Powiatowy program działa na rzecz osób niepełnosprawnych w Powiecie Wałbrzyskim

Transkrypt

1 Załcznik do Uchwały Nr XVI/55/04 Rady Powiatu Wałbrzyskiego Z dnia 17 czerwca 2004 roku Powiatowy program działa na rzecz osób niepełnosprawnych w Powiecie Wałbrzyskim na lata Wałbrzych, marzec 2004 r. Opracowany przez: Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Wałbrzychu

2 Spis treci: 1. Wprowadzenie. 2. Wstpna diagnoza sytuacji osób niepełnosprawnych w powiecie wałbrzyskim, Dane statystyczne Analiza rodków PFRON wydatkowanych w powiecie wałbrzyskim w latach , 3. Program działa na rzecz niepełnosprawnych. 4. Podsumowanie. Infrastruktura w zakresie wspierania osób niepełnosprawnych. Załczniki: 1. Instytucje powiatowe i gminne 2. Organizacje pozarzdowe 2

3 Podstawa prawna opracowania: Art. 35a, ust. 1, ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych (Dz. U. Nr 123, poz. 776 z pón, zm) Obszary programu: rehabilitacja zawodowa osób niepełnosprawnych rehabilitacja społeczna osób niepełnosprawnych przestrzeganie praw osób niepełnosprawnych Adresaci programu: Osoby niepełnosprawne i ich rodziny z terenu powiatu wałbrzyskiego Koordynator programu: Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Wałbrzychu Partnerzy Społeczna Rada ds. Osób Niepełnosprawnych Pastwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych Organizacje pozarzdowe z terenu Powiatu Powiatowy Urzd Pracy w Wałbrzychu Urzd Marszałkowski Województwa Dolnolskiego we Wrocławiu Gmina Wałbrzych Gmina Walim Gmina Stare Bogaczowice Gmina Głuszyca Gmina Boguszów Gorce Gmina Szczawno Zdrój Gmina Mieroszów Gmina Jedlina Zdrój Gmina Czarny Bór Orodki Pomocy Społecznej z 9 gmin powiatu: 3

4 Cel realizacji programu. Celem realizacji programu jest osignicie stanu moliwie pełnego uczestnictwa osób niepełnosprawnych w yciu społecznym i zawodowym. Sposób realizacji. Stworzenie nowoczesnego systemu wsparcia dla osób niepełnosprawnych i ich rodzin z terenu powiatu wałbrzyskiego, przy czynnym udziale samych niepełnosprawnych, ich rodzin i organizacji pozarzdowych. Wprowadzenie Powiat wałbrzyski tworzy 9 gmin.: Wałbrzych jako naturalna stolica powiatu, gminy miejskie: Boguszów Gorce, Jedlina Zdrój, Szczano Zdrój, gminy miejsko - wiejskie: Głuszyca, Mieroszów, gminy wiejskie: Walim, Czarny Bór, Stare Bogaczowice Na skutek połczenia 1 stycznia 2003 r. dwóch powiatów: ziemskiego i grodzkiego powiat Wałbrzyski jest obecnie jednym z najwikszych powiatów w Polsce, z liczb mieszkaców, z czego stanowi osoby niepełnosprawne. Z najnowszych danych GUS wynika, e podczas kiedy udział osób niepełnosprawnych w całej populacji województwa dolnolskiego wynosi 15 %, to niepełnosprawni w powiecie wałbrzyskim stanowi 20 %. W historycznym ujciu gospodarka obszaru powiatu zwizana była głównie z kopalnictwem wgla kamiennego, barytu i kamieni budowlanych oraz przemysłem włókienniczym. Na pocztku lat 90-tych XX w. na obszarze powiatu wałbrzyskiego rozpoczła si stopniowa likwidacja kopal wgla i restrukturyzacja pozostałych bran przemysłu, a do całkowitej likwidacji, co w zasadniczy sposób zmieniło aktualny obraz gospodarki tego obszaru. Naley pamita, i z przemysłem wydobywczym było zwizane 4

5 ponad 30% społeczestwa powiatu. Sytuacja na rynku pracy jest bardzo trudna poniewa nie udało si odtworzy wystarczajcej liczby miejsc pracy w innych sektorach gospodarki. Od stycznia 2003 r., czyli od połczenia powiatów przeprowadzono liczne spotkania i indywidualne rozmowy z przedstawicielami rodowiska osób niepełnosprawnych. W lipcu 2003 r. Starosta Wałbrzyski powołał Powiatow Społeczn Rad ds. Osób Niepełnosprawnych w skład, której wchodz przedstawiciele organizacji pozarzdowych działajcych na rzecz niepełnosprawnych oraz samorzdów terytorialnych na terenie powiatu. W skład Rady zgodnie ustaw wchodzi jedynie piciu przedstawicieli, nie mona wic wybra przedstawicieli wszystkich organizacji, ale wybrani reprezentuj rodowisko osób z dysfunkcj: wzroku, słuchu, ruchu oraz osób z zaburzeniami psychicznymi, w tym dzieci, jest równie reprezentant najwikszego samorzdu miasta Wałbrzycha, członkowie Rady reprezentuj całe rodowisko niepełnosprawnych. Rada opiniuje akty prawne dotyczce osób niepełnosprawnych oraz inspiruje działania w zakresie zaspokajania ich potrzeb. W zwizku z przystpieniem do opracowywania Programu zwrócono si do Przewodniczcej Rady o zgłoszenie propozycji do tworzonego Programu. Po konsultacjach z przedstawicielami rodowiska Rada przekazała propozycje, które w szerokim zakresie zostały uwzgldnione w niniejszym opracowaniu. Pierwszym krokiem przy tworzeniu planu działa winno by zdiagnozowanie sytuacji osób niepełnosprawnych, wstpn diagnoz przeprowadzono na podstawie dostpnych danych statystycznych, natomiast w Programie ujto równie potrzeb kompleksowego zbadania potrzeb na podstawie przygotowanych ankiet i opracowanie Baza danych o osobach niepełnosprawnych na terenie powiatu wałbrzyskiego. 5

6 Osoby niepełnosprawne w powiecie wałbrzyskim wstpna diagnoza. Liczba osób niepełnosprawnych jest trudna do oszacowania, gdy ulega cigłym wahaniom. Aktualnie posiadamy w miar dokładne dane dziki narodowemu spisowi powszechnemu przeprowadzonemu w roku 2002 według, którego na terenie powiatu wałbrzyskiego jest osób niepełnosprawnych o rónym stopniu niepełnosprawnoci od lekkiego poprzez umiarkowany do znacznego. Wyszczególnienie Liczba mieszkaców Liczba osób niepełnosprawnych Wskanik osób niepełnosprawnych województwo dolnolskie % powiat wałbrzyski Powiat w tym Wałbrzych pozostałe gminy Powiat w tym Wałbrzych pozostałe gminy Powiat 20,27% w tym Wałbrzych 21,99% pozostałe gminy 18,76% Rys. 1. ródło, Rocznik Statystyczny Województwa Dolnolskiego z 2003 roku. Aneks - dane narodowego spisu powszechnego ludnoci i mieszka 2002 r., opracowanie PCPR w Wałbrzychu. W stosunku do ogólnej liczby mieszkaców w powiecie wałbrzyskim udział niepełnosprawnych wynosi 20 %, a w miecie Wałbrzychu nawet 22 %, podczas kiedy w województwie dolnolskim wynosi 15 %. Tak wysoki stan niepełnosprawnoci spowodowany jest kilkoma czynnikami. Dominujc gałzi przemysłu na tereni powiatu przez wiele lat było górnictwo, którego pracownicy naraeni byli na urazy, wypadki oraz zapadalno na choroby zawodowe takie jak pylica i krzemica. Od momentu likwidacji górnictwa i innych gałzi przemysłu jedn z metod zapobiegania bezrobociu stało si odchodzenie na renty inwalidzkie, nie znaczy to, e pracownicy nie s niepełnosprawni, ale 6

