Pozyskiwanie środków unijnych w nowej Perspektywie Finansowej dla sektora MŚP. Barbara Gumińska. Ekspert ds.

Transkrypt

1 Pozyskiwanie środków unijnych w nowej Perspektywie Finansowej dla sektora MŚP Barbara Gumińska Ekspert ds. Funduszy Unijnych

2 Pozyskiwanie środków unijnych w nowej Perspektywie Finansowej dla sektora MŚP Prowadząca Barbara Gumińska ekspert funduszy unijnych, finansista, nauczyciel akademicki 2

3 Nowy system funduszy europejskich w swoich założeniach opiera się głównie na trzech dokumentach, przygotowanych przez Komisję Europejską. Są nimi: Strategia Europa 2020, Rozporządzenia oraz Wspólne Ramy Strategiczne. Dokumenty te wskazują na Unijne cele do zrealizowania w pespektywie oraz sposoby i mechanizmy ich wdrażania poprzez system funduszy europejskich. Strategia Europa 2020 mówi o priorytetach i wskaźnikach realizacji celów strategicznych, Rozporządzenia i Wspólne Ramy mówią o tym które z tych priorytetów będą finansowane z funduszy oraz jakimi metodami można je implementować. 3

4 POZIOM EUROPEJSKI Strategia Europa 2020 Strategia Europa 2020 jest, horyzontalnym programem rozwoju społeczno-gospodarczego Unii Europejskiej), który zastąpił realizowaną od 2000 r Strategię Lizbońską. W opublikowanym 3 marca 2010 r. Komunikacie Europa 2020 Strategia na rzecz inteligentnego zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu zaproponowano trzy podstawowe, wzajemnie wzmacniające się priorytety: 4

5 wzrost inteligentny (ang. smart growth), czyli rozwój oparty na wiedzy i innowacjach, wzrost zrównoważony (ang. sustainable growth), czyli transformacja w kierunku gospodarki niskoemisyjnej, efektywnie korzystającej z zasobów i konkurencyjnej, wzrost sprzyjający włączeniu społecznemu (ang. inclusive growth), czyli wspieranie gospodarki charakteryzującej się wysokim poziomem zatrudnienia i zapewniającej spójność gospodarczą, społeczną i terytorialną. 5

6 Najważniejszymi mechanizmami realizacji celów strategii Europa 2020 są opracowywane przez państwa członkowskie UE Krajowe Programy Reform oraz przygotowane przez Komisję inicjatywy przewodnie (ang. flagship initiatives), realizowane na poziomie UE, państw członkowskich, władz regionalnych i lokalnych 6

7 PODZIAŁ ŚRODKÓW 7

8 8

9 Komisja opublikowała siedem rozporządzeń: rozporządzenie ogólne, które ustanawia wspólne przepisy dla wszystkich funduszy, tj. 1.Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR), Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS), 2.Funduszu Spojności (FS), 3.Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW), 4.Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybołowstwa (EFRM) Sześć rozporządzeń szczegółowych dla poszczególnych funduszy polityki spójności EFRR, EFS, FS, Europejskiej Współpracy Terytorialnej (EWT), Europejskiego Ugrupowania Współpracy Terytorialnej (EUWT), Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji (EFG). 9

10 POZIOM KRAJOWY Krajowe Programy Reform (KPR) jest najważniejszym narzędziem realizacji na poziomie państw członkowskich unijnej strategii gospodarczej Europa

11 Ponadto w Polsce są wdrażane co najmniej trzy ważne polityki strategiczne, które łączą się z przyszłym okresem programowania funduszy europejskich : 1) Polityka Spójności, 2) Polityka Rozwoju Kraju, 3) Polityka Regionalna. 11

12 Polityka Rozwoju Kraju Dokument, czyli Założenia Systemu Zarządzania Rozwojem w którym wymienione zostały strategie rozwoju kraju: Długookresową strategię rozwoju oraz Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju. Uzupełnieniem jest Średniookresowa Strategia Rozwoju która ze względu na przypisaną perspektywę czasową, Powyższe strategie zostały uzupełnione jeszcze w 9 strategii horyzontalnych (do 2020 r.): 12

