Pani Bogusława Bartczak Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Bodzanowie ul. Bankowa Bodzanów

Transkrypt

1 Warszawa, 13 listopada 2015 r. WOJEWODA MAZOWIECKI WPS-P KO Pani Bogusława Bartczak Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Bodzanowie ul. Bankowa Bodzanów WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art. 28 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i administracji rządowej w województwie (Dz. U. z 2015 r. poz. 525), w związku z art. 6 ust. 4 pkt 4 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o kontroli w administracji rządowej (Dz. U. Nr 185, poz. 1092), w dniach 22 i 23 września 2015 r. oraz 25 września 2015 r., pracownicy Oddziału Polityki Społecznej w Delegaturze Placówce Zamiejscowej w Płocku Wydziału Polityki Społecznej Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego w Warszawie: Pani Anna Gościniak starszy inspektor i Pan Krzysztof Ogieniewski inspektor wojewódzki, przeprowadzili kontrolę problemową w trybie zwykłym w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Bodzanowie. Tematem kontroli był sposób organizacji oraz realizacji przez gminę zadań zleconych z zakresu administracji rządowej wynikających z ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2015 r., poz.114) w przedmiocie ustalania uprawnień do świadczenia pielęgnacyjnego. Kontrolą objęto okres od 1 czerwca 2013 r. do dnia kontroli. Niniejszym przekazuję Pani wystąpienie pokontrolne. Wojewoda mazowiecki pozytywnie z nieprawidłowościami ocenił sposób wykonywania przez gminę zadań zleconych z zakresu administracji rządowej wynikający z ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2013 r., poz z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, w zakresie organizacji realizacji zadania oraz pozytywnie z nieprawidłowościami ocenił prawidłowość ustalania uprawnień do świadczenia pielęgnacyjnego i jego wypłacania.

2 Podstawę prawną działania ośrodka stanowił statut przyjęty uchwałą Nr 198/XXVIII/09 Rady Gminy Bodzanów z 30 czerwca 2009 r. w sprawie przyjęcia Statutu Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Bodzanowie wraz z późniejszymi zmianami. Wewnętrzne zasady działania oraz organizację kontrolowanej jednostki określał regulamin organizacyjny Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Bodzanowie wprowadzony zarządzeniem nr 1/2009 kierownika Ośrodka Pomocy Społecznej w Bodzanowie z dnia 30 lipca 2009 r. Stwierdzono, że w wymienionym wyżej zarządzeniu, jako podstawę wprowadzenia regulaminu organizacyjnego ośrodka podano przepis statutu GOPS w Bodzanowie, który nie dotyczy kwestii związanych z regulaminem. Ustalono, że w okresie objętym kontrolą realizacją zadań wynikających z ustawy zajmowała się pani kierownik oraz inspektor ds. świadczeń rodzinnych - pani Mirosława Żaglewska. Ośrodek posiadał własną instrukcję kancelaryjną i jednolity rzeczowy wykaz akt wprowadzone zarządzeniem nr 2/2012 z 30 grudnia 2012 r. kierownika GOPS w Bodzanowie. Ustalono, że do obsługi wykonywania zadań określonych w ustawie ośrodek wykorzystywał system teleinformatyczny firmy TOP-TEAM zapewniający m.in. rejestrację wniosków o świadczenia wraz z załącznikami, wprowadzenie niezbędnych danych o wnioskodawcach i członkach rodziny, zapisywanie informacji o sposobie rozpatrzenia wniosków o świadczenia, monitorowanie każdego z etapów postępowania administracyjnego. W ośrodku nie prowadzono odrębnych, papierowych rejestrów i spisów spraw. W aktach świadczeniobiorców znajdowały się metryki spraw. 