziomy trójnik prosty pojedynczy kolano Kamionka kanalizacyjna obejmuje następujący asortyment: prostki, trójniki, łuki, syfony, zwężki, osadniki, wpusty, spody, korki, łuski i zasuwyki. mogą być szkliwione, częściowo szkliwione i nieszkliwione. Ceramika szlachetna Miski ustępowe 24

25 Ceramika szlachetna Ceramika szlachetna Bidety Umywaliki Bidet wiszący Bidet stojący z otworem lub bez otworu Umywalka nablatowa Ceramika szlachetna Umywaliki, postument z otworem lub bez otworu postument 25