Luty 2010 w AwiBazie

Transkrypt

1 Luty 2010 w AwiBazie W lutym cała Polska wciąż musiała borykać się z nie odpuszczającą zimą, jednak w przyrodzie powoli zaczęły zachodzić zmiany zwiastujące powolne nadchodzenie wiosny. Duże ożywienie zapanowało wśród sikor, które przestały odzywać się tylko swoimi głosami kontaktowymi, a zaczęły intensywnie podśpiewywać. Podobne zjawisko wystąpiło m.in. u dzwońców. Ptaki krukowate z kolei rozpoczęły poprawianie zeszłorocznych gniazd lub wznoszenie nowych. Stopniowo pojawiali się również pierwsi wiosenni wędrowcy. W minionym miesiącu użytkownicy AwiBazy wprowadzili do systemu 5311 obserwacji dotyczących 124 gatunków. Podsumowanie tradycyjnie rozpoczynamy od terenów nadwodnych i ptaków blaszkodziobych. Ich najliczniejszym reprezentantem była krzyżówka, która największe stado utworzyła 2.02 na Zb. Wonieść (1040 os.). Pozostali przedstawiciele kaczek pływających byli notowani znacznie rzadziej 8 razy stwierdzono cyraneczki (maksymalnie 7 os. na Sole między Nową Wsią i Bielanami w woj. małopolskim), a tylko po razie krakwa, rożeniec (oba gatunki we Wrocławiu) oraz cyranka (samotny samiec w parku w Pruszkowie). Lutowa obserwacja cyranki to duża ciekawostka, bowiem spędzają one zimę w Afryce w szerokim pasie od Senegalu do Sudanu i powracają do Polski około połowy marca. Wśród kaczek nurkujących nieco zaskakuje brak obserwacji ogorzałek ze śródlądzia wszystkie cztery pochodzą znad morza. Widywano za każdym razem po kilka osobników wyjątkiem był port jachtowy w Łebie, gdzie 7.02 przebywało 15 ptaków. Inny port rybacki w Helu stanowił miejsce jedynej lutowej obserwacji edredonów (9 os ). W gronie kaczek morskich zabrakło w lutym markaczki, natomiast uhle obserwowane w Opolu (przez kilka dni, na Wyspie Bolko lub Kanale Ulgi) oraz w Łazach koło Koszalina (maksymalnie 8 os ). Luty jest miesiącem zdecydowanie krótszym od stycznia, lecz przyniósł dokładnie taką liczbę wypraw, podczas których widywano bielaczki. Najliczniejsze stado odnotowano 4.02 nad warszawskim odcinkiem Wisły w trzech przelatujących grupkach naliczono łącznie 46 osobników. Nurogęś największy z krajowych traczy ponownie osiągnął maksymalną liczebność nad morzem, choć 280 ptaków w porcie w Helu to niewiele w porównaniu ze styczniową chmarą 1500 osobników w porcie we Władysławowie. Trzeci przedstawiciel traczy, szlachar, notowany był sześciokrotnie. Para ptaków trzykrotnie była obserwowana na zbiorniku wyrównawczym Jeziora Czorsztyńskiego (6 i 21.02), 1 samica przebywała na Zbiorniku Czanieckim w woj. śląskim (28.02). Większe grupy dane było oglądać obserwatorom nad morzem w porcie w Helu naliczono 9 osobników, a w Łazach koło Koszalina aż 16 ptaków. Na niezamarzających odcinkach rzek nadal utrzymywały się grupy zimujących łabędzi niemych najliczniejszą taką koncentrację zarejestrowano w Krakowie na Wiśle między Rudawą i Biełuchą, gdzie stwierdzono łącznie 331 ptaków zgrupowanie 250 osobników zaobserwowano na Brdzie w Bydgoszczy. W porównaniu ze styczniem wzrosła liczba obserwacji łabędzi krzykliwych oraz lokalizacji, w których je odnotowano. W styczniu najliczniej gromadziły się w Borach Tucholskich, ale tym razem odnotowano tam maksymalnie 21 osobników 6.02 i nie było to największe skupisko. Najliczniejsze stado łabędzi krzykliwych obserwowano w Dolinie Pilawy na Zalewach Nadarzyckich. Tam przez co najmniej dwa dni ponad 50 łabędzi: i o 5 mniej następnego dnia. Poza żerowaniem ptaki odzywały się swymi donośnymi trąbiącymi głosami, którym zawdzięczają nazwę. Oprócz wymienionych już miejsc gatunek zgłaszano również ze stawów w Grzybnie (1 os ), pól w gm. Sicienko w woj. kujawsko-pomorskim (29 os ), Doliny Baryczy (10 os ), pól w Mścicach koło Koszalina (6 os ) i znad Brdy w miejscowości Janowo- Smukała koło Bydgoszczy (2 os ).