13 STRATEGIE HORYZONTALNE 1.Strategia innowacyjności i efektywności gospodarki; 2.Strategia rozwoju kapitału ludzkiego; 3.Strategia rozwoju transportu; 4.Bezpieczeństwo energetyczne i środowisko; 5.Sprawne państwo; 6.Strategia rozwoju kapitału społecznego; 7.Krajowa strategia rozwoju regionalnego Regiony, miasta, obszary wiejskie; 8.Strategia Bezpieczeństwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej; 9.Strategia zrównoważonego rozwoju wsi i rolnictwa. 13

14 14

15 wytyczne horyzontalne w zakresie 1) ewaluacji programów operacyjnych; 2) trybu i zakresu sprawozdawczości oraz monitorowania postępu rzeczowego realizacji programów operacyjnych; 3) kontroli realizacji programów operacyjnych; 4) trybu dokonywania wyboru projektów; 5) kwalifikowalności wydatków w ramach programów operacyjnych; 6) warunków certyfikacji oraz przygotowania prognoz wniosków o płatność do Komisji Europejskiej w programach operacyjnych 15

16 7. korekt finansowych w ramach programów operacyjnych; 8. warunków gromadzenia i przekazywania danych w formie elektronicznej; 9. informacji i promocji; 10. wykorzystania środków pomocy technicznej; 11. innych kwestii związanych z realizacją i zamknięciem programów operacyjnych. Wytyczne horyzontalne mogą dotyczyć wszystkich programów operacyjnych lub wybranych programów operacyjnych i są skierowane do instytucji zaangażowanych w ich realizację 16

17 Polityka Regionalna Skupia się ona bardziej szczegółowo na rozwoju, przenosząc jego rozumienie na poziom konkretnego terytorium, przeważnie województwa. Politykę regionalną mają realizować następujące strategie: 1) Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego ) Strategia Rozwoju Polski Wschodniej do ) Kontrakty wojewódzkie 4) Rozwój miast 17

18 UMOWA PARTNERSKA 23 lipca 2013 r. rozpoczęły się konsultacje społeczne Umowy Partnerstwa, Umowa Partnerstwa to dokument określający strategię wykorzystania funduszy europejskich na lata Powstał on na bazie Założeń Umowy Partnerstwa przyjętych przez rząd 15 stycznia 2013 roku. Umowa jest ściśle powiązana z wymaganiami stawianymi przez Komisję Europejską, strategią Europa 2020 oraz z celami rozwojowymi Polski na najbliższe lata. 18

19 Z nowego budżetu polityki spójności Polska otrzyma 82,5 mld euro. Obecnie po stronie polskiej, przy aktywnym udziale resortu infrastruktury i rozwoju w tym również Centrum Unijnych Projektów Transportowych, prowadzone są prace nad nowymi zasadami i systemem inwestowania pieniędzy unijnych. 19

20 Podział środków Środki, które trafią do Polski w latach zostaną zainwestowane m.in. na rozwój transportu, badania naukowe, rozwój przedsiębiorczości, cyfryzację kraju rozwój kapitału ludzkiego. Proponowany przez Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju podział środków w ramach poszczególnych programów krajowych przedstawia się następująco; 20

21 21

22 Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko ,9 mln euro Program Operacyjny Inteligentny Rozwój ,1 mln euro Program Operacyjny Wiedza, Edukacja, Rozwój ,3 mln euro Program Operacyjny Polska Cyfrowa 2 117,2 mln euro Program Operacyjny Polska Wschodnia ,6 mln euro Program Operacyjny Pomoc Techniczna - 700,1 mln euro 22