1. Organizacja realizacji zadania. Ustalono, że w okresie objętym kontrolą wójt gminy Bodzanów dwukrotnie udzielił pani upoważnienia: na okres od r. do r. do wydawania i podpisywania decyzji administracyjnych w indywidualnych sprawach z zakresu świadczeń rodzinnych należących do właściwości gminy, a następnie od r. do prowadzenia postępowań w sprawie świadczeń rodzinnych oraz wydawania i podpisywania decyzji administracyjnych z zakresu świadczeń rodzinnych należących do właściwości gminy. Ponadto wójt gminy Bodzanów na pani wniosek upoważnił od r. panią Mirosławę Żaglewską inspektora ds. świadczeń rodzinnych do prowadzenia postępowań w sprawie świadczeń rodzinnych. W okresie do 20 września 2015 r. zarówno pani kierownik jak i pani Mirosławy Żaglewskiej nie upoważniono do prowadzenia postępowania w zakresie świadczeń rodzinnych. Stwierdzono, że w upoważnieniach z r. błędnie wskazano przepisy ustawy mające stanowić podstawę ich udzielenia. Powołane w postawie prawnej artykuły 8b oraz art. 12 ust. 1 nie występują w ustawie. Stosownie do zapisów zawartych w regulaminie organizacyjnym Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Bodzanowie utworzono dział świadczeń rodzinnych i funduszu alimentacyjnego, co jest zgodne z postanowieniami art. 20 ust. 4 ustawy. 2. Prawidłowość ustalania uprawnień do świadczenia pielęgnacyjnego i jego wypłacania. W okresie od 1 czerwca 2013 r. do dnia kontroli ogółem wydano 63 decyzje administracyjne, w tym 38 decyzji w sprawie przyznania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego, 22 decyzje w sprawie zmiany decyzji ustalającej prawo do świadczenia pielęgnacyjnego w zakresie jego wysokości oraz 3 decyzje w sprawie utraty prawa do świadczenia pielęgnacyjnego. Badaniu poddano akta 31 spraw wszczętych na podstawie wniosków złożonych przez osoby ubiegające się o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego i zakończonych wydaniem decyzji administracyjnych w sprawie przyznania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego oraz 14 decyzji administracyjnych w sprawie zmiany decyzji ustalającej prawo do świadczenia pielęgnacyjnego w zakresie wysokości tego świadczenia. Badane decyzje były ostateczne. Wszystkie decyzje zostały 2

3 wydane przez panią kierownik, zgodnie z treścią upoważnienia udzielonego przez wójta gminy Bodzanów. Stwierdzono, że we wszystkich 31 kontrolowanych przypadkach, postępowanie wszczęto na podstawie prawidłowo wypełnionego wniosku o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego, zgodnego z wzorem określonym w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 3 stycznia 2013 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o świadczenia rodzinne (Dz. U. z 2013 r. poz. 3). Do wniosku załączono odpowiednie dokumenty, o których mowa w 8 ust. 2 ww. rozporządzenia. W 5 przypadkach osoby ubiegające się o przyznanie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego będące małżonkami rolników, do wniosku o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego załączyły stosowne oświadczenie, zgodne z wymogami zawartymi w art. 17b ust. 2 ustawy. Wszystkie poddane analizie decyzje administracyjne w sprawie przyznania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego oraz decyzje administracyjne w sprawie zmiany decyzji ustalającej prawo do świadczenia pielęgnacyjnego wydano w terminie nie dłuższym niż 30 dni odpowiednio od daty złożenia wniosku o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego lub od daty wszczęcia postępowania z urzędu. Decyzje w sprawie ustalenia prawa do świadczenia pielęgnacyjnego wydawano niezwłocznie po zgromadzeniu wymaganych dokumentów i doręczono zgodnie z wymogami określonymi w art k.p.a. Ustalono, że we wszystkich poddanych kontroli przypadkach prawo do świadczenia pielęgnacyjnego przyznano osobom, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 1 ustawy, tj. matce albo ojcu osoby wymagającej opieki. We wszystkich przypadkach osoby wymagające opieki spełniały wymogi określone w art. 17 ust. 1b ustawy oraz legitymowały