SYTUACJA NA RYNKU PRACY W POWIECIE PRZASNYSKIM WG STANU. NA DZIEŃ 31 GRUDNIA 2004r.

Transkrypt

1 SYTUACJA NA RYNKU PRACY W POWIECIE PRZASNYSKIM WG STANU NA DZIEŃ 31 GRUDNIA 2004r.

2 Spis Treści 2 Wstęp... 3 I. Poziom i stopa bezrobocia Ogólna charakterystyka Bezrobocie na wsi Bezrobocie kobiet Osoby pobierające świadczenia Napływ i odpływ z bezrobocia Bezrobocie według wykształcenia Bezrobotni według wieku Bezrobotni według czasu pozostawania bez pracy II. Aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu Pośrednictwo pracy Szkolenia Poradnictwo zawodowe Zatrudnienie subsydiowanie Prace interwencyjne Roboty publiczne PoŜyczki / jednorazowe środki na rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej Aktywizacja młodzieŝy Przygotowanie do wykonywania zawodu u pracodawcy, bez nawiązywania stosunku pracy Struktura wydatków Funduszu Pracy... 28

3 3 WSTĘP Województwo mazowieckie charakteryzuje znaczne zróŝnicowanie lokalnych rynków pracy, zarówno pod względem wielkości zajmowanego obszaru, liczby ludności, rozwoju gospodarczego jak równieŝ pod względem liczby bezrobotnych, natęŝenia bezrobocia oraz jego struktury. Województwo plasuje się na pierwszej pozycji w kraju zarówno pod względem obszaru jak i liczby ludności. Zajmuje powierzchnię km kwadratowych. Powiat przasnyski zajmuje powierzchnię 1217 km kwadratowych, w skład którego wchodzą: miasto Przasnysz, miasto i gmina Chorzele, gmina: Czernice Borowe, JednoroŜec, Krasne, Krzynowłoga Mała, Przasnysz. Powiat przasnyski podzielony jest na 185 sołectw, do których naleŝą ogółem 292 wioski i zamieszkały jest przez około osób z czego osób mieszka w mieście Przasnyszu. Teren powiatu przasnyskiego jest terenem typowo rolniczym. Na terenie powiatu połoŝone jest zaledwie kilka większych zakładów produkcyjnych dlatego decydujący wpływ na sytuację na lokalnym rynku pracy ma kondycja ekonomiczna istniejących juŝ podmiotów gospodarczych oraz prowadzona polityka zmierzająca do utrzymania istniejących miejsc pracy a takŝe w miarę moŝliwości kreowanie polityki prowadzącej do przyciągnięcia na teren powiatu nowych podmiotów gospodarczych.

4 4 I. POZIOM I STOPA BEZROBOCIA 1.1 Ogólna charakterystyka Według stanu na dzień r. liczba bezrobotnych zarejestrowanych w PUP Przasnysz wyniosła 5005 osób i w porównaniu z okresem analogicznym roku ubiegłego zmniejszyła się o 193 osoby. Tabela Nr 1. Bezrobocie w latach 1999 XII 2004 w PUP w Przasnyszu. Wyszczególnienie I 1999 XII 1999 XII 2000 XII 2001 XII 2002 XII 2003 XII 2004 OGÓŁEM KOBIETY MĘśCZYZNI WYKRES 1 Bezrobocie w powiecie przasnyskim w latach liczba osób I 1999 XII 1999 XII 2000 XII 2001 XII 2002 XII 2003 XII 2004 lata OGÓŁEM KOBIETY MĘśCZYZNI W miesiącu styczniu 2003 r. odnotowano największą liczbę zarejestrowanych bezrobotnych w historii naszego Urzędu Na w ewidencji osób bezrobotnych pozostawało 5005 osób tj. o 624 osoby mniej niŝ w styczniu 2003r. oraz o 193 osoby mniej w porównaniu do grudnia 2003 roku.

5 5 Tabela Nr 2. Liczba bezrobotnych ( stan na koniec miesiąca ). Miesiąc Lata Styczeń Luty Marzec Kwiecień Maj Czerwiec Lipiec sierpień Wrzesień Październik Listopad Grudzień Bezrobotni zarejestrowani w Powiatowym Urzędzie Pracy na koniec listopada 2004 r. stanowili 23,5% cywilnej ludności aktywnej zawodowo i w porównaniu z analogicznym okresem roku ubiegłego (19,0%) stopa bezrobocia wzrosła o 4,5 punkta. Tak duŝy wzrost stopy bezrobocia jest wynikiem dokonanych przez GUS w 2004 roku. przeliczeń po uwzględnieniu danych z Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań oraz Powszechnego Spisu Rolnego przeprowadzonego w 2002 r. Dla porównania stopa bezrobocia dla całego województwa mazowieckiego na koniec listopada 2004 r. wynosiła 14,8 % przy średniej dla kraju 18,7%.

