GMINA RUDZINIEC PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO ZMIANY STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY RUDZINIEC

Transkrypt

1 GMINA RUDZINIEC PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO ZMIANY STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY RUDZINIEC Rudziniec czerwiec 2011 r.

2 1 1 Wprowadzenie 2 1.a Podstawa, przedmiot, cel oraz powiązania z innymi dokumentami dotyczącymi zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania gminy Rudziniec 2 1.b Metody zastosowane przy sporządzaniu prognozy 3 1.d Informacja o moŝliwym transgranicznym oddziaływaniu na środowisko 4 1.e Charakterystyka ogólna gminy, jej wielkość, połoŝenie, powiązania oraz stan zagospodarowania terenu 5 1.f. Zakres zmian obowiązującego Studium. Wnioski do zmiany Studium. 7 2 Analiza i ocena elementów środowiska 8 2.a Istniejący stan środowiska oraz potencjalne zmiany tego stanu w przypadku braku realizacji projektowanych zmian 8 2.a.a. Charakterystyka środowiska wg poszczególnych elementów 8 2.a.b. Skutki realizacji ustaleń projektu zmiany Studium... dla środowiska 28 2.b. Stan środowiska na obszarach objętych przewidywanym znaczącym oddziaływaniem c Istniejące problemy ochrony środowiska istotne z punktu widzenia realizacji projektowanego dokumentu, w szczególności dotyczące obszarów podlegających ochronie na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r., o ochronie przyrody d. Cele ochrony środowiska ustanowione na szczeblu międzynarodowym, wspólnotowym i krajowym istotne z punktu widzenia projektowanego dokumentu oraz sposoby, w jakich te cele i inne problemy środowiska zostały uwzględnione podczas opracowywania dokumentu 33 2.e. Przewidywane znaczące oddziaływania w tym oddziaływania bezpośrednie, pośrednie, wtórne, skumulowane, krótkoterminowe i długoterminowe stałe i chwilowe oraz pozytywne i negatywne na cele i przedmiot ochrony NATURA 2000 oraz integralność tego obszaru Proponowane rozwiązania 34 3.a. Rozwiązania mające na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko mogących być rezultatem realizacji projektowanego dokumentu w szczególności na cele i przedmiot ochrony obszaru b. Cele i geograficzny zasięg dokumentu oraz cele i przedmiot ochrony obszaru NATURA 2000 oraz integracji tego obszaru rozwiązania alternatywne do rozwiązań zawartych w projektowanym dokumencie wraz z uzasadnieniem ich wyboru oraz opis metod dokonywania oceny prowadzącej do tego wyboru albo wyjaśnienie braku rozwiązań alternatywnych, w tym wskazania napotkanych trudności wynikających z niedostatków techniki lub luk we współczesnej wiedzy Streszczenie w języku niespecjalistycznym 36 5 Wykorzystane materiały i opracowania 37 6 Podstawy prawne 38 Ustawy 38 Rozporządzenia 39 7 Załączniki 41

3 2 1 Wprowadzenie 1.a Podstawa, przedmiot, cel oraz powiązania z innymi dokumentami dotyczącymi zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania gminy Rudziniec Podstawę prawną opracowania stanowi uchwała nr XLVI/613/2010 Rady z dnia 16 września 2010 r. w sprawie przystąpienia do sporządzenia zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Rudziniec. Celem zmiany Studium jest ustanowienie nowych terenów inwestycyjnych, wprowadzenie wniosków do studium w ilości 188 dla sołectw całej gminy jak w tabeli poniŝej. Lp. Sołectwo Ilość wniosków 1. Rudziniec 8 2. Łącza 2 3. Rudno Bojszów Kleszczów Pławniowice Ligota Łabędzka 4 8. Rzeczyce Taciszów` Bycina Niewiesze Słupsko Poniszowice Łany Widów Niekarmia Chechło 1 Zmiany funkcji terenów, dostosowanie zagospodarowania terenów do wydanych decyzji, uwzględnienie aktualnych programów rządowych i samorządowych oraz ustaleń obowiązujących planów zagospodarowania przestrzennego, łącznie z określeniem potrzeby opracowania zmiany tych planów. Przedmiotem prognozy jest ocena skutków zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania gminy Rudziniec na środowisko przyrodnicze. Celem prognozy jest podanie moŝliwie najpełniejszej informacji o środowisku i jego ochronie dla dokonania analizy stanu istniejącego i oceny przewidywanych skutków zmian.

4 3 Prognoza stanowi podstawowy dokument towarzyszący zmianie Studium.... Powiązana jest takŝe ze Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Rudziniec zatwierdzonego Uchwałą nr XXIII/382/02 Rady gminy Rudziniec z dnia r. w sensie zgodności projektowanych zmian z głównymi załoŝeniami i kierunkami określonymi w zmianie studium. Prognoza została sporządzona w zakresie ustalonym wymaganiami Ustawy z dnia 3 października 2008 r o udostępnieniu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz oddziaływania na środowisko (Dz. U nr 199 poz. 1227). Jej szczegółowy zakres odpowiada uzgodnieniom zawartym w piśmie Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Katowicach (l.dz. RDOŚ-24-WOOS/7041/493/10/rk z dnia r. Materiałem wyjściowym do sporządzenia prognozy jest projekt zmiany Studium, który zawiera: - ustalenia zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania stanowiące treść projektu Uchwały Rady - rysunek zmiany studium... stanowiący załącznik do w/w projektu uchwały. W skład obszarów objętych zmianą studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania wchodzą tereny obejmujące fragmenty sołectw wymienionych powyŝej 1.b Metody zastosowane przy sporządzaniu prognozy Prognoza opracowana jest na podstawie dostępnych materiałów, badań i pomiarów terenowych, analiz materiałów morfologicznych, planistycznych, inwentaryzacyjnych, dokumentacji hydrologicznych i geologiczno-inŝynierskich, innych dokumentów opracowanych na podstawie przepisów Ustawy Prawo wodne, Ustawy o odpadach. Analizowane są mapy glebowo-rolnicze, ewidencja dóbr kultury, zabytków i stanowisk archeologicznych. Zebranie materiału, jego analiza oraz ocena, podlega dalszej ocenie przewidywanych zmian wobec realizacji ustaleń planu miejscowego i przekazanie do nich uzupełniających zapisów z zakresu ochrony środowiska. Prognoza składa się z części opisowej i kartograficznej. Tekst prognozy ułoŝony jest wg spisu treści podanego w ustawie z dnia r. o udostępnieniu informacji o środowisku...

5 4 1.c Propozycje dotyczące przewidywanych metod analizy skutków realizacji postanowień projektowanego dokumentu oraz częstotliwości jej przeprowadzenia W celu analizy skutków realizacji postanowień projektu zmiany studium proponuje się prowadzenie badań metodą statystyczną polegającą na gromadzeniu danych dotyczących liczby, rodzaju, charakteru oraz wpływu na środowisko przyrodnicze (np. wielkości emisji zanieczyszczeń) inwestycji prowadzonych na terenach przewidywanych do zrealizowania w projekcie zmiany studium. Dla terenów usługowych i produkcyjnych proponuje się gromadzenie danych dotyczących ilości powstających obiektów, wielkości powierzchni uŝytkowej i kubatury. Dla terenów mieszkaniowych wystarczające wydaje się gromadzenie danych dotyczących ilości powstających obiektów. Monitoringiem oddziaływania na środowisko powinien być objęty wpływ oddziaływania inwestycji na poszczególne komponenty środowiska. Monitoringiem i kontrolą powinno się objąć zgodność wykonywanych prac inwestycyjnych, zarówno na etapie budowy jak i eksploatacji, z przepisami szczególnymi i normami dotyczącymi ograniczenia niekorzystnego wpływu na środowisko. PowyŜsze dane oraz raporty o stanie i jakości poszczególnych elementów środowiska powinny być gromadzone i przetwarzane w Urzędzie gminy Rudziniec lub, w starostwie powiatowym w Gliwicach. Zgodnie z art. 32 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, co najmniej raz w czasie 4 letniej kadencji Rady Gminy, Wójt dokonuje m.in. oceny i analizy zmian w zagospodarowaniu przestrzennym. W ramach w/w analizy powinna nastąpić ocena realizacji postanowień i zapisów zmiany studium. Przewiduje się, Ŝe proponowane metody analizy skutków realizacji postanowień projektu zmiany studium na środowisko mogą być prowadzone w ramach w/w oceny. Propozycje ustaleń dotyczące ochrony przyrody dla zmiany studium są przedstawione Zleceniodawcy. Wprowadzone do ustaleń zmiany studium stanowią takŝe określony stopień skuteczności prognozy. Analiza skutków realizacji postanowień prognozy będzie miała miejsce w czasie uzgodnień i wyłoŝenia do publicznego wglądu przez opiniujących i społeczeństwo (mieszkańców tego rejonu). 1.d Informacja o moŝliwym transgranicznym oddziaływaniu na środowisko Podstawowym ustaleniem zmiany studium jest obowiązek utrzymania jakiegokolwiek uciąŝliwego oddziaływania prowadzonej działalności, w granicach posiadanej działki, z uwzględnieniem przeznaczenia działek sąsiednich. Nie ma moŝliwości transgranicznego oddziaływania na środowisko pochodzącego z terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, na skutek realizacji inwestycji w obrębie zmian studium uwa-

6 5 runkowań i kierunków zagospodarowania. w rozumieniu przepisu ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu i informacji o środowisku... rozdział VI, Art W obrębie gminy Rudziniec brak jest zakładów przemysłowych z wysokimi źródłami emisji zanieczyszczeń do atmosfery, które mogłyby mieć wpływ poprzez rozprzestrzenianie się zanieczyszczeń w wysokich warstwach atmosfery o zasięgu ponad 50 km, czyli poza południową granicę państwa. Obszar zmian, jego sąsiedztwo jak i cała gmina Rudziniec nie ma Ŝadnych związków z siecią NATURA 2000 Województwa Śląskiego ani jej obszarami specjalnej ochrony (OSO i SOO). NajbliŜszy teren przyrodniczy prawem chroniony to Rezerwat Hubert w Dąbrówce w gminie Wielowieś proponowany do objęcia siecią NATURA 2000 w zakresie Dyrektywy siedliskowej. W obrębie miasta Gliwice znajduje się Rezerwat pod nazwą Las Dąbrowa i fragment Parku Krajobrazowego pod nazwą Cysterskie Kompozycje Rud Wielkich ( gminy Gliwice, Knurów, Pilchowice, Rudy Wielkie). W zasięgu znajdują się obszary Natura 2000: Zespół Jurajskich Parków Krajobrazowych z ostojami siedliskowymi, Podziemia Tarnogórsko - Bytomskie a takŝe Stawy ŁęŜczok w dolinie Odry z ostoją siedliskową i ptasią. 1.e Charakterystyka ogólna gminy, jej wielkość, połoŝenie, powiązania oraz stan zagospodarowania terenu PołoŜenie Gmina Rudziniec połoŝona jest w zachodniej części województwa śląskiego, wchodzi w skład powiatu gliwickiego. Gmina zajmuje obszar o powierzchni ha i jest największą gminą powiatu (stanowi 24,0% terenu powiatu gliwickiego). Jednym z atutów gminy jest dogodne połoŝenie komunikacyjne. Przecina ją autostrada A4 (Kraków Wrocław) z węzłami komunikacyjnymi w Łanach i Kleszczowie, a takŝe dwie drogi krajowe: DK nr 40 i DK nr 88 oraz droga wojewódzka nr 907 (Wielowieś Toszek, Rudziniec). Przez gminę przebiegają linie kolejowe Opole-Katowice oraz Katowice - Kędzierzyn-Koźle a takŝe szlak wodny - Kanał Gliwicki z dwoma śluzami DzierŜno i Rudziniec połączenie ośr. Kędzierzyn-Koźle i miasta Gliwice z rzeką Odrą. Gmina składa się z 17 sołectw: Bojszów, Bycina, Chechło, Kleszczów, Ligota Łabędzka, Łany, Łącza, Niekarmia, Niewiesze, Pławniowice, Poniszowice, Rudno, Rudziniec, Rzeczyce, Słupsko, Taciszów, Widów. Gmina Rudziniec graniczy od północy z gminą Toszek, od wschodu z gminami Pyskowice oraz Gliwice, a od południa z gminą Sośnicowice. Zachodnia granica pomiędzy gminą Rudziniec, a gminami Bierawa, Kędzierzyn-Koźle i Ujazd stanowi równocześnie granicę pomiędzy województwem śląskim i opolskim.

7 6 Odległość Rudzińca o d poszczególnych miastami wynosi: Katowice - 59 km, Kraków km, Wrocław km, Łódź km, Warszawa km, Poznań km. PołoŜenie gminy w regionie jest korzystne dla jej rozwoju. Wpływ na to mają szczególnie: usytuowanie w pobliŝu Gliwic duŝego miasta przemysłowego z bogatym zapleczem naukowym i technicznym, niewielka odległość do stolicy województwa Katowic oraz miast województwa opolskiego tj. Ujazdu, Kędzierzyna Koźla jak i Opola. Istniejący stan zagospodarowania terenu Rudziniec jest gminą rolno-leśną. Posiada dobre warunki komunikacyjne zarówno z obszarami zewnętrznymi na kierunku: północny-zachód południowy-wschód poprzez autostradę A4 (Wrocław Kraków); zachód wschód poprzez drogi krajowe nr 40 o kierunku Kędzierzyn Koźle Pyskowice i nr 88 z Wrocławia na Bytom, Kraków, jak i siecią dróg wojewódzkich, powiatowych i gminnych. Przez teren gminy przebiegają linie kolejowe: - magistralne, dwutorowe pasaŝersko - towarowe, zaliczone do korytarzy transportowych E30/CE30 nr 132 Bytom Wrocław Główny oraz nr 137 Katowice - Legnica. Istotne znaczenie, szczególnie dla dojeŝdŝających do pracy miała i ma pasaŝerska linia kolejowa PKP relacji (Wrocław) Opole Strzelce Opolskie Gliwice, - pierwszorzędne, dwutorowe, towarowe nr 152 (Paczyna Lubliniec, nr 153 (Toszek Północny Rudziniec Gliwicki - magistralna, jednotorowa, towarowa nr 199 Rudziniec Gliwicki Kędzierzyn Koźle. Cechą charakterystyczną dla wszystkich 17 wsi gminy jest skupiona uporządkowana zabudowa stworzona na bazie pierwotnych ulicówek, aŝ do dzisiejszych struktur wieloulicznych. Największym sołectwem jest Rudziniec - siedziba Gminy = 1600 mieszkańców potem Rudno (1058 mieszkańców), Bojszów (965 mieszkańców), Bycina (878 mieszkańców), Kleszczów (844 mieszkańców), Pławniowice (819 mieszkańców). Pozostałe 11 wsi mieści się w przedziale od 586 mieszkańców (Rzeczyce) do 133 mieszkańców (Niekarmia). Wsie otaczają kompleksy gruntów rolnych oparte o lasy, wypełniające dystanse między wsiami. Największe kompleksy lasów grupują się w południowej części gminy.

