Lista tematów do części ustnej egzaminu maturalnego z języka polskiego

Transkrypt

1 Lista tematów do części ustnej egzaminu maturalnego z języka polskiego Literatura 1. Przedstaw motyw Arkadii w literaturze antycznej i współczesnej, analizując wybrane utwory. 2. Zanalizuj twórczość futurystów jako ideologiczne i językowe zmaganie się z historią; odwołaj się do wybranych utworów. 3. Obraz wsi w literaturze polskiej. Omów temat, analizując wybrane teksty z epoki Młodej Polski. 4. Scharakteryzuj wizerunki kobiet w literaturze romantycznej. Omów temat, analizując 5. Lektury, które kształtują postawy bohaterów literackich. Omów, analizując przykłady literatury średniowiecznej i romantycznej. 6. Człowiek i jego kondycja w świecie. Omów temat, analizując wybrane utwory romantyczne i współczesne. 7. Przedstaw motyw etosu pracy w literaturze polskiej XIX wieku. Omów temat, analizując 8. Omów motyw nieśmiertelności twórcy i jego dzieł w XIX wieku. Przedstaw temat, analizując 9. Przedstaw zagadnienie poety- kreatora, porównując dzieła romantyczne i modernistyczne. 10. Kobiety poetki w XIX i XX wieku. Omów, analizując na wybranych przykładach. 11. Przyroda w literaturze. Omów sposoby jej przedstawiania, analizując wybrane utwory pozytywizmu lub Młodej Polski. 12. Omów zagadnienie obrazu miłości w poezji XIX i XX wieku. Przedstaw temat, analizując 13. Przedstaw tradycje i obyczaje w literaturze romantycznej. Omów temat, analizując 14. Przedstaw obraz poezji współczesnej. Omów temat, analizując 15. Omów i zanalizuj na wybranych przykładach obraz miasta i jego mieszkańców w prozie XIX i XX wieku.

2 16. Przedstaw różne ujęcia motywu człowieka w sytuacji zagrożenia, analizując wybrane teksty literatury XX wieku. 17. Porównaj obrazy rewolucji w romantyzmie i literaturze współczesnej. Przedstaw temat, analizując 18. Sen i jego rola w literaturze polskiej. Omów, analizując wybrane teksty prozaiczne. 19. Porównaj motywy baśniowe w literaturze romantycznej i współczesnej. Przedstaw temat, analizując 20. Omów zagadnienie schyłku wieku w prozie młodopolskiej i współczesnej. Przedstaw temat, analizując 21. Przedstaw rolę kontekstów biblijnych w dramatach romantycznych. Omów temat, analizując 22. Przedstaw zagadnienie obyczajowości w dziełach XIX i XX wieku. Omów temat, analizując 23. Między oświeceniem a romantyzmem przedstaw walkę romantyków z klasykami, analizując wybrane teksty XIX w. 24. Omów motyw buntu w prozie dwudziestolecia międzywojennego. Przedstaw temat, analizując 25. Przedstaw obecność motywu fatum (przeznaczenia) w utworach antyku, renesansu i baroku, analizując wybrane teksty. 26. Porównaj funkcjonowanie opozycji młodość starość w prozie romantyzmu i pozytywizmu. Przedstaw temat, analizując 27. Czy Bóg istnieje? Zaprezentuj odpowiedzi na to pytanie udzielane przez twórców średniowiecznych i współczesnych. Przedstaw temat, analizując 28. Omów obraz dworu szlacheckiego w literaturze XIX w. Przedstaw temat, analizując 29. Przedstaw motyw samotności prezentowany przez twórców XX wieku, analizując wybrane teksty. 30. Czucie i wiara silniej mówi do mnie niż mędrca szkiełko i oko omów świat ballad, analizując wybrane przykłady utworów romantycznych. 31. Porównaj różne przedstawienia bajki jako gatunku literackiego w antyku, oświeceniu i współczesności. Przedstaw temat, analizując 32. Rodzaje i funkcje komizmu. Odwołaj się do dramatu barokowego i romantycznego. Przedstaw temat, analizując

