Luzino, dnia 19 lipca 2015 roku

Transkrypt

1 Luzino, dnia 19 lipca 2015 roku Stowarzyszenie Inicjatyw Lokalnych z siedzibą pod adresem: ul. Kopernika 18, Luzino które reprezentuje Przewodniczący Daniel Leyk Sz. P. Rada Gminy Luzino ul. 10 Marca Luzino WNIOSEK Działając w imieniu Stowarzyszenia Inicjatyw Lokalnych jako upoważniony do samodzielnej reprezentacji Przewodniczący Stowarzyszenia pełniący funkcję Przedstawiciela Stowarzyszenia, w oparciu o Regulamin Stowarzyszenia z dnia 18 sierpnia 2014 roku oraz uchwałę Walnego Zebrania Członków Stowarzyszenia z dnia 18 września 2014 roku, których kserokopię przesyłam w załączeniu, niniejszym wnoszę o: 1. pilne podjęcie niezbędnych prac nad zniesieniem zakazu handlu wprowadzony uchwałą Rady Gminy Luzino Nr XVII/175/04 z dnia 14 października 2004 roku w sprawie określenia dni i godzin otwierania oraz zamykania placówek handlu detalicznego, zakładów gastronomicznych i zakładów usługowych dla ludności na terenie gminy Luzino (Dz. U. Woj. Pomorskiego z 2005 roku, Nr 86, poz. 1747). Stowarzyszenie Inicjatyw Lokalnych jest organizatorem akcji społecznej o nazwie Nie - dla zakazu handlu pod 22:00 w Luzinie, której celem jest przede wszystkim zorganizowanie dyskusji na temat zakazu handlu po godzinie 22:00 obowiązujący na terenie gminy Luzino i podjęcie stosownych działań, mających na celu zniesienie tegoż zakazu. Akcja organizowana przez Stowarzyszenie już przynosi zamierzone korzyści, 1 S t r o n a

2 mieszkańcy gminy i nie tylko, podjęli dyskusję na ten temat, uczestniczą w dyskusji w Internecie, na licznych forach i serwisach internetowych, rozmawiają o tym w gronie swoich bliskich, w gronie rodziny i znajomych, rozmawiają o tym ze swoimi sąsiadami, rozmawiają o tym w szkołach, w miejscach pracy i zamieszkania. Akcja zyskała także zainteresowanie lokalnych mediów, w tym redakcji Twojej Telewizji Morskiej, redakcji Dziennika Bałtyckiego, redakcji Radia Kaszebe i wielu innych redakcji i portali internetowych zarówno lokalnych jak również ogólnopolskich takich jak wp.pl czy dlahandlu.pl. Stowarzyszenie utworzyło także profil na jednym z portali społecznościowych (facebook.pl), który osiągnął już liczną grupę sympatyków, których liczba obecnie wynosi 748 i nadal rośnie. Wśród tej dyskusji, która jak widać nabrała charakteru nie tylko lokalnego ale również ogólnokrajowego podnoszone są liczne głosy zarówno przeciwko obowiązywaniu uchwały jak również za obowiązywaniem uchwały, dominuje jednak przekonanie, że zmiany w tym przedmiocie są konieczne. Problem zakazu dotyka bowiem wszystkich mieszkańców, głównie osób młodych, choć nie tylko, przedsiębiorców, inwestorów oraz turystów. Zakaz oznacza między innymi: spadek liczby przedsiębiorstw działających w sektorach objętych zakazem, spadek zatrudnienia na terenie gminy, anty-promocja gminy, niezadowolenie mieszkańców, którzy chcieliby miło spędzić czas w kawiarni, w restauracji, pizzerii czy w pubie, którzy nie mogą założyć takiej działalności jaką by chcieli. Zakaz powoduje niezadowolenie mieszkańców, którzy niezbyt chętnie zapraszają swoich znajomych do Luzina i niezbyt często się nim chwalą, ponieważ nie mają możliwości miłego spędzenia czasu w jakimś lokalu. Można tutaj przytaczać całe mnóstwo przykładów, które w toku dyskusji podnoszą mieszkańcy, bowiem każdy z nich ma swoje uzasadnienie dla zmian, lecz tutaj należy jedynie na to zwrócić uwagę, bowiem wszyscy z Państwa - Szanowni Radni doskonale wiecie, co mówią mieszkańcy i jakie są ich oczekiwania. Wystarczy jedynie się w nich wsłuchać i wychodzić im naprzeciw. Na uwagę zasługuje również fakt, iż nawet organy gminy wójt i rada nie stosują się do wprowadzonego zakazu. Otóż, Rada Gminy Luzino w formie uchwały ustaliła i zaplanowała kiedy i jakie imprezy i wydarzenia odbędą się w 2015 roku (tak co roku) na terenie gminy powierzając ich wykonanie oczywiście Wójtowi Gminy. Dwie z nich, 2 S t r o n a