8 7 1.f. Zakres zmian obowiązującego Studium. Wnioski do zmiany Studium. Dotychczasowe załoŝenia rozwoju gminy ujęte w zmienianym Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania (uchwała nr XXXIII/382/02 z r) a takŝe w Strategii Rozwoju na lata z roku 2008 pozostają aktualne i przyjęte w niniejszej zmianie Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania. Docelową misję Gminy określono jako: Gmina połoŝona na pograniczu województwa śląskiego i opolskiego, bogata w wartości przyrodnicze i kulturowe, atrakcyjna dla zamieszkiwania, rekreacji i wypoczynku oraz do inwestowania w oparciu o główny układ komunikacyjny i warunki wodne. Kierunki rozwoju gminy określone w Studium... z 2002 r pozostają aktualne i dotyczą: - wyrównywania niedoborów w infrastrukturze społecznej i technicznej, - usprawnienia komunikacji - podnoszenia jakości zamieszkania i funkcjonowania sołectw. W ramach realizacji polityki przestrzennej po przeprowadzonych analizach aktualności obowiązujących miejscowych planów oraz przyjęciu 188 wniosków zmiany planów, Gmina podjęła decyzję o zmianie obowiązującego Studium. Zakres tych zmian dotyczy w przewaŝającej mierze zurbanizowanych obszarów poszczególnych sołectw. Nie narusza w Ŝadnym wypadku zwartych kompleksów gruntów rolnych, dolin potoków i rzeki Kłodnicy z ich łąkami oraz terenów leśnych. W większości wnioski dotyczą jednostkowej zmiany istniejących terenów rolnych na budownictwo mieszkaniowe i mieszkaniowo usługowe, w bezpośrednim sąsiedztwie lub w lukach istniejących terenów zabudowanych i uzbrojonych. Pozostałe wnioski są związane z realizacjami poza mieszkaniowo usługowymi i dotyczą: - zmiany przeznaczenia zapisanego w obowiązującym studium jako : usługi przemysłowe na usługi produkcyjne w Bojszowie, Pławniowicach i Bycinie, - wyodrębnienia pasa drogi wewnętrznej w Rzeczycach zgodnie z faktycznym jej przebiegiem - po istniejącej miedzy, - wyodrębnienia terenu na boiska i tereny sportowe w Rzeczycach, Łaskarzówce i Kleszczowie, - powiększenia istniejącego cmentarza w Pławniowicach w kierunku wschodnim o ~ 0,4 ha z terenów uŝytków rolnych V klasy bonitacyjnej, - uregulowania istniejących w zmienianym Studium... nieścisłości dotyczących rozgraniczenia terenów o róŝnym uŝytkowaniu np. LAS UPRAWY ROLNE, takŝe nieprawdziwych oznaczeń np. uprawy rolne na istniejącym lesie lub odwrotnie. Wykaz wniosków jest załączony do dokumentacji zmian Studium....

9 8 2 Analiza i ocena elementów środowiska 2.a Istniejący stan środowiska oraz potencjalne zmiany tego stanu w przypadku braku realizacji projektowanych zmian 2.a.a. Charakterystyka środowiska wg poszczególnych elementów Rzeźba terenu Gmina Rudziniec w podziale na regionalne jednostki geomorfologiczne wg Gilewskiej le- Ŝy w całości w obrębie prowincji NiŜ Środkowoeuropejski, podprowincji Niziny Środkowopolskie, makroregionu Nizina Śląska, mezoregionu Kotlina Racibroska. W podziale geomorfologicznym wg Klimaszewskiego cała gmina jest połoŝona w strefie alpejskiej, prowincji Kotliny Podkarpackie, podprowincji Kotliny Podkarpackie Zachodnie, makroregionu Kotlina Raciborsko-Oświęcimska. W podziale fizyczno-geograficznym wg Kondrackiego gmina Rudziniec połoŝona jest w obrębie dwóch prowincji: NiŜu Środkowoeuropejskiego oraz WyŜyn Polskich. Większa część gminy leŝy w obrębie prowincji NiŜ Środkowoeuropejski, podprowincji Niziny Środkowopolskie, makroregionu Nizina Śląska i mezoregionu Kotlina Raciborska, mającej na obszarze gminy swój północno-wschodni koniec. Niewielki fragment na południowo-wschodnim krańcu gminy naleŝy do prowincji WyŜyny Polskie, podprowincji WyŜyna Śląsko-Krakowska, makroregionu WyŜyna Śląska, mezoregionu WyŜyna Katowicka. Obszar Kotliny Raciborskiej wznosi się na wysokość m n.p.m. Dno kotliny połoŝone jest 200 m n.p.m., wypełniają je piaski i Ŝwiry. Północno-wschodnią część Kotliny Raciborskiej, w obrębie gminy Rudziniec, przecina Kanał Gliwicki. Pod względem krajobrazowym, obszar gminy moŝna scharakteryzować jako lekko sfalowany z zadawnionymi wąwozami i parowami, a takŝe dolinami rzecznymi o asymetrycznym przekroju. Obszar gminy morfologicznie naleŝy do terenów przekształconych i zurbanizowanych w wyniku działalności antropogenicznej. W wyniku eksploatacji piasku podsadzkowego dla górnictwa węglowego powstały m.in. Jezioro DzierŜno DuŜe, i Jezioro Pławniowickie, nieuŝytki i tereny zadrzewione w dolinie Kłodnicy. Wody powierzchniowe. Obszary powodziowe i osuwiskowe Gmina Rudziniec jest połoŝona w obrębie dorzecza Odry, w zlewni II rzędu rzeki Kłodnicy, będącej prawobrzeŝnym dopływem rzeki Odry. Obszar gminy odwadnia Kłodnica wraz z dopływami oraz Kanał Gliwicki. Kłodnica, główny ciek gminy, to rzeka nizinna o małym spadku i niewielkiej sile erozji. Ma swoje źródła w południowych dzielnicach Katowic, w zespole przyrodniczo-krajobrazowym

10 9 Źródła Kłodnicy. Dno doliny rzeki jest płaskie i podmokłe. Rzeka jest w znacznym stopniu zanieczyszczona. Kłodnica charakteryzuje się stosunkowo małą zmiennością przepływów jednostkowych, co jest związane z oddziaływaniem czynników antropogenicznych, głównie zbudowanych tu zbiorników wodnych. Pozostałe cieki przepływające przez gminę to dopływy Kłodnicy lewobrzeŝne: Potok Kozłówka przepływająca przez Ligotę Łabędzką, Potok Łącza przepływający przez Łączę, Potok Bojszówka przepływający przez Bojszów, Rudno i Rudziniec, Lisi Potok przepływający przez Rudziniec. oraz prawobrzeŝne: Potok Kotula, Potok Chechelski przepływający przez Chechło, Potok Toszecki przepływający przez Słupsko i Niewiesze, Poza tym obszar gminy drenowany jest licznymi ciekami wodnymi bez nazwy. Zbiorniki wodne, powstałe w dawnych wyrobiskach poeksploatacyjnych piasku podsadzkowego. - DzierŜno DuŜe o powierzchni ok. 660 ha, napełniane i uzupełniane wodami Kłodnicy i Kanału Gliwickiego, - Pławniowice o powierzchni 300 ha napełniane i uzupełniane wodami Potoku Toszeckiego. Poza tym występują mniejsze zbiorniki wodne we wsiach Słupsko, Niekarmia, Chechło, Pławniowice, Łany Małe, Rudziniec, Rzeczyce, Bycina, które pełnią funkcje gospodarcze i retencyjno - poŝarowe. W latach powstał Kanał Kłodnicki, poprowadzony wzdłuŝ biegu rzeki Kłodnicy. W latach w miejsce Kanału Kłodnickiego wybudowany został Kanał Gliwicki. Kanał o długości 40,6 km łączy ośrodki przemysłowe Górnego Śląska z drogą wodną Odry. Rozległe łąki doliny Kłodnicy oraz doliny potoków dopływów Kłodnicy z fragmentami stromych stoków stanowią niewątpliwie atut krajobrazu gminy. Zwarta zabudowa wsi i duŝe otwarte obszary między nimi potęgują wraŝenie ładu przestrzennego. W strukturze powierzchni gminy duŝy udział (zaraz po gruntach ornych i łąkach) posiadają lasy i wody. Fakt ten równieŝ uzupełnia charakter krajobrazu. Jeziora DzierŜno DuŜe i Pławniowice stanowią największe zbiorniki w tej części województwa Śląskiego. Realizacja programu zmiany Studium i jego zmian nie spowoduje zmiany krajobrazu gminy ani nie zmieni jej granic administracyjnych. W granicach gminy Kanał obsługują 2 śluzy p/n śluza Rudziniec i Śluza DzierŜno.

11 10 Obszary naraŝone na niebezpieczeństwo powodzi oraz zagroŝone osuwaniem się mas ziemnych dotyczą terenów wymienionych w ustaleniach zmiany Studium w pkt. 13 są toŝsame z zaleceniami Prognozy... i dotyczą: Obszaru potencjalnego ryzyka powodzi wywołanej wodami rzeki Kłodnicy w wyniku awarii urządzeń Kanału Gliwickiego Z- 01: wyznaczony na podstawie opracowania Studium określającym obszary bezpośredniego zagroŝenia powodzią dla obszarów nieobwałowanych w zlewniach dopływów Górnej Odry na terenie działania RZGW Gliwice, ograniczenia lub zakazy zabudowy związane są z decyzjami RZGW Gliwice. Obszaru zagroŝonego zalaniem w wyniku awarii zbiornika Słupsko w 1 i 2 strefie Z- 02/1 i Z- 02/2: wyznaczony na podstawie opracowania Ocena stanu zagroŝenia doliny cieku toszeckiego w wypadku awarii zapory czołowej zbiornika wodnego Słupsko w m. Słupsko, woj. śląskie, wykonanego przez przedsiębiorstwo doradztwa technicznego, consultingu, projektowania, usług inwestycyjnych Wodbud w Katowicach w 2003r., wprowadza się zakaz zabudowy w I strefie, zakaz budowy szybów głębinowych, zakładów chemicznych i urzędów w II strefie. Obszaru zagroŝonego podtopieniami Z - 03: wyznaczone na podstawie Mapy obszarów o wysokim ryzyku podtopień opracowanej przez Państwowy Instytut Geologiczny, udostępnionej za pośrednictwem usługi WMS na stronie zaleca się niepodpiwniczanie budynków i sytuowanie poziomu parteru budynków co najmniej 1,0 m powyŝej poziomu terenu. Dla uniknięcia zagroŝenia powodziowego określa się w zmianie Studium z zaleceniem wprowadzenia do planów miejscowych, następujące ustalenia: zwiększenie retencji korytowej głównych potoków oraz ich dopływów poprzez zabiegi związane z udroŝnieniem przepływów w obrębie koryt, mostów i przepustów w strefach przybrzeŝnych oraz w dolinach potoków i cieków, zakaz składowania jakichkolwiek odpadów, zakaz zasypywania dolin potoków i cieków wodnych, oraz zakaz zalesień i zadrzewień, zakaz lokalizacji zabudowy w dolinach potoków i cieków wodnych oraz w bezpośrednim sąsiedztwie ich koryt, zakaz grodzenia potoków i cieków wodnych, przy lokalizacji oczyszczalni lub przepompowni ścieków, wymagane jest przeprowadzenie analizy przeciwpowodziowej.

12 11 Na obszarze, występują tereny zagroŝone osuwaniem się mas ziemnych co określone jest w opracowaniu pt. Rejestr terenów zagroŝonych osuwaniem się mas ziemi na terenie powiatu gliwickiego, wykonanego w 2008r. przez Państwowy Instytut Geologiczny Oddz. Górnośląski im. St. Doktorowicza-Hrebnickiego w Sosnowcu w 2008r.: Obszary potencjalnie zagroŝone ruchami masowymi oznaczone na rysunku zmiany studium symbolami od OZ-1 do OZ-6, dotyczą miejsc w Chechle, Widowie, pomiędzy Widowem a Chechłem. Związane są stromymi zboczami doliny potoków. TakŜe wzgórza Widawskie posiadają takie zagroŝenia nie związane ze zboczem doliny. Obszary predysponowane do wystąpienia ruchów masowych oznaczone na rysunku zmiany studium symbolami od OP-1 do OP-21, dotyczą miejsc w Widowie, Chechle, Słupsku, Niekarmii, Pławniowicach i Łanach (w dolinie Kłodnicy) Ograniczenia wynikające z uwagi na zagroŝenia powstałe w wyniku osuwania się mas ziemnych, skutkują zakazem zabudowy na wyznaczonych w zmianie studium terenach. Ustalenia dotyczące uzasadnionych względami bezpieczeństwa ludzi i mienia ograniczeń, wymagać będą sprecyzowania w sporządzanych planach miejscowych. Tereny proponowane do zagospodarowania w zmianie Studium i jego zmianach zlokalizowane są poza wymienionymi obszarami zagroŝonymi powodzią, podtopieniami i osuwaniem się mas ziemnych i nie są z nimi w Ŝaden sposób związane. Warunki geologiczne i hydrogeologiczne Pod względem geologicznym gmina Rudziniec połoŝona jest w północno zachodniej części Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. W budowie geologicznej obszaru biorą udział utwory dolnego karbonu (piaskowce i zlepieńce), dolnego permu (skały osadowe), triasu (piaskowce, Ŝwiry kwarcowe), trzeciorzędu i czwartorzędu. W okolicy Poniszowic występują związane ze zlodowaceniem bałtyckim utwory eoliczne lessy i wydmy. W dolinach rzecznych występują mady i piaski. Skały karbońskie przykryte są warstwą osadów triasu. Osady te zalegają prawie poziomo, zapadając pod niewielkim kątem na północny wschód i są reprezentowane przez dwa ogniwa: pstry piaskowiec (piaski i iły) oraz margle dolomityczne i wapień muszlowy. PowyŜej skał triasowych występują osady trzeciorzędu miocenu. Osady te występują na południe od rzeki Kłodnicy. Reprezentowane są przez osady wysychającego morza iły, piaski i Ŝwiry kwarcowe. Bezpośrednio na osadach triasu występują osady czwartorzędu plejstocenu i holocenu. Plejstocen reprezentowany jest przez piaski i Ŝwiry lodowcowe i wodnolodowcowe oraz gliny zwałowe zlodowacenia środkowopolskiego oraz gliny pylaste i piaski tarasów akumulacyj-

