PROGRAM NAUCZANIA DLA ZAWODU ELEKTROMECHANIK O STRUKTURZE MODUŁOWEJ

Transkrypt

1 ROGRAM NAUCZANIA DLA ZAWODU ELEKTROMECHANIK O STRUKTURZE MODUŁOWEJ TY SZKOŁY: ZASADNICZA SZKOŁA ZAWODOWA RODZAJ ROGRAMU: LINIOWY Warszawa 2012

2 Autorzy: mgr inż. Agnieszka Ambrożejczyk-Langer, mgr inż. Maria Krogulec-Sobowiec, mgr Zbigniew Zalas, mgr inż. Mariusz Zyngier Recenzenci: mgr inż. Tomasz Madej, mgr inż. Robert Wanic Lider grupy branżowej: mgr Sławomir Duch Lider zadania Opracowanie przykładowych zmodernizowanych programów nauczania dla zawodów : mgr inż. Joanna Ksieniewicz Koordynator merytoryczny projektu: mgr inż. Maria Suliga Menadżer projektów systemowych realizowanych przez KOWEZiU: mgr Agnieszka feiffer Redakcja i skład: zespół Addvalue Dorota Burzec ublikacja powstała w ramach projektu systemowego Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego w ramach Działania 3.3. oprawa jakości kształcenia, oddziałanie Modernizacja treści i metod kształcenia, riorytet III, rogram Operacyjny KAITAŁ LUDZKI. rojekt realizowany przez Krajowy Ośrodek Wspierania Edukacji Zawodowej i Ustawicznej. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. ublikacja jest dystrybuowana bezpłatnie. Copyright by Krajowy Ośrodek Wspierania Edukacji Zawodowej i Ustawicznej Warszawa 2012 Krajowy Ośrodek Wspierania Edukacji Zawodowej i Ustawicznej Warszawa ul. Spartańska 1B 2

3 SIS TREŚCI 1. ODSTAWY RAWNE KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO OGÓLNE CELE I ZADANIA KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO INFORMACJA O ZAWODZIE ELEKTROMECHANIK UZASADNIENIE OTRZEBY KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE ELEKTROMECHANIK OWIĄZANIA ZAWODU ELEKTROMECHANIK Z INNYMI ZAWODAMI CELE SZCZEGÓŁOWE KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE ELEKTROMECHANIK KORELACJA ROGRAMU NAUCZANIA DLA ZAWODU ELEKTROMECHANIK Z ODSTAWĄ ROGRAMOWĄ KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO LAN NAUCZANIA DLA ZAWODU ELEKTROMECHANIK ROGRAMY NAUCZANIA DLA OSZCZEGÓLNYCH MODUŁÓW ZAŁĄCZNIKI ZAŁĄCZNIK 1. EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA ZAWODU ELEKTROMECHANIK ZAISANE W ROZORZĄDZENIU W SRAWIE ODSTAWY ROGRAMOWEJ KSZTAŁCENIA W ZAWODACH ZAŁĄCZNIK 2. OGRUOWANE EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA ZAWODU ELEKTROMECHANIK ZAŁĄCZNIK 3. USZCZEGÓŁOWIONE EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA ZAWODU ELEKTROMECHANIK

4 4

5 1. ODSTAWY RAWNE KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO rogram nauczania dla zawodu elektromechanik opracowany jest z uwzględnieniem wymagań określonych w niżej wymienionych dokumentach prawnych: ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz z późn. zm.) ze szczególnym uwzględnieniem ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2011 r, Nr 205, poz. 1206), rozporządzenie MEN z dnia 23 grudnia 2011 r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego (Dz. U. z 2012 r., poz. 7), rozporządzenie MEN z dnia 7 lutego 2012 r. w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach (Dz. U. z 2012 r., poz. 184), rozporządzenie z dnia 7 lutego 2012 r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 204), rozporządzenie MEN z dnia 15 grudnia 2012 r. w sprawie praktycznej nauki zawodu (Dz. U. Nr 244, poz. 1626), rozporządzenie MEN z dnia 21 czerwca 2012 r. w sprawie dopuszczania do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczania do użytku szkolnego podręczników (Dz. U r., poz. 752), rozporządzenie MEN z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (Dz. U. Nr 83, poz. 562 z późn. zm.), rozporządzenie MEN z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. Nr 228, poz. 1487), rozporządzenie MEN z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz. U. z 2003 r. Nr 6, poz. 69 z późn. zm.), rozporządzenie w sprawie dopuszczania do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczania do użytku szkolnego podręczników z dnia 8 czerwca 2009 r. 2. OGÓLNE CELE I ZADANIA KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO Celem kształcenia zawodowego jest przygotowanie uczących się do życia w warunkach współczesnego świata, wykonywania pracy zawodowej i aktywnego funkcjonowania na zmieniającym się rynku pracy. Zadania szkoły i innych podmiotów prowadzących kształcenie zawodowe oraz sposób ich realizacji są uwarunkowane zmianami zachodzącymi w otoczeniu gospodarczospołecznym, na które wpływają w szczególności: idea gospodarki opartej na wiedzy, globalizacja procesów gospodarczych i społecznych, rosnący udział handlu międzynarodowego, mobilność geograficzna i zawodowa, nowe techniki i technologie, a także wzrost oczekiwań pracodawców w zakresie poziomu wiedzy i umiejętności pracowników. 5

6 W procesie kształcenia zawodowego ważne jest integrowanie i korelowanie kształcenia ogólnego i zawodowego, w tym doskonalenie kompetencji kluczowych nabytych w procesie kształcenia ogólnego, z uwzględnieniem niższych etapów edukacyjnych. Odpowiedni poziom wiedzy ogólnej powiązanej z wiedzą zawodową przyczyni się do podniesienia poziomu umiejętności zawodowych absolwentów szkół kształcących w zawodach, a tym samym zapewni im możliwość sprostania wyzwaniom zmieniającego się rynku pracy. W procesie kształcenia zawodowego są podejmowane działania wspomagające rozwój każdego uczącego się, stosownie do jego potrzeb i możliwości, ze szczególnym uwzględnieniem indywidualnych ścieżek edukacji i kariery, możliwości podnoszenia poziomu wykształcenia i kwalifikacji zawodowych oraz zapobiegania przedwczesnemu kończeniu nauki. Elastycznemu reagowaniu systemu kształcenia zawodowego na potrzeby rynku pracy, jego otwartości na uczenie się przez całe życie oraz mobilności edukacyjnej i zawodowej absolwentów ma służyć wyodrębnienie kwalifikacji w ramach poszczególnych zawodów wpisanych do klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego. Opracowany program nauczania pozwoli na osiągnięcie powyższych celów ogólnych kształcenia zawodowego. 3. INFORMACJA O ZAWODZIE ELEKTROMECHANIK Elektromechanik to zawód bardzo często spotykany w sferze zatrudnienia. Dominującym układem czynności w zawodzie są prace montażowe i remontowe, które wykonuje pracownik zajmujący się wytwarzaniem, konserwacją i naprawą maszyn i urządzeń elektrycznych. raca elektromechanika wymaga na ogół zespołowego działania i oparta jest na współpracy. W zawodzie elektromechanika konieczna jest wysoka sprawność manualna i dobra koordynacja wzrokowo ruchowa. 4. UZASADNIENIE OTRZEBY KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE ELEKTROMECHANIK Elektromechanik to zawód przyszłości, stawiający ciągle nowe wyzwania i dający możliwości samorealizacji i dużej satysfakcji z wykonywanej pracy. Głównym celem kształcenia w zawodzie elektromechanik jest przygotowanie wykwalifikowanej kadry specjalistów. rzemysł elektryczny należy do intensywnie rozwijającej się gałęzi gospodarki w naszym kraju. Elektromechanicy należą do grupy poszukiwanych pracowników. Rynek pracy oczekuje na profesjonalnych pracowników o wysokich kwalifikacjach zawodowych. Ze względu na spełniane funkcje produkcyjne i usługowe, absolwenci tego zawodu znajdują zatrudnienie przede wszystkim w przedsiębiorstwach przemysłowych, przedsiębiorstwach obsługowo-naprawczych, a także w innych działach gospodarki, zajmujących się wytwarzaniem i eksploatacją maszyn i urządzeń elektrycznych. Szybkie przeobrażenia w technice, technologii, organizacji produkcji i usługach stwarzają potrzebę rozwijania kształcenia w zawodzie. Osoby przedsiębiorcze mogą tworzyć własną jednoosobową firmę. 6

