Podstawy Przedsiębiorczości Moja kariera

Transkrypt

1 Podstawy Przedsiębiorczości Moja kariera Program nauczania w liceum ogólnokształcącym, liceum profilowanym i technikum. Kształcenie w zakresie rozszerzonym. opracowanie: Joanna Brzozowska opiniujący: Leszek Gilewski nauczyciel dyplomowany Piastów, listopad

2 Wstęp Program jest rozszerzeniem programu nauczania podstaw przedsiębiorczości dla liceum ogólnokształconcego, liceum profilowanego i technikum kształcenie ogólne w zakresie podstawowym DKOS /02 (autorzy Zbigniew Makieła i Tomasz Rachwał, wydawnictwo Nowa Era) oraz jest kontynuacją i uzupełnieniem mojego autorskiego programu realizowanego w ramach Wewnątrzszkolnego Systemu Doradztwa Zawodowego Planowanie ścieżki edukacji, kariery zawodowej, kreowanie własnej aktywności zawodowej (np. poszukiwanie pracy), strategia planowanie celów i podejmowania decyzji, to w gospodarce rynkowej najważniejsze umiejętności. Ich zdobycie jest przydatne szczególnie w warunkach dużej konkurencji i bezrobocia. Ważnymi treściami kształcenia są zachowania społeczne oraz umiejętność poznania i kształtowania samego siebie (samowiedza, samopoznanie) oraz prezentacja siebie, swoich umiejętności, kwalifikacji i wiedzy (marketing osobowości, autoprezentacja). Szczególny nacisk w programie położyłam na: przygotowanie ucznia do aktywnego uczestnictwa w życiu gospodarczym i społecznym (dyskusje, lekcja symulacyjna, referaty); umiejętności zdobywania, selekcjonowania i przetwarzania informacji (na zwykłą umiejętność robienia notatek <<używanie tabelek, zestawień, kolorowych pisaków>> dla późniejszego ich wykorzystania); budowanie więzi klasowych i międzyklasowych budowanie kręgu znajomych (np.: przedstawienia międzyklasowe, turnieje sportowe międzyszkolne, wymiana wizytówek <<adresy , MSN Messenger, numery telefonów>>); zwiększenie liczby wystąpień uczniów na lekcjach oraz uroczystościach szkolnych (uczniowskie referaty, wystąpienia publiczne). Program ostateczny kształt uzyskał po 4 latach realizacji i ewaluacji jego elementów z klasami ostatnimi w cyklu kształcenia w szkole średniej. Joanna Brzozowska Podstawy Przedsiębiorczości Moja kariera Joanna Brzozowska 2

3 Podstawy Przedsiębiorczości Moja kariera Program nauczania w liceum ogólnokształcącym, liceum profilowanym i technikum. Kształcenie w zakresie rozszerzonym. I. Podstawy Przedsiębiorczości Moja kariera II. Adresat: klasa 3 liceum ogólnokształcącego i profilowanego, klasa 4 technikum III. Cel ogólny: Uczeń potrafi samodzielnie zaplanować optymalną ścieżkę swojej kariery zawodowej Uczeń poznana specyfikę i prawa rządzące rynkiem pracy będzie umiał wyznaczać i planować cele pozna reguły podejmowania decyzji pozna schemat szkolnictwa w Polsce przekona się o potrzebie kształcenia ustawicznego pozna metody komunikacji niewerbalnej prezentacji własnej osoby poznana metody aktywnego poszukiwania pracy ukształtuje umiejętności korzystania z metod aktywnego poszukiwania pracy, m.in. sporządzanie dokumentów (CV, list motywacyjny), umiejętność zachowania się w trakcie rozmowy kwalifikacyjnej, rozwiązywania testów kwalifikacyjnych poznana podstawowe zagadnienia prawa pracy (kwestionariusz, świadectwo pracy, nawiązywanie i rozwiązywanie stosunku pracy, prawa i obowiązki pracownika i pracodawcy) przekona się o potrzebie zbierania i archiwizowania dokumentów zawodowych pozna zjawisko bezrobocia jako kwestii społecznej i aktywne metody przeciwdziałania bezrobociu, rozróżni psychologiczne i społeczne konsekwencje bezrobocia IV. Czas trwania zajęć: 30 godzin Podstawy Przedsiębiorczości Moja kariera Joanna Brzozowska 3

