POMIARY STĘŻENIA HELU W WODACH PODZIEMNYCH METODĄ CHROMATOGRAFII GAZOWEJ Z UŻYCIEM KRIOGENICZNEGO SYSTEMU WZBOGACANIA PRÓBKI NA WĘGLU AKTYWNYM
|
|
- Natalia Pawłowska
- 6 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Węgiel aktywny w ochronie środowiska i przemyśle (28) JOANNA NAJMAN, IRENEUSZ ŚLIWKA, JAN LASA Polska Akademia Nauk, Instytut Fizyki Jądrowej, Zakład Fizykochemii Ekosystemów ul. Radzikowskiego 152, Kraków, jpusz@poczta.fm POMIARY STĘŻENIA HELU W WODACH PODZIEMNYCH METODĄ CHROMATOGRAFII GAZOWEJ Z UŻYCIEM KRIOGENICZNEGO SYSTEMU WZBOGACANIA PRÓBKI NA WĘGLU AKTYWNYM Stężenie helu w wodzie podziemnej może być dobrym znacznikiem do datowania wód w granicach od setek lat do dziesiątek tysięcy lat. Najniższe stężenie helu w wodach podziemnych wynosi 4, cm 3 STP/g H2O. Ze względu na brak odpowiedniego detektora o granicy wykrywalności helu na poziomie 4, cm 3 STP/g H2O konieczne jest zastosowanie metody wzbogacania próbki. W pracy wykorzystano kriogeniczną metodę wzbogacania próbki z użyciem węgla aktywnego w warunkach obniżonego ciśnienia. Próbki wody pobierane są do stalowych naczyń o pojemności 29 cm 3. Hel jest ekstrahowany z wody metodą fazy nadpowierzchniowej (headspace). Hel po wzbogaceniu metodą kriogeniczną z zastosowaniem węgla aktywnego jest analizowany w układzie chromatograficznym wyposażonym w detektor cieplno- -przewodnościowy (TCD) o granicy wykrywalności 2,8 ng He. Granica wykrywalności helu prezentowanej metody wynosi, cm 3 STP/g H2O. SŁOWA KLUCZOWE: chromatografia gazowa, hel, datowanie wód podziemnych, węgiel aktywny, kriogeniczne wzbogacanie WPROWADZENIE Stężenie helu w wodzie podziemnej może być dobrym znacznikiem do datowania wód w granicach od setek lat do dziesiątek tysięcy lat [1-4]. 4 He może być stosowany także do datowania młodych wód o wiekach około 1 lat [5]. Znane dotąd zastosowania metody helowej polegały na pomiarze 4 He za pomocą spektrometrii masowej (MS) [6]. Takie pomiary są niestety bardzo drogie. Dlatego próbuje się rozwiązać ten problem, stosując znacznie tańsze metody chromatografii gazowej (GC). Pomiary 4 He dla celów datowania wód podziemnych mogą być zastąpione pomiarami stężenia He, gdyż stężenie 3 He jest zazwyczaj zaniedbywanie niskie. Niskie stężenie helu w wodach podziemnych z zakresu od 4,6 1 8 cm 3 STP/g H2O (STP - Standard Temperature and Preasure - warunki dla standardowej temperatury i ciśnienia: T = C, P = 1 atm) oraz brak odpowiedniego detektora o poziomie
2 34 J. Najman, I. Śliwka, J. Lasa wykrywalności dla helu z tego zakresu powoduje, że pomiary stężenia helu w wodach podziemnych wymagają wzbogacenia helu w próbce gazowej, otrzymanej metodą fazy nadpowierzchniowej. Celem pracy jest opracowanie chromatograficznej metody pomiaru stężenia helu w wodach podziemnych dla zagadnień hydrologicznych. Cel pracy postanowiono osiągnąć, stosując metodę chromatografii gazowej, detektor cieplno-przewodnościowy (TCD), technikę fazy nadpowierzchniowej wydzielania gazów z wody oraz kriogeniczną technikę wzbogacania próbki pod obniżonym ciśnieniem z użyciem węgla aktywnego. 1. PROCEDURA POMIAROWA Oznaczanie stężenia helu w wodzie podziemnej opracowaną metodą GC odbywa się w następujących etapach: (1) pobranie próbki wody (z badanej studni, ujęcia) bez kontaktu z powietrzem z otoczenia, (2) wydzielenie gazów z próbki wody metodą fazy nadpowierzchniowej ( head space, HS), (3) wzbogacenie kriogeniczne próbki gazowej, (4) analiza próbki w układzie chromatograficznym z detektorem cieplno-przewodnościowym TCD, (5) opracowanie wyników pomiarów Pobieranie próbek wody podziemnej bez kontaktu z powietrzem z otoczenia Próbki wody pobierane są do stalowych naczyń o pojemności 29 cm 3, skonstruowanych (rys. 1) w sposób umożliwiający zastosowanie metody fazy nadpowierzchniowej ekstrakcji gazów z wody [7]. Naczynie posiada dwa wyloty zakończone zaworami kulowymi Z5, Z6. Użyte zawory pozwalają na łatwe połączenie naczynia z systemem rurek do pobierania wody ze studni głębinowych oraz ekstrakcji w laboratorium gazów z pobranej próbki. W trakcie pobierania wody naczynie pomiarowe jest przepłukiwane wodą objętości równej dziesięciokrotnej jego objętości. Podczas pobierania wody mierzone jest stężenie tlenu O 2 w wodzie w celu sprawdzenia szczelności układu. Wylot wody Z5 Tlenomierz Z6 Rys. 1. Schemat układu do pobierania wody podziemnej Wlot wody ze studni głębinowej
3 Pomiary stężenia helu w wodach podziemnych metodą chromatografii gazowej Wydzielanie gazów z próbek wody podziemnej metodą fazy nadpowierzchniowej Zastosowana metoda fazy nadpowierzchniowej wydzielania gazów z próbki wody polega na analizie gazu (o objętości V HS, rys. 2a) z przestrzeni górnej (head space, HS) nad badaną próbką cieczy zamkniętej w szczelnym pojemniku, po uprzednim doprowadzeniu takiego układu gaz-ciecz do stanu równowagi termodynamicznej. W metodzie HS ekstrakcji gazów z wody należy wykonać kilka czynności. Pierwszą z nich jest wprowadzenie gazu niezawierającego helu do wypełnionego wodą naczynia pomiarowego. Gaz doprowadzony pod ciśnieniem do zaworu Z5 (rys. 2a) wypycha wodę z naczynia przez dren plastikowy do strzykawki. Naczynie z wytworzoną fazą head space w celu przyspieszenia ustalenia się równowagi termodynamicznej pomiędzy gazem a cieczą jest wstrząsane na wstrząsarce przez 3 min Opis układu pomiarowego Analizę helu wykonuje się w oparciu o metodę chromatograficzną z zastosowaniem detektora cieplnoprzewodnościowego TCD o objętości 2 μl. Schemat układu pomiarowego przedstawiono na rysunku 2. Chromatograf gazowy wyposażony jest w zawór dziesięciodrożny (V1), do którego przyłączone są kolumny analityczne K1 (1,5 m), K2 (7 m) oraz K3 (3 m). Układ składa się również z pętli dozującej V p, systemu wzbogacania próbki D oraz pompy rotacyjnej P. Wysoką szczelność układu pomiarowego zapewnia zastosowanie rurek stalowych, połączeń typu Swagelok oraz zaworów Z1, Z2, Z3 i Z4 typu Nupro. Próbka gazowa uzyskana metodą ekstrakcji fazy nadpowierzchniowej po wzbogaceniu wypełnia całą objętość od pułapki T2 do pętli dozującej V p (wcześniej odpompowanej). Pułapka T2, na której adsorbowane są tlen i azot, jest połączona z pętlą dozującą V p, aby hel i neon mogły być wprowadzone z pułapki do chromatografu gazowego. Gazem nośnym i gazem zasilającym detektor TCD jest argon typu 6. (99,9999%) firmy Linde Gas. Strumień argonu jest dzielony na trzy sterowane regulatorami R1, R2, R3 strumienie: jeden zasila detektor, pozostałe dwa pełnią rolę gazu nośnego. Analizowane gazy, hel i neon rozdzielane są na trzech kolumnach o średnicy 1/8, które pracują w systemie back flush. W tym systemie pracy można wyróżnić dwa stany zaworu V1: dozowanie oraz back flush. W stanie dozowania próbka z pętli dozującej V p jest wprowadzana do pierwszej kolumny K1 (wypełnionej sitem molekularnym typu 5A [8, 9]. W momencie gdy hel i neon dostaną się do drugiej kolumny K2 (wypełnionej sitem molekularnym typu 5A), zmieniana jest z powrotem pozycja zaworu V1 na stan back flush. Wtedy związki z pierwszej kolumny w przeciwprądzie są z niej usuwane. Trzecia kolumna K3 (wypełniona sitem molekularnym typu 5A oraz węglem aktywnym w proporcji 5%/5%) [1] została zastosowana w celu uzyskania lepszego rozdzielenia pików helu i neonu. Rozdzielona próbka helu i neonu z kolumny K3 trafia do detektora TCD. Sygnał detektora rejestrowany jest przez komputer wyposażony w odpowiednie oprogramowanie.
