Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w Zabrzu

Transkrypt

1 Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w Zabrzu ul. 3-go Maja 16, Zabrze tel.: (032) ; fax.: (032) mopr@zabrze.pol.pl NIP Opracowanie wyników badania ankietowego osób bezdomnych przeprowadzonego w nocy z 7/8 luty 2013 r. Zespół ds. Pomocy Osobom Bezdomnym 2013

2 Ogólnopolska akcja liczenia osób bezdomnych została przeprowadzona w Zabrzu, w nocy z 7 na 8 lutego 2013 r. Łącznie przebadano 187 osób, z czego osób dorosłych było 175, co stanowi 93,58 % wszystkich badanych. Pozostałe osoby przebadane to 12 dzieci (wszyscy małoletni to osoby przebywające w Ośrodku Wsparcia dla Kobiet im. św. Brata Alberta w Zabrzu Rokitnicy). W całym badaniu udział wzięło 156 mężczyzn + 6 niepełnoletnich chłopców oraz 19 kobiet + 6 niepełnoletnich dziewczynek. Wśród wszystkich osób policzonych, mieszkańców Zabrza było 157 osób, co stanowi 90 % wszystkich policzonych dorosłych osób,17 ankietowanych deklarowało ostatnie miejsce zameldowania poza gminą Zabrze. Badanie było przeprowadzone przez następujące służby: 1. Pracownicy socjalni oraz streetworkerzy zespołu ZPB MOPR Zabrze 2. Pracownicy placówek dla osób bezdomnych: Noclegowni oraz Ogrzewalni MOPR Zabrze Przytuliska dla Mężczyzn im. św. Brata Alberta przy ul. Kochanowskiego 26 Ośrodka Wsparcia dla Kobiet im. św. Brata Alberta w Zabrzu przy ul. Ofiar Katynia 8 Domu Pokora Stowarzyszenia Żyj i Daj Żyć przy ul. Pawliczka Służba więzienna ZK w Zabrzu. Służba więzienna Aresztu Śledczego 5. Pracownicy Izby Wytrzeźwień w Zabrzu 6. Straż Miejska 7. Policja 8. Szpitale Poniższa analiza wyników została przeprowadzona na podstawie pytań zawartych w kwestionariuszu wywiadu dostarczonego przez MPiPS. Należy pamiętać o tym, iż nie jest to badanie naukowe, a jedynie próba pokazania zjawiska bezdomności w nocy, w czasie której przeprowadzano liczenie tzn z 7/8 lutego 2013 r. Na podstawie kwestionariusza dostarczonego przez MPiPS można wyróżnić następujące istotne zagadnienia: 1. Miejsce przebywania osoby bezdomnej w nocy z 7/8 lutego 2013 r. 2. Płeć osoby bezdomnej 3. Wiek osoby bezdomnej

3 . Staż bezdomności czyli od ilu lat lub miesięcy osoba uważa się za osobę bezdomną 5. Przyczyna, powód bezpośredni bezdomności osoby badanej 6. Źródło dochodu osoby bezdomnej 7. Ostatnie miejsce zameldowania 8. Wykształcenie osoby bezdomnej 9. Fakt korzystania z pomocy oraz forma uzyskiwanej pomocy (niezależnie od źródła pomocy) 10. Posiadanie orzeczenia o niepełnosprawności (bez podziału na stopnie bądź też instytucję przyznającą orzeczenie) Fakt posiadania ubezpieczenia zdrowotnego Miejsce (przebywania osób bezdomnych w trakcie liczenia): Schronisko, dom dla osób bezdomnych, noclegownia Ogrzewalnia ZK, Areszt Pustostany domki, altany Inne Miejsce przebywania Szpitale, hospicja, ZOL-e, inne placówki zdrowia Mieszkania wspierane, chronione, treningowe, wynajmowane Miejsce niemieszkalne Izba Wytrzeźwień Z analizy danych wynika, iż w miejscach, które nie mają przeznaczenia mieszkalnego (poz. Izba Wytrzeźwień, miejsca niemieszkalne, pustostany, inne) przebywało 26 osób z czego 18 osób to zabrzanie. Podobna ilość (27 osób) przebywało w ośrodkach penitencjarnych oraz leczniczych. Z czego 11 osób przebywających w ZK podało jako miejsce zamieszkania Zabrze. Jedynie 2 osoby przebywające w szpitalach to zabrzanie. Można określić, iż łącznie 31 zabrzan to osoby bezdomne, które potencjalnie mogły wymagać pomocy w zakresie udzielenia schronienia. Z całej policzonej grupy 187 osób bezdomnych, aż 13 osoby były zabezpieczone przez gminę instytucjonalnie (poz.

