WOJEWÓDZTWA KATOWICKIEGO W 1939 Fi.

Transkrypt

1 WOJEWÓDZKI URZĄD STATYSTYCZNY POSTĘP TECHNICZNY W PRZEM YŚLI WOJEWÓDZTWA KATOWICKIEGO W 1939 Fi. t y ą A Ą2 3/7 KATOWICE ' " 1390 NOYfE WYROBY TOOŻGNE R. WFTCBIYiE: HUTNICTWA METAL0- MASZYNO- PRECY- ELEKTRO- CHEMI- 2ELAZA WYH WYM ZYJNYM TECHN.I CZNYM ELEKTRON. POZOS TAŁE

2 EFEKTYWNO^ WYTiALmOSCI I PRZEMYŚLE USPGL i Mldzl WĘGLOWY m s s s w m m ENERGETYCZNY L... 8 imjsih H 1 HUTNICTWA MASZYNOWY CHEMICZNY L[gjKOSZTY WYNALAZCZOŚCI ROCZNE EFEKTY EKONOMICZNE ZASTOSOWANE PROJEKTY WYNALAZCZE 1989 R. POZOSTTRLE (16.11) Struktura gtfęncua CHEMICZNY (3 ŚRODKOM TRHWS. (3 (42 j8x) MftSZYMOWY (14 j6t) HJTNICTJfl ŻELRZ. (20.21) (~FRZEH?5E~~i

3 JAKOSC PRODUKCJI PRZEMYSŁOWEJ Wyroby oaiaczcne: e ZNAKIEM JAKOŚCI "Q" ZNAKIEM JAKOŚCI "1" WYKORZYSTANIE CZASU PRACY PIECÓW u X czasu talendarzoeg) 0 WIELKIE PIECE 1986 PIECE MARTE- NOWSKIE PIECE ELEKTRY CZNE LUKOWE l988 PIECE ELEKTRY CZNE INDUKCYJNE 1989

4 UWAGI OGÓLNE Opracowanie obejmuje podstawowe dane dotyczące postępu technicznego w przemyśle województwa katowickiego w 1989 r. W części tabelarycznej problematykę postępu technicznego przedstawiono w oparciu o liczbę i wartość nowych i zmodernizowanych wyrobów przemysłowych, zgłoszonych i wdrożonych projektów wynalazczych, zainstalowanych nowoczesnych linii produkcyjnych,centrów obróbczych i robotów przemysłowych,a także zaprezentowano nakłady i efekty ekonomiczne wynalazczości pracowniczej. Dane te uzupełniono danymi charakteryzującymi jakość produkcji przemysłowej oraz dotyczącymi wyposażenia i wskaźników techniczno-ekonomicznych w podstawowych branżach przemysłu województwa>tj. w kopalniach węgla kamiennego, koksowniach, elektrowniach zawodowych oraz w hutnictwie żelaza. Dane liczbowe przedstawiono dla całego przemysłu uspołecznionego łącznie oraz w układzie gałęziowym. r PODSTAWOWE POJĘCIA STOSOWANE W PUBLIKACJI 1. Nowe wyroby Za wyrób nowy uważa się wyrób spełniający nowe funkcje, zaspokajający nowe potrzeby użytkowników lub wyrób zastępujący dotychczas produkowany, oparty na nowym rozwiązaniu. 2. Linia produkcyjna /technologiczna/ automatyczna jest to zestaw maszyn i urządzeń przystosowanych do wykonywania wielu operacji na przedmiocie pracy według kolejności technologicznej, z automatycznym cyklem pracy i automatycznym sterowaniem procesem technologicznym, przy pomocy mechanizmów sterowniczych konwencjonalnych lub elektronicznych /bez sterowania komputerowego/, łącznie z samoczynnym wykonywaniem czynności pomocniczych. 3. Linia produkcyjna sterowana komputerem charakteryzuje się wyżej przedstawionymi cechami z uwzględnieniem kompleksowego programowania i sterowania komputerem przebiegu operacji na przedmiocie pracy.