23 Projekt Umowy Partnerstwa zakłada, iż w ramach nowego PO IiŚ dofinansowanie ze środków unijnych zostanie ukierunkowane na; gospodarkę niskoemisyjną, ochronę środowiska, przeciwdziałanie i adaptację do zmian klimatu, transport, bezpieczeństwo energetyczne, ochronę zdrowia oraz ochronę dziedzictwa kulturowego. Na realizację inwestycji przewidziane jest wg projektu PO IiŚ ,9 mln euro. Zgodnie z UP alokacja UE na PO IŚ wynosi 5 006,0 mln EUR z EFRR i ,9 mln EUR z FS. Projekty transportowe będą realizowane w ramach dwóch priorytetów: 23

24 NAJWAŻNIEJSZE ZAŁOŻENIA NOEJ PERSPEKTYWY FINANSOWEJ W latach alokacja środków w ramach poddziału 1b Spójność gospodarcza, społeczna i terytorialna wyniesie ok. 366,8 mld EUR Środki te umożliwiają realizację celów strategii Europa 2020 takich jak: zapewnienie wzrostu gospodarczego i zatrudnienia, walka ze zmianą klimatu, uporanie się z problemem zależności energetycznej oraz ograniczenie ubóstwa i wykluczenia społecznego. 24

25 Towarzyszyć temu będzie ukierunkowanie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego na priorytety takie jak wsparcie małych i średnich przedsiębiorstw. Na wsparcie mogą liczyć osoby poszukujące zatrudnienia, a w szczególności osoby młode, dla których przewidziano tzw. Inicjatywę na rzecz zatrudnienia ludzi młodych. 25

26 Finansowane przez UE badania i innowacje, w ramach programu Horyzont 2020 uzyskają wsparcie w wysokości prawie 80 mld EUR. Naukowcy i przedsiębiorstwa w całej Europie mogą zatem liczyć na znacznie większe i ułatwione wsparcie UE. Program ten pomoże zmniejszyć dystans między badaniami naukowymi a rynkiem, np. poprzez wspieranie innowacyjnych przedsiębiorstw w wykorzystywaniu przełomowych odkryć technologicznych do tworzenia rentownych produktów o rzeczywistym potencjale komercyjnym. 26

27 Małe i średnie przedsiębiorstwa, tworzące trzon gospodarki UE, dzięki nowemu programowi COSME otrzymają wsparcie w wysokości 2,3 mld EUR na zwiększenie konkurencyjności i pobudzenia wzrostu gospodarczego oraz tworzenia miejsc pracy w Europie. COSME jest pierwszym programem UE ukierunkowanym na MŚP, który ułatwi im dostęp do rynków na terenie Unii i poza nią, a także zapewni łatwiejszy dostęp do finansowania poprzez gwarancje kredytowe i kapitał. 27

28 W nowym okresie programowania zdecydowanie mocniejszy akcent zostanie położony na rozwój szeroko rozumianej innowacyjności i przedsiębiorczości (cele tematyczne 1-3, 11), kosztem celów infrastrukturalnych (cele tematyczne 2, 4, 7). Znaczący wzrost alokacji nastąpi w obszarze dotyczącym wspierania badań naukowych, rozwoju technologicznego innowacji. W szczególności wsparcie będzie skierowane na wspólne działania przedsiębiorstw i instytucji naukowych oraz internacjonalizację i tworzenie powiązań międzynarodowych 28

29 Struktura alokacji Celu 1 Polityki Spójności pn. Inwestycje na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia dla Polski w podziale na poszczególne cele tematyczne 29

30 Wspieranie badań naukowych, rozwoju technologicznego i innowacji Zwiększenie dostępności, oraz stopnia wykorzystania i jakości technologii informacyjno komunikacyjnych Podnoszenie konkurencyjności MŚP, sektora rolnego oraz sektora rybołówstwa i akwakultury 30

31 Wspieranie przejścia na gospodarkę niskoemisyjną we wszystkich sektorach Promowanie dostosowania do zmian klimatu, zapobiegania ryzyku i zarządzania ryzykiem Zachowanie i ochrona środowiska oraz promowanie efektywnego gospodarowania zasobami Promowanie zrównoważonego transportu i usuwanie niedoborów przepustowości w działaniu najważniejszych infrastruktur sieciowych 31

