Sytuacja na rynku pracy w sektorze rolno-spożywczym w województwie łódzkim - analizy i prognozy w perspektywie do roku 2035

Transkrypt

1 Sytuacja na rynku pracy w sektorze rolno-spożywczym w województwie łódzkim - analizy i prognozy w perspektywie do roku 2035 Krzysztof Kwaśniewski Instytut Nauk Społeczno-Ekonomicznych kwiecień

2 Plan prezentacji Metodologia prognoz Popyt na pracę Bezrobocie Wynagrodzenia Rynek edukacyjny 2

3 Metodologia prognoz Metody prognozowania VAR VEqCM ARIMA, ARIMAX Ultrakrótkie szeregi czasowe System badań i prognoz Region-Stat System bilansujących się wskaźników Prognozy 3

4 Grupy zawodów reprezentujących na rynku pracy sektor rolno-spożywczy (na postawie KZiS 2010) Kierownicy produkcji w rolnictwie, leśnictwie i rybołówstwie Specjaliści w zakresie rolnictwa, leśnictwa oraz inżynierowie, mechanicy, chemicy i pokrewni Technicy mechanicy oraz mistrzowie produkcji w przemyśle przetwórczym Technicy rolnictwa, leśnictwa i pokrewni Technicy technologii żywności Mechanicy maszyn i urządzeń rolniczych i przemysłowych Rolnicy w przetwórstwie spożywczym i pokrewni Operatorzy maszyn i urządzeń do produkcji wyrobów spożywczych i pokrewni Operatorzy wolnobieżnych maszyn rolniczych i leśnych Robotnicy pomocniczy w rolnictwie, leśnictwie i rybołówstwie Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy, rybacy Robotnicy przy pracach prostych w przemyśle 4

5 5 Prognozy popytu na pracę

6 Zatrudnienie w sektorze rolno-spożywczym w woj. łódzkim (tys. osób) 105,2 90,6 W roku 2035 zatrudnienie w sektorze spodziewane jest na poziomie o ok. 14% niższym niż w roku ,0 44,3 ogółem kobiety Udział kobiet wśród pracujących w sektorze rolno-spożywczym w 2035 r. powinien wynieść niecałe 49% Udział pracujących w sektorze rolno-spożywczym wśród pracujących ogółem w woj. łódzkim 12,01% W perspektywie do 2035 roku należy oczekiwać systematycznego wzrostu udziału sektora rolno-spożywczego w łącznej liczbie pracujących w Łódzkiem 11,27% 11,23% 11,23% 11,30% 11,39% 11,48%

7 Odsetek pracujących w sektorze rolno-spożywczym w łącznej liczbie pracujących w poszczególnych podregionach województwa łódzkiego (w 2011 r. oraz ich zmiana w latach ) Udział w 2011 r. Zmiana udziału w latach % - 20% skierniewicki p.p p.p. skierniewicki 20% - 26% 26% - 28% łódzki 0.00 p.p p.p p.p p.p. łódzki Łódź Łódź sieradzki sieradzki piotrkowski piotrkowski 7

8 Udziały grup zawodów wśród pracujących w sektorze rolno-spożywczym w 2035 roku 6,64% 4,76% 3,96% 2,18% 0,41% Robotnicy pomocniczy w rolnictwie, leśnictwie i rybołówstwie Technicy rolnictwa, leśnictwa i pokrewni 7,79% 7,90% 20,08% 13,97% Robotnicy przy pracach prostych w przemyśle Rolnicy w przetwórstwie spożywczym i pokrewni Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy, rybacy 8,56% 11,47% 12,28% Technicy mechanicy oraz mistrzowie produkcji w przemyśle przetwórczym Kierownicy produkcji w rolnictwie, leśnictwie i rybołówstwie Operatorzy wolnobieżnych maszyn rolniczych i leśnych Mechanicy maszyn i urządzeń rolniczych i przemysłowych Najliczniej reprezentowaną na rynku pracy w woj. łódzkim grupą zawodów z sektora rolno-spożywczego w okresie prognozy pozostaną robotnicy pomocniczy Operatorzy maszyn i urządzeń do produkcji wyrobów spożywczych i pokrewni Kierownicy produkcji w rolnictwie, leśnictwie i rybołówstwie Technicy technologii żywności 8

9 Udział kobiet wśród pracujących w sektorze rolno-spożywczym w podregionach woj. łódzkiego Udział w 2035 r. 38% - 49% 49% - 53% 53% - 54% skierniewicki łódzki W 2035 roku najwyższy poziom feminizacji sektora rolno-spożywczego, powinien mieć miejsce w podregionie sieradzkim (53,47% kobiet). sieradzki Łódź We wszystkich podregionach spodziewany jest spadek udziału kobiet wśród pracujących w sektorze. piotrkowski Najsilniejszy spadek udziału kobiet prognozowany jest w podregionie piotrkowskim (o 0,75 pkt. proc.) 9

10 Liczba wolnych miejsc pracy Udział wolnych miejsc pracy w sektorze w podregionach wśród łącznej liczby ofert pracy w województwie w 2035 r podregion skierniewicki 19,97% podregion sieradzki podregion piotrkowski 15,49% 14,46% Do roku 2035 spodziewany jest powolny spadek liczby zgłaszanych ofert pracy w sektorze m. Łódź 17,49% Blisko 1/3 ofert pracy w sektorze powinna pochodzić z podregionu łódzkiego podregion łódzki 32,59% 10