3 cieszące się chyba największym zainteresowaniem wśród mieszkańców: to tzw. Sobótki, czyli tradycyjna Noc św. Jana, zaś druga impreza to Gminne Dożynki. Regułą jest podczas tego typu imprez, że w miejscu gdzie się odbywają organizatorzy zapewniają możliwość skorzystania z wielu atrakcji, takich jak występy mniej lub bardziej znanych artystów, konkursy, zabawy organizowane przez samych organizatorów, które są trzonem całego wydarzenia i są dostępne dla każdego uczestnika za darmo, a finansowane są z budżetu gminy lub (co rzadziej lub wcale) przez sponsorów. Organizatorzy zapewniają także możliwość skorzystania z wielu innych atrakcji, takich jak place zabaw, karuzele i innych, które są dostępne dla każdego, kto za to zapłaci. Dalej, organizatorzy zapewniają także możliwość skorzystania z różnego rodzaju usług, z reguły na miejscu można zakupić coś do jedzenia, do picia, a nawet jakieś gadżety i zabawki dostępne na wielu stoiskach. Jak z pewnością większość z Państwa doskonale wie, z reguły imprezy tego typu kończą w późnych godzinach nocnych, a na pewno po godz. 22:00. Regularnie zatem dochodzi do kuriozalnej sytuacji, w której organizatorzy ww. imprez, tj. organy gminy wespół z odpowiednimi jednostkami podległymi gminie, imprez które z reguły trwają do późnych godzin nocnych same naruszają lub stwarzają warunki do łamania wprowadzonego niemal 11 lat temu zakazu handlu po godz. 22:00, przedsiębiorcom mającym swoje stoiska i oferującym swoje produkty lub usługi podczas tychże imprez. Choć przede wszystkim apeluję do Radnych o zdrowy rozsądek i dobrą wolę, to wypada także zaznaczyć kilka zasadniczych kwestii formalnych mających źródło w przepisach powszechnie obowiązującego prawa, orzecznictwie sądowym oraz doktrynie prawa, a które, wyrażam nadzieję spotkają się także z Państwa uznaniem. Otóż, analizując konstrukcję jaką przyjęto w uchwale, zgodnie z którą na terenie gminy Luzino: 1. placówki handlu detalicznego mogą być otwarte we wszystkie dni tygodnia nie wcześniej niż od godziny 5:00 i nie później niż do godziny 22:00, 2. zakłady gastronomiczne mogą być otwarte we wszystkie dni tygodnia nie wcześniej niż od godziny 6:00 i nie później niż do godziny 22:00, a 3. zakłady usługowe dla ludności mogą być otwarte we wszystkie dni tygodnia nie wcześniej niż od godziny 6:00 i nie później niż do godziny 22:00, 3 S t r o n a