7 5. OWIĄZANIA ZAWODU ELEKTROMECHANIK Z INNYMI ZAWODAMI odział zawodów na kwalifikacje czyni system kształcenia elastycznym, umożliwiającym uczącemu się uzupełnianie kwalifikacji stosownie do potrzeb rynku pracy, własnych potrzeb i ambicji. Wspólne kwalifikacje mają zawody kształcone na poziomie zasadniczej szkoły zawodowej i technikum. Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie elektromechanik po potwierdzeniu kwalifikacji E.7. Montaż i konserwacja maszyn i urządzeń elektrycznych może uzyskać dyplom potwierdzający kwalifikacje w zawodzie elektryk po potwierdzeniu dodatkowo kwalifikacji E.8. Montaż i konserwacja instalacji elektrycznych lub w zawodzie technik elektryka po potwierdzeniu dodatkowo kwalifikacji E.8. Montaż i konserwacja instalacji elektrycznych i E.24. Eksploatacja maszyn, urządzeń i instalacji elektrycznych oraz uzyskaniu wykształcenia średniego. Inną grupą wspólnych efektów dotyczących obszaru zawodowego są efekty stanowiące podbudowę kształcenia w zawodach określone kodem KZ(E.a). Kwalifikacja Symbol zawodu E.7 Montaż i konserwacja maszyn i urządzeń elektrycznych Elektromechanik Elektryk Technik elektryk E.8 Montaż i konserwacja instalacji elektrycznych Elektryk Technik elektryk E.24 Eksploatacja maszyn, urządzeń i instalacji elektrycznych Technik elektryk Zawód Elementy wspólne KZ(E.a) KZ(E.a) OMZ KZ(E.a) KZ(E.c) 6. CELE SZCZEGÓŁOWE KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE ELEKTROMECHANIK Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie elektromechanik powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych: 1) montowania i uruchamiania maszyn i urządzeń elektrycznych na podstawie dokumentacji technicznej; 2) oceniania stanu technicznego maszyn i urządzeń elektrycznych po montażu na podstawie pomiarów; 3) montowania układów sterowania, regulacji i zabezpieczeń maszyn i urządzeń elektrycznych na podstawie dokumentacji technicznej. Do wykonywania zadań zawodowych niezbędne jest osiągnięcie efektów kształcenia określonych w podstawie programowej kształcenia w zawodzie elektromechanik: efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów (BH, DG, JOZ), efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru kształcenia elektryczno-elektronicznego stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie KZ(E.a), 7

8 efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie E.7. Montaż i konserwacja maszyn i urządzeń elektrycznych. 7. KORELACJA ROGRAMU NAUCZANIA DLA ZAWODU ELEKTROMECHANIK Z ODSTAWĄ ROGRAMOWĄ KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO rogram nauczania dla zawodu elektromechanik uwzględnia aktualny stan wiedzy o zawodzie ze szczególnym zwróceniem uwagi na nowe technologie stosowane w zawodzie oraz współczesne koncepcje nauczania i uczenia się. rogram uwzględnia także zapisy zadań ogólnych szkoły i umiejętności zdobywanych w trakcie kształcenia w szkole ponadgimnazjalnej umieszczonych w podstawach programowych kształcenia ogólnego, w tym: 1) umiejętność zrozumienia, wykorzystania i refleksyjnego przetworzenia tekstów, prowadząca do osiągnięcia własnych celów, rozwoju osobowego oraz aktywnego uczestnictwa w życiu społeczeństwa; 2) umiejętność wykorzystania narzędzi matematyki w życiu codziennym oraz formułowania sądów opartych na rozumowaniu matematycznym; 3) umiejętność wykorzystania wiedzy o charakterze naukowym do identyfikowania i rozwiązywania problemów, a także formułowania wniosków opartych na obserwacjach empirycznych dotyczących przyrody lub społeczeństwa; 4) umiejętność komunikowania się w języku ojczystym i w językach obcych; 5) umiejętność sprawnego posługiwania się nowoczesnymi technologiami informacyjnymi i komunikacyjnymi; 6) umiejętność wyszukiwania, selekcjonowania i krytycznej analizy informacji; 7) umiejętność rozpoznawania własnych potrzeb edukacyjnych oraz uczenia się; 8) umiejętność pracy zespołowej. W programie nauczania dla zawodu elektromechanik uwzględniono korelację treści z kształceniem ogólnym polegającą na wcześniejszym osiąganiu efektów kształcenia w zakresie przedmiotów ogólnokształcących stanowiących podbudowę dla kształcenia w zawodzie. Dotyczy to przede wszystkim takich przedmiotów jak: matematyka, fizyka, język obcy, a także podstawy przedsiębiorczości i edukację dla bezpieczeństwa. 8

9 8. LAN NAUCZANIA DLA ZAWODU ELEKTROMECHANIK Zgodnie z rozporządzeniem MEN w sprawie ramowych planów nauczania w zasadniczej szkole zawodowej minimalny wymiar godzin na kształcenie zawodowe wynosi 1600 godzin, z czego na kształcenie zawodowe teoretyczne zostanie przeznaczonych minimum 630 godzin, a na kształcenie zawodowe praktyczne 970 godzin. W podstawie programowej kształcenia w zawodzie elektromechanik minimalna liczba godzin na kształcenie zawodowe została określona dla efektów kształcenia i wynosi: 450 godzin na kształcenie w ramach kwalifikacji E.7 Montaż i konserwacja maszyn i urządzeń elektrycznych; 350 godzin na kształcenie w ramach efektów wspólnych dla wszystkich zawodów i wspólnych dla zawodów w ramach obszaru kształcenia. Tabela. lan nauczania dla zawodu elektromechanik o strukturze modułowej Lp. Obowiązkowe zajęcia edukacyjne Klasa I II III I II I II I II Modułowe kształcenie zawodowe Liczba godzin w cyklu kształcenia* Tygodniowo 1. M1. Wykonywanie pomiarów elektrycznych i elektronicznych M2. Montowanie urządzeń elektrycznych M3. Montowanie maszyn elektrycznych Łączna liczba godzin na kształcenie zawodowe * do celów obliczeniowych przyjęto 30 tygodni w ciągu jednego roku szkolnego. Egzamin potwierdzający kwalifikację E.7. odbywa się pod koniec klasy trzeciej. Łącznie 9