13 12 nych zlodowacenia północnopolskiego. Najmłodszymi osadami holocenu są piaski eoliczne, osady dolin rzecznych i piaski jeziorne. W okolicach Chechła występują udokumentowane złoŝa surowców mineralnych takich jak piaski tarasów akumulacyjnych zlodowacenia północnopolskiego. Do niedawna prowadzona była równieŝ eksploatacja iłów, wydobycie miało charakter lokalny (obecnie nie jest prowadzona gospodarka wydobywcza). Niewielki południowo-zachodni fragment gminy (okolice Ligoty Łabędzkiej), połoŝony jest na terenie obszaru górniczego zlikwidowanej KWK Gliwice. Obecnie nie prowadzi się eksploatacji złóŝ węgla kamiennego, a działalność kopalni nie spowodowała wystąpienia szkód górniczych. W obrębie gminy nie występują tereny górnicze. Wody podziemne W budowie hydrologicznej gminy Rudziniec występują dwa zasadnicze poziomy wodonośne triasowy i czwartorzędowy. Poziom triasowy tworzy szczelinowo-krasowy Główny Zbiornik Wód Podziemnych nr 330 Gliwice. Zbiornik charakteryzuje się wysoką klasą czystości, izolowany jest od góry nieprzepuszczalnymi osadami trzeciorzędowymi, a średnie głębokości ujęć wynoszą 120 m, a zasoby 113 tys. m 3 /d. Obszar Gminy znajduje się w środkowej części tego zbiornika. Jego poziom jest izolowany (od góry) warstwą nieprzepuszczalnych osadów trzeciorzędowych. TakŜe zbiornik 332 subniecki kędzierzyńsko - głubczyckiej o charakterze porowym obejmuje swym zasięgiem część gminy Rudziniec. Nie jest eksploatowany w obrębie gminy. Poziom czwartorzędowy składa się z kilku mniejszych zbiorników o łącznej powierzchni 70 km 2. Wody czwartorzędowe mają niŝszą klasę czystości niŝ wody triasowe. Średnia głębokość ujęć wynosi 60 m, natomiast zasoby szacuje się na około 37 tys. m 3 / d. Ponadto Gmina Rudziniec leŝy w strefie ochronnej zbiorników wód podziemnych w utworach wapienia muszlowego GZWP 333 Opole-Zawadzkie (część zachodnia), a jej północne krańce w obrębie dolnokarbońskiego lokalnego zbiornika ZPWP Toszek. NaleŜy zaznaczyć Ŝe obszary Głównych Zbiorników Wód podziemnych wymagają wyjątkowej staranności przy planowaniu i wykonywaniu inwestycji. Jednak w przypadku przeznaczenia terenu zgodnie z ustaleniami zmiany Studium ryzyko zanieczyszczenia zbiorników wód podziemnych jest niewielkie. Zaopatrzenie w wodę Gmina jest zaopatrywana w wodę wodociągami z ujęć własnych 4 studni głębinowych. 1) Ujęcie wody Rudziniec zaopatruje w wodę sołectwo Rudziniec i stację pośrednią Rudno, która dostarcza wodę do miejscowości Rudno, Bojszów, Łącza. Istnieje równieŝ moŝliwość przełączenia sieci awaryjnego zasilania miejscowości: Łany, Niewiesze, Słupsko, Poniszo-

14 13 wice, Niekarmia i Ośrodków Wypoczynkowych nad Zalewem Pławniowice. Ujęcie Rudziniec składa się z dwóch studni głębinowych ST3 i ST2 o wydajności: ST3 = 78,4 m 3 /h s = 13,75 m, ST2 = 60,0 m 3 /h s = 21 m. Inne parametry ujęcia: Produkcja wody uśredniona: 350 m 3 /dobę Zbiorniki wody zapasowej: 4*50 m 3 zbiorniki stalowe Układ mechaniczno-pompowy: pośredni Metoda dezynfekcji: Chlorowanie (podchloryn sodu) 2) Ujęcie wody Niewiesze zaopatruje w wodę sołectwa: Niewiesze, Słupsko, Poniszowice, Niekarmia, Łany i Ośrodki Wypoczynkowe nad Zalewem Pławniowice oraz istnieje moŝliwość przełączenia sieci awaryjnego zasilania miejscowości: Rudziniec, Rudno, Bojszów, Łącza. Ujęcie Niewiesze składa się z dwóch studni głębinowych: S2 i S3 o wydajności: S2 = 128 m 3 /h s=6,35 m, S3 = 100,0 m 3 /h s = 7,65 m. Inne parametry ujęcia: Produkcja wody uśredniona: 230 m 3 /dobę Zbiorniki wody zapasowej: 1*150 m 3 kwadratowy Ŝelbetonowy Układ mechaniczno-pompowy: pośredni Metoda dezynfekcji: Chlorowanie (podchloryn sodu) 3) Ujęcie wody Chechło zaopatruje w wodę sołectwa: Chechło, Widów. Ujęcie Chechło składa się z dwóch studni głębinowych: S4 i S3 bis o wydajności: S4 = 21,3 m 3 /h s=8,4 m, S3 bis = 25,0 m 3 /h, s = 21,95 m. Inne parametry ujęcia: Produkcja wody uśredniona: Zbiorniki wody zapasowej: Układ mechaniczno-pompowy: Metoda dezynfekcji: 90 m 3 /dobę 6*50 m 3 zbiorniki stalowe pośredni Chlorowanie (podchloryn sodu) 4) Ujęcie wody Pławniowice zaopatruje w wodę sołectwo Pławniowice. Ujęcie Pławniowice składa się z dwóch studni głębinowych S3 i S4 o wydajności: S3 = 75,4 m 3 /h s=16,6 m, S4 = 33,8 m 3 /h s=13,95 m. Pozostałe parametry ujęcia: - Produkcja wody uśredniona: 90 m 3 /dobę - Zbiorniki wody zapasowej: 2*50 m 3 zbiorniki stalowe - Układ mechaniczno-pompowy: pośredni - Metoda dezynfekcji: Chlorowanie (podchloryn sodu) Źródło: dane z Zakładu BudŜetowego Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Rudzińcu (za rok 2003)

15 14 UŜytkowanie terenu i gleby Powierzchnia gminy Rudziniec po korekcie granic, wynosi ha. Według danych Głównego Urzędu Statystycznego z 2005 roku prawie połowę powierzchni stanowią uŝytki rolne, niecałe 40% powierzchni gminy to lasy i grunty leśne, zaś około 14% stanowią pozostałe grunty i nieuŝytki. Większość uŝytków rolnych stanowią grunty orne (około 36% powierzchni gminy), niewielki odsetek stanowią łąki i pastwiska (odpowiednio ok. 6% i 4% powierzchni gminy). Szczegółowe zestawienie uŝytkowania terenu przedstawia poniŝsza tabela. Tabela 1 Struktura uŝytkowania terenu w gminie Rudziniec Powierzchnia w Udział % w całkowitej Wyszczególnienie ha powierzchni całkowita powierzchnia ,00 uŝytki rolne, w tym: ,42 grunty orne ,83 sady 97 0,6 łąki 953 5,94 pastwiska 649 4,05 lasy i grunty leśne ,45 pozostałe grunty i nieuŝytki ,13 Według podziału geobotanicznego Polski według Matuszkiewicz gmina OŜarowice znajduje się w obrębie działu WyŜyn Południowopolskich (C), Krainy Górnośląskiej (C.3) oraz dwóch okręgów: Okręgu Górnośląskiego Właściwego (C.3.1.) i Okręgu Rybnicko- Kędzierzyńskiego (C.3.2.). Zdecydowany obszar gminy Rudziniec połoŝony jest na terenie pierwszego z wymienionych okręgów, szczegółowiej podokręgu Gliwicko-Knurowskim (C.3.1.r). Fragmenty gminy znajdują się na obszarze Okręgu Rybnicko-Kędzierzyńskiego, dokładniej podokręgach Zdzieszowickim (C.3.2.a) i Kędzierzyńskim (C.3.2.b). Na terenie występują gleby pseudobielicowe piaszczyste i gliniaste wykształcone z piasków gliniastych o róŝnym stopniu ziarnistości. Na duŝych obszarach występują gleby brunatne wyługowane, utworzone z piasków gliniastych i luźnych oraz glin lekkich. Przed degradacją spowodowaną eksploatacją górniczą dolinę rzeczną Kłodnicy wypełniały mady brunatne i pyłowe. Zanieczyszczenie atmosferyczne, toksyczne i zawodnienia spowodowały powaŝną degradację gleb poprzez ich zakwaszenie i lokalne skaŝenia toksyczne. Oceniając gleby pod względem właściwości uprawnych naleŝy stwierdzić, Ŝe prawie wszystkie uŝytki rolne odznaczają się dobrymi warunkami do uprawy. Gleby gminy naleŝą do kompleksu Ŝytnio ziemniaczanego o III i IV klasie bonitacji. W zespole gleb ornych dominuje kompleks pszenny dobry, Ŝytni oraz Ŝytnio ziemniaczany dobry i bardzo dobry. NajwyŜszej jakości gleby występują w rejonie Chechła, Poniszowic, Widowa, Niekarmii, Słupska i Rudna.

16 15 Realizacja programu zmiany Studium i samego Studium odbędzie się kosztem uszczuplenia terenów rolnych róŝnych klas bonitacyjnych w tym najsłabszych. Realizacje te odbędą się w większości jednostkowo i w róŝnym czasie (inwestycje indywidualne). Stąd działania uszczuplające areał rolny nie będą praktycznie odczuwalne. Nie pomniejsza wartości całych kompleksów rolnych, bo dotyczyć będą ich skrajnych części sąsiadujących z terenami zainwestowanymi przy drogach istniejących, bądź w lukach budowlanych. Wybrane elementy klimatu Według rejonizacji klimatycznej Polski E. Romera rozpatrywany obszar znajduje się w zasięgu klimatu wyŝyn środkowych - Kraina Śląsko-Krakowska. Największy wpływ na kształtowanie się pogody na tym terenie wywierają masy powietrza znad Atlantyku, co znajduje wyraz w przewadze wiatrów zachodnich. Zimą i jesienią obserwuje się na ogół wiatry południowo-zachodnie, południowe i zachodnie, wiosną i latem zachodnie i południowo-zachodnie. Wiatry ze wschodu pojawiają się z reguły wiosną i jesienią. NajniŜsze temperatury odnotowano w styczniu i grudniu, a najwyŝsze w lipcu. Średnia temperatura w ciągu roku wynosi 7,8 C. NajwyŜsze średnie temperatury powietrza przypadają na lipiec i sierpień (powyŝej 18 o C), a najniŝsze na styczeń i luty (około 1 o C). Średnia roczna temperatura powietrza wynosi 8,5 0 C. Średnie roczne sumy opadów w latach wynosiły 630 mm. NajwyŜsze opady miesięczne obserwowane są w lipcu (94 mm) a najniŝsze przypadają na styczeń (20 mm). Średnia wilgotność względna powietrza wynosi około 80% Średnie zachmurzenie nie zmienia się w sposób zasadniczy w skali roku, wynosi od 4,2 o w lipcu do 6 o w listopadzie. Średnioroczna prędkość wiatru wynosi około 3,0 m/s. NajwyŜsze średnie prędkości notowane są w styczniu i marcu (3,5 m/s), a najniŝsze w lipcu i sierpniu (2,5 m/s). Okres wegetacji trwa dni, od kwietnia do listopada. Zgodnie z podziałem na dzielnice klimatyczne R. Gumińskiego obszar ten leŝy w obrębie dzielnicy podsudeckiej. Liczba dni z przymrozkami wynosi , a dni z pokrywą śnieŝną Realizacja programu zmiany Studium nie będzie miała zasadniczego wpływu na klimat. Zanieczyszczenie powietrza Stan zanieczyszczenia powietrza jest określany przez Śląski Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Katowicach. Stan sanitarny powietrza atmosferycznego na tym obszarze kształtowany jest lokalną emisją pyłów i gazów z indywidualnych gospodarstw domowych

17 16 (tzw. niska emisja), zakładów produkcyjno - usługowych oraz przez emisję zanieczyszczeń pochodzącą z obszarów sąsiednich. Znaczny wpływ na stan sanitarny powietrza mają ciągi komunikacyjne, wzdłuŝ których koncentruje się emisja spalin i hałasu. W zakresie skaŝenia atmosfery gmina Rudziniec na tle pozostałych gmin posiada korzystne warunki, leŝy poza zasięgiem stref uciąŝliwych zakładów przemysłowych. Zanieczyszczenie powietrza charakteryzuje się występowaniem wartości w granicach norm dopuszczalnych. Jedynie obserwuje się przekroczenia wartości dopuszczalnych dla pyłu zawieszonego i benzo-a-pirenu. W ocenie globalnej zanieczyszczenia powietrza województwa śląskiego nale- Ŝy stwierdzić, Ŝe omawiany obszar naleŝy do mniej zanieczyszczonych terenów. NajbliŜsza stacja monitoringu to Gliwice, ul. Mewy 34. Z raportu tej stacji dla miesięcy 01, 02 i r. odczytywano wartości, które zawiera załączona tabela. Porównując cztery parametry mieszczące się w granicach i powyŝej poziomu dopuszczalnego z danymi stacji Zdzieszowice (koksownia woj. Opolskie) dla tego samego okresu; są one co najmniej dwukrotnie do czterokrotnie niŝsze. Gmina Rudziniec w stosunku do miasta Gliwice - z tytułu mniejszej ilości źródeł zanieczyszczenia ( mniejsze ilości gospodarstw domowych i innych obiektów opalanych węglem ) posiada prawdopodobnie wartości jeszcze niŝsze (od Gliwickich). Na wielkość zanieczyszczeń powietrza w Rudzińcu nakłada się wpływ ze strony zachodniej od Zdzieszowic, a takŝe od Gliwic i Kędzierzna Koźla. Dla poprawy tego stanu, ustalenia zmiany Studium powinny załoŝyć, Ŝe sukcesywna zmiana istniejących instalacji i realizacja nowych, powinny mieć sprawność nie mniejszą niŝ 80 %. Odrębnym zagadnieniem jest zanieczyszczenie powietrza związane z komunikacją samochodową, szczególnie z trasami tranzytowymi tj. autostradą A4, drogami Krajowymi i Wojewódzkimi, tj. nr 88, nr 40 i nr 907. Wzrastający ruch na tych drogach, zwiększy udział zanieczyszczeń, a szczególnie benbenzo-a-pirenu. Aktualnie dla obszaru gminy Rudziniec brak jest danych do określenia tego zjawiska. W tabeli 2 zaprezentowano szacunkowe wielkości emisji substancji do atmosfery w 2002 roku na terenie gminy Rudziniec, pochodzące z Programu Ochrony Środowiska.