6 6 WYKRES NR 2 Stopa bezrobocia w latach XI ,7 19,9 20,5 19,4 23,5 9,5 10,5 12,9 13,9 13,7 14,8 XII 99 XII 00 XII 01 XII 02 XII 03 XI 04 * woj.. mazowieckie powiat przasnyski * stopa bezrobocia po uwzględnieniu Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań oraz Powszechnego Spisu Rolnego przeprowadzonego w 2002 r. Dynamika wzrostu stopy bezrobocia w latach XII ,0% 20,0% 15,0% 10,0% 5,0% 0,0% -5,0% -10,0% 22,9% 21,1% 11,0% 10,0% 6,4% 7,8% 8,0% 3,0% -1,4% -5,4% woj. mazowieckie powiat przasnyski Na Mazowszu utrzymuje się przestrzenne zróŝnicowanie stopy bezrobocia. Największą stopę bezrobocia na koniec listopada 2004 r. odnotowano w powiecie szydłowieckim 38,7%, radomskim 34,3% i mławskim 28,2% oraz w mieście Radom 27,3%. NajniŜszą stopą bezrobocia wyróŝniały się: miasto stołeczne Warszawa 6,5% oraz powiaty: grójecki 9,9% i piaseczyński 9,6%.

7 7 Tabela Nr 3. Liczba bezrobotnych w gminach powiatu przasnyskiego GMINA Miasto Przasnysz Miasto i Gmina Chorzele Gmina Czernice Borowe Gmina JednoroŜec Gmina Krasne Gmina Krzynowłog a Mała Gmina Przasnysz Razem Największy udział w ogólnej liczbie bezrobotnych powiatu przasnyskiego stanowią bezrobotni zamieszkujący miasto Przasnysz (31,2%) natomiast najmniejszą liczbę bezrobotnych stanowią mieszkańcy gminy Krzynowłoga Mała (5,5%) wg stanu na r. WYKRES NR 3 Udział bezrobotnych wg gmin stan na ( ) Miasto Przasnysz 5,5% 13,4% 6,8% 17,6% 6,3% 31,2% 19,2% Miasto i Gmina Chorzele Gmina Czernice Borowe Gmina JednoroŜec Gmina Krasne Gmina Krzynowłoga Mała Gmina Przasnysz

8 Wśród osób bezrobotnych nieznacznie przewaŝają kobiety. Kobiet jest o 71 więcej niŝ męŝczyzn (stanowią 50,7%). W czterech gminach, (wg stanu na r.), takich jak Chorzele (47,3%), JednoroŜec (49,0%), Krzynowłoga Mała (43,5%), Czernice Borowe (45,4%) udział kobiet jest mniejszy niŝ średnia w powiecie. Z pośród 5005 osób bezrobotnych zarejestrowanych na dzień r, aŝ 4252 osoby to bezrobotni nie posiadający prawa do zasiłku zaś tylko 753 osoby posiadają prawo do zasiłku dla bezrobotnych. Wśród osób bezrobotnych na dzień r. najwięcej osób bez prawa do zasiłku zamieszkuje w gminie Krzynowłoga Mała 87,3% i gminie Krasne 88,0% zaś najmniej w mieście Przasnysz 81,5%. 8 WYKRES NR 4 Bezrobotni bez prawa do zasiłku (stan na ) Miasto Przasnysz Miasto i Gmina Chorzele 5,7% 13,8% 7,1% 29,9% Gmina Czernice Borowe Gmina JednoroŜec 18,2% 6,5% 18,8% Gmina Krasne Gmina Krzynowłoga Mała Gmina Przasnysz Liczba bezrobotnych zwolnionych z przyczyn dotyczących zakładu pracy wyniosła 157 osób (3,1% ogółu bezrobotnych). W odniesieniu do grudnia 2003 roku liczba tej kategorii bezrobotnych spadła o 29 osób. Największym udziałem osób zwolnionych z przyczyn dotyczących zakładu pracy (stan na r.) wyróŝniało się Miasto Przasnysz (3,5%), najmniejszym Gmina Czernice Borowe (0,9%).

9 W okresie od stycznia do grudnia 2004r. do Powiatowego Urzędu Pracy wpłynęło 1099 ofert pracy z czego aŝ 709 pochodziło z miasta Przasnysza, 109 z miasta Chorzele oraz 20 ofert pracy pochodziło z gminy Krasne. Na szkolenia celem przekwalifikowania lub przyuczenia do zawodu skierowano 167 osób bezrobotnych. Istotnym faktem zmniejszania się ilości osób bezrobotnych w 2004 roku jest dosyć spora ilość wykreśleń z ewidencji. Główne przyczyny wyłączenia z rejestru bezrobotnych to niepotwierdzenie gotowości oraz podjęcie pracy. Do grudnia 2004 r. z powodu podjęcia pracy wyłączono 1717 osób. W duŝej mierze były to podjęcia pracy niesubsydiowanej. Z powodu podjęcia zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych oraz robót publicznych wyłączono 288 osób. Najliczniejszą grupę osób wyłączonych z powodu podjęcia pracy w 2004 r. ( wg stanu na r.) stanowili bezrobotni z miasta Przasnysza (53,7%) oraz gminy Przasnysz (10,2%) natomiast najmniej podjęć pracy zanotowano wśród bezrobotnych gminy Krzynowłoga Mała (3,1%). 9 WYKRES NR 5 Podjęcia pracy w podziale na gminy (stan na r.) Miasto Przasnysz 10,2% 3,1% 4,3% 9,3% 5,6% 13,8% 53,7% Miasto i Gmina Chorzele Gmina Czernice Borowe Gmina JednoroŜec Gmina Krasne Gmina Krzynowłoga Mała Gmina Przasnysz