4 V. Forma zajęć: Tworzenie sytuacji sprzyjających aktywności i samodzielności uczniów w zdobywaniu i porządkowaniu wiedzy i umiejętności praktycznych warsztaty, praca z tekstem, metoda projektu Współdziałania uczniów w zdobywaniu wiedzy, rozwiązywaniu problemów, formułowaniu wniosków i uzasadnień dyskusja Odnoszenie treści programowych do obserwacji, doświadczeń wyniesionych przez młodzież z życia codziennego, pod wpływem różnych źródeł informacji pogadanka z elementami wykładu prezentacja multimedialna, referaty uczniowskie Umożliwienie młodzieży kontaktu z ludźmi reprezentującymi określone dziedziny życia społeczno gospodarczego i rozmaite zawody wycieczka dydaktyczna, spotkania Lekcja symulacyjna: Rozmowa kwalifikacyjna VI. Środki dydaktyczne Podręcznik Podstawy przedsiębiorczości. Podręcznik dla liceum ogólnokształcącego, liceum profilowanego i technikum. Kształcenie ogólne w zakresie podstawowym, Zbigniew Makieła, Tomasz Rachwał, Nowa Era Teksty źródłowe, zawierające fragmenty podstawowych aktów prawnych regulujących życie zawodowe (Kodeks cywilny, Kodeks pracy, rozporządzenia MPiPS) Artykuły prasowe (Wprost, Polityka, Gazeta Wyborcza, Rzeczpospolita, portale internetowe) Materiały promocyjne powiatowego urzędu pracy, MPiPS Książki, czasopisma, programy komputerowe dostępne w Szkolnym Centrum Informacji Edukacyjnej i Zawodowej VII. Przebieg zajęć: Samoocena Postawienie celów Podjęcie decyzji Rozwijanie umiejętności Wybór i znalezienie pracodawcy Proces rekrutacji Rozmowa kwalifikacyjna Ewaluacja Podstawy Przedsiębiorczości Moja kariera Joanna Brzozowska 4

5 VII. Treści programowe: lp. Treści Metoda realizacji Temat I. 1h 1. Wstęp Omówienie programu Moja kariera Warsztaty prowadzone 2. Rynek pracy metodą Kuli śnieżnej Temat II. 1h Planuję przyszłość zawodową cele Warsztaty Temat III. 3h Wiem, co mogę. Dyskusja, spotkanie 1. Ocena własnych umiejętności 2. Aspekt zdrowotny. Lekarz zawodowy 3. Testy. 4. Oczekiwania firm 5. Uniwersalne umiejętności Temat IV. 1h 1. Przedstawienie systemu szkolnictwa w Polsce oraz możliwości kształcenia ustawicznego 2. Metody podejmowania decyzji Temat V. 1h Wycieczka przedmiotowa: Targi Szkół Wyższych Omówienie wycieczki Temat VI. 2h Źródła informacji z ekspertem, wypełnianie kwestionariusza, rozwiązywanie testów, pogadanka, prezentacja multimedialna Wykład z prezentacją multimedialną, Tabela skutków pozytywnych i negatywnych drzewko decyzyjne Wycieczka dydaktyczna Warsztaty biblioterapia 1. W jaki sposób znaleźć dobrą pracę? 2. Jak wybrać odpowiedniego pracodawcę? 3. Konstrukcja ogłoszenia o pracę analiza 4. Instytucje wspierające. Temat VII. 5h Proces rekrutacji 1. Forma dokumentu 2. Curriculum Vitae (własne i formalne) i List Ćwiczenia na komputerze Warsztaty techniki rekrutacji Motywacyjny komputerowy i odręczny 3. Techniki rekrutacji Temat VIII. 9h Rozmowa Kwalifikacyjna. 1. Autoprezentacja marketing osobowości 2. Jak przygotować się do rozmowy kwalifikacyjnej? Prezentacja multimedialna dyskusja, warsztaty dobre powitanie i pożegnanie 3. Internet nowoczesny dostęp do informacji 4. Teczka pracownika z dokumentami oraz niezbędnymi rzeczami 5. Dress Code 6. Pytania zadawane przez pracodawców Podstawy Przedsiębiorczości Moja kariera Joanna Brzozowska 5