18 17 Tabela 2 Szacunkowa wielkość emisji substancji do atmosfery na terenie Całkowita Emisja substancji z uwzględnieniem udziału poszczególnych sektorów budynków i struktury zuŝycia paliw emisja roczna [Mg/rok] Lp. Rodzaj substancji [Mg/rok] Mieszkalno-inwentarski Sektor Sektor wytwórczości i mieszkalnogospodarski mieszkaniowy 1 SO 2 135, ,790 8,305 0,418 2 NO x 28,760 26,908 1,763 0,089 3 CO 733, ,143 44,945 2,263 4 Pył 1018, ,920 62,420 3,143 PowyŜsza tabela obrazuje przewaŝający udział w łącznej emisji substancji ze źródeł grzewczych zainstalowanych w budynkach mieszkalnych. Energetyczne spalanie paliwa stałego w kotłach, które jest źródłem emisji pyłów i gazów do powietrza, wpływa negatywnie stan powietrza i prowadzi do przekroczeń wartości dopuszczalnych dla pyłu zawieszonego PM10 oraz benzo(a)pirenu. W aktualizacji Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Gliwickiego na lata z uwzględnieniem perspektywy na lata podano maksymalne stęŝenie SO 2 i NO 2 w gminie Rudziniec w 2009 roku. Maksymalne stęŝenie SO 2 w gminie wyniosło 37,0 mg/m 3, zaś NO 2 49,0 mg/m 3. Jednak ze względu na brak bardziej szczegółowych informacji o zanieczyszczeniach gminy, a takŝe jedynie szacunkowe wartości dla 2002 roku, powyŝszych wartości nie da się porównać. Na terenie Gminy znajduje się największa w powiecie gliwickim ferma trzody chlewnej w Rzeczycach na ok tuczników oraz ferma trzody chlewnej w Sierakowicach z filią w Bojszowie ze stadem podstawowym liczącym 550 jednostek, które stanowią duŝą uciąŝliwość zapachową. Gnojowica z fermy w Rzeczycach, po sezonowaniu w osadnikach i rozcieńczalni, rozwoŝona jest na własnościowe pola uprawne oraz na wydzierŝawione czasowo areały innych rolników zgodnie z zawartymi umowami. Z fermy w Bojszowie, gnojowica po fazie uzdatniania rozwoŝona jest na pola wokół tej fermy (180 ha w obrębie byłego gospodarstwa PGR Dąbrówka ). Promieniowanie elektromagnetyczne Przez obszar gminy przebiegają linie elektroenergetyczne dwóch właścicieli : 1) Vattenfal Distribution Poland S.A., 2) Polskie Sieci Elektroenergetyczne Południe S.A.. ad. 1. Na terenie Gminy, w tym w rejonach istniejącej zabudowy zlokalizowane są istniejące: - dwutorowa linia napowietrzna WN 110kV relacji Huta Łabędy Blachownia, Łabędy Blachownia, która stanowi własność i jest w eksploatacji Vattenfal Distribution Poland S.A,

19 18 - linie napowietrzne i kablowa SN 20kV, - linie napowietrzne i kablowe oświetlenia ulicznego nn, - stacje transformatorowe sn/nn. Właściciel tych linii wskazuje, Ŝe wszelkie zmiany zagospodarowania przestrzennego terenu pod liniami 110kVoraz w odległościach poziomych mniejszych niŝ 15,0 od skrajnych przewodów tych linii, naleŝy projektować w oparciu o aktualne przepisy odrębne i uzgodnić kaŝdorazowo z właścicielem sieci tj. Vattenfal Distribution Poland S.A, NaleŜy równieŝ zabezpieczyć pasy ochronne wolne od zagospodarowania i zadrzewienia wzdłuŝ linii napowietrznych i kablowych (tzw. strefy techniczne umoŝliwiające eksploatację sieci napowietrznych m. in. z uwzględnieniem dojazdu do stanowisk słupowych) zgodnie z Przepisami odrębnymi oraz uzgodnić kaŝdorazowo z właścicielem sieci tj. Vattenfal Distribution Poland S.A. Vattenfal dopuszcza zagospodarowanie terenu w strefach ochronnych linii WN, SN i nn po kaŝdorazowym uzgodnieniu z nim szczegółowej lokalizacji obiektów. ad.2. Obszar krzyŝują będące w eksploatacji PSE-Połdnie S.A. linie elektroenergetyczne: - 220kV relacji Łagisza- Blachownia, - dwutorowa 400kV relacji Wielopole- Joachimów, Wielople - Rokitnica. Sposób zagospodarowania terenów pod ww. liniami i w ich pobliŝu powinien uwzględniać wymogi określone w przepisach odrębnych. Plany rozwojowe PSE Operator S.A. wnoszą o wprowadzenie do zmiany Studium zapisów umoŝliwiających budową nowej Trójtorowej linii elektroenergetycznej 2x400kV + 220kV ze strefą technologiczną 70 metrów (po 35 metrów z kaŝdej strony od osi linii) po trasie istniejącej linii 220kV relacji Łagisza Blachownia.. Istniejąca obecnie jednotorowa linii 220kV relacji Łagisza Blachownia zostanie w przypadku realizacji podanej powyŝej inwestycji rozebrana. Dopuszcza się takŝe odbudowę, rozbudowę i nadbudowę istniejącej linii oraz linii wybudowanej na jej miejscu. Realizacja inwestycji po trasie istniejącej linii nie wyklucza moŝliwości rozmieszczenia słupów oraz podziemnych i nadziemnych obiektów i urządzeń niezbędnych do korzystania z linii w innych niŝ dotychczasowych miejscach. W pasie o szerokości 80 metrów dla istniejącej linii 400kV (po 40 m. z kaŝdej strony licząc od osi linii mierząc poziomo i prostopadle do osi) oraz 70 metrów mierzonej podobnie dla planowanej do przebudowy linii 220kV nie naleŝy budować budynków mieszkalnych i lokalizować obiektów (terenów) przeznaczonych na stały pobyt ludzi Warunki lokalizacji w w ww. strefie pozostałych obiektów budowlanych wymagają kaŝdorazowego indywidualnego uzgodnienia

20 19 z PSE-Południe S.S.. Zabrania się sadzenia roślinności wysokiej pod linią i w odległości do 10,0m. od rzutu poziomego skrajnego przewodu. Projekt zmiany Studium uwzględnia przebiegi istniejących i projektowanych linii z zachowaniem zalecanych warunków. Wobec faktu ich przebiegu w stanie istniejącym i ponadlokalnej funkcji w studium gminy, moŝna tylko chronić nowoprojektowane obiekty przed ich oddziaływaniem. W zmianie Studium nie przewiduje się nowych realizacji w strefach ochronnych w/w linii. Hałas Najsilniejszym źródłem hałasu na terenie gminy są ciągi komunikacji drogowej oraz kolejowej. Komunikacja drogowa daje ciągłą uciąŝliwość wyŝszą w ciągu dnia, niŝszą nocą Dźwięki dobiegają od autostrady A-4, dróg krajowych nr 88 i40, drogi wojewódzkiej nr 907 oraz od głównych dróg powiatowych. Szlaki kolejowe to: linie międzynarodowa, zaliczona do korytarzy transportowych E30/CE 30, magistrale dwutorowe pasaŝersko towarowe. Są to linia nr 132 Bytom-Wrocław, linia nr 137 Katowice Legnica. Pozostałe linie to linie towarowe nr-152 Paczyna-Lubliniec, linie: - nr 153 Toszek Północny-Rudziniec Gliwicki, pierwszorzędne dwutorowe: - nr 199 Rudziniec Gliwicki Kędzierzyn Koźle KKA, magistrala jednotorowa. Linie kolejowe są źródłem uciąŝliwości nieciągłej. Punktowych ponadnormatywnych źródeł hałasu w gminie nie ma. Na podstawie materiału udostępnionego przez GDDKiA w Katowicach dotyczącego Map akustycznych dla dróg krajowych o natęŝeniu ruchu SDR większym niŝ pojazdów na dobę dla ciągu autostrady A-4 na odcinku Nogawczyce - Katowice (opracowanie z 2007r.), stwierdzić moŝna, Ŝe w pasie o szerokości 1000m (500m od osi w obie strony) mieszczą się izolinie imisji od ponad 75dB do 60dB>. W ustaleniach zmiany Studium nie ma nowych terenów do zagospodarowania w obrębie tych stref. W zakresie 55-60dB, w obręb tej strefy wchodzę fragmenty istniejącej zabudowy wsi Kleszczów. Pławniowice i Chechło. Dla ograniczenia hałasu w Kleszczowie wymagane jest przedłu- Ŝenie ekranów akustycznych w kierunku zachodnim do lasu. Ochrona wsi Pławniowice, wymaga realizacji ekranów po północnej stronie A-4, na wysokości istniejących odsłoniętych obecnie zabudowań. Dopuszczalne wartości poziomu hałasu w środowisku określa Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. z 2007 r. nr 120, poz. 826). Wartości obowiązujące dla omawianych i są-

21 20 siednich terenów w odniesieniu do jednej doby przedstawiono w poniŝszej tabeli. Pozostałe wartości znajdują się w ww. Rozporządzeniu. Dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku powodowanego przez poszczególne grupy źródeł hałasu z wyłączeniem hałasu powodowanego przez starty, lądowania i przeloty statków powietrznych oraz linie elektroenergetyczne, wyra- Ŝone wskaźnikami L Aeq D i L Aeq N, które to wskaźniki maja zastosowanie do ustalania i kontroli warunków korzystania ze środowiska, w odniesieniu do jednej doby. Lp. Funkcja lub przeznaczenie terenu 1 Strefa ochronna A uzdrowiska Tereny szpitali, domy opieki społecznej Tereny zabudowy związanej ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieŝy 2 Tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej Tereny zabudowy związanej ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieŝy Tereny domów opieki społecznej Tereny szpitali w miastach 3 Tereny zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej i zamieszkania zbiorowego Tereny zabudowy zagrodowej Tereny rekreacyjno-wypoczynkowe Tereny mieszkaniowo-usługowe 4 Tereny w strefie śródmiejskiej miast powyŝej 100 tys. mieszkańców Dopuszczalny poziom hałasu drogi lub linie kolejowe Dzień Noc T=8h T=16h pozostałe obiekty i grupy źródeł hałasu Dzień NocT=1h T=8h 50 db 45 db 45 db 40 db 55 db 50 db 50 db 40 db db 55 db 45 db 65 db 55 db 55 db 45 db Ustalenia zmiany Studium w zakresie ochrony przed hałasem polegają na propozycji ograniczenia ruchu tranzytowego w terenach mieszkaniowych (obwodnice Byciny i Niewiesza w ciągu drogi krajowej nr-40) oraz na zastosowani ekranów i zieleni izolującej. Wybrane elementy klimatu Według rejonizacji klimatycznej Polski E. Romera rozpatrywany obszar znajduje się w zasięgu klimatu wyŝyn środkowych - Kraina Śląsko-Krakowska. Największy wpływ na kształtowanie się pogody na tym terenie wywierają masy powietrza znad Atlantyku, co znajduje wyraz w przewadze wiatrów zachodnich.