5 4. Centra obróbcze są to maszyny lub urządzenia automatyczne p stosowane do wykonywania wielu operacji na konkretnym przedmio pracy, a sterowanie nimi jest zaprogramowane. 5. Roboty przemysłowe są to urządzenia stanowiące zestaw przeprogramowanych manipulatorów i urządzeń sterujących, służące do wykonywania w procesie produkcyjnym funkcji ruchowych, dysponujące możliwością swobodnego programowania zmian pozycji i kolejności operacji roboczych według jednej lub kilku osi ruchu i/lub poruszania się po zadanej trajektorii przy przemieszczaniu produkcji i/lub technologicznego oprzyrządowania. UWAGI ANALITYCZNE NOWE WYROBY I WYROBY ZMODERNIZOWANE Przedsiębiorstwa i zakłady przemysłowe w 1989 r. uruchomiły produkcję 439 nowych wyrobów, których łączna wartość sprzedaży wynosiła min zł. Wartość sprzedaży wyrobów zmodernizowanych wynosiła min zł. Struktura gałęziowa wskazuje, że modernizacja wyrobów nie przebiegała równomiernie, a główna myśl techniczna ukierunkowana była na unowocześnienie maszyn i urządzeń. Prawie wcale nie unowocześnia się wyrobów przemysłu spożywczego i znajduje to odzwierciedlenie na tradycyjnym rynku. Odbiciem potrzeb tego rynku są również działania zmierzające do unowocześniania wyrobów przemysłu elektrotechnicznego i elektronicznego a także wyrobów przemysłu chemicznego. W stosunku do 1988 r. nastąpił regres w zakresie wprowadzania na rynek nowoczesnych wyrobów /spadek o 20,2%/, a szczególnie w przemyśle precyzyjnym /o 59,8%/. Sytuacja ta jest pochodną ogólnie znanej kondycji finansowej przedsiębiorstw i zmniejszenia nakładów na modernizację wyrobów.

6 6 W województwie katowickim najwięcej nowych wyrobów wprowadziły niżej wymienione jednostki produkcyjne: w hutnictwie żelaza: - Huta "Batory" w Chorzowie - 7 wyrobów o wartości sprzedaży 447 min zł - Przedsiębiorstwo Innowacyjno-Produkcyjne "Intechmat" w Gliwicach - 7 wyrobów o wartości 284 min zł, - Huta "Pokój" w Rudzie ŚLąskiej - 5 wyrobów o wartości sprzedaży 5504 min z ł t w przemyśle maszynowym:, - Fabryka Zmechanizowanych Obudów ścianowych "Fazds" w Tarnowskich Górach - 21 wyrobów o wartości sprzedaży min zł, - Fabryka Sprzętu i Narzędzi Górniczych w Katowicach - 18 wyrobów o wartości sprzedaży 120 min zł, - Fabryka Maszyn Górniczych "Powen" w Zabrzu - 10 wyrobów o wartości sprzedaży 9157 min zł, w przemyśle precyzyjnym: # - Centralne Zakłady Automatyzacji Hutnictwa "CZAH" w Katowicach - / 12 wyrobów o wartości sprzedaży 74 min zł, - Zakłady Urządzeń Automatyki Przemysłowej "Mera-Zuap" w Sosnowcu - 6 wyrobów o wartości sprzedaży 282 min zł, w przemyśle elektrotechnicznym i elektronicznym: - Fabryka Podzespołów Elektrotechnicznych "Ema-Elektrocarbon" w Tarnowskich Górach - 26 wyrobów o wartości sprzedaży 3249 min zł; - Południowe Zakłady Przemysłu Elektrotechnicznego "Polam-Kontakt" w Czechowicach-Dziedzicach - 11 wyrobów o wartości sprzedaży 176mln z3 i w przemyśle chemicznym; - Zakłady Tworzyw Sztucznych "Nitron-Erg" w Krupskim Młynie - 10 wyrobów o wartości sprzedaży 5099 min zł, - Przedsiębiorstwo Przemysłowo-Handlowe "Polskie Odczynniki Chemiczne" w Gliwicach - 9 wyrobów o wartości sprzedaży 2352 min zł. \

