PROCEDURA OBSERWACJI W PRZEDSZKOLU MIEJSKIM NR 3 W TORUNIU

Transkrypt

1 PROCEDURA OBSERWACJI PROWADZONYCH PRZEZ NAUCZYCIELI ZAJĘĆ DYDAKTYCZNYCH, WYCHOWAWCZYCH I OPIEKUŃCZYCH, INNYCH CZYNNOŚCI PROWADZONYCH Z WYCHOWANKAMI ORAZ POZOSTAŁYCH ZADAŃ STATUTOWYCH PRZEDSZKOLA W PRZEDSZKOLU MIEJSKIM NR 3 W TORUNIU

2 1. OBSERWACJA: 1) jest narzędziem nadzoru pedagogicznego, 2) jest bezpośrednią obserwacją realizowania przez nauczycieli: a) zadań dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych, b) innej działalności statutowej Przedszkola, 3) służy zbieraniu informacji /danych/, by ocenić wyniki wymagań w zakresie poziomu ich spełniania oraz wykorzystać je w procesie rozwoju Przedszkola, 4) jest narzędziem kontrolowania przestrzegania przez nauczycieli przepisów prawa dotyczących działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej Przedszkola, 5) jest narzędziem wspomagania: a) nauczycieli rozpoczynających pracę w zawodzie przez motywowanie ich do doskonalenia zawodowego /zwłaszcza metodycznego i organizacyjnego/, b) przy określaniu koniecznych kierunków doskonalenia zawodowego nauczycieli, c) rozwoju nauczyciela i inspirowania go do samodzielnej, innowacyjnej i twórczej działalności. 6) dostarcza wiedzy o tym, jak pracuje nauczyciel. Podmiot obserwacji: 1) obserwacja wychowanków, 2) obserwacja czynności nauczyciela. Celem obserwacji jest: 1) pozyskanie wiedzy o jakości pracy nauczyciela, gromadzenie informacji o pracy nauczyciela i stopniu realizacji zadań edukacyjnych oraz innej działalności statutowej Przedszkola przy dokonywaniu oceny jego pracy,

3 2) zbieranie informacji o procesach zachodzących w Przedszkolu, analizowanie zgromadzonych danych i ustalanie zakresu poziomu spełniania wymagań wobec przedszkola; 3) motywowanie nauczycieli do doskonalenia i rozwoju zawodowego; 4) ustalenie wyników i wniosków wynikających z nadzoru pedagogicznego i przedstawienie ich nauczycielom; 5) wykorzystanie wyników ewaluacji wewnętrznej, w ramach prowadzonej obserwacji, do dalszego doskonalenia warunków i efektów /jakości/ pracy Przedszkola Ogólne zasady prowadzenia obserwacji /hospitacji/: 1) obserwacje prowadzi dyrektor Przedszkola w odniesieniu do nauczycieli Przedszkola, 2) obserwacją obejmuje się zajęcia dydaktyczne, wychowawcze i opiekuńcze oraz inne czynności prowadzone z wychowankami, a także inne zadania statutowe Przedszkola, 3) obserwacja jest prowadzona w sposób niezakłócający zajęć ; dyrektor podczas hospitacji nie ingeruje w tok zajęć, 4) do obserwacji ujętej w planie, hospitowany sporządza scenariusz zajęcia lub czynności objętych obserwacją, 5) dyrektor stosuje arkusze hospitacyjne; arkusz przedstawia hospitowanemu przed zajęciami dydaktycznymi, wychowawczymi i opiekuńczymi 6) na potrzeby przeprowadzenia hospitacji dyrektor może poprosić przed obserwacją o niezbędne informacje dotyczące prowadzonych zajęć; 7) omówienie hospitacji powinno odbyć się w terminie 3 dni roboczych po jej przeprowadzeniu Rodzaje obserwacji/hospitacji prowadzonych przez dyrektora Przedszkola: 1) Doradczo inspirująca a) służy motywowaniu nauczyciela do doskonaleniu zawodowego /przede wszystkim do zbudowania skutecznego warsztatu pracy/;