32 Promowanie trwałego i wysokiej jakości zatrudnienia oraz wsparcie mobilności pracowników Promowanie włączenia społecznego, walka z ubóstwem i wszelką dyskryminacją Inwestowanie w kształcenie, w szkolenie oraz szkolenie zawodowe na rzecz umiejętności i uczenia się przez całe życie 32

33 Wzmacnianie zdolności instytucjonalnych instytucji publicznych i zainteresowanych stron oraz sprawności administracji publicznej Programy mobilności, innowacji społecznych oraz współpracy ponadnarodowej Program operacyjny pomoc techniczna Pomoc techniczna w poszczególnych PO Projekty innowacyjne i współpracy międzynarodowej finansowane w POWER 33

34 W latach w Polsce realizowanych będzie 6 krajowych programów operacyjnych, w tym jeden ponadregionalny dla województw Polski Wschodniej, a także 16 programów regionalnych (w tym przygotowany na odmiennych zasadach dla województwa mazowieckiego). 34

35 CHARAKTERYSTYKA PROGRAMÓW OPERACYJNYCH Program Operacyjny Inteligentny Rozwój (PO IR) Na realizację programu przeznaczono 8.6 mld EUR z Funduszy Europejskich, a więc 35,9 mld zł. 35

36 Głównym celem PO IR jest wzrost innowacyjności i konkurencyjności polskiej gospodarki (przede wszystkim przedsiębiorstw). Wynikiem programu ma być długoterminowa zmiana modelu rozwoju gospodarczego Polski z opartego na imporcie technologii, imitacyjnej innowacyjności i relatywnie niskich kosztach pracy na model oparty na własnych innowacjach przedsiębiorstw i wysokiej wartości dodanej 36

37 Główne obszary działań PO IR: Wsparcie prowadzenia prac B+R przez przedsiębiorstwa oraz konsorcja naukowo - przemysłowe. Przykładowe typy projektów: wsparcie projektów B+R oraz prowadzenia prac badawczorozwojowych z udziałem funduszy kapitałowych, programy B+R prowadzone przez konsorcja naukowo-przemysłowe; 37

38 Wsparcie innowacji w przedsiębiorstwach. Wśród przykładowych typów projektów warto wyróżnić m.in. wsparcie wdrożeń wyników prac B+R, tworzenie warunków infrastrukturalnych dla prowadzenia działalności B+R przez przedsiębiorstwa, kredyt na innowacje technologiczne, wsparcie przedsiębiorstw przez fundusze typu venture capital; 38

39 Wsparcie otoczenia i potencjału innowacyjnych przedsiębiorstw. Wśród przykładowych typów projektów warto wyróżnić m.in. wsparcie rozwoju otwartych innowacji oraz ochrony własności przemysłowej przedsiębiorstw, stymulowanie współpracy nauki z biznesem, bony na innowacje, rozwój IOB, wsparcie rozwoju klastrów, internacjonalizacji innowacyjnych firm, 39

40 Główne kierunki działań związane z przedsiębiorczością w ramach PO IR: wsparcie przedsiębiorstw w obszarach innowacyjności i działalności badawczo-rozwojowej; wzmocnienie powiązań między nauką i potrzebami rynku oraz przedsiębiorstwami; zwiększenie stopnia komercjalizacji oraz umiędzynarodowienia badań naukowych i prac rozwojowych. 40

41 Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko (PO IiŚ) Jego budżet to27,5 mld EUR z Funduszy Europejskich, czyli 114,9 mld zł. 41

42 Głównymi beneficjentami nowego programu będą podmioty publiczne, w tym jednostki samorządu terytorialnego oraz przedsiębiorcy, w szczególności średnie i duże firmy. 42

43 Zmniejszenie emisyjności gospodarki - poprawa efektywności energetycznej i wykorzystanie odnawialnych źródeł energii w przedsiębiorstwach, sektorze publicznym i mieszkaniowym, promowanie strategii niskoemisyjnych, rozwój i wdrażanie inteligentnych systemów dystrybucji, a także promowanie wykorzystania wysokosprawnej kogeneracji; 43