22 21 Zimą i jesienią obserwuje się na ogół wiatry południowo-zachodnie, południowe i zachodnie, wiosną i latem zachodnie i południowo-zachodnie. Wiatry ze wschodu pojawiają się z reguły wiosną i jesienią. NajniŜsze temperatury odnotowano w styczniu i grudniu, a najwyŝsze w lipcu. Średnia temperatura w ciągu roku wynosi 7,8 C. NajwyŜsze średnie temperatury powietrza przypadają na lipiec i sierpień (powyŝej 18 o C), a najniŝsze na styczeń i luty (około 1 o C). Średnia roczna temperatura powietrza wynosi 8,5 0 C. Średnie roczne sumy opadów w latach wynosiły 630 mm. NajwyŜsze opady miesięczne obserwowane są w lipcu (94 mm) a najniŝsze przypadają na styczeń (20 mm). Średnia wilgotność względna powietrza wynosi około 80% Średnie zachmurzenie nie zmienia się w sposób zasadniczy w skali roku, wynosi od 4,2 o w lipcu do 6 o w listopadzie. Średnioroczna prędkość wiatru wynosi około 3,0 m/s. NajwyŜsze średnie prędkości notowane są w styczniu i marcu (3,5 m/s), a najniŝsze w lipcu i sierpniu (2,5 m/s). Okres wegetacji trwa dni, od kwietnia do listopada. Zgodnie z podziałem na dzielnice klimatyczne R. Gumińskiego obszar ten leŝy w obrębie dzielnicy podsudeckiej. Liczba dni z przymrozkami wynosi , a dni z pokrywą śnieŝną Świat roślinny i zwierzęcy Szata roślinna jest w duŝym stopniu zmieniona wskutek działalności człowieka. Rejon charakteryzuje duŝa mozaika siedlisk z dominującymi zbiorowiskami synantropijnymi tj. mideralnymi i segetalnymi. Na terenie gminy przewaŝa krajobraz wiejski z kompleksami intensywnie uŝytkowanych gruntów ornych, łąk i pastwisk. Rozległe kompleksy pól i łąk połoŝonych w bez-

23 22 pośrednim sąsiedztwie lasów oraz zadrzewienia śródpolne stwarzają dogodne warunki bytowania drobnej zwierzyny i ptactwa. Obszary w całości zajęte przez uprawy zbóŝ są całkowicie pozbawione roślinności naturalnej. Wśród chwastów występujących w obrębie upraw i na ich obrzeŝach wymienić naleŝy: rumianek (Mathcaria chamomila), bodziszek kosmaty (Geranium molle), chaber bławatek (Centaurea cyjanus), rzodkiew (Raphanus raphanistrum), fiołek polny (Viola arvensis), maruna bezwonna (Tńpleurospermum inodorum), niezapominajka polna (Myosotis arvensis), skrzyp (Equisetum arvense) i tobołki polne (Thlaspi arvense). Wszystkie gatunki roślin naczyniowych pojawiające się poza monokulturą zboŝową to roślinność synantropijna, głównie związana z siedliskami ruderalnymi. Są wśród niej typowe nitrofilne gatunki takie jak: bylica (Arthemisia vulgars), turzyca omszona (Carex hirta), bniec biały (Melandnum album), trzcinnik piaskowy (Calamagrostis epigeios), tasznik (Capsella bursa-pastoris), ostroŝeń polny i lancetowaty (Cirsium arvense i C. lanceolatum), wrotycz (Tanacetum vulgare). Niektóre obszary gminy zajęte są przez zbiorowiska łąkowe z klasy Molinio- Arrhenatheretea, o zróŝnicowanym stopniu uŝytkowania, a co za tym idzie, równieŝ zróŝnicowanej strukturze i składzie gatunkowym. Zbiorowiska łąkowe często sąsiadują z monokulturami zboŝowymi oraz typowymi nieuŝytkami z wyraźnie zaznaczonym procesem sukcesji w kierunku zbiorowiska leśnego. Na prawidłowo uŝytkowanych łąkach z rzędu Arrhenatheretalia, z dobrze zachowanym składem gatunkowym, świadczącym o nie zaburzonej równowadze fitocenotycznej zbiorowiska występują: kłosówka miękkolistna (Holcus lanatus), szczaw łąkowy (Rumex acetosa), babka lancetowata (Plantago lanceolata), tomka wonna (Anthoxanthum odoratum), kosmatka wielokwiatowa (Luzula multifiora), skrzyp łąkowy (Equisetum pratense), gwiazdnica (Stellaria media), wyczyniec łąkowy (Alopecurus pratensis), przełącznik oŝankowy (Yeronica chamaedrys), mniszek lekarski (Taraxacum officinale), kupkówka (Dactylis glomerata), jaskier łąkowy (Ranunculus acris), wyka łąkowa (Vicia cracca), rajgras wyniosły (Arrhenatherum elatius), rzeŝucha łąkowa (Cardamine pratensis) i firletka postrzępiona (Lychnis flos-cuculi). W niewielkich zagłębieniach terenu, charakteryzujących się większą wilgotnością podłoŝa rozwinęły się fragmenty podbagnionej łąki z sitowiem leśnym (Scirpus sylvaticus), sitem rozpierzchłym (Juncus effusus) i turzycą (Carex fusca). NieuŜytki zaś porośnięte są roślinnością ruderalną w tym: pokrzywą (Urtica dioica), podbiałem (Tussilago farfara), ostroŝeniem polnym (Cirsium arvense) itp. WyŜszą warstwę stanowią liczne siewki oraz podrost składający się jaworów, jesionów i klonów jesionolistnych. Niektóre fragmenty zbiorowisk łąkowych stanowią przykład fitocenoz poddanych zbyt intensywnym zabiegom gospodarczym, głównie nadmiernemu wypasowi. Spowodowało to daleko posunięte niekorzystne zmiany siedliska, a zarazem degradację biocenozy. Nazbyt intensywne wydeptywanie powoduje zmianę porowatości wierzchniej warstwy gleby, gorsze jej przewietrza-

24 23 nie, zmienione warunki wilgotnościowe, zakwaszenie i wyjałowienie siedliska. Wszystko to połączone ze wgryzaniem do powierzchni gleby roślin budujących ruń łąkową, prowadzi do nieodwracalnych zmian w składzie florystycznym danej fitocenozy, tj. eliminowania najwraŝliwszych, a zarazem gospodarczo najwartościowszych gatunków np. motylkowych i traw miękkolistnych oraz ekspansji roślin odporniejszych, za to przyczyniających się do dalszej postępującej degradacji siedliska. Oprócz niektórych, najodporniejszych gatunków łąkowych wymienionych wcześniej, występują gatunki charakterystyczne dla siedlisk uboŝszych, np.: bliŝniczka psia trawka (Nardus stńcta), starzec jakubek (Senecio jacobea), stokłosa miękka (Bromus mollis), szczaw polny (Rumex acetosella), Ŝycica trwała (Lolium poronne), koniczyna biała (Trifolium repens), stokrotka (8e///s perennis), babka zwyczajna i lancetowata (Plantago major i lanceolata), przełącznik oŝankowy (Yeronica chamaedrys), kostrzewy (Festuca rubra i F. ovina}, tomka wonna (Anthoxanthum odoratum}, pięciornik gęsi i rozesłany (PotentiIIa anserina i P. reptans), ostroŝeń polny (Cirsium arvense), podbiał (Tussilago farfara) i inne. Niewielkie fragmenty obszaru gminy mają charakter nieuŝytków lub nawet typowych przykładów siedlisk ruderalnych. Porośnięte są one przez ubogą roślinność nitrofilną i inną najmniej wymagającą w stosunku do siedliska. W jej skład wchodzą m.in. bylica (Artemisia vulgaris), pokrzywa (Urtica dioica), podagrycznik (Aegopodium podagraria), wrotycz (Tanacetum vulgare), trzcinnik piaskowy (Calamagrostis epigeios), szczaw kędzierzawy (Rumex chspus), przytulia czepna (Galium aparine) i nawłoć kanadyjska (Solidago canadensis). Sporadycznie występują niewielkie fragmenty ubogich gatunkowo fitocenoz o charakterze i składzie zbliŝonym do muraw psammofilnych. Stwierdzono tam obecność takich gatunków jak: szczotlicha siwa (Corynephorus canescens), Jastrzębiec kosmaty (Hieracium pilosella), kostrzewa owcza (Festuca ovina), bliźniczka psia trawka (Nardus stricta), sporek polny (Spergula arvensis), iglica pospolita (Erodium cicuta-ńum), rogownica polna (Cerastium arvense) i innne. Zbiorowiska leśne tworzy głównie bór sosnowy lub mieszany. Jest to fitocenoza zespołu Querco-Pinetum, z bardzo dobrze zachowanym drzewostanem sosnowo-dębowym i nieco zuboŝałym, ale typowo borowym, runem, w skład którego wchodzą: śmiałek pogięty (Deschampsia flexuosa), borówka czernica (Vaccinium myrtiius), pszeniec leśny (Melampyrum sylvaticum), orlica (Pteridium aquilinum) i malina (Rubus idaeus). W warstwie krzewów występuje podrost dębu (Quercus robur), jarząb pospolity (Sorbus aucuparia) i bez czarny (Sambucus nigra). W wilgotnych obniŝeniach terenu, stanowiących doliny przepływających cieków występują kompleksy roślinności hydrofilnej, takiej jak - szuwar trzcinowy (Phragmitetum communis), szuwar wielkoturzycowy (Caricetum gracate) oraz łęgi o bliŝej nieokreślonej przynaleŝności syntaksonomicznej z uwagi na kadłubowy charakter fitocenozy. Zbiorowiska kadłubowe to zbiorowiska z róŝnych przyczyn zuboŝałe florystycznie, powstające w warunkach naturalnych, najczę-

25 24 ściej jednak będące formą reakcji roślinności na silne jednostronne oddziaływanie człowieka. Drzewostan stanowią tu głównie wierzby kruche i białe (Salix fragilis i S. alba) oraz olchy czarne (Alnus glutinosa}. Gęsty podszyt tworzy intensywnie odnawiająca się olcha, a takŝe czarny bez (Sambucus nigra) i czeremcha (Prunus padus). W runie dominują gatunki szuwarowe: trzcina (Phragmites communis), turzyce (Carex sp.), pałka (Typha sp.), kosaciec Ŝółty (Iris pseudacorus), wierzbownica kosmata (Epilobium hirsutum) oraz gatunki związane z najwilgotniejszymi zbiorowiskami łąkowymi, takimi jak: sitowie leśne (Scirpus sylvaticus), knieć błotna (Caltha palusths), wiązówka błotna (Filipendula ulmańa). Charakterystyczny jest równieŝ bardzo silnie zaznaczony udział pokrzywy (Urtica dioica). Jej obecność, wraz z wystąpieniem trędownika (Scrophulaha nodosa), bodziszka cuchnącego (Geranium robertianum) oraz kuklika zwisłego (Geum rivale), a takŝe liczny udział gatunków szuwarowych świadczyć moŝe o florystycznych nawiązaniach zbiorowiska do zespołu łęgu jesionowo-olszowego (Circaeo-Alnetum). Wykaz rozporządzeń wojewody powołujących pomniki przyrody na terenie Województwa Śląskiego - stan na 15 września 2010r. Lp. Data utworzenia Podstawa prawna adres Wyszczególnienie - rodzaj- Nr działki Gmina Rudziniec Rozp. Nr 37/2004 Dz. U. z r. Nr 58 poz Rozp. Nr 33/2004 Dz. U. z r. Nr 56 poz Rozp. Nr 26/2004 Dz. U. z r. Nr 55 poz Rozp. Nr 25/2004 Dz. U. z r. Nr 55 poz Rozp. Nr 51/05 Dz. U. z Nr 135 poz Rozp. Nr 56/05 Dz. U. z Nr 135 poz Rudziniec ul. Gliwicka Rudziniec ul. Dębowa Bycina ul. Szkolna Taciszów ul. Gliwicka Rudziniec ul. Kanałowa 9 Rudno ul. Górna Widów - Chechło Dąb szypułkowy - grupa - 2 szt. Dąb szypułkowy Dąb szypułkowy Klon polny Dąb szypułkowy - grupa - 3 szt. Dąb szypułkowy, dąb czerwony - grupa szt. Brzoza czarna -aleja- 20 szt. 150/41, 1/2 o. Rudziniec 377/43 o. Rudziniec 27 o. Bycina 579/55 o. Taciszów 495/55 o. Rudziniec 442/40 o. Rudno 17 o. Łany

26 25 Ochrona środowiska przyrodniczego w gminie powinna opierać się o przyjęty uchwałą Nr XXVII/257/05 Rady Gminy w Rudzińcu z dnia r. (wraz z późniejszymi zmianami) Program ochrony środowiska. Skład fauny w bezpośrednim sąsiedztwie zabudowań, jest mocno ograniczony. Większe kompleksy upraw w sąsiedztwie fitocenoz leśnych charakteryzują się większą róŝnorodnością zarówno kręgowców i bezkręgowców. DuŜa, odkryta przestrzeń, w pełni sezonu wegetacyjnego pokryta zwartą wysoką darnią sprzyja występowaniu takich gatunków zwierząt, reprezentujących róŝne gromady, które preferują ten właśnie typ siedliska. Do występujących na terenie gminy ssaków naleŝą: wiewiórka (Sciurus vulgaris), jeŝ (Erinaceus europaeus), kret (Talpa europaca), łasica zwyczajna (Mustella nivalis) i nietoperz (Chiroptera). Spośród awifauny na terenie gminy Rudziniec egzystują między innymi: ptaki drapiezne jak: trzmielojad (pernis apivorus), jastrząb (accipiter gentilis), krogulec (Accipiter nisus), kania czarna (Milvus milvus), kobuz (Falco subbuteo), reprezentowana licznie jest rodzina dzieciołowatych (Picidae) oraz inne jak: skowronek (Alauda arvensis), świergotek łąkowy (Anthus pratensis), świerszczak (Locustella naevia), kuropatwa (Perdiz perdiz), bazant (Phasianus colchicus), łęczak (Tringa graloea) dymówka (Hirundo rustica), oknówka (Delichon urbica), szpak (Sturnus vulgaris), sikorka bogatka (Parus major), modraszka (Parus caeruleus), drozd śpiewak (Turdus philomeos), kos (Turdus merula), pokrzewka czarnołbista (Sylvia atricapilla), kukułka (Cuculus canorus), pliszka siwa (Motacilla alba), sójka (Garrulus glandarius), sroka (Pica pica), kruk (Corvus corax), trznadel (Emberiza citrinella) W bezpośredniej bliskości cieków i zbiorników wodnych występuje bogactwo fauny płazów i mięczaków. Swą obecność zaznaczają bardzo liczne populacje płazów jak: ropucha zwyczajna (Bufo bufo), ropucha zielona (Bufo viridis), Ŝaba wodna (Rana esculenta), Ŝaba moczarowea (Rana arvalis), Ŝaba jeziorna (Rana lessonae) i traszka zwyczajna (Triturus vulgaris). Z pośród gadów najczęsciej wystepują: Ŝmija zygzakowata (Vipera berus), zaskroniec zwyczajny (Natriz natriz), jaszczurka Ŝyworódka (Lacerta vivipara), zwinka (Lacerta agilis) i padalec zwyczajny (Anguis fragilis). Usytuowanie siedzib ludzkich w sąsiedztwie niewielkich zadrzewień sprzyja często zachodzeniu na te tereny - sarny (Caproelus caproelus), lisa (Yulpes vulpes) i przedstawicieli drobnej fauny. Dobra materialne, dobra kultury i zabytki Zgodnie z zaleceniami Śląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków naleŝy utrzymać na terenie gminy wcześniejsze zapisy dotyczące zabytków i dziedzictwa kulturowego a takŝe zabytków archeologicznych.