4 nasuwają się poważne wątpliwości co do jej zgodności z zasadą wolności gospodarczej wyrażonej w art. 20 oraz zasad jej ochrony wyrażonej w art. 22 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku (Dz. U. Nr 78, poz. 483 ze zm.) oraz art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 2 lipca 2004 roku o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jednolity z dnia 24 kwietnia 2013 roku, Dz. U. z 2013 roku, Nr 672 ze zm.) w zakresie w jakim ustala godziny otwierania oraz zamykania tychże placówek i zakładów. Zgodnie z treścią art. 20 Konstytucji RP społeczna gospodarka rynkowa oparta na wolności działalności gospodarczej, własności prywatnej oraz solidarności, dialogu i współpracy partnerów społecznych stanowi podstawę ustroju gospodarczego Rzeczypospolitej Polskiej. Doktryna prawa kwalifikuje wolność gospodarczą jako publiczne prawo podmiotowe, które stwarza jednostkom możliwość żądania od państwa określonego sposobu zachowania się. Uznaje się, że jest to prawo podmiotowe o treści negatywnej, tj. prawo wolnościowe, czyli roszczenie wynikające z uznania przez państwo określonej sfery swobody podmiotu. Podmioty korzystające z tej swobody mają do władz roszczenie o zaniechanie ingerencji w sferę wolności. Roszczenie to jest prawem podmiotowym, powstaje z chwilą, gdy organy publiczne naruszą chronioną przez prawo sferę interesów podmiotu. Zatem wolność gospodarcza dla podmiotów podejmujących i prowadzących działalność gospodarczą stanowi publiczne prawo podmiotowe o charakterze negatywnym, któremu odpowiada ogólny obowiązek nienaruszania swobody działania beneficjentów tego prawa w sferze działalności gospodarczej. 1 Zgodnie z treścią art. 22 Konstytucji RP ograniczenie wolności działalności gospodarczej jest dopuszczalne tylko w drodze ustawy i tylko ze względu na ważny interes publiczny. Art. 6 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowi: podejmowanie, wykonywanie i zakończenie działalności gospodarczej jest wolne dla każdego na równych prawach, z zachowaniem warunków określonych przepisami prawa. Uznając wolność gospodarczą za zasadę ustrojową, należy stwierdzić, że wiąże ona ustawodawcę zwykłego przy prowadzeniu określonej polityki gospodarczej, wskazując dopuszczalny zakres swobody w kształtowaniu porządku gospodarczego. Stanowi także konstytucyjną podstawę do ingerencji państwa w gospodarkę. W doktrynie prawa dominującym jest pogląd, zgodnie z którym wszelkie ograniczenia tak rozumianej swobody działalności gospodarczej mogą być wprowadzane tylko przez władzę ustawodawczą i tylko ze względu na ważny interes społeczny. A ponadto, 1 J. Olszewski (red.), Publiczne prawo gospodarcze, C.H. Beck, Warszawa 2012, str. 12; 4 S t r o n a

5 ograniczenia powinny być dokonywane przy zachowaniu zasady proporcjonalności, która ma istotne znaczenie jako instrument ochrony konstytucyjnej prawa do swobodnego podejmowania działalności gospodarczej. Zasada proporcjonalności głosi, że ograniczenia praw i wolności jednostki powinny być proporcjonalne do realizowanego celu publicznego. 2 3 A nade wszystko, ograniczenia w prowadzeniu działalności gospodarczej należy interpretować zawężająco, ponieważ stanowią wyjątek od konstytucyjnie chronionej zasady swobody działalności gospodarczej. 4 Utrwalona w tej mierze jest również linia orzecznicza Trybunału Konstytucyjnego, zgodnie z którą wolność działalności gospodarczej może podlegać różnego rodzaju ograniczeniom, wynikającym między innymi z przewidzianych w art. 20 [przyp. autora: Konstytucji RP] zasad społecznej gospodarki rynkowej, przy czym ograniczenia te muszą być uzasadnione ważnym interesem publicznym i być wprowadzone tylko w drodze ustawy. 5 Za podstawę określenia dni i godzin otwierania oraz zamykania placówek handlu detalicznego, zakładów gastronomicznych i zakładów usługowych dla ludności na terenie gminy Luzino Rada Gminy Luzino przyjęła delegację ustawową zawartą w art. XII par. 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 roku przepisy wprowadzające kodeks pracy (Dz. U. Nr 24, poz. 142 ze zm.). Autorzy projektu oraz Rada Gminy nie podjęła przy tym dostatecznie szczegółowej analizy, a co za tym idzie nie wyciągnięto poprawnych wniosków wynikających z relacji pomiędzy delegacją zawartą w ustawie z 1974 roku, normami konstytucyjnymi z 1997 roku oraz normami ustawowymi z 2004 roku. Nie bez znaczenia jest przy tym kontekst historyczny i ówczesny porządek prawny, u ich podstaw legły bowiem różne podstawy aksjologiczne. Przesądzające w tej materii zdaje się być stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego, który stwierdził, iż w warunkach społeczno-gospodarczych, istniejących w dacie wprowadzenia przepisu art. XII par. 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 roku - przepisy wprowadzające kodeks pracy (Dz. U. Nr 24, poz. 142 ze zm.), wykonując delegację zamieszczoną w tym przepisie, organy stanowiące winny uwzględniać zarówno ówczesny sposób zarządzania sferą handlu i usług, należącą do tzw. sektora uspołecznionego, jak i interesy pracowników zainteresowanych skracaniem czasu pracy oraz interesy konsumentów, dążących do wydłużenia godzin otwarcia placówek. Zauważyć należy, iż po przeobrażeniach społeczno-gospodarczych, jakie zaszły w kraju w latach 90., przeprowadzoną powszechną prywatyzacją handlu i usług, stworzeniu warunków do elastycznego kształtowania czasu pracy, przy 2 J. Olszewski (red.), Publiczne prawo gospodarcze, C.H. Beck, Warszawa 2012, str. 14; 3 W. Skrzydło, Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz., Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2013; 4 zob. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 25 kwietnia 2012 roku w sprawie o sygnaturze akt III SA/Wr 66/12 (Legalis nr ); 5 zob. wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 10 kwietnia 2001 roku w sprawie o sygnaturze akt U 7/00 (OTK z 2001 roku, Nr 3, poz. 56); 5 S t r o n a