6 lp. Treści Metoda realizacji 7. Kiedy i jakie pytania możesz zadawać? 8. Wskazówki pomocne podczas rozmowy kwalifikacyjnej Omówienie karty oceny rozmowy kwalifikacyjnej Temat IX. 2h Rozmowa kwalifikacyjna Symulacja Temat X. 2h Podsumowanie zajęć: 1. Omówienie wyników Rozmowy kwalifikacyjnej Dyskusja 2. Powiodło się lub nie, co dalej? Temat XI. 1h 1. Podejmowanie pracy Referat uczniowski 2. Istota i formy umowy o pracę 3. Prawa i obowiązki pracodawcy 4. Prawa i obowiązki pracownika 5. Odpowiedzialność dyscyplinarna 6. Wypowiedzenie umowy o pracę i jego rodzaje, sądowa ochrona praw pracownika Temat XII 1h 1. Proces integracji gospodarczej w ramach Prezentacja multimedialna UE. Wspólne polityki UE 2. Korzyści z przynależności do UE 3. Rozwój rynku globalnego szanse i zagrożenia, konsekwencje globalizacji dla Polski Temat XIII. 1h Aktywne metody przeciwdziałania bezrobociu Warsztaty, dyskusja IX. Sprawdzanie osiągnięć i ocena ucznia 1. Dokumentacja dokonań teczka uczniowska (opracowania, autoanaliza, samoocena, scenariusze ścieżki kariery, kwestionariusze wraz z omówieniem, dokumenty aplikacyjne, itp.) 2. Praca pisemna dokumenty aplikacyjne 3. Ocena symulacji rozmowy kwalifikacyjnej według omówionej karty obserwacji i punktacji. Podstawy Przedsiębiorczości Moja kariera Joanna Brzozowska 6

7 X. Wyciąg z podstawy programowej kształcenia ogólnego Cele edukacyjne 1. Przygotowanie do aktywnego i świadomego uczestnictwa w życiu gospodarczym. 2. Kształcenie postawy rzetelnej pracy i przedsiębiorczości. 3. Kształtowanie umiejętności pracy w zespole i skutecznego komunikowania się. 4. Kształtowanie umiejętności aktywnego poszukiwania pracy i świadomego jej wyboru. (...) 6. Rozwijanie zainteresowania podejmowaniem i prowadzeniem działalności gospodarczej. (...) Zadania szkoły 1. Zapewnienie uczniom możliwości uzyskania wiedzy, umiejętności i kształtowania postaw przedsiębiorczych, warunkujących aktywne uczestnictwo w życiu gospodarczym. 2. Pomoc w rozwijaniu u uczniów umiejętności samokształcenia i samodoskonalenia oraz indywidualnych zainteresowań prowadzeniem działalności gospodarczej. 3. Tworzenie sprzyjającej atmosfery dla współpracy szkoły z przedstawicielami życia gospodarczego w regionie. 4. Wspomaganie uczniów w wyborze kierunku dalszego kształcenia. 5. Umożliwienie poznania specyfiki lokalnego rynku pracy. Treści nauczania 1. Postawa przedsiębiorczości. Mocne i słabe strony własnej osobowości, samoakceptacja, asertywność, inicjatywność, odpowiedzialność itp. 2. Organizacja pracy. Zasady pracy zespołowej. Kierowanie i podejmowanie decyzji. 3. Zależność między zyskiem a ryzykiem. 4. Motywy aktywności zawodowej i gospodarczej człowieka. Rodzaje potrzeb. Zdolność do wyznaczania sobie celów i zadań. (...) 8. System zabezpieczenia emerytalnego. (...) 12. Planowanie procedury podjęcia działalności gospodarczej. 13. Nawiązywanie i rozwiązywanie stosunku pracy. Podstawowe prawa i obowiązki pracownika i pracodawcy. 14. Rola państwa w gospodarce rynkowej. Podstawowe funkcje ekonomiczne państwa. (...) 18. Rynek pracy i bezrobocie. 19. Metody aktywnego poszukiwania pracy. Instytucje wspomagające aktywne poszukiwanie pracy. 20. Współpraca gospodarcza Polski z zagranicą. Integracja z Unią Europejską. 21. Proces globalizacji gospodarki i jego konsekwencje dla Polski. 22. Etyka biznesu. Podstawy Przedsiębiorczości Moja kariera Joanna Brzozowska 7

