WARSZTATY 2004 z cyklu Zagrożenia naturalne w górnictwie
|
|
- Józef Skrzypczak
- 6 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 WARSZTATY 2004 z cyklu Zagrożenia naturalne w górnictwie Mat. Symp. str Jacek SZYMAŃSKI*, Leopold CZARNECKI**, Maria DYNOWSKA*** *Poltegor-Projekt sp. z o.o., Wrocław **Kopalnia Węgla Brunatnego BEŁCHATÓW S.A., Rogowiec ***Ośrodek Badawczo-Projektowy Budownictwa Górniczego BUDOKOP, Mysłowice Zastosowanie metod obserwacyjnych do projektowania wyrobiska dla KWB Bełchatów S.A. Streszczenie W artykule przedstawiono zastosowanie metod obserwacyjnych do projektu geometrii głębokiego (300 m) wyrobiska odkrywkowego Kopalni Węgla Brunatnego Bełchatów S.A. Przedstawiono stosowane jakościowe i ilościowe kryteria do oceny stateczności zboczy stałych na podstawie wyników pomiarów kontrolnych. Kryterium ilościowe w postaci bezpiecznych i krytycznych wartości przemieszczeń poziomych określono drogą obliczeń MES. Przedstawiono wyniki pomiarów in situ naprężeń sondą poduszkową Glötzla (iły nadwęglowe) oraz wyniki obliczeń naprężeń tektonicznych na podstawie danych z interpretacji mechanizmu ogniska wstrząsu sejsmicznego. Określono warunek brzegowy dla modelu numerycznego w postaci wartości współczynników Ko dla poszczególnych rodzajów ośrodka. Wykonano korektę modelu numerycznego uzyskując zgodność zmierzonych i obliczonych wartości naprężeń poziomych oraz obliczenia stateczności dla skorygowanego konturu zbocza południowego. 1. Wprowadzenie Opracowanie optymalnego projektu geometrii wyrobiska odkrywkowego, to znaczy, uzyskanie statecznego konturu, zapewniającego maksymalne wydobycie węgla, wiąże się z dokładnością modelu geologiczno-inżynierskiego, stanowiącego podstawę dla obliczeń stateczności zboczy. Dla wyrobiska KWB Bełchatów o dużych rozmiarach (8 12 km) i dużej głębokości (300 m), pojawia się techniczny problem właściwego rozpoznania warunków geologicznoinżynierskich oraz uzyskanie dostatecznie dokładnych danych wyjściowych dla opracowania modelu geologiczno-inżynierskiego. W przypadku badań laboratoryjnych, gruntów i skał dotyczy to możliwości uzyskania dostatecznie licznych zbiorów, pozwalających na wydzielenie warstw geotechnicznych i przypisanie im miarodajnych wartości parametrów fizykomechanicznych. Stosowane powszechnie dla obliczeń stateczności metody równowagi granicznej, wprowadzają kolejne uproszczenia modelu geologiczno-inżynierskiego, wynikające bezpośrednio z założeń tych metod (sztywno-plastyczny model ośrodka, rozkład naprężeń w podstawie bryły odłamu i na granicy pomiędzy tzw. paskami). Powyższych problemów można częściowo uniknąć, stosując do opracowania projektu wyrobiska metody obserwacyjne i metody numeryczne dla obliczeń stateczności zboczy. W metodach obserwacyjnych informacje o stanie wytężenia ośrodka uzyskuje się na podstawie wyników pomiarów kontrolnych. Pomiary te, w przypadku wyrobisk odkrywko- 303
2 J. SZYMAŃSKI, L. CZARNECKI, M. DYNOWSKA Zastosowanie metod obserwacyjnych... wych obejmują najczęściej przemieszczenia i naprężenia wielkości te stanowią zatem parametr sterujący realizacją wyrobiska. Ogólne reguły stosowania metod obserwacyjnych podał Peck [24]. Zastosowanie metod obserwacyjnych do konkretnego projektu, wymaga spełnienia następujących warunków: stopień dokładności rozpoznania geologiczno-inżynierskiego pozwala na opracowanie przybliżonego modelu i określenie przybliżonych wartości jego parametrów, określenie najbardziej prawdopodobnego i najbardziej niekorzystnego zachowania się modelowanego ośrodka, opracowanie wyjściowego projektu na podstawie modelu geologiczno-inżynierskiego, określenie parametrów będących przedmiotem pomiarów kontrolnych oraz obliczenie ich przewidywanych wartości na podstawie projektu wyjściowego, obliczenie wartości powyższych parametrów dla najbardziej niekorzystnego zachowania się ośrodka, określenie korygujących zabiegów technicznych w sytuacji gdy zachowanie się ośrodka znacznie odbiega od przewidywanego, ciągły pomiar parametrów kontrolnych, ewentualne korekty projektu na podstawie aktualnego zachowania się ośrodka. Eurocode 7 [13] dopuszcza stosowanie metod obserwacyjnych w sytuacji ograniczonego rozpoznania geologiczno-inżynierskiego, dla projektów, które mogą być korygowane w trakcie ralizacji. Według tej normy, metody obserwacyjne obejmują następujące procedury: określenie granic dopuszczalnych zachowań ośrodka, oszacowanie przedziału możliwego zachowania się ośrodka, oraz wykazanie, że jest dostatecznie duże prawdopodobieństwo, iż rzeczywiste zachowanie pozostanie w dopuszczalnych granicach, opracowanie planu pomiarów kontrolnych, w celu stwierdzenia czy zachowanie się ośrodka pozostaje w dopuszczalnych granicach. Obserwacje muszą zapewnić informacje w dostatecznie krótkim czasie, tak aby w sytuacji zagrożenia była możliwość podjęcia skutecznej interwencji. Reakcje przyrządów i procedury analizy wyników pomiarów powinny odbywać się w krótszym czasie niż czas zmian zachowania się ośrodka, opracowanie planu działań interwencyjnych, które należy podjąć w sytuacji gdy system kontrolny wykaże przekroczenie dopuszczalnych granic zachowania się ośrodka. W zastosowaniu do projektu wyrobiska odkrywkowego procedury metod obserwacyjnych, są następujące: wyrobisko odkrywkowe spełnia podstawowy warunek stosowania metod obserwacyjnych, jako, że kontur zbocza może być modyfikowany in plus w trakcie urabiania niżej ległych pięter, system pomiarowy do kontroli zbocza stanowią: repery powierzchniowej sieci obserwacyjnej, inklinometry, sondy poduszkowe do pomiaru naprężeń; granice dopuszczalnych zachowań ośrodka gruntowego określone są przez następujące wartości przemieszczeń: wartości bezpieczne określone według obliczeń MES dla wytrzymałości projektowej (wytrzymałość resztkowa z badań trójosiowego ściskania), wartości krytyczne określone dla najniższej wytrzymałości, dla której zbocze zachowuje jeszcze stateczność. 304
3 WARSZTATY 2004 z cyklu Zagrożenia naturalne w górnictwie Czas, jaki upływa pomiędzy kolejnymi podejściami koparek pod zbocze jest w pełni wystarczający dla interpretacji wyników pomiarów i oceny stateczności zbocza. Niżej przedstawiono zastosowanie metod obserwacyjnych do korekty konturu zbocza południowego w rejonie pomiędzy liniami dokumentacyjnymi 68 NS 65 NS w celu odzyskania zasobów węgla. 2. Kryteria oceny stateczności zboczy stałych, stosowane w KWB Bełchatów Do oceny stateczności zboczy, stosowane są dwa rodzaje kryteriów: kryterium jakościowe i ilościowe Kryterium jakościowe Kryterium jakościowe stanowi przebieg zależności danego parametru kontrolnego od czasu w porównaniu z poprzednim etapem eksploatacji. Zależność obejmuje, następujące parametry: Przemieszczenia poziome czas Typowe krzywe empiryczne zależności przemieszczenie poziome czas przedstawiono na rysunku 2.1. Dla zboczy w fazie przedosuwiskowej występuje stała prędkość przemieszczeń z tendencją do stabilizacji krzywa 1. Wzrost prędkości przemieszczeń prowadzi do fazy osuwiskowej (krzywa 2 i krzywa 3 od punktu przejściowego). Z porównania przebiegu zależności przemieszczenie czas dla kolejnych etapów eksploatacji można wnioskować o zmianach stateczności zbocza. Prędkość przemieszczeń poziomych czas Dla zbocza w fazie przedosuwiskowej prędkość przemieszczeń poziomych wykazuje stałą wartość lub może oscylować w pewnym przedziale bez tendencji do wzrostu Kryteria ilościowe Kryteria ilościowe stanowią progowe wartości danego parametru, opisujące poszczególne stany stateczności zbocza. Prędkość przemieszczeń poziomych [27] prędkość graniczna (bezpieczna): V = 2 5 mm/doba prędkość dla zbocza w fazie przedosuwiskowej, prędkość inicjacyjna (krytyczna): V = mm/doba przekroczenie tej prędkości powoduje rozwój procesu osuwiskowego (krzywa 2 i krzywa 3 powyżej punktu przejściowego). Poziome przemieszczenia bezpieczne konturu zbocza przemieszczenia obliczone metodami numerycznymi dla projektowej wytrzymałości na ścinanie (wytrzymałość resztkowa z badań trójosiowego ściskania). 305
4 J. SZYMAŃSKI, L. CZARNECKI, M. DYNOWSKA Zastosowanie metod obserwacyjnych... Poziome przemieszczenia krytyczne konturu zbocza przemieszczenia obliczone metodami numerycznymi dla ekstremalnie niskiej wytrzymałości na ścinanie, dla której zbocze zachowuje jeszcze stateczność. Rys Empiryczne zależności przemieszczenie czas wg [33] Fig Empirical realtionship: displacement vs time [33] Powyższe wartości prędkości odnoszone są do całego wyrobiska. Wartości progowe przemieszczeń mają charakter szczególny i odnoszą się do konkretnego typu budowy geologicznej. 3. System pomiarowy System pomiarowy zastosowany do kontroli stateczności wyrobiska w omawiany rejonie stanowią (rys. 3.1): repery powierzchniowej sieci obserwacyjnej, zainstalowane na półkach, o rzędnych: +72; +56 i +45 m npm., inklinometry: inklinometr IN-2S, zainstalowany na rzędnej +200 m npm. o długości 93 m, inklinometr IN-3S, zainstalowany na rzędnej +45 m npm. o długości 100 m, sonda poduszkowa do pomiaru naprężeń poziomych, zainstalowana na rzędnej +56 m npm., punkt pomiarowy znajduje się na rzędnej +27 m npm. 306