6 zapewnionej jednocześnie w Konstytucji RP swobodzie działalności gospodarczej (art. 20 i 22) tworzenie przepisów prawa miejscowego w tej materii winno uwzględniać te zaistniałe zmiany. Wykonanie przez gminę obowiązku stanowienia norm prawnych w przedmiotowej materii winno, zatem odpowiadać obecnej sytuacji społecznogospodarczej, przy zachowaniu podstawowego wymogu zgodności z normami Konstytucyjnymi i ustawami. 6 Samodzielność gminy w zakresie określania czasu otwarcia placówek i zakładów wymienionych w art. XII par. 1 przepisów wprowadzających kodeks pracy nie może oznaczać jednak dowolności. Nie ulega bowiem wątpliwości, że Rada Gminy jest obowiązana uwzględniać w tym zakresie różnorakie, często sprzeczne interesy i potrzeby pracowników zatrudnionych w tych zakładach i placówkach, osób prowadzących te zakłady i placówki w ramach działalności gospodarczej oraz konsumentów i klientów wskazanych zakładów i placówek. Rada Gminy jest zatem obowiązana do zidentyfikowania wchodzących w rachubę interesów i potrzeb ww. grup osób i wyważenia tych interesów oraz potrzeb z uwzględnieniem podstawowych zasad demokratycznego państwa prawnego, w tym zwłaszcza zasady równości wobec prawa i proporcjonalności oraz reguły zdrowego rozsądku. W tym miejscu konieczne wydaje się przytoczenie obszernego fragmentu z uzasadnienia wyroku z dnia 14 marca 2013 roku wydanego przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie, który stwierdził, że przepis [art. XII par. 1 ustawy Przepisy wprowadzające kodeks pracy] jest sformułowany bardzo ogólnie, posługując się niezwykle pojemnymi sformułowaniami <placówki handlu detalicznego, zakłady gastronomiczne i zakłady usługowe dla ludności> oraz nie zawierając żadnych ograniczeń i wytycznych dla organów samorządowych w ustalaniu przez nie <dni i godzin otwierania i zamykania> tych placówek. Nie oznacza to jednak, że organy samorządu terytorialnego mają niczym nieskrępowaną swobodę w stanowieniu prawa miejscowego w oparciu o art. XII ustawy przepisy wprowadzające kodeks pracy. Przyznanie gminie pełnej swobody prawotwórczej w tym zakresie mogłoby prowadzić do naruszenia jednej z podstawowych zasad konstytucyjnych, tj. zasady wolności gospodarczej, poprzez jej dowolne ograniczanie przez organy gmin, na co zwraca się uwagę z orzecznictwie. 7 Dopuszczalny zakres prawotwórstwa lokalnego na podstawie art. XII ustawy przepisy wprowadzające kodeks pracy uwzględniać musi jedną z fundamentalnych zasad, a mianowicie to, że akty prawa miejscowego to zawsze akty podustawowe, o charakterze wykonawczym do ustawy. Przepis wykonawczy może ze swej istoty 6 zob. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 19 kwietnia 2007 roku w sprawie o sygnaturze akt I OSK 1505/06 (Legalis nr ); 7 zob. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 15 listopada 2005 roku w sprawie o sygnaturze akt III SA/Lu 532/05 (Legalis nr ); 6 S t r o n a

