Polityka miasta w zakresie ograniczania bezdomności Stan przygotowań noclegowni do zimy

Transkrypt

1 Polityka miasta w zakresie ograniczania bezdomności Stan przygotowań noclegowni do zimy Gorzowskie Centrum Pomocy Rodzinie PAŹDZIERNIK 2015

2 Wstęp Problem bezdomności można pojmować dziś jako zjawisko masowe, które jest nieodłącznym obrazem naszej codzienności. Osoby zmagające się z tym problemem funkcjonują na terenie Gorzowa Wlkp. niemalże od zawsze. Bezdomność jest niezwykle złożonym zjawiskiem społecznym, który dotyka coraz większą ilość osób. Nasz instytucja ma za zadanie wdrażać działania profilaktycznie oraz niwelować skutki bezdomności. Samo zjawisko wiąże się nieodłącznie z problematyką z zakresu pomocy społecznej. Według Ustawy o pomocy społecznej za osobę bezdomną uważa się: osobę niezamieszkującą w lokalu mieszkalnym w rozumieniu przepisów o ochronie praw lokatorów i mieszkaniowym zasobie gminy i niezameldowaną na pobyt stały, w rozumieniu przepisów o ewidencji ludności i dowodach osobistych, a także osobę niezamieszkującą w lokalu mieszkalnym i zameldowaną na pobyt stały w lokalu, w którym nie ma możliwości zamieszkania. Definicja ta ma na celu umożliwić osobom bezdomnym uzyskanie dostępu do wsparcia z systemu zabezpieczenia społecznego. Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt. Ustawy o pomocy społecznej Do zadań własnych gminy o charakterze obowiązkowym należy udzielanie schronienia, zapewnienie posiłku oraz niezbędnego ubrania osobom tego pozbawionym. Na terenie naszego miasta zaspokojeniem wspomnianych potrzeb osób bezdomnym zajmuje się Gorzowskie Centrum Pomocy Rodzinie przy wsparciu i stałej współpracy organizacji pozarządowych. I. Miejsca noclegowe dla osób bezdomnych w Gorzowie Wlkp. Towarzystwo im. św. Brata Alberta ul. Strażacka 66, Gorzów Wlkp. - Noclegownia: Godziny otwarcia: 18:30-8:00 (W okresie zimowym godziny otwarcia Noclegowni mogą ulec zmianie. Przy temperaturze -5 stopni Celsjusza i niżej Noclegownia czynna będzie 24h) Ilość miejsc: 14 Oferowana pomoc: 1 posiłek (kolacja), odzież, środki higieniczne, poradnictwo prawne, poradnictwo psychologiczne, wsparcie pracownika socjalnego - Schronisko: Godziny otwarcia: 24h Ilość miejsc: 36 Oferowana pomoc: 3 posiłki (śniadanie, obiad, kolacja), odzież, środki higieniczne, poradnictwo prawne, poradnictwo psychologiczne, wsparcie pracownika socjalnego, reintegracja społeczna i zawodowa, pomoc pielęgniarki. - Mieszkania Treningowe: Godziny otwarcia: 24h Ilość miejsc: 9 Oferowana pomoc: 3 posiłki (śniadanie, obiad, kolacja), odzież, środki higieniczne, poradnictwo prawne, poradnictwo psychologiczne, wsparcie pracownika socjalnego, reintegracja społeczna i zawodowa, pomoc medyczna. Inne formy wsparcia: pomoc w załatwieniu spraw socjalnych, pomoc w uzyskaniu świadczeń pieniężnych, pomoc w uzyskaniu uprawnień emerytalno-rentowych, możliwość uczestnictwa w klubach zainteresowań. Stowarzyszenie Pomocy Bliźniemu im. Brata Krystyna ul. Słoneczna 63, Gorzów Wlkp. - Ogrzewalnia: Godziny otwarcia: 24h w okresie r r. (w przypadku wystąpienia mrozów rozważone będzie uruchomienie ogrzewalnie od dnia r.) Ilość miejsc: 33