2 Rozmieszczenie obserwacji łabędzi krzykliwych w lutym 2010 Gęsi powroty i przeloty Jedną z oznak powoli nadchodzącej wiosny są wracające na lęgowiska gęgawy. W lutym wprowadzono 16 rekordów tego gatunku wszystkie po Najwięcej ptaków zaobserwowano nad Zbiornikiem Wonieść (83 os ) i w Dolinie Piławy (78 os. tego samego dnia). Spore stado, liczące 52 ptaki, zaobserwowano w Mścicach koło Koszalina. Ruszył przelot gęsi zbożowych. W pierwszej połowie miesiąca zgłaszane obserwacje dotyczyły stad nie przekraczających 20 osobników, jednak po ich liczba znacząco wzrosła. 300 przelatujących ptaków odnotowano nad polami koło Budziszowa w woj. dolnośląskim, a cztery dni później 200 żerujących gęsi udało się zaobserwować w Dolinie Baryczy. 27 i widziano po 80 ptaków nad Średzką Strugą i nad stawami w Grzybnie gęsi zbożowych w trzech kluczach przeleciało nad Zbiornikiem Wonieść. Ciekawe jest, że pomimo sporej liczby obserwacji tego gatunku bardzo mało lutowych doniesień dotyczy gęsi białoczelnych przelatujące osobniki widziane były w Legionowie na Mazowszu, a 18 nad stawami w Grzybnie. Mało błotniaków, pierwsza kania Wciąż utrzymujące się na rzekach koncentracje ptaków wodnych przyciągają zgłodniałe bieliki, które notowano w minionym miesiącu 27 razy. W porównaniu ze styczniem nie stwierdzono aż tylu osobników w rejonie Warszawy ogólnie liczba zarejestrowanych w AwiBazie ptaków spadła od poprzedniego miesiąca, co może być związane ze stopniowym poszukiwaniem przez bieliki miejsc na gniazda i przenoszeniem się na mniej odwiedzane tereny. W lutym odnotowano bardzo niewiele spotkań z zimującymi błotniakami zbożowymi - miały miejsce zaledwie dwa takie przypadki, oba 6.02: jeden w Bogdanach w woj. warmińsko-mazurskim, drugi na kieleckim Janowie. Kilkakrotnie udało się wprowadzić do AwiBazy obserwacje małego sokoła z Dalekiej Północy, czyli drzemlika: 4.02 i widziano go na Wyspie Bolko w Opolu, a na polach koło Budziszowa i przy stopniu wodnym w Dębem na Mazowszu. Podczas 15 wypraw stwierdzono innego północnego gościa myszołowa włochatego. Trzy z nich dotyczą lokalizacji