7 7 PROJEKTY WYNALAZCZE W przemyśle uspołecznionym w 1989 r. zgłoszono projektów wynalazczych, z czego 13,900-89,5% przyjęto do stosowania, a ,6% zastosowano w procesie produkcyjnym. Struktura gałęziowa projektów wynalazczych wskazuje, że 39,7% projektów zgłoszono w przemyśle węglowym, 17,1% w hutnictwie żelaza i 15,2% w przemyśle maszynowym. W 1989 r. koszty wynalazczości w wysokości 31,2 mld zł zwróciły się w ciągu tego roku 4-krotnie. W przemyśle szklarskim uzyskane efekty ekonomiczne z wynalazczości pracowniczej 10-krotnie przekroczyły koszty, a 8-krotnie w przemyśle maszynowym i drzewnym. Na koniec 1989 r. zainstalowanych było w przemyśle województwa: 314 automatycznych linii produkcyjnych 34 sterowane komputerem linie produkcyjne 69 centrów obróbczych 39 robotów przemysłowych 162 komputery, minikomputery i mikrokomputery do sterowania i regulacji procesami technologicznymi. / Dorobek w 1989 r. był w przemyśle uspołecznionym województwa skromniejszy niż w latach poprzednich i niewspółmiernie niższy w stosunku do potrzeb.

8 8 Tabl. 1. WYROBY NOWE I ZMODERNIZOWANE W 1989 R GAŁĘZIE WYROBÓW liczba Nowe wyroby wartość sprzedaży w min zł Wartość sprzedaży wyrobów zm dernizowanych w min OGÓŁEM V. Paliwa Wyroby hutnictwa żelaza Wyroby przemysłu metali nieżelaznych Wyroby przemysłu metalowego Maszyny i urządzenia Wyroby przemysłu precyzyjnego środki transportu Wyroby przemysłu elektrotechnicznego i elektronicznego V. Wyroby przemysłu chemicznego Materiały budowlane Wyroby przemysłu spożywczego - t 1 Wyroby przemysłowe pozostałe

9 9 Tabl. 2. PROJEKTY WYNALAZCZE W 1989 R. GAŁĘZIE PRZEMYŚLU zgłoszone \ Projekty wynalazcze przyjęte do stosowania zastosowane Osoby, k tóre zgłosił projekt wynalaz cze OGÓŁEM Przemysł: węglowy paliw energetyczny hutnictwa żelaza metali nieżelaznych metalowy maszynowy precyzyjny środków transportu elektrotechniczny i elektroniczny chemiczny materiałów budowlanych szklarski ceramiki szlachetnej drzewny papierniczy włókienniczy odzieżowy skórzany spożywczy paszowy i utylizacyjny poligraficzny pozostałe branże przemysłu A

10 10 Tabl. 3. NOWOCZESNE URZĄDZENIA ZAINSTALOWANE W Stan w dniu 31 XII 1989 R. GAŁĘZIE PRZEMYŚLU Linie produkcyjne Komputery minikomputery i mikrokomputery do sterowania i regulacji procesami technologicznymi automatyczne sterowane komputerami Centra obróbcze Roboty przemysłowe OGÓŁEM J w tym przemysł: węglowy paliw i energetyczny hutnictwa żelaza metali nieżelaznych metalowy maszynowy precyzyjny środków transportu elektrotechniczny i elektroniczny chemiczny materiałów budowlanych szklarski ceramiki szlachetnej drzewny papierniczy odzieżowy skórzany /' - spożywczy paszowy i utylizacyjny poligraficzny

11 11 Tabl. 4. EFEKTYWNOŚĆ WYNALAZCZOŚCI W PRZEMYŚLE USPOŁECZNIONYM W 1989 R. GAŁĘZIE PRZEMYŚLU Koszty wynalazczości " 7 w min zł Roczne efekty ekonomiczne uzyskane w wyniku stosowania projektów wynalazczych Efekty eki nomiczne przypadające na 1 zł poniesionyci kosztów w zł OGÓŁEM , ,9 4 w tym przemysł: węglowy ,3 4 paliw... S ,2 3 energetyczny ,1 4 hutnictwa żelaza ,8 7 metali nieżelaznych ,8 6 metalowy ,0 5 maszynowy ,1 8 precyzyjny ,4 6 środków transportu ,7 6 elektrotechniczny i elektroniczny ,1 5 chemiczny.' ,9 7 materiałów budowlanych ,3 7 szklarski ,1 10 ceramiki szlachetnej , , ,1 3 włókienniczy ,1 6 odzieżowy skórzany ,6 7 spożywczy ,8 5 paszowy i utylizacyjny ,4 5 poligraficzny ,4 5 pozostałe branże przemysłu ,1 5