44 Ochrona środowiska, w tym adaptacja do zmian klimatu - rozwój infrastruktury środowiskowej, ochrona i zahamowanie spadku różnorodności biologicznej, poprawa jakości środowiska miejskiego, dostosowanie do zmian klimatu, gospodarka wodno - ściekowa i gospodarka odpadowa; Rozwój infrastruktury transportowej przyjaznej dla środowiska i ważnej w skali europejskiej rozwój drogowej i kolejowej infrastruktury w sieci TEN-T, połączeń kolejowych poza tą siecią oraz w aglomeracjach, niskoemisyjny transport miejski, transport morski i śródlądowy, poprawa bezpieczeństwa w ruchu lotniczym, inteligentne systemy transportowe; 44

45 Zwiększenie dostępności do transportowej sieci europejskiej - rozwój drogowej i kolejowej infrastruktury TEN-T, poprawa dostępności miast i przepustowości infrastruktury drogowej; Poprawa bezpieczeństwa energetycznego rozwój inteligentnych systemów dystrybucji, magazynowania i przesyłu gazu ziemnego i energii elektrycznej, budowa i rozbudowa magazynów gazu ziemnego, rozbudowa terminala LNG; 45

46 Program Operacyjny Polska Cyfrowa (PO PC) Alokacja PO PC wynosi 2,2 mld EUR7, tj. ok. 9,4 mld zł. 46

47 Program ma na celu wzmocnić cyfrowe fundamenty dla społeczno-gospodarczego rozwoju kraju i pełnego wykorzystania potencjału technologii cyfrowych, czyli zapewnić dostęp do szybkiego internetu, efektywnych i przyjaznych użytkownikom e-usług publicznych oraz podnieść poziom kompetencji cyfrowych społeczeństwa. 47

48 Odbiorcami wsparcia będą przede wszystkim przedsiębiorstwa telekomunikacyjne, administracja publiczna, jednostki naukowe, organizacje pozarządowe, państwowe organizacje kultury, przedsiębiorstwa, jednostki samorządu terytorialnego. W szczególności wsparcie przewidziane dla przedsiębiorstw dotyczyć będzie rozwoju usług świadczonych drogą elektroniczną oraz tworzenia nowych modelów działania podmiotów gospodarczych. 48

49 Program Operacyjny Wiedza Edukacja Rozwój (PO WER) Alokacja przewidziana na PO WER to ok. 4,4 mld EUR8, tj. ok. 18,4 mld zł. Warto podkreślić, iż PO WER zakłada szerokie wykorzystanie Instrumentów zwrotnych. 49

50 W ramach PO WER wsparcie dla przedsiębiorców, przedsiębiorstw oraz przedsiębiorczości realizowane będzie poprzez trzy osie priorytetowe: Osoby młode na rynku pracy instrumenty i działania mające na celu rozwój indywidualnej przedsiębiorczości, a także odpowiednie dostosowanie kwalifikacji osób do 24 roku życia do potrzeb nowoczesnej gospodarki; 50

51 Szkolnictwo wyższe dla gospodarki i rozwoju nowe formy kształcenia oraz nowe kierunku kształcenia zawodowego oraz uniwersyteckiego dostosowane do potrzeb gospodarki opartej na wiedzy. Wspierana będzie jakość, skuteczność i otwartość szkolnictwa wyższego jako instrumentu rozwoju konkurencyjności przedsiębiorstw oraz całej gospodarki. 51

52 Program Operacyjny Polska Wschodnia (PO PW) Wielkość alokacji przewidzianej na cały PO PW to ok. 2,1 mld EUR, tj. 8,8 mld zł, z czego ok. 474,5 mln EUR przewidziano jako wsparcie UE dla Osi priorytetowej 2 (tj. ok. 22,4% całej alokacji). 52

53 Wsparcie dla przedsiębiorstw w PO PW realizowane będzie w ramach osi priorytetowej II Przedsiębiorcza Polska Wschodnia. Obejmuje ona swoim zakresem interwencji cel tematyczny 3, a w szczególności priorytety inwestycyjne 3.1, 3.2 oraz