5 WARSZTATY 2004 z cyklu Zagrożenia naturalne w górnictwie Rys KWB Bełchatów S.A. Zbocze południowe schemat systemu pomiarowego Fig Monitoring system scheme on the south slope of KWB Bełchatów Zastosowana sonda poduszkowa jest typu EBKO 10/20 K 60/V-DKV produkcji firmy Glötzl. Każda sonda składa się z trzech poduszek (czujników) hydraulicznych o kształcie prostokąta i wymiarach mm, o określonej orientacji w stosunku do osi otworu. W badaniach dla KWB Bełchatów, poszczególne poduszki zostały zorientowane pod kątami: 0, 120, 240, z tym że jedna z poduszek jest równoległa do generalnego kierunku skarp wyrobiska. Pomiary naprężeń są prowadzone przez elektryczny przetwornik ciśnienia, w zakresie 0 5,0 MPa. Pomiary sondą Glötzla pozwalają na ciągłą rejestrację zmian stanu naprężeń, zatem możliwe jest określenie wpływu eksploatacji na proces odprężenia w korpusie zbocza. 4. Wyniki pomiarów Przemieszczenia poziome reperów Wyniki pomiarów przemieszczeń poziomych reperów i prędkości przemieszczeń poziomych przedstawiono na rysunkach 4.1 i 4.2. Reper na półce +72 m npm w początkowej fazie pomiarów (przed wykonaniem półki +52 m npm.), przemieszczenia poziome spągu wyrobiska są rzędu 15 cm. Wykonanie półki +55 m npm. powoduje wzrost przemieszczeń poziomych o 20 cm, kolejnej półki o rzędnej +15 m npm. wzrost przemieszczeń do wartości 62 cm. W całym okresie pomiarowym przemieszczenia poziome rosną i wykazują cykliczną fazę stabilizacji. Reper na półce +55 m npm. wykazuje podobny przebieg zależności przemieszczenia czas. Maksymalna wartość przemieszczeń jest rzędu 32 cm. Maksymalna wartość prognozowanych przemieszczeń tego reperu (linia przerywana na rysunku 4.1) wynosi 65 cm. 307
6 J. SZYMAŃSKI, L. CZARNECKI, M. DYNOWSKA Zastosowanie metod obserwacyjnych... Reper na półce +45 m npm. wykazuje podobny przebieg zależności przemieszczenia czas do wcześniej analizowanych. Maksymalna wartość przemieszczeń wynosi 30 cm, wartość prognozowana 65 cm. Zależność przemieszczenia czas dla powyższych reperów jest zbliżona do krzywej nr 1 przedstawionej na rysunku 2.1. Przemieszczenia poziome wykazują fazę stabilizacji, zatem zbocze nie wykazuje symptomów obniżenia stateczności. Prędkość przemieszczeń poziomych reperów (rys. 4.2) oscyluje w przedziale od 0 do 5,0 mm/doba bez tendencji do wyraźnego wzrostu wartości tego parametru. Przemieszczenia inklinometrów Inklinometr IN-2S przemieszczenia poziome oscylują w przedziale 0 1 cm z wyraźną tendencją do stabilizacji w ostatnim okresie pomiarów. Inklinometr IN-3S uległ ścięciu na głębokości 12 m na skutek względnych przemieszczeń wzdłuż ilastego przewarstwienia w pokładzie węgla. Wartość względnego przemieszczenia jest rzędu 4 cm i nie uległa zmianie w ostatnim okresie pomiarów. Rys. 4.1a. Półka +72 m npm wykres przemieszczeń poziomych Fig. 4.1a. Horizontal displacement (level +72 m) Rys. 4.1b. Półka +55 m npm wykres przemieszczeń poziomych Fig. 4.1b. Horizontal displacement (level +55 m) 308
7 WARSZTATY 2004 z cyklu Zagrożenia naturalne w górnictwie Rys. 4.1c. Półka +45 m npm wykres przemieszczeń poziomych Fig. 4.1c. Horizontal displacement (level +45 m) \ Rys. 4.2a. Półka +72 m npm wykres prędkości przemieszczeń poziomych Fig. 4.2a. Rate of horizontal displacements (level +72 m) Rys. 4.2b. Półka +55 m npm wykres prędkości przemieszczeń poziomych Fig. 4.2b. Rate of horizontal displacements (level +55 m) 309
8 J. SZYMAŃSKI, L. CZARNECKI, M. DYNOWSKA Zastosowanie metod obserwacyjnych... Rys. 4.2c. Półka +45 m npm wykres prędkości przemieszczeń poziomych Fig. 4.2c. Rate of horizontal displacements (level +45 m) Naprężenia poziome Zależność naprężenia poziome czas (rys. 4.3) wykazuje następujące charakterystyczne fazy (1) faza wzrostu naprężeń (2) faza ustabilizowanych naprężeń o wartości = 0,44 MPa (3) faza spadku naprężeń o wartości = 0,3 MPa spowodowanego wykonaniem półki na rzędnej +46 m npm. (4) faza dalszego spadku naprężeń naprężeń = 0,15 MPa, spowodowana wykonaniem kolejnej półki na rzędnej +15 m npm. W tej fazie na skutek przemieszczeń poziomych na rzędnej pomiaru, występuje parcie geodynamiczne. Rys Wyniki pomiarów sondą Glötzla w iłach nadwęglowych Fig Results of measurements of horizontal stress (clays) 310
9 WARSZTATY 2004 z cyklu Zagrożenia naturalne w górnictwie Dla fazy stabilizacji naprężeń, wartości współczynnika rozporu bocznego K o, definiowanego jako stosunek naprężeń poziomych do pionowych, w zależności od kierunku pomiaru wynoszą odpowiednio: K o = 0,96 dla = 340, K o = 0,8 dla = 40, K o = 0,37 dla = 280. Powyższe wartości stanowią bezpośrednio warunek brzegowy dla utworów czwartorzędu i trzeciorzędu nadwęglowego. 5. Obliczenia współczynnika Ko dla podłoża mezozoicznego Obliczenia wartości współczynnika K o wykonano wykorzystując interpretację mechanizmu ogniska wzrostu sejsmicznego [1], [15], [16]. W obliczeniach uwzględniono dane z interpretacji wstrząsu z r. o epicentrum zlokalizowanym nad południowym uskokiem brzeżnym [36]. Do budowy modelu wykorzystano, następujące dane: wstrząs interpretowany jest jako poślizg wzdłuż płaszczyzny istniejącego uskoku; uskok jest typu: normalny, odwrócony; azymut kierunku maksymalnych naprężeń ściskających = 230 ; epicentrum wstrząsu znajduje się na głębokości 550 m. Model numeryczny stanowi tarcza w płaskim stanie odkształcenia (rys. 5.1), zorientowana zgodnie z kierunkiem maksymalnych naprężeń ściskających, obciążona grawitacyjnym polem naprężeń. Uskok modelowany jest jako strefa brekcji tektonicznej o szerokości 30 m. Dla utworów czwartorzędu i trzeciorzędu przyjęto wartość K o = 0,73 uzyskaną drogą interpolacji pomiędzy wartościami z badań K o = 0,8 ( = 220 ) i K o = 0,37 ( = 280 ). Rys Uskok brzeżny południowy (UBP) model numeryczny Fig 5.1. Numerical model of south fault (UBP) 311
10 J. SZYMAŃSKI, L. CZARNECKI, M. DYNOWSKA Zastosowanie metod obserwacyjnych... Rys Wyniki obliczeń dla Ko = 1,2 Fig Results of analysis for Ko = 1,2 Obliczenia prowadzono etapami, zwiększając wartość współczynnika K o dla podłoża mezozoicznego aż do uzyskania zniszczenia w strefie uskokowej. Miarą wytężenia ośrodka jest wartość współczynnika W w, definiowanego jako stosunek wytrzymałości na ścinanie do maksymalnej wartości naprężeń ścinających. Zniszczenie w strefie uskokowej uzyskano dla K o = 1,2. Rozkład wartości współczynnika W w przedstawiono na rysunku 5.2. Określona w powyższy sposób wartość współczynnika K o = 1,2 stanowi warunek brzegowy dla podłoża mezozoicznego. 6. Budowa geologiczna rejonu Dla geologicznej charakterystyki powyższego rejonu główne znaczenie mają następujące elementy: a) morfologia stropu podłoża mezozoicznego, b) przebieg uskoku brzeżnego południowego Rowu Kleszczowa numer 1 (USB nr1), oraz uskoków diagonalnych o kierunkach SE NW i SW NE, c) ukształtowanie spągu pokładu głównego (PG), d) lokalizacja powierzchni poślizgu osuwisk 18S i 20S. ad. a) Na ukształtowanie powierzchni stropu podłoża mezozoicznego w rejonie zbocza południowego pomiędzy liniami przekrojów geologicznych 68SN-65SN wpływ ma przebieg w tym rejonie wychodni kredowych piasków albu i cenomanu. Jako najsłabszy pod względem odpornościowym element brzegu rowu, ulegały one intensywnej erozji zaś materiał piaszczysty pochodzący z ich erodowania tworzył rozległy stożek, rozwarstwiający pokład główny w części południowej. Ponieważ wychodnia piasków ma przebieg SE-NW, z kierunkiem zapadu ku NW, dzisiejszy układ morfologiczny stropu podłoża jest pochodną tego faktu. Podłoże zbudowane z odpornych margli kredowych tworzących wyniesienie w rejonie osuwiska 20S, zapada od rzędnych +160m n.p.m. ku NE pod kątem około 8-9 o do rzędnych 312