7 jedynie <wykonywać> ustawę, a więc ją uzupełniać, nie może natomiast regulować materii, która nie była przedmiotem ustawy, traci bowiem wówczas swój wykonawczy charakter, stając się samodzielnym źródłem prawa i wykraczając w ten sposób poza granice upoważnienia ustawowego. 8 Skoro zatem stanowione w oparciu o podstawę prawną z art. XII ustawy przepisy wprowadzające kodeks pracy akty prawa miejscowego muszą tę ustawę <wykonywać>, muszą się one mieścić w przedmiocie regulacji tej ustawy. Już z samego tytułu tej ustawy wynika, że miała ona regulować kwestie związane z wejściem w życie kodeksu pracy, określono w niej bowiem datę wejścia w życie Kodeksu pracy ( ). Kodeks pracy 9, jak wynika z jego art. 1, określa prawa i obowiązki pracowników i pracodawców. W Kodeksie pracy zawarta jest między innymi regulacja czasu pracy (dział VI), normująca oczywisty konflikt pracodawcy i pracowników w tym zakresie. Mając to na uwadze należy uznać, że rada gminy stanowiąc na podstawie art. art. XII par. 1 ustawy przepisy wprowadzające kodeks pracy godziny otwarcia i zamknięcia tych placówek, każdorazowo winna uwzględnić, że wydawane przez nią przepisy stanowią regulację praw i obowiązków pracodawcy i pracowników, a więc materię ściśle związaną z prawem pracy. Temu i tylko temu celowi ma służyć regulacja zawarta w aktach prawa miejscowego wydawanych na podstawie art. XII par. 1 ustawy przepisy wprowadzające kodeks pracy. Przepisy stanowiące podstawę do wydania omawianych aktów prawa miejscowego, a więc przepisy Kodeksu pracy i przepisy ustawy przepisy wprowadzające kodeks pracy dotyczą jedynie praw i obowiązków pracodawcy i pracowników, a więc zagadnień z zakresu prawa pracy. Należy nadto podkreślić, że stanowiąc prawo miejscowe na podstawie art. XII ustawy przepisy wprowadzające kodeks pracy organy gminy uwzględniać też muszą każdorazowo podstawowe zasady konstytucyjne, prawo miejscowe jako prawo podustawowe musi być bowiem zgodne nie tylko z przepisami ustawy na podstawie której jest stanowione, ale także z przepisami wyższej rangi, w tym zwłaszcza z treścią Konstytucji. 10 Konieczne są zmiany i wnioskuję o wprowadzenie tychże, w wyniku których, na terenie gminy Luzino: 1. placówki handlu detalicznego będą mogły być otwarte we wszystkie dni tygodnia przynajmniej od godziny 5:00 do godziny 3:00, 8 zob. wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 6 marca 2000 roku w sprawie o sygnaturze akt P 10/99 (OTK z 2000 roku, Nr 2, poz. 56); 9 ustawa z dnia 26 czerwca 1974 roku Kodeks pracy (tekst jednolity z dnia 17 września 2014 roku, Dz. U. z 2014 roku, poz ze zm.); 10 zob. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 14 marca 2013 roku w sprawie o sygnaturze akt III SA/Kr 1320/12 (Legalis nr ); 7 S t r o n a

8 2. zakłady gastronomiczne będą mogły być otwarte we wszystkie dni tygodnia przynajmniej od godziny 6:00 do godziny 4:00, a 3. zakłady usługowe dla ludności będą mogły być otwarte we wszystkie dni tygodnia przynajmniej od godziny 6:00 do godziny 4:00. Mając powyższe na względzie wniosek należy uznać za konieczny i w pełni uzasadniony. Uprzejmie proszę o bieżące informowanie mnie o postępach w przedmiocie załatwienia niniejszego wniosku a także o wszystkich podejmowanych działaniach w sprawie zmian przedmiotowej uchwały. Z poważaniem, Daniel Leyk Przewodniczący Stowarzyszenia W załączeniu: 1. wydruk Regulaminu Stowarzyszenia, 2. kserokopia Uchwały Walnego Zebrania Członków Stowarzyszenia. 8 S t r o n a