3 - Schronisko: Godziny otwarcia: 24h Ilość miejsc: 10 (kobiet), 15 (mężczyźni) Oferowane pomoc: poradnictwo prawne, poradnictwo psychologiczne, posiłek, odzież, środki czystości, podstawowa opieka medyczna, psychoterapia, terapia uzależnień, doradztwo zawodowe, pedagog. - Bank Żywności (tel ) Godziny otwarcia: poniedziałek, środa, piątek 10:00-14:00 Oferowana pomoc: żywność Pomoc w formie odzieży poniedziałek - piątek 11:00-17:00 Klub Abstynenta 24 Godziny (placówka dla osób bezdomnych z uzależnieniem od alkoholu) ul. Łużycka 32/4, Gorzów Wlkp. Godziny urzędowania: 24h Ilość miejsc: 10 miejsc Oferowana pomoc: mitingi, poradnictwo, warsztaty, praca socjalna. II. Umowy i porozumienia zawarte z podmiotami udzielającymi wsparcia osobom bezdomnym W celu ustalenia zasad udzielania wsparcia osobom bezdomnym z terenu Gorzowa Wlkp. przez organizacje pozarządowe zawarte zostały następujące umowy i porozumienia: 1.Towarzystwo im. Św. Brata Alberta ul. Strażacka 66 na podstawie umowy nr 2/2011 o wsparcie realizacji zadania publicznego pod nazwą: udzielanie pomocy osobom bezdomnym, zawartej w dniu 03 sierpnia 2011r. pomiędzy Prezydentem Miasta Gorzowa Wlkp. a Towarzystwem Pomocy im. Brata Alberta w Gorzowie Wlkp., na czas od r. do r. (dotacja na lata w wys ,00 zł rocznie). W ramach wsparcia bezdomni mężczyźni z terenu Gorzowa Wlkp. mają zapewnione schronienie, posiłek, miejsce do przeprowadzania koniecznych czynności i zabiegów higieniczno sanitarnych, odpowiednią opiekę medyczną, zaopatrzenie w odzież i w razie potrzeb środki sanitarne, pomoc i specjalistyczne poradnictwo w trudnych sytuacjach życiowych, pomoc w innych formach po uzgodnieniu z Gorzowskiem Centrum Pomocy Rodzinie, opracowywanie i realizowanie indywidualnych programów wychodzenia z bezdomności. Ponadto w ramach zawartej umowy, w celu zapewnienia warunków do utrzymania czystości i higieny osobom bezdomnym nie przebywającym w noclegowniach, schroniskach Towarzystwo zobowiązane jest do bezpłatnego udostępnienia dwa razy w tygodniu przez cały czas trwania umowy urządzeń sanitarnych i środków czystości. Skierowania wydawane są przez pracowników socjalnych GCPR. W ramach umowy Towarzystwo winno zapewnić minimum 55 miejsc noclegowych 1.2. Działania zrealizowane w 2014r. w ramach zadania: - liczba osób, które skorzystały z Noclegowni- 189; - liczba osób, które skorzystały z oferty Domu i programów wychodzenia z bezdomności- 77; - liczba osób, które skorzystały z ofert mieszkań treningowych- 12; - liczba osób usamodzielnionych poprzez wynajęcie kwatery- 8; - liczba osób, które rozpoczęły leczenie w Ośrodku Terapii Uzależnień - 3; - liczba osób, które skorzystały z kąpieli i wymiany odzieży spoza placówki- 15; - liczba osób, które uzyskały dostęp do lekarza rodzinnego- 10; - liczba osób, które uzyskały dowód osobisty- 10.

