Powiatowy program działań na rzecz osób niepełnosprawnych w Powiecie śnińskim

Transkrypt

1 Załącznik do Uchwały Nr Rady Powiatu śnińskiego z dnia Powiatowy program działań na rzecz osób niepełnosprawnych w Powiecie śnińskim śnin 2005r.

2 Podstawa prawna opracowania: Art. 35a ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. Nr 123, poz. 776 z późn. zm). Wprowadzenie: Nowelizacja ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych przewiduje opracowanie przez powiaty programów działań na rzecz osób niepełnosprawnych w następującym zakresie: a) rehabilitacji społecznej b) rehabilitacji zawodowej i zatrudnienia c) przestrzegania praw osób niepełnosprawnych Zakres funkcjonowania i udziału osób niepełnosprawnych w Ŝyciu społecznym powinien jednak obejmować wszystkie dziedziny Ŝycia społecznego zarówno w ujęciu instytucjonalnym jak i nieformalnym. Dlatego teŝ Program odnosi się do wielu dziedzin Ŝycia społecznego co do których wiemy, ze osoby niepełnosprawne napotykają na bariery funkcjonalne utrudniające pełne korzystanie z praw a nawet wykonywanie obowiązków obywatelskich. Istota Programu jest stworzenie na terenie Powiatu systemu specjalistycznych usług obejmujących opiekę zdrowotną, moŝliwość kształcenia, selektywne przeszkolenie do pracy i umieszczenie na odpowiednich stanowiskach pracy, zabezpieczenie warunków mieszkaniowych oraz moŝliwość korzystania z rekreacji i zagospodarowania czasu wolnego. Program został stworzony w oparciu o doświadczenia i spostrzeŝenia osób pracujących na rzecz niepełnosprawnych oraz samych niepełnosprawnych. 2

3 Osoby niepełnosprawne w Powiecie śnińskim: W Powiecie śnińskim wg stanu na dzień 31XII 2004r zamieszkuje osób, w tym osób niepełnosprawnych ( podział na płeć, niepełnosprawność i wiek określa tab.1 ). 1 Ludność ogółem: % 2 w tym : osoby niepełnosprawne ogółem ,13% 3 w tym : - męŝczyźni ,79% 4 - kobiety ,67% 5 - dzieci w wieku do 16 lat 485 0,68% 6 osoby niepełnosprawne w wieku 16 lat i więcej ogółem ,37% 7 w tym : - ze znacznym stopniem niepełnosprawności ,49% 8 - z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności ,05% 9 - z lekkim stopniem niepełnosprawności ,44% Tab 1. Źródło Karta powiatu 2004( stan na dzień r). Sytuacja zawodowa osób niepełnosprawnych oraz rynek pracy kształtuje się następująco: 1 osoby niepełnosprawne pracujące ogółem w tym : - w zakładach pracy chronionej w zakład. aktywności zawodowej na otwartym rynku pracy prowadzący działalność gospodarczą lub rolniczą osoby niepełnosprawne bezrobotne osoby niepełnosprawne poszukujące pracy zakłady pracy chronionej 6 9 zakłady aktywności zawodowej 0 Tab.2 Źródło Karta powiatu 2004( stan na dzień r). 1. Osoby Niepełnosprawne Zarejestrowane w PUP - stan na r. Liczba 2. niepełnosprawni bezrobotni w tym: z prawem do zasiłku dla bezrobotnych Bez prawa do zasiłku dla bezrobotnych niepełnosprawni poszukujący pracy 57 Tab. 3 Źródło PUP w śninie Instytucje wsparcia oraz edukacja w Powiecie śnińskim: 1 ośrodki pomocy społecznej 6 2 domy pomocy społecznej 3 3 domy środowiskowego wsparcia 3 4 organizacje pozarządowe działające na rzecz osób niepełnosprawnych. 7 5 przedszkola : - ogółem 13 6 w tym : - z oddziałami integracyjnymi specjalne 0 8 szkoły podstawowe ogółem 26 9 w tym : - z oddziałami integracyjnymi specjalne 1 11 gimnazja i szkoły ponadgimnazjalne - ogółem w tym : -z oddziałami integracyjnymi specjalne 2 Tab. 3 Źródło Karta powiatu 2004( stan na dzień r) 3