7 ze wzgldu na brak moliwoci zatrudnienia czciej szukaj moliwoci zapewnienia bytu w taki sposób. Udział osób niepełnosprawnych w powiecie wałbrzyskim 20% Liczba osób sprawnych 80% Liczba osób niepełnosprawnych Rys. 2. ródło, Rocznik Statystyczny Województwa Dolnolskiego z 2003 roku. Aneks - dane narodowego spisu powszechnego ludnoci i mieszka 2002 r. Opracowanie PCPR w Wałbrzychu. Udział osób niepełnosprawnych w województwie dolnolskim 15% Liczba osób sprawnych 85% Liczba osób niepełnosprawnych Rys. 3. ródło, Rocznik Statystyczny Województwa Dolnolskiego z 2003 roku. Aneks - dane narodowego spisu powszechnego ludnoci i mieszka 2002 r., opracowanie PCPR w Wałbrzychu. Wród niepełnosprawnych ponad połow, ok. 54 % stanowi kobiety, odsetek kobiet wród niepełnosprawnych do 64 roku ycia jest mniejszy ni mczyzn, natomiast od 65 roku ycia wyrównuje si, a nastpnie wzrasta w stosunku do mczyzn. Wród niepełnosprawnych 55 % stanowi osoby w wieku produkcyjnym (ok ). Osoby niepełnosprawne w powiecie wałbrzyskim według wieku liczba osób niepełnosprawnych i wiecej Wiek 7

8 Rys. 4. ródło, Rocznik Statystyczny Województwa Dolnolskiego z 2003 roku. Aneks - dane narodowego spisu powszechnego ludnoci i mieszka 2002 r. opracowanie PCPR w Wałbrzychu. Ludno powiatu według niektórych wybranych głównych ródeł utrzymania: Według danych spisu powszechnego jako główne ródło utrzymania mieszkaców powiatu podaje rent z tytułu niezdolnoci do pracy, a osób zasiłek z pomocy społecznej. Główne ródło utrzymania z: Powiat wałbrzyski w tym: Pracy Renty z tytułu niezdolnoci do pracy Zasiłku z pomocy społecznej Na utrzymaniu innych osób Miasto Wałbrzych Pozostałe gminy Razem Rys. 5. ródło, Rocznik Statystyczny Województwa Dolnolskiego z 2003 roku. Aneks - dane narodowego spisu powszechnego ludnoci i mieszka 2002 r., opracowanie PCPR w Wałbrzychu. Aktywno zawodowa osób niepełnosprawnych w powiecie wałbrzyskim. Powiat wałbrzyski Ogółem Aktywni zawodowo Bierni Nieustalony w tym: razem pracujcy bezrobotni zawodowo status na rynku pracy Miasto Wałbrzych Pozostałe gminy Razem Rys. 6. ródło, Rocznik Statystyczny Województwa Dolnolskiego z 2003 roku. Aneks - dane narodowego spisu powszechnego ludnoci i mieszka 2002 r., opracowanie PCPR w Wałbrzychu. Aktywno zawodowa osób niepełnosprawnych w powiecie wałbrzyskim jest niska, zaledwie 8 % osób pracuje zawodowo, a 88 % jest biernych zawodowo. Wród niepełnosprawnych Dolnolzaków pracuje 12 %, a 84 % jest biernych zawodowo. 8

9 Aktywno zawodowa osób niepełnosprawnych w powiecie wałbrzyskim 0% 8% 4% pracujcy bezrobotni zarejestrow ani bierni zaw odow o 88% nieustalony status na rynku pracy Rys. 7. ródło, Rocznik Statystyczny Województwa Dolnolskiego z 2003 roku. Aneks - dane narodowego spisu powszechnego ludnoci i mieszka 2002 r., opracowanie PCPR w Wałbrzychu. W latach mona zaobserwowa wzrost liczby zarejestrowanych niepełnosprawnych, mimo to zaledwie 4 % osób niepełnosprawnych w obu populacjach mieszkaców zarówno powiatu jak i województwa stanowi osoby zarejestrowane jako bezrobotne. Wielu niepełnosprawnych jednak w ogóle nie decyduje si na rejestracj w PUP, gdy nie wierzy w znalezienie zatrudniania bd nie czuj si na siłach na podjcie pracy. Osoby niepełnosprawne zarejestrowane w Powiatowym Urzdzie Pracy w Wałbrzychu. Lata Liczba osób niepełnosprawnych zarejestrowanych w PUP jako bezrobotne Liczba osób niepełnosprawnych zarejestrowanych w PUP jako bd bd poszukujce pracy Razem Rys.. 8. ródło dane statystyczne PUP w Wałbrzychu Wzrasta jednak systematycznie liczba osób niepełnosprawnych szkolonych przez Powiatowy Urzd Pracy z 48 osób w roku 2000 do 88 osób w roku 2003, co wiadczy 9

10 Osoby niepełnosprawne zatrudnione w Zakładach Pracy Chronionej na terenie powiatu wałbrzyskiego: ze wzgldu na stopie niepełnosprawnoci Znaczny Umiarkowany Lekki Rys. 9. ródło, opracowanie własne PCPR w Wałbrzychu. Z analizy danych dotyczcych zakładów pracy chronionej wynika, e zdecydowana wikszo osób tam zatrudnionych stanowi niepełnosprawni z lekkim stopniem niepełnosprawnoci, natomiast osoby ze znacznym stopniem stanowi znikomy procent. Analizujc natomiast rodzaj niepełnosprawnoci z jakim zatrudnieni zostali pracownicy wynika, e wikszo nie stanowi niepełnosprawni ruchu, słuchu, czy wzroku lecz niepełnosprawni z powodów innych, schorze np. układu trawiennego. b. ze wzgldu na rodzaj dysfunkcji 1000 dysfunkcja narzdu ruchu 900 dysfunkcja narzdu 800 słuchu dysfunkcja narzdu wzroku upoledzenie umysłowe choroby psychiczne układ krenia inne 10

11 Rys. 10. ródło, ródło, opracowanie własne PCPR w Wałbrzychu. Uczestnicy Warsztatów Terapii Zajciowej ze wzgldu na stopie niepełnosprawnoci Warsztat ZSS Warsztat PSNROzUU Zaczny Umiarkowany Rys. 11. ródło, Sprawozdanie WTZ za rok 2003, opracowanie PCPR w Wałbrzychu. W dwóch istniejcych na terenie powiatu warsztatach terapii zajciowej, których zadaniem jest miedzy innymi przygotowanie osób niepełnosprawnych do podjcia zatrudnienia przebywaj głównie osoby ze znacznym stopniem niepełnosprawnoci. Charakterystyk instytucji powiatowych i gminnych działajcych na rzecz osób niepełnosprawnych przedstawia załcznik Nr 1 do niniejszego Programu. Na terenie powiatu istnieje kilkadziesit organizacji pozarzdowych działajcych na rzecz osób niepełnosprawnych. Głównym celem tych organizacji jest opracowywanie i wdraanie programów wspierania niepełnosprawnych i ich rodzin, działanie na rzecz samopomocy oraz współpraca z jednostkami samorzdu terytorialnego. Wykaz organizacji działajcych aktywnie na terenie powiatu przedstawia załcznik Nr 2 do Programu. 11

