MINISTER SPRAWIEDLIWOŚCI

Transkrypt

1 MINISTER SPRAWIEDLIWOŚCI DWOiP.III.071-8/14 Dot. ENM /2014 Warszawa, dnia kwietnia 2014 rok Pan Piotr Paweł Bauć Przewodniczący Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży VII kadencji Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej W odpowiedzi na pismo w sprawie finansowania w latach zadań edukacyjnych i wychowawczych realizowanych w szkołach funkcjonujących w zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich, z uwzględnieniem danych o stanie zatrudnienia kadry w stosunku do liczby wychowanków, uprzejmie przedstawiam poniższą informację. Minister Sprawiedliwości sprawuje zwierzchni nadzór nad schroniskami dla nieletnich i zakładami poprawczymi w oparciu o art. 95 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz. U. z 2010 r. Nr 33, poz. 178, z późn. zm.) i jest odpowiedzialny za organizację tych placówek oraz zapewnienie finansowania na właściwym poziomie, umożliwiającym realizację przewidzianych zadań. W strukturze resortu sprawiedliwości funkcjonują 32 zakłady dla nieletnich, z czego 4 dla dziewcząt (w tym 5 to tylko Schroniska dla Nieletnich, 17 zakłady poprawcze, a pozostałe to placówki łączone: ZP i SdN). Dysponują one 1769 miejscami, w tym 1579 dla chłopców oraz 190 dla dziewcząt. W schroniskach dla nieletnich może przebywać 492 nieletnich, natomiast w zakładach poprawczych Do zakładów poprawczych przyjmowani są nieletni, którzy ukończyli 13 lat i mogą tam przebywać do momentu ukończenia 21 roku życia, jeżeli po ukończeniu 17 roku życia nie zostali skazani na karę pozbawienia wolności. Ministerstwo Sprawiedliwości, Al. Ujazdowskie 11, Warszawa, tel ,

2 Głównym celem i zadaniem zakładów poprawczych jest resocjalizacja nieletnich, zakładająca zmianę ich postaw w kierunku społecznie pożądanym oraz zapewniającym im prawidłowy rozwój osobowości, jak również kształtowanie pozytywnych zainteresowań i motywacji oraz odpowiedniego systemu wartości i przestrzegania ustalonych zasad współżycia. Zadania te realizowane są poprzez następujące działania: nauczanie, wychowanie, przygotowanie do zawodu, organizację wolnego czasu. W schroniskach dla nieletnich i zakładach poprawczych prowadzone są szkoły na każdym poziomie edukacyjnym, a więc szkoły podstawowe, gimnazja i szkoły zasadnicze, w tym szkoły specjalne. Wszystkie one działają zgodnie z przepisami prawa dotyczącymi szkolnictwa w Polsce tj. ustawą o systemie oświaty z 7 września 1991 r. (Dz. U. z 2004r., Nr 256, poz.2572 z późn. zm.), ustawą z dnia 26 stycznia 1982r. Karta Nauczyciela( Dz. U. 2014,poz.191), itd. Organizację roku szkolnego w zakładach poprawczych i w schroniskach dla nieletnich określa rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 26 sierpnia 2004 r. w sprawie organizacji roku szkolnego w szkołach (Dz. U. z 2004, Nr 188, poz.1947) zgodnie z którym zajęcia dydaktyczno-wychowawcze w szkołach w zakładach poprawczych i w schroniskach dla nieletnich rozpoczynają się w pierwszym powszednim dniu września, z wyjątkiem soboty, a kończą w ostatni piątek czerwca i są realizowane w ciągu sześciu dni tygodnia. Dla wychowanków przebywających w zakładach poprawczych i w schroniskach dla nieletnich, w dniach wolnych od zajęć dydaktyczno-wychowawczych szkoła organizuje zajęcia wychowawczo-opiekuńcze z uwzględnieniem specyfiki pracy resocjalizacyjnej, a w szczególności: 1) zajęcia rozwijające zainteresowania i uzdolnienia uczniów (np. czytelnicze, plastyczne, teatralne, wokalno-muzyczne); 2) zajęcia sportowe, turystyczne i krajoznawcze; 3) zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze dla wychowanków ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi; 4) prace porządkowe na terenie szkoły i porządkowo-usługowe w warsztatach szkolnych; 5) prace społecznie użyteczne. Liczbę szkół powołanych w zakładach dla nieletnich, w latach przedstawia poniższa tabela.