11 WARSZTATY 2004 z cyklu Zagrożenia naturalne w górnictwie około +50m n.p.m. w strefie brzeżnej rowu. Drugi brzeg doliny zbudowany z wapieni jury, ze względu na silne skrasowienie, ma urozmaiconą morfologię i zalega na rzędnych około m n.p.m. ad. b) Uskok południowy brzeżny nr 1 (USB nr1) pod osuwiskami ma równoleżnikowy przebieg. Widoczny jest po zachodniej stronie osuwiska 18S. Po wschodniej stronie osuwiska 18S krzyżuje się z uskokami o przebiegu z południowego zachodu na północny wschód, zrzucającymi węgiel ku NW, oraz z uskokiem o przebiegu z południowego wschodu na północny zachód, który zrzuca węgiel do rowu II-rzędu i stanowi jego wschodnią granicę. Ten krzyżujący się układ uskokowy, powoduje rozbicie serii złożowej na szereg schodowych bloków obniżających się ku północnemu zachodowi do rowu II-rzędu. ad. c) Spąg serii złożowej w skrzydle wiszącym uskoku brzeżnego USB nr 1 obniża się na kierunku S-N od rzędnych +90/+80 m n.p.m., do rzędnych około +55 m n.p.m. Wielkość zrzutu wzdłuż uskoku na kierunku E-W jest zmienna i waha się od 20 m do 50 m. W związku z powyższym w skrzydle zrzuconym na kierunku E-W spąg pokładu głównego obniża się od rzędnych +35m n.p.m. do +10m n.p.m. następnie wznosi się do około +18m n.p.m. i od tego miejsca rozpoczyna się obniżanie spągu do rowu II-rzędu. Powyższe ukształtowanie powoduje konsekwentny układ węgla do zbocza południowego rowu oraz na kierunku SE-NW, tj. do rowu II-rzędu. ad. d) Główną kopalną powierzchnią zniszczenia w rejonie zejścia do rowu II-rzędu jest powierzchnia poślizgu osuwisk 18S i 20S. Jest to powierzchnia poślizgu kopalnych paleoosuwisk rozwijających się na brzegu rowu w obrębie ilastych zwietrzelin zalegających w dolnych częściach paleostoków. Zlokalizowana jest w stropie węgli kompleksu węglowego. Generalnie jej ukształtowanie naśladuje morfologię stropu podłoża mezozoicznego oraz stropu węgla pokładu głównego, co skutkuje upadem powierzchni ku N i NW. 7. Model numeryczny zbocza Geometria zadania Model numeryczny zbocza (rys. 7.1a i b) stanowi tarcza w płaskim stanie odkształcenia obciążona grawitacyjnym polem naprężeń o wymiarach m, zamocowana przesuwnie (X = 0) wzdłuż krawędzi bocznych i utwierdzona (X = 0; Y = 0) w podstawie. Rzędne poszczególnych etapów eksploatacji pokazano na rysunku 7.1c. Tarcza zorientowana jest zgodnie z kierunkiem maksymalnych naprężeń poziomych, określonym z badań sondą Glötzla ( = 340 ). Rodzaje ośrodków W modelu numerycznym odwzorowano z możliwą dokładnością budowę geologiczną analizowanego rejonu. Uwzględniono, następujące rodzaje ośrodków: czwartorzęd + kompleks ilasto-piaszczysty (Q+Ip), kompleks ilasto-węglowy (IW), główny pokład węgla (W), kompleks powęglowy seria stropowa (PW-1), kompleks powęglowy seria spągowa (PW-2), margle kredowe (K 2), wapienie jurajskie (J 3), brekcja tektoniczna (Br), iły ze strefy uskokowej (UTR). 313
12 J. SZYMAŃSKI, L. CZARNECKI, M. DYNOWSKA Zastosowanie metod obserwacyjnych... Strefę uskoków południowego uskoku brzeżnego (USB S) odwzorowano jako strefę brekcji tektonicznej o szerokości 30 m. Obliczenia wykonano dla ośrodka sprężysto-plastycznego (kąt dylatacji = 0). Rys. 7.1a. KWB Bełchatów S.A. Przekrój N-S model numeryczny Fig. 7.1a. Numerical model of south slope Rys. 7.1b. Przekrój N-S model numeryczny schemat statyczny tarczy Fig. 7.1b Finite element mesh Rys. 7.1c. Analizowane stany eksploatacji Fig. 7.1c. States of exploatation using in analysis 314
13 WARSZTATY 2004 z cyklu Zagrożenia naturalne w górnictwie Warunek brzegowy Warunek brzegowy w postaci współczynnika K o różnego dla poszczególnych serii litologicznych, przyjęto w sposób następujący: K o = 0,96 dla czwartorzędu i trzeciorzędu nadwęglowego, na podstawie wyników pomiarów naprężeń sondą Glötzla dla kierunku = 340, K o = 1,2 dla podłoża mezozoicznego na podstawie wyników analizy zniszczenia w płaszczyźnie uskoku. Określenie wartości współczynnika K o dla pozostałych serii litologicznych, to znaczy głównego pokładu węgla i trzeciorzędu powęglowego, stanowi przedmiot korekty modelu numerycznego. Parametry geotechniczne Wartości parametrów geotechnicznych dla poszczególnych rodzajów ośrodków przedstawiono w poniższych tabelach. Seria litologiczna Parametry geotechniczne utworów czwartorzędu i trzeciorzędu Geotechnical parameters of Quaternary and Tertiary formations Wytrzymałość na ścinanie Standardowa Spójność C [kpa] Kąt tarcia [ ] Spójność C [kpa] Resztkowa Kąt tarcia [ ] Ciężar objętościowy [kn/m 3 ] Moduł sprężystości E [Mpa] Tabela 7.1. Table 7.1. Współczynnik Poissona Czwartorzęd + kompleks ilastopiaszczysty (Q + Ip) 90,0 13,0 40,0 9,0 20,0 70,0 0,3 Kompleks ilastowęglowy (IW) 108,0 13,6 72,0 11,8 20,0 100,0 0,3 Pokład węgla (W) 1710,0 12,0 1710,0 12,0 12,0 250,0 0,28 Kompleks podwęglowy seria stropowa (PW1) 143,0 10,0 88,0 10,0 18,0 150,0 0,3 Kompleks podwęglowy seria spągowa (PW2) 200,0 14,0 150,0 14,0 20,0 60,0 0,3 Iły ze strefy uskokowej (UTR) 50,0 16,0 30,0 12,0 20,0 50,0 0,28 Dla skał podłoża mezozoicznego (margle kredowe, wapienie jurajskie i brekcja tektoniczna) przyjęto kryterium zniszczenia Hoeka-Browna [19]. Parametr GSI, określający jakość skały w klasyfikacji Hoeka-Browna oszacowano na podstawie kartowania odsłonięć naturalnych i rdzeni otworów wiertniczych. 315
14 J. SZYMAŃSKI, L. CZARNECKI, M. DYNOWSKA Zastosowanie metod obserwacyjnych... Parametry geotechniczne skał podłoża mezozoicznego Geotechnical parameters of Mesozoic rock basement Tabela 7.2. Table 7.2. Seria litologiczna GSI Wytrzymałość na ścinanie maksymalna resztkowa m b s m b s Moduł sprężystości E [MPa] Współczynnik Poissona Ciężar objętościowy [kn/m 3 ] Wytrzymałość na ściskanie R c [MPa] Margle kredowe (K 2) 40 0,939 0, ,0 30 0,650 0,000 0,22 16,2 27,7 Wapienie jurajskie (J 3) Brekcja tektoniczna (BR) 50 1,34 0, ,0 0,23 22,2 27,4 30 0,65 0, ,65 0,000 0,65 0, ,0 0,3 20,0 4,0 8. Sposób obliczenia Metoda obliczeń Obliczenia wykonano metodą elementów skończonych przy użyciu programu PHASE 2 autorstwa firmy ROCSCIENCE [25]. Procedury obliczeniowe 1. Korekta modelu numerycznego Korekta modelu numerycznego ma na celu określenie takich wartości współczynnika K o dla pokładu węgla i trzeciorzędu powęglowego, dla których występuje zgodność naprężeń obliczonych i zmierzonych in situ. Dla tak skorygowanego modelu, wyjściowy stan naprężeń w obszarze przyskarpowym wyrobiska jest zbliżony do rzeczywistego, co gwarantuje poprawność obliczeń stateczności metodami numerycznymi. Korektę modelu wykonano metodą bezpośrednią przyjmując zmienne wartości parametru n wyrażającego stosunek K o dla pokładu węgla do K o dla trzeciorzędu powęglowego. Obliczenia wykonano dla wartości parametru n równych odpowiednio n = 1,0; 1,5; 2,0. 2. Obliczenia stateczności Obliczenia stateczności wykonano za pomocą stopniowej redukcji wytrzymałości na ścinanie w kompleksie iłów podwęglowych seria stropowa (PW1). Dla pozostałych rodzajów ośrodka przyjęto standardowe wartości parametrów wytrzymałościowych. Wartości parametrów wytrzymałościowych redukuje się przyjmując jednakową wartość współczynnika redukcji W s dla spójności i kąta tarcia wewnętrznego: Współczynnik redukcji wytrzymałości W s definiowany jest analogicznie jak współczynnik stateczności w metodach równowagi granicznej, zatem jest to parametr, o który należy zredukować wytrzymałość na ścinanie, aby zbocze utraciło stateczność, zatem: C Co kr (7.1) W s 316
15 WARSZTATY 2004 z cyklu Zagrożenia naturalne w górnictwie tg tg o kr arc (7.2) W s gdzie: C o, o parametry wytrzymałości projektowej (wytrzymałość resztkowa), C kr, kr parametry wytrzymałości krytycznej. Redukcję parametrów wytrzymałości prowadzi się do momentu wystąpienia braku zbieżności rozwiązania dla przyjętej liczby iteracji (przyjęto 500). Dodatkowym kryterium potwierdzającym fakt zniszczenia ośrodka jest, gwałtowny wzrost przemieszczeń. Obliczenia stateczności wykonano, dla następujących wartości współczynnika W s: W s = 0,8 spójność c = 110 kpa kąt tarcia = 12,4 wytrzymałość standardowa, W s = 1,0 c = 88 kpa = 10 wytrzymałość projektowa, W s = 1,3 c = 67 kpa = 7,7 wytrzymałość zredukowana, W s = 1,5 c = 58 kpa = 6,7 wytrzymałość krytyczna. 9. Wyniki obliczeń Korekta modelu numerycznego Wyniki obliczeń przedstawiono na rysunkach 9.1 i 9.2. Najbardziej zbliżone wartości naprężeń poziomych, obliczonych ( H = 0,4 MPa) i zmierzonych ( H = 0,44 MPa) otrzymano dla n = 1, stąd poszukiwana wartość współczynnika K o dla pokładu węgla i trzeciorzędu powęglowego wynosi K o = 0,6. Wartość spadku naprężeń poziomych z obliczeń wynosi H = 0,1 MPa i jest niższa niż wartość ta określona w badaniach ( H = 0,3 MPa). Rys Wyniki obliczeń naprężenia poziome Fig Results of analysis horizontal stress 317