4 Analiza środków PFRON wydatkowanych w Powiecie śnińskim w latach r: 1. Turnusy rehabilitacyjne Turnusy rehabilitacyjne to forma rehabilitacji zdrowotnej połączonej z wypoczynkiem. Z poniŝszej tabeli wynika, Ŝe największa liczba osób korzystających z turnusów była w roku 2000, a największa ilość środków przeznaczonych na ten cel była w roku Rodzaj zadania Rok liczba kwota liczba kwota liczba kwota liczba kwota liczba kwota liczba kwota osób w zł osób w zł osób w zł osób w zł osób w zł osób w zł dofinansowanie uczestnictwa osób niepełnosprawnych i ich opiekunów w turnusach rehab. 2. Bariery funkcjonalne Likwidacja barier funkcjonalnych przewidziana jest dla tej grupy osób niepełnosprawnych, której niepełnosprawność znacznie utrudnia funkcjonowanie w miejscu zamieszkania i najbliŝszym otoczeniu. Obejmują one bariery architektoniczne, techniczne i w komunikowaniu. Największa liczba osób skorzystała z tejŝe pomocy w naszym Powiecie w roku 2004 i w tym teŝ roku przeznaczono na ten cel największą kwotę zł., w tym na bariery architektoniczne przeznaczono 50,5% powyŝszej kwoty. Proporcje wydatków na ten cel przedstawiają się w następujący sposób: Rodzaj zadania Rok liczba kwota liczba kwota liczba kwota liczba kwota liczba kwota liczba kwota dofinansowanie nie likwidacji barier realizowano architektonicznych, w (brak środków komunikowaniu i tech na ten cel) w tym bariery architektoniczne

5 3. Sprzęt ortopedyczny i rehabilitacyjny Dofinansowanie zakupu sprzętu ortopedycznego i środków pomocniczych ma na celu ułatwienie osobom niepełnosprawnym dostęp do tegoŝ sprzętu, którego zakup pomimo dofinansowania z NFZ w znaczący sposób obciąŝa sama osobę niepełnosprawną. Powiat śniński najwyŝszą kwotę na ten cel przeznaczył w 2004 r zł. Najwięcej osób korzystających z tej formy pomocy było w roku Rodzaj zadania Rok liczba kwota liczba kwota liczba kwota liczba kwota liczba kwota liczba kwota osób w zł osób w zł osób w zł osób w zł osób w zł osób w zł dofinansowanie zakupu przedmiotów ortopedycznych, środków pomocnicz. w tym program celowy Drogowskaz 4. Sport, kultura, rekreacja. Dofinansowanie sportu, kultury, rekreacji i turystyki stwarza szansę dla organizacji pozarządowych na pozyskanie środków w celu organizacji imprez integracyjnych, wycieczek itp. W latach ustawa nie przewidywała realizacji powyŝszego zadania. Ta forma wsparcia została zainicjowana dopiero w 2002r i cieszy się coraz większym powodzeniem. Rodzaj zadania Rok liczba kwota liczba kwota liczba kwota liczba kwota liczba kwota liczba kwota wniosków w zł wniosków w zł wniosków w zł wniosków w zł wniosków w zł wniosków w zł dofinansowanie sportu, kultury, rekreacji i turystyki Warsztat Terapii Zajęciowej Warsztat Terapii Zajęciowej w Powiecie śnińskim został powołany w 2002r. Jest instytucją, której funkcjonowanie nastawione jest na pomoc osobom niepełnosprawnym intelektualnie finansowaną ze środków PFRON. Rodzaj zadania Rok liczba kwota liczba kwota liczba kwota liczba kwota liczba kwota liczba kwota osób w zł osób w zł osób w zł osób w zł osób w zł osób w zł dofinansowanie kosztów działalności WTZ 5