4 Schronisko, Ogrzewalnia, mieszkanie chronione) co stanowi 71,65 % wszystkich osób bezdomnych policzonych w nocy badania. Wiek: Grupy wiekowe osób bezdomych 0-18 r.ż 23% 12% 11% 7% r.ż 31-0 r.ż 1-50 r.ż 31% 16% r.ż od 61 i więcej W trakcie liczenia 5 osób nie podało wieku. W wieku produkcyjnym było 11 osób (z czego 50 osób było niepełnosprawnych co pozwala przypuszczać, iż mogą mieć obniżoną zdolność do wykonywania pracy zarobkowej). 29 osób posiadało wiek poprodukcyjny lub zbliżający się do wieku poprodukcyjnego (powyżej 61 lat) i zdecydowana większość z nich, bo aż 20 osób, to osoby z orzeczonym stopniem niepełnosprawności. 12 osób to małoletni przebywający w Ośrodku Wsparcia dla Kobiet im. św. Brata Alberta w Zabrzu Rokitnicy (6 dziewczynek i 6 chłopców). Wiek statystycznej osoby bezdomnej (obliczony na podstawie ilości osób z podanym wiekiem) to 5 lat. Można zauważyć sporą różnicę w różnicy wieku w zależności od płci. Wiek statystycznej kobiety to 37,5 lat. Wiek mężczyzny to 50,5 lat.

5 Staż bezdomności: Mężczyźni Kobiety od 3-5 lat (poz. 2) powyżej 11 lat (poz.) od 0-2 lat (poz. 1) od 6-10 lat (poz. 3) 0 3 W trakcie analizy podzielono przebadaną grupę na podgrupy, celem bliższemu przyjrzeniu się rozkładowi osób ze względu na długość bezdomności, lecz należy pamiętać, iż podstawowy podział zawiera się w dwóch sformułowaniach: bezdomności krótkotrwałej (poz. 1) oraz długotrwałej (poz. od 2 do ). Analiza danych przyniosła poniższe wyniki: Brak podanego stażu bezdomności wystąpił u 26 osób (z czego 11 osób to niepełnoletni wobec których nie powinno się stosować tego pytania). Do wyliczenia średniego stażu osoby bezdomnej nie wliczono zatem 1 osób dorosłych. Średni staż osoby bezdomnej (z pominięciem powyższych 26 osób) to 7, lat. W tym kobiety (z 1 przebadanych o podanym stażu) mają średni staż,6 roku. Mężczyźni (150 dorosłych z podanym stażem) mają średni staż 7,56 roku. Długotrwale bezdomnych (powyżej 2 lat) było w nocy liczenia 116 osób, z czego 106 osób to mężczyźni.

6 Przyczyna bezdomności: Wyniki, które są prezentowane na podstawie odpowiedzi na pytanie o przyczyny bezdomności, należy traktować bardzo ostrożnie z uwagi na fakt, iż bardzo często brak jest tu podania pierwotnej przyczyny bezdomności. Eksmisja, konflikt rodzinny czy też bezrobocie są niejednokrotnie wtórnymi konsekwencjami deficytów czy też zachowań osób bezdomnych, dlatego też wysuwanie jakichkolwiek wniosków z powyższego pytania nie jest wskazane. 5% 6% 7% 11% % 3% 2% 1% 21% 39% Eksmisja, wymeldowanie Bezrobocie, brak pracy Uzależnienie Opuszczenie ZK Opuszczenie placówki opiekuńczo wychowawczej Konflikt rodzinny Zadłużenie Zły stan zdrowia, niepełnosprawność Przemoc w rodzinie Utrata noclegów w miejscu pracy