10 Bezrobocie na wsi. Grupą szczególnie zagroŝoną bezrobociem są mieszkańcy wsi, bowiem oprócz bezrobocia rejestrowanego występuje na tych obszarach bezrobocie utajone, które jest przede wszystkim wynikiem braku motywacji do rejestrowania się w celu uzyskania statusu bezrobotnego oraz wynika równieŝ z faktu, Ŝe duŝa część ludności wiejskiej z racji posiadania gospodarstwa rolnego powyŝej 2 ha przeliczeniowych nie moŝe nabyć statusu osoby bezrobotnej. Na 31 grudnia 2004 r. zarejestrowanych było 3140 mieszkańców wsi powiatu przasnyskiego, w tym 158 osób posiadających gospodarstwo rolne do 2 ha przeliczeniowych. Mieszkańcy wsi stanowili 62,7% ogółu bezrobotnych. Udział ten był większy o 20,6 punkta procentowego w porównaniu do liczby osób bezrobotnych zamieszkałych na wsi w województwie mazowieckim (42,1%) wg stanu na dzień WYKRES NR 6 Bezrobocie na wsi i w miastach w powiecie przasnyskim (stan na r.) 37,3% 62,7% bezrobocie na wsi bezrobocie w mieście Lata charakteryzowały się wzrostem bezrobocia na wsi. W roku 2003 i ostatnich miesiącach roku 2004, nastąpił spadek liczby bezrobotnych na wsi. W grudniu 2004 roku liczba bezrobotnych mieszkańców wsi w porównaniu do r. spadła o 89 osób.

11 11 WYKRES NR 7 Bezrobocie na wsi i w miastach powiatu przasnyskiego w latach XII Liczba osób bezrobotnych I 99 XII 99 XII 00 XII 01 XII 02 XII 03 XII 04 wieś miasto 1.3 Bezrobocie kobiet Wzrost bezrobocia odnotowany w latach w większości dotyczył męŝczyzn niŝ kobiet (podobna tendencja wystąpiła równieŝ w woj. mazowieckim). Mimo to na dzień r. zarejestrowane kobiety stanowiły grupę 2538 osób tj. 50,7% ogółu bezrobotnych. WYKRES NR 8 Bezrobocie kobiet i męŝczyzn w powiecie przasnyskim (stan na r.) 49,3% 50,7% bezrobocie kobiet bezrobocie męŝczyzn

12 12 WYKRES NR 9 Bezrobotne kobiety według czasu pozostawania bez pracy (stan na ) do 1 m -ca 1-3 m-cy 3-6 m-cy 6-12 m -cy m-cy pow. 24mcy Bezrobotne kobiety według czasu pozostawania bez pracy (stan na ) do 1 m -ca 1-3 m-cy 3-6 m-cy m -cy m-cy 378 pow. 24mcy Spośród 2538 bezrobotnych kobiet 63,1% (stan na r.) pozostaje bez pracy powyŝej 12 miesięcy, 28,3% posiada wykształcenie zasadnicze zawodowe a ponad 41,8% kobiet nigdy nie pracowało.

13 1.4 Osoby pobierające świadczenia Zasiłki dla bezrobotnych. Według stanu na dzień roku prawo do zasiłku posiadało 753 osoby tj. 15,0% ogółu bezrobotnych (w tym: 289 kobiet). W woj. mazowieckim na r zasiłek pobierało 13,0% ogółu bezrobotnych. WYKRES NR Osoby uprawnione do zasiłku dla bezrobotnych w latach XII 04 XII 03 XII 02 XII 01 XII 00 XII 99 15,0% 13,0% 13,80% 14,90% 17,53% 15,30% 19,20% 18,70% 21,40% 19,30% 21,60% 23,20% pow. przasnyski woj. Mazowieckie 0,00% 5,00% 10,00% 15,00% 20,00% 25,00% NaleŜy zwrócić uwagę na systematyczny spadek udziału bezrobotnych posiadających prawo do zasiłku w ogólnej liczbie bezrobotnych w latach oraz na wzrost w 2004r. W grudniu 1999r. udział ten wynosił 21,6 %, a w grudniu 2001r. kształtował się na poziomie 21,4 % w końcu roku 2002r. wynosił 17,53% zaś w grudniu 2003r. spadł do poziomu 13,80 %. W okresie do grudnia 2004 nastąpił wzrost liczby osób posiadających prawo do zasiłku w stosunku do r. o 1,2 punkta i wynosił 15,0 %.Największy udział bezrobotnych z prawem do zasiłku wystąpił w powiecie przasnyskim w 1999r. podobnie jak w woj. mazowieckim. Istnieje znaczna dysproporcja pomiędzy odsetkiem bezrobotnych kobiet i męŝczyzn posiadających prawo do zasiłku. Wśród kobiet 11,4% posiada prawo do zasiłku zaś wśród męŝczyzn 18,8%. Podobna sytuacja jest równieŝ w woj. mazowieckim. Wynika to z faktu, Ŝe męŝczyznom znacznie łatwiej jest uzyskać zatrudnienie.