10 Tabela. Wykaz modułów i jednostek modułowych dla zawodu elektromechanik Nazwa obowiązkowych zajęć edukacyjnych M1. Wykonywanie pomiarów elektrycznych i elektronicznych (512 godzin) Nazwa jednostki modułowej Liczba godzin przewidziana na jednostkę modułową M1.J1. Wykonywanie prac z zakresu obróbki ręcznej 112 M1.J2. Badanie obwodów prądu stałego 150 M1.J3. Badanie obwodów prądu zmiennego 150 M1.J4. Wykonywanie pomiarów układów elektronicznych 100 M2. Montowanie urządzeń elektrycznych (480 godzin) M2.J1. Montowanie podzespołów urządzeń elektrycznych 300 M2.J2. Konserwacja urządzeń elektrycznych 180 M3. Montowanie maszyn elektrycznych (608 godzin) M3.J1. Montowanie podzespołów maszyn elektrycznych 350 M3.J2. Konserwacja maszyn elektrycznych 216 M3.J3. rowadzenie działalności gospodarczej w branży elektrycznej 32 10

11 Mapa dydaktyczna 11

12 9. ROGRAMY NAUCZANIA DLA OSZCZEGÓLNYCH MODUŁÓW W programie nauczania dla zawodu murarz-tynkarz zastosowano taksonomię celów ABC B. Niemierko. M1. Wykonywanie pomiarów elektrycznych i elektronicznych M1.J1. Wykonywanie prac z zakresu obróbki ręcznej M1.J2. Badanie obwodów prądu stałego M1.J3. Badanie obwodów prądu zmiennego M1.J4. Wykonywanie pomiarów układów elektronicznych M1.J1. Wykonywanie prac z zakresu obróbki ręcznej Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: oziom wymagań programowych Kategoria taksonomiczna BH(1)1 rozróżnić pojęcia zagrożeń szkodliwych, uciążliwych i niebezpiecznych występujących w procesach pracy z maszynami i urządzeniami elektrycznymi; B BH(1)2 określić pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią; C BH(1)3 wyjaśnić zasady ochrony przeciwpożarowej na stanowisku pracy; C BH(1)4 dobrać środki gaśnicze; B BH(1)5 określić zasady ergonomii w pracy z maszynami i urządzeniami elektrycznymi; C BH(2)1 określić instytucje oraz służby działające w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w olsce; C BH(2)2 określić zadania instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w olsce; C BH(2)3 określić uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w olsce; B BH(2)4 scharakteryzować zakres kompetencji instytucji oraz służb działających w C Materiał kształcenia Czynniki szkodliwe, uciążliwe i niebezpieczne występujące w pracy elektromechanika. ojęcia związane z BH, ochroną przeciwpożarową ochroną środowiska. Spotykane w pracy elektromechanika. rawna ochrona pracy. Instytucje i służby działające w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w olsce. rawa i obowiązki pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. rawa i obowiązki pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. Zagrożenia pożarowe, zasady ochrony przeciwpożarowej. Zasady ergonomii w pracy elektromechanika. Zasady BH obowiązujące przy wykonywaniu zadań 12

13 M1.J1. Wykonywanie prac z zakresu obróbki ręcznej zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w olsce; BH(3)1 określić prawa i obowiązki pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; BH (3)2 określić prawa i obowiązki pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; BH(3)3 określić konsekwencje wynikające z nieprzestrzegania praw i obowiązków pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; BH(4)7 określić zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy związanym obróbką ręczną; BH(4)8 scharakteryzować zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy związanym obróbką ręczną; BH (5)2 określić czynniki szkodliwe występujące podczas wykonywania prac w zakresie montażu i konserwacji maszyn i urządzeń elektrycznych; BH(5)3 określić czynniki szkodliwe występujące podczas wykonywania prac w zakresie badania maszyn i urządzeń elektrycznych; BH (5)5 przewidzieć sytuacje i okoliczności mogące stanowić zagrożenie dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem montażu i konserwacji maszyn i urządzeń elektrycznych; BH (5)6 przewidzieć sytuacje i okoliczności mogące stanowić zagrożenie dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z badaniem maszyn i urządzeń elektrycznych; BH(5)7 określić czynniki szkodliwe występujące podczas wykonywania obróbki ręcznej; BH(5)8 przewidzieć sytuacje i okoliczności mogące stanowić zagrożenie dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem obróbki ręcznej; BH (6)2 wskazać skutki działania czynników szkodliwych na organizm człowieka podczas wykonywania prac z zakresu montażu i konserwacji maszyn i urządzeń elektrycznych; BH(6)3 wskazać skutki działania czynników szkodliwych na organizm człowieka podczas wykonywania prac z zakresu badania maszyn i urządzeń elektrycznych; C C D C C C D D D C D B B zawodowych elektromechanika. Materiały stosowane elektrotechnice i elektronice. Materiały konstrukcyjne stosowane w maszynach i urządzeniach elektrycznych. Dokumentacja techniczna maszyn i urządzeń elektrycznych. Rodzaje rysunku technicznego. Stosowanie rysunku technicznego mechanicznego w pracach montażowych maszyn i urządzeń elektrycznych. Zasady tworzenia rysunku technicznego elektrycznego. Rodzaje rysunku technicznego elektrycznego. Schematy elektryczne. Zasady tworzenia rysunków technicznych maszyn i urządzeń elektrycznych. Rysunki techniczne maszyn elektrycznych. Rysunki techniczne urządzeń elektrycznych. odstawowe przyrządy pomiarowe i narzędzia do wykonywania prac z zakresu obróbki ręcznej. Trasowanie na płaszczyźnie. Cięcie piłką i nożycami. iłowanie materiałów. Gięcie i prostowanie prętów, płaskowników i blach. Wiercenie otworów. Gwintowanie otworów i powierzchni zewnętrznych. ołączenia śrubowe i nitowe. Obcojęzyczne przepisy BH i przepisy dotyczące prawa pracy. Obcojęzyczne instrukcje do wykonania prac z zakresu obróbki ręcznej. Sporządzanie opisu czynności z zakresu obróbki ręcznej w 13