27 26 Wyznaczenie stref ochrony konserwatorskiej dla obszaru gminy Rudziniec dokonane zostało w oparciu o Wytyczne do opracowania problematyki ochrony wartości kulturowych wydane przez Zespół Ekspertów Międzyresortowej Komisji d/s Rewaloryzacji Miast i Zespołów Staromiejskich z 1981 r. W opracowaniu określone zostały następujące strefy ochrony konserwatorskiej : strefa A - pełnej (ścisłej) ochrony konserwatorskiej, obejmująca obszary szczególnie wartościowe, o bardzo dobrze zachowanej historycznej strukturze przestrzennej, do bezwzględnego zachowania. Strefą tą objęto obiekty wpisane do rejestru zabytków wraz z ich bezpośrednim otoczeniem. Wyznaczono ją w obrębie miejscowości: Bycina, Poniszowice, Rudno, Rudziniec, Pławniowice, strefa B - częściowej ochrony konserwatorskiej gdzie ochronie podlega utrzymanie zasadniczych elementów historycznego rozplanowania oraz charakter i skala zabudowy, strefa K - ochrony krajobrazu, strefa E ochrony ekspozycji, strefa W ochrony archeologicznej. Strefa A Zasadą nadrzędną przy podejmowaniu wszelkich działań inwestycyjnych, remontowych i konserwatorskich, pozostaje ochrona wartości kulturowych. Podejmowanie wszelkich prac w obrębie strefy wymaga wcześniejszych uzgodnień i akceptacji ze strony SłuŜby Ochrony Zabytków - Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Strefa B Strefą tą objęto zachowane wartościowe załoŝenia przestrzenne zespołów folwarcznych oraz szczególnie wartościowe układy ruralistyczne i urbanistyczne z zachowaną pierwotną zabudową. Strefę częściowej ochrony konserwatorskiej wyznaczono w obrębie miejscowości: Bycina, Chechło, Ligota Łabędzka, Niekarmia, Poniszowice, Rudziniec, Słupsko i Pławniowice. Zasadą nadrzędną jest podporządkowanie w zakresie gabarytów i skali nowej zabudowy (dotyczy to równieŝ przebudów i modernizacji budynków istniejących) skali zabudowy tradycyjnej. W obrębie wyznaczonych stref B pośredniej ochrony konserwatorskiej wszelkie uzupełnienia zabudowy, remonty, modernizacje oraz przebudowy powinny być prowadzone z opiniowaniem programu działania i projektów ze SOZ Oddział w Katowicach. Obowiązujące opinie konserwatorskie dotyczą równieŝ lokalizacji oraz skali i gabarytów nowo projektowanych obiektów, które nie powinny zakłócać charakteru zachowanej zabudowy (łącznie z układem jej rozplanowania) posiadającej wartości kulturowe. Ustalenia konserwatorskie dla strefy B obejmują równieŝ obowiązek zachowania historycznych linii zabudowy oraz przekroju ulic i zadrzewienia z historycznym podziałem na działki budowlane (w uzasadnionych przypadkach zachowania ciągłości ich historycznych podziałów). W wypadku wymiany zabudowy nie posiadającej warto-

28 27 ści zabytkowych (zuŝytej technicznie) na nową, nadzór architektoniczno - budowlany powinien wymagać nawiązania do istniejącej zabudowy tradycyjnej. Strefa K Strefę ochrony krajobrazu wyznaczono dla miejscowości: Niewiesze. Strefa E Strefa ochrony widoku sylwety wsi (z jej dominantami) i charakterystycznych jej fragmentów (z wyznaczonych miejsc i punktów widokowych oraz odcinków tras komunikacyjnych). Strefę ochrony ekspozycji wyznaczono dla miejscowości: Bojszów, Bycina, Kleszczów, Łany, Niekarmia, Niewiesze, Pławniowice, Poniszowice, Rudno, Taciszów, Widów. Na obszarze strefy szczególny nacisk naleŝy połoŝyć na ochronę zachowanych dotychczas widoków. Wszelka nowopowstająca zabudowa kubaturowa w strefie (takŝe kształtowanie wysokiej zieleni) powinna posiadać odpowiednią skalę oraz gabaryty nie zagraŝające ekspozycji widokowej zespołów zabudowy o wartościach kulturowych. Strefa W Strefa obejmuje tereny o domniemanej na podstawie badań powierzchniowych lub innych wskazówek, zawartości reliktów archeologicznych, które to obszary powinny być zastrze- Ŝone jako tereny obserwacji archeologicznej. Strefę ochrony archeologicznej wyznaczono w obrębie miejscowości: Kleszczów, Łany, Pławniowice Rudno, Taciszów. Stanowiska archeologiczne nie objęte strefą W ochrony konserwatorskiej winny mieć zachowaną strefę ochronną wokół znanego i oznaczonego na mapie miejsca znalezisk powierzchniowych. W zmianie studium podane zostały ogólne zasady ochrony dóbr kultury i krajobrazu, które powinny być ustalone w planach miejscowych: 1) Dla ochrony wartości wynikających z jednorodnych cech architektonicznych wymagane jest wprowadzenie nakazu budowy obiektów o podobnym charakterze oraz stosowanie wpisanych w krajobraz jednolitych przykryć dachowych. 2) W przypadku prowadzenia prac remontowych i adaptacyjnych, na obiektach chronionych prawem na mocy ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (wpisanych do rejestru zabytków), wymagane uzyskanie uzgodnienie Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. 3) W przypadku prowadzenia prac remontowych i adaptacyjnych, na obiektach wpisanych gminnej do ewidencji zabytków, wymagane jest uzyskanie opinii konserwatorskiej. 4) W przypadku koniecznych wyburzeń obiektów chronionych ustawą i prawem miejscowym wymagane kaŝdorazowe uzyskanie opinii konserwatorskiej oraz wykonanie dla nich koniecznej dla celów archiwalnych dokumentacji konserwatorskiej. 5) Prace ziemne w obrębie stanowisk archeologicznych, winny mieć zapewniony nadzór archeologiczny,

29 28 6) Wszelkie prace ziemne w obrębie strefy ochrony archeologicznej, powinny mieć zapewniony nadzór archeologiczny uzgodniony z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków. 7) W obrębie strefy A i B ochrony konserwatorskiej, wszelkie działania wymagają uzyskania opinii Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. 8) Punkty widokowe, wyznaczono w miejscach gdzie szczególny nacisk naleŝy połoŝyć na ochronę zachowanych dotychczas widoków. Wszelka nowo powstająca zabudowa kubaturowa widoczna z tych punktów (takŝe kształtowanie niskiej i wysokiej zieleni) powinna posiadać odpowiednią skalę oraz gabaryty wymagane dla zachowania i kształtowania ekspozycji widokowej z uwzględnieniem innych ustaleń uchwały. Pełny wykaz obiektów wg. wsi podlegający ochronie znajduje się w punkcie 5 tekstu zmiany Studium.... Program zmiany Studium nie narusza w Ŝadnym przypadku obiektów zabytkowych. W strefach ochrony konserwatorskiej realizacja tego programu spełnić musi obowiązujące dla niego warunki. 2.a.b. Skutki realizacji ustaleń projektu zmiany Studium... dla środowiska PoniŜej wymienione zostały ustalenia zmiany Studium... dotyczące realizacji jego program, zmian oraz potencjalnych oddziaływań (ewentualnych zagroŝeń) dla środowiska wg poszczególnych elementów środowiska. 1) Zasoby naturalne środowiska. Obszary chronione i wymagające ochrony. Obszar gminy Rudziniec nie posiada i nie przynaleŝy do wydzielonych obszarów przyrodniczych prawnie chronionych. Jednak waloryzacja przyrodnicza i analiza uwarunkowań naturalnych gminy wskazuje na wartości przyrodnicze, które naleŝy chronić. NaleŜą do nich: - system Doliny Kłodnicy razem z jej prawo i lewobrzeŝnymi dopływami i ich dolinami, - zwarte kompleksy gruntów ornych, które mimo przeobraŝenia dla potrzeb gospodarki rolnej, stanowią tereny o bioróŝnorodności przyrodniczej a dzięki miedzom i śródpolnym zadrzewieniom oraz otaczającym je lasom, stwarzają warunki dla zachodzących tu procesów ekologicznych, powiązanych z terenami zewnętrznymi, - kompleksy lasów takŝe stanowią powiązanie z terenami otaczającymi gminy. Gleby, w przewadze bielicowe i pseudobielicowe a takŝe mady w dolinach rzecznych i lessy w obszarze Wzgórz Widowskich (niewielkie fragmenty II klasy bonitacyjnej) stanowią kolejną wartość przyrody gminy. Lasy w przewadze państwowe o charakterze ochronnym pozostają w administracji Nadleśnictwa Rudziniec. Jeziora DzierŜno DuŜe i Pławniowice stanowią w tej części województwa największe wodne środowisko, takŝe poprzez rz. Kłodnicę i dolinę powiązaną z terenami zewnętrznymi gminy.

30 29 Wszystkie te wartościowe obszary są ustaleniami zmiany Studium... chronione. Wskutek realizacji programu zmian, zmniejszają się jedynie grunty rolne w ich brzegowych partiach przylegających do terenów juŝ zainwestowanych.] Ustalenia zakazują zmiany powierzchni terenu poprzez nadsypywanie i zasypywanie dolin potoków bądź ich fragmentów. ustalone są zasady ich ochrony przed zmniejszaniem powierzchni skaŝenia jej warstw o róŝnej głębokości, łącznie z wodami podziemnymi. Realizacja programu zmiany Studium... zgodna jest z ustaleniami i nie zmienia tych wartości. Prognozowane oddziaływani na środowisko: O/- 2) Krajobraz naturalny PrzeobraŜony w związku z osadnictwem tego rejonu o charakterze rolno leśnym, z zabudową skupioną w sołectwach. Prognozowane oddziaływani na środowisko: O 3) Klimat i hałas Ustalenia dotyczące zasad ogrzewania mieszkań i obiektów usługowych, organizacji komunikacji wewnętrznej gminy (parametry ulic, dobre nawierzchnie) oraz działania wspomagające zmniejszające hałas od dróg tranzytowych (A4, DK88 i DK40) poprzez budowę ekranów i nasadzeń zielenią izolacyjną nie powinny pogarszać warunków gminy w tym zakresie. Prognozowane oddziaływani na środowisko: O 4) Czystość powietrza Ustalenia dotyczące zalecania stosowania ogrzewania mieszkań przez kotły o sprawności przynajmniej 80%, określenia powierzchni terenu biologicznie czynnego dla terenów mieszkaniowych (nie mniej niŝ 30%), dla usług (od 15% do 50%), wskazanie ciągów zieleni izolacyjnej, organizacji sprawnej komunikacji wewnętrznej gminy powinny doprowadzić do polepszenia jakości topoklimatu i czystości powietrza w gminie szczególnie w obrębie sołectw w porze grzewczej. Prognozowane oddziaływani na środowisko: O/- 5) Promieniowanie elektromagnetyczne Ustalenia zmiany Studium... dopuszczają realizację stacji bazowych telefonii komórkowej z obowiązkiem wykonania raportu oddziaływania na środowisko z uwzględnieniem jego ochrony, w szczególności zdrowia ludzi.

31 30 Prognozowane oddziaływani na środowisko: O 6) Zasoby wodne, powierzchnia ziemi, gleby ZagroŜenie zanieczyszczenia wód, powierzchni ziemi i gleb moŝe być większe w wyniku: - wprowadzenia ścieków komunalnych i z działalnością usługowo produkcyjną bezpośrednio do wód i ziemi, - wytwarzania odpadów, - pośrednio z zanieczyszczeniem powietrza gazami i pyłami, - wypłukiwania wodami powierzchniowymi nawoŝonych gruntów rolnych, - wskutek awarii np. transportu materiałów niebezpiecznych - łatwopalnych, Ŝrących, trujących. Drogi dla transportu takich materiałów to: autostrada A4, drogi krajowe nr 88 i 40 oraz droga wojewódzka nr 907. Dla ochrony wód powierzchniowych, podziemnych, powierzchni ziemi i gleb, zmiana Studium... wprowadza ustalenia słuŝące ich ochronie. Dotyczą one:

32 31 - zakazu prowadzenia gospodarki wodno-ściekowej powodującej zanieczyszczenie wód podziemnych i powierzchniowych, w tym zakazu zrzutu ścieków bytowo-komunalnych, opadowych i innych bez oczyszczania do poziomu wymaganego w przepisach odrębnych (zasady odprowadzania i oczyszczania ścieków określa pkt ustaleń zmiany Studium... ; - nakazu ujmowania wód opadowych z trwałych nawierzchni ulic i parkingów, terenów usługowych, terenów obiektów produkcyjnych, składów i magazynów oraz ich oczyszczania do poziomu wynikającego z przepisów odrębnych. Nakaz ten obowiązuje równieŝ w wyniku remontu lub przebudowy obiektów istniejących; - nakazu budowy zabezpieczeń przed przedostaniem się substancji niebezpiecznych do wód i gruntów w przypadku awarii na terenach U, US, UP, PU parkingów i magazynów; - zakazu lokalizacji nowych zakładów o zwiększonym lub duŝym ryzyku powaŝnej awarii. W przypadku istniejących obiektów, zaliczanych do zakładów o zwiększonym ryzyku zakazuje się rozbudowy, powodującej zaliczenie do zakładów o duŝym ryzyku; - docelowo przewidziano objęcie całego obszaru siecią kanalizacji rozdzielczej i odprowadzenie do niej całości ujmowanych wód deszczowych; - zakazu składowania odpadów - zakazu gromadzenia odpadów, z wyjątkiem działalności prowadzonej na własnym terenie lub przeznaczonych do wykorzystania na tym terenie, z zastrzeŝeniem, Ŝe okres gromadzenia takich odpadów nie moŝe być dłuŝszy niŝ wynika to z obowiązujących przepisów odrębnych z zakresu gospodarki odpadami; - zakazu lokalizacji nowych zakładów o zwiększonym lub duŝym ryzyku powstania powaŝnej awarii skaŝenia gruntów niebezpiecznymi substancjami. Fakt ten wynika z ochrony dotyczącej wód poziemnych zbiornika trzeciorzędowego nr 330 Gliwice oraz zbiornika czwartorzędowego UPWP Rejonu Górnej Odry. Objaśnienie: - poprawiają istniejące środowisko + - utrzymują istniejące środowisko 0 - pogarszają istniejące środowisko