8 Osiągnięcia 1. Dokonanie trafnej samooceny oraz umiejętność autoprezentacji. 2. Umiejętność stosowania podstawowych zasad pracy w zespole i prowadzenia negocjacji. (...) 7. Przygotowanie dokumentów do założenia i prowadzenia przedsiębiorstwa oraz stosowanie wymaganych procedur w celu podjęcia działalności gospodarczej przez osobę fizyczna. (...) 9. Przygotowanie podstawowych dokumentów niezbędnych w ubieganiu się o pracę oraz prowadzenie rozmowy kwalifikacyjnej z pracodawcą w warunkach symulowanych. 10. Znajomość podstawowych przepisów prawa dotyczących zatrudnienia oraz praw i obowiązków. (...) 13. Wskazywanie korzyści i zagrożeń wynikających ze współpracy międzynarodowej, w tym z integracji Polski z Unią Europejską oraz globalizacji gospodarki. XI. Bibliografia L. Cichobłaziński, Studia Praca. Jak zarządzać swoją karierą?, WPC, Częstochowa 2004 W. Dyer, Kieruj swoim życiem, Wydawnictwi J. Santorski, Warszawa 2005 M. Herbert, Rozwój społeczny ucznia, GWP, Gdańsk 2004 W. Jakubowski, T. Maj, P. Załęski Podstawy przedsiębiorczości. Podręcznik do liceów i techników. Zakres podstawowy i rozszerzony, Oficyna Edukacyjna Krzysztof Pazdro T. Kamel, R. Krool, P. Kraśko, Dyskretny urok wystąpień publicznych, Studio Emka, Warszawa 2002 Z. Makieła, T. Rachwał, Podstawy przedsiębiorczości. Podręcznik dla liceum ogólnokształcącego, liceum profilowanego i technikum. Kształcenie ogólne w zakresie podstawowym, Nowa Era A. Paszkowska-Rogacz, Psychologiczne podstawy wyboru zawodu, KOWEZiU, Warszawa 2003 E. Potomska, G. Sobieska-Szostakiewicz, Rozwój empatii i kompetencji społecznych, CMPPP, Warszawa 2003 M. Słowikowski, Powiedz stop!, Ravi, Łódź 2004 G. Sołtysińska, E. Żywiec-Dąbrowska, Moja przyszła praca, KOWEZiU, Warszawa 2000 G. Uhman, Uczenie się przez doświadczenie, KOWEZiU, Warszawa 2000 Materiały metodyczno dydaktyczne do planowania kariery zawodowej uczniów, KOWEZiU, Warszawa 2003 Zawodowe Drogowskazy Wsparcie dla modernizacji oferty szkół o profilu zawodowym, Materiały szkoleniowe 2006 Podstawy Przedsiębiorczości Moja kariera Joanna Brzozowska 8