7 Źródło dochodu: Źródło dochodu Żebractwo (poz. 1) 2 Alimenty (poz 2) 3 Inne (poz. 3) Renta, emerytura (poz. ) Świadczenia ZUS (poz. 5) Zatrudnienie (poz. 6) 9 Nie posiadam dochodu (poz. 7) 19 Praca na czarno (poz. 8) 21 Zbieractwo (poz. 9) 21 Zasiłek z MOPS (poz. 10) W analizie danych można zauważyć, iż ze 165 osób odpowiadających na to pytanie, z pracy własnych rąk, obecnie lub kiedyś (uzyskując świadczenie ZUS) utrzymuje się zaledwie 59 osób (poz,5,6,8,9). Z szeroko rozumianej pomocy (zasiłki, żebractwo, alimenty) utrzymują się aż 102 osoby (blisko 2 razy więcej osób niż grupa osób utrzymująca się z własnej aktywności zarobkowej).

8 Źródło dochodu Żebractwo (poz. 1) 2 Alimenty (poz 2) 3 Inne (poz. 3) Renta, emerytura (poz. ) Świadczenia ZUS (poz. 5) Zatrudnienie (poz. 6) 9 Nie posiadam dochodu (poz. 7) 19 Praca na czarno (poz. 8) 21 Zbieractwo (poz. 9) 21 Zasiłek z MOPS (poz. 10) Wykształcenie: Jak wyraźnie widać na wykresie występuje wybitna dominacja wykształcenia podstawowego i zawodowego. Wśród grupy kobiet zaledwie 2 osoby miały średnie wykształcenie. Reszta miała zawodowe lub niższe.

9 Wykształcenie Podstawowe Zawodowe Niepełne podstawowe Gimnazjalne Średnie Wyższe Czy korzysta z pomocy i w jakiej postaci: Osoby korzystające z pomocy oraz jej forma Schronienie Wsparcie finansowe Posiłek Odzież Inne 102

10 Źródło dochodu osób bezdomnych niekorzystających z pomocy Zbieractwo Praca na czarno 1 6 Brak dochodu Zatrudnienie Świadczenie ZUS Renta, Emerytura 13 Inne Jako osoby nie korzystające z jakiejkolwiek pomocy określiło się 38 osób. W grupie tej 33 osoby zadeklarowały, iż są zdrowe tzn. nie posiadające orzeczenia o niepełnosprawności. Czy posiada Pan stopień niepełnosprawności: Tak Nie 50 0 Orzeczenie o niepełnosprawności Na 70 osób niepełnosprawnych jedynie 3 zadeklarowały, iż nie korzystają z żadnej formy pomocy. Ubezpieczenie zdrowotne

11 Ilość osób posiadających ubezpieczenie zdrowotne 29 Posiada ubezpieczenie Nie posiada Ubezpieczenia 12 Na 29 osób nieposiadających ubezpieczenia jedynie 1 osoba posiadała orzeczenie o niepełnosprawności. Podsumowanie Z liczenia przeprowadzonego w nocy z dnia 07/ r. wyłania się statystyczny obraz grupy jak i indywidualnej osoby bezdomnej przebywającej na terenie Zabrza. Można zauważyć, iż 1 osoba na dziesięć jest spoza Zabrza. Prawie 3 na osoby bezdomne były zabezpieczone przez gminę instytucjonalnie poprzez umieszczenie w placówce dla osób bezdomnych. Co siódma osoba przebywała w miejscu niemieszkalnym, zakładzie leczniczym, zakładzie penitencjarnym, lecz z tej grupy zaledwie co drugi to zabrzanin. Statystyczna osoba bezdomna to mężczyzna w wieku ok 5-55 lat, posiadający wykształcenie podstawowe lub zawodowe, pozostający bez domu od ponad 2 lat. Został osobą bezdomną wskutek eksmisji, konfliktu z rodziną oraz bezrobocia. Korzysta z pomocy instytucjonalnej oraz utrzymuje się z zasiłków, żebractwa oraz okresowo pracy dorywczej. Co druga osoba bezdomna jest osobą zdrową (57 % przebadanej populacji w trakcie liczenia) i w zdecydowanej większości (81 % przebadanej populacji) ubezpieczoną zdrowotnie.