4 342 J. Najman, I. Śliwka, J. Lasa Wyniki kalibracji detektora TCD standardem o stężeniu 11 ±5 ppm helu w argonie przedstawia rysunek 3. Uzyskana czułość detekcji dla He w detektorze TCD wynosi S =,2 mvs/ng He. Rys. 2. Schemat układu pomiarowego, stan back flush, napełnianie pętli dozującej V p, (a) schemat układu wydzielania fazy gazowej V HS 2 18 He Powierzchnia piku helu [mvs] Sd =,2±, Masa [ng] Rys. 3. Krzywa kalibracji detektora TCD. Warunki pomiarów jak na rysunku 2; dozowane objętości standardu 11 ppm helu w argonie: V p =,25,,5, 1, 2, 3, 5, 1 ml, (1 ng = cm 3 STP), S - czułość detekcji dla He,2 mvs/ng He
5 Pomiary stężenia helu w wodach podziemnych metodą chromatografii gazowej Metoda wzbogacania próbki gazowej Próbka gazowa uzyskana metodą ekstrakcji fazy nadpowierzchniowej trafia do układu D (rys. 2) dwóch pułapek T1 i T2, umieszczonych w naczyniu z ciekłym azotem. Układ wzbogacania D próbki składa się z suszki T1, pułapki T2, zaworów Z2, Z3 i Z4, rotacyjnej pompy próżniowej P oraz pętli dozującej o objętości V p i termosu z ciekłym azotem oraz piecyka. Szczegółowy schemat układu wzbogacania przedstawiono na rysunku 4. Rys. 4. Schemat układu wzbogacania próbki gazowej V S Przed analizą obie pułapki są odpompowywane za pomocą pompy rotacyjnej P w temperaturze 15 C. Pierwsza pułapka T1 o objętości V T1 = 5,5 cm 3 ma za zadanie usunięcie pary wodnej, druga T2 o objętości V T2 = 3,5 cm 3, w kształcie litery U, służy do właściwego wzbogacania próbki. Zawór Z3 oddziela suszkę T1 od pułapki T2 i pętli dozującej, natomiast zawór Z4 oddziela pompę próżniową P od układu wzbogacania. W trakcie analizy gniazdo nr 5 zaworu dziesięciodrożnego V1 jest zaślepione. Wzbogacanie próbki gazowej na zawartość helu dokonuje się w pułapce T2 wypełnionej V w = 1 cm 3 węgla aktywnego 35 5 mesh firmy Merck adsorbującym tlen i azot oraz inne gazy z próbki oprócz helu i neonu. Nie adsorbują się one w temperaturze ciekłego azotu i pozostają nad adsorbentem. Proces wzbogacania helu w próbce gazowej można opisać względnym współczynnikiem κ, będącym ilorazem stosunku pola powierzchni pików standardu (A p /A ST ) dla dozowania ze wzbogacaniem próbki i dozowania bezpośredniego oraz stosunku dozowanych objętości (V S /V p ). Względny współczynnik wzbogacenia κ zdefiniowano następująco: def Ap Vp (1) A V ST gdzie: A p - powierzchnia piku helu dla standardu dozowanego ze wzbogacaniem próbki o objętości V S, mv s; A ST - powierzchnia piku helu dla standardu dozowa- S
6 344 J. Najman, I. Śliwka, J. Lasa nego bez wzbogacania próbki pętlą dozującą V p, mv s; V p - objętość pętli, V p = = 1 cm 3 ; V S - objętość próbki gazowej, V S = 2 cm 3. Najwyższa wartość, jaką przyjmuje względny współczynnik wzbogacenia stężenia helu κ = 1 dla V p = 1 cm 3 oraz V S = 2 cm 3 odpowiada dwudziestokrotnemu wzbogaceniu stężenia helu. W celu wyznaczenia względnego współczynnika wzbogacenia κ próbki gazowej, zawierającej hel dla mas helu z zakresu od 1 do 5 ng, badano w grudniu 26 r. system wzbogacania, dozując jako standard powietrze z butli o stężeniu C ST = 5,6 ppm helu dla dwóch objętości V S próbek gazowych 1 i 2 cm 3 oraz standard o stężeniu C ST = 11 ppm helu dla pięciu objętości V S próbek 1, 2, 3, 4 oraz 5 cm 3 standardu. Metodą bezpośrednią bez wzbogacania próbki dozowano obydwa standardy pętlą V p = 1 cm 3. Względny współczynnik wzbogacania próbki wyliczano ze wzoru (1). Otrzymane wyniki przedstawiono na rysunku 5. Względny współczynnik wzbogacania 1,9,8,7,6,5,4,3,2, Masa [ng] Rys. 5. Współczynnik wzbogacania dla mas helu od 1 do 85 ng, dla dozowanych objętości V S próbki od 1 do 5 cm 3 Z rysunku 5 widać, że największy względny współczynnik wzbogacania uzyskano dla próbek gazowych o masie 673 oraz 8413 ng helu, czyli dla dozowanych objętości V S wynoszących 4 lub 5 cm 3. Nagły skok wartości względnego współczynnika wzbogacenia dla tak dużych objętości próbek może być związany z możliwościami adsorpcyjnymi użytego węgla aktywnego. Dla dozowanych objętości próbek gazowych mniejszych niż możliwości adsorpcyjne węgla aktywnego gazy słabo ulegające adsorpcji również zostają zaadsorbowane w pułapce (V ads ). Dlatego występuje słabszy sygnał dla helu dla dozowanych objętości próbek standardu helu o stężeniu 11 ppm dla objętości 1, 2 i 3 cm 3, a to wiąże się z mniejszym względnym współczynnikiem wzbogacania (wzór (1)) dla tych objętości. Gdy objętość wprowadzonej próbki standardu zwiększamy, to gazy dobrze
7 Pomiary stężenia helu w wodach podziemnych metodą chromatografii gazowej 345 ulegające adsorpcji, jak tlen i azot, stopniowo wypierają hel z centrów aktywnych węgla aktywnego. Parametry fizyczne w układzie wzbogacania próbki pokazuje rysunek 6. Pokazano na nim stan I, gdy układ jest odpompowany, węgiel aktywny zaaktywowany w temperaturze 15 C i przygotowany do analizy. W tym stanie ciśnienie P próbki gazowej jest równe ciśnieniu atmosferycznemu, objętość próbki gazowej wynosi V S = 2 cm 3, a ciśnienie w pętli dozującej V p oraz pułapkach T1 i T2 jest bliskie P p ~ atm, temperatura pułapek równa jest 77 K. Stan II układu wzbogacania próbki dotyczy sytuacji po czasie 2 min, w którym próbka gazowa została zassana do układu wzbogacania w temperaturze ciekłego azotu (77 K) i odbył się proces wzbogacenia. Objętość próbki V S jest w tym stanie równa cm 3, ciśnienie P równe atmosferycznemu, a ciśnienie P p w pętli dozującej V p i pułapce T2 równe jest ciśnieniu P 1 różnemu od zera. Rys. 6. Parametry fizyczne w układzie wzbogacania. Stan I układu - pułapki T1 i T2 oraz pętla dozująca V p są odpompowane. Stan II układu - badana próbka gazowa V S jest adsorbowana na węglu aktywnym (tlen i azot) w pułapce T2, a hel i neon wypełniają objętość pułapki T2 oraz pętli dozującej V p 2. WYNIKI POMIARÓW STĘŻENIA HELU Przykłady chromatogramów z analiz stężenia helu w powietrzu i w wodzie przedstawiono na rysunku 7. W tabeli 1 zaprezentowano wyniki pomiarów terenowych dla trzech studni głębinowych (tzw. zdroje krakowskie dostarczające wody wieku glacjalnego z wapieni malmu). W celu przetestowania opracowanej metody przebadano wody wapieni malmu rejonu Krakowa. Tabela 1 przedstawia zestawienie wyników pomiarów stężenia nadmiaru helu uzyskanych metodą opracowaną w IFJ PAN oraz dane ze spektrometru masowego uzyskane dla trzech otworów z niepewnościami poniżej 4% [11].