16 J. SZYMAŃSKI, L. CZARNECKI, M. DYNOWSKA Zastosowanie metod obserwacyjnych... Rys Wyniki obliczeń przemieszczenia poziome Fig Results of analysis horizontal diplacements Biorąc pod uwagę znaczne rozmiary modelowanego obszaru i duży stopień skomplikowania budowy geologicznej, uzyskaną zgodność naprężeń należy uznać za wystarczającą do oceny stateczności konturu zbocza. Stateczność projektowanego konturu Projektowany kontur wykazuje stateczność dla wytrzymałości odpowiadającej współczynnikowi redukcji W s = 1,3 zatem zbocze wykazuje zapas stateczności w stosunku do wytrzymałości projektowanej (W s = 1,0). Przemieszczenia bezpieczne (W s = 1,0) mieszczą się w przedziale cm, przemieszczenia krytyczne (W s = 1,3) odpowiednio cm. Te ostatnie wartości porównywalne są z wartościami przemieszczeń poziomych statecznych wyrobisk o wysokości H = 200 m na podstawie danych z literatury [21]. Przemieszczenia z pomiarów mieszczą się w przedziale cm, są zatem znacznie niższe niż wartości przemieszczeń krytycznych. Prędkości przemieszczeń poziomych nie przekraczają progowej wartości 5 mm/doba i nie wykazują tendencji do wzrostu. Z powyższych faktów wynika, że zbocze w zaprojektowanej konfiguracji zachowuje stateczność i nie wykazuje symptomów jej obniżenia. 10. Podsumowanie 1. Metody obserwacyjne w powiązaniu z obliczeniami stateczności metodami numerycznymi stanowią użyteczne narzędzie w projektowaniu głębokich wyrobisk odkrywkowych, w złożonych warunkach geologiczno-inżynierskich. 2. Wartości przemieszczeń i naprężeń obliczone MES dla skorygowanego modelu numerycznego stanowią punkt odniesienia do opracowania prognozy zachowania się zbocza w kolejnych etapach eksploatacji. 318
17 WARSZTATY 2004 z cyklu Zagrożenia naturalne w górnictwie 3. Obliczenia numeryczne wykonano dla sprężysto-plastycznego modelu ośrodka. Uzyskana zgodność parametrów zmierzonych i obliczonych, sugeruje, że jest to wystarczająco dokładny model do praktycznego rozwiązania problemów związanych z projektem wyrobiska odkrywkowego. Literatura [1] Amadei B., Stephansson O. 1997: Rock Stress and Its Measurement. Chapman and Hall, London. [2] Bieniawski Z. T. 1984: Rock Mechanics Design in Minning and Tunneling. Balkema. [3] Cała M., Flisiak J. 2000: Analiza stateczności skarp i zboczy w świetle obliczeń analitycznych i numerycznych. Geotechnika i Budownictwo Specjalne 2000 (XXIII Zimowa Szkoła Mechaniki Górotworu). Wydawnictwo AGH, Kraków. [4] Chanura Y. P et all 1999: Unpredicted failures of instrumental embankments or soft clay. Field Measurements in Geomechanics, Balkema, Rotterdam, Brookfield. [5] Czarnecki L., Kuszneruk J. 1997: Wstrząsy sejsmiczne w KWB Bełchatów. Miesięcznik WUG, nr 6. [6] Czarnecki L., Dynowska M., Szymański J. 2002: Badania stanu naprężeń w górotworze jako element kontroli stateczności skarp w KWB Bełchatów. Górnictwo Odkrywkowe. Rocznik XLIV, nr 4. [7] Dawson E. M., Drescher A. 1999: Slope stability by strength reduction. Géotechnique, vol. 49, no 6. [8] Dmitruk S. 1984: Problemy odwzorowania procesów geologiczno-inżynierskich górnictwa odkrywkowego. Wydawnictwa Geologiczne. [9] Dmitruk S. 1988: Effets de déchargement dans les mines profondes à ciel ouvert. Studia Geotechnica et Mechanica, vol. X, no 3-4. [10] Dmitruk S. 1988: Geotechniczne aspekty wymiarowania wyrobisk odkrywkowych. Górnictwo Odkrywkowe, vol. XXX, no 1. [11] Dmitruk S. 1994: Stateczność głębokich wyrobisk odkrywkowych. Węgiel Brunatny, nr 3. [12] Duncan M. J. 1996: Limit equilibrium and finite element analysis of slopes. J. Geotech Eng. ASCE, vol 122, no 7. [13] Eurocode : Projektowanie geotechniczne. Część I, Zasady ogólne, Wersja ENV. [14] Filcek H., Walaszczyk J., Tajduś A. 1994: Metody komputerowe w geomechanice górniczej. Śląskie Wydawnictwa Techniczne, Katowice. [15] Gepherd J. W., Forsyth D. W. 1984: An improved method for determining the regional stress tensor using earthquake focal mechanism data: application to the San Ferdinando Earthquake Sequence. J. Geophysical Research, vol. 89, no B11. [16] Gibowicz S.J., Kijko A. 1984: Ocena zagrożenia sejsmicznego rejonu kopalni Bełchatów. Technika Poszukiwań Geologicznych, Warszawa, nr 2. [17] Gotowała R., Hałuszczak A. 1999: Pozycja i główne etapy młodoalpejskiego rozwoju rowu Kleszczowa w świetle badań mezostrukturalnych w odkrywce KWB Bełchatów i numerycznej analizy wyników wierceń. XX Konf. terenowa Sekcji Tektonicznej Polskiego Towarzystwa Geologicznego. [18] Griffith D. V., Lane P. A. 1999: Slope stability analysis by finite element. Géotechnique, vol. 49, no 3. [19] Hoek E., Carranza-Tores C., Corcum B. 2002: Hoek-Brown failure criterion ( [20] Kasiński J., Czarnecki L., Frankowski R., Piwocki R. 2000: Geology of the Bełchatów lignite deposit and environmental impact of exploatation. Proc 4 th European Coal Conf. [21] Leroueil S. 2001: Natural slopes and cuts, movement and failure mechanisms. Géotechnique, vol. 51, no 3. [22] Lo K. Y., Lee C. F. 1973: Stress analysis and slope stability in strain-sottening materials. Géotechnique, vol. 23, no 1. [23] Okui Y. et all 1997: New back analysis method of slope stability by using field measurements. Int. J. Rock Mech. Min. Sci., vol 34, no 3-4. [24] Peck R. B. 1969: Advantages et limitations of the observational method in applied soil mechanics. Géotechnique, vol. 19, no 2. [25] PHASE 2, Reference Manual ( Rocscience Inc.) ( [26] Potts D. M., Zdravkovic L. 2001: Finite Element Analysis in Geotechnical Engineering. vol I Theory, vol II Application, Thomas Telford. 319
18 J. SZYMAŃSKI, L. CZARNECKI, M. DYNOWSKA Zastosowanie metod obserwacyjnych... [27] Rybicki S., Czarnecki L., Organiściak B. 2000: Zagrożenia geotechniczne w KWB Bełchatów, ich uwarunkowania, możliwości prognozy oraz zapobiegania. Sympozjum 25 lat doświadczeń KWB Bełchatów, Bełchatów. [28] Sakurai S. 1999: Interpretation of the results of displacement measurements in geotechnical engineering projects. Field measurement in geomechanics, Balkema, Rotterdam, Brookfield. [29] Skempton A. W. 1964: Long-term stability of clay slopes. Géotechnique, vol. 14, no 2. [30] Suchnicka H., Konderla H. 1991: Slope stability analysis by boundary element and limit equilibrium methods. Proc. 4 th Conf. on Slope Stability and Protection, Wrocław. [31] Suchnicka H. 2000: Oszacowanie wytrzymałości gruntów zwartych. Geotechnika i Budownictwo Specjalne 2000 (XXIII Zimowa Szkoła Mechaniki Górotworu), Wydawnictwo AGH, Kraków. [32] Sugavara K., Obaza U. (eds) 1997: Rock Stress. Proc. Int. Symp. Rock Stress, Kumamoto, 1997, Balkema, Rotterdam. [33] Sulivan T. D. 1993: Understanding pit slope movement. Geotechnical Instrumentation and Monitoring in Open Pit and Underground Mining (Szwedzicki ed.), Balkema. [34] Terzaghi K., Peck R. B. 1965: Mecanique des sols appliquée. Dunod, Paris. Prace niepublikowane [35] System monitoringowych odkształceń wgłębnych górotworu w nawiązaniu do eksploatacji w rowie II rzędu KWB Bełchatów. Sprawozdanie z pomiarów inklinometrycznych, OBRBE-Budokop, Mysłowice [36] Ocena i prognoza zjawisk sejsmicznych w rejonie KWB Bełchatów. Główny Instytut Górnictwa, Katowice [37] Weryfikacja konturu zboczy stałych N i S przy zastosowaniu metod obserwacyjnych (etap I, etap II), Poltegor-Projekt, Wrocław, [38] Numeryczna analiza stanu naprężeń i odkształceń w zboczach stałych N i S pomiędzy liniami przekrojów geologicznych 65 SN 50 SN (etap I, etap II). Poltegor-Projekt, 2002, [39] Analiza deformacji wysadu solnego Dębina w warunkach zmiennych obciążeń na podstawie obliczeń metodami numerycznymi. AGH, Poltegor-Projekt, Kraków, Wrocław, [40] Czarnecki L, Organiściak B., Sośniak E. 2002: Projekt techniczny: Eksploatacja węgla nieprzemysłowego ze stałego zbocza południowego pod osuwiskiem 18 S pomiędzy liniami przekrojów dokumentacyjnych SN w przedziale rzędnych +55 ±0 m npm, KWB Bełchatów S.A. Application of the observational metod for desining a deep excavation in Bełchatów Lignite Mine The article deals with practical application of the observational method for desining geomertry of a deep (300 m) open pit in Bełchatów Lignite Mine. There are specified criteria used for assessment of slope stability based on the results check measurements. The qualitative criterion is a type of relationship: horizontal displecement vs time for particular stages of exploatation. The quantitative one are boundary values of horizontal displacement rate and maximum admissible values of horizontal displacements determined by calculation of slope stability with use of numerical method (FEM) for shear strength parameters: peak, residual and minimal. The results of stress measurement in situ (clays) using Glötzl pressure cell was presented and also results of tectonic stress value calculation based on data from interpretation of focal mechanism (plane fault solution). The boundary condition for numerical model is determined as a value of Ko coefficient. Correction is made for numerical model, thus achieving conformity of measured and calculated values of horizontal stress. 320 Przekazano: 25 kwietnia 2004 r.