14 14 WYKRES NR 11 Bezrobotne kobiety z prawem do zasiłku ( stan na ) 11,4% Bezrobotni męŝczyźni z prawem do zasiłku ( stan na ) 18,80% 88,6% 81,20% z prawem do zasiłku bez prawa do zasiłku z prawem do zasiłku bez prawa do zasiłku 1.5 Napływ i odpływ bezrobocia Na przestrzeni ostatnich lat najwięcej osób rejestrujących się i tracących status bezrobotnego zanotowano w 2004 roku. WYKRES NR 12 Przepływ bezrobocia w latach odpływ napływ Wśród 3962 osób nowo rejestrujących się do grudnia 2004 r. 997 osób (tj. 25,2%) nabyło status bezrobotnego po raz pierwszy. Z ewidencji bezrobotnych w 2004 r. wyłączono 4155 osób w tym z powodu podjęcia pracy 1744 osób co stanowiło 42,0% ogółu wyłączonych.

15 15 WYKRES NR 13 Odpływ bezrodotnych w 2004 r. w powiecie przasnyskim 10,3% 46,3% 43,4% podjęcie pracy niepotwierdzenie gotowości inne 1.6 Bezrobocie według wykształcenia Trudności ze znalezieniem pracy mają przewaŝnie osoby o niskich kwalifikacjach zawodowych. 37,6% to bezrobotni posiadający wykształcenie niepełne podstawowe i podstawowe a 30,8 % zasadnicze zawodowe. WYKRES NR 14 Bezrobocie wg wyksztalcenia w powiecie przasnyskim stan na wyŝsze 37,6% 3,3% 20,8% 30,8% 7,5% policealne i średnie zawodowe średnie ogólnokształcące zasadnicze zawodowe gimnazjalne i poniŝej WYKRES NR 15 Bezrobocie wg wykształcenia w powiecie przasnyskim (stan na i na ) wyŝsze policealne i średnie zawodowe średnie zasadnicze zawodowe gimnazjalne i poniŝej ogólnokształcące

16 1.7 Bezrobotni według wieku Istotnym parametrem oceny sytuacji na rynku pracy jest analiza bezrobocia pod względem wieku. Niepokojącym zjawiskiem jest bezrobocie ludzi młodych. Bezrobotni w wieku do 24 lat (stan na ) stanowią 27,8% ogółu bezrobotnych (w woj. mazowieckim 23,1% wg stanu na dzień ). W odniesieniu do analogicznego okresu roku ubiegłego, liczba bezrobotnych wzrosła we wszystkich grupach wiekowych, w tym największy względny wzrost odnotowano w grupie bezrobotnych w wieku lat. 16 WYKRES NR 16 Bezrobotni wg wieku w powiecie przasnyskim ( stan na r. ) 19,8% 3,1% 0,6% 27,8% do 24 lat lata lata 20,4% 28,3% lata lata lata 1.8 Bezrobotni według czasu pozostawania bez pracy W powiecie przasnyskim podobnie jak w woj. mazowieckim znaczące dla oceny sytuacji na rynku pracy jest bezrobocie długotrwałe, 55,9% osób bezrobotnych pozostaje w naszej ewidencji powyŝej 12 miesięcy, w woj. mazowieckim ta populacja osób bezrobotnych stanowiła na r. 56,1 % ogółu bezrobotnych.

17 17 WYKRES NR 17 Bezrobocie wg czasu pozostawania bez pracy ( stan na ) do 1 m -ca 1-3 m-cy 3-6 m-cy 6-12 m -cy m-cy pow. 24mcy kobiety męŝczyzni WYKRES NR 18 Bezrobotni wg czasu pozostawania bez pracy w powiecie przasnyskim ( stan na r.) 38% 17% 5% 11% 18% 11% do 1 m -ca 1-3 m-cy 3-6 m-cy 6-12 m -cy m-cy pow. 24mcy WYKRES 19 Bezrobocie wg czasu pozostawania bez pracy w woj. Mazowieckim ( stan na r.) 38,4% 17,7% 6,5% do 1 m -ca 9,5% 10,3% 17,6% 1-3 m-cy 3-6 m-cy 6-12 m -cy m-cy pow. 24mcy