8 346 J. Najman, I. Śliwka, J. Lasa a) b) 2 2 Sygnał detektora TCD [mv] 1,5 1,5 He Ne Sygnał detektora TCD [mv] 1,5 1,5 He Ne 4 4,5 5 5,5 6 6,5 7 7,5 8 Czas [min] c) d) Sygnał detektora TCD [mv] He Ne ,5 5 5,5 6 6,5 7 7,5 8 Czas [min] Sygnał detektora TCD [mv] ,5 5 5,5 6 6,5 7 7,5 8 Czas [min] 4 4,5 5 5,5 6 6,5 7 7,5 8 Czas [min] Rys. 7. Przykłady analiz stężenia helu metodą chromatografii gazowej GC: a) chromatogram z analizy 1 cm 3 powietrza bez wzbogacania próbki; b) chromatogram z analizy wody powierzchniowej z zastosowaniem układu wzbogacania próbki; c) chromatogram z analizy 2 cm 3 powietrza z zastosowaniem układu wzbogacania próbki; d) chromatogram z analizy wody podziemnej Krakowa ze studni głębinowej na pl. Inwalidów z zastosowaniem układu wzbogacania próbki. Warunki pomiarów: gaz nośny argon 6.; kolumny: 1,5 m, 7 m - sito molekularne typu 5A, 2 m - sito molekularne typu 5A i węgiel aktywny w proporcji 5%/5%; temperatura kolumn: 2 C; przepływ gazu: 17 ml/min; temperatura detektora TCD: 1 C; temperatura filamentów: 18 C; objętość pętli dozującej V p : 1 ml; objętość fazy nadpowierzchniowej V HS : 2 cm 3 (ad 8c i 8d); czas wzbogacania próbki gazowej otrzymanej metodą head-space: 2 min (ad 8b, 8c i 8d) He Ne TABELA 1. Porównanie pomiarów stężenia helu w wodach podziemnych wykonanych metodą MS (Zuber i in., 24) i metodą GC (niniejsza praca) Miejsce poboru Stężenie helu, dane z MS 1 8 cm 3 STP/g Stężenie helu, dane z GC 1 8 cm 3 STP/g pl. Inwalidów ±13 pl. Sikorskiego ±16 ul. Kościuszki ±17 WNIOSKI Opisany w pracy układ chromatograficzny może być zastosowany do pomiarów stężenia helu w wodach podziemnych. Uzyskany poziom wykrywalności helu dla
9 Pomiary stężenia helu w wodach podziemnych metodą chromatografii gazowej 347 próbek wody o objętości 29 cm 3, z których hel był ekstrahowany do fazy nadpowierzchniowej (head space) o objętości 2 cm 3, wynosi, cm 3 STP/g H2O, a względny współczynnik wzbogacenia dla helu wynosi 47%, co odpowiada dziewięciokrotnemu wzbogaceniu stężenia helu. Uzyskany poziom względnego współczynnika wzbogacenia κ okazał się wystarczający dla pomiarów stężenia helu w wodach podziemnych, dla których najniższe stężenie helu wynosi 4,6 1 8 cm 3 STP/g H2O. Przedstawione w pracy badania naukowe finansowane są częściowo ze środków budżetowych na naukę jako projekt badawczy Nr 4T12B 4 28 i 3T9D3829. LITERATURA [1] Aeschbach-Hertig W., Peeters F., Beyerle U., Kipfer K., Interpretation of dissolved atmospheric noble gases in natural waters, Water Resour. Res. 1999, 35(9), [2] Andrews J.N., Isotopes of noble gases as tracers in environmental studies, International Atomic Energy Agency, Vienna [3] Castro M.C., Stute M., Schlosser P., Comparison of 4 He ages and 14 C ages in simple aquifer systems: implications for groundwater flow and chronologies, Appl. Geochem. 2, 15, [4] Zuber A., Ciężkowski W., Różański K., Metody znacznikowe w hydrogeologii - poradnik metodyczny, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 27. [5] Solomon D.K., Hunt A., Poreda J., Source of radiogenic helium 4 in shallow aquifers: implications for dating young groundwater, Water Resour. Res. 1996, 32, [6] Beyerle U., Aeschbach-Hwertig W., Imboden D.M., Baur H., Graf T., Kipfer R., A mass spectro- metric system for the analysis of noble gases and tritium from wate samples, Environ. Sci. Technol. 2, 34, 242. [7] Śliwka I., Lasa J., Optimisation of the head-space method in measurements of SF 6 concentration in water, Chem. Anal. 2, 45, 59. [8] Sugisaki R., Hiroshi T., Kawabe I., Miyazaki H., Simplified gas chromatographic analysis of H 2, He, Ne, Ar, N 2 and CH 4 in subsurface gases for seismo-geochemical studies, Chemical Geology 1981, 36, [9] Sugisaki R., Taki K., Simplified analyses of He, Ne, and Ar dissolved in natural waters, Geochemical Journal 1987, 21, 21 to [1] Zieliński E., Praktyczne aspekty oznaczania helu i neonu metodą chromatograficzną, Chemia Analityczna 1961, 6, 787. [11] Zuber A., Weise S.M., Motyka J., Osenbrück K., Różański K., Age and flow pattern of groundwater in a Jurassic limestone aquifer and related Tertiary sands derived from isotope, noble gas and chemical data, J. Hydrol. 24, 286, 1-4, MEASUREMENTS OF HELIUM CONCENTRATION IN GROUNDWATERS USING GAS CHROMATOGRAPHIC METHOD WITH APPLICATION OF CRYOGENIC ENRICHMENT SYSTEM WITH ACTIVATED CARBON Helium concentration in groundwater is a fine indicator in groundwater dating in a range from a hundred to tens of thousands of years. The lowest helium concentration in groundwater is cm 3 STP/g H2O. In view of deficiency of suitable
10 348 J. Najman, I. Śliwka, J. Lasa detector with a limit of detection for helium at the level of cm 3 STP/g H2O the application of enrichment method is necessary. In this work cryogenic method of enrichment with the use of activated carbon at abated pressure conditions was applied. Water samples are collected to the stainless steel containers of volume equal to 29 cm 3. Helium is extracted from water with the use of head space method. After enrichment by cryogenic method with application of activated carbon helium is analyzed in chromatographic system equipped with the Thermal Conductivity Detector (TCD) with the limit of detection equal 2.8 ng He. The helium limit of detection of presented method is cm 3 STP/g H2O. KEYWORDS: gas chromatography, helium, groundwater dating, activated carbon, cryogenic enrichment
Wspó czesne problemy hydrogeologii. Tom XIII Cz Êç 2.