54 promowanie przedsiębiorczości, w szczególności poprzez ułatwianie gospodarczego wykorzystywania nowych pomysłów oraz wspieranie tworzenia nowych firm, z uwzględnieniem inkubatorów przedsiębiorczości; opracowywanie i wdrażanie nowych modeli biznesowych dla MŚP, w szczególności w celu internacjonalizacji; wspieranie tworzenia i rozszerzania zaawansowanych zdolności w zakresie rozwoju produktów i usług. 54

55 Cele szczegółowe PO PW w obszarze wsparcia przedsiębiorczości to: Stworzenie warunków sprzyjających powstawaniu MŚP w Polsce Wschodniej; Wzrost internacjonalizacji MŚP z makroregionu Polski Wschodniej; Wzmocnienie powiązań kooperacyjnych w makroregionie Polski Wschodniej. 55

56 Beneficjentami wsparcia będą m.in. przedsiębiorcy, przedsiębiorstwa typu start-up, ośrodki innowacji, inicjatywy klastrowe (oraz konsorcja członków inicjatyw klastrowych). W ramach realizacji interwencji przewiduje się wykorzystanie jedynie bezzwrotnych form finansowania, tj. dotacji. W ramach osi priorytetowej II nie przewidziano wsparcia dla tzw. dużych projektów. 56

57 Regionalne Programy Operacyjne RPO realizować będą wszystkie cele tematyczne, z wyłączeniem działań w ramach celu 11 pomoc techniczna. 57

58 W zakresie wsparcia przedsiębiorców i przedsiębiorstw, na poziomie regionalnym realizowane będą m.in. następujące działania: W zakresie prowadzenia prac B+R+I wsparcie uzyskają projekty związane z utworzeniem bądź rozwojem odpowiedniego zaplecza badawczego przedsiębiorstw (projekty o wartości nie przekraczającej 25 mln zł) oraz wdrożenia wyników prac B+R, a także praw własności intelektualnej. W zakresie technologii informacyjno-komunikacyjnych wsparcie skierowane będzie do podmiotów sektora MSP, pragnących zakupić lub wdrożyć odpowiednie rozwiązania z zakresu TIK, a także szkolenia w tym zakresie. 58

59 W obszarze zwiększania konkurencyjności sektora przedsiębiorstw wsparcie skierowane będzie na projekty sprzyjające tworzeniu nowych podmiotów gospodarczych, a także, rozwojowi już istniejących, ze szczególnym uwzględnieniem internacjonalizacji skali ich działalności. Szereg instrumentów regionalnych zogniskowanych będzie na wsparciu oferty przedsiębiorstw w kierunku jej rozwoju i dostosowaniu do wymogów współczesnego, konkurencyjnego rynku. Ponadto wsparcie będzie przeznaczone na instytucje otoczenia biznesu. 59

60 W obszarze gospodarki niskoemisyjnej przewidziane jest wsparcie w zakresie termomodernizacji budynków, budowy instalacji OZE (o niewielkiej mocy), a także zwiększenia efektywności energetycznej przedsiębiorstw z sektora MSP. W ramach wsparcia zatrudnienia oraz mobilności pracowników przewidziano na poziomie regionalnym dofinansowanie instrumentów związanych z rozpoczęciem prowadzenia działalności gospodarczej, ale również dostosowanie i uaktualnienie indywidualnych kompetencji. 60

61 Konkurencyjność i innowacyjność przedsiębiorstw Służy Utrzymaniu wzrostu ospodarczego Polski poprzez wzrost produktywności i innowacyjności przedsiębiorstw będzie służyć realizacja Programu Rozwoju Przedsiębiorstw do 2020 roku (PRP). 61