18 II. AKTYWNE FORMY PRZECIWDZIAŁANIA BEZROBOCIU 2.1 Pośrednictwo pracy Na terenie działania Powiatowego Urzędu Pracy w Przasnyszu na przełomie 5 ostatnich lat rok 2004 okazał się rokiem, w którym wpłynęła największa liczba ofert pracy. Na dzień roku do Powiatowego Urzędu Pracy w Przasnyszu wpłynęło 1099 ofert pracy. Najmniej ofert pracy bo 535 wpłynęło w roku Podobną sytuację moŝna zaobserwować na terenie woj. mazowieckiego. W duŝej mierze wpływ na tą sytuację ma wzrost liczby ofert pracy subsydiowanej środkami Funduszu Pracy. 18 WYKRES NR 20 Ilość ofert pracy w latach r XII 99 XII 00 XII 01 XII 02 XII 03 XII 04 OGÓŁEM Pracownicy Powiatowego Urzędu Pracy stosują dostępne instrumenty mające wpływ na aktywizację zawodową bezrobotnych, zachęcają ich do podnoszenia kwalifikacji zawodowych poprzez szkolenia i przekwalifikowania, uczestnictwa w zajęciach Klubu Pracy, korzystania z doradztwa zawodowego oraz do podejmowania działalności na własny rachunek. W Powiatowym Urzędzie Pracy zatrudniony jest pośrednik do spraw współpracy z pracodawcami. Swoją pracą świadczy usługi promując Urząd jak równieŝ przybliŝa pracodawcom wiedzę na temat ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.

19 Szkolenia W celu zwiększenia bezrobotnym szansy na uzyskanie zatrudnienia, podwyŝszenia dotychczasowych kwalifikacji zawodowych lub zwiększenia aktywności zawodowej Powiatowy Urząd Pracy w Przasnyszu organizuje i finansuje szkolenia. Dają one szansę osobom bezrobotnym na uzyskanie zatrudnienia poprzez zdobycie nowych poszukiwanych na rynku pracy umiejętności lub teŝ podwyŝszenie swoich dotychczasowych kwalifikacji. Szkoleniem obejmowani są przede wszystkim bezrobotni którzy: - nie posiadają kwalifikacji zawodowych, - posiadają kwalifikacje na które nie ma zapotrzebowania na rynku pracy, - utracili zdolność do wykonywania pracy w dotychczasowym zawodzie. Przed skierowaniem na kurs badana jest predyspozycja bezrobotnego do wykonywania zawodu, który uzyska w wyniku szkolenia oraz moŝliwość zatrudnienia po ukończeniu nauki. Do roku na szkolenia zostało skierowanych 167 osób w tym 45 kobiet. Na szkolenia grupowe skierowano 130 osób a na szkolenia indywidualne zorganizowane pod potrzeby pracodawców skierowano 37 osób. Szkolenia grupowe zostały zorganizowane w zakresie: 1. Prowadzenie działalności gospodarczej. 2. Kierowca kategorii C i C+E. 3. Doradca Europejski. 4. Kurs umiejętności poszukiwania pracy. 5. Kurs dokształcający kierowców w zakresie przewozu osób i rzeczy. 6. Spawacz metodą MIG i metodą TIG. 7. Kurs lakiernika.

20 20 Szkolenia indywidualne zostały zorganizowane m.in. w zakresie : 1. Operator ładowarki. 2. Operator koparko ładowarki. 3. Spawacz 4. Fryzjer 5. Kierowca kat. C+E 6. Kierowca kat. D 7. Agent ochrony 8. Diagnosta samochodowy WYKRES NR 21 Bezrobotni skierowani na szkolenia w latach Osoby XII 1999 XII 2000 XII 2001 XII 2002 XII 2003 XII 2004 Lata Ogółem Kobiety 2.3 Poradnictwo zawodowe Proces rozwoju kariery zawodowej rozpoczyna się juŝ w okresie przedszkolnym, a bezpośrednie formy przybiera u dzieci i młodzieŝy będącej w wieku szkolnym. Dlatego szczególnie waŝna jest dla młodych ludzi moŝliwość korzystania z poradnictwa zawodowego, które dostarcza aktualnych informacji o zawodach i drogach kształcenia, a takŝe informacji na temat moŝliwości wykorzystania swojego potencjału intelektualnego i osobowościowego zgodnie z zainteresowaniami. Rola poradnictwa zawodowego nie kończy się oczywiście