12 Lp Rodzaj zadania 1 2 Dofinansowanie uczestnictwa osób niepełnosprawnych i ich opiekunów w turnusach rehab. Dofinansowanie zakupu przedmiotów ortopedycznych, rodków pomocniczych i sprzetu rehabilitacyjnego (w tym program celowy "Drogowskaz") Liczba osób Rok kwota w zł Liczba osób kwota w zł Liczba osób kwota w zł Liczba osób kwota w zł Liczba osób kwota w zł Dofinansowanie likwidacji barier architektonicznych, w komunikowaniu si i technicznych w tym: bariery architektoniczne Dofinansowanie sportu, kultury, rekreacji i turystyki Dofinansowanie kosztów działalnoci warsztatów terapii zajciowej Razem rehabilitacja społeczna Utworzenie nowych miejsc pracy koszt wyposaenia Refundacja wynagrodze i składek ZUS Poyczki na rozpoczcie działalnoci gospodarczej Finansowanie kosztów szkole organizowanych przez Powiatowy Urzd Pracy Razem rehabilitacja zawodowa Razem rehabilitacja społeczna i zawodowa

13 Analiza rodków PFRON wydatkowanych w powiecie wałbrzyskim w latach Z analizy opracowania sporzdzonego przez PCPR na podstawie sprawozda zbiorczych (miasta Wałbrzycha oraz powiatu ziemskiego ) z wydatkowanych na zadania powiatowe rodków Pastwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych za lata wynika, e łczna kwota przyznana zgodnie z algorytmem ulegała w tym okresie znacznym wahaniom. Najwiksz kwot ponad 6 mln zł otrzymalimy w roku 1999, zaraz po powstaniu powiatów, najmniejsz niewiele ponad 3 mln zł w roku W tym czasie wydatki na rehabilitacj zawodow ulegały zmniejszeniu (od 4,7 mln zł do zaledwie 1,4mln zł, natomiast wydatki na rehabilitacj społeczn ulegały systematycznemu wzrostowi od 1,5 mln zł do 2,6 mln zł. Sytuacja taka spowodowana jest faktem, e od roku 2003 zlikwidowano faktycznie tworzenie miejsc pracy dla osób niepełnosprawnych w ramach rodków przyznawanych powiatom zgodnie z algorytmem. Natomiast powiat nasz otrzymał dodatkowe fundusze na tworzenie miejsc pracy w ramach Programu wyrównywania rónic pomidzy regionami w roku ubiegłym w kwocie zł. Powiat wałbrzyski znajduje si w wykazie powiatów, które mog korzysta przez okres trwania programu obszar C z moliwoci tworzenia miejsc pracy dla osób niepełnosprawnych. Wydatkowanie rodków PFRON w powiecie wałbrzyskim w latach na rehabilitacje zawodow i społeczn kwota w zł lata rehabilitacja społeczna rehabilitacja zawowodwa Rys. 13. ródło, sprawozdania z wydatkowania rodków PFRON, pracowanie PCPR w Wałbrzychu. 13

14 Ze wzgldu na zmiany w wysokoci rodków finansowych wzrosła liczba osób korzystajcych z dofinansowania zada w ramach rehabilitacji społecznej, a zmalała korzystajcych z rehabilitacji zawodowej. Liczba osób niepełnosprawnych w powiecie wałbrzyskim korzystajcych z rehabilitacji zawodowej i społecznej w latach rehabilitacja społeczna rehabilitacja zawowodwa Rys. 14. ródło, sprawozdania z wydatkowania rodków PFRON, pracowanie PCPR w Wałbrzychu.. Zmiany zaobserwowano w zakresie liczby osób niepełnosprawnych korzystajcych z poszczególnych rodzajów zada realizowanych przez powiat. Przede wszystkim istotny wzrost liczby osób, którym dofinansowano likwidacj barier w roku Liczba osób niepełnosprawnych korzystajcych z poszczególnych rodzajów dofinansowa w latach turnusy rehabilitacyjne zakup przedmiotów ortopedycznych likwidacja barier architektonicznych, w komunikowaniu si i technicznych warsztaty terapii zajciowej Utworzenie nowych miejsc pracy koszt wyposaenia Refundacja wynagrodze i składek ZUS Poyczki na rozpoczcie działalnoci gospodarczej Finansowanie kosztów szkole Rys.15. ródło, sprawozdania z wydatkowania rodków PFRON, pracowanie PCPR w Wałbrzychu. 14

15 Program działa na rzecz osób niepełnosprawnych w powiecie wałbrzyskim Oczekiwane rezultaty: - wyrównywanie szans yciowych osób niepełnosprawnych - ograniczenie lub eliminacja skutków niepełnosprawnoci, - stworzenie warunków do samodzielnego ycia w rodowisku, - integracja osób niepełnosprawnych ze rodowiskiem lokalnym, - wspieranie rodzin osób niepełnosprawnych, - ułatwienie osobom niepełnosprawnym dostpu do słuby zdrowia, edukacji i moliwoci korzystania z dóbr kultury, - rozwijanie zainteresowa i uzdolnie, - popularyzacja dorobku artystycznego i umiejtnoci osób niepełnosprawnych. Sposób realizacji - umoliwienie osobom niepełnosprawnym swobodnego dostpu do budynków uytecznoci publicznej oraz swobodnego poruszania si we własnym mieszkaniu, - zintensyfikowanie współpracy samorzdów terytorialnych i organizacji pozarzdowych, - pobudzanie aktywnoci niepełnosprawnych i ich rodzin do samopomocy. Rehabilitacja społeczna 1. Systematyczna likwidacja barier architektonicznych: w powiatowych obiektach uytecznoci publicznej (siedziba Starostwa, PCPR, dom pomocy społecznej, szkoły i inne placówki) poprzez: - budow podjazdów, pochylni i wej do budynków, - monta wind, podnoników, dwigów i platform schodowych, - dostosowanie pomieszcze higieniczno sanitarnych dla osób niepełnosprawnych w miejscu zamieszkania osób niepełnosprawny poprzez: - dofinansowanie likwidacji barier architektonicznych w zwizku z indywidualnymi potrzebami osób niepełnosprawnych. 2. Likwidacja barier w komunikowaniu si poprzez: dofinansowanie likwidacji barier w komunikowaniu si w zwizku z indywidualnymi potrzebami osób niepełnosprawnych 15

16 monta sygnalizacji dwikowej na przejciach dla pieszych posiadajcych sygnalizacj wietln, likwidacja krawników i zrónicowanie faktury nawierzchni na przejciach dla pieszych w głównych cigach komunikacyjnych, wyznaczenie i oznakowanie miejsc postojowych dla pojazdów osób niepełnosprawnych na obszarach zurbanizowanych, dofinansowanie do zakupu rodków transportu do przewozu osób niepełnosprawnych poprzez uczestnictwo w Programie wyrównywania rónic midzy regionami obszar D - dofinansowanie zakupu rodków transportu, Realizator zadania: Starostwo Powiatowe, PFRON, Gminy, PCPR, Termin realizacji zadania: zadanie o charakterze cigłym, 3. Likwidacja barier technicznych poprzez: dofinansowanie likwidacji barier technicznych w mieszkaniu osoby niepełnosprawnej w celu umoliwienia samodzielnej egzystencji. Realizator zadania: PFRON, PCPR, Termin realizacji zadania: zadanie o charakterze cigłym, 4. Zaopatrzenie w przedmioty ortopedyczne i rodki pomocnicze, a take w sprzt rehabilitacyjny. pomoc niepełnosprawnym w zakresie udziału własnego osób, które uzyskały limit Narodowego Funduszu Zdrowia na zakup przedmiotów ortopedycznych rodków pomocniczych lub sprztu rehabilitacyjnego, poprzez opłacanie lub zwrot udziału własnego poniesionego przez osob niepełnosprawn po spełnieniu odpowiednich warunków. dofinansowanie sprztu rehabilitacyjnego dla organizacji pozarzdowych działajcych w zakresie rehabilitacji, wspieranie idei utworzenia wypoyczalni sprztu rehabilitacyjnego, Realizator zadania: Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie, PFRON, organizacje pozarzdowe, Termin realizacji: zadanie o charakterze cigłym, 5. Dofinansowanie uczestnictwa w turnusach rehabilitacyjnych osób niepełnosprawnych i ich opiekunów. Realizator zadania: Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie, PERON, Termin realizacji: zadanie o charakterze cigłym, 16