się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności lub orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji, konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji. Stwierdzono, że w 30 przypadkach prawo do świadczenia pielęgnacyjnego przyznano za pełne miesiące, w tym: - w 9 przypadkach od miesiąca, w którym wpłynął wniosek o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego, - w 8 przypadkach od miesiąca, w którym złożono wniosek o ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności, - w 13 przypadkach od 1 lipca 2013 r. na podstawie uprzednio złożonych wniosków w związku z wygaśnięciem z mocy prawa uprawnień do świadczenia pielęgnacyjnego na mocy art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U r. poz. 1548). W jednym przypadku świadczenie przyznano za niepełny miesiąc począwszy od dnia następującego po dniu, w którym rozwiązano umowę o pracę z osobą uprawnioną do świadczenia pielęgnacyjnego. W 30 sprawach prawo do świadczenia pielęgnacyjnego przyznano zgodnie z postanowieniami art. 24 ust. 2 oraz ust. 4 ustawy o świadczeniach rodzinnych, z tego: - na czas określony tj. do końca miesiąca, w którym upływa termin ważności orzeczenia o niepełnosprawności lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności - w 28 przypadkach, - na czas nieokreślony w związku z wydaniem bezterminowego orzeczenia o stopniu niepełnosprawności - w 2 przypadkach. W jednym przypadku, w postępowaniu zakończonym wydaniem decyzji administracyjnej znak: GOPS/SP/4246/4243/43/2014 z dnia r. - prawo do świadczenia pielęgnacyjnego przyznano z naruszeniem postanowień art. 24 ust. 4. W decyzji orzeczono, że termin zakończenia 3

4 pobierania świadczeń upływa z dniem r., natomiast z terminu ważności orzeczenia wynika, że prawo do świadczenia powinno przysługiwać do r. Za stwierdzoną powyżej nieprawidłowość odpowiedzialna jest pani kierownik. Wysokość świadczenia pielęgnacyjnego określono w kwocie wskazanej w: - art. 1 ustawy z dnia 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz niektórych ustaw (Dz. U. z 2012 r. poz. 1548) - w 4 przypadkach, - w art. 1 ustawy z dnia 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz niektórych ustaw (Dz. U. z 2012 r. poz. 1548) i art. 2 ustawy z dnia 24 kwietnia 2014 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2014 r. poz. 559) w 16 przypadkach, - art. 2 ustawy z dnia 24 kwietnia 2014 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2014 r. poz. 559) w 11 przypadkach. We wszystkich 14 przypadkach poddane kontroli decyzje administracyjne w sprawie zmiany decyzji ustalającej prawo do świadczenia pielęgnacyjnego w zakresie zmiany wysokości świadczenia wydano po wejściu w życie ustawy z dnia 24 kwietnia 2014 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2014 r. poz. 559). W decyzjach administracyjnych w sprawie przyznania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego jako formę wypłaty świadczeń wskazano przelew na uprzednio wskazane przez osobę uprawnioną konto bankowe lub wypłatę w kasie banku spółdzielczego. W decyzjach podano terminy wypłaty świadczeń. Stwierdzono, że wszystkie poddane kontroli decyzje administracyjne w sprawie ustalenia prawa do świadczenia pielęgnacyjnego nie zawierały uzasadnienia prawnego i faktycznego. Za powyższe nieprawidłowości odpowiedzialność ponosi pani kierownik. Przeprowadzona kontrola wykazała, że we wszystkich decyzjach administracyjnych w sprawie zmiany decyzji ustalającej prawo do świadczenia pielęgnacyjnego w zakresie wysokości świadczenia, w podstawie prawnej decyzji nie wymieniono art. 2 ustawy o zmianie ustawy z dnia 24 kwietnia 2014 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2014 r. poz. 559). Za powyższe uchybienie odpowiedzialność ponosi pani kierownik. Poza tym ww. decyzje administracyjne