33 32 Ustalenia projektu zmiany Studium... w zakresie odprowadzenia ścieków, odpadów, wytwarzania ciepła, zapewniają ochronę środowiska w stopniu, który powinien poprawić (+) stan istniejący. 2.b. Stan środowiska na obszarach objętych przewidywanym znaczącym oddziaływaniem. Zakłada się równieŝ w ustaleniach zmiany Studium..., Ŝe w gminie powstać mogą obiekty tylko takie, których oddziaływanie na środowisko zamknie się w granicach posiadanej działki. Przy realizacji inwestycji zgodnie z zapisami zmiany Studium... nie przewiduje się znaczącego oddziaływania na środowisko. Przy przyjęciu wniosków do zmiany Studium... nie stwierdzono inwestycji o znaczącym oddziaływaniu na środowisko. Odrębnym zagadnieniem jest działalność istniejących farm tuczu szczególnie zakładu w Rzeczycach (i w Bojszowie). Obie farmy działają od lat, ostatnio na podstawie wydanych decyzji środowiskowych, z uwzględnieniem raportów dla inwestycji znacząco oddziaływujących na środowisko. Ich działalność jest monitorowana. 2.c Istniejące problemy ochrony środowiska istotne z punktu widzenia realizacji projektowanego dokumentu, w szczególności dotyczące obszarów podlegających ochronie na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r., o ochronie przyrody. Rudziniec posiada cenne obszary przyrodniczo czynne-mimo zmian jakie wprowadza w nich gospodarka człowieka. NaleŜą do nich: szczególniekompleksy lasów zajmujące tereny południowe gminy, przechodzące aŝ do KędzieŜyna Koźla, kompleksy łąk związane z dolinami rzeki Kłodnicy i potoków Kozłówka, Łącza, Chechelskiego, Toszeckiego, Bojszówki i Lisiego Potoku oraz zbiorników wodnych tak- Ŝe związanych z tą siecią wodną kompleksy pól, które w wyniku rolnej gospodarki człowieka stanowią najuboŝszy obszar przyrodniczy. Niemniej ich rozległość przy skoncentrowanej zabudowie istniejących wsi przestrzenność stanowi czynnik integrujący w/w obszary przyrodnicze i stwarzają warunki dla przemieszczania się fauny i flory, dla wzbogacenia bioróŝnorodności i zachowania ciągów ekologicznych tych obszarów z terenami zewnętrznymi. jeziora DzierŜno DuŜe (ok. 660ha) i Pławniowice (ok. 300ha).

34 33 Obszary te przyrodniczo cenne są w zmianie Studium zachowane w stanie istniejącym. Realizacja programu Studium odbędzie się wyłącznie kosztem gruntów rolnych i to w ich brzegowej części, przylegającej juŝ do terenu zainwestowanego. 2.d. Cele ochrony środowiska ustanowione na szczeblu międzynarodowym, wspólnotowym i krajowym istotne z punktu widzenia projektowanego dokumentu oraz sposoby, w jakich te cele i inne problemy środowiska zostały uwzględnione podczas opracowywania dokumentu W odpowiedzi na zawiadomienia o przystąpieniu do opracowania zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania gminy Rudziniec, Marszałek Województwa Śląskiego podaje, Ŝe na przedmiotowym obszarze występuje inwestycja celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym p.n. Budowle regulacyjne na Odrze swobodnie płynącej i w dorzeczu Warty, naprawa i modernizacja wałów w dorzeczu Odry wraz z Wartą. Wpływ tego terenu na zadania w/w jest pośredni i to w bardzo małym stopniu. Pozostałe warunki wynikające z w/w wymienionego Planu Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Śląskiego (odpowiedzi na zawiadomienia o opracowywaniu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Wojewody Śląskiego i Marszałka Województwa) dotyczą, uwzględnienia w planie ustaleń w zakresie: ochrony środowiska, przyrody, krajobrazu kulturowego, dziedzictwa kulturowego, ochrony zasobowej wód podziemnych, systemów komunikacji i infrastruktury technicznej, obszarów naraŝonych na niebezpieczeństwo powodzi oraz zagroŝonych osuwaniem się mas ziemnych, obszarów występowania udokumentowanych złóŝ kopalin cennych elementów ekologicznych struktury przestrzeni przyrodniczej, terenów zamkniętych i ich stref ochronnych Ponadto uwzględniono: wymagania mające na celu ograniczenie emisji zanieczyszczeń do powietrza wymagania ochrony środowiska przed hałasem i promieniowaniem niejonizującym, prowadzenie właściwej gospodarki odpadami. 2.e. Przewidywane znaczące oddziaływania w tym oddziaływania bezpośrednie, pośrednie, wtórne, skumulowane, krótkoterminowe i długoterminowe stałe i chwilowe oraz pozytywne i negatywne na cele i przedmiot ochrony NATURA 2000 oraz integralność tego obszaru. Realizacja inwestycji w zakresie określonym warunkami sporządzania zmianie Studium... powinna oddziaływać na środowisko bezpośrednio tylko w obrębie granic lokalizacji, tj. posiadanej działki.

35 34 Program zmian nie dotyczy terenów NATURA 2000 w sposób bezpośredni ani pośredni. Nie przewiduje się znaczącego oddziaływania na środowisko. Proponowane do realizacji inwestycje w zmianie Studium nie znajdują się w zasięgu obszaru chronionego i specjalnie chronionego w rozumieniu ustawy o ochronie środowiska oraz ochronie przyrody. Na rozpatrywanych terenach i w ich bezpośrednim sąsiedztwie nie występują chronione gatunki flory i fauny. Obszary te nie stanowią terenów lęgowych ani Ŝerowisk oraz stałego bytowania zwierząt. 3 Proponowane rozwiązania 3.a. Rozwiązania mające na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko mogących być rezultatem realizacji projektowanego dokumentu w szczególności na cele i przedmiot ochrony obszaru. 1) W projekcie zmiany studium zawarte są działania zapobiegające i ograniczające negatywne oddziaływania na środowisko. Dotyczą : wprowadzenia zapisów dotyczących polityki utrzymania i wzbogacenia bioróŝnorodności terenów gminy poprzez, utrzymanie oraz ochronę przed zmianą funkcji i uŝytkowania kompleksów pól, lasów, łąk wskazania lokalnych powiązań ekologicznych wymagających ochrony przed zainwestowaniem wprowadzenia zasad ochrony w stosunku do obiektów i zespołów zabytkowych oraz stanowisk archeologicznych 2) W zakresie ochrony wód powierzchniowych i podziemnych: - wprowadzenia zapisów dotyczących polityki ochrony zasobów wodnych - zachowania naturalnego przebiegu potoków i ich dolin - zachowania zieleni (łęgowej i zadrzewień na terenach nadbrzeŝnych potoków) - ochrony ujęć wody pitnej dot. 4 studni NA TERENIE GZWP Gliwice, - wprowadzenia zapisów dotyczących polityki w zakresie infrastruktury technicznej, dotyczącej zaopatrzenia w wodę oraz odprowadzenia i oczyszczania ścieków 3) W zakresie ochrony gleb powierzchni ziemi i krajobrazu: - wprowadzenia zapisów dotyczących polityki ochrony gleb i rolniczej przestrzeni produkcyjnej

36 35 - zakazu odprowadzenia do gruntu nieoczyszczonych ścieków bytowych i komunalnych dla zabudowy mieszkaniowej oraz wód opadowych w przypadku zespołów zabudowy usługowej i działalności gospodarczej - wprowadzenia parametrów maksymalnej wysokości zabudowy, maksymalnych wskaźników intensywności zabudowy, minimalnej powierzchni biologicznie czynnej oraz określenie minimalnych pow. Działek budowlanych - zakazu nadsypywania w sposób zmieniający konfigurację powierzchni - utrzymania dolin w swoich naturalnych granicach, zakaz zasypywania dolin - prowadzenia bezpiecznej gospodarki odpadami (zgodnie z aktualnymi wymogami przepisów). 4) W zakresie ochrony powietrza: - wprowadzenia zapisów dotyczących dąŝenia do minimalizacji zanieczyszczeń powietrza powstających w wyniku ogrzewania budynku (tzw. niskiej emisji) - wprowadzenia zapisów dotyczących ograniczenia zanieczyszczeń powietrza pochodzących z zakładów usługowych i produkcyjnych - konieczności takiego zagospodarowania terenów, które zapewni dopełnienie warunków wynikających z rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku. PoŜądane w granicach 40 db dla terenów zabudowy mieszkaniowej. Na etapie oceny projektu zmian studium trudne jest oszacowanie prac kompensacyjnych, które powinny być wykonane. Dokładne ustalenia mogą być wykonane na etapie sporządzania raportu oddziaływania na środowisko lub w przypadku wystąpienia szkody w środowisku W przypadku realizacji zabudowy mieszkaniowej i usługowej, która będzie miała charakter punktowy (uzupełnienia istniejącej zabudowy, jej dopełnienia i powiększenia w róŝnym czasie), działania te dotyczyć będą szczególnie powierzchni biologicznie czynnych, stanowiących wg. ustaleń zmiany Studium od 30% do 50% pow. działki budowlanej mieszkaniowej i najmniej 15% pow. dla realizacji budownictwa usługowego. 3.b. Cele i geograficzny zasięg dokumentu oraz cele i przedmiot ochrony obszaru NA- TURA 2000 oraz integracji tego obszaru rozwiązania alternatywne do rozwiązań zawartych w projektowanym dokumencie wraz z uzasadnieniem ich wyboru oraz opis metod dokonywania oceny prowadzącej do tego wyboru albo wyjaśnienie braku rozwiązań alternatywnych, w tym wskazania napotkanych trudności wynikających z niedostatków techniki lub luk we współczesnej wiedzy. Zasięg niniejszej prognozy dotyczy terenów połoŝonych w granicach, która nie ma nic wspólnego z siecią obszarów NATURA 2000.

37 36 Oddziaływanie na środowisko realizowanych obiektów w przewadze dotyczących zabudowy mieszkaniowej i usługowej zarówno w fazie realizacji jak i docelowego działania, posiadać będzie wymiar lokalny. W obrębie gminy Rudziniec nie ma dla nich alternatywnej lokalizacji. 4 Streszczenie w języku niespecjalistycznym Niniejsza prognoza oddziaływania na środowisko, dotyczy zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania gminy Rudziniec Prognoza ma na celu określenie prawdopodobnych skutków realizacji ustaleń zmiany studium na poszczególne elementy środowiska w ich wzajemnym powiązaniu, w szczególności na ekosystemy, krajobraz a takŝe na ludzi, dobra materialne, dobra kultury. Została ona wykonana zgodnie z obowiązującymi przepisami w oparciu o dostępne źródła. Podstawową funkcją gminy jest gospodarka rolno leśna, a takŝe rekreacja związana z Jeziorem Pławniowice kąpiele i sporty związane z jednostkami pływającymi (surfing, kajaki, Ŝaglówki), z jeziorem DzierŜno DuŜe tylko jednostki pływające z motorowymi włącznie bez moŝliwości kąpieli ze względu na zanieczyszczenie wody. Obszary przyrodniczo czynne, obejmujące zwarte kompleksy lasów łąk i pól, przechodzące poza granice administracyjne gminy, stanowią jej niezaprzeczalne walory przyrodnicze. Wszystkie one podlegają gospodarce człowieka i pomimo ich antropizacji (szczególnie w warunkach środowiska Województwa Śląskiego ) są oceniane jako stosunkowo mało przekształcone. Walory te są chronione ustaleniami zmiany Studium, nakazując ich zachowanie i wzbogacenie poprzez działania naprawcze, zmieniające bądź eliminujące istniejące zagroŝenia dla środowiska. NaleŜą do nich: - zanieczyszczenie powietrza (w gminie Rudziniec zmniejszenie tzw. niskiej emisji), - zanieczyszczenie wód powierzchniowych, poprzez niekontrolowane zrzuty lub przecieki z indywidualnych pojemników (szamb - działania zmierzające do skanalizowania wsi); w stanie istniejącym brak kanalizacji w gminie, - właściwa gospodarka odpadami (segregacja, szczelność pojemników, nie składowanie odpadów, szybki wywóz). W wyniku waloryzacji przyrodniczej przeprowadzonej dla gminy Rudziniec w latach 90- tych wytypowane zostały obszary do ochrony. Ujęte zostały w Studium z 2002r. śadne z nich nie doczekało się prawnego umocowania. W zmianie tego Studium tereny te zostały powtórzone, jakkolwiek nieprzerwanie podlegają gospodarce rolno leśnej.