POMIARY NAPRĘŻEŃ DO OCENY STATECZNOŚCI GÓROTWORU. 1. Wprowadzenie. Leopold Czarnecki*, Maria Dynowska**, Jerzy Krywult**
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 31 Zeszyt 2 2007 Leopold Czarnecki*, Maria Dynowska**, Jerzy Krywult** POMIARY NAPRĘŻEŃ DO OCENY STATECZNOŚCI GÓROTWORU 1. Wprowadzenie Stateczność zboczy jest jednym z ważnych
Bardziej szczegółowoWpływ warunków górniczych na stan naprężenia
XV WARSZTATY GÓRNICZE 4-6 czerwca 2012r. Czarna k. Ustrzyk Dolnych - Bóbrka Wpływ warunków górniczych na stan naprężenia i przemieszczenia wokół wyrobisk korytarzowych Tadeusz Majcherczyk Zbigniew Niedbalski
Bardziej szczegółowoOKREŚLENIE LOKALIZACJI CHODNIKA PRZYŚCIANOWEGO W WARUNKACH ODDZIAŁYWANIA ZROBÓW W POKŁADZIE NIŻEJ LEŻĄCYM**
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 31 Zeszyt 3 2007 Tadeusz Majcherczyk*, Zbigniew Niedbalski*, Piotr Małkowski* OKREŚLENIE LOKALIZACJI CHODNIKA PRZYŚCIANOWEGO W WARUNKACH ODDZIAŁYWANIA ZROBÓW W POKŁADZIE NIŻEJ
Bardziej szczegółowoWydział Górnictwa i Geoinżynierii, Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków ***
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 31 Zeszyt 3 2007 Danuta Domańska*, Andrzej Wichur** MOŻLIWOŚCI WYKORZYSTANIA POMIARÓW INKLINOMETRYCZNYCH DO OCENY STATECZNOŚCI SKARP*** 1. Wprowadzenie Skarpy oraz zbocza
Bardziej szczegółowoAnaliza stateczności zbocza
Przewodnik Inżyniera Nr 25 Aktualizacja: 06/2017 Analiza stateczności zbocza Program: MES Plik powiązany: Demo_manual_25.gmk Celem niniejszego przewodnika jest analiza stateczności zbocza (wyznaczenie
Bardziej szczegółowo1. Wstęp. Leopold Czarnecki*, Waldemar Jończyk*, Barbara Organiściak*
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 31 Zeszyt 2 2007 Leopold Czarnecki*, Waldemar Jończyk*, Barbara Organiściak* ZAGROŻENIA OSUWISKOWE W ZAKŁADZIE GÓRNICZYM KWB BEŁCHATÓW. PROGNOZOWANIE, MONITORING ORAZ OGRANICZANIE
Bardziej szczegółowoStateczność zbocza skalnego ściana skalna
Przewodnik Inżyniera Nr 29 Aktualizacja: 06/2017 Stateczność zbocza skalnego ściana skalna Program: Stateczność zbocza skalnego Plik powiązany: Demo_manual_29.gsk Niniejszy Przewodnik Inżyniera przedstawia
Bardziej szczegółowoMarek CAŁA, Danuta FLISIAK, Jerzy FLISIAK, Stanisław RYBICKI Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków
Mat. Symp. str. 23 35 Marek CAŁA, Danuta FLISIAK, Jerzy FLISIAK, Stanisław RYBICKI Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków Zagrożenia wynikające z procesów reologicznych w wysadzie Dębiny w świetle modelowania
Bardziej szczegółowoDWUTEOWA BELKA STALOWA W POŻARZE - ANALIZA PRZESTRZENNA PROGRAMAMI FDS ORAZ ANSYS
Proceedings of the 5 th International Conference on New Trends in Statics and Dynamics of Buildings October 19-20, 2006 Bratislava, Slovakia Faculty of Civil Engineering STU Bratislava Slovak Society of
Bardziej szczegółowoSTATECZNOŚĆ SKARP I ZBOCZY W UJĘCIU EUROKODU Wprowadzenie. 2. Charakterystyka Eurokodu 7. Halina Konderla*
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 32 Zeszyt 2 2008 Halina Konderla* STATECZNOŚĆ SKARP I ZBOCZY W UJĘCIU EUROKODU 7 1. Wprowadzenie Od wielu lat trwają w Polsce prace nad wdrożeniem europejskiej normy dotyczącej
Bardziej szczegółowoNasyp przyrost osiadania w czasie (konsolidacja)
Nasyp przyrost osiadania w czasie (konsolidacja) Poradnik Inżyniera Nr 37 Aktualizacja: 10/2017 Program: Plik powiązany: MES Konsolidacja Demo_manual_37.gmk Wprowadzenie Niniejszy przykład ilustruje zastosowanie
Bardziej szczegółowoZakres wiadomości na II sprawdzian z mechaniki gruntów:
Zakres wiadomości na II sprawdzian z mechaniki gruntów: Wytrzymałość gruntów: równanie Coulomba, parametry wytrzymałościowe, zależność parametrów wytrzymałościowych od wiodących cech geotechnicznych gruntów
Bardziej szczegółowoPOWIERZCHNIE STRUKTURALNE W GÓROTWORZE ZŁÓŻ WĘGLA BRUNATNEGO, ICH CHARAKTERYSTYKA I WŁAŚCIWOŚCI FIZYKOMECHANICZNE
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 31 Zeszyt 3/1 2007 Robert Kaczmarczyk*, Stanisław Rybicki* POWIERZCHNIE STRUKTURALNE W GÓROTWORZE ZŁÓŻ WĘGLA BRUNATNEGO, ICH CHARAKTERYSTYKA I WŁAŚCIWOŚCI FIZYKOMECHANICZNE
Bardziej szczegółowodr hab. inż. LESŁAW ZABUSKI ***
POMIARY INKLINOMETRYCZNE dr hab. inż. LESŁAW ZABUSKI Konsultant Rozenblat Sp. z o.o. *** CEL Celem pomiarów inklinometrycznych jest stwierdzenie, czy i w jakim stopniu badany teren podlega deformacjom,
Bardziej szczegółowoSTAN NAPRĘŻENIA W GÓROTWORZE W OTOCZENIU PÓL ŚCIANOWYCH W KOPALNI WĘGLA KAMIENNEGO BOGDANKA
dr inż. Marek Cała prof.dr hab.inż. Stanisław Piechota prof.dr hab.inż. Antoni Tajduś STAN NAPRĘŻENIA W GÓROTWORZE W OTOCZENIU PÓL ŚCIANOWYCH W KOPALNI WĘGLA KAMIENNEGO BOGDANKA Streszczenie W artykule
Bardziej szczegółowoAnaliza konstrukcji ściany Dane wejściowe
Analiza konstrukcji ściany Dane wejściowe Projekt Data : 8.0.05 Ustawienia (definiowanie dla bieżącego zadania) Materiały i normy Konstrukcje betonowe : Konstrukcje stalowe : Współczynnik częściowy nośności
Bardziej szczegółowoAnaliza stateczności stoku w Ropie
Zał. 9 Analiza stateczności stoku w Ropie Wykonał: dr inż. Włodzimierz Grzywacz... Kraków, listopad 2012 2 Obliczenia przeprowadzono przy pomocy programu numerycznego PROGEO opracowanego w Instytucie Techniki
Bardziej szczegółowoMODELOWANIE NUMERYCZNE GÓROTWORU WOKÓŁ WYROBISKA KORYTARZOWEGO NARAŻONEGO NA WPŁYWY CIŚNIEŃ EKSPLOATACYJNYCH
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 31 Zeszyt 3/1 2007 Stanisław Prusek*, Wojciech Masny*, Andrzej Walentek* MODELOWANIE NUMERYCZNE GÓROTWORU WOKÓŁ WYROBISKA KORYTARZOWEGO NARAŻONEGO NA WPŁYWY CIŚNIEŃ EKSPLOATACYJNYCH
Bardziej szczegółowoAnaliza stateczności skarp z zastosowaniem zmodyfikowanej metody redukcji wytrzymałości na ścinanie
Analiza stateczności skarp z zastosowaniem zmodyfikowanej metody redukcji wytrzymałości na ścinanie Marek Cała*, Jerzy Flisiak* 1 WPROWADZENIE Poniższa praca jest kontynuacją badań autorów nad porównaniem
Bardziej szczegółowoKONWERGENCJA WYROBISK CHODNIKOWYCH NA PODSTAWIE WYNIKÓW OBLICZEŃ NUMERYCZNYCH I ICH WERYFIKACJA POMIARAMI IN SITU**
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 32 Zeszyt 1 2008 Piotr Małkowski*, Zbigniew Niedbalski*, Tadeusz Majcherczyk* KONWERGENCJA WYROBISK CHODNIKOWYCH NA PODSTAWIE WYNIKÓW OBLICZEŃ NUMERYCZNYCH I ICH WERYFIKACJA
Bardziej szczegółowoOPTYMALIZACJA SZEROKOŚCI PASÓW OCHRONNYCH PRZY ODKRYWKOWEJ EKSPLOATACJI KOPALIN POSPOLITYCH
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 33 Zeszyt 1 2009 Andrzej Batog*, Maciej Hawrysz* OPTYMALIZACJA SZEROKOŚCI PASÓW OCHRONNYCH PRZY ODKRYWKOWEJ EKSPLOATACJI KOPALIN POSPOLITYCH 1. Wstęp W ciągu ostatnich, co
Bardziej szczegółowoCharakterystyka warunków geologiczno-inżynierskich podłoża Krakowa z uwzględnieniem nawarstwień historycznych
Stanisław Rybicki, Piotr Krokoszyński, Janusz Herzig Charakterystyka warunków geologiczno-inżynierskich podłoża Krakowa z uwzględnieniem nawarstwień historycznych Warunki geologiczno-inżynierskie podłoża
Bardziej szczegółowoWzór Żurawskiego. Belka o przekroju kołowym. Składowe naprężenia stycznego można wyrazić następująco (np. [1,2]): T r 2 y ν ) (1) (2)
Przykłady rozkładu naprężenia stycznego w przekrojach belki zginanej nierównomiernie (materiał uzupełniający do wykładu z wytrzymałości materiałów I, opr. Z. Więckowski, 11.2018) Wzór Żurawskiego τ xy
Bardziej szczegółowoAnaliza fundamentu na mikropalach
Przewodnik Inżyniera Nr 36 Aktualizacja: 09/2017 Analiza fundamentu na mikropalach Program: Plik powiązany: Grupa pali Demo_manual_en_36.gsp Celem niniejszego przewodnika jest przedstawienie wykorzystania
Bardziej szczegółowoObliczenia ściany oporowej Dane wejściowe
Obliczenia ściany oporowej Dane wejściowe Projekt Data : 8.0.005 Ustawienia (definiowanie dla bieżącego zadania) Materiały i normy Konstrukcje betonowe : Współczynniki EN 99 : Ściana murowana (kamienna)
Bardziej szczegółowoSPIS TREŚCI. PODSTAWOWE DEFINICJE I POJĘCIA 9 (opracowała: J. Bzówka) 1. WPROWADZENIE 41
SPIS TREŚCI PODSTAWOWE DEFINICJE I POJĘCIA 9 1. WPROWADZENIE 41 2. DOKUMENTOWANIE GEOTECHNICZNE I GEOLOGICZNO INŻYNIERSKIE.. 43 2.1. Wymagania ogólne dokumentowania badań. 43 2.2. Przedstawienie danych
Bardziej szczegółowoNAPRĘŻENIA, ODKSZTAŁCENIA I KONWERGENCJE NA RÓŻNYCH GŁĘBOKOŚCIACH KOPALŃ SOLI, STUDIUM MODELOWE DLA CHODNIKA W GÓROTWORZE SOLNYM**
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 33 Zeszyt 2009 Agnieszka Maj* NAPRĘŻENIA, ODKSZTAŁCENIA I KONWERGENCJE NA RÓŻNYCH GŁĘBOKOŚCIACH KOPALŃ SOLI, STUDIUM MODELOWE DLA CHODNIKA W GÓROTWORZE SOLNYM**. Wstęp Obserwacje
Bardziej szczegółowoSTATYCZNA PRÓBA ROZCIĄGANIA
Mechanika i wytrzymałość materiałów - instrukcja do ćwiczenia laboratoryjnego: STATYCZNA PRÓBA ROZCIĄGANIA oprac. dr inż. Jarosław Filipiak Cel ćwiczenia 1. Zapoznanie się ze sposobem przeprowadzania statycznej
Bardziej szczegółowoProjekt ciężkiego muru oporowego
Projekt ciężkiego muru oporowego Nazwa wydziału: Górnictwa i Geoinżynierii Nazwa katedry: Geomechaniki, Budownictwa i Geotechniki Zaprojektować ciężki pionowy mur oporowy oraz sprawdzić jego stateczność
Bardziej szczegółowoAnaliza obudowy wykopu z pięcioma poziomami kotwienia
Przewodnik Inżyniera Nr 7 Aktualizacja: 02/2016 Analiza obudowy wykopu z pięcioma poziomami kotwienia Program powiązany: Ściana analiza Plik powiązany: Demo_manual_07.gp2 Niniejszy rozdział przedstawia
Bardziej szczegółowo2. Budowa geologiczna górotworu w rejonie pola Pagory
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 32 Zeszyt 1 2008 Jerzy Cieślik*, Danuta Flisiak*, Jerzy Flisiak*, Jakub Mazurek* PRZESTRZENNA ANALIZA NUMERYCZNA WYTĘŻENIA FILARÓW KOMÓR SOLNYCH POLA EKSPLOATACYJNEGO PAGORY
Bardziej szczegółowoGórniczy System Informatyczny wspomagający monitorowanie zagrożeń górniczych w BOT KWB Turów S.A.