17 6. Prowadzenie i finansowanie Warsztatów Terapii Zajciowej Prowadzone s dwa warsztaty: przy Zespole Szkół Specjalnych oraz przy Polskim Stowarzyszeniu na Rzecz Osób z Upoledzeniem Umysłowym koło w Wałbrzychu. Realizator zadania: Organizacje prowadzce warsztaty, Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie, PFRON, Termin realizacji: zadanie o charakterze cigłym, Utworzenie Warsztatu Terapii Zajciowej przy Stowarzyszeniu Dzieci i Rodzin Zasadniczej Szkoły Zawodowej w Wałbrzychu. W zwizku ze zgłaszanymi potrzebami objcia osób dorosłych niepełnosprawnych terapi zajciow istnieje potrzeba utworzenia kolejnego warsztatu terapii zajciowej. W celu realizacji warsztatu naley pozyska pomieszczenia moliwe do adaptacji na ten cel, dokona remontu (zlikwidowa bariery architektoniczne) i wyposay w odpowiedni sprzt. Realizator zadania: Stowarzyszenie Dzieci i Rodzin Zasadniczej Szkoły Zawodowej w Wałbrzychu, Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie, PFRON, Termin realizacji zadania: 2004 r., W ramach dofinansowania sportu, kultury, turystyki i rekreacji osób niepełnosprawnych. 7. Organizowanie imprez kulturalnych, sportowych i rekreacyjnych. Realizator zadania: PCPR, Społeczna Rada, organizacje pozarzdowe Termin realizacji zadania: 2004 r., kolejne lata 8. Organizowanie Forum niepełnosprawnych. Spotkanie szerokiej reprezentacji osób niepełnosprawnych z władzami samorzdowymi i organizacjami NGO s działajcymi na rzecz niepełnosprawnych. Realizator zadania: PCPR, Społeczna Rada, Starostwo Powiatowe Termin realizacji zadania: 2004 r., kolejne lata 17

18 9. Utworzenie Punktu wczesnej interwencji dla osób niepełnosprawnych. opracowanie systemu i metod wczesnej prewencji kryzysów dotykajcych osoby niepełnosprawne i ich rodziny. - poradnictwo oraz konsultacje specjalistyczne - terapia indywidualna oraz grupowa, - rozwizywanie problemów i konfliktów poprzez grupy wsparcia. Realizator zadania: Organizacje pozarzdowe, PCPR, Termin realizacji zadania: 2004 r. Prowadzenie Punktu wczesnej interwencji dla osób niepełnosprawnych - zadanie o charakterze cigłym 10. Organizowanie Dolnolskiej Olimpiady Pływackiej Osób z Niepełnosprawnoci Intelektualn. Olimpiada organizowana jest corocznie przez Warsztaty Terapii Zajciowej przy Polskim Stowarzyszeniu Osób z Upoledzeniem Umysłowym koło w Wałbrzychu. Uczestnikami olimpiady s członkowie stowarzyszenia oraz uczestnicy WTZ z powiatu wałbrzyskiego i całego Dolnego lska oraz Opolszczyzny. Realizator zadania: Warsztaty Terapii Zajciowej przy Polskim Stowarzyszeniu na Rzecz Osób z Upoledzeniem Umysłowym, Termin realizacji zadania: zadanie o charakterze cigłym, 11. Organizowanie wystawy prac artystycznych dzieci i młodziey niepełnosprawnej. Impreza organizowana przez Zespół Szkół Integracyjnych w Wałbrzychu prezentujca dorobek artystyczny dzieci i młodziey niepełnosprawnej. Realizator zadania: Zespół Szkół Integracyjnych w Wałbrzychu, Termin realizacji zadania: 2004 r. i lata kolejne, 12. Obchody Europejskiego Dnia Godnoci Osób Niepełnosprawnych. Dzie Godnoci Osób Niepełnosprawnych ma charakter imprezy integracyjnej z lokaln społecznoci. Planowany jest koncert, wystawa prac, kiermasz prac wykonywanych w pracowniach ceramicznej, rkodzielniczej, ogrodnicza, stolarska i plastycznej przez uczestników Warsztatów Terapii Zajciowej. 18

19 Realizator zadania: Warsztaty Terapii Zajciowej przy Polskim Stowarzyszeniu na Rzecz Osób z Upoledzeniem Umysłowym, Termin realizacji zadania: 2004 r. i kolejne lata, 13. Przeprowadzenie szkolenia jzyka migowego dla urzdników, osób pracujcych z niepełnosprawnymi oraz dla rodziców dzieci głuchych i niedosłyszcych. Realizator zadania: PCPR, Polski Zwizek Głuchych, Termin realizacji zadania: 2004 r. 14. Doposaenie biblioteki w ksiki w jzyku Braille a oraz nagrania ksiek mówionych. Realizator zadania: PCPR, Polski Zwizek Niewidomych, Termin realizacji zadania: 2004 r. 15. Wspieranie idei utworzenia punktu leczenia zbów pod narkoz dla osób niepełnosprawnych, których tradycyjne leczenie jest niemoliwe. Realizator zadania: Starostwo Powiatowe, organizacje pozarzdowe Termin realizacji zadania: 2004 r. 16. Wspieranie utworzenia Orodka Rehabilitacyjno Edukacyjno- Wychowawczego. Orodek przeznaczony dla dzieci i młodziey niepełnosprawnej ruchowo (przede wszystkim) skierowanej na indywidualny tok nauczania. Osoby przebywajce w orodku bd pod stał opieka nauczycieli przygotowanych do pracy z osobami niepełnosprawnymi oraz rehabilitantów przeprowadzajcych codzienn rehabilitacj. Orodek o charakterze pobytu dziennego. Realizator zadania: organizacja pozarzdowa, samorzd gminny, Starostwo Powiatowe, PCPR, Termin realizacji zadania: 2005 r. 17. Utworzenie orodka wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi. 19