Wspó czesne problemy hydrogeologii Tom XIII Cz Êç 2. Copyright Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska AGH, Kraków 2007 Wydanie publikacji zostało sfinansowane przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska
Bardziej szczegółowoZakład Fizykochemii Ekosystemów (NZ59) Oddział Zastosowań Fizyki i Badań Interdyscyplinarnych. Dr hab. Ireneusz Śliwka prezentacja Zakładu NZ59
Zakład Fizykochemii Ekosystemów (NZ59) Oddział Zastosowań Fizyki i Badań Interdyscyplinarnych Dr hab. Ireneusz Śliwka prezentacja Zakładu NZ59 Dr Joanna Najman "Zastosowanie chromatografii gazowej w oznaczaniu
Bardziej szczegółowo4A. Chromatografia adsorpcyjna... 1 4B. Chromatografia podziałowa... 3 4C. Adsorpcyjne oczyszczanie gazów... 5
Wykonanie ćwiczenia 4A. Chromatografia adsorpcyjna... 1 4B. Chromatografia podziałowa... 3 4C. Adsorpcyjne oczyszczanie gazów... 5 4A. Chromatografia adsorpcyjna Stanowisko badawcze składa się z: butli
Bardziej szczegółowoChromatograf gazowy z detektorem uniwersalnym i podajnikiem próbek ciekłych oraz zaworem do dozowania gazów
Strona1 Sprawa Nr RP.272.79.2014 załącznik nr 6 do SWZ (pieczęć Wykonawcy) PRMTRY TNZN PRZMOTU ZMÓWN Nazwa i adres Wykonawcy:... Nazwa i typ (producent) oferowanego urządzenia:... zęść 1 hromatograf gazowy
Bardziej szczegółowo4-Metylopent-3-en-2-on
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy 2007, nr4(54), s. 79 84 mgr inż. ANNA JEŻEWSKA Centralny Instytut Ochrony Pracy Państwowy Instytut Badawczy 00-701 Warszawa ul. Czerniakowska 16 4-Metylopent-3-en-2-on
Bardziej szczegółowon-butan Numer CAS: 106-97-8 CH3 CH2 CH2 CH3 n-butan, metoda analityczna, metoda chromatografii gazowej, powietrze na stanowiskach
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy 2010, nr 1(63), s. 107 112 mgr inż. ANNA JEŻEWSKA Centralny Instytut Ochrony Pracy Państwowy Instytut Badawczy 00-701 Warszawa ul. Czerniakowska 16 n-butan metoda
Bardziej szczegółowo1,2-Epoksy-3- -fenoksypropan
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy 2011, nr 1(67), s. 93 98 inż. AGNIESZKA WOŹNICA mgr inż. ANNA JEŻEWSKA Centralny Instytut Ochrony Pracy Państwowy Instytut Badawczy 00-701 Warszawa ul. Czerniakowska
Bardziej szczegółowoJakościowa i ilościowa analiza mieszaniny alkoholi techniką chromatografii gazowej
Jakościowa i ilościowa analiza mieszaniny alkoholi techniką chromatografii gazowej WPROWADZENIE Pojęcie chromatografii obejmuje grupę metod separacji substancji, w których występują diw siły: siła powodująca
Bardziej szczegółowoCHROMATOGRAFIA II 18. ANALIZA ILOŚCIOWA METODĄ KALIBRACJI
CHROMATOGRAFIA II 18. ANALIZA ILOŚCIOWA METODĄ KALIBRACJI Wstęp Celem ćwiczenia jest ilościowe oznaczanie stężenia n-propanolu w metanolu metodą kalibracji. Metodą kalibracji oznaczamy najczęściej jeden
Bardziej szczegółowoTechniki immunochemiczne. opierają się na specyficznych oddziaływaniach między antygenami a przeciwciałami
Techniki immunochemiczne opierają się na specyficznych oddziaływaniach między antygenami a przeciwciałami Oznaczanie immunochemiczne RIA - ( ang. Radio Immuno Assay) techniki radioimmunologiczne EIA -
Bardziej szczegółowo1,4-Dioksan metoda oznaczania
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy 2009, nr 1(59), s. 141 146 mgr inż. ANNA JEŻEWSKA Centralny Instytut Ochrony Pracy Państwowy Instytut Badawczy 00-701 Warszawa ul. Czerniakowska 16 1,4-Dioksan
Bardziej szczegółowoPropan. Numer CAS: 74-98-6 CH3-CH2-CH3
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy 2010, nr 1(63), s. 199 204 inż. AGNIESZKA WOŹNICA Centralny Instytut Ochrony Pracy Państwowy Instytut Badawczy 00-701 Warszawa ul. Czerniakowska 16 Propan metoda
Bardziej szczegółowoINSTYTUT FIZYKI JĄDROWEJ im. Henryka Niewodniczańskiego Polskiej Akademii Nauk ul. Radzikowskiego 152, Kraków
INSTYTUT FIZYKI JĄDROWEJ im. Henryka Niewodniczańskiego Polskiej Akademii Nauk ul. Radzikowskiego 15, 31-34 Kraków www.ifj.edu.pl/publ/reports/008/ Kraków, kwiecień 008 Raport Nr 015/Ch Opracowanie chromatograficznej
Bardziej szczegółowoMetody analityczne dla określania odporności systemów hydrogeologicznych na wpływ zanieczyszczeń antropogenicznych
INSTYTUT FIZYKI JĄDROWEJ im. Henryka Niewodniczańskiego Polskiej Akademii Nauk ul. Radzikowskiego 152, 31-342 Kraków www.ifj.edu.pl/publ/reports/2012/ Kraków, październik 2012 Raport Nr 2054/Ch Metody
Bardziej szczegółowoĆw. 5 Oznaczanie węglowodorów lekkich w powietrzu atmosferycznym
Ćw. 5 Oznaczanie węglowodorów lekkich w powietrzu atmosferycznym Chromatografia jest metodą rozdzielania mieszanin substancji ciekłych i gazowych w oparciu o ich podział między dwie fazy: stacjonarną i
Bardziej szczegółowoIlościowa analiza mieszaniny alkoholi techniką GC/FID
Ilościowa analiza mieszaniny alkoholi techniką GC/FID WPROWADZENIE Pojęcie chromatografii obejmuje grupę metod separacji substancji, w których występują diw siły: siła powodująca ruch cząsteczek w określonym
Bardziej szczegółowoInstrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych
UNIWERSYTET GDAŃSKI Pracownia studencka Katedry Analizy Środowiska Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Ćwiczenie nr 2 Oznaczanie benzoesanu denatonium w skażonym alkoholu etylowym metodą wysokosprawnej
Bardziej szczegółowoOznaczanie lekkich węglowodorów w powietrzu atmosferycznym
Ćwiczenie 3 Oznaczanie lekkich węglowodorów w powietrzu atmosferycznym Węglowodory aromatyczne w powietrzu są w przeważającej części pochodzenia antropogennego. Dlatego też ich zawartość jest dobrym wskaźnikiem
Bardziej szczegółowoNitroetan UWAGI WSTĘPNE. Nitroetan jest bezbarwną oleistą cieczą o charakterystycznym,
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy 2012, nr 1(71), s.117 121 Nitroetan metoda oznaczania inż. AGNIESZKA WOŹNICA dr inż. ANNA JEŻEWSKA Centralny Instytut Ochrony Pracy Państwowy Instytut Badawczy
Bardziej szczegółowoDisulfid allilowo-propylowy
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy 2007, nr 4(54), s. 57 62 mgr inż. ANNA JEŻEWSKA Centralny Instytut Ochrony Pracy Państwowy Instytut Badawczy 00-701 Warszawa ul. Czerniakowska 16 Disulfid allilowo-propylowy
Bardziej szczegółowoTEMATY PRAC MAGISTERSKICH 2004/2005 Specjalność "Fizyka Środowiska"
Katedra Fizyki Środowiska TEMATY PRAC MAGISTERSKICH 2004/2005 Specjalność "Fizyka Środowiska" Badanie zakresu liniowego detektora płomieniowo jonizacyjnego dla metanu i dwutlenku węgla. Opiekun: A. Korus
Bardziej szczegółowoCHROMATOGRAFIA CHROMATOGRAFIA GAZOWA
CHROMATOGRAFIA CHROMATOGRAFIA GAZOWA CHROMATOGRAFIA GAZOWA Chromatografia jest fizycznym sposobem rozdzielania gdzie rozdzielane składniki rozłożone są między dwiema fazami, Z których: jedna jest nieruchoma
Bardziej szczegółowoInstrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych
UNIWERSYTET GDAŃSKI WYDZIAŁ CHEMII Pracownia studencka Katedra Analizy Środowiska Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Ćwiczenie nr 1 CHROMATOGRAFIA GAZOWA WPROWADZENIE DO TECHNIKI ORAZ ANALIZA JAKOŚCIOWA
Bardziej szczegółowoRÓWNOWAGA CIECZ PARA W UKŁADZIE DWUSKŁADNIKOWYM
RÓWNOWAGA CIECZ PARA W UKŁADZIE DWUSKŁADNIKOWYM Cel ćwiczenia: wyznaczenie diagramu fazowego ciecz para w warunkach izobarycznych. Układ pomiarowy i opis metody: Pomiary wykonywane są metodą recyrkulacyjną
Bardziej szczegółowoCENTRUM CZYSTYCH TECHNOLOGII WĘGLOWYCH CLEAN COAL TECHNOLOGY CENTRE. ... nowe możliwości. ... new opportunities
CENTRUM CZYSTYCH TECHNOLOGII WĘGLOWYCH CLEAN COAL TECHNOLOGY CENTRE... nowe możliwości... new opportunities GŁÓWNY INSTYTUT GÓRNICTWA fluidalnym przy ciśnieniu maksymalnym 5 MPa, z zastosowaniem różnych
Bardziej szczegółowoRys. 1. Chromatogram i sposób pomiaru podstawowych wielkości chromatograficznych
Ćwiczenie 1 Chromatografia gazowa wprowadzenie do techniki oraz analiza jakościowa Wstęp Celem ćwiczenia jest nabycie umiejętności obsługi chromatografu gazowego oraz wykonanie analizy jakościowej za pomocą
Bardziej szczegółowoPodstawy chromatografii i technik elektromigracyjnych / Zygfryd Witkiewicz, Joanna Kałużna-Czaplińska. wyd. 6-1 w PWN. Warszawa, cop.