14 M1.J1. Wykonywanie prac z zakresu obróbki ręcznej BH(6)5 scharakteryzować skutki działania czynników szkodliwych na organizm człowieka podczas wykonywania prac z zakresu montażu i konserwacji maszyn i urządzeń elektrycznych; C BH(6)6 scharakteryzować skutki działania czynników szkodliwych na organizm człowieka podczas wykonywania prac z zakresu badania maszyn i urządzeń C elektrycznych; BH (6)7 wskazać skutki działania czynników szkodliwych na organizm człowieka podczas wykonywania prac z zakresu obróbki ręcznej; B BH (6)8 scharakteryzować skutki działania czynników szkodliwych na organizm człowieka podczas wykonywania prac z zakresu obróbki ręcznej; C BH(7)8 przygotować stanowisko pracy do wykonywania obróbki ręcznej, zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny C pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; BH(7)9 zastosować zasady bezpiecznej pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska podczas wykonywania obróbki ręcznej; D BH(8)8 dobrać środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania obróbki ręcznej; C BH(8)9 zastosować środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania obróbki ręcznej; C BH(9)4 zastosować zasady bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska w zakresie. C wykonywania obróbki ręcznej; BH(10)1 udzielić pierwszej pomocy porażonemu prądem elektrycznym; C BH(10)2 udzielić pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia podczas wykonywania montażu i konserwacji maszyn i urządzeń elektrycznych; BH(10)3 udzielić pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia podczas badania maszyn i urządzeń elektrycznych; BH(10)4 udzielić pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia podczas wykonywania obróbki ręcznej; C C C języku obcym. 14

15 M1.J1. Wykonywanie prac z zakresu obróbki ręcznej KZ(E.a)(1)5 rozpoznać materiały stosowane w elektrotechnice i elektronice; B E.7.1.(5)1 sklasyfikować materiały stosowane w elektrotechnice; B E.7.1.(5)5 rozróżnić materiały przewodzące (przewodowe i oporowe); B E.7.1.(5)6 rozróżnić materiały elektroizolacyjne; B E.7.1.(5)7 wyjaśnić zastosowanie materiałów przewodzących i elektroizolacyjnych; B E.7.1.(5)8 wyjaśnić pojęcie: materiały magnetycznie miękkie i twarde; B E.7.1.(5)4 rozróżnić powłoki ochronne i wyjaśnić cel ich stosowania; B E.7.1.(5)2 rozpoznać materiały konstrukcyjne stosowane do budowy maszyn i urządzeń elektrycznych; B E.7.1.(5)3 wyjaśnić zastosowanie materiałów konstrukcyjnych w maszynach i urządzeniach elektrycznych; C E.7.1.(5)9 rozpoznać właściwości mechaniczne, elektryczne i magnetyczne materiałów stosowanych w maszynach i urządzeniach elektrycznych; B KZ(E.a)(9)1 odczytać rysunek techniczny podczas prac montażowych; C KZ(E.a)(9)2 zastosować rysunek techniczny do prac montażowych; D KZ(E.a)(7)1 zastosować symbole na schematach ideowych i montażowych układów elektrycznych i elektronicznych; C KZ(E.a)(7)2 zastosować zasady tworzenia schematów ideowych i montażowych układów elektrycznych i elektronicznych; C KZ(E.a)(7)5 narysować schematy montażowe układów elektrycznych; D KZ(E.a)(7)6 narysować schematy montażowe układów elektronicznych; D E.7.1.(10)3 posłużyć się skalą podczas wykonywania lub czytania rysunku; C E.7.1.(10)4 zwymiarować i opisać rysunki maszyn i urządzeń elektrycznych; D E.7.1.(10)5 wykonać rysunek techniczny modelów, części maszyn i urządzeń elektrycznych; C E.7.1.(10)1 odczytać rysunki oraz schematy maszyn elektrycznych; C E.7.1.(10)2 odczytać rysunki oraz schematy urządzeń elektrycznych; C 15

16 M1.J1. Wykonywanie prac z zakresu obróbki ręcznej E.7.1.(10)6 wykonać schematy maszyn i urządzeń elektrycznych; D KZ(E.a)(10)1 określić narzędzia i przyrządy pomiarowe wykorzystywane do prac z zakresu montażu mechanicznego elementów i urządzeń elektrycznych i C elektronicznych; KZ(E.a)(10)2 ocenić możliwości zastosowania narzędzi i przyrządów pomiarowych do prac z zakresu montażu mechanicznego elementów i urządzeń elektrycznych i D elektronicznych; KZ(E.a)(10)3 wybrać narzędzia i przyrządy pomiarowe wykorzystywane do prac z zakresu montażu mechanicznego elementów i urządzeń elektrycznych i B elektronicznych; KZ(E.a)(10)4 zastosować narzędzia i przyrządy pomiarowe wykorzystywane do prac z zakresu montażu mechanicznego elementów i urządzeń elektrycznych i D elektronicznych; KZ(E.a)(11)1 zastosować zasady wykonania prac z zakresu obróbki ręcznej; C KZ(E.a)(11)2 zastosować narzędzia do prac z zakresu obróbki ręcznej; C KZ(E.a)(11)3 przewidzieć skutki użytkowania narzędzi podczas prac z zakresu obróbki ręcznej; D JOZ(1)1 udzielić ogólnych informacji o osobach, miejscach, przedmiotach związanych z wykonywanym zawodem; C JOZ(1)2 zastosować nazwy maszyn, urządzeń i narzędzi w branży elektromechanicznej; C KS(1)1 zastosować zasady kultury osobistej C KS(1)2 zastosować zasady etyki zawodowej; C KS(2)1 za proponować możliwości rozwiązywania problemów; C KS(2)2 zainicjować realizacje celów; C KS(2)3 zrealizować działania zgodnie z własnymi pomysłami; C KS (2)4 zastosować innowacyjne rozwiązania problemów; C KS(6)1 zanalizować posiadaną wiedzę; C 16