21 na etapie dokonania wyboru zawodu. W momencie wchodzenia młodego człowieka na rynek pracy najbardziej istotne pozostaje wspieranie go w rozwoju kariery zawodowej oraz w procesie poszukiwania zatrudnienia. Dotyczy to zwłaszcza dostarczenia młodzieŝy informacji o potencjalnych pracodawcach, metodach poszukiwania zatrudnienia, jak równieŝ pomocy w redagowaniu dokumentów niezbędnych w poszukiwaniu pracy oraz udzielanie wskazówek dotyczących przygotowania się do rozmowy kwalifikacyjnej. NaleŜy równieŝ zwrócić uwagę, Ŝe obecny rynek pracy stawia przed przyszłymi pracownikami coraz to wyŝsze wymagania dotyczące kwalifikacji i umiejętności. Zdarza się często, Ŝe osoby poszukujące zatrudnienia muszą dokształcać się lub dokonywać zmiany swoich kwalifikacji. Poradnictwo zawodowe (w formie porad indywidualnych i grupowych) a takŝe informacja zawodowa (dla klientów indywidualnych i zorganizowanych grup) prowadzone są w Powiatowym Urzędzie Pracy w Przasnyszu przez doradcę zawodowego. Z tego rodzaju usług mogą korzystać wszystkie osoby bezrobotne i poszukujące pracy ale najwięcej porad udzielanych jest młodzieŝy. To szczególne znaczenie usług doradczych w zakresie informacji zawodowej i planowania kariery zawodowej spowodowało konieczność nadania przez Powiatowy Urząd Pracy w Przasnyszu priorytetowego znaczenia usługom wspierającym rozwój sfery zawodowej człowieka poradnictwu zawodowemu. Jednym z warunków dobrego przygotowania młodzieŝy do startu zawodowego jest prowadzenie wspólnych działań doradcy zawodowego, resortu oświaty oraz innych instytucji zajmujących się informacją i poradnictwem zawodowym. Dlatego teŝ Powiatowy Urząd Pracy w Przasnyszu prowadzi stałą współpracę z poradnią psychologiczno pedagogiczną oraz ze szkołami ponadgimnazjalnymi. Współpraca ta obejmuje następujące obszary: 1) Inicjowanie oraz organizowanie spotkań z przedstawicielami poradni psychologiczno pedagogicznej oraz pedagogami szkolnymi w celu: 21

22 - zapoznania z aktywnymi formami przeciwdziałania bezrobociu szczególnie młodzieŝ, - zapoznania z materiałami informacyjnymi będącymi do dyspozycji Urzędu Pracy. 2) Prowadzenie spotkań informacyjno edukacyjnych z młodzieŝą szkół ponad gimnazjalnych mających na celu naukę umiejętności podejmowania decyzji zawodowych. 3) Prowadzenie porad indywidualnych dla osób mających trudność z podjęciem decyzji zawodowej. Poradnictwem zawodowym do dnia roku objęto 728 osób, z czego poradnictwem indywidualnym 418 osób, w tym 233 kobiety. Zorganizowano równieŝ 31 porad grupowych dla 310 osób. Z indywidualnej informacji zawodowej skorzystało łącznie w 2004 roku 600 osób w tym 324 kobiety a z grupowej informacji zawodowej skorzystało 216 osób, w tym 31 kobiet. Doradca zawodowy organizował w szkołach ponadgimnazjalnych spotkania z młodzieŝą uczącą się. Udzielił informacji zawodowej dla 259 uczniów. W 2004r. w zajęciach Klubu Pracy uczestniczyło 150 osób. Urząd Pracy prowadzi takŝe wśród pracodawców działania promujące zatrudnienie młodych ludzi w ramach zatrudnienia subsydiowanego Zatrudnienie subsydiowane Na przełomie ostatnich 5 lat na terenie Mazowsza i powiatu przasnyskiego rok 2001 był rokiem gdzie zauwaŝa się tendencję spadkową w tworzeniu miejsc pracy subsydiowanej. Powodem takiej sytuacji było zmniejszenie środków Funduszu Pracy przekazywanych na ten cel. Poprawę w ilości subsydiowanych miejsc pracy moŝna zauwaŝyć w 2002 r, czego powodem jest pozyskanie przez Powiatowy Urząd Pracy środków

23 Funduszu Pracy na realizację programu aktywizującego absolwentów pod nazwą Pierwsza Praca. W 2004 r. liczba utworzonych miejsc pracy subsydiowanej ( prace interwencyjne, roboty publiczne, zatrudnienie absolwentów, poŝyczki, jednorazowe środki na rozpoczęcie działalności gospodarczej oraz wyposaŝenie i doposaŝenie stanowiska pracy dla skierowanego bezrobotnego ) zmniejszyła się w stosunku do 2003 r. o 152 miejsca tj. o 35,3%. W 2004r. zauwaŝalny jest spadek ilości tworzonych miejsc pracy subsydiowanej. Wynika to ze zmiany przepisów prawnych po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej, poniewaŝ pomoc na tworzenie miejsc pracy dla małych i średnich przedsiębiorstw moŝe być udzielana pod warunkiem utrzymania stanowiska pracy przez okres co najmniej 24 miesiące. 23 WYKRES NR 22 Liczba miejsc pracy subsydiowanej w poszczególnych latach na terenie powiatu przasnyskiego liczba miejsc XII 99 XII 00 XII 01 XII02 XII 03 XII 04 lata Programami przeciwdziałania bezrobociu tj. ( prace interwencyjne, roboty publiczne, zatrudnienie absolwentów, staŝe, przygotowanie do wykonywania zawodu u pracodawcy, poŝyczki, szkolenia, jednorazowe środki na rozpoczęcie działalności gospodarczej oraz wyposaŝenie i doposaŝenie stanowiska pracy dla skierowanego bezrobotnego ) do r. objęto 732 osoby. Najwięcej osób skierowano na staŝe 173 osoby.