Podstawy chromatografii i technik elektromigracyjnych / Zygfryd Witkiewicz, Joanna Kałużna-Czaplińska. wyd. 6-1 w PWN. Warszawa, cop. 2017 Spis treści Przedmowa 11 1. Wprowadzenie 13 1.1. Krótka historia
Bardziej szczegółowoDichlorometan. metoda oznaczania UWAGI WSTĘPNE
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy 2009, nr 1(59), s. 135 140 inż. AGNIESZKA WOŹNICA Centralny Instytut Ochrony Pracy Państwowy Instytut Badawczy 00-701 Warszawa ul. Czerniakowska 16 Dichlorometan
Bardziej szczegółowo2-(Dietyloamino)etanol
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy 2012, nr 1(7 ), s. 83 87 2-(Dietyloamino)etanol metoda oznaczania mgr JOANNA KOWALSKA Centralny Instytut Ochrony Pracy Państwowy Instytut Badawczy 00-701 Warszawa
Bardziej szczegółowoOrtokrzemian tetraetylu
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy 2010, nr1(63), s. 193 198 mgr JOANNA KOWALSKA Centralny Instytut Ochrony Pracy Państwowy Instytut Badawczy 00-701 Warszawa ul. Czerniakowska 16 Ortokrzemian tetraetylu
Bardziej szczegółowoKATEDRA INŻYNIERII CHEMICZNEJ I PROCESOWEJ INSTRUKCJE DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH LABORATORIUM INŻYNIERII CHEMICZNEJ, PROCESOWEJ I BIOPROCESOWEJ
KATEDRA INŻYNIERII CHEMICZNEJ I PROCESOWEJ INSTRUKCJE DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH LABORATORIUM INŻYNIERII CHEMICZNEJ, PROCESOWEJ I BIOPROCESOWEJ Absorpcja Osoba odiedzialna: Donata Konopacka - Łyskawa dańsk,
Bardziej szczegółowoMETODY PRZYGOTOWANIA PRÓBEK DO POMIARU STOSUNKÓW IZOTOPOWYCH PIERWIASTKÓW LEKKICH. Spektrometry IRMS akceptują tylko próbki w postaci gazowej!
METODY PRZYGOTOWANIA PRÓBEK DO POMIARU STOSUNKÓW IZOTOPOWYCH PIERWIASTKÓW LEKKICH Spektrometry IRMS akceptują tylko próbki w postaci gazowej! Stąd konieczność opracowania metod przeprowadzania próbek innych
Bardziej szczegółowoPodstawy chromatografii i technik elektromigracyjnych / Zygfryd Witkiewicz, Joanna Kałużna-Czaplińska. wyd. 5, 4 dodr. Warszawa, 2015.
Podstawy chromatografii i technik elektromigracyjnych / Zygfryd Witkiewicz, Joanna Kałużna-Czaplińska. wyd. 5, 4 dodr. Warszawa, 2015 Spis treści Przedmowa 11 1. Wprowadzenie 13 1.1. Krótka historia chromatografii
Bardziej szczegółowo2-Metylonaftalen. metoda oznaczania UWAGI WSTĘPNE
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy 2005, nr 4(46), s. 119-124 mgr inż. ANNA JEŻEWSKA Centralny Instytut Ochrony Pracy Państwowy Instytut Badawczy 00-701 Warszawa ul. Czerniakowska 16 2-Metylonaftalen
Bardziej szczegółowo2-Metyloazirydyna. metoda oznaczania UWAGI WSTĘPNE
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy 2011, nr 1(67), s. 143 147 mgr inż. ANNA JEŻEWSKA Centralny Instytut Ochrony Pracy Państwowy Instytut Badawczy 00-701 Warszawa ul. Czerniakowska 16 2-Metyloazirydyna
Bardziej szczegółowoButa-1,3-dien. Numer CAS:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy 2009, nr1(59), s. 105 111 mgr JOANNA KOWALSKA Centralny Instytut Ochrony Pracy Państwowy Instytut Badawczy 00-701 Warszawa ul. Czerniakowska 16 Buta-1,3-dien metoda
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 1 Analiza jakościowa w chromatografii gazowej Wstęp
Pracownia dyplomowa III rok Ochrona Środowiska Licencjat (OŚI) Ćwiczenie 1 Analiza jakościowa w chromatografii gazowej Wstęp Chromatografia jest metodą fizykochemiczną metodą rozdzielania składników jednorodnych
Bardziej szczegółowoNumer CAS: OCH 3
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy 2006, nr 4(50), s. 17 22 mgr inż. ANNA JEŻEWSKA Centralny Instytut Ochrony Pracy Państwowy Instytut Badawczy 00-701 Warszawa ul. Czerniakowska 16 Trimetoksyfosfan
Bardziej szczegółowoMetoda analityczna oznaczania chlorku winylu uwalnianego z materiałów i wyrobów do żywności
Załącznik nr 4 Metoda analityczna oznaczania chlorku winylu uwalnianego z materiałów i wyrobów do żywności 1. Zakres i obszar stosowania Metoda służy do urzędowej kontroli zawartości chlorku winylu uwalnianego
Bardziej szczegółowopętla nastrzykowa gaz nośny
METODA POPRAWY PRECYZJI ANALIZ CHROMATOGRAFICZNYCH GAZÓW ZIEMNYCH POPRZEZ KONTROLOWANY SPOSÓB WPROWADZANIA PRÓBKI NA ANALIZATOR W WARUNKACH BAROSTATYCZNYCH Pracownia Pomiarów Fizykochemicznych (PFC), Centralne
Bardziej szczegółowoMetody chromatograficzne w chemii i biotechnologii, wykład 5. Łukasz Berlicki
Metody chromatograficzne w chemii i biotechnologii, wykład 5 Łukasz Berlicki Chromatografia cieczowa adsorbcyjna Faza stacjonarna: Ciało stałe -> chromatografia adsorbcyjna Faza ruchoma: Ciecz -> chromatografia
Bardziej szczegółowo1,3-Dichloropropan-2-ol
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy 2010, nr1(63), s.113 124 mgr BARBARA ROMANOWICZ dr JAN GROMIEC Instytut Medycyny Pracy im. prof. dr. med. Jerzego Nofera 91-348 Łódź ul. św. Teresy od Dzieciątka
Bardziej szczegółowoIdentyfikacja węglowodorów aromatycznych techniką GC-MS