6 6. Rehabilitacja zawodowa Rehabilitacja zawodowa obejmuje tworzenie miejsc pracy dla osób niepełnosprawnych, refundowanie im wynagrodzeń i składek ZUS. Pracodawca ma obowiązek zapewnienia osobie niepełnosprawnej odpowiednich warunków pracy jak równieŝ warunki socjalne i zatrudnienie na co najmniej 54 miesiące. W latach zostało stworzonych 85 miejsc pracy dla osób niepełnosprawnych. W okresie udzielono osobom niepełnosprawnym 16 poŝyczek na rozpoczęcie działalności gospodarczej, sfinansowano równieŝ szkolenia dla 82 osób. Lp. Rodzaj zadania utworzenie nowych Rok liczba kwota liczba kwota liczba kwota liczba kwota liczba kwota liczba kwota osób w zł osób w zł osób w zł osób w zł osób w zł osób w zł 1 miejsc pracy - koszty wyposaŝenia refundacja wynagrodzeń i składek ZUS PoŜyczki na rozpoczęcie 2 działalności gospod Finansowanie kosztów 3 szkoleń organizowanych przez PUP Razem rehabilitacja zawodowa Zadania realizowane przez PUP w śninie finansowane ze środków PFRON W 2003r. weszła w Ŝycie nowelizacja ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych, która spowodowała zaostrzenie warunków w zakresie refundacji kosztów tworzonych miejsc pracy dla osób niepełnosprawnych. Zniesiona została takŝe forma refundacja wynagrodzeń i składek ZUS za osoby niepełnosprawne. W związku z tym nastąpił spadek zainteresowania ze strony pracodawców, a tym samym spadek liczby osób niepełnosprawnych objętych programami. 6

7 Program działań na rzecz osób niepełnosprawnych w Powiecie śnińskim: Cel realizacji Programu: Wspieranie osób niepełnosprawnych i ich rodzin na rzecz poprawienia i jakości Ŝycia i funkcjonowania w społeczeństwie. Adresaci programu: Osoby niepełnosprawne i ich rodziny z Powiatu śnińskiego Potrzeby osób niepełnosprawnych: bariery funkcjonalne rehabilitacja, sprzęt rehabilitacyjny i pomocniczy edukacja społeczna i integracja pomoc psychologiczna i informacja Oczekiwane rezultaty: wyrównywanie szans Ŝyciowych osób niepełnosprawnych ograniczenie lub eliminacja skutków niepełnosprawności stworzenie warunków do samodzielnego Ŝycia w środowisku integracja osób niepełnosprawnych ze środowiskiem lokalnym wspieranie rodzin osób niepełnosprawnych ułatwienie osobom niepełnosprawnym dostępu do słuŝby zdrowia, edukacji i moŝliwości korzystania z dóbr kultury rozwijanie zainteresowań i uzdolnień popularyzacja dorobku artystycznego i umiejętności osób niepełnosprawnych ułatwienie zdobycia odpowiedniego zatrudnienia zgodnie z zainteresowaniami i moŝliwościami psychofizycznymi osób niepełnosprawnych podniesienie poziomu kwalifikacji zawodowych właściwy i pełny przepływ informacji na temat potrzeb i usług świadczonych na rzecz osób niepełnosprawnych kształtowanie właściwych postaw wobec niepełnosprawności ułatwienie dostępu do informacji na temat rodzajów i moŝliwości uzyskania pomocy wyjście rodzin z niepełnosprawnym dzieckiem z izolacji społecznej podniesienie poziomu świadomości społeczeństwa 7

8 REHABILITACJA SPOŁECZNA 1. Bariery funkcjonalne: a) Systematyczna likwidacja barier architektonicznych: w obiektach uŝyteczności publicznej (siedziby urzędów, jednostek i placówek) poprzez: - budowę podjazdów, pochylni i wejść do budynków, - montaŝ wind, podnośników, dźwigów i platform schodowych, -dostosowanie pomieszczeń higieniczno sanitarnych dla osób niepełnosprawnych w miejscu zamieszkania osób niepełnosprawny poprzez: - dofinansowanie likwidacji barier architektonicznych w związku z indywidualnymi potrzebami osób niepełnosprawnych b) System likwidacji barier w komunikowaniu się: - dofinansowanie likwidacji barier w komunikowaniu się w związku z indywidualnymi potrzebami osób niepełnosprawnych - działania na rzecz przeszkolenia pracowników w jednostkach uŝyteczności publicznej w zakresie porozumiewania się językiem migowym c) System likwidacja barier technicznych: - dofinansowanie likwidacji barier technicznych w mieszkaniu osoby niepełnosprawnej w celu umoŝliwienia samodzielnej egzystencji Realizator zadania: PFRON, PCPR, Samorząd Powiatu, Samorządy Gmin Termin realizacji: zadanie o charakterze ciągłym 2. Zaopatrzenie w przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze, a takŝe w sprzęt rehabilitacyjny pomoc niepełnosprawnym w zakresie udziału własnego osób, które uzyskały limit Narodowego Funduszu Zdrowia na zakup przedmiotów ortopedycznych środków pomocniczych lub sprzętu rehabilitacyjnego, poprzez opłacanie lub zwrot udziału własnego poniesionego przez osobę niepełnosprawną po spełnieniu odpowiednich warunków Realizator zadania: PCPR, PFRON, NFZ Termin realizacji: zadanie o charakterze ciągłym 3. Dofinansowanie uczestnictwa w turnusach rehabilitacyjnych osób niepełnosprawnych i ich opiekunów Realizator zadania: PCPR, PFRON Termin realizacji: zadanie o charakterze ciągłym 8