3 33. Przedstaw motyw niezawinionego cierpienia na przykładzie literatury współczesnej. Omów temat, analizując 34. Przedstaw motyw bólu istnienia w literaturze romantycznej. Omów temat, analizując 35. Omów motyw konfliktu międzypokoleniowego w utworach pozytywistycznych i dwudziestolecia międzywojennego. Przedstaw temat, analizując 36. Przedstaw obraz szatana w literaturze Młodej Polski. Omów temat, analizując 37. Przedstaw obraz wampirów i wilkołaków w literaturze współczesnej. Omów temat, analizując 38. Omów motyw Holocaustu w literaturze polskiej XX w. Przedstaw temat, analizując 39. Porównaj różne ujęcia fantastyki w literaturze współczesnej. Przedstaw temat, analizując 40. Scharakteryzuj różne postaci kobiet w pozytywizmie. Przedstaw temat, analizując 41. Nawiązania biblijne we współczesności. Omów temat, analizując 42. Śmierć w literaturze średniowiecznej. Omów temat, analizując 43. Bóg w literaturze średniowiecznej. Omów temat, analizując 44. Przeznaczenie w literaturze współczesnej. Omów temat, analizując 45. Typy bohaterów w dramatach Sławomira Mrożka. Omów temat, analizując wybrane utwory. 46. Motywy literatury rycerskiej i dworskiej. Omów temat, analizując 47. Miłość romantyczna. Omów temat, analizując 48. Motyw psychoanalizy Zygmunta Freuda w dwudziestoleciu międzywojennym. Przedstaw zagadnienie, analizując wybrane 49. Od miłości do nienawiści omów temat, analizując wybrane utwory współczesne. 50. Motyw wędrówki. Przedstaw zagadnienie, analizując 51. Dziedzictwo filozofii franciszkańskiej w literaturze polskiej. Zanalizuj różne sposoby funkcjonowania motywów franciszkańskich w wybranych dziełach literackich.

4 52. Tytuł, motto, ostatnia scena jako klucze do interpretacji dzieła. Omów, analizując wybrane 53. Różne sposoby ukazywania patriotyzmu w utworach literackich, Przedstaw zagadnienie, analizując wybrane 54. Motyw zdrajcy i zdrady w literaturze. Przedstaw zagadnienie, analizując wybrane 55. Dekalog bohaterów literatury wojennej. Przedstaw zagadnienie, analizując wybrane 56. Dokumentaryzm jako sposób opisywania współczesnej rzeczywistości. Przedstaw zagadnienie, analizując wybrane 57. Tendencyjność literatury pozytywistycznej. Omów, analizując celowo dobrane 58. Motyw winy i kary w literaturze. Omów, analizując wybrane 59. Kreacje matek w utworach literackich. Omów temat, analizując wybrane 60. Świat, życie jako teatr. Przedstaw zagadnienie, analizując wybrane utwory literackie. 61. Literackie portrety władców. Scharakteryzuj, analizując wybrane przykłady literatury polskiej i powszechnej. 62. Małe ojczyzny w twórczości wielkich pisarzy. Przedstaw zagadnienie, analizując wybrane teksty literatury polskiej. 63. Rozstania bohaterów literackich. Przedstaw zagadnienie, analizując wybrane przykłady literatury polskiej i światowej. 64. Przemiana wewnętrzna bohatera literackiego. Scharakteryzuj sposoby jej ukazania i cele wykorzystania, analizując wybrane 65. Rola kostiumu historycznego w utworze literackim. Omów, analizując wybrane 66. Rola literatury w walce z systemem politycznym. Omów, analizując wybrane przykłady literatury powojennej. 67. Różne ujęcia motywu czasu w literaturze. Omów, analizując 68. Symbol jako sposób mówienia o rzeczywistości. Omów jego rolę, analizując wybrane 69. Wielcy ludzie w literaturze. Analizując wybrane przykłady, przedstaw sposoby i cele ich prezentacji.