38 37 Nowe potencjalne inwestycje dotyczą w przewadze budownictwa mieszkaniowego z moŝliwościami realizacji obiektów usługowych i te przylegają do istniejącego zainwestowania, kosztem pól uprawnych często stanowiących tzw. luki budowlane. W strukturze powierzchni Gminy o powierzchni 158,8 km 2, największą powierzchnię stanowią uŝytki rolne 46,4%, lasy 39,5% i zainwestowane związane z osadnictwem stanowią 14,13% (w tym komunikacja i wody). Proporcje te przy realizacji programu studium i jego zmian nie zmieniają się. Przyrost terenów zainwestowanych w granicach 1% powierzchni zrealizowany będzie wyłącznie kosztem gruntów ornych w przewadze jako obszary uzupełniające istniejące juŝ zabudowane o powierzchniach poniŝej 1,0 ha na gruntach IV klasy bonitacyjnej i słabszych. Problem zmiany gruntów rolnych na nierolnicze ewentualnie dotyczyć będzie procedury miejscowego planu dla wsiach Chechło, Poniszowice, Słupsko i dla terenów powyŝej 1,0 ha wielkości dla gleb IV klas bonitacyjnych we wsiach Rudno, Rudziniec, Bojszów, Rzeczyce. Studium i jego zmiana spełnia warunki Ustawy o ochronie przyrody poprzez zachowanie obszarów przyrodniczo czynnych tj. lasów, łąk, dolin potoków i pól, co umoŝliwia zachowanie ciągów ekologicznych, róŝnorodności biologicznej, utrzymanie i rozwój procesów ekologicznych. Zachowanie wymienionych kompleksów roślin i zwierząt wraz z ich siedliskami co najmniej w stanie istniejącym i działania zmierzające do poprawienia stanu czystości wód, gruntu i powietrza, powinny poprawić istniejące warunki środowiska przyrodniczego. 5 Wykorzystane materiały i opracowania - Rejestr terenów zagroŝonych osuwaniem się mas ziemi na terenie powiatu gliwickiego, opracowany przez Państwowy Instytut Geologiczny, Oddział Górnośląski w Sosnowcu - listopad 2008r. - Studium Warunków Występowania zagroŝenia i ich ochrony wód podziemnych na terenie powiatu gliwickiego: opracowane przez Państwowy Instytut Geologiczny, Oddział Górnośląski w Sosnowcu marzec 2007r. - Program Ochrony Środowiska gminy Rudziniec wraz z planem Gospodarki Odpadami: opracowany przez EKOSYSTEM B.W. Sowiński, Tworóg (pow. Tarnogórski) 2007r. - Program Ochrony Środowiska Powiatu Gliwickiego na opracowany przez Beskidzki Fundusz Ekorozwoju S.A. w Bielsku Białej Mapy hydrologiczne i sozologiczne w skali 1: Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii (1996r. i 2001r.) - Waloryzacja przyrodnicza gmin Toszek, Wielowieś, Rudziniec i Pyskowice opracowana //CITEC - zespół prof. Aleksandra Herczka na zlecenie Wydziału Ekologii Urzędu Wojewódzkiego w Katowicach w 1997r. - Obowiązujące miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego na

39 38 terenie, których w Studium... wprowadzane są zmiany, wraz z prognozami oddziaływania na środowisko ( r.) - Strona internetowa Natura 2000 w województwie śląskim Podstawy prawne Ustawy 1. Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z dnia 27 marca 2003 r. (Dz.U nr 80, poz.717 z późniejszymi zmianami - ostatnie 2011r.). 2. Ustawa o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko z dnia 3 października 2008 r (Dz.U.2008 nr 199 poz z późniejszymi zmianami - ostatnie 2010r.). 3. Prawo budowlane ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. (Dz.U nr 89 poz. 414 z późniejszymi zmianami ostatnie 2010r.). 4. Ustawa o odpadach z dnia 27 kwietnia 2001 r. (Dz.U nr 62, poz. 628 z póŝniejszymi zmianami ostatnia 2011r.). 5. Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz.U nr 92, poz. 880 z późniejszymi zmianami ostatnia 2010r.). 6. Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt (Dz.U nr 111, poz.724 z późniejszymi zmianami - ostatnie 2009r.). 7. Ustawa z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz.U nr 16, poz. 78 z późniejszymi zmianami ostatnia 2009r.). 8. Ustawa z dnia 28 września 1991 r. o lasach (Dz. U. nr 101, poz. 444 z późniejszymi zmianami ostatnia 2010r.). 9. Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. Prawo geologiczne i górnicze (Dz.U nr 27, poz. 96 z późniejszymi zmianami ostatnia 2011r.). 10. Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpoŝarowej (Dz.U nr 81, poz. 351, z późniejszymi zmianami ostatnia 2010r.) 11. Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz.U nr 62, poz.627 z późniejszymi zmianami ostatnia 2011r.) 12. Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (Dz.U nr 115 poz.1229 z późniejszymi zmianami ostatnia 2011r.). 13. Ustawa z dnia 11 stycznia 2001 r. o substancjach i preparatach chemicznych (Dz.U nr 11, poz.84 z późniejszymi zmianami ostatnia 2009r.) 14. Ustawa z dnia 28 października 2002 r. o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych (Dz.U nr 199 poz z późniejszymi zmianami ostatnia 2005r.). 15. Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie terytorialnym (Dz.U nr 16 poz. 95 z późniejszymi zmianami ostatnia 2011r.)

40 Ustawa z dnia 17 maja 1990 r. o podziale zadań i kompetencji określonych w ustawach szczególnych pomiędzy organy gminy a organy administracji rządowej oraz o zmianie niektórych ustaw. (Dz.U nr 34, poz.198 z późniejszymi zmianami - ostatnie 2005r.) 17. Konwencja o ochronie wędrownych gatunków dzikich zwierząt, sporządzona w Bonn dnia 23 czerwca 1979 r. (Dz.U nr 2 poz. 17) 18. Ustawa z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz.U nr 132, poz. 622 z późniejszymi zmianami ostatnia 2011r.). 19. Ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz.U nr 162 poz z późniejszymi zmianami ostatnia 2010r.). 20. Konwencja o ocenach oddziaływania na środowisko w kontekście transgranicznym, sporządzona w Espoo dnia 25 lutego 1991 r. (Dz.U nr.96, poz.1110) 21. Ustawa z dnia 8 lipca 2005 r. o rodzinnych ogrodach działkowych (Dz.U nr 169 poz.1419 z późniejszymi zmianami ostatnia 2008r.). 22. Ustawa z dnia 31 stycznia 1959r. o cmentarzach i chowaniu zmarłych (Dz. U nr 11 poz. 62 z późniejszymi zmianami ostatnie 2011r.). Rozporządzenia 23. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 26 lipca 2002 r. w sprawie rodzajów instalacji mogących powodować znaczne zanieczyszczenie poszczególnych elementów przyrodniczych albo środowiska jako całości. (Dz.U nr 122, poz. 1055). 24. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz.U nr 213 poz. 1397). 25. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 listopada 2005 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać bazy i stacje paliw płynnych, rurociągi przesyłowe dalekosięŝne słuŝące do transportu ropy naftowej i produktów naftowych i ich usytuowanie (Dz.U nr 243, poz.2063 wraz ze zmianą z 2007r.). 26. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 26 stycznia 2010 r. w sprawie wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu (Dz.U nr 16, poz. 87). 27. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz.U. z 2007 r. nr 120, poz. 826). 28. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 19 listopada 2008 r. w sprawie zakresu i sposobu przekazywania informacji dotyczących zanieczyszczenia powietrza (Dz.U nr 216, poz. 1377). 29. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków jakie naleŝy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz.U nr 137, poz. 984). 30. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz.U nr 112, poz. 1206).

41 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 października 2003 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobu sprawdzania dotrzymania tych poziomów (Dz.U nr 192, poz.1883). 32. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 listopada 2002 r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać wody powierzchniowe wykorzystywane do zaopatrywania ludności w wodę przeznaczoną do spoŝycia. (Dz.U nr 204, poz. 1728). 33. Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010r. w sprawie ochrony przeciwpoŝarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz.U 2010 nr 109, poz.719). 34. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 18 lutego 2011r. w sprawie szczegółowych zasad organizacji krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego (Dz.U nr 46 poz. 239). 35. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 30 października 2002 r. w sprawie rodzajów odpadów, które mogą być składowane w sposób nieselektywny (Dz.U nr 191, poz. 1595). 36. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27 czerwca 2006 r. w sprawie przebiegu granic obszarów dorzeczy i regionów wodnych (Dz.U nr 126, poz. 878 wraz ze zmianą: Dz. U nr 130 poz.874). 37. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 4 czerwca 1956 r. w sprawie klasyfikacji gruntów (Dz. U nr 19 poz.97 wraz ze zmianą: Dz. U nr 5 poz.21). 38. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 17 grudnia 2008 r. w sprawie dokonywania oceny poziomów substancji w powietrzu (Dz. U nr 5 poz. 31). 39. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 9 kwietnia 2002 r. w sprawie rodzajów i ilości substancji niebezpiecznych, których znajdowanie się w zakładzie decyduje o zaliczeniu go do zakładu o duŝym ryzyku wystąpienia powaŝnej awarii przemysłowej (Dz.U. nr 58, poz. 535 wraz ze zmianą: Dz. U nr 30 poz. 208). 40. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 22 kwietnia 2011 r. w sprawie standardów emisyjnych z instalacji (Dz.U nr 95 poz. 558). 41. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 2 lipca 2010 r. w sprawie zgłoszenia instalacji wytwarzających pola elektromagnetyczne (Dz.U nr 130 poz. 879). 42. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 13 października 2004 r. w sprawie stawek opłat dla poszczególnych rodzajów i gatunków drzew (Dz.U nr 228 poz. 2306). 43. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 28 września 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących zwierząt objętych ochroną (Dz.U nr 220 poz. 2237). 44. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 lipca 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących roślin objętych ochroną (Dz.U nr 168 poz. 1764). 45. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 lipca 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących grzybów objętych ochroną (Dz.U nr 168 poz. 1765).

42 41 7 Załączniki Załączniki do prognozy oddziaływania na środowisko do zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Rudziniec: Załącznik graficzny Nr-1: Ocena prognozowanych zmian zagospodarowania terenu Dokumentacja fotograficzna 64 fotografie.

43 42 Wykonano w: S.C. Pracownia Urbanistyczna PLAN z siedzibą w Knurowie ul. Niepodległości 27/2. Zespół projektowy opracowujący prognozę: mgr Jadwiga Kiełbińska-Cubała mgr Barbara Gołąb mgr inŝ. arch. Mariusz Pilarz mgr inŝ. arch. Leszek Kula mgr inŝ. arch. Małgorzata Knebloch + asystenci Gliwice, czerwiec 2011 r.

44 1. Wjazd do wsi Rzeczyce pod wiaduktem DK Rzeczyce - widok w kierunku zachodnim rejon lokalizacji Tulipan Park. 3. Rzeczyce widok z ul. Wiejskiej na wschód, na nową zabudowę mieszkaniową. 4. Rzeczyce widok z ul. Wiejskiej na wschód, na tereny niezabudowane.

45 5. Rzeczyce - widok na historycznie ukształtowany zespół zabudowy przy ul. Wiejskiej. 6. Rzeczyce widok z ul. Wiejskiej na dolinę potoku przepływającego przez wieś. 7. Rzeczyce - widok w kierunku zachodnim na dolinę potoku. 8. Rzeczyce widok na łąki przed torami kolejowymi.

46 9. Rzeczyce widok na istniejącą zabudowę wielorodzinną przy zbiorniku DzierŜno DuŜe 10. Rzeczyce widok w kierunku północnym na tereny pomiędzy linią kolejową a zbiornikiem DzierŜno DuŜe. 11. Rzeczyce widok w kierunku północnym na tereny pomiędzy linią kolejową a zbiornikiem DzierŜno DuŜe zabudowa usługowa w ruinie. 12. Rzeczyce widok w kierunku północnym w kierunku zbiornika DzierŜno DuŜe lokalizacja nowych terenów usług sportu.

47 13. Rzeczyce ferma tuczu trzody chlewnej. 14. Rzeczyce / Taciszów dolina cieku wpływającego do zbiornika DzierŜno DuŜe. 15. Taciszów linia elektroenergetyczna 400kV prowadzona przez tereny leśne. 16. Taciszów widok na zabudowę wsi i zbiornik DzierŜno DuŜe od strony południowej

48 17. Taciszów widok na plac zabaw. 18. Taciszów nowicjat Kamilianów. 19. Taciszów widok z zachodu na przedpole zbiornika DzierŜno DuŜe. 20. Taciszów widok na wał zbiornika DzierŜno DuŜe.

49 21. Taciszów widok w stronę zachodnią na dolinę Kanału Gliwickiego. 22. Taciszów uŝytki rolne między Kanałem Gliwickim a wsią Bycina. 23. Taciszów widok na pałac i kościół w Bycinie. 24. Taciszów widok w kierunku zachodnim na dolinę Kanału Gliwickiego.

50 25. Taciszów widok na Kanał Gliwicki w kierunku zachodnim. 26. Taciszów widok w kierunku północnym na dolinę Kanału Gliwickiego. 27. Pławniowice widok na teren przy torach przeznaczony pod usługi i produkcję. 28. Pławniowice wjazd do wsi od strony wschodniej.

51 29. Pławniowice tereny budowlane połoŝone po północnej stronie ulicy Gliwickiej. 30. Pławniowice widok w kierunku północnym, w stronę Kanału Gliwickiego. 31. Pławniowice wjazd do centrum wsi od wschodu. 32. Widok na dolinę Kanału Gliwickiego i park po zachodniej stronie.

52 33. Pławniowice dawny Dom Kawalera (obecnie poczta i mieszkania) 34. Pławniowice pałac i kaplica od strony zachodniej. 35. Pławniowice wgląd w ul. Gliwicką od zachodu. 36. Pławniowice widok w kierunku wschodnim na dolinę Kanału Gliwickiego i zabudowę po jego północnej stronie.

53 37. Pławniowice pałac od strony północnej poprzez Kanał. 38. Pławniowice - zabudowa miedzy kanałem a zbiornikiem Pławniowice. 39. Pławniowice widok na zbiornik od strony południowej. 40. Pławniowice tereny nad zbiornikiem, wzdłuŝ kanału Gliwickiego.

54 41. Pławniowice zabudowa letniskowa nad zbiornikiem. 42. Pławniowice widok na zachodnią część zbiornika. 43. Pławniowice upust ze zbiornika do rzeki Kłodnicy. 44. Łany widok na wschód wzdłuŝ DK 40.

55 45. Łany tereny inwestycyjne przy DK 40, po północnej stronie autostrady A Łany Widok z DK 40 w kierunku południowym na dolinę rzeki Kłodnicy. 47. Łany widok z drogi powiatowej na dolinę Kłodnicy i Kanału Gliwickiego. 48. Rudziniec widok na Kłodnicę przy dawnej Hucie Piela.

56 49. Rudziniec dolina Kłodnicy i Kanału Gliwickiego od wschodu. 50. Rudziniec Kanał Gliwicki w kierunku wschodnim. 51. Rudziniec tereny po zachodniej stronie ul. Gliwickiej miejsce proponowanej lokalizacji oczyszczalni ścieków. 52. Rudziniec widok na dolinę Potoku Bojszowskiego.

57 53. Rudziniec wjazd na teren parku pałacowego. 54. Rudziniec pałac. 55. Rudziniec park i staw w sąsiedztwie pałacu. 56. Rudziniec kościół drewniany pw. Michała Archanioła.

58 57. Rudziniec widok na park w z południowego wschodu. 58. Rudziniec widok na potok płynący przez wieś na wysokości ul. Wodnej. 59. Rudziniec nowe tereny inwestycyjne w południowej części wsi. 60. Rudziniec widok na teren połoŝony pomiędzy drogą powiatową, a spalonym w 1992r. lasem.

59 61. Rudno widok z południa w kierunku Łaskarzówki. 62. Rudno widok od wschodu na kościół pw. św. Mikołaja. 63. Bojszów widok na wieś od strony południowej. 64. Kleszczów widok od wschodu na wieś i tereny inwestycyjne.

60