spełniały wymogi określone w art. 107 Kpa. W zakresie obowiązku opłacania przez organ właściwy składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe analizie poddano dokumentację zawartą w aktach 31 spraw osób, którym w okresie objętym kontrolą przyznano prawo do świadczenia pielęgnacyjnego. W 27 przypadkach osoby uprawnione do świadczenia pielęgnacyjnego złożyły oświadczenie, że nie są zgłoszone do ubezpieczenia emerytalno-rentowego. Stwierdzono, że w 25 przypadkach na podstawie informacji uzyskanych od ZUS ustalono okres niezbędny do uzyskania przez osobę sprawująca opiekę 25-letniego okresu ubezpieczenia (składkowego i nieskładkowego), z zastrzeżeniem art. 87 ust. 1b ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 748). W pozostałych 2 przypadkach nie ustalono ww. okresu ubezpieczenia, przy czym w pierwszym przypadku 15 lipca 2015 r. złożono wniosek do ZUS o ustalenie okresu ubezpieczenia, a w drugim przypadku nie złożono jeszcze wniosku, ponieważ osoba uprawniona do świadczenia pielęgnacyjnego urodziła się w 1989 r. i nie mogła osiągnąć wymaganego okresu ubezpieczenia. W 4 przypadkach osoby uprawnione do świadczeń pielęgnacyjnych złożyły oświadczenie, że podlegają ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu z innego tytułu oraz dołączyły kopie imiennych raportów miesięcznych potwierdzających odprowadzanie za te osoby składek na ubezpieczenie społeczne, w związku z czym organ nie opłacał za nie składek. W oparciu o analizę dokumentacji zawartej w aktach spraw osób uprawnionych do świadczenia pielęgnacyjnego stwierdzono, że w 27 przypadkach opłacano składkę 4

5 na ubezpieczenie emerytalne i rentowe za osoby, które złożyły oświadczenie o niepodleganiu ubezpieczeniu z innego tytułu. We wszystkich poddanych kontroli 31 sprawach osoby uprawnione do świadczenia pielęgnacyjnego złożyły stosowne oświadczenie o podleganiu lub niepodleganiu ubezpieczeniu zdrowotnemu. W 4 przypadkach osoby pobierające świadczenie pielęgnacyjne złożyły oświadczenie o niepodleganiu ubezpieczeniu zdrowotnemu z innego tytułu, a w pozostałych 27 przypadkach oświadczyły, że podlegają ubezpieczeniu zdrowotnemu z innego tytułu. W 4 przypadkach, w których osoby uprawnione do świadczenia pielęgnacyjnego nie podlegały ubezpieczeniu zdrowotnemu z innego tytułu opłacano za nie składkę zdrowotną, po uprzednim zgłoszeniu ich do ubezpieczenia. Przedstawiając powyższe ustalenia i oceny zobowiązuję panią kierownik do realizacji następujących zaleceń pokontrolnych: 1. Zamieszczać w decyzjach administracyjnych w sprawie ustalenia prawa do świadczenia pielęgnacyjnego uzasadnienie faktyczne i prawne wymagane przepisami art i 3 Kodeksu postępowania administracyjnego, a w przypadku odstąpienia od uzasadnienia decyzji, gdy uwzględniono w całości żądanie strony w podstawie prawnej oraz pod rozstrzygnięciem decyzji wskazywać art k.p.a. 2. Wydać postanowienie w trybie przewidzianym w art k.p.a. dotyczące sprostowania terminu zakończenia pobierania świadczenia pielęgnacyjnego w decyzji administracyjnej z r. znak: GOPS/SP/4246/4243/43/2014, 3. Uwzględniać w podstawie prawnej decyzji administracyjnych aktualnie obowiązujące przepisy ustawy, 4. Podjąć działania w celu usunięcia błędów w podstawie prawnej upoważnień udzielonych przez wójta gminny Bodzanów. Jednocześnie zobowiązuję Panią do przekazania do Wydziału Polityki Społecznej Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego w Warszawie pisemnej informacji o sposobie realizacji zaleceń pokontrolnych, a także o podjętych działaniach lub przyczynach ich niepodjęcia, w terminie 30 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego. z up. WOJEWODY MAZOWIECKIEGO Wiesława Kacperek-Biegańska Dyrektor Wydziału Polityki Społecznej Do wiadomości: Pan Jerzy Staniszewski Wójt Gminy Bodzanów 5