5 70. Przedstaw i porównaj obraz chłopskiego losu w tekstach literatury polskiej pozytywizmu i dwudziestolecia międzywojennego. Zanalizuj zagadnienie. 71. Miejsce i rola tradycji romantycznej w literaturze następnych epok. Omów, analizując wybrane 72. Rewizja mitów narodowych w literaturze. Przedstaw problem, analizując wybrane utwory. 73. Prawda historyczna a literackie interpretacje historii. Scharakteryzuj problem, analizując wybrane teksty literackie. 74. Powstanie styczniowe jako temat literatury polskiej. Omów, analizując wybrane 75. Portrety ludzi poszukujących sensu i celu życia. Scharakteryzuj je, analizując wybrane 76. Portrety kochanków w literaturze różnych epok. Scharakteryzuj je, analizując wybrane 77. Portrety idealistów w literaturze różnych epok. Scharakteryzuj je, analizując wybrane 78. Portret mieszczanina w literaturze. Przedstaw go, analizując wybrane 79. Niepokoje egzystencjalne człowieka. Omów, analizując wybrane utwory literackie. 80. Motyw wesela w literaturze. Przedstaw funkcjonowanie tego motywu, analizując wybrane 81. Literackie obrazy zniewolenia człowieka w systemie totalitarnym. Omów zagadnienie, analizując wybrane 82. Kultura wsi zapisana w obrzędach ludowych. Omów, analizując utwory wybranych epok literackich. 83. Konwencja baśniowa w literaturze XX wieku. Analizując wybrane przykłady, określ jej funkcje. 84. Doświadczenia bohaterów literackich związane z utratą ziemi rodzinnej. Przedstaw je, analizując wybrane utwory drugiej połowy XIX wieku. 85. Dialog z tradycją w polskiej poezji współczesnej. Omów, analizując wybrane 86. Apokaliptyczne wizje rzeczywistości. Przedstaw, analizując wybrane przykłady literackie.

6 87. Przedstaw funkcjonowanie greckich wątków mitologicznych w literaturze polskiej różnych epok. Omów temat, analizując wybrane teksty. 88. Badając biografię dwóch, trzech kontrowersyjnych pisarzy, określ, w jakim stopniu ich twórczość jest odzwierciedleniem bogatego i nietuzinkowego życia tych twórców. Zanalizuj zagadnienie. 89. Obrazy wojny w literaturze różnych epok. Zaprezentuj temat, analizując wybrane utwory. 90. Ideał świętego w literaturze. Zanalizuj zagadnienie na podstawie wybranych utworów literackich. 91. Fascynacja kulturą ludową w polskiej literaturze romantycznej. Przedstaw zagadnienie, analizując wybrane 92. Portret Sarmaty w literaturze baroku i oświecenia. Przedstaw zagadnienie, analizując wybrane teksty. 93. Motyw vanitas vanitatum w literaturze różnych epok. Przedstaw zagadnienie, analizując wybrane 94. Motyw powstań narodowych w literaturze polskiej XIX wieku. Zanalizuj zagadnienie na podstawie wybranych przykładów. 95. Rola karykatury w literaturze. Przedstaw zagadnienie, analizując wybrane Związki literatury z innymi dziedzinami sztuki 1. Pojedynek jako temat literacki i filmowy. Omów zagadnienie, analizując celowo dobrane 2. Obrazy bohaterów w sutannie i w habicie. Przedstaw sposoby kreowania postaci, analizując wybrane przykłady literackie i filmowe. 3. Topos morza i okrętu w literaturze i malarstwie dwóch wybranych epok. Porównaj sposób realizacji motywu. 4. Literatura i film jako świadectwo upamiętnienia tego samego wydarzenia historycznego. Dokonaj analizy porównawczej na przykładzie trzech wydarzeń historycznych z różnych wieków. 5. Sceny batalistyczne w literaturze, malarstwie i filmie. Przedstaw i porównaj sposób prezentacji motywu. 6. Sposoby ukazania bólu i cierpienia. Przedstaw temat, analizując wybrane dzieła