3 położonych przy wschodniej granicy Polski (okolice oczyszczalni w Białymstoku 4.02, Górniańskie Łąki i Wiszniów 7.02), pozostałe natomiast lokalizacji w zachodniej części kraju. Rozmieszczenie obserwacji myszołowa włochatego w lutym 2010 W lutym odnotowano bardzo wczesną obserwację kani rudej jednego osobnika widziano nad stawami w Grzybnie (w tym regionie zazwyczaj kanie pojawiają się około połowy marca). Wśród nocnych drapieżników najczęściej obserwowano uszatki, które często starały się przezimować w zadrzewieniach blisko ludzkich zabudowań. Niestety części osobników się to nie udało na 18 obserwacji 5 przypadków dotyczyło ptaków martwych. Informacja o nich została przekazana do Leśnego Zakładu Doświadczalnego SGGW w Rogowie, który takie wiadomości gromadzi w celu oceny skali zjawiska i zaplanowania działań, jakie w przyszłości będzie można podjąć dla jej zmniejszenia. Na Podkarpaciu odnotowano dwie obserwacje uszatki błotnej widziano jednego osobnika w lokalizacji Koniówka i Podczerwone, natomiast również jeden osobnik widziany był we wsi Podczerwone. Wśród sów na uwagę zasługuje spotkanie z puszczykiem uralskim tę potężną sowę odnotowano na terenie lokalizacji Zamość Planty Wiosenne powroty W lutym zaczęły powracać z zimowisk pierwsze czajki. Użytkownicy AwiBazy odnotowali je 12 razy, przy czym największa koncentracja, licząca około 1500 osobników, widziana była Dolinie Rowu Polskiego między miejscowościami Gostyń i Pudliszki. Spore stada obserwowano także nad Zbiornikiem Wonieść (191 os ) i na stawami w Grzybnie (120 os.28.02). Wszystkie obserwacje tego gatunku pochodzą z ostatnich dni lutego (najwcześniejsza z 23.02) i dokonywane były najczęściej w zachodniej części kraju.

4 Rozmieszczenie obserwacji czajek w lutym 2010 W drugiej połowie minionego miesiąca mogliśmy cieszyć się również powracającymi żurawiami. Pierwsze ptaki pojawiły się we Wrocławiu 17.02, przy czym mogły to być osobniki z lokalnie zimującej populacji. Na szerszą skalę powroty zaczęto notować od 20.02, kiedy 2 ptaki pojawiły się w Lwówku nad Jeziorem Zgierzynieckim. Tego samego dnia w Przygubieli w województwie lubuskim odnotowano aż 14 os. Jak wynika z prezentowanej mapy, widokiem żurawi w lutym radować mogli się głównie obserwatorzy z Polski zachodniej i północnej mieszkańcy pozostałych regionów musieli jeszcze zaczekać.

5 Rozmieszczenie obserwacji żurawi w lutym 2010 Kolejnym gatunkiem, na widok którego od razu robi się cieplej, jest skowronek. W drugiej połowie lutego ptaki zaczęły pojawiać się w całej Polsce. Początkowo pojawiały się w niewielkich grupkach, jednak wraz z upływem czasu coraz częściej zdarzały się całkiem spore zgrupowania, jak np. to Puszczy Boreckiej, gdzie zaobserwowano 87 os. Patrząc na wykres pokazujący dynamikę przeloty mamy prawo przypuszczać, że w marcu liczba obserwowanych skowronków znacząco wzrośnie.

6 Wykres pokazujący rozmieszczenie obserwacji skowronka w lutym w Przygubieli w województwie lubuskim zaobserwowano pierwszą tegoroczną lerkę. Zima trzyma Mimo sygnałów nadchodzącej wiosny w lutym nadal obserwowano sporo gatunków kojarzonych jeszcze z zimą. W Sadykierzu (pow. Tomaszów Maz.) obserwowano pojedynczą śniegułę, a w dniach w okolicach Czempinia przebywały górniczki (pierwszego dnia 21 os., drugiego 29). Podczas jedenastu wypraw pokazała się bardzo w tym roku skryta jemiołuszka największe stado liczyło 100 ptaków i zostało zarejestrowane w Braniewie. Swoją świetną passę przedłużył jer widziano go aż 66 razy. Najliczniej odnotowano je we wsi Luzino na Pomorzu, gdzie przyleciało 30 ptaków. Ornitologiczne ciekawostki Luty poskąpił nam dużych faunistycznych sensacji w warszawskim parku wilanowskim obserwowano gęś tybetańską bawiącą tam od stycznia. Przykładem innego egzotycznego ptaka blaszkodziobego jest mandarynka, którą widziano 12 razy, przy czym aż 24 osobniki w stołecznym Parku Łazienkowskim. Liczba rekordów dotyczących karolinki jest o połowę mniejsza i w zdecydowanej większości dotyczy pojedynczych osobników wyjątkiem są dwa ptaki w Parku Chrobrego w Lęborku. Z gatunków, które miały możliwość samodzielnie przybyć na teren naszego kraju, warto wspomnieć krzyżodzioba sosnowego os. obserwowano w Ruciance w woj.elbląskim. Antoni Marczewski administrator serwisu