4 2. Stowarzyszenie Pomocy Bliźniemu im. Brata Krystyna na podstawie umowy nr 3/2011 o wsparcie realizacji zadania publicznego pod nazwą: udzielanie pomocy osobom bezdomnym kobietom, zawartej w dniu 14 września 2011r. pomiędzy Prezydentem Miasta Gorzowa Wlkp. a Stowarzyszeniem Pomocy Bliźniemu im. Brata Krystyna w Gorzowie Wlkp. na czas od r. do r. (dotacja na lata w wys ,00 zł rocznie), dysponuje następującą liczbą miejsc: - zapewnia 5 miejsc dla kobiet. Ponadto w ramach zawartej umowy, w celu zapewnienia warunków do utrzymania czystości i higieny osobom bezdomnym nie przebywającym w noclegowniach, schroniskach Towarzystwo zobowiązane jest do bezpłatnego udostępnienia dwa razy w tygodniu przez cały czas trwania umowy urządzeń sanitarnych i środków czystości. Skierowania wydawane są przez pracowników socjalnych GCPR. Działania zrealizowane w 2014r. w ramach zadania: - ilość kobiet, które skorzystały z pobytu w placówce - 10; - ilość kobiet, korzystających jednorazowo z całodobowego schronienia i wyżywienia w schronisku - 5; - ilość kobiet bezdomnych korzystających z kąpieli i prania rzeczy osobistych - 2; - ilość kobiet korzystających z finansowania leków-10; - ilość kobiet bezdomnych, które podjęły Indywidualny Program Wychodzenia z Bezdomności- 10; - ilość kobiet, które skorzystały z pomocy rzeczowej Stowarzyszenie Pomocy Bliźniemu im. Brata Krystyna na podstawie umowy nr 01/B/2015 o wsparcie realizacji zadania publicznego pod nazwą: pomoc w formie schronienia i posiłku minimum 15 bezdomnym mężczyznom i minimum 5 bezdomnym kobietom z terenu Gorzowa Wlkp., zawartej w dniu 11 maja 2015r. pomiędzy Prezydentem Miasta Gorzowa Wlkp. a Stowarzyszeniem Pomocy Bliźniemu im. Brata Krystyna w Gorzowie Wlkp., na czas od r. do r. w wysokości zł, przeznaczonej na wynagrodzenie, żywność, środki czystości i higieny osobistej, leki, opłaty eksploatacyjne. 4. Porozumienie z dnia r. między Dyrektorem GCPR, a Prezesem Stowarzyszeniem Klub Abstynenta 24 Godziny w celu polepszenia opieki nad osobami bezdomnymi w mieście Gorzowie Wlkp. w szczególności w kierunku ułatwienia ich powrotu do społeczeństwa za pośrednictwem następujących działań: poszukiwanie stałych miejsc zamieszkania oraz dążenie do uzyskania meldunku, udzielania pomocy w rozwiązywaniu problemów rodzinnych, umożliwienie oraz pomoc w leczeniu uzależnień, udzielanie pomocy prawnej, udzielanie pomocy w zakresie ustalania niepełnosprawności, pomoc w zagospodarowaniu przy dążeniu osób bezdomnych do usamodzielnienia, udzielanie pomocy psychologicznej. Porozumienie ze Stowarzyszeniem Klub Abstynenta zawarte zostało na czas nieokreślony. III. Sekcja ds. bezdomności Ze względu na złożoność i specyfikę zjawiska bezdomności dnia r. w Gorzowskim Centrum Pomocy Rodzinie powołana została Sekcja ds. bezdomności. W jej skład wchodzi trzech pracowników socjalnych. Do zadań nowo powstałego zespołu należy m.in. świadczenie szeroko pojętej pracy socjalnej, przyznawanie świadczeń w formie pomocy finansowej, kierowanie do noclegowni/schroniska oraz ciepłego posiłku, stała współpraca z podmiotami udzielającymi pomocy osobom bezdomnym, diagnozowanie i monitorowanie problemu bezdomności, wdrażanie indywidualnych programów wychodzenia z bezdomności oraz edukacja lokalnej społeczności w zakresie zjawiska bezdomności. Wydzielenie Sekcji ds.

5 bezdomności w strukturach Gorzowskiego Centrum Pomocy Rodzinie ma na celu zwiększenie efektywności, ujednolicenie pracy oraz specjalizacje pracowników socjalnych w zakresie problemu bezdomności. Takie rozwiązanie sprawdziło się w wielu innych miastach na terenie Polski tj. Gdynia, Katowice, Kraków. Pracownicy Sekcji ds. bezdomności pracują zadaniowo, co pozwoli na skuteczniejsze monitorowanie środowiska osób bezdomnych na terenie miasta. Siedziba Sekcji ds. bezdomności mieści się przy ul. Drzymały 10 (pokój 11) w Gorzowie Wlkp. Godziny przyjmowania interesantów: poniedziałek , wtorek piątek od 7.30 do (pozostały czas pracy w terenie). Od stycznia 2015 roku ze wsparcia Gorzowskiego Centrum Pomocy Rodzinie skorzystało 154 osób bezdomnych (w tym 44 osób bezdomnych z innej gminy). W okresie od stycznia do września bieżącego roku udzielono pomocy w następujących formach: - zasiłek stały wraz z odprowadzeniem składek na ubezpieczenie zdrowotne: 50 osób - zasiłek okresowy 84 osoby, - zasiłek celowy w ramach programu rządowego Pomoc państwa w zakresie dożywiania : 42 osoby, - zasiłek celowy w formie ciepłego posiłku: 47 osoby, - zasiłek celowy (w tym na leki, odzież): 62 osoby, - praca socjalna (bez wsparcia finansowego): 26 osób. W ramach szeroko pojętej pracy socjalnej pracownicy Sekcji ds. bezdomności od miesiąca lipca 2015r. raz w tygodniu w godzinach popołudniowych prowadzą patrole w miejscach przebywania osób bezdomnych. Podczas pracy w terenie przeprowadzają rozmowy głównie z bezdomnymi, którzy nie korzystają ze wsparcia Gorzowskiego Centrum Pomocy Rodzinie. Dodatkowo do działań w terenie zaangażował się pracownik ds. uzależnień tut. Centrum p. Tomasz Manikowski. Głównym celem prowadzonych patroli jest monitorowanie środowiska osób bezdomnych na terenie Gorzowa Wlkp. oraz motywowanie do zmiany obecnego trybu życia. Od miesiąca sierpnia 2015r. pracownicy socjalni w ramach wyżej wymienionego działania podjęli współpracę z funkcjonariuszami Policji oraz Straży Miejskiej. Ze względu na zbliżający się okres jesienno-zimowy planowane jest zwiększenie częstotliwości patroli. IV. Akcja liczenia bezdomnych 2015 W roku bieżącym Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej zwróciło się do Wojewody Lubuskiego, by w nocy z 21 na 22 stycznia 2015 roku przeprowadzić badanie, którego celem było udzielenie odpowiedzi o liczbie osób bezdomnych na terenie Polski, w tym mieście Gorzów Wlkp. W akcji brali udział pracownicy Gorzowskiego Centrum Pomocy Rodzinie, Towarzystwa im. Św. Brata Alberta, Policji, Straży Miejskiej, Straży Pożarnej i Stowarzyszenia Pomocy Bliźniemu im. Brata Krystyna. Dane uzyskane podczas przeprowadzonego badania są niezwykle przydatną podstawą na bazie, której można będzie zainicjować następne poczynania oraz działania zapobiegawcze. Dodatkowo uaktualniona jest lista miejsc niemieszkalnych, w których przebywają osoby bezdomne. Uzyskane podczas badania wyniki nakreśla przedstawiona niżej tabela: A. Miejsce przebywania osoby bezdomnej Placówki B. OGÓŁEM Liczba osób bezdomnych mężczyź ni w tym: kobiety 1 Ogrzewalnia, noclegownia dzieci