9 4. Prowadzenie, finansowanie i tworzenie nowych jednostek wsparcia a) prowadzenie Warsztatu Terapii Zajęciowej Promyk b) prowadzenie Środowiskowego Domu Samopomocy w śninie c) prowadzenie Środowiskowego Domu Samopomocy w Barcinie d) prowadzenie Środowiskowego Ogniska Wychowawczo-Terapeutycznego w Barcinie Realizator zadania: Liga Kobiet Polskich Koło w śninie przy Kujawsko Pomorskim Oddziale Wojewódzkim w Bydgoszczy, TPD Oddział Miejsko- Gminny w Barcinie, PCPR, PEFRON, Samorząd Powiatowy, Samorządy Gminne, przyszli realizatorzy zadania Termin realizacji: zadanie o charakterze ciągłym 5. Organizowanie imprez kulturalnych, sportowych i rekreacyjnych: a) obchody Dnia Godności Osób Niepełnosprawnych b) Powiatowa Olimpiada Osób Niepełnosprawnych c) Festiwal Piosenki d) Kulajbeczka e) Bal Karnawałowy f) Andrzejki g) Mam SM, SM nie ma mnie h) imprezy indywidualne organizowane przez poszczególne jednostki w zaleŝności od potrzeb i moŝliwości Imprezy mają charakter integracyjny z lokalną społecznością. Planowane są m.in. koncerty, wystawy prac, kiermasze prac wykonywanych w pracowniach przez osoby niepełnosprawne, zabawy taneczne. Realizator zadania: WTZ,ŚDS, PCPR, DPS, organizacje pozarządowe powiatu Termin realizacji: 2005 r. i kolejne lata 6. Edukacja Społeczna - zał. Nr1 do Powiatowego Programu Działań na Rzecz Osób Niepełnosprawnych w Powiecie śnińskim Program Edukacja Społeczna jest formą pomocy na rzecz osób niepełnosprawnych i ich środowiska. Obejmuje on m.in.: diagnoza poziomu wiedzy społeczeństwa o niepełnosprawności stworzenie systemu szkoleń stworzenie systemu wsparcia dla osób, których dotyczy problem niepełnosprawności kształcenie kadry wolontariuszy Realizator zadania: Partnerzy Powiatowego Programu Działań na Rzecz Osób Niepełnosprawnych Termin realizacji: 2005 r. 9

10 7. Utworzenie Zespołów Wczesnego Wspomagania Działanie Zespołu, w skład którego mają wchodzić: pracownik socjalny, pielęgniarka środowiskowa, lekarz rodzinny, pedagog, psycholog, ma na celu jak najwcześniejsze dotarcie do osób niepełnosprawnych i wsparcie na rzecz poprawienia ich jakości Ŝycia i funkcjonowania w społeczeństwie. Realizator zadania: PCPR, OPS, SłuŜba Zdrowia, Oświata Termin realizacji: 2005 r. i kolejne lata 8. Utworzenie mieszkań chronionych dla osób niepełnosprawnych Realizator zadania: Samorząd Powiatowy, Samorządy Gminne Termin realizacji: 2006r. REHABILITACJA ZAWODOWA 1. Wspieranie zatrudnienia osób niepełnosprawnych poprzez: wsparcie finansowe i organizacyjne przystosowania miejsc pracy dla osób niepełnosprawnych zwrot kosztów pracodawcom wynagrodzenia oraz składek na ubezpieczenie społeczne osób niepełnosprawnych na podstawie umów z lat poprzednich kampania informacyjna dla pracodawców w związku z zatrudnieniem osób niepełnosprawnych Realizator zadania: PUP, OPS, Samorząd Powiatowy, Samorządy Gminne Termin realizacji: zadanie o charakterze ciągłym do wygaśnięcia umów. 2. Wspieranie prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby niepełnosprawne poprzez: udzielanie poŝyczek na rozpoczęcie działalności gospodarczej lub rolniczej umarzanie poŝyczek na rozpoczęcie działalności gospodarczej lub rolniczej dofinansowanie do oprocentowania kredytu bankowego udzielonego na kontynuację działalności gospodarczej lub rolniczej Realizator zadania: PUP Termin realizacji: zadanie o charakterze ciągłym. 10