24 24 WYKRES NR 23 Udzial bezrobotnych rozpoczynających poszczególne programy przeciwdziałania bezrobociu w roku 2004 na terenie powiatu przasnyskiego roboty publiczne 25,7% 25,7% 0,5% 18,3% 3,1% 26,7% umowy absolwenckie * staŝe poŝyczki * prace interwencyjne szkolenia * - stan na r. przed wejściem w Ŝycie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. 2.5 Prace interwencyjne Powiatowy Urząd Pracy w Przasnyszu w razie braku propozycji odpowiedniego zatrudnienia moŝe kierować bezrobotnych do prac interwencyjnych, które polegają na refundacji przez Urząd Pracy części kosztów poniesionych na wynagrodzenie i składkę na ubezpieczenie społeczne zatrudnionych przez pracodawców bezrobotnych. Do roku na prace interwencyjne zostało skierowanych 167 bezrobotnych, w tym 102 kobiety. Prace interwencyjne zostały zorganizowane w 96 zakładach pracy gdzie utworzono 161 miejsc pracy. Efektywność zatrudnienia po pracach interwencyjnych na koniec grudnia 2004r. wyniosła 62,0% czyli po zakończeniu prac interwencyjnych 113 osób zostało zatrudnionych na dalszy okres.

25 Roboty publiczne Organy samorządu terytorialnego, administracji rządowej lub instytucje uŝytku publicznego oraz organizacje zajmujące się statutowo: ochroną środowiska, kulturą, oświatą, sportem oraz opieką zdrowotną i pomocą społeczną mogły ubiegać się o zatrudnienie bezrobotnych przy robotach publicznych w szczególności w ramach realizowanych na terenie gminy, powiatu inwestycji infrastrukturalnych zadań związanych z opieką społeczną i obsługą bezrobotnych. Od r. roboty publiczne mogą być organizowane przy wykonywaniu prac mających na celu reintegrację zawodową i społeczną, określoną na podstawie przepisów o zatrudnieniu socjalnym, organizowane przez ośrodki pomocy społecznej lub organizacje pozarządowe statutowo zajmujące się problematyką: ochrony środowiska, kultury, oświaty, sportu i turystyki, opieki zdrowotnej, bezrobocia oraz pomocy społecznej, a takŝe spółki wodne i ich związki, jeŝeli prace te są finansowane lub dofinansowane ze środków samorządu terytorialnego, budŝetu państwa, funduszy celowych, organizacji pozarządowych, spółek wodnych i ich związków. Powiatowy Urząd Pracy po rozpatrzeniu wniosku zawiera z organizatorem robót publicznych stosowną umowę oraz kieruje odpowiednich kandydatów i refunduje organizatorowi robót publicznych zatrudniających bezrobotnych część kosztów poniesionych na wynagrodzenie i składkę na ubezpieczenie społeczne w wysokości uprzednio uzgodnionej. Do roku na roboty publiczne skierowano 119 osób, w tym 24 kobiety. Roboty publiczne zostały zorganizowane we wszystkich samorządach gminnych oraz w MZGKiM w Przasnyszu, Ośrodki Sportu i Rekreacji w Przasnyszu i Spółkach Wodnych.

26 2.7 PoŜyczki / jednorazowe środki na rozpoczęcie działalności gospodarczej 26 PoŜyczki dla bezrobotnych na rozpoczęcie działalności gospodarczej były udzielane do r. Do tego dnia zostały udzielone 3 poŝyczki na kwotę zł. Dwie poŝyczki udzielone zostały na działalność usługową, jedna na działalność handlową. Od r. ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy wprowadziła moŝliwość udzielania bezrobotnym jednorazowych środków na rozpoczęcie działalności gospodarczej. Do roku udzielono jednorazowego wsparcia na rozpoczęcie działalności gospodarczej 17 osobom bezrobotnym. Ponadto Powiatowy Urząd Pracy zrefundował jednemu pracodawcy koszty wyposaŝenia i doposaŝenia stanowiska pracy dla osoby bezrobotnej. 2.8 Aktywizacja młodzieŝy Aktywizacja zawodowa młodzieŝy stwarza szereg korzyści zarówno dla samych ludzi młodych, mogących w ten sposób zyskać potrzebną praktykę zawodową, jak i dla pracodawców, którzy obserwując młodych pełnych zapału ludzi na stanowisku pracy mają okazję dobrać sobie najlepiej zapowiadających się fachowców. Powiatowy Urząd Pracy w Przasnyszu dysponuje róŝnymi formami aktywizacji młodzieŝy. Osoby młode mogą korzystać ze szkoleń, poradnictwa zawodowego, dofinansowania na podjęcie działalności gospodarczej, prac interwencyjnych, robót publicznych oraz staŝy. DuŜy nacisk kładziony jest na to by osoba bezrobotna w moŝliwie najkrótszym czasie po ukończeniu szkoły podjęła zatrudnienie.