62 Celem głównym Programu Rozwoju Przedsiębiorstw jest wysoki i zrównoważony wzrost produktywności w sektorze przedsiębiorstw prowadzący do wzrostu ich konkurencyjności międzynarodowej. Będzie on osiągnięty poprzez rozwój wszystkich przedsiębiorstw (niezależnie od etapu ich rozwoju) oraz udzieloną pomoc w uzyskaniu korzystnej pozycji konkurencyjnej. Instrumenty Programu ukierunkowane są w głównej mierze na zwiększanie potencjału innowacyjnego polskich przedsiębiorstw. 62

63 Realizowane działania będą służyć osiąganiu przez przedsiębiorstwa wysokiego przyrostu obrotów, wartości dodanej, zysków, a jednocześnie zatrudnienia, wdrażając w tym celu innowacje, zwiększając produktywność i aktywnie wychodząc na rynki międzynarodowe. 63

64 Do działań na rzecz przedsiębiorczości należy również doskonalenie warunków wykonywania działalności gospodarczej. Dotyczy to zarówno wprowadzania rozwiązań ułatwiających dostęp do zawodów regulowanych (deregulacja zawodów) jak i uproszczania procedur administracyjnych dla przedsiębiorców, 64

65 Planowane, przykładowe typy projektów, to: Wsparcie rozwoju otwartych innowacji (pobudzenie współpracy pomiędzy przedsiębiorstwami w zakresie dzielenia się wiedzą i tworzenia nowych rozwiązań, wspierane partnerstwa pomiędzy dużymi przedsiębiorstwami a MŚP); Wsparcie ochrony własności przemysłowej przedsiębiorstw (wsparcie uzyskania ochrony prawa własności przemysłowej, realizacja ochrony własności przemysłowej, analizy czystości patentowej jako niezbędny element komercjalizacji technologii); 65

66 Stymulowanie współpracy nauki z biznesem bony na innowacje (rozwijanie kontaktów MŚP prowadzących działalność produkcyjną lub usługową z jednostkami naukowymi); Rozwój i profesjonalizacja proinnowacyjnych usług IOB (świadczenie usług proinnowacyjnych przez instytucje otoczenia biznesu); 66

67 Wsparcie rozwoju klastrów budowa systemu krajowych klastrów kluczowych; Wsparcie przedsiębiorstw i jednostek naukowych w przygotowaniu do udziału w programach międzynarodowych (zwiększenie partycypacji polskich MŚP oraz jednostek naukowych w międzynarodowych programach na rzecz rozwoju innowacyjności oraz wsparcia działalności B+R, takich jak Horyzont 2020, COSME). 67

68 ustawy o zasadach realizacji programów operacyjnych polityki spójności na lata Celem je jest stworzenie ram prawnych, które stanowić będą podstawę dla realizacji umowy partnerstwa, w tym wdrażania programów operacyjnych polityki spójności w perspektywie finansowej

69 Chodzi głównie o: wprowadzenie mechanizmów koordynacji realizacji programów operacyjnych wspófinansowanych ze środków funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności; określenie podmiotów zaangażowanych w proces wdrażania funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności, ich zadań i trybu współpracy między nimi; zdefiniowanie zasad wdrażania funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności, zdefiniowanie podstawowych dokumentów służących wdrażaniu funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności 69

70 System instytucjonalny krajowego PO i RPO Trzy rodzaje instytucji odpowiedzialnych za realizację PO: instytucja zarządzająca (pełniąca jednocześnie funkcję IC) instytucja pośrednicząca instytucja wdrażająca Delegacja uprawnień wyłącznie kaskadowa IZ do IP IP do IW tylko za zgodą IZ wyjątek: realizowane przez IZ zadania dotyczące certyfikacji nie mogą zostać powierzone innym instytucjom. IZ (IP lub IW za zgodą IZ) mogą nabywać usługi związane z realizacją zadań od innych podmiotów 70

71 System przepływów finansowych System przepływów finansowych oraz rozliczania projektów w ramach perspektywy finansowej nie ulegnie zasadniczym zmianom w stosunku do Rozwiązań funkcjonujących w perspektywie finansowej