4 jest ukierunkowana na pomoc /zwłaszcza w przypadku nauczyciela rozpoczynającego pracę w zawodzie oraz nauczyciela młodego stażem zawodowym/ w dochodzeniu przez niego do biegłości i profesjonalności w wykonywaniu obowiązków zawodowych, b) służy motywowaniu nauczyciela do rozwoju zawodowego i inspirowaniu go do samodzielnej, innowacyjnej i twórczej działalności. 2) Koleżeńska a) w formie prezentacji promujących przykłady dobrych praktyk: /np.: prezentowanie nowych metod, form, rozwiązań organizacyjnych oraz narzędzi skutecznych w pracy z dziećmi /a wynikających z potrzeb i oczekiwań nauczycieli oraz Przedszkola/; b) w formie uczenia się z doświadczeń w Radzie Pedagogicznej na podstawie zgłoszonych przez nauczycieli spraw, które sprawiają trudności w pracy z dziećmi; Służy podnoszeniu efektywności i skuteczności działań dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych nauczycieli. Służy uczeniu się z doświadczeń nauczycieli z własnego grona pedagogicznego oraz doskonaleniu umiejętności dzielenia się swoimi pomysłami, rozwiązaniami. Służy czerpaniu inspiracji z różnorodności prezentowanych rozwiązań i pomysłów do własnego rozwoju zawodowego; Służy promowaniu przykładów dobrej praktyki i motywuje nauczyciela do zbudowania skutecznego warsztatu pracy. W obserwacji tej uczestniczą nauczyciele z tutejszego przedszkola lub - na zaproszenie z innych przedszkoli, szkół. Każdy uczestnik. przed zajęciem, otrzymuje jego scenariusz oraz kartę obserwacji, którą wypełnia w trakcie obserwowanego zajęcia. Bezpośrednio po nim organizuje się spotkanie w celu omówienia obserwowanej formy pracy z dziećmi, wymiany doświadczeń, opinii, uwag i spostrzeżeń na temat wykorzystania wiedzy i umiejętności w praktyce. Wypełnione Karty stanowią załącznik do arkusza obserwacji i mogą służyć podczas rozmowy pohospitacyjnej nauczyciela z dyrektorem Przedszkola.

5 3) Bieżąca - polega na kontrolowaniu przestrzegania przez nauczycieli przepisów prawa dotyczących działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej Przedszkola, 4) Diagnozująca - służy obserwacji wybranych działań, zachowań, umiejętności dzieci, aby ocenić poziom ich nabywania. W wyniku obserwacji diagnozującej dyrektor przedszkola ma sprawną informację o poziomie przygotowania dziecka kończącego edukację przedszkolną do podjęcia nauki w szkole podstawowej w zakresie obserwowanych i zdiagnozowanych umiejętności i postaw (zachowań) dzieci. Projektowanie obserwacji diagnozującej. Obserwacja diagnozująca wymaga specjalnego przygotowania. A. Ustalenie, określenie zagadnień hospitacyjnych na podstawie następujących przesłanek, z: a) planu nadzoru pedagogicznego na dany rok szkolny przedstawionego przez dyrektora Przedszkola, b) wyników i wniosków nadzoru pedagogicznego sprawowanego przez dyrektora Przedszkola w poprzednim roku szkolnym, c) wyników i wniosków analizy poziomu osiągnięć edukacyjnych dzieci kończących edukację przedszkolną w zakresie ich gotowości do podjęcia nauki w szkole podstawowej /na koniec danego roku szkolnego/, d) umiejętności dzieci określonych w podstawie programowej wychowania przedszkolnego, e) oczekiwań rodziców. B. Ustalenie, określenie oczekiwań hospitacyjnych; Żeby móc obserwować wybrane umiejętności dzieci 6-cio i 5-letnich (wynikające z podstawy programowej wychowania przedszkolnego) należy wcześniej określić charakterystyczne zachowania wychowanków, które będą świadczyły o poziomie wybranych do obserwacji umiejętności. Jest to niezmiernie istotne dlatego, że wspólnie ustalone i zapisane ( np. przez zespól nauczycieli) oczekiwania pomogą nauczycielom i ułatwią dyrektorowi dokonywanie diagnozy. Oczekiwania (umiejętności dzieci), które będą podlegały obserwacji diagnozującej należy opracować do 10 grudnia roku szkolnego, którego dotyczy plan nadzoru pedagogicznego. Określone i zapisane w ten sposób oczekiwania świadczą o kształceniu umiejętności wynikających z podstawy programowej wychowania przedszkolnego.