27 Jedną z form aktywizującą młodzieŝ są staŝe. Jest to forma przy pomocy której młody człowiek nabywa praktyczne umiejętności do wykonywania zadań w miejscu pracy bez nawiązywania z pracodawcą stosunku pracy. StaŜysta przez cały okres trwania staŝu pozostaje osobą bezrobotną. Powiatowy Urząd Pracy kierując na staŝ wypłaca przez okres odbywania staŝu stypendium staŝowe oraz odprowadza składkę na ubezpieczenie emerytalne, rentowe i wypadkowe. Na staŝ mogą zostać skierowani bezrobotni do 25 roku Ŝycia. Zmiana w tym zakresie nastąpiła od r. Czas trwania staŝu wynosi do 12 miesięcy. Do r. podpisano 105 umów na zorganizowanie staŝu dla 173 bezrobotnych, w tym 123 kobiet. W 2004 roku staŝ odbywało 141 absolwentów skierowanych w 2003r. Łącznie staŝ w 2004 roku odbywało 314 osób. Efektywność zatrudnienia po staŝu na koniec grudnia 2004r. wyniosła 21,0%. Bezrobotni odbywają staŝ m.in. w Starostwie Powiatowym, Policji, Prokuraturze, Urzędach Gmin, Powiatowym Urzędzie Pracy oraz w Ośrodkach Pomocy Społecznej, Jednostce Wojskowej oraz w SPZZOZ. Do r. zawierane były umowy dotyczące refundacji poniesionych kosztów z tytułu zatrudnienia absolwentów. Zawarto 20 umów na które skierowano 20 absolwentów. Obecnie osoby młode do 25 lat mogą korzystać z podobnej formy zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych Przygotowanie do wykonywania zawodu u pracodawcy, bez nawiązywania stosunku pracy Od r. ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy wprowadziła moŝliwość skierowania przez Starostę na okres do 6 miesięcy bezrobotnych do odbycia przygotowania do wykonywania zawodu u pracodawcy, bez nawiązywania stosunku pracy. W 2004 roku zostało podpisanych 33 umowy w ramach których skierowano do odbycia przygotowania zawodowego 65 osób, w tym 40 kobiet.

28 Stosowanym instrumentom rynku pracy słuŝącym poprawie pozycji młodzieŝy na rynku pracy jest podjęcie przez młodzieŝ pracy subsydiowanej bądź rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej z pomocą środków Funduszu Pracy Struktura wydatków Funduszu Pracy Środki Funduszu Pracy wydatkowane są na formy pasywne i aktywne. Do form pasywnych zalicza się wypłaty zasiłków dla bezrobotnych. Do aktywnych form przeciwdziałania bezrobociu zalicza się: prace interwencyjne, roboty publiczne, szkolenia, staŝe, przygotowanie do wykonywania zawodu u pracodawcy, poŝyczki, jednorazowe środki na podjęcie działalności gospodarczej oraz refundacja za pracowników młodocianych. W Powiatowym Urzędzie Pracy w Przasnyszu na dzień r. z Funduszu Pracy wydatkowano kwotę ,85 zł. Wydatki na formy pasywne wynosiły ,34 zł (75,34%) na aktywne ,51 zł (24,66%). ZbliŜona sytuacja wydatków w 2004 roku miała równieŝ miejsce na terenie Mazowsza. Porównując przełom lat odnotowano zarówno na terenie działania Powiatowego Urzędu Pracy w Przasnyszu jak i województwa mazowieckiego wzrost udziału wydatków na formy pasywne a spadek udziału wydatków na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu. Wyjątkiem jest rok 2003 w którym nastąpił wzrost wydatków na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu a zmalały wydatki na formy pasywne.

29 Wydatki na aktywne i pasywne formy przeciwdziałania bezrobociu w tys. zł. 29 XII 1999 XII 2000 XII 2001 XII 2002 XII 2003 XII 2004 Ogółem Pasywa Aktywa * * łącznie z refundacją za pracowników młodocianych W 2004 r. na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu pozyskaliśmy środki Funduszu Pracy w kwocie ,00 zł. Podsumowując materiał naleŝy pamiętać, Ŝe bezrobotni to liczniej kobiety i częściej mieszkańcy wsi. Trzeba wiedzieć, Ŝe bezrobotna kobieta jest lepiej wykształcona niŝ męŝczyzna. W okresie do grudnia 2004r. nastąpiła tendencja wzrostowa liczby ofert pracy w porównaniu do analogicznego okresu roku ubiegłego.