17 M1.J1. Wykonywanie prac z zakresu obróbki ręcznej KS(6)2 uczestniczyć w szkoleniach i kursach podnoszących umiejętności. C lanowane zadania Gwintowanie elementów metalowych Wykonaj gwintowanie metalowych elementów. W celu realizacji zadania powinieneś: zapoznać się z rysunkiem technicznym, przygotować stanowisko pracy, dobrać przyrządy pomiarowe narzędzia do wykonania gwintowania, przygotować elementy do gwintowania, określić i wykonać niezbędne pomiary, nagwintować przygotowane elementy, ocenić jakość wykonanej pracy. Do dyspozycji masz: rysunek techniczny gwintowanego elementu, przyrządy pomiarowe i narzędzia do wykonywania prac z zakresu obróbki ręcznej, pręty metalowe. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne mogą być prowadzone w pracowni montażu urządzeń elektrycznych, wyposażonej w: stanowiska do obróbki ręcznej metali i tworzyw sztucznych (jedno stanowisko dla jednego ucznia). przyrządy do pomiaru wielkości geometrycznych. stanowiska montażowe (jedno stanowisko dla dwóch uczniów), zasilane napięciem 230/400 V prądu przemiennego, zabezpieczone ochroną przeciwporażeniową oraz wyposażone w wyłączniki awaryjne i wyłącznik awaryjny centralny. racownia powinna być wyposażona w stanowisko komputerowe dla nauczyciela podłączone do sieci lokalnej z dostępem do Internetu, z drukarką i ze skanerem oraz z projektorem multimedialnym Kształcenie praktyczne może odbywać się również: na warsztatach szkolnych, placówkach kształcenia ustawicznego, placówkach kształcenia praktycznego oraz podmiotach branży elektromechanicznej. Środki dydaktyczne Zestawy próbek różnych materiałów, podzespoły mechaniczne i elektryczne maszyn i urządzeń, przekroje maszyn i urządzeń elektrycznych, eksponaty maszyn i urządzeń, elektrycznych, zestawienia tabelaryczne właściwości materiałów, czasopisma specjalistyczne, olskie Normy, filmy, plansze, prezentacje multimedialne dydaktyczne dotyczące materiałów, wymiarowania, przekrojów, uproszczeń rysunkowych, symboli graficznych stosowanych w rysunku elektrycznym, schematów elektrycznych oraz obróbki ręcznej, przykładowe instrukcje, atesty, certyfikaty maszyn i urządzeń, przybory i przyrządy do rysowania, wzory pisma znormalizowanego, model rzutni prostokątnej, modele brył geometrycznych, dokumentacje techniczne maszyn i urządzeń elektrycznych. Zalecane metody dydaktyczne Jednostka modułowa M1.J1. Wykonywanie prac z zakresu obróbki ręcznej wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia. Istotne jest opanowanie przez uczniów umiejętności planowania pracy, przygotowania stanowiska montażowego. Do kształtowania umiejętności takich, jak: dobieranie narzędzi do montażu, należy zastosować metodę przewodniego tekstu. Do kształtowania umiejętności z zakresu wykonywania obróbki ręcznej zaleca się zastosować metodę ćwiczeń praktycznych. odczas wykonywania ćwiczeń nauczyciel powinien przeprowadzić 17

18 M1.J1. Wykonywanie prac z zakresu obróbki ręcznej pokaz czynności z objaśnieniem, na podstawie którego uczniowie opracowują plan działań, przygotowują materiały,, wykonują kolejne prace. W czasie zajęć należy zwrócić na: przestrzeganie zasad BH, utrzymanie porządku na stanowisku pracy, staranne wykonywanie zadań. rzed przystąpieniem do wykonywania ćwiczeń praktycznych, należy zapoznać uczniów z zasadami bezpieczeństwa obowiązującymi na danym stanowisku. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w grupach o maksymalnej liczbie 16 osób. Uczniowie powinni pracować w dwuosobowych sekcjach, ćwiczenia praktyczne powinni wykonywać indywidualnie. ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia rzed przystąpieniem ucznia do wykonywania ćwiczeń praktycznych, nauczyciel powinien sprawdzić jego wiedzę stosując lub sprawdzian ustny. Warunkiem dopuszczenia do wykonywania ćwiczenia powinna być pozytywna ocena sprawdzianu. Zaleca się, aby wymagania podstawowe obejmowały przede wszystkim określenie zagrożeń, i przepisów BH związanych wykonywaniem zadań zawodowych elektromechanika. umiejętności doboru i zastosowania narzędzi do montażu, przygotowania elementów do montażu określenie kolejności wykonywanych czynności. Osiągnięcia uczniów należy oceniać na podstawie: ustnych sprawdzianów wiadomości i umiejętności, testów osiągnięć szkolnych, ukierunkowanej obserwacji indywidualnej i zespołowej pracy ucznia podczas wykonywania ćwiczeń. Wiadomości teoretyczne niezbędne do realizacji ćwiczeń, mogą być sprawdzane za pomocą testu z zadaniami zamkniętymi (wielokrotnego wyboru, na dobieranie) i otwartymi (krótkiej odpowiedzi, z luką). Umiejętności praktyczne proponuje się sprawdzać przez obserwację czynności uczniów w trakcie wykonywania ćwiczeń. odczas obserwacji należy zwrócić uwagę na: przygotowanie stanowiska do obróbki ręcznej, posługiwanie się dokumentacja techniczną w zakresie wykonywania prac montażowych, dobór narzędzi, wykonanie prac, przestrzegania czasu wykonania ćwiczenia, przestrzeganie przepisów bhp podczas wykonywania czynności montażowych. Nauczyciel powinien dokonać kontroli wykonania ćwiczenia oceniając poprawność, jakość i staranność wykonania zadania. Wykonanie poszczególnych ćwiczeń zaleca się oceniać w kategorii: uczeń umie lub nie umie wykonać poprawnie ćwiczenie. Jeśli uczeń umie, należy wystawić ocenę zgodnie z obowiązującym w szkole systemem oceniania, a ćwiczenia wykonane nieprawidłowo należy powtarzać, aż do uzyskania wyniku pozytywnego. Na zakończenie jednostki modułowej wskazane jest przeprowadzenie testu praktycznego z zadaniami typu próba pracy. W końcowej ocenie jednostki modułowej, obok wyniku testu praktycznego należy wziąć pod uwagę oceny z ćwiczeń wykonywanych w trakcie realizacji programu. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. 18

19 M1.J1. Wykonywanie prac z zakresu obróbki ręcznej Wskazane jest, aby przygotować zadania i ćwiczenia o zróżnicowanym poziomie trudności dostosowanym do możliwości i potrzeb uczniów. Należy zwrócić uwagę na to, aby uczniowie o różnych preferowanych typach uczenia się, byli aktywni podczas zajęć i otrzymali materiały ćwiczeniowe odpowiednie do swoich możliwości i preferencji. 19

20 M1.J2. Badanie obwodów prądu stałego Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: oziom wymagań programowych Kategoria taksonomiczna BH(4)1 określić zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy związanym z wykonywaniem pomiarów parametrów układów elektrycznych i elektronicznych; C BH(4)4scharakteryzować zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy związanym z wykonywaniem pomiarów parametrów C układów elektrycznych i elektronicznych; BH(5)1 określić czynniki szkodliwe występujące podczas wykonywania pomiarów parametrów układów elektrycznych i elektronicznych; C BH(5)4 przewidzieć sytuacje i okoliczności mogące stanowić zagrożenie dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem pomiarów D parametrów układów elektrycznych i elektronicznych; BH(6)1 wskazać skutki działania prądu elektrycznego na organizm człowieka; B BH(6)4 scharakteryzować skutki oddziaływania prądu elektrycznego na organizm człowieka; BH(7)1 przygotować stanowisko pracy do wykonywania pomiarów parametrów układów elektrycznych i elektronicznych, zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; BH(7)5 zastosować zasady bezpiecznej pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska podczas wykonywania pomiarów parametrów układów elektrycznych i elektronicznych.; BH(8)1 dobrać środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania pomiarów parametrów układów elektrycznych i elektronicznych; BH(8)5 zastosować środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania pomiarów parametrów układów elektrycznych i elektronicznych; BH(9)1 zastosować zasady bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska w zakresie wykonywania C C D C C C Materiał kształcenia Zagrożenia związane z wykonywaniem pomiarów w układach elektrycznych i elektronicznych. Zasady BH obowiązujące przy wykonywaniu pomiarów w układach elektrycznych i elektronicznych. Wielkości fizyczne i jednostki w elektrotechnice. ole elektryczne. rąd elektryczny. Elementy obwodu elektrycznego. Rezystory, potencjometry. Obwody elektryczne nierozgałęzione i rozgałęzione. rawa obwodu elektrycznego: prawo Ohma, prawa Kirchhoffa. ołączenia elementów w obwodzie prądu stałego. Obliczanie wielkości elektrycznych w obwodach prądu stałego. Analiza schematów ideowych i montażowych obwodów elektrycznych. Metody, przyrządy pomiarowe (analogowe i cyfrowe), błędy pomiarów. Sporządzanie dokumentacji z wykonanych pomiarów. omiary napięcia i natężenia prądu. omiar mocy prądu stałego. omiary rezystancji. Badanie układów regulacji napięcia. Badanie układów regulacji prądu. omiary mocy prądu stałego metoda bezpośrednią i pośrednią. Dokumentacja w języku obcym dotycząca wykonywania 20