7 literackie, plastyczne i filmowe. 7. Człowiek rozczarowany, zawiedziony jako bohater wybranych dzieł literackich i filmowych. Zanalizuj wybrane teksty kultury. 8. Pieta i Stabat Mater Dolorosa. Dokonaj analizy i interpretacji wybranych przykładów z literatury, malarstwa i rzeźby. 9. Wizerunki Matki Boskiej ukazane w literaturze i sztuce różnych epok. Dokonaj analizy porównawczej wybranych przykładów. 10. Obraz świata Orientu zawarty w literaturze i malarstwie epoki romantyzmu. Przedstaw jego cechy i określ funkcje, analizując wybrane dzieła epoki. 11. Różne znaczenia motywu labiryntu we współczesnej sztuce. Omów zagadnienie, analizując wybrane utwory literackie i dzieła plastyczne. 12. Motyw polskiego dworu. Przedstaw temat, analizując wybrane przykłady literackie i malarskie. 13. Funkcje motywów tatrzańskich w literaturze i malarstwie okresu Młodej Polski. Omów zagadnienie, analizując wybrane dzieła sztuki. 14. Zaprezentuj motyw mogiły i grobu oraz określ jego funkcje. Odwołaj się do kilku przykładów z literatury i malarstwa; dokonaj analizy porównawczej. 15. Analizując wybrane teksty kultury, przedstaw funkcje motywu magii w literaturze i sztuce. 16. Artysta i jego różne role. Omów problem, analizując celowo dobrane przykłady z literatury i innych dziedzin sztuki. 17. Biesiady, wesela, bale w życiu zbiorowości. Przedstaw motyw zabawy, analizując wybrane utwory literatury pięknej i filmu. 18. Malarstwo wielkich mistrzów jako inspiracja dla literatury współczesnej. Omów temat, analizując kilka wybranych przykładów. 19. Przedstaw funkcje wschodów i zachodów słońca w wybranych dziełach sentymentalnych i romantycznych. Analizując zagadnienie, odwołaj się do literatury i malarstwa. 20. Motyw piekła i jego funkcje w literaturze, malarstwie i filmie. Omów zagadnienie, analizując wybrane 21. Motyw raju i jego funkcje w literaturze i malarstwie. Zanalizuj zagadnienie, odwołując się do wybranych przykładów z różnych epok. 22. Scharakteryzuj kreację bohatera policjanta, detektywa występującego w literaturze i filmie. Przeanalizuj zagadnienie.

8 23. Kobieta anioł czy demon? Rozważ problem, analizując literaturę i malarstwo epoki romantyzmu i Młodej Polski. 24. Rycerz jako postać literacka i malarska. Dokonaj prezentacji i analizy kilku różnych kreacji bohaterów, odwołując się wybranych przez Ciebie przykładów. 25. Motywy biblijne jako temat różnych dziedzin sztuki. Przedstaw temat, analizując kilka wybranych utworów literackich i malarskich. 26. Idealne i kompromitujące adaptacje filmowe dzieł literackich. Zanalizuj i oceń zagadnienie na wybranych przykładach adaptacji filmowych znanych dzieł literatury polskiej lub powszechnej. 27. Różne sposoby prezentowania postaci syna marnotrawnego. Zinterpretuj i zanalizuj zagadnienie, odwołując się do różnych dzieł literatury i sztuki. 28. Różne sposoby prezentowania postaci anioła i jego interpretacje. Analizując problem, odwołaj się do różnych dzieł literatury i sztuki. 29. Starość jako temat nie tylko literacki. Zinterpretuj i omów sposoby realizacji tego zagadnienia w wybranych dziełach sztuki. 30. Stereotyp kobiecości we współczesnej literaturze, reklamie i filmie. Zanalizuj zagadnienie na wybranych przykładach 31. Moda jako element tradycji. Omów i zanalizuj znaczenie i symbolikę ubioru na podstawie wybranych dzieł literatury oraz malarstwa. 32. Wizja końca świata i jego zagłady w literaturze i malarstwie lub filmie. Omów problem, analizując wybrane 33. Rola dzieła sztuki plastycznej (np. rzeźby, obrazu) przywołanego, opisanego w utworze literackim. Omów problem, analizując kilka wybranych przykładów. 34. Symbol jako środek wyrazu w literaturze, malarstwie i architekturze. Omów problem, analizując wybrane 35. Analizując przykłady literackie i malarskie oraz konteksty historyczne, zaprezentuj ujęcia motywu danse macabre. 36. Topielec, topielica jako bohaterowie literatury i malarstwa. Zaprezentuj sposób kreowania tych postaci i określ funkcje, jakie pełnią w danym dziele. 37. Rola płaczu i łez w budowaniu nastroju. Analizując problem, odwołaj się do wybranych przykładów z literatury i malarstwa. 38. Funkcje motywu wody. Analizując zagadnienie, odwołaj się do różnorodnych przykładów z literatury i malarstwa. 39. Polacy w satyrze i karykaturze literackiej i filmowej. Dokonaj analizy i oceny