WARSZTATY 2005 z cyklu: Zagrożenia naturalne w górnictwie Mat. Symp. str. 261 266 Adam MENDAKIEWICZ, Leszek WACHELKA Przedsiębiorstwo Robót Geologiczno-Wiertniczych Sp. z o. o. Górniczy System Informatyczny
Bardziej szczegółowo2. Charakterystyka budowy geologicznej złoża węgla brunatnego Bełchatów w rejonie rowu II rzędu
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 33 Zeszyt 2 2009 Edward Sośniak*, Robert Chałupka* TECHNOLOGICZNE UWARUNKOWANIA EKSPLOATACJI WĘGLA W ROWIE II RZĘDU W ZAKŁADZIE GÓRNICZYM KWB BEŁCHATÓW 1. Wstęp PGE KWB Bełchatów
Bardziej szczegółowoObszary sprężyste (bez możliwości uplastycznienia)
Przewodnik Inżyniera Nr 34 Aktualizacja: 01/2017 Obszary sprężyste (bez możliwości uplastycznienia) Program: MES Plik powiązany: Demo_manual_34.gmk Wprowadzenie Obciążenie gruntu może powodować powstawanie
Bardziej szczegółowoWyłączenie redukcji parametrów wytrzymałościowych ma zastosowanie w następujących sytuacjach:
Przewodnik Inżyniera Nr 35 Aktualizacja: 01/2017 Obszary bez redukcji Program: MES Plik powiązany: Demo_manual_35.gmk Wprowadzenie Ocena stateczności konstrukcji z wykorzystaniem metody elementów skończonych
Bardziej szczegółowoWytrzymałość Materiałów
Wytrzymałość Materiałów Rozciąganie/ ściskanie prętów prostych Naprężenia i odkształcenia, statyczna próba rozciągania i ściskania, właściwości mechaniczne, projektowanie elementów obciążonych osiowo.
Bardziej szczegółowogruntów Ściśliwość Wytrzymałość na ścinanie
Właściwości mechaniczne gruntów Ściśliwość Wytrzymałość na ścinanie Ściśliwość gruntów definicja, podstawowe informacje o zjawisku, podstawowe informacje z teorii sprężystości, parametry ściśliwości, laboratoryjne
Bardziej szczegółowoAnaliza ściany żelbetowej Dane wejściowe
Analiza ściany żelbetowej Dane wejściowe Projekt Data : 0..05 Ustawienia (definiowanie dla bieżącego zadania) Materiały i normy Konstrukcje betonowe : Współczynniki EN 99-- : Mur zbrojony : Konstrukcje
Bardziej szczegółowoGeomechanika w budownictwie podziemnym : projektowanie i budowa tuneli / Antoni Tajduś, Marek Cała, Krzysztof Tajduś. Kraków, 2012.
Geomechanika w budownictwie podziemnym : projektowanie i budowa tuneli / Antoni Tajduś, Marek Cała, Krzysztof Tajduś. Kraków, 2012 Spis treści PRZEDMOWA 11 1. WPROWADZENIE 12 1.1. Historia budownictwa
Bardziej szczegółowoMetody oceny stanu zagrożenia tąpaniami wyrobisk górniczych w kopalniach węgla kamiennego. Praca zbiorowa pod redakcją Józefa Kabiesza
Metody oceny stanu zagrożenia tąpaniami wyrobisk górniczych w kopalniach węgla kamiennego Praca zbiorowa pod redakcją Józefa Kabiesza GŁÓWNY INSTYTUT GÓRNICTWA Katowice 2010 Spis treści 1. Wprowadzenie
Bardziej szczegółowoZAGROŻENIA NATURALNE W ODKRYWKOWYCH ZAKŁADACH GÓRNICZYCH
ZAGROŻENIA NATURALNE W ODKRYWKOWYCH ZAKŁADACH GÓRNICZYCH 1. ZAGROŻENIE OSUWISKOWE ORAZ ZAGROŻENIA ZWIĄZANE Z OBRYWANIEM SIĘ SKAŁ Zagrożenie osuwiskowe - możliwość utraty stateczności skarp i zboczy wyrobiska
Bardziej szczegółowoAnaliza ściany oporowej
Przewodnik Inżyniera Nr 3 Aktualizacja: 02/2016 Analiza ściany oporowej Program powiązany: Plik powiązany: Ściana oporowa Demo_manual_03.gtz Niniejszy rozdział przedstawia przykład obliczania istniejącej
Bardziej szczegółowoAnaliza osiadania terenu
Przewodnik Inżyniera Nr 21 Aktualizacja: 01/2017 Analiza osiadania terenu Program: Plik powiązany: MES Demo_manual_21.gmk Celem przedmiotowego przewodnika jest przedstawienie analizy osiadania terenu pod
Bardziej szczegółowoZASTOSOWANIE TECHNIK ELASTOOPTYCZNYCH W PROCESIE KONTROLI STATECZNOŚCI ZBOCZY
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 33 Zeszyt 2 2009 Andrzej Chrost*, Leopold Czarnecki**, Łukasz Krywult*, Joachim Schneider-Glötzl*** ZASTOSOWANIE TECHNIK ELASTOOPTYCZNYCH W PROCESIE KONTROLI STATECZNOŚCI
Bardziej szczegółowoAnaliza obudowy wykopu z jednym poziomem kotwienia
Przewodnik Inżyniera Nr 6 Aktualizacja: 02/2016 Analiza obudowy wykopu z jednym poziomem kotwienia Program powiązany: Ściana analiza Plik powiązany: Demo_manual_06.gp2 Niniejszy rozdział przedstawia problematykę
Bardziej szczegółowoAKTUALIZACJA MODELU STRATYGRAFICZNEGO ZŁOŻA WĘGLA BRUNATNEGO BEŁCHATÓW POLE BEŁCHATÓW PRZY UŻYCIU OPROGRAMOWANIA MINCOM
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 33 Zeszyt 2 2009 Ryszard Frankowski*, Andrzej Gądek** AKTUALIZACJA MODELU STRATYGRAFICZNEGO ZŁOŻA WĘGLA BRUNATNEGO BEŁCHATÓW POLE BEŁCHATÓW PRZY UŻYCIU OPROGRAMOWANIA MINCOM
Bardziej szczegółowoPL B BUP 12/13. ANDRZEJ ŚWIERCZ, Warszawa, PL JAN HOLNICKI-SZULC, Warszawa, PL PRZEMYSŁAW KOŁAKOWSKI, Nieporęt, PL
PL 222132 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 222132 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 397310 (22) Data zgłoszenia: 09.12.2011 (51) Int.Cl.