21 M1.J1. Wykonywanie prac z zakresu obróbki ręcznej pomiarów parametrów układów elektrycznych i elektronicznych; KZ(E.a)(1)1 wyjaśnić pojęcia związane z prądem elektrycznym; B KZ(E.a)(1)2 posłużyć się wielkościami fizycznymi stosowanymi w elektrotechnice; C pomiarów w układach elektrycznych. Instrukcje wykonania pomiarów elektrycznych w języku obcym. KZ(E.a)(2)1 określić zjawiska zachodzące w polu elektrycznym; C KZ(E.a)(2)2 wyjaśnić zjawiska zawiązane z prądem stałym; C KZ(E.a)(1)3 uzasadnić warunki przepływu prądu elektrycznego w obwodzie elektrycznym; C KZ(E.a)(1)4 posłużyć się pojęciami dotyczącymi elementów obwodu elektrycznego; C KZ(E.a)(8)1 rozróżnić parametry elementów elektrycznych; B KZ(E.a)(8)3 rozróżnić parametry układów elektrycznych; B KZ(E.a)(6)1 rozpoznać elementy oraz układy elektryczne na podstawie symbolu i parametrów; B KZ(E.a)(6)2 rozpoznać elementy oraz układy elektryczne na podstawie wyglądu i oznaczeń; B KZ(E.a)(6)5 nazwać układy elektryczne; B KZ(E.a)(5)1 obliczyć wartości wielkości elektrycznych w obwodach elektrycznych z zastosowaniem praw elektrotechniki; D KZ(E.a)(5)3 oszacować wartości wielkości elektrycznych w obwodach elektrycznych z zastosowaniem prawa elektrotechniki; D KZ(E.a)(5)5 przeliczyć jednostki fizyczne stosując wielokrotności i podwielokrotności systemu SI; C KZ(E.a)(7)1 zastosować symbole na schematach ideowych i montażowych układów elektrycznych i elektronicznych; C KZ(E.a)(7)2 zastosować zasady tworzenia schematów ideowych i montażowych układów elektrycznych i elektronicznych; C KZ(E.a)(7)3 narysować schematy ideowe układów elektrycznych; C KZ(E.a)(12)1 zanalizować dokumentację techniczną pod względem funkcji C 21

22 M1.J1. Wykonywanie prac z zakresu obróbki ręcznej elementów i układów elektrycznych; KZ(E.a)(13)1 odczytać schemat ideowy i montażowy układów elektrycznych oraz elektronicznych; B KZ(E.a)(13)2 zanalizować schematy ideowe i montażowe w zakresie połączeń elementów i układów elektrycznych oraz elektronicznych; C KZ(E.a)(13)3 zastosować zasady wykonania połączeń elementów i układów elektrycznych oraz elektronicznych na podstawie schematów ideowych i D montażowych; KZ(E.a)(14)1 wskazać metodę pomiaru parametrów układów elektrycznych; B KZ(E.a)(14)2 dobrać przyrządy do pomiaru parametrów układów elektrycznych; C KZ(E.a)(14)5 narysować schemat układu pomiarowego; C KZ(E.a)(15)1 dobrać zakresy pomiarowe stosowanych przyrządów do pomiarów wielkości elektrycznych elementów, układów elektrycznych i elektronicznych; C KZ(E.a)(15)2 odczytać wyniki pomiarów wielkości elektrycznych elementów, układów elektrycznych i elektronicznych; C KZ(E.a)(15)3 oszacować dokładność pomiarów wielkości elektrycznych elementów, układów elektrycznych i elektronicznych; C KZ(E.a)(16)1 skonstruować tabelę z nazwaniem kolumn i wierszy; C KZ(E.a)(16)2 umieścić wyniki pomiarów w tabeli; B KZ(E.a)(16)3 narysować wykres uwzględniający wyskalowanie osi i podanie legendy.; D JOZ(2)1 zrozumieć i zastosować się do ustnie wypowiedzianych informacji dotyczących obowiązków i oczekiwań pracodawcy; D KS(4)1 przejawić gotowość do ciągłego uczenia się; C KS(4)2 przejawić chęć doskonalenia się. C lanowane zadania omiary prądu i spadków napięcia na rezystorach w obwodzie prądu stałego Wykonaj pomiary prądu i spadków napięcia na rezystorach w nierozgałęzionym obwodzie prądu stałego. W celu realizacji zadania powinieneś: narysować schemat nierozgałęzionego obwodu prądu stałego oraz schemat układu do pomiaru prądu i spadków napięcia na rezystorach, 22