6 2 Schronisko, dom dla osób bezdomnych, hostel Szpitale, hospicja, ZOL-e, inne placówki zdrowia Zakłady karne, areszty śledcze Izby wytrzeźwień, pogotowia socjalne C. Miejsce przebywania osoby bezdomnej Poza placówkami instytucjonalnymi RAZEM: Liczba osób bezdomnych w tym: OGÓŁEM mężczyź ni kobiety dzieci 6 Miejsca niemieszkalne Pustostany, domki, altany działkowe Inne RAZEM: Podczas poprzedniego badania, które odbyło się w nocy z r. na r. zarejestrowano 131 osób bezdomnych. W stosunku do bieżącego roku pojawił się wzrost o 71 osób. Wnioski z przeprowadzonych badań pokazują, że skala problemu w Gorzowie Wlkp. wzrasta. V. Plany i potrzeby. Gorzowskie Centrum Pomocy Rodzinie od miesiąca października 2015r. planuje zwiększyć nacisk na monitorowanie osób bezdomnych przebywających w miejscach niemieszkalnych oraz motywowanie ich do skorzystania z pomocy w formie noclegu. W ramach pracy socjalnej zwiększona zostanie częstotliwość patroli pracowników socjalnych Sekcji ds. bezdomności, pracownika ds. uzależnień oraz funkcjonariuszy Policji i Straży Miejskiej. W ramach poszerzenia oferty pomocowej planowane jest wprowadzenie pracy metodą streetworkingu. Pozwoli to na efektywniejsze docieranie do osób bezdomnym funkcjonujących poza systemem pomocowym. Działania streetworkera nastawione będą głownie na stałe monitorowanie oraz motywowanie osób bezdomnych do zmiany aktualnego trybu życia. Pracownicy socjalni Sekcji ds. bezdomnych do dnia r. sporządzą listę podmiotów udzielających wsparcia osobom bezdomnych na okres jesienno-zimowy 2015/2016. Zebrane dane zostaną umieszczone na plakatach informacyjnych, które zostaną rozwieszone na terenie województwa lubuskiego. W planach znajduję się też zorganizowanie spotkania z przedstawicielami instytucji udzielającym wsparcia osobom bezdomnym Akcja Zima 2015/2016 podczas, którego zostaną ustalone zasady współpracy na okres jesienno-zimowy. Obserwując problem bezdomności na terenie Gorzowa Wlkp. pracownicy socjalni Sekcji ds. bezdomności zauważyli potrzebę powiększenia ilości miejsc noclegowych zarówno dla mężczyzn, jak i kobiet bezdomnych. Opierając się na danych z akcji liczenia bezdomnych w roku 2013 i 2015 skala tego zjawiska wzrasta. Opracowali: Sebastian Staszak Anna Trafny Łukasz Urbaniak