20 Podstawowym celem orodka jest rehabilitacja osób niepełnosprawnych psychicznie chorych, a przede zapewnienie wszystkim poprawa ich funkcjonowania w społeczestwie i powrót do wczeniej pełnionych ról społecznych. Uczestnikami placówki bd osoby dorosłe z zaburzeniami psychicznymi, Orodki tego typu finansowane s z budetu pastwa. Realizator zadania: Wojewoda, Starostwo Powiatowe, PCPR, Termin realizacji zadania: wrzesie 2004 r. Prowadzenie (po uruchomieniu) orodka wsparcia dla osób zaburzeniami psychicznymi - zadanie o charakterze cigłym. 18. Utworzenie orodka wsparcia dla osób niepełnosprawnych. Realizator zadania: Starostwo Powiatowe, PCPR, organizacje pozarzdowe, Termin realizacji zadania: 2005 r. Prowadzenie orodka wsparcia dla osób niepełnosprawnych - zadanie o charakterze cigłym, 19. Organizowanie mieszka chronionych dla osób niepełnosprawnych intelektualnie. Realizator zadania: Gminy, PCPR, Społeczna Rada, organizacje Planowany termin realizacji: 2005 r. Rehabilitacja zawodowa Oczekiwane rezultaty: ułatwienie zdobycia odpowiedniego zatrudnienia, zgodnie z zainteresowaniami i moliwociami psychofizycznymi osób niepełnosprawnych, podniesienie poziomu kwalifikacji zawodowych, rozszerzenie usług zwizanych z profesjonalnym porednictwem pracy dla osób niepełnosprawnych. 20. Wspieranie zatrudnienia osób niepełnosprawnych poprzez: dofinansowanie kosztów wyposaenia nowych miejsc pracy dla osób niepełnosprawnych poprzez uczestnictwo w Programie wyrównywania rónic midzy regionami obszar C - tworzenie nowych miejsc pracy, 20

21 Realizator zadania: Starostwo Powiatowe, PCPR, Powiatowy Urzd Pracy, Termin realizacji zadania: 2004 i lata nastpne refundacj kosztów przystosowania miejsc pracy dla osób niepełnosprawnych, zwrot kosztów pracodawcom wynagrodzenia oraz składek na ubezpieczenie społeczne osób niepełnosprawnych na podstawie umów z lat poprzednich, Realizator zadania: Starostwo Powiatowe, Powiatowy Urzd Pracy, PCPR, Termin realizacji zadania: zadanie o charakterze cigłym do wyganicia umów. 21. Wspieranie prowadzenia działalnoci gospodarczej przez osoby niepełnosprawne poprzez: - udzielanie poyczek na rozpoczcie działalnoci gospodarczej lub rolniczej, - umarzanie poyczek na rozpoczcie działalnoci gospodarczej lub rolniczej, - dofinansowanie do oprocentowania kredytu bankowego udzielonego na kontynuacj działalnoci gospodarczej lub rolniczej. Realizator zadania: Starostwo Powiatowe, PCPR, Powiatowy Urzd Pracy, Termin realizacji zadania: zadanie o charakterze cigłym. 22. Wspieranie działa majcych na celu utworzenie Zakładu Aktywnoci Zawodowej. Zakład Aktywnoci Zawodowej przeznaczony bdzie dla osób niepełnosprawnych z orzeczonym stopniem niepełnosprawnoci, po zakoczonym cyklu terapii w Warsztatach Terapii Zajciowej. Realizator zadania: Starostwo Powiatowe, PCPR, organizacje pozarzdowe Termin realizacji zadania: 2005 r. 23. Organizowanie szkole przygotowujcych osoby niepełnosprawne do podjcia zatrudnienia oraz rozpoczcia działalnoci gospodarczej poprzez: - wprowadzenie przez jednostki szkolce programów nauczania dla osób z rónego typu naruszeniem sprawnoci organizmu w zakresie narzdu ruchu, wzroku, narzdu mowy, słuchu, 21

22 - rozpowszechnianie informacji wród pracodawców nt. usług wiadczonych przez Powiatowy Urzd Pracy na rzecz niepełnosprawnych bezrobotnych i poszukujcych pracy, - szkolenie i przekwalifikowanie osób niepełnosprawnych bezrobotnych i poszukujcych pracy, - dofinansowanie szkole prowadzonych przez pracodawców dla pracowników niepełnosprawnych. Realizator zadania: Powiatowy Urzd Pracy, PFRON, Termin realizacji: zadanie o charakterze cigłym. 24. Zorganizowanie giełdy pracy dla osób niepełnosprawnych w celu: - rozpowszechniania informacji o osobach niepełnosprawnych poszukujcych zatrudnienia oraz pracodawcach poszukujcych pracowników, - propagowania informacji wród pracodawców o korzyciach wynikajcych z zatrudniania osób niepełnosprawnych. Realizator zadania: Powiatowy Urzd Pracy, PERON, Termin realizacji zadania: 2004 r. i kolejne lata. 25. Udział powiatu w zakresie programu aktywizacji zawodowej absolwentów niepełnosprawnych Junior. Realizator zadania: Starostwo Powiatowe, PFRON, Gminy, PCPR, Termin realizacji zadania: zadanie o charakterze cigłym W zakresie przestrzegania praw osób niepełnosprawnych. Oczekiwane rezultaty: - właciwy i pełny przepływ informacji na temat potrzeb i usług wiadczonych na rzecz osób niepełnosprawnych, - wykorzystanie potencjału tkwicego w organizacjach pozarzdowych i włczenie ich w budowanie i wdraanie projektów na rzecz osób niepełnosprawnych, - kształtowanie właciwych postaw wobec niepełnosprawnoci, - ułatwienie dostpu do informacji na temat rodzajów i moliwoci uzyskania pomocy, - eliminacja lub ograniczenie skutków niepełnosprawnoci, - wyjcie rodzin z niepełnosprawnym dzieckiem z izolacji społecznej, 22

23 - podniesienie poziomu wiadomoci społeczestwa, - podniesienie jakoci usług wiadczonych na rzecz osób niepełnosprawnych. 26. Sporzdzenie diagnozy rodowiska osób niepełnosprawnych. Przeprowadzenie bada: Stworzenie Bazy Danych o: - osobach niepełnosprawnych, - potrzebach osób niepełnosprawnych, - funkcjonalnoci mieszka, - dostpnoci obiektów uytecznoci publicznej: powiatowych, gminnych, słuby zdrowia, edukacji, kultury i innych, - dostpnoci rodków komunikacji, Realizator zadania: poszczególne wydziały - Starostwa Powiatowego, Gminy, PCPR, Społeczna Rada, organizacje pozarzdowe, Termin realizacji: 2004 r.- i kolejne lata, Aktualizacja bazy osób niepełnosprawnych - zadanie o charakterze cigłym 27. Utworzenie Punktu Informacji dla Osób Niepełnosprawnych zadaniem Punktu jest:: - udzielanie informacji o prawach i uprawnieniach osób niepełnosprawnych, - udzielanie informacji o zadaniach finansowanych z funduszu PFRON realizowanych przez samorzd powiatowy, - udzielanie informacji o instytucjach, placówkach działajcych na rzecz osób niepełnosprawnych. - udzielanie pomocy w nawizywaniu kontaktu z innymi niepełnosprawnymi oraz odpowiednimi organizacjami III sektora, - zwikszenie wiedzy osób niepełnosprawnych na temat przysługujcych im praw, Realizator zadania: PCPR, Termin realizacji zadania: 2004 r. Prowadzenie Punktu Informacji dla Osób Niepełnosprawnych - zadanie o charakterze cigłym 28. Opracowanie i wydanie informatora dla osób niepełnosprawnych. Informator zawierał bdzie informacje o prawach i uprawnieniach osób niepełnosprawnych, o zadaniach finansowanych z funduszu PFRON realizowanych 23