Bardziej szczegółowoGeotechnika komunikacyjna / Joanna Bzówka [et al.]. Gliwice, 2012. Spis treści
Geotechnika komunikacyjna / Joanna Bzówka [et al.]. Gliwice, 2012 Spis treści PODSTAWOWE DEFINICJE I POJĘCIA 9 1. WPROWADZENIE 37 2. DOKUMENTOWANIE GEOTECHNICZNE I GEOLOGICZNO- INśYNIERSKIE 39 2.1. Wymagania
Bardziej szczegółowoAnaliza stanu przemieszczenia oraz wymiarowanie grupy pali
Poradnik Inżyniera Nr 18 Aktualizacja: 09/2016 Analiza stanu przemieszczenia oraz wymiarowanie grupy pali Program: Plik powiązany: Grupa pali Demo_manual_18.gsp Celem niniejszego przewodnika jest przedstawienie
Bardziej szczegółowoOPINIA GEOTECHNICZNA dla projektowanej przebudowy drogi w Łuczynie (gm. Dobroszyce) działki nr 285, 393, 115, 120
FIZJO - GEO Geologia, geotechnika, fizjografia i ochrona środowiska ul. Paderewskiego 19; 51-612 Wrocław tel. 71.348.45.22; 601.84.48.05; fax 71.372.89.90 OPINIA GEOTECHNICZNA dla
Bardziej szczegółowoWpływ warunków górniczych na stan naprężenia i przemieszczenia wokół wyrobisk korytarzowych
WARSZTATY 2012 z cyklu: Zagrożenia naturalne w górnictwie Mat. Symp. str.221 234 Tadeusz MAJCHERCZYK, Zbigniew NIEDBALSKI AGH Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków Wydział Górnictwa i Geoinżynierii Wpływ
Bardziej szczegółowoWydział Górnictwa i Geoinżynierii, Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków **
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 33 Zeszyt 3/1 2009 Jerzy Cieślik*, Jerzy Flisiak*, Antoni Tajduś* ANALIZA WARUNKÓW STATECZNOŚCI WYBRANYCH KOMÓR KS WIELICZKA NA PODSTAWIE PRZESTRZENNYCH OBLICZEŃ NUMERYCZNYCH**
Bardziej szczegółowoGeotechniczne aspekty budowy głębokich wykopów
Geotechniczne aspekty budowy głębokich wykopów Dr inż. Monika Mitew-Czajewska Politechnika Warszawska, Wydział Inżynierii Lądowej W Warszawie prowadzi się obecnie wiele inwestycji (tuneli komunikacyjnych
Bardziej szczegółowoWGGIOŚ Egzamin inżynierski 2014/2015 WYDZIAŁ: GEOLOGII, GEOFIZYKI I OCHRONY ŚRODOWISKA KIERUNEK STUDIÓW: GÓRNICTWO I GEOLOGIA
WYDZIAŁ: GEOLOGII, GEOFIZYKI I OCHRONY ŚRODOWISKA KIERUNEK STUDIÓW: GÓRNICTWO I GEOLOGIA RODZAJ STUDIÓW: STACJONARNE I STOPNIA ROK AKADEMICKI 2014/2015 WYKAZ PRZEDMIOTÓW EGZAMINACYJNYCH: I. Geologia ogólna
Bardziej szczegółowo1. Wprowadzenie. Tadeusz Rembielak*, Leszek Łaskawiec**, Marek Majcher**, Zygmunt Mielcarek** Górnictwo i Geoinżynieria Rok 29 Zeszyt 3/1 2005
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 29 Zeszyt 3/1 2005 Tadeusz Rembielak*, Leszek Łaskawiec**, Marek Majcher**, Zygmunt Mielcarek** INIEKCYJNE USZCZELNIANIE I WZMACNIANIE GÓROTWORU PRZED CZOŁEM PRZEKOPU ŁĄCZĄCEGO
Bardziej szczegółowoObciążenia, warunki środowiskowe. Modele, pomiary. Tomasz Marcinkowski
Obciążenia, warunki środowiskowe. Modele, pomiary. Tomasz Marcinkowski 1. Obciążenia środowiskowe (wiatr, falowanie morskie, prądy morskie, poziomy zwierciadła wody, oddziaływanie lodu) 2. Poziomy obciążeń
Bardziej szczegółowoProjektowanie ściany kątowej
Przewodnik Inżyniera Nr 2 Aktualizacja: 02/2016 Projektowanie ściany kątowej Program powiązany: Ściana kątowa Plik powiązany: Demo_manual_02.guz Niniejszy rozdział przedstawia problematykę projektowania
Bardziej szczegółowoDokumentowanie warunków geologiczno-inżynierskich w rejonie osuwisk w świetle wymagań Eurokodu 7
Ogólnopolska Konferencja Osuwiskowa O!SUWISKO Wieliczka, 19-22 maja 2015 r. Dokumentowanie warunków geologiczno-inżynierskich w rejonie osuwisk w świetle wymagań Eurokodu 7 Edyta Majer Grzegorz Ryżyński
Bardziej szczegółowoPROJEKT STOPY FUNDAMENTOWEJ
TOK POSTĘPOWANIA PRZY PROJEKTOWANIU STOPY FUNDAMENTOWEJ OBCIĄŻONEJ MIMOŚRODOWO WEDŁUG WYTYCZNYCH PN-EN 1997-1 Eurokod 7 Przyjęte do obliczeń dane i założenia: V, H, M wartości charakterystyczne obciążeń
Bardziej szczegółowoAnaliza gabionów Dane wejściowe
Analiza gabionów Dane wejściowe Projekt Data : 8.0.0 Ustawienia (definiowanie dla bieżącego zadania) Konstrukcje oporowe Obliczenie parcia czynnego : Obliczenie parcia biernego : Obliczenia wpływu obciążeń
Bardziej szczegółowoModyfikacja kształtu powierzchni poślizgu a stateczność zbocza w ujęciu przestrzennym
Modyfikacja kształtu powierzchni poślizgu a stateczność zbocza w ujęciu przestrzennym Dr inż. Krzysztof Gajewski, mgr inż. Łukasz Pakulski Politechnika Koszalińska, Wydział Inżynierii Lądowej, Środowiska
Bardziej szczegółowoZałącznik D (EC 7) Przykład analitycznej metody obliczania oporu podłoża
Załącznik D (EC 7) Przykład analitycznej metody obliczania oporu podłoża D.1 e używane w załączniku D (1) Następujące symbole występują w Załączniku D: A' = B' L efektywne obliczeniowe pole powierzchni
Bardziej szczegółowoPale fundamentowe wprowadzenie
Poradnik Inżyniera Nr 12 Aktualizacja: 09/2016 Pale fundamentowe wprowadzenie Celem niniejszego przewodnika jest przedstawienie problematyki stosowania oprogramowania pakietu GEO5 do obliczania fundamentów
Bardziej szczegółowoWarszawa, 22 luty 2016 r.
tel.: 022/ 380 12 12; fax.: 0 22 380 12 11 e-mail: biuro.warszawa@grontmij.pl 02-703 Warszawa, ul. Bukowińska 22B INWESTOR: Wodociągi Białostockie Sp. z o. o. ul. Młynowa 52/1, 15-404 Białystok UMOWA:
Bardziej szczegółowoOcena stateczności etapowo budowanego nasypu na podłożu organicznym Stability assessment of stage-constructed embankment on organic subsoil
Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska nr 58, 2012: 273 283 (Prz. Nauk. Inż. Kszt. Środ. 58, 2012) Scientific Review Engineering and Environmental Sciences No 58, 2012: 273 283 (Sci. Rev.
Bardziej szczegółowoNUMERYCZNA ANALIZA MOŻLIWOŚCI UTRATY STATECZNOŚCI WYROBISK ZLOKALIZOWANYCH NA NIEWIELKIEJ GŁĘBOKOŚCI
Marek CAŁA * Marek JARCZYK ** Jacek POSTAWA *** NUMERYCZNA ANALIZA MOŻLIWOŚCI UTRATY STATECZNOŚCI WYROBISK ZLOKALIZOWANYCH NA NIEWIELKIEJ GŁĘBOKOŚCI WSTĘP Skutki eksploatacji podziemnej związane są zazwyczaj
Bardziej szczegółowoTok postępowania przy projektowaniu fundamentu bezpośredniego obciążonego mimośrodowo wg wytycznych PN-EN 1997-1 Eurokod 7
Tok postępowania przy projektowaniu fundamentu bezpośredniego obciążonego mimośrodowo wg wytycznych PN-EN 1997-1 Eurokod 7 I. Dane do projektowania - Obciążenia stałe charakterystyczne: V k = (pionowe)
Bardziej szczegółowoWYZNACZANIE KSZTAŁTU PROFILU STATECZNEGO METODA MASŁOWA Fp
WYZNACZANIE KSZTAŁTU PROFILU STATECZNEGO METODA MASŁOWA Fp Metoda Masłowa Fp, zwana równieŝ metodą jednakowej stateczności słuŝy do wyznaczania kształtu profilu zboczy statecznych w gruntach spoistych.
Bardziej szczegółowoPL B1. Sposób podziemnej eksploatacji złoża minerałów użytecznych, szczególnie rud miedzi o jednopokładowym zaleganiu
PL 214250 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 214250 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 382608 (51) Int.Cl. E21C 41/22 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia:
Bardziej szczegółowoWytrzymałość Konstrukcji I - MEiL część II egzaminu. 1. Omówić wykresy rozciągania typowych materiałów. Podać charakterystyczne punkty wykresów.
Wytrzymałość Konstrukcji I - MEiL część II egzaminu 1. Omówić wykresy rozciągania typowych materiałów. Podać charakterystyczne punkty wykresów. 2. Omówić pojęcia sił wewnętrznych i zewnętrznych konstrukcji.
Bardziej szczegółowoWYZNACZENIE WARTOŚCI PARAMETRÓW TEORII PROGNOZOWANIA WPŁYWÓW W PRZYPADKU EKSPLOATACJI GÓRNICZEJ PROWADZONEJ W DWÓCH POKŁADACH
GÓRNICTWO I GEOLOGIA 2011 Tom 6 Zeszyt 1 MAREK KRUCZKOWSKI Politechnika Śląska, Gliwice Katedra Geomechaniki, Budownictwa Podziemnego i Zarządzania Ochroną Powierzchni WYZNACZENIE WARTOŚCI PARAMETRÓW TEORII
Bardziej szczegółowoNumeryczne metody analizy stateczności skarp i zboczy
WARSZTATY 2004 z cyklu Zagrożenia naturalne w górnictwie Mat. Symp. str. 37 50 Marek CAŁA, Jerzy FLISIAK, Antoni TAJDUŚ Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków Numeryczne metody analizy stateczności skarp i
Bardziej szczegółowoProjektowanie nie kotwionej (wspornikowej) obudowy wykopu
Przewodnik Inżyniera Nr 4 Akutalizacja: 1/2017 Projektowanie nie kotwionej (wspornikowej) obudowy wykopu Program powiązany: Ściana projekt Plik powiązany: Demo_manual_04.gp1 Niniejszy rozdział przedstawia
Bardziej szczegółowoZAGROŻENIA NATURALNE W ZAKŁADZIE GÓRNICZYM KWB BEŁCHATÓW. ROZPOZNAWANIE I ZAPOBIEGANIE ZAGROŻENIOM
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 34 Zeszyt 4 2010 Marek Waldemar Jończyk*, Barbara Organiściak* ZAGROŻENIA NATURALNE W ZAKŁADZIE GÓRNICZYM KWB BEŁCHATÓW. ROZPOZNAWANIE I ZAPOBIEGANIE ZAGROŻENIOM 1. Wstęp
Bardziej szczegółowoWYKORZYSTANIE JEDNOLITEJ BAZY DANYCH GEOLOGICZNYCH DO TWORZENIA CYFROWEGO MODELU GEOLOGICZNEGO ZŁOŻA WĘGLA BRUNATNEGO ZŁOCZEW
WYKORZYSTANIE JEDNOLITEJ BAZY DANYCH GEOLOGICZNYCH DO TWORZENIA CYFROWEGO MODELU GEOLOGICZNEGO ZŁOŻA WĘGLA BRUNATNEGO ZŁOCZEW USE OF GEOLOGICAL DATABASE TO ACQUISITION OF ZŁOCZEW BROWN COAL DEPOSIT GEOLOGICAL
Bardziej szczegółowoAktywność sejsmiczna w strefach zuskokowanych i w sąsiedztwie dużych dyslokacji tektonicznych w oddziałach kopalń KGHM Polska Miedź S.A.