Identyfikacja węglowodorów aromatycznych techniką GC-MS Instrukcja do ćwiczeń opracowana w Katedrze Chemii Środowiska Uniwersytetu Łódzkiego. 1.Wstęp teoretyczny Zagadnienie rozdzielania mieszanin związków
Bardziej szczegółowoRaport Nr 3/2016 Test szczelności uszczelek w temperaturze pokojowej i ciekłego azotu (77K), wykonanych z płyty GAMBIT AF-GL firmy Gambit
Wrocław 9.11.2016 Raport Nr 3/2016 Test szczelności uszczelek w temperaturze pokojowej i ciekłego azotu (77K), wykonanych z płyty GAMBIT AF-GL firmy Gambit Lubawka Sp. z o.o., ul. Wojska Polskiego 16,
Bardziej szczegółowoOpracowanie chromatograficznej metody pomiaru stężenia helu w wodach podziemnych dla celów datowania w zagadnieniach hydrologicznych
Opracowanie chromatograficznej metody pomiaru stężenia helu w wodach podziemnych dla celów datowania w zagadnieniach hydrologicznych Joanna Najman Instytut Fizyki Jądrowej im. Henryka Niewodniczańskiego
Bardziej szczegółowoPRACE. Instytutu Szk³a, Ceramiki Materia³ów Ogniotrwa³ych i Budowlanych. Nr 2
PRACE Instytutu Szk³a, Ceramiki Materia³ów Ogniotrwa³ych i Budowlanych Scientific Works of Institute of Glass, Ceramics Refractory and Construction Materials Nr 2 ISSN 1899-3230 Rok I Warszawa Opole 2008
Bardziej szczegółowo3-Amino-1,2,4-triazol
mgr inż. ANNA JEŻEWSKA Centralny Instytut Ochrony Pracy Państwowy Instytut Badawczy 00-701 Warszawa ul. Czerniakowska 16 Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy 2007, nr 4(54), s. 45 49 3-Amino-1,2,4-triazol
Bardziej szczegółowoRAPORT Z POMIARÓW PORÓWNAWCZYCH STĘŻENIA RADONU Rn-222 W PRÓBKACH GAZOWYCH METODĄ DETEKTORÓW PASYWNYCH
Instytut Fizyki Jądrowej im. Henryka Niewodniczańskiego Polskiej Akademii Nauk LABORATORIUM EKSPERTYZ RADIOMETRYCZNYCH Radzikowskiego 152, 31-342 KRAKÓW tel.: 12 66 28 332 mob.:517 904 204 fax: 12 66 28
Bardziej szczegółowoFormularz opisu kursu (sylabus przedmiotu) na rok akademicki 2011/2010
Formularz opisu kursu (sylabus przedmiotu) na rok akademicki 2011/2010 Opis ogólny kursu: 1. Pełna nazwa przedmiotu: Metody Chromatografii... 2. Nazwa jednostki prowadzącej: Wydział Inżynierii i Technologii
Bardziej szczegółowo2-Toliloamina metoda oznaczania
mgr inż. ANNA JEŻEWSKA Centralny Instytut Ochrony Pracy Państwowy Instytut Badawczy 00-701 Warszawa ul. Czerniakowska 16 Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy 2007, nr 4(54), s.91 96 2-Toliloamina metoda
Bardziej szczegółowoJakościowe i ilościowe oznaczanie alkoholi techniką chromatografii gazowej
Jakościowe i ilościowe oznaczanie alkoholi techniką chromatografii gazowej Instrukcja do ćwiczeń opracowana w Katedrze Chemii Środowiska Uniwersytetu Łódzkiego. 1. Wstęp teoretyczny Zagadnienie rozdzielania
Bardziej szczegółowoCH 2 BrCl. Numer CAS:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy 2004, nr 4(42), s. 25-30 mgr BARBARA ROMANOWICZ Instytut Medycyny Pracy im. prof. dr med. Jerzego Nofera 00-950 Łódź ul. św. Teresy 8 Bromochlorometan metoda oznaczania
Bardziej szczegółowoWpływ ilości modyfikatora na współczynnik retencji w technice wysokosprawnej chromatografii cieczowej
Wpływ ilości modyfikatora na współczynnik retencji w technice wysokosprawnej chromatografii cieczowej WPROWADZENIE Wysokosprawna chromatografia cieczowa (HPLC) jest uniwersalną techniką analityczną, stosowaną
Bardziej szczegółowoBifenylo-4-amina. metoda oznaczania UWAGI WSTĘPNE. mgr inż. ANNA JEŻEWSKA 1 prof. dr hab. BOGUSŁAW BUSZEWSKI 2 1 Centralny Instytut Ochrony Pracy
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy 2010, nr 1(63), s. 101 106 mgr inż. ANNA JEŻEWSKA 1 prof. dr hab. BOGUSŁAW BUSZEWSKI 2 1 Centralny Instytut Ochrony Pracy Państwowy Instytut Badawczy 00-701 Warszawa
Bardziej szczegółowoWZBOGACANIE BIOGAZU W METAN W KASKADZIE MODUŁÓW MEMBRANOWYCH
biogaz, wzbogacanie biogazu separacja membranowa Andrzej G. CHMIELEWSKI *, Marian HARASIMOWICZ *, Jacek PALIGE *, Agata URBANIAK **, Otton ROUBINEK *, Katarzyna WAWRYNIUK *, Michał ZALEWSKI * WZBOGACANIE
Bardziej szczegółowoLaboratorium Fizyki i Techniki Jądrowej
Laboratorium Fizyki i Techniki Jądrowej Radon 2: Pomiary zawartości radonu Rn-222 w próbkach wody Opracowanie: mgr inż. Zuzanna Podgórska, podgorska@clor.waw.pl Miejsce wykonania ćwiczenia: Zakład Kontroli
Bardziej szczegółowoWPŁYW ILOŚCI MODYFIKATORA NA WSPÓŁCZYNNIK RETENCJI W TECHNICE WYSOKOSPRAWNEJ CHROMATOGRAFII CIECZOWEJ
WPŁYW ILOŚCI MODYFIKATORA NA WSPÓŁCZYNNIK RETENCJI W TECHNICE WYSOKOSPRAWNEJ CHROMATOGRAFII CIECZOWEJ Wprowadzenie Wysokosprawna chromatografia cieczowa (HPLC) jest uniwersalną technika analityczną, stosowaną
Bardziej szczegółowoOZNACZENIE JAKOŚCIOWE I ILOŚCIOWE w HPLC
OZNACZENIE JAKOŚCIOWE I ILOŚCIOWE w HPLC prof. Marian Kamiński Wydział Chemiczny, Politechnika Gdańska CEL Celem rozdzielania mieszaniny substancji na poszczególne składniki, bądź rozdzielenia tylko wybranych
Bardziej szczegółowoBudowa prototypu aparatury do prowadzenia reakcji pod zwiększonym ciśnieniem (10 barów).