72 Kontrola i audyt Instytucjonalny zakres odpowiedzialności INSTYTUCJA ZARZĄDZAJĄCA 1. Kontrole systemowe 2. Weryfikacja wydatków, w tym: -weryfikacja wniosków o płatność -kontrole w miejscu realizacji -kontrole krzyżowe 3. Kontrole na zakończenie realizacji projektu (na dokumentach) 4. Kontrole trwałości 5. Fakultatywne kontrole sprawdzające potencjał administracyjny wnioskodawcy lub beneficjenta - tylko przy projektach wybieranych w trybie pozakonkursowym 72

73 INSTYTUCJA AUDYTOWA Szacowanie poziomu błędu w programie operacyjnym Wydawanie opinii z audytu z art. 59 ust. 5 akapit drugi rozporządzenia finansowego Sporządzanie rocznego sprawozdania z kontroli z art. 127 ust. 5 (ii) rozporządzenia ogólnego Przeprowadzenie audytów stanowiących podstawę udzielenia desygnacji poszczególnym instytucjom INSTYTUCJA DESYGNUJĄCA Coroczne kontrole mające na celu weryfikację utrzymywania kryteriów desygnacji przez instytucje desygnowane 73

74 Kontrole - obowiązki beneficjenta Obowiązek poddania się kontroli Obowiązek zapewnienia dostępu do pomieszczeń beneficjenta i miejsc związanych z realizacją projektu Zapewnienie dostępu do dokumentów i systemów teleinformatycznych związanych z realizacją projektu Obowiązek udzielania wyjaśnień odnośnie do projektu 74

75 Definicje nieprawidłowości Nieprawidłowość indywidualna naruszenie przepisów prawa krajowego lub unijnego lub umowy o dofinansowanie projektu albo decyzji o dofinansowaniu projektu, wynikające z działania lub zaniechania podmiotu zaangażowanego w realizację projektu, które powoduje lub mogłoby spowodować szkodę w budżecie ogólnym Unii Europejskiej w związku z finansowaniem nieuzasadnionego wydatku. Nieprawidłowość systemowa błąd w systemie zarządzania i kontroli, w tym taki, który może skutkować powtarzającym się występowaniem nieprawidłowości indywidualnych 75

76 POMOC publiczna Analogicznie do obecnej perspektywy przewidziano szczególne przepisy dla uregulowania udzielania pomocy publicznej w ramach PO Delegacja do wydania rozporządzeń określających przeznaczenie, warunki i tryb udzielania Pomocy (programów pomocowych) właściwi ministrowie MRR w zakresie RPO, programów EWT Przepisy dopuszczają również możliwość udzielania pomocy publicznej poza programami pomocowymi 76

77 PROJEKTY -pojęcie i rodzaje Projekt jest podstawowa jednostką realizacyjną PO Ze względu na formę realizacji wyróżnia się projekty: partnerskie hybrydowe Formą identyfikacji na etapie wyboru i realizacji projektów powiązanych ze sobą jest wyróżnienie projektów zintegrowanych 77

78 PROJEKTY PARTNERSKIE W celu wspólnej realizacji projektu, w zakresie określonym przez instytucję zarządzającą, może zostać utworzone partnerstwo, przez podmioty wnoszące do projektu zasoby ludzkie, organizacyjne, techniczne lub finansowe, realizujące wspólnie projekt, zwany dalej projektem partnerskim, na warunkach określonych w porozumieniu albo umowie o partnerstwie. W celu wspólnej realizacji projektu, w zakresie określonym przez instytucję zarządzającą, może zostać utworzone partnerstwo pomiędzy podmiotami publicznymi, a podmiotami prywatnymi, wnoszącymi do projektu zasoby ludzkie, organizacyjne, techniczne lub finansowe, realizującymi wspólnie inwestycję infrastrukturalną, zwany dalej projektem hybrydowym 78

79 79

80 Dziękuję za uwagę

81 Pozyskiwanie środków unijnych w nowej Perspektywie Finansowej dla sektora MŚP Barbara Gumińska Ekspert ds. Funduszy Unijnych