57 CUPRUM nr 4 (69) 213, s. 57-69 Andrzej Janowski 1), Maciej Olchawa 1), Mariusz Serafiński 1) Aktywność sejsmiczna w strefach zuskokowanych i w sąsiedztwie dużych dyslokacji tektonicznych w oddziałach
Bardziej szczegółowoCharakterystyka naprężeniowo-odkształceniowa dla próbek piaskowca z szorstkimi i gładkimi pęknięciami
WARSZTATY z cyklu Zagrożenia naturalne w górnictwie Mat. Symp. str. 405 414 Mariusz WADAS Główny Instytut Górnictwa, Katowice Charakterystyka naprężeniowo-odkształceniowa dla próbek piaskowca z szorstkimi
Bardziej szczegółowoNUMERYCZNE MODELOWANIE FILAROWO-KOMOROWEGO SYSTEMU EKSPLOATACJI
NUMERYCZNE MODELOWANIE FILAROWO-KOMOROWEGO SYSTEMU EKSPLOATACJI Marek CAŁA *, Jerzy FLISIAK *, Antoni TAJDUŚ *1 1. WPROWADZENIE Od wielu lat podejmowane są próby modelowania eksploatacji systemem filarowokomorowym
Bardziej szczegółowoDrgania drogowe vs. nośność i stateczność konstrukcji.
Piotr Jermołowicz - Inżynieria Środowiska Szczecin Drgania drogowe vs. nośność i stateczność konstrukcji. Przy wszelkiego typu analizach numerycznych stateczności i nośności nie powinno się zapominać o
Bardziej szczegółowoOPINIA GEOTECHNICZNA
FIZJO-GEO Rinke Mariusz Geologia, geotechnika fizjografia i ochrona środowiska ul. Paderewskiego 19; 51-612 Wrocław tel. 71.348.45.22; 601.84.48.05; fax 71.372.89.90 OPINIA GEOTECHNICZNA
Bardziej szczegółowoWyboczenie ściskanego pręta
Wszelkie prawa zastrzeżone Mechanika i wytrzymałość materiałów - instrukcja do ćwiczenia laboratoryjnego: 1. Wstęp Wyboczenie ściskanego pręta oprac. dr inż. Ludomir J. Jankowski Zagadnienie wyboczenia
Bardziej szczegółowoMODELOWANIE WARSTWY POWIERZCHNIOWEJ O ZMIENNEJ TWARDOŚCI
Dr inż. Danuta MIEDZIŃSKA, email: dmiedzinska@wat.edu.pl Dr inż. Robert PANOWICZ, email: Panowicz@wat.edu.pl Wojskowa Akademia Techniczna, Katedra Mechaniki i Informatyki Stosowanej MODELOWANIE WARSTWY
Bardziej szczegółowoPodstawowe przypadki (stany) obciążenia elementów : 1. Rozciąganie lub ściskanie 2. Zginanie 3. Skręcanie 4. Ścinanie
Podstawowe przypadki (stany) obciążenia elementów : 1. Rozciąganie lub ściskanie 2. Zginanie 3. Skręcanie 4. Ścinanie Rozciąganie lub ściskanie Zginanie Skręcanie Ścinanie 1. Pręt rozciągany lub ściskany
Bardziej szczegółowoZarys geotechniki. Zenon Wiłun. Spis treści: Przedmowa/10 Do Czytelnika/12
Zarys geotechniki. Zenon Wiłun Spis treści: Przedmowa/10 Do Czytelnika/12 ROZDZIAŁ 1 Wstęp/l 3 1.1 Krótki rys historyczny/13 1.2 Przegląd zagadnień geotechnicznych/17 ROZDZIAŁ 2 Wiadomości ogólne o gruntach
Bardziej szczegółowoSTATYCZNA PRÓBA ROZCIĄGANIA
STATYCZNA PRÓBA ROZCIĄGANIA Próba statyczna rozciągania jest jedną z podstawowych prób stosowanych do określenia jakości materiałów konstrukcyjnych wg kryterium naprężeniowego w warunkach obciążeń statycznych.
Bardziej szczegółowoWydział Inżynierii Mechanicznej i Robotyki PROBLEMY ZWIĄZANE Z OCENĄ STANU TECHNICZNEGO PRZEWODÓW STALOWYCH WYSOKICH KOMINÓW ŻELBETOWYCH
Bogusław LADECKI Andrzej CICHOCIŃSKI Akademia Górniczo-Hutnicza Wydział Inżynierii Mechanicznej i Robotyki PROBLEMY ZWIĄZANE Z OCENĄ STANU TECHNICZNEGO PRZEWODÓW STALOWYCH WYSOKICH KOMINÓW ŻELBETOWYCH
Bardziej szczegółowoGeoPlus Badania Geologiczne i Geotechniczne. Dr Piotr Zawrzykraj 02-775 Warszawa, ul. Alternatywy 5 m. 81, tel. 0-605-678-464, www.geoplus.com.
GeoPlus Badania Geologiczne i Geotechniczne Dr Piotr Zawrzykraj 02-775 Warszawa, ul. Alternatywy 5 m. 81, tel. 0-605-678-464, www.geoplus.com.pl NIP 658-170-30-24, REGON 141437785 e-mail: Piotr.Zawrzykraj@uw.edu.pl,
Bardziej szczegółowoOptymalizacja konstrukcji wymiennika ciepła
BIULETYN WAT VOL. LVI, NUMER SPECJALNY, 2007 Optymalizacja konstrukcji wymiennika ciepła AGNIESZKA CHUDZIK Politechnika Łódzka, Katedra Dynamiki Maszyn, 90-524 Łódź, ul. Stefanowskiego 1/15 Streszczenie.
Bardziej szczegółowoParasejsmiczne obciążenia vs. stateczność obiektów.
Piotr Jermołowicz Inżynieria Środowiska Szczecin Parasejsmiczne obciążenia vs. stateczność obiektów. W ujęciu fizycznym falami są rozprzestrzeniające się w ośrodku materialnym lub polu, zaburzenia pewnej
Bardziej szczegółowoPodstawowe pojęcia wytrzymałości materiałów. Statyczna próba rozciągania metali. Warunek nośności i użytkowania. Założenia
Wytrzymałość materiałów dział mechaniki obejmujący badania teoretyczne i doświadczalne procesów odkształceń i niszczenia ciał pod wpływem różnego rodzaju oddziaływań (obciążeń) Podstawowe pojęcia wytrzymałości
Bardziej szczegółowoOsiadanie fundamentu bezpośredniego
Przewodnik Inżyniera Nr. 10 Aktualizacja: 02/2016 Osiadanie fundamentu bezpośredniego Program powiązany: Plik powiązany: Fundament bezpośredni Demo_manual_10.gpa Niniejszy rozdział przedstawia problematykę
Bardziej szczegółowoINSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH
INSTYTUT MASZYN I URZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH Politechnika Śląska w Gliwicach INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH BADANIE TWORZYW SZTUCZNYCH OZNACZENIE WŁASNOŚCI MECHANICZNYCH PRZY STATYCZNYM ROZCIĄGANIU
Bardziej szczegółowoEKSPLOATACJA POKŁADU 510/1 ŚCIANĄ 22a W PARTII Z3 W KWK JAS-MOS W WARUNKACH DUŻEJ AKTYWNOŚCI SEJSMICZNEJ
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 31 Zeszyt 3/1 2007 Augustyn Holeksa*, Mieczysław Lubryka*, Ryszard Skatuła*, Zbigniew Szreder* EKSPLOATACJA POKŁADU 510/1 ŚCIANĄ 22a W PARTII Z3 W KWK JAS-MOS W WARUNKACH
Bardziej szczegółowoANALIZA BELKI DREWNIANEJ W POŻARZE
Proceedings of the 5 th International Conference on New Trends in Statics and Dynamics of Buildings October 19-20, 2006 Bratislava, Slovakia Faculty of Civil Engineering STU Bratislava Slovak Society of
Bardziej szczegółowoOPINIA GEOTECHNICZNA dla zadania Budowa kanalizacji grawitacyjnej wraz z przyłączami w miejscowości GRODZISK WIELKOPOLSKI rejon ul. Górnej, os.
Pracownia Projektowa GEOEKO dr Andrzej Kraiński P Dane firmy: Dane kontaktowe: adres: Drzonków, ul. Rotowa 18, adres: Zielona Góra, 66-004 Racula ul. Morelowa 29/5 NIP: 929-101-99-76 tel.: 604 850 217,
Bardziej szczegółowoIN II-ORDER GRABEN SELECTION OF MINING WORKS TECHNOLOGY FOR SECURING EXPLOITATION UP
EKSPLOATACJA W ROWIE II-RZĘDU ZŁOŻA WĘGLA BRUNATNEGO BEŁCHATÓW - DOBÓR TECHNOLOGII PROWADZENIA ROBÓT GÓRNICZYCH DLA ZABEZPIECZENIA EKSPLOATACJI DO RZĘDNEJ - 110 m n.p.m. EXPLOAITATION IN II-ORDER GRABEN
Bardziej szczegółowoGEOTECHNICZNE WARUNKI POSADOWIENIA
INWESTOR: Zakład Wodociągów i Kanalizacji w Wiązownie Ul. Boryszewska 2 05-462 Wiązowna OPRACOWANIE OKREŚLAJĄCE GEOTECHNICZNE WARUNKI POSADOWIENIA dla potrzeb projektu budowlano wykonawczego: Budowa zbiornika
Bardziej szczegółowoSpis treści Wykaz ważniejszych pojęć Wykaz ważniejszych oznaczeń Wstęp 1. Wprowadzenie w problematykę ochrony terenów górniczych
Spis treści Wykaz ważniejszych pojęć... 13 Wykaz ważniejszych oznaczeń... 21 Wstęp... 23 1. Wprowadzenie w problematykę ochrony terenów górniczych... 27 1.1. Charakterystyka ujemnych wpływów eksploatacji
Bardziej szczegółowoNOŚNOŚĆ PALI POJEDYNCZYCH
NOŚNOŚĆ PALI POJEDYNCZYCH Obliczenia wykonuje się według PN-83/B-02482 Fundamenty budowlane. Nośność pali i fundamentów palowych oraz Komentarza do normy PN-83/B-02482, autorstwa M. Kosseckiego (PZIiTB,
Bardziej szczegółowo