9 wybranych przykładów. 40. Obraz PRL-u w wybranych dziełach literackich i filmowych. Zanalizuj problem na wybranych przykładach. 41. Różne kreacje postaci wampira. Analizując problem, odwołaj się do różnych przykładów z literatury, malarstwa i filmu. 42. Symbolika kwiatów. Analizując zagadnienie, odwołaj się do kilku utworów literackich i malarskich różnych epok. 43. Stereotyp Żyda w oczach Polaka. Zaprezentuj problem, analizując kilka przykładów z literatury polskiej i filmu. 44. Motyw tańca i jego funkcje w literaturze i innych sztukach. Zaprezentuj problem, analizując kilka wybranych przykładów. 45. Na wybranych przykładach z literatury i sztuk plastycznych zaprezentuj motyw ziemi obiecanej oraz określ jego funkcje. 46. Walka dobra ze złem. Zanalizuj i oceń różne sposoby przedstawiania tego motywu w literaturze i sztuce. 47. Cechy impresjonistycznego postrzegania świata. Określ je na postawie analizy wybranych dzieł literackich i malarskich przełomu XIX i XX wieku. 48. Arkadie, raje i wyspy szczęśliwe krainy szczęścia w utworach literackich i malarskich różnych epok i ich rola w koncepcji filozoficznej dzieła. Zaprezentuj te motywy, analizując wybrane 49. Śmierć jako temat literatury oraz sztuki dawnej i współczesnej. Porównaj różne sposoby przestawiania tego motywu, analizując wybrane 50. Funkcje brzydoty w literaturze i innych dziełach sztuki. Prezentując problem, dokonaj analizy kilku wybranych przykładów. 51. Odwołując się do wybranych przykładów z literatury i sztuki, dokonaj analizy porównawczej sposobów kreacji portretu dziecka. 52. Negatywny bohater, czarny charakter. Ukaż sposób i cel kreowania takich postaci, analizując wybrane dzieła literackie i filmowe. 53. Pokolenie Kolumbów w literaturze i filmie. Zanalizuj podobieństwa i różnice w sposobie przedstawiania tego pokolenia, uwzględniając następujące uwarunkowania: biografia twórcy, historia oraz forma przekazu. 54. Holocaust jako temat literacki i filmowy. Przedstaw zagadnienie, analizując kilka wybranych przykładów. 55. Autoportret w literaturze i sztukach plastycznych. Zaprezentuj sposoby kreacji

10 ja artysty, analizując wybrane teksty literackie i działa malarskie. 56. Zwierzę jako temat dzieł malarskich oraz bohater utworów literackich. Przedstaw i zanalizuj temat na kilku wybranych przykładach. 57. Omów funkcje motywu wędrowca i wędrówki, analizując kilka wybranych przykładów z literatury i sztuk plastycznych. 58. Makabra, frenezja, horror. Przedstaw funkcje tych obrazów na podstawie analizy kilku wybranych dzieł literackich i malarskich (lub filmowych czy teatralnych). 59. Barokowe ideały piękna w literaturze, malarstwie i architekturze. Analizując problem, zaprezentuj celowo wybrany materiał z różnych dziedzin sztuki. 60. Motywy religijne w literaturze, malarstwie, rzeźbie. Zaprezentuj sposoby ich realizacji oraz funkcje, analizując i interpretując celowo dobrany materiał. 61. Porównaj różne sposoby ujęcia motywu domu. Prezentując problem, odwołaj się do wybranych z literatury, filmu i serialu telewizyjnego. 62. Przedstaw różne obrazy dzieciństwa prezentowane w literaturze, malarstwie, filmie oraz określ ich funkcje w kontekście danych dzieł. 63. Odwołując się do celowo wybranych przykładów z literatury i malarstwa, zaprezentuj różne ujęcia motywu Sądu Ostatecznego i określ jego funkcje w kontekście danego dzieła. Język 1. Nowomowa i jej funkcja w literaturze. Zanalizuj zjawisko i przedstaw mechanizmy oddziaływania na odbiorców, posługując się wybranymi utworami literackimi i publicystycznymi z XX lub XXI wieku. 2. Stylizacja jako gra językowa. Omów zagadnienie, analizując celowo dobrane 3. Funkcje stylizacji biblijnej w utworach literackich. Omów zagadnienie w oparciu o analizę wybranych przykładów. 4. Rodzaje oraz funkcje zapożyczeń w języku polskim. Omów zagadnienie, analizując wybrane teksty literackie. 5. Analizując nagłówki prasowe, wskaż i omów mechanizmy językowe, jakie wykorzystują ich autorzy, by zwrócić uwagę czytelnika. 6. Sztuka przekonywania a manipulacja językowa. Omów sposoby wykorzystania środków językowych we współczesnych tekstach propagandowych.