24 przez samorzd powiatowy, osób niepełnosprawnych. o instytucjach i placówkach działajcych na rzecz Realizator zadania: PCPR Termin realizacji zadania: 2004 r. i kolejne lata Aktualizowanie informatora dla osób niepełnosprawnych - zadanie o charakterze cigłym. 29. Udostpnienie informatora na stronie internetowej PCPR. Realizator zadania: PCPR, Termin realizacji zadania: 2004 r. Aktualizowanie informacji - zadanie o charakterze cigłym, 30. Współpraca z mediami. Stałe informowanie o imprezach integracyjnych, kulturalnych i sportowych organizowanych dla osób niepełnosprawnych, Informowanie o moliwociach uzyskania dofinansowania oraz uprawnieniach osób niepełnosprawnych, Informowanie o niepełnosprawnoci w celu wzrostu wiadomoci społeczestwa, Realizator zadania: PCPR, Termin realizacji zadania: 2004 r. i kolejne lata. 31. Organizowanie szkole z zakresu form pomocy dla osób niepełnosprawnych w: - orodkach pomocy społecznej, - organizacjach pozarzdowych - poradni psychologiczno-pedagogicznej, - jednostkach organizacyjnych Starostwa powiatowego, Realizator zadania: PCPR, Termin realizacji zadania: 2004 r. i kolejne lata. 24

25 PODSUMOWANIE W Programie przedstawiona została wstpna diagnoza sytuacji osób niepełnosprawnych w powiecie wałbrzyskim na tle województwa dolnolskiego, analiza wydatkowania rodków PFRON na zadania powiatu, charakterystyka instytucji powiatowych i gminnych działajcych na rzecz niepełnosprawnych, wykaz organizacji pozarzdowych działajcych aktywnie na terenie powiatu oraz właciwy program działa wspierajcych niepełnosprawnych na najblisze lata. Program opiera si przede wszystkim na zasadzie pomocniczoci. Zadaniem organów samorzdu terytorialnego jest realizowanie ustawowych zada, wspieranie działa samych niepełnosprawnych i organizacji pozarzdowych działajcych na rzecz niepełnosprawnych. Realizacja działa wynikajcych z Programu ma za zadanie umoliwienie niepełnosprawnym pełnego uczestnictwa z yciu społecznym. Działania realizowane bd ze rodków Pastwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, budetu powiatu, budetów gmin, rodków finansowych organizacji pozarzdowych, rodków sponsorów. Efekty zainicjowanych i realizowanych działa wynikajcych z Programu bd oceniane, a na podstawie wniosków Program bdzie modyfikowany i kontynuowany. Program ma charakter otwarty i bdzie systematycznie aktualizowany w miar pojawiajcych si potrzeb, pomysłów i moliwoci. Przy opracowaniu Programu aktywnie uczestniczyły organizacje pozarzdowe, a Program uzyskał pozytywn opini Powiatowej Społecznej Rady ds. Osób Niepełnosprawnych w Wałbrzychu. 25

26 Załcznik Nr 1 Instytucje działajce na rzecz osób niepełnosprawnych na terenie powiatu wałbrzyskiego 26

27 Instytucje powiatowe działajcych na rzecz osób niepełnosprawnych Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie Wałbrzych, ul. Zamkowa 4 Celem działania Centrum jest realizacja zada powiatu w zakresie pomocy społecznej, rehabilitacji zawodowej i społecznej, a take inspirowanie, nadzorowani i koordynowanie działa powiatowych jednostek pomocy społecznej. W zakresie zada finansowanych z Pastwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych Centrum realizuje: - zwrot kosztów pracodawcom zwizanych z wynagrodzeniem wypłacanym osobom niepełnosprawnym oraz składek na ubezpieczenie społeczne, - udzielanie poyczek na rozpoczcie własnej działalnoci gospodarczej, - umarzanie poyczek udzielanych osobom niepełnosprawnym na prowadzenie działalnoci gospodarczej, - finansowanie w czci lub całoci kosztów tworzenia i działania warsztatów terapii zajciowej, - dofinansowanie uczestnictwa osób niepełnosprawnych i ich opiekunów w turnusach rehabilitacyjnych, - dofinansowanie sportu, kultury, rekreacji i turystyki osób niepełnosprawnych, - dofinansowanie likwidacji barier architektonicznych, w komunikowaniu si i technicznych w zwizku z indywidualnymi potrzebami osób niepełnosprawnych, - dofinansowanie zaopatrzenia w sprzt rehabilitacyjny, przedmioty ortopedyczne i rodki pomocnicze przyznawane osobom niepełnosprawnym na podstawie odrbnych przepisów, - udzielanie informacji osobom niepełnosprawnym o ich prawach i uprawnieniach. Powiatowy Zespół Do Spraw Orzekania o Niepełnosprawnoci Wałbrzych, Al. Wyzwolenia 24 Zespół prowadzi orzecznictwo osób dorosłych i dzieci w celu ustalenia niepełnosprawnoci: 1/ szkolenia, w tym specjalistycznego, 2/ odpowiedniego zatrudnienia uwzgldniajcego psychofizyczne moliwoci danej osoby, 3/ korzystania z rehabilitacji, 4/ korzystania z systemu pomocy społecznej, 27

28 5/ zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne i rodki pomocnicze oraz pomoce techniczne ułatwiajce funkcjonowanie, 6/ uczestnictwa w terapii zajciowej, 7/ korzystania z systemu rodowiskowego wsparcia w samodzielnej egzystencji, 8/ spełnienia przez osob niepełnosprawn przesłanek okrelonych w art.8 ust.1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997r. Prawo o ruchu drogowym, 9/ koniecznoci stałego współudziału, na co dzie opiekuna dziecka w procesie leczenia, rehabilitacji i edukacji, 10/ koniecznoci stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w zwizku ze znacznie ograniczon moliwoci samodzielnej egzystencji 11/ zatrudnienia w zakładzie aktywnoci zawodowej Dom Pomocy Społecznej Wałbrzych, ul. Zachodnia 17 Placówka przeznaczona jest dla kobiet przewlekle somatycznie chorych. W placówce na stałe przebywa 52 kobiety, które w wikszoci s osobami niepełnosprawnymi o rónym stopniu i rodzaju niepełnosprawnoci. Dom podawany jest cigłej modernizacji dla potrzeb osób niepełnosprawnych (zgodnie z Programem naprawczym zatwierdzonym przez Wojewod Dolnolskiego). Placówka posiada sal rehabilitacyjn i gabinet lekarski, zatrudnia fizykoterapeut, psychologa, pracownika socjalnego, osob prowadzc terapi zajciow. Warsztaty Terapii Zajciowej przy Zespole Szkół Specjalnych Wałbrzych, ul. Ogrodowa 5a Warsztat Terapii Zajciowej prowadzony jest przy Zespole Szkół Specjalnych w Wałbrzychu, finansowany ze rodków Pastwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Obejmuje terapi 30 uczestników (osób dorosłych kwalifikowanych na podstawie wskaza do terapii zajciowej). W warsztacie prowadzona jest terapia w grupach 5 osobowych w szeciu pracowniach: kulinarnej, ceramicznej, rkodzielniczej, ogrodniczej, poligraficznej i plastycznej. Terapia odbywa si w nastpujcych formach: indywidualnej poprzez ogólne usprawnianie, rozwijanie umiejtnoci wykonywania czynnoci ycia codziennego oraz zaradnoci osobistej, przygotowywanie do ycia w rodowisku społecznym, midzy innymi przez rozwijanie umiejtnoci planowania i komunikowania si, dokonywania wyborów, decydowania o swoich sprawach oraz innych umiejtnoci 28