23 M1.J1. Wykonywanie prac z zakresu obróbki ręcznej zgromadzić potrzebną aparaturę i elementy elektryczne, zapisać oznaczenia wybranych przyrządów, wybrać tryb pracy mierników, połączyć układ pomiarowy, poprawność wykonanych połączeń powinien skontrolować nauczyciel, wykonać pomiary spadków napięć na rezystorach i prądu w układzie, wyniki zapisać w tabeli wyników pomiarów, obliczyć prąd płynący w obwodzie i spadki napięć na poszczególnych rezystorach, wykonać sprawozdanie, w którym na podstawie porównania obliczony wartości wielkości elektrycznych z wartościami uzyskanymi z pomiarów, należy sformułować wnioski i oszacować dokładność pomiarów. Do dyspozycji masz: zasilacz stabilizowany napięcia stałego +15 V, rezystory o różnych wartościach rezystancji 5szt., mierniki uniwersalne analogowe 3szt, mierniki uniwersalne cyfrowe 3 szt. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne mogą być prowadzone w pracowni elektrotechniki i elektroniki wyposażonej w: stanowiska pomiarowe, zawierające stoły laboratoryjne (jedno stanowisko dla dwóch uczniów) zasilane napięciem 230/400 V prądu przemiennego, zabezpieczone ochroną przeciwporażeniową oraz wyposażone w wyłączniki awaryjne i wyłącznik awaryjny centralny. zasilacze stabilizowane napięcia stałego, autotransformatory przyrządy pomiarowe analogowe i cyfrowe, zestawy elementów elektrycznych, przewody i kable elektryczne. trenażery z układami elektrycznymi przystosowane do badań. stanowiska komputerowe (jedno stanowisko dla dwóch uczniów) z oprogramowaniem umożliwiającym symulację pracy układów elektrycznych. racownia powinna być wyposażona w stanowisko komputerowe dla nauczyciela podłączone do sieci lokalnej z dostępem do Internetu, z drukarką i ze skanerem oraz z projektorem multimedialnym. Środki dydaktyczne Zestawy do demonstracji zjawisk zachodzących w obwodach elektrycznych, w polu elektrycznym i magnetycznym, rezystory suwakowe, dekadowe, żarówki, kondensatory, przykładowe elektromagnesy. foliogramy, plansze dotyczące jednostek układu SI, oznaczeń wielkości, fizycznych stosowanych w obwodach elektrycznych, foliogramy, plansze z układami połączeń rezystorów i kondensatorów. Zalecane metody dydaktyczne Jednostka modułowa M1.J2. Badanie obwodów prądu stałego wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia. odczas wykonywania przez uczniów pomiarów w układach elektrycznych, należy skupić się na umiejętności sporządzania i czytania schematów ideowych, łączenia układów elektrycznych na podstawie schematu, doboru i obsługi przyrządów pomiarowych. Bardzo ważne jest kształtowanie umiejętności dobierania elementów układów elektrycznych i sprawdzania poprawności ich działania. W procesie kształcenia należy przede wszystkim stosować metodę przewodniego tekstu i ćwiczeń praktycznych. Dla lepszego zrozumienia i utrwalenia treści programowych wskazane jest przeprowadzenie pokazów z wyjaśnieniem. Do wykonywania ćwiczeń nauczyciel powinien przygotować: teksty przewodnie, instrukcje do ćwiczeń, dokumentację techniczną, N, poradniki i inne potrzebne materiały. Uczniowie korzystając z pytań prowadzących i arkuszy ćwiczeniowych samodzielnie planują i wykonują ćwiczenia. Zadaniem nauczyciela jest obserwacja przebiegu realizacji zadania oraz udzielanie konsultacji. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w grupach o maksymalnej liczbie 16 osób. Uczniowie powinni pracować w dwuosobowych sekcjach, ćwiczenia praktyczne powinni wykonywać indywidualnie. 23

24 M1.J1. Wykonywanie prac z zakresu obróbki ręcznej ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Zaleca się, aby wymagania podstawowe obejmowały przede wszystkim umiejętności rozróżniania elementów elektrycznych, łączenia układów elektrycznych na podstawie schematu ideowego oraz obsługi przyrządów pomiarowych. Osiągnięcia uczniów należy oceniać na podstawie: ustnych sprawdzianów wiadomości i umiejętności, testów osiągnięć szkolnych, ukierunkowanej obserwacji indywidualnej i zespołowej pracy ucznia podczas wykonywania ćwiczeń. Wiadomości teoretyczne mogą być sprawdzane za pomocą testu z zadaniami zamkniętymi (wielokrotnego wyboru, na dobieranie) i otwartymi (krótkiej odpowiedzi, z luką). Umiejętności praktyczne powinny być sprawdzane na podstawie obserwacji czynności wykonywanych podczas realizacji ćwiczeń. odczas obserwacji należy zwrócić uwagę na: dobieranie przyrządów pomiarowych, łączenie układów pomiarowych na podstawie schematu, wykonywanie pomiarów podstawowych parametrów obwodów elektrycznych, szacowanie dokładności pomiarów, umiejętność pracy w grupie, przestrzeganie czasu przeznaczonego na wykonanie ćwiczenia, przestrzeganie przepisów bhp podczas pomiarów. Sprawdzanie poprawności wykonania ćwiczenia należy przeprowadzać w trakcie i po jego wykonaniu. Uczeń powinien wykonać sprawozdanie z przeprowadzonego ćwiczenia według podanego wzoru. Następnie nauczyciel powinien dokonać oceny sprawozdania. Na zakończenie realizacji jednostki modułowej należy przeprowadzić test pisemny z zadaniami otwartymi. W końcowej ocenie osiągnięć ucznia należy uwzględnić wyniki wszystkich stosowanych przez nauczyciela sposobów sprawdzania osiągnięć ucznia oraz poziom wykonanych ćwiczeń. odstawą do uzyskania pozytywnej oceny powinno być wynik testu poprawne wykonanie ćwiczeń. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. Wskazane jest, aby przygotować zadania i ćwiczenia o zróżnicowanym poziomie trudności dostosowanym do możliwości i potrzeb uczniów. Należy zwrócić uwagę na to, aby uczniowie o różnych preferowanych typach uczenia się byli aktywni podczas zajęć i otrzymali materiały ćwiczeniowe odpowiednie do swoich możliwości i preferencji. M1.J3. Badanie obwodów prądu zmiennego 24

25 M1.J3. Badanie obwodów prądu zmiennego Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: oziom wymagań programowych Kategoria taksonomiczna Materiał kształcenia KZ(E.a)(2)3 wyjaśnić zjawiska zawiązane z prądem zmiennym; C ole magnetyczne. KZ(E.a)(3)1 zastosować wielkości fizyczne i jednostki używane w obwodach prądu zmiennego; KZ(E.a)(3)2 opisać wielkości fizyczne związane z prądem zmiennym; C KZ(E.a)(3)3 przeliczać wielkości fizyczne i ich jednostki związane z prądem zmiennym; KZ(E.a)(4)1 określić wielkości charakteryzujące przebiegi sinusoidalne typu y = A sin(ωt+φ); KZ(E.a)(4)2 obliczyć wielkości charakteryzujące przebiegi sinusoidalne typu y = A sin(ωt+φ); KZ(E.a)(4)3 scharakteryzować wielkości opisujące przebiegi sinusoidalne typu y = A sin(ωt+φ); KZ(E.a)(18)1 wskazać programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań zawodowych; KZ(E.a)(18)2 określić programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań zawodowych; KZ(E.a)(18)3 wykorzystać programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań zawodowych; JOZ(3)1 zinterpretować polecenia pisemne dotyczące wykonywania czynności zawodowych; KS(10)1 udoskonalić swoje umiejętności komunikacyjne; C KS(10)2 współpracować w zespole w zakresie wykonywania zadań zawodowych. C lanowane zadania omiary parametrów napięcia sinusoidalnie zmiennego 25 C C C C C B C D D roste obwody magnetyczne, elektromagnesy. Napięcie sinusoidalnie zmiennego. Wielkości prądu przemiennego. Badanie elementów R,L,C w obwodzie prądu sinusoidalnego. Badanie obwodów szeregowych RL i RC. Badanie obwodu szeregowego RLC zjawisko rezonansu napięć. Badanie obwodów równoległych RL i RC. Badanie obwodu równoległego RLC zjawisko rezonansu prądów. Moc prądu sinusoidalnego, poprawa współczynnika mocy. Napięcie trójfazowego. ołączenie odbiorników w gwiazdę i w trójkąt. rzyłączanie odbiorników trójfazowych do układu sieciowego. Układy sieciowe TN-C, TN-S, TT, IT. Moc w układzie trójfazowym. Liczniki indukcyjne. Sporządzanie dokumentacji z wykonanych badań obwodów elektrycznych w języku obcym. Opis wykonania pomiarów elektrycznych w języku obcym.