11 3. Organizowanie szkoleń przygotowujących osoby niepełnosprawne do podjęcia zatrudnienia oraz rozpoczęcia działalności gospodarczej poprzez: wprowadzenie przez jednostki szkolące programów nauczania dla osób z róŝnego typu naruszeniem sprawności organizmu w zakresie narządu ruchu, wzroku, narządu mowy, słuchu rozpowszechnianie informacji wśród pracodawców nt. usług świadczonych przez Powiatowy Urząd Pracy na rzecz niepełnosprawnych bezrobotnych i poszukujących pracy szkolenie i przekwalifikowanie osób niepełnosprawnych bezrobotnych dofinansowanie szkoleń prowadzonych przez pracodawców dla pracowników niepełnosprawnych Realizator zadania: PUP, PFRON Termin realizacji: zadanie o charakterze ciągłym 4. Organizowanie giełd pracy - w celu: udostępnienia ofert pracy osobom niepełnosprawnym realizacja oferty złoŝonej przez pracodawcę dla osoby niepełnosprawnej propagowania informacji wśród pracodawców o korzyściach wynikających z zatrudniania osób niepełnosprawnych w kwartalniku pt. Informator PUP wydawany przez PUP w śninie Realizator zadania: PUP, PFRON Termin realizacji: 2005 r. i kolejne lata PRZESTRZEGANIE PRAW OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH 1. Powołanie Zespołu ds. Promocji zadaniem Zespołu jest: udzielanie informacji o prawach i uprawnieniach osób niepełnosprawnych udzielanie informacji o zadaniach finansowanych z funduszu PFRON realizowanych przez samorząd powiatowy udzielanie informacji o instytucjach, placówkach działających na rzecz osób niepełnosprawnych pogłębianie wiedzy osób niepełnosprawnych na temat przysługujących im praw Realizator zadania: PCPR, Zespół ds. Promocji, organizacje pozarządowe działające na rzecz osób niepełnosprawnych Termin realizacji: 2005 r. i kolejne lata 11

12 2. Umieszczenie informacji na stronie internetowej Starostwa Powiatowego Informacje dotyczyć będą praw i uprawnień osób niepełnosprawnych, zadań finansowanych z funduszu PFRON realizowanych przez samorząd powiatowy, instytucji i placówek działających na rzecz osób niepełnosprawnych Realizator zadania: PCPR, Zespół ds. Kontaktu z Promocji, Starostwo Powiatowe Termin realizacji: 2005 r. i kolejne lata 12

13 Koordynator Programu Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w śninie Partnerzy Starostwo Powiatowe Samorządy Gminne Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych Organizacje pozarządowe z terenu Powiatu Powiatowy Urząd Pracy Poradnia Pedagogiczno Psychologiczna Ośrodki Pomocy Społecznej z 6 gmin Powiatu Domy Pomocy Społecznej z terenu Powiatu Środowiskowe Domy Samopomocy z terenu Powiatu Warsztat Terapii Zajęciowej PODSUMOWANIE Program opiera się przede wszystkim na zasadzie pomocniczości. Zadaniem organów samorządu terytorialnego jest realizowanie ustawowych zadań, wspieranie działań samych niepełnosprawnych i organizacji pozarządowych działających na rzecz osób niepełnosprawnych. Realizacja działań wynikających z Programu ma za zadanie umoŝliwienie osobom niepełnosprawnym pełnego uczestnictwa w Ŝyciu zawodowym, społecznym i samorealizacji. Działania realizowane będą ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, budŝetu powiatu, budŝetów gmin, środków finansowych organizacji pozarządowych, środków strukturalnych i sponsoringu. Program ma charakter otwarty i będzie systematycznie aktualizowany w miarę pojawiających się potrzeb, pomysłów i moŝliwości. 13

14 Spis treści: 1. Wprowadzenie. 2. Osoby niepełnosprawne w Powiecie śnińskim. 3. Analiza środków PFRON wydatkowanych w Powiecie śnińskim w latach r. 4. Program działań na rzecz osób niepełnosprawnych w Powiecie śnińskim. 5. Podsumowanie. 14