3 lp. Typ szkoły do od 1.07* jednostek 1. szkoła podstawowa gimnazjum zasadnicza szkoła zawodowa szkoła podstawowa specjalna gimnazjum specjalne zasadnicza szkoła zawodowa specjalna RAZEM *zmniejszenie liczby klas nastąpiło w związku z likwidacją 3 placówek: SdN w Pobiedziskach, SdN w Łańcucie i SdN w Stawiszynie. Do zakładów i schronisk są kierowani nieletni przez cały rok kalendarzowy, a co za tym idzie w każdym roku w placówkach funkcjonują szkoły odpowiednie do poziomu edukacyjnego wychowanków co oznacza, że pewne typy szkól mogą być okresowo zawieszane z braku uczniów lub uruchamiane w trakcie trwania roku szkolnego, a to z kolei powoduje zmiany w zatrudnianiu kadry pedagogicznej w danym roku kalendarzowym. L.p Rok szkolny (Stan na ostatni dzień nauki) szkół podstawowych gimnazjów Zasadniczych Szkół Zawodowych Łączna liczba szkół / / / stan na dzień br

4 Okres pobytu nieletnich w placówkach waha się od 1 roku do 4 lat i powyżej, przy czym najczęściej jest to czas od 1 roku do 2 lat. Ponad 70% przebywających w zakładach i schroniskach stanowią 18-latkowie i starsi wychowankowie, co powoduje, że niektórzy z nich korzystają z prawa odmowy do nauki i nie uczęszczają do szkół. Zarówno oni jak i pozostali mogą korzystać z oferty szkoleń kursowych i rzemieślniczych, umożliwiających nabycie dodatkowych kwalifikacji w takich zawodach jak np. ślusarz, krawiec, spawacz, operator wózków widłowych, malarz-tapeciarz. W szkołach podstawowych i gimnazjach prowadzonych w zakładach dla nieletnich oprócz przedmiotów ogólnokształcących realizowane są zajęcia przysposabiające wychowanków do pracy w rożnych zawodach. Zasadnicze szkoły zawodowe kształcą w takich kierunkach jak: stolarz, ślusarz, monter zabudowy, kowal, fryzjer, krawiec, introligator, kucharz, monter sieci, instalacji i urządzeń sanitarnych, murarz-tynkarz, kamieniarz, cukiernik itd. nieletnich w zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich oraz liczba uczniów w poszczególnych latach szkolnych przedstawia się następująco: Rok szkolny wychowanków uczniów Procent nieletnich uczęszczających do szkół / % 2011/ % 2012/ % 4 stan na dzień br % Należy wskazać, że o ile liczba nauczycieli zatrudnionych w szkole w danym roku szkolnym jest stała, o tyle liczba uczniów ze względu na charakter placówki ma charakter dynamiczny. Powyższe zmiany mają miejsce szczególnie w schroniskach, w których okres pobytu nieletniego waha się od kilku tygodni do kilkunastu miesięcy, a wychowankowie są kierowani do zakładów poprawczych lub zwalniani do domu i kontynuują ewentualnie naukę w szkołach macierzystych w warunkach szkolnictwa otwartego. Poniżej przedstawiam informacją sporządzoną na podstawie posiadanych danych w zakresie stanu zatrudnienia nauczycieli w stosunku do liczby wychowanków.

5 L.p 1 Rok (Stan na koniec roku) Łączna liczba szkół wychowanków nauczycieli szkół /SP, Gimnazjum, ZSZ Stan zatrudnienia kadry pedagogicznej w stosunku do liczby wychowanków , , ,43 4 stan na dzień r ,45 Średnia w latach ,40 Biorąc pod uwagę liczbę nauczycieli szkół proporcja pedagogów do liczby wychowanków w latach wyraża się w stosunku 0,40 pracownika na 1 ucznia. W okresie od roku w szkołach prowadzonych w zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich średnia liczba etatów nauczycieli wahała się od 8,26 do 22,86, na średnią liczbę uczniów od 23,01 do 76,78 w placówce. L.p 1 Rok (Stan na koniec roku) Łączna liczba szkół wychowanków etatów nauczycieli szkół /SP, Gimnazjum, ZSZ Stan zatrudnienia etatów kadry pedagogicznej w stosunku do liczby wychowanków ,86 0, ,18 0, ,43 0,36 4 stan na dzień r ,12 0,37 Średnia w latach ,90 0,34