6 C. Przygotowanie narzędzia arkusza obserwacji diagnozującej. Na podstawie tego narzędzia, hospitujący będzie wiedział czy oczekiwania zostały osiągnięte (w jakim stopniu) lub nie zostały osiągnięte. D. Ustalenie terminu obserwacji, zaproszenie gości (np. nauczycieli, rodziców). E. Przeprowadzenie obserwacji, jej omówienie. Sama obserwacja daje odpowiedź na pytanie czy proces edukacyjny przebiega zgodnie z oczekiwaniami, czy wychowawcze, dydaktyczne i opiekuńcze nauczyciela są skuteczne: działania a) tak brawo b) nie ustalenie i podjęcie działań usprawniających. F. Rozmowa pohospitacyjna jest spotkaniem nauczyciela i gości. W trakcie spotkania omawiane są mocne i słabe strony dzieci w zakresie obserwowanych umiejętności i postaw. Podobne opinie przedstawiają rodzice, dyrektor, inni nauczyciele (goście).ważna jest wypowiedź hospitowanego nauczyciela., a w końcowej części jego wypowiedzi formułowane są dalsze oczekiwania wobec wychowanków. G. Nauczyciel pisze diagnozę dotyczącą aktualnych umiejętności, które były obserwowane podczas działań wychowanków. Zarysowuje swoje dalsze działania, w tym działania usprawniające. H. Dyrektor na podstawie dokonanego pomiaru poziomu umiejętności wychowanków uzyskuje odpowiedź na pytanie czy proces edukacyjny przebiega zgodnie z oczekiwaniami, czy działania edukacyjne nauczyciela są skuteczne. W arkuszu obserwacji dodaje (zapisuje) swoje spostrzeżenia, refleksje. I. Wnioski z obserwacji diagnozującej wykorzystuje się przy opracowaniu wyników i wniosków z przeprowadzonej ewaluacji wewnętrznej Przedszkola w danym roku szkolnym.

7 1.3. Ustalenia proceduralne dotyczące hospitacji Zadania hospitującego 1. Opracowanie planu nadzoru pedagogicznego na dany rok szkolny i przedstawienie go Radzie Pedagogicznej Przedszkola do 15 września roku szkolnego, którego dotyczy plan. 2. Rozmowa przedhospitacyjna z nauczycielem: - ustalenie szczegółowych celów obserwacji, - przedstawienie nauczycielowi arkusza obserwacji. 3. Obserwacja właściwa (obserwacja zajęcia). Zadania hospitowanego 1. Zapoznanie z aktualnym planem nadzoru pedagogicznego. 2. Umówienie się z dyrektorem na zaplanowaną obserwację najpóźniej 10 dni przed terminem jej realizacji wskazanym w harmonogramie obserwacji. 3. Sporządzenie scenariusza obserwowanego zajęcia lub innych obserowanych czynności przed zaplanowanym terminem hospitacji. 4. Rozmowa przedhospitacyjna z dyrektorem najpóźniej dwa dni przed ustalonym terminem obserwacji; na rozmowę nauczyciel przynosi sporządzony scenariusz zajęcia, wpisuje niezbędne informacji do arkusza hospitacyjnego. 5. Prowadzenie zajęcia w obecności dyrektora (obserwacja właściwa). Udostępnienie dokumentacji pedagogicznej prowadzonej przez

8 5. Rozmowa pohospitacyjna - omówienie obserwowanych zajęć. Wypełnienie arkusza przez nauczyciela i dyrektora, podpisanie go. nauczyciela. 6. Rozmowa pohospitacyjna:- omówienie obserwowanych zajęć, w szczególności: - wskazanie mocnych stron zajęcia, - omówienie trudności stwierdzonych podczas obserwacji zajęcia (jeśli wystąpiły) - sformułowanie wniosków dotyczących niwelowania trudności, - ustalenie ewentualnych działań doskonalących i terminu ich realizacji, -motywowanie do podjęcia awansu zawodowego, do opracowania innowacji, projektu, programu; - podpisanie przez dyrektora i nauczyciela arkusza obserwacji Dyrektor ma prawo do obserwacji niezapowiedzianych w przypadku sytuacji wyjątkowych, wymagających od dyrektora interwencji lub skontrolowania niepokojących sygnałów dotyczących zachowań dzieci lub działań nauczyciela. Dyrektor omawia obserwowane zajęcie lub inne czynności prowadzone z wychowankami z hospitowanym nauczycielem. Sporządza notatkę, pod jej treścią podpisują się dyrektor i nauczyciel.

9 1.5. Sposób dokumentowania obserwacji: Dokumentacja obserwacji (arkusze obserwacji ze scenariuszami obserwowanych zajęć) jest przechowywana przez dyrektora Przedszkola w segregatorze. Dokumentacja z obserwacji jest wpinana do indywidualnej teczki nauczyciela. Nauczyciel ma prawo wglądu w dokumentację dotyczącą przeprowadzonych obserwacji jego zajęć W sprawach nieuregulowanych procedurą ostateczną decyzję podejmuje dyrektor Przedszkola Procedura uaktualniona obowiązuje od dnia 1 września 2013 r.. (pieczęć i podpis dyrektora)

10