26 M1.J3. Badanie obwodów prądu zmiennego Zmierz parametry napięcia sinusoidalnie zmiennego. W celu realizacji zadania powinieneś: narysować schemat układu do pomiaru parametrów napięcia sinusoidalnie zmiennego, zgromadzić potrzebną aparaturę i elementy elektryczne, zapisać oznaczenia miernika, wybrać tryby pracy miernika, oscyloskopu, generatora funkcyjnego, połączyć układ pomiarowy według narysowanego schematu, nauczyciel sprawdza poprawność wykonanych połączeń, po załączeniu napięcia odczytanie z oscyloskopu wielkości odpowiadających: amplitudzie, wartości międzyszczytowej, okresowi napięcia sinusoidalnego odczytanie wartości skutecznej napięcia multimetru, obliczyć wartość amplitudy, międzyszczytowa i skuteczną oraz okres napięcia sinusoidalnego, na podstawie analizy oscylogramu, porównują obliczoną wartości skuteczną z wynikiem pomiaru, wykonać sprawozdanie, w którym na podstawie porównania obliczony wartości wielkości elektrycznych z wartościami uzyskanymi z pomiarów, należy sformułować wnioski i oszacować dokładność pomiarów. Do dyspozycji masz: generator napięcia sinusoidalnie zmiennego, miernik uniwersalny cyfrowy 1 szt. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne mogą być prowadzone w pracowni elektrotechniki i elektroniki wyposażonej w: stanowiska pomiarowe, zawierające stoły laboratoryjne (jedno stanowisko dla dwóch uczniów) zasilane napięciem 230/400 V prądu przemiennego, zabezpieczone ochroną przeciwporażeniową oraz wyposażone w wyłączniki awaryjne i wyłącznik awaryjny centralny. zasilacze stabilizowane napięcia stałego, autotransformatory, generatory funkcyjne. przyrządy pomiarowe analogowe i cyfrowe, oscyloskopy. zestawy elementów elektrycznych, przewody i kable elektryczne. trenażery z układami elektrycznymi przystosowane do badań. stanowiska komputerowe (jedno stanowisko dla dwóch uczniów) z oprogramowaniem umożliwiającym symulację pracy układów elektrycznych. racownia powinna być wyposażona w stanowisko komputerowe dla nauczyciela podłączone do sieci lokalnej z dostępem do Internetu, z drukarką i ze skanerem oraz z projektorem multimedialnym. Środki dydaktyczne Zestawy do demonstracji zjawisk zachodzących w obwodach elektrycznych i w polu elektromagnetycznym. Foliogramy, plansze filmy, prezentacje multimedialne dotyczące: wytwarzania prądu jedno- i trójfazowego, połączenia szeregowego i równoległego elementów RLC, połączenia odbiornika w gwiazdę i w trójkąt., rezystory suwakowe, dekadowe i kondensatory, cewki, makiety z elementami do badania obwodów jedno- i trójfazowych. Zalecane metody dydaktyczne Jednostka modułowa M1.3 Badanie obwodów prądu zmiennego wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia. W procesie kształcenia należy przede wszystkim stosować metodę przewodniego tekstu i ćwiczeń obliczeniowych i praktycznych. odczas zajęć mogą wystąpić trudności związane ze zrozumieniem zjawiska indukcji elektromagnetycznej, przedstawianiem wielkości charakteryzujących obwody RLC przy pomocy wykresów wektorowych, poprawnym stosowaniem terminologii oraz wykonywaniem obliczeń. Dla lepszego zrozumienia i utrwalenia treści programowych wskazane jest przeprowadzenie pokazów z wyjaśnieniem. Do wykonywania ćwiczeń nauczyciel powinien przygotować: teksty przewodnie, instrukcje do ćwiczeń, dokumentację techniczną, N, poradniki i inne potrzebne materiały. Uczniowie korzystając z pytań prowadzących i arkuszy 26

27 M1.J3. Badanie obwodów prądu zmiennego ćwiczeniowych samodzielnie planują i wykonują ćwiczenia. Zadaniem nauczyciela jest obserwacja przebiegu realizacji zadania oraz udzielanie konsultacji. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w grupach o maksymalnej liczbie 16 osób. Uczniowie powinni pracować w dwuosobowych sekcjach. ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Sprawdzanie postępów ucznia powinno odbywać się w trakcie realizacji programu jednostki modułowej na podstawie kryteriów przedstawionych na początku zajęć. odczas kontroli i oceny osiągnięć uczniów należy zwracać uwagę na umiejętność operowania zdobytą wiedzą, merytoryczną jakość wypowiedzi i wnioskowanie. Ocena osiągnięć szkolnych powinna aktywizować i mobilizować do pracy ucznia. Zaleca się, aby wymagania podstawowe obejmowały przede wszystkim umiejętności określania parametrów przebiegów sinusoidalnych, wyjaśniania zjawisk zachodzących w obwodach szeregowych RLC rezonansu napięć i rezonansu prądów. Osiągnięcia uczniów należy oceniać na podstawie: ustnych sprawdzianów wiadomości i umiejętności, testów osiągnięć szkolnych, ukierunkowanej obserwacji indywidualnej i zespołowej pracy ucznia podczas wykonywania ćwiczeń. Wiadomości teoretyczne mogą być sprawdzane za pomocą testu z zadaniami zamkniętymi (wielokrotnego wyboru, na dobieranie) i otwartymi (krótkiej odpowiedzi, z luką). Umiejętności praktyczne powinny być sprawdzane na podstawie obserwacji czynności wykonywanych podczas realizacji ćwiczeń. odczas obserwacji należy zwrócić uwagę na: organizację pracy podczas wykonywania pomiarów, dobieranie trybu pracy przyrządów pomiarowych, wybór metody pomiarowej, wykonywanie pomiarów, umiejętność pracy w grupie, przestrzeganie czasu przeznaczonego na wykonanie ćwiczenia, przestrzeganie przepisów bhp podczas pomiarów. Sprawdzanie poprawności wykonania ćwiczenia należy przeprowadzać w trakcie i po jego wykonaniu. Uczeń powinien wykonać sprawozdanie z przeprowadzonego ćwiczenia według podanego wzoru. Następnie nauczyciel powinien dokonać oceny sprawozdania. Na zakończenie realizacji jednostki modułowej należy przeprowadzić test pisemny z zadaniami otwartymi. W końcowej ocenie osiągnięć ucznia należy uwzględnić wyniki wszystkich stosowanych przez nauczyciela sposobów sprawdzania osiągnięć ucznia oraz poziom wykonanych ćwiczeń. odstawą do uzyskania pozytywnej oceny powinno być wynik testu poprawne wykonanie ćwiczeń. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. M1.J4. Wykonywanie pomiarów układów elektronicznych 27