6 Obowiązujące obecnie przepisy prawa, tj. rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 17 października 2001 r. w sprawie zakładów poprawczych i schronisk dla nieletnich (Dz. U. z 2001 r. Nr 124, poz. 1359, z późn. zm.) oraz przepisy oświatowe, precyzyjnie wyznaczają strukturę organizacyjną zakładów poprawczych i schronisk dla nieletnich. Zgodnie z przytoczonym powyżej rozporządzeniem obowiązkowymi jednostkami organizacyjnymi zakładu poprawczego/schroniska dla nieletnich są: internat, szkoła lub szkoły, warsztaty szkolne, zespół diagnostyczno-korekcyjny/zespól diagnostyczny i inne działy zapewniające realizację zadań zakładu (hostel). W związku z tym finansowanie placówek obejmuje całościowo wszystkie te działy. W zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich nauczyciele szkół zatrudniani są również jako wychowawcy w internacie. Średnie zatrudnienie pedagogów i pracowników niepedagogicznych w latach w zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich, w tym również zatrudnionych w szkołach kształtowało się następująco: Przeciętne zatrudnienie Przeciętne wynagrodzenie Wyszczególnienie (etaty) pracownicy pedagodzy niepedagogiczni pedagodzy ( zł) pracownicy niepedagogiczni Rok (wykonanie) Rok (wykonanie) Rok (wykonanie) Rok * (planowane) *Jest to liczba etatów zaplanowana na dany rok kalendarzowy, po jego zakończeniu będzie można wskazać faktyczne wykonanie jak to ma miejsce w danych za lata 2011, 2012, Średnie wynagrodzenie pedagogów zatrudnionych w zakałach poprawczych i schroniskach dla nieletnich z podziałem na odpowiedni stopień awansu zawodowego przedstawia się następująco: /w zł/ Wyszczególnienie Nauczyciel stażysta Nauczyciel kontraktowy Nauczyciel mianowany Nauczyciel dyplomowany

7 Rok Rok Rok Wydatki na funkcjonowanie zakładów poprawczych i schronisk dla nieletnich ponoszone są w ramach dwóch rozdziałów, tj Inne formy kształcenia osobno niewymienione oraz Zakłady dla nieletnich. W ramach rozdziału uwzględniane są przede wszystkim wydatki związane z wynagrodzeniami pedagogów zatrudnionych w zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich oraz przysługujących im świadczeniach. W tabeli poniżej zostały przedstawione wydatki poniesione w ramach rozdziału Inne formy kształcenia osobno niewymienione na funkcjonowanie zakładów poprawczych i schronisk dla nieletnich, w tym szkół: /tys. zł/ Wyszczególnienie Wykonanie Wykonanie Wykonanie Plan wydatków wydatków wydatków wydatków świadczenia na rzecz osób fizycznych wynagrodzenia osobowe i pochodne pozostałe wydatki bieżące Razem W ramach rozdziału Zakłady dla Nieletnich uwzględniane są wydatki zabezpieczające bieżące funkcjonowanie zakładów poprawczych i schronisk dla nieletnich, w tym szkół. Wyszczególnienie Wykonanie wydatków Wykonanie wydatków Wykonanie wydatków Plan wydatków świadczenia na rzecz osób fizycznych wynagrodzenia osobowe i pochodne

8 pozostałe wydatki bieżące wydatki majątkowe Razem W zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich pozostałe wydatki bieżące związane są przede wszystkim z zabezpieczeniem odpowiednich warunków utrzymania dla wychowanków zakładów poprawczych i schronisk dla nieletnich. Wydatki przeznaczone są na zakup materiałów i wyposażenia; zakup odzieży, obuwia, bielizny, żywności, leków i materiałów medycznych, książek, i pomocy naukowych; remonty; media, opłaty telefoniczne i pocztowe. Mając powyższe na względzie uprzejmie informuję, że w Ministerstwie Sprawiedliwości nie są gromadzone dane dotyczące zadań edukacyjnych i wychowawczych stricte realizowanych w szkołach, gdyż są one nierozłączna częścią działem każdego z zakładów poprawczych i schronisk dla nieletnich i zadania te są finansowane w placówce jako całości.