29 niezbdnych w niezalenym yciu, a take popraw kondycji psychicznej oraz grupowej poprzez: rozwijanie umiejtnoci przy zastosowaniu rónych technik terapii zajciowej, rozwijanie psychofizycznych sprawnoci niezbdnych w pracy, rozwijanie podstawowych oraz specjalistycznych umiejtnoci zawodowych, umoliwiajcych podjcie pracy w zakładzie aktywnoci zawodowej lub innej pracy zarobkowej, albo szkolenia zawodowego. Kadra Warsztatu jest przygotowana do pracy z osobami niepełnosprawnymi. Uczestnicy warsztatu s dowoeni do placówki rotacyjnie. Warsztaty Terapii Zajciowej przy Polskim Stowarzyszeniu na Rzecz Osób z Upoledzeniem Umysłowym koło w Wałbrzychu Wałbrzych, ul. Nałkowskiej 4a Warsztat Terapii Zajciowej prowadzony jest przy Polskim Stowarzyszeniu na Rzecz Osób z Upoledzeniem Umysłowym koło w Wałbrzychu. Do placówki uczszcza 30 osób z upoledzeniem umysłowym z orzeczeniem o stopniu niepełnosprawnoci znacznym i umiarkowanym. Zajci odbywaj si codziennie od poniedziałku do pitku w godzinach od 7.00 do Do warsztatu uczestnicy dowoeni s z Wałbrzycha, Szczawna Zdrój i Boguszowa Gorc. W ramach zaj osoby niepełnosprawne poddawane s terapii w szeciu pracowniach: ogrodniczej, kulinarnej, ceramicznej, plastycznej, rkodzielniczej i technicznej. Do pracy w warsztacie kulinarnym codziennie zostaje rotacyjnie oddelegowana jedna osoba z kadej pracowni. Celem Warsztatu Terapii Zajciowej jest podtrzymywanie i rozwijanie w uczestnikach umiejtnoci na ich moliwoci niezalenego, samodzielnego funkcjonowania w yciu codziennym, w rodzinie i wród innych ludzi, umiejtnoci i sprawnoci niezbdnych do prowadzenia aktywnego ycia i udziału w yciu społecznym oraz podejmowania prób przygotowania do pracy. Powiatowy Urzd Pracy Wałbrzych, ul. Ogrodowa 5b Powiatowy Urzd Pracy w Wałbrzychu działa na podstawie ustawy z dnia 14 grudnia 1994 r. o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu. (tekst jednolity Dz. U r. Nr 6 poz.56) oraz ustawy z dnia 27 sierpnia 1997r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. Nr 123 poz. 776 z pón. zm.) realizuje zadania w zakresie rehabilitacji zawodowej i zatrudniania osób niepełnosprawnych. W ramach tych zada Urzd Pracy prowadzi: 29

30 - rejestracj osób bezrobotnych niepełnosprawnych oraz poszukujcych pracy, - porednictwo pracy i poradnictwo zawodowe dla osób niepełnosprawnych, ich szkolenie oraz przekwalifikowanie, - kierowanie osób niepełnosprawnych na szkolenia, - doradztwo organizacyjno prawne i ekonomiczne w zakresie działalnoci gospodarczej podejmowanej przez osoby niepełnosprawne. Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna Wałbrzych, ul. Matejki 7 Celem poradni jest wspomaganie rozwoju i efektywnoci uczenia si dzieci i młodziey równie niepełnosprawnych, pomocy uczniom w wyborze kierunku kształcenia i zawodu oraz udzielanie dzieciom i młodziey, ich rodzicom lub opiekunom, nauczycielom i wychowawcom pomocy psychologicznej, pedagogicznej i logopedycznej. Poradnia realizuje swoje zadania przez prowadzenie działalnoci: diagnostycznej, terapeutycznej, doradczej i profilaktycznej. Specjalny Orodek Szkolno Wychowawczy Mieroszów, Nowe Siodło 73 Orodek Szkolno Wychowawczy w Nowym Siodle zajmuje si dziemi niesłyszcymi i niedosłyszcymi. Orodek pracuje w systemie całodobowym i całorocznym. W placówce uczniowie objci s poza obowizkowym nauczaniem indywidualn opiek logopedy, nauczyciela jzyka migowego, psychologa a take odbywaj si zajcia socjoterapeutyczne. W ramach Orodka działa równie podstawowa szkoła specjalna i gimnazjum specjalne Specjalny Orodek Szkolno Wychowawczy Wałbrzych, ul. Orkana 55 Orodek zajmuje si dziemi i młodzie z zaburzeniami zachowa. Orodek jest placówka w systemie całodobowym i całorocznym w ramach, której działa równie 30

31 podstawowa szkoła specjalna i gimnazjum specjalne. Na miejscu dzieci i młodzie posiadaj pełn opiek pedagogiczn oraz psychologiczn. Orodek Szkolno Wychowawczy Walim, ul. Nowa Kolonia 9 Orodek Szkolno Wychowawcze w Walimiu zajmuje si równie dziemi i młodzie z zaburzeniami zachowa, w systemie całodobowym i całorocznym. Na miejscu dzieci i młodzie posiadaj pełn opiek pedagogiczn oraz psychologiczn. W ramach Orodka działa równie podstawowa szkoła specjalna i gimnazjum specjalne Zespół Szkół Specjalnych Wałbrzych, ul. Ogrodowa 5a Zespół Szkół Specjalnych jest placówk dla dziewczt i chłopców upoledzonych umysłowo w stopniu umiarkowanym, znacznym i głbokim. W skład Zespołu wchodz: Przedszkole Specjalne, Szkoła Podstawowa Specjalne i Gimnazjum Specjalne. Głównym celem placówki jest wszechstronny rozwój i pomoc dzieciom oraz uczniom upoledzonym, by na miar swoich moliwoci mogli włczy si w sprawy swoich bliskich (rodziny, kolegów), a potem coraz szerszej społecznoci, by umieli godnie y i harmonijnie współy z ludmi oraz czu si im potrzebni. Zasadnicza Szkoła Zawodowa Specjalnych Wałbrzych, Pl. Bohaterów Pracy 1 Młodzie jest kształcona w wielu kierunkach zawodowych, oprócz zdobywania wiadomoci ogólnych oraz zawodoznawczych podnosi swoje umiejtnoci i kwalifikacje na zajciach praktycznych. W ramach zaj pozalekcyjnych, uczniowie bior czynny udział w zajciach sportowych typu pływanie, koszykówka, aerobik. Organizowane s równie wycieczki turystyczne, koła zainteresowa takie jak: Smakosz koło kulinarne, Maska koło teatralne, Union koło Europejskie, koło turystyczne, koło informatyczne, LOP. Rokrocznie organizowany jest sparing sportowo integracyjny pod hasłem: Jestemy Razem Zainicjowano zorganizowanie i wdroenie w ycie stowarzyszenia na rzecz dzieci i rodzin Zasadniczej Szkoły Zawodowej Specjalnej. W szkole został opracowany program socjoterapeutyczny, program profilaktyczny promujcy zdrowy styl ycia. 31