12 12 Tabl. 5. JAKOŚĆ PRODUKCJI PRZEMYSŁOWEJ WYSZCZEGÓLNIENIE a - kraj b - województwo c - udział województwa w kraju w \ Wyroby oznaczone znakami jakości /stan na koniec okresu sprawozdawczego/... a / b c 16,6 14,5 13,2 znakiem jakości "Q"... a b, c 13,3 10,4 11,8 znakiem jakości "1"... a b c 17,0 15,0 13,4 Udział wartości produkcji sprzedanej wyrobów oznaczonych znakami jakości. "Q" i "1" w ogólnej wartości produkcji 'sprzedanej w \ a 3,5 *,3 5,0 b 1,7 1,9 2,3 Udział warości produkcji sprzedanej w stosunku do której uznano reklamacje jakościowe w ogólnej wartości produkcji sprze- i 1,3 l,^ 1,2 b 2,5 1,4 0,4 i Udział strat producentów z tytułu nieodpowiedniej jakości produkcji w wartości produkcji sprzedanej ogółem w %... a 0,74 0,63 0,43 b 0,94 0,78 0,71 é

13 Tabl. 6. WYPOSAŻENIE I WSKAŹNIKI TECHNICZNE W WAŻNIEJSZYCH BRANŻACH PRZEMYŚLU WYSZCZEGÓLNIENIE KOPALNIE WĘGLA KAMIENNEGO Kopalnie głębinowe /stan w dniu 31 XII/ / Wydobycie węgla w min ton 188,4 189,1 189,1 173,4 Przeciętne zatrudnienie w tym zatrudnienie na dole Węgiel urobiony i wybrany na ścianach w ciągu 1 ma szynodnia/ z produkcją kombajnu w tonach Liczba zainstalowanych obudów zmechanizowanych w przodkach wybierkowych /stan w dniu 31 XII/ KOKSOWNIE Baterie koksownicze /stan w dniu 31 XII/ Produkcja koksu w tys. ton Wykorzystanie kalendarzowego czasu pracy baterii koksowniczych w \... 92,2 92,2 93,7 92,8 ELEKTROWNIE ZAWODOWE Elektrownie zawodowe /stan w dniu 31 XII/ Produkcja energii elektrycznej w elektrowniach w GW-h Moc zainstalowani w elektrowniach zawodowych /stan w dniu 31 XII/ w MW ,2 i 6556,2 6556,2 6531,0 HUTY ŻELAZA Huty żelaza /stan w dniu 31 XII/

14 .14 Tabl. 6. WYPOSAŻENIE I WSKAŹNIKI TECHNICZNE W WAŻNIEJSZYCH BRANŻACH PRZE WYŚLIJ /dok./ WYSZCZEGÓLNIENIE Wielkie piece Piece /stan w dniu 31 XII/ Produkcja surówki i żelazostopów wielkopiecowych w tys. ton Produkcja surówki /w przeliczeniu na surówkę przeróbczą/ na 1 robotnika grupy przemysłowej zatrudnionego w wydziale wielkich pieców w tonach \ Wykorzystanie kalendarzowego czasu pracy wielkich pieców w!ó... 77,5 69,6 66,7 73,4 Piece Martenowskie Piece /stan w dniu 31 XII/ Produkcja stali z pieców martenowskich w tys. ton Wykorzystanie kalendarzowego czasu pracy pieców w %.. 80,2 83,3 80,4 72,9 Produkcjo stali z pieców martenowskich na 1 robotnika grupy przemysłowej zatrudnionego w stalowniach martenowskich w tonach Piece elektryczne Piece /stan w dniu 31 XII/ łukowe indukcyjne... Produkcja stali z pieców elektrycznych w tys. ton Wykorzystanie kalendarzowego czasu pracy pieców w \ łukowych... indukcyjnych ,3 49, ,5 48, ,6 42, ,1 41,7 Produkcja stali z pieców elektrycznych na 1 robotnika grupy przemysłowej zatrudnionego w stalowniach elektrycznych w tonach / *» 5 ^ 0 0 a/ Bez Polsko-Węgierskiej Górniczej Spółki Akcyjnej "Hali!x. WUS Katowice, zam. "W O190 bc A ^