Zaprojektowanie i zbudowanie aparatury ciśnieniowej do testowania zdolności MOF-ów do adsorpcji i uwalniania wody. Przeprowadzenie testów i wykonanie ewentualnych korekt w zaprojektowanym systemie w zależności
Bardziej szczegółowo4,4 -Metylenodianilina
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy 2011, nr 1(67), s. 137 142 mgr inż. ANNA JEŻEWSKA 1 prof. dr hab. BOGUSŁAW BUSZEWSKI 2 1Centralny Instytut Ochrony Pracy Państwowy Instytut Badawczy 00-701 Warszawa
Bardziej szczegółowo4,4 -Metylenodianilina
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy 2005, nr 1(43), s.27-32 mgr inż. KRYSTYNA WRÓBLEWSKA-JAKUBOWSKA Instytut Medycyny Pracy im. prof. dr. med. Jerzego Nofera 90-950 Łódź ul. św. Teresy 8 4,4 -Metylenodianilina
Bardziej szczegółowoParation metylowy metoda oznaczania
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy 2004, nr 4(42), s. 81-86 dr TERESA NAZIMEK Instytut Medycyny Wsi im. Witolda Chodźki 20-950 Lublin ul. Jaczewskiego 2 Paration metylowy metoda oznaczania Numer
Bardziej szczegółowoAdypinian 2-dietyloheksylu
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy 2005, nr 4(46), s. 95-100 mgr inż. ANNA JEŻEWSKA Centralny Instytut Ochrony Pracy Państwowy Instytut Badawczy 00-701 Warszawa ul. Czerniakowska 16 Adypinian 2-dietyloheksylu
Bardziej szczegółowoSkraplarki Claude a oraz Heylandta budowa, działanie, bilans cieplny oraz charakterystyka techniczna
POLITECHNIKA GDAŃSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY Skraplarki Claude a oraz Heylandta budowa, działanie, bilans cieplny oraz charakterystyka techniczna Wykonała: Alicja Szkodo Prowadzący: dr inż. W. Targański 2012/2013
Bardziej szczegółowoPolskie Normy opracowane przez Komitet Techniczny nr 277 ds. Gazownictwa
Polskie Normy opracowane przez Komitet Techniczny nr 277 ds. Gazownictwa Podkomitet ds. Przesyłu Paliw Gazowych 1. 334+A1:2011 Reduktory ciśnienia gazu dla ciśnień wejściowych do 100 bar 2. 1594:2014-02
Bardziej szczegółowoPOMIAR WILGOTNOŚCI MATERIAŁÓW SYPKICH METODĄ IMPULSOWĄ
160/18 ARCHIWUM ODLEWNICTWA Rok 2006, Rocznik 6, Nr 18 (2/2) ARCHIVES OF FOUNDRY Year 2006, Volume 6, N o 18 (2/2) PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 POMIAR WILGOTNOŚCI MATERIAŁÓW SYPKICH METODĄ IMPULSOWĄ
Bardziej szczegółowoCHROMATOGRAFIA BARWNIKÓW ROŚLINNYCH
POLITECHNIKA ŁÓDZKA INSTRUKCJA Z LABORATORIUM W ZAKŁADZIE BIOFIZYKI Ćwiczenie 1 CHROMATOGRAFIA BARWNIKÓW ROŚLINNYCH I. Wiadomości teoretyczne W wielu dziedzinach nauki i techniki spotykamy się z problemem
Bardziej szczegółowoROZDZIELENIE OD PODSTAW czyli wszystko (?) O KOLUMNIE CHROMATOGRAFICZNEJ
ROZDZIELENIE OD PODSTAW czyli wszystko (?) O KOLUMNIE CHROMATOGRAFICZNEJ Prof. dr hab. inż. Agata Kot-Wasik Katedra Chemii Analitycznej Wydział Chemiczny, Politechnika Gdańska agawasik@pg.gda.pl ROZDZIELENIE
Bardziej szczegółowoTECHNIKI NISKOTEMPERATUROWE W MEDYCYNIE
TECHNIKI NISKOTEMPERATUROWE W MEDYCYNIE Skraplarka Claude a i skraplarka Heylandt a budowa, działanie, bilans cieplny, charakterystyka techniczna. Natalia Szczuka Inżynieria mechaniczno-medyczna St.II
Bardziej szczegółowoCH 3 (CH 2 ) 3 CH(CH 2 CH 3 )CH 2 OH. Numer CAS:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy 2004, nr 4(42), s. 61-66 mgr inż. ANNA JEŻEWSKA Centralny Instytut Ochrony Pracy Państwowy Instytut Badawczy 00-701 Warszawa ul. Czerniakowska 16 2-Etyloheksan-1-ol
Bardziej szczegółowoANALIZA ŚLADOWYCH ZANIECZYSZCZEŃ ŚRODOWISKA I ROK OŚ II
ANALIZA ŚLADOWYCH ZANIECZYSZCZEŃ ŚRODOWISKA I ROK OŚ II Ćwiczenie 1 Przygotowanie próbek do oznaczania ilościowego analitów metodami wzorca wewnętrznego, dodatku wzorca i krzywej kalibracyjnej 1. Wykonanie
Bardziej szczegółowoDziałania KT nr 280 ds. Jakości Powietrza w zakresie ochrony środowiska
Działania KT nr 280 ds. Jakości Powietrza w zakresie ochrony środowiska Prof. Zygfryd Witkiewicz Wojskowa Akademia Techniczna VII ogólnopolska Konferencja Normalizacja w szkole 16 marca 2018 r. Strona
Bardziej szczegółowoŚlesin, 29 maja 2019 XXV Sympozjum Analityka od podstaw
1 WYMAGANIA STAWIANE KOLUMNIE CHROMATOGRAFICZNEJ w chromatografii cieczowej Prof. dr hab. inż. Agata Kot-Wasik Katedra Chemii Analitycznej Wydział Chemiczny, Politechnika Gdańska agawasik@pg.edu.pl 2 CHROMATOGRAF
Bardziej szczegółowoBadanie zależności temperatury wrzenia wody od ciśnienia
Ćwiczenie C2 Badanie zależności temperatury wrzenia wody od ciśnienia C2.1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest pomiar zależności temperatury wrzenia wody od ciśnienia (poniżej ciśnienia atmosferycznego),
Bardziej szczegółowoFenol, o-, m- i p-krezol metoda oznaczania
mgr MAŁGORZATA POŚNIAK Centralny Instytut Ochrony Pracy Fenol, o-, m- i p-krezol metoda oznaczania Numery CAS: 108-95-2, 95-48-7, 108-39-4, 106-44-5 Fenol, o- i p-krezol są to bezbarwne, krystaliczne ciała
Bardziej szczegółowoMateriały pomocnicze do laboratorium z przedmiotu Metody i Narzędzia Symulacji Komputerowej
Materiały pomocnicze do laboratorium z przedmiotu Metody i Narzędzia Symulacji Komputerowej w Systemach Technicznych Symulacja prosta dyszy pomiarowej Bendemanna Opracował: dr inż. Andrzej J. Zmysłowski
Bardziej szczegółowoOD HPLC do UPLC. Prof. dr hab. inż. Agata Kot-Wasik. Katedra Chemii Analitycznej Wydział Chemiczny, Politechnika Gdańska
OD HPLC do UPLC Katedra Chemii Analitycznej Wydział Chemiczny, Politechnika Gdańska 1 PREHISTORIA 1966 Chromatogram autorstwa L.R.Snyder Analiza chinolin LC-GC North America, 30(4), 328-341, 2012 2 PREHISTORIA
Bardziej szczegółowoKreacja aromatów. Techniki przygotowania próbek. Identyfikacja składników. Wybór składników. Kreacja aromatu
Kreacja aromatów Techniki przygotowania próbek Identyfikacja składników Wybór składników Kreacja aromatu Techniki przygotowania próbek Ekstrakcja do fazy ciekłej Ekstrakcja do fazy stałej Desorpcja termiczna
Bardziej szczegółowo4. WYZNACZENIE IZOTERMY ADSORPCJI METODĄ ECP
4. WYZNACZENIE IZOTERMY ADSORPCJI METODĄ ECP Opracował: Krzysztof Kaczmarski I. WPROWADZENIE W chromatografii adsorpcyjnej rozdzielanie mieszanin jest uwarunkowane różnym powinowactwem adsorpcyjnym składników
Bardziej szczegółowosystem monitoringu zanieczyszczeń gazowych i pyłów w powietrzu atmosferycznym, z zastosowaniem zminiaturyzowanych stacji pomiarowych
system monitoringu zanieczyszczeń gazowych i pyłów w powietrzu atmosferycznym, z zastosowaniem zminiaturyzowanych stacji pomiarowych Pomiary stężeń zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego w poszczególnych
Bardziej szczegółowo2,2 -Iminodietanol. metoda oznaczania C 4 H 11 NO 2. Numer CAS:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy 2004, nr 4(42), s. 75-80 mgr inż. KRYSTYNA WRÓBLEWSKA-JAKUBOWSKA Instytut Medycyny Pracy im. prof. dr med. Jerzego Nofera 00-950 Łódź ul. św. Teresy 8 2,2 -Iminodietanol
Bardziej szczegółowon-heptan metoda oznaczania
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy 2004, nr 4(42), s. 67-73 mgr BARBARA ROMANOWICZ Instytut Medycyny Pracy im. prof. dr med. Jerzego Nofera 00-950 Łódź ul. św. Teresy 8 n-heptan metoda oznaczania
Bardziej szczegółowometoda oznaczania bromopropan, analiza powietrza, stanowisko pracy, chromatografia gazowa. bromopropane, air analysis, workplace, gas chromatography.