32 Zakłady Opieki Zdrowotnej Publiczne i Niepubliczne Zakłady Opieki Zdrowotnej w swoich działaniach realizuj w zakresie rehabilitacji: - rehabilitacja lecznicza osób niepełnosprawnych, - informowania o placówkach wsparcia i rehabilitacyjnych, - kierowanie na leczenie szpitalne, - kierowanie do sanatoriów, - kierowanie na turnusy rehabilitacyjne, Instytucje gminne działajcych na rzecz osób niepełnosprawnych Orodki Pomocy Społecznej MOPR Wałbrzych, ul. Beethovena 1-2 OPS Boguszów Gorce, ul. Kasprzaka 7 OPS Czarny Bór, ul. XXX Lecia PRL 18 OPS Głuszyca, ul. Grunwaldzka 55 OPS Jedlina Zdrój, ul. Piastowska 11 OPS Mieroszów, ul. Niepodległoci 1 OPS Stare Bogaczowice, ul. Główna 132 OPS Szczawno Zdrój, ul. Kociuszki 17 OPS Walim, ul. Długa 10 Na terenie Powiatu Wałbrzyskiego działa 9 Orodków Pomocy Społecznej. Realizujc zadania z zakresu pomocy społecznej Orodki udzielaj osobom niepełnosprawnym pomocy w zakresie: - pomocy finansowej, rzeczowej. - usług opiekucze, - kierowania do domów pomocy społecznej, Orodki współpracuj z Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie przy umieszczaniu osób w Domach Pomocy Społecznej, Pracownicy socjalni informuj równie osoby niepełnosprawne o moliwociach uzyskania wsparcia w PCPR, dysponuj drukami wniosków na wszystkie rodzaje dofinansowania. 32

33 rodowiskowy Dom Samopomocy Wałbrzych, ul. Duracza 15a rodowiskowy Dom Samopomocy jest placówk o charakterze dziennym (oznacza to, e działa 5 dni w tygodniu po 8 godzin dziennych), przeznaczon dla 25 osób niepełnosprawnych. Zajcia organizuje si w grupach i indywidualnie. Uczestnikiem DS moe by kada osoba, bez wzgldu na płe, wykształcenie, lecz z orzeczonym stopniem niepełnosprawnoci. Osoba ta powinna mie ukoczone 18 lat i orzeczenie lekarskie rozpoznajce upoledzenie umysłowe. Osoby s kierowane do DS decyzj dyrektora Miejskiego Orodka Pomocy Rodzinie w Wałbrzychu. Podstawowym Celem rodowiskowego Domu Samopomocy jest rehabilitacja osób z zaburzeniami psychicznymi, a przede wszystkim poprawa ich funkcjonowania społecznego. Zakres działania: - podtrzymywanie i rozwijanie umiejtnoci samodzielnego ycia, - rozwijanie akceptacji siebie i otoczenia, - organizowanie czasu wolnego, - ułatwianie kontaktów z otoczeniem, - odcianie rodzin pacjentów, - nauka odpowiedzialnoci za siebie i za grup, - rozwinicie umiejtnoci podejmowania decyzji, - motywowanie do funkcjonowania w oparciu o własne moliwoci, - usprawnienie ruchowe, - aktywizacj w celu znalezienia zatrudnienia, - poradnictwo psychologiczne, - poradnictwo socjalne. Przedszkole Integracyjne Wałbrzych, ul. Hirszfelda 15 Przedszkole Integracyjne zajmuje si dziemi w wieku od 3 do 6 lat niepełnosprawnymi jak i pełnosprawnymi. Przedszkole przyjmuje dzieci z rónym rodzajem jak i stopniem niepełnosprawnoci z wyłczeniem upoledzenia umysłowego. Placówka zapewnia pełn opiek pedagogiczn nauczycieli przygotowanych do pracy z dziemi niepełnosprawnymi. Zespół Szkół Integracyjnych 33

34 Wałbrzych, ul. Palisadowa 48 W skład Zespołu Szkół Integracyjnych wchodz: Szkoła Podstawowa z oddziałami integracyjnymi nr 26 i Publiczne Gimnazjum Integracyjne nr 9. Placówka przeznaczona jest przeznaczona dla dzieci i młodziey zdrowej jak i z rónego rodzaju niepełnosprawnoci. 34

35 Załcznik Nr 2 Wykaz organizacji pozarzdowych działajcych na rzecz osób niepełnosprawnych na terenie powiatu wałbrzyskiego WYKAZ ORGANIZACJI POZARZDOWYCH DZIAŁAJCYCH NA RZECZ OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH NA TERENIE POWIATU WAŁBRZYSKIEGO 1. Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upoledzeniem Umysłowym koło w Wałbrzychu Ul. Nałkowskiej 4a Wałbrzych tel

36 2. Polskie Towarzystwo Stwardnienia Rozsianego Oddział w Wałbrzychu Ul. Duracza 13/ Wałbrzych tel lub Polski Zwizek Głuchych Ul. 11-go Listopada Wałbrzych tel Polski Zwizek Niewidomych ul. Niepodległoci Wałbrzych tel Polski Zwizek Niewidomych koło w Głuszycy ul. Grunwaldzka Głuszyca 6. Towarzystwo Przyjaciół Dzieci Oddział Powiatowy Ul. Dmowskiego Wałbrzych tel. (fax) lub Towarzystwo Przyjaciół Dzieci Zarzd Miejski w Wałbrzychu ul. Forteczna 28/ Wałbrzych tel , Stowarzyszenie na Rzecz Rehabilitacji Dzieci Niepełnosprawnych Podarowa Tcze ul. Palisadowa Wałbrzych tel lub Polskie Stowarzyszenie Ludzi Cierpicych na Padaczk ul. Hetmaska 52/ Wałbrzych tel Polski Zwizek Emerytów, Rencistów i Inwalidów ul. Armii Krajowej Wałbrzych tel Polskie Stowarzyszenie Pomocy Dzieciom Chorym na Astm i Alergi 36

37 Ul. Moniuszki Wałbrzych tel Wałbrzyskie Stowarzyszenie Osób Specjalnej Troski REEDUKACJA ul. Broniewskiego 83 lub ul. Krasiskiego 17/ Wałbrzych Wałbrzych tel tel Polski Czerwony Krzy Zarzd Rejonowy PL. Magistracki 3a/ Wałbrzych tel i Polski Komitet Pomocy Społecznej ul. Gdaska Wałbrzych tel Stowarzyszenie Chorych Wymagajcych Dializowania ul. Sokołowskiego Wałbrzych tel. Cent lub Polskie Stowarzyszenie Diabetyków ul. Moniuszki 33/ Wałbrzych tel Fundacja Opieki Pediatrycznej Sudety ul. Moniuszki Wałbrzych tel. Cent Polskie Towarzystwo Opieki Paliatywnej koło w Wałbrzychu ul. Krasickiego Wałbrzych tel lub Fundacja yciu na Ratunek ul. Sokołowskiego Wałbrzych tel. Centr

38 20. Stowarzyszenie Fundacja Wasylissy na Rzecz Pomocy Dzieciom Niepełnosprawnym przy Zespole Szkół Specjalnych ul. Ogrodowa 5a Wałbrzych tel lub Dolnolskie Stowarzyszenie Osób Niepełnosprawnych ul. Andersa Wałbrzych tel lub Towarzystwo Przyjaciół Dzieci Koło Pomocy Dzieciom i Młodziey Niepełnosprawnej Ruchowo ul. Matejki Wałbrzych tel Towarzystwo Przyjaciół Dzieci Krajowy Komitet Kół Przyjaciół Dzieci na Diecie Bezglutenowej Ul. Lubelska Wałbrzych 24. Towarzystwo Przyjaciół Dzieci (koło) Ul. Piastowska Jedlina Zdrój 25. Stowarzyszenie Jowisz ul. Beethovena Wałbrzych tel lub Wałbrzyskie Stowarzyszenie Amazonki Federacja Polskich Klubów Kobiet po Mastektomii Ul. Sokołowskiego Wałbrzych tel Stowarzyszenie Ich Rado ul. Niepodległoci Mieroszów tel Fundacja Pomocy Dzieciom Niesłyszcym Usłysze wiat 38