11 7. Dokonaj analizy kulturowej i językowej wybranych przez siebie frazeologizmów. 8. Błędy leksykalne i gramatyczne w lokalnej prasie. Zanalizuj zgromadzony materiał językowy. 9. Język pamiętników dawnych i współczesnych. Zanalizuj i porównaj dwa wybrane teksty. 10. Rola mody językowej we współczesnej polszczyźnie. Zanalizuj zagadnienie, odwołując się do wybranych przykładów, np.: literackich, publicystycznych, języka dziennikarzy, reklamy lub innych. 11. Język bohaterów szkolnych lektur. Omów język trzech postaci, uwzględniając cechy decydujące o przynależności do określonej grupy środowiskowej. 12. Ironia i jej funkcje w utworach literackich. Omów, analizując wybrane przykłady z literatury XVIII i XIX wieku. 13. Przedstaw kreację świata w reklamie prasowej, analizując celowo wybrane 14. Język a płeć. Przedstaw temat, analizując wybrane teksty literackie i zgromadzony materiał językowy. 15. Erystyka sztuka prowadzenia sporów. Analizując celowo dobrane przykłady, omów najważniejsze techniki argumentacji. 16. Terytorialne odmiany języka polskiego. Omów wybrane dialekty językowe, odwołując się do dowolnych przykładów z literatury XIX i XX wieku. 17. Mowa ciała w procesie komunikacji. Przedstaw jej funkcje, analizując wybrane 18. Omów funkcje środków retorycznych wykorzystanych w przemówieniach współczesnych polityków. Zanalizuj zgromadzony materiał językowy. 19. Styl wypowiedzi współczesnych polityków. Omów zagadnienie, analizując zgromadzony materiał. 20. Perswazyjna funkcja języka na przykładzie tekstów propagandowych. Omów, analizując teksty z XX wieku. 21. Język jako instrument walki o władzę. Zanalizuj funkcje środków językowych w wybranych materiałach wyborczych. 22. Mitologia w zwierciadle współczesnego języka polskiego. Omów, odwołując się do znanych Ci frazeologizmów. 23. Metafora w tekście użytkowym i literackim. Omów sposoby jej tworzenia i funkcje, analizując różne typy tekstów.

12 24. Językowe nowatorstwo w twórczości Mirona Białoszewskiego. Omów na podstawie analizy wybranych utworów. 25. Etykieta językowa dawniej i dziś. Omów, analizując wybrane przykłady literackie z różnych epok. 26. Funkcje środków stylistycznych w poezji. Omów, analizując wybrane teksty z literatury baroku. 27. Indywidualizacja języka jako jeden z elementów kreacji bohaterów literackich. Omów, analizując wybrane 28. Na wybranych przykładach omów zjawisko stylizacji gwarowej i jej funkcje w literaturze. 29. Zanalizuj funkcję stylizacji biblijnej w wybranych tekstach Zbigniewa Herberta. 30. Cechy języka dziennikarza prowadzącego blog. Omów, analizując zgromadzony materiał językowy. 31. Socjolekty. Omów, analizując materiał językowy wybranej grupy społecznej. 32. Komizm językowy. Omów sposoby jego realizacji w wybranych tekstach różnych autorów i epok. 33. Sprawozdania sportowe a ich poprawność językowa. Omów, analizując zgromadzony materiał językowy. 34. Sztuka przemawiania. Przedstaw, odwołując się do wybranych przykładów z literatury renesansu, baroku i oświecenia. 35. Dawna i współczesna sztuka epistolarna. Dokonaj analizy porównawczej języka listów z różnych epok. 36. Rodzaje i funkcje wybranych związków frazeologicznych w reklamie telewizyjnej i radiowej. 37. Zwierzęta w polskiej frazeologii. Zanalizuj zgromadzony materiał językowy.