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy 2006, nr 1(47), s. 19-25 mgr BARBARA ROMANOWICZ Instytut Medycyny Pracy im. prof. dr. med. Jerzego Nofera 90-950 Łódź ul. św.teresy 8 Bromopropan metoda oznaczania
Bardziej szczegółowoDisiarczek dimetylu metoda oznaczania
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy 2004, nr 4(42), s. 47-52 mgr JOANNA KOWALSKA Centralny Instytut Ochrony Pracy Państwowy Instytut Badawczy 00-701 Warszawa ul. Czerniakowska 16 Disiarczek dimetylu
Bardziej szczegółowoCz. 5. Podstawy instrumentalizacji chromatografii. aparatura chromatograficzna w skali analitycznej i modelowej - -- w części przypomnienie -
Chromatografia cieczowa jako technika analityki, przygotowania próbek, wsadów do rozdzielania, technika otrzymywania grup i czystych substancji Cz. 5. Podstawy instrumentalizacji chromatografii aparatura
Bardziej szczegółowoLotne związki organiczne
mgr IVAN MAKHNIASHVILI mgr JOANNA KOWALSKA Centralny Instytut Ochrony Pracy Państwowy Instytut Badawczy 00-701 Warszawa ul. Czerniakowska 16 Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy 2007, nr 1(51), s.
Bardziej szczegółowoPODSTAWOWE POJĘCIA I PRAWA CHEMICZNE
PODSTAWOWE POJĘCIA I PRAWA CHEMICZNE Zadania dla studentów ze skryptu,,obliczenia z chemii ogólnej Wydawnictwa Uniwersytetu Gdańskiego 1. Jaka jest średnia masa atomowa miedzi stanowiącej mieszaninę izotopów,
Bardziej szczegółowoPODSTAWY CHROMATOGRAFII GAZOWEJ
Politechnika Gdańska Wydział Chemiczny Katedra Chemii Analitycznej ĆWICZENIE LABORATORYJNE PODSTAWY CHROMATOGRAFII GAZOWEJ Opracowała: dr Lidia Wolska ZAKRES WYMAGANEGO MATERIAŁU: 1. Chromatografia: definicja,
Bardziej szczegółowoPL B1. AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA IM. STANISŁAWA STASZICA W KRAKOWIE, Kraków, PL BUP 19/15
PL 225827 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 225827 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 407381 (51) Int.Cl. G01L 7/00 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia:
Bardziej szczegółowoWarszawa, Prof. dr hab. inż. Zygfryd Witkiewicz Instytut Chemii WAT
Warszawa, 2014-05-25 Prof. dr hab. inż. Zygfryd Witkiewicz Instytut Chemii WAT Recenzja rozprawy doktorskiej mgr Elżbiety Dobrzyńskiej, pt. Łączone techniki chromatograficzne w modelowaniu sorpcji wybranych
Bardziej szczegółowoChlorek allilu metoda oznaczania
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy 2005, nr 4(46), s. 101-106 mgr JOANNA KOWALSKA Centralny Instytut Ochrony Pracy Państwowy Instytut Badawczy 00-701 Warszawa ul. Czerniakowska 16 Chlorek allilu
Bardziej szczegółowoRAPORT Z POMIARÓW PORÓWNAWCZYCH STĘŻENIA RADONU Rn-222 W WODZIE
Instytut Fizyki Jądrowej im. Henryka Niewodniczańskiego Polskiej Akademii Nauk LABORATORIUM EKSPERTYZ RADIOMETRYCZNYCH Radzikowskiego 152, 31-342 KRAKÓW tel.: 12 66 28 332 mob.:517 904 204 fax: 12 66 28
Bardziej szczegółowoBADAWCZA I DYDAKTYCZNA
APARATURA BADAWCZA I DYDAKTYCZNA Modyfikacja zasilania wodorem inwersyjnego chromatografu gazowego Nina Dziewit 1,2, Piotr M. Słomkiewicz 1,2 Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach, 1 Instytut Chemii,
Bardziej szczegółowo2-Cyjanoakrylan etylu
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy 2011, nr 1(67), s. 73 78 mgr JOANNA KOWALSKA Centralny Instytut Ochrony Pracy Państwowy Instytut Badawczy 00-701 Warszawa ul. Czerniakowska 16 2-Cyjanoakrylan etylu
Bardziej szczegółowoAdsorpcyjne oczyszczanie gazów z zanieczyszczeń związkami organicznymi
Pracownia: Utylizacja odpadów i ścieków dla MSOŚ Instrukcja ćwiczenia nr 17 Adsorpcyjne oczyszczanie gazów z zanieczyszczeń związkami organicznymi Uniwersytet Warszawski Wydział Chemii Zakład Dydaktyczny
Bardziej szczegółowoOcena odporności systemów hydrogeologicznych na zanieczyszczenia antropogeniczne na przykładzie wód podziemnych z rejonu Żarnowca
INSTYTUT FIZYKI JĄDROWEJ im. Henryka Niewodniczańskiego Polskiej Akademii Nauk ul. Radzikowskiego 152, 31-342 Kraków www.ifj.edu.pl/publ/reports/2015/ Kraków, luty 2015 Raport Nr 2081/Ch Ocena odporności
Bardziej szczegółowoSPECYFIKACJA TECHNICZNA ZESTAWU DO ANALIZY TERMOGRAWIMETRYCZNEJ TG-FITR-GCMS ZAŁĄCZNIK NR 1 DO ZAPYTANIA OFERTOWEGO
SPECYFIKACJA TECHNICZNA ZESTAWU DO ANALIZY TERMOGRAWIMETRYCZNEJ TG-FITR-GCMS ZAŁĄCZNIK NR 1 DO ZAPYTANIA OFERTOWEGO NR 113/TZ/IM/2013 Zestaw ma umożliwiać analizę termiczną próbki w symultanicznym układzie
Bardziej szczegółowo(54) Sposób wydzielania zanieczyszczeń organicznych z wody
RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 175992 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 305151 (22) Data zgłoszenia: 23.09.1994 (51) IntCl6: C02F 1/26 (54)
Bardziej szczegółowoAUTOMATYKA I STEROWANIE W CHŁODNICTWIE, KLIMATYZACJI I OGRZEWNICTWIE L4 STEROWANIE KOLUMNĄ REKTYFIKACYJNĄ
ĆWICZENIE LABORATORYJNE AUTOMATYKA I STEROWANIE W CHŁODNICTWIE, KLIMATYZACJI I OGRZEWNICTWIE L4 STEROWANIE KOLUMNĄ REKTYFIKACYJNĄ Wersja: 2013-09-30-1- 4.1. Cel ćwiczenia okresowej. Celem ćwiczenia jest
Bardziej szczegółowoIdentyfikacja alkoholi techniką chromatografii gazowej
Identyfikacja alkoholi techniką chromatografii gazowej Instrukcja do ćwiczeń opracowana w Katedrze Chemii Środowiska Uniwersytetu Łódzkiego. 1. Wstęp teoretyczny Zagadnienie rozdzielania mieszanin związków
Bardziej szczegółowo