11 11 Prognozy liczby bezrobotnych

12 Liczba bezrobotnych w sektorze rolno-spożywczym w województwie (tys. osób) oraz udział kobiet (%) Udziały podregionów w liczbie bezrobotnych w sektorze w województwie 40 44% ,53% 15,9 39,51% 12, liczba bezrobotnych w sektorze 42% 40% 38% 36% 34% udział kobiet (prawa oś) Rok ,29% 16,49% 21,43% 23,70% 23,09% Rok 2035 podregion łódzki m. Łódź podregion piotrkowski Do końca prognozowanego okresu spodziewany jest wzrost udziału kobiet wśród osób bezrobotnych w sektorze 22,81% 13,89% 16,24% 25,74% podregion sieradzki Spośród wszystkich podregionów największa liczba bezrobotnych w sektorze prognozowana jest dla Łodzi 21,33% podregion skierniewicki 12

13 Udział bezrobotnych z sektora rolno-spożywczego wśród łącznej liczby bezrobotnych w podregionach woj. łódzkiego Udział w 2035 r. W całym okresie prognozy największy udział sektora wśród bezrobotnych ogółem powinien charakteryzować podregion sieradzki 10% - 11% 11% - 13% 13% - 14% skierniewicki łódzki Podregion sieradzki powinien być jedynym obszarem w województwie, gdzie udział sektora wśród bezrobotnych wzrośnie sieradzki Łódź Do roku 2035 podregion piotrkowski powinien pozostać obszarem o najmniejszym odsetku badanego sektora wśród bezrobotnych piotrkowski 13

14 Podregion łódzki Podregion m. Łódź Podregion piotrkowski Podregion sieradzki Podregion skierniewicki pkt.proc. Udział kobiet wśród bezrobotnych w sektorze w podregionach w 2011 r. oraz jego zmiany do 2035 r. Udział w 2011 r. 2,33 2,52 35% - 39% 39% - 41% 41% - 42% skierniewicki łódzki 0,98 sieradzki Łódź -0,90-0,10 piotrkowski Największy udział kobiet wśród osób bezrobotnych w grupach zawodów związanych z sektorem rolno-spożywczym miał miejsce w podregionie piotrkowskim. 14

15 Udziały grup zawodów wśród bezrobotnych w sektorze rolno-spożywczym w 2035 roku Z (1) Kierownicy produkcji w rolnictwie, leśnictwie i rybołówstwie Z (2) Specjaliści w zakresie rolnictwa, leśnictwa oraz inżynierowie, mechanicy, chemicy i pokrewni Z (3) Technicy mechanicy oraz mistrzowie produkcji w przemyśle przetwórczym Z (4) Technicy rolnictwa, leśnictwa i pokrewni Z (5) Technicy technologii żywności Z (6) Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy, rybacy Z (7) Mechanicy maszyn i urządzeń rolniczych i przemysłowych Z (8) Rolnicy w przetwórstwie spożywczym i pokrewni Z (9)Operatorzy maszyn i urządzeń do produkcji wyrobów spożywczych i pokrewni Z (10) Operatorzy wolnobieżnych maszyn rolniczych i leśnych Z (11) Robotnicy pomocniczy w rolnictwie, leśnictwie i rybołówstwie Z (12) Robotnicy przy pracach prostych w przemyśle W okresie prognozy najliczniejszą grupa bezrobotnych w sektorze powinni pozostać pracownicy przy pracach prostych w przemyśle, a ich udział wśród bezrobotnych w sektorze powinien wzrosnąć. Z (1) Z (2) Z (3) Z (4) Z (5) Z (6) Z (7) Z (8) Z (9) Z (10) Z (11) Z (12) 0% 10% 20% 30% 13% 22% 32% rok 2035 rok

16 16 Prognozy poziomu wynagrodzeń

17 w tys. zł Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze rolno-spożywczym w woj. łódzkim Wynagrodzenia w cenach bieżących: 2005 r.: 2525 zł 2011 r.: 3842 zł 2035 r.: zł % Odchylenie od poziomu wynagrodzeń ogółem w woj. łódzkim % 15,4% 18,4% 18,8% 18,7% 18,6% 18,5% 18,5% nominalne realne (c. st. z 2000 r.) Prognozowany wzrost realnych wynagrodzeń o 140,10% w latach % 10% 5% 9,6% 17 Dodatnie odchylenie przeciętnych miesięcznych wynagrodzeń brutto w sektorze od średnich wynagrodzeń ogółem w woj. łódzkim w całym badanym okresie 0% -5% -10%

18 Odchylenie przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w sektorze w podregionach woj. łódzkiego w 2011 r. (po lewej) oraz zmiana w latach (po prawej) Odchylenie w 2011 r. -30% - -8% skierniewicki Zmiana odchylenia w latach skierniewicki -8% - 0% p. p p. p. 0% - 13% łódzki p. p p. p. łódzki Łódź Łódź sieradzki sieradzki piotrkowski piotrkowski W 2011 roku wyższe niż w całym woj. łódzkim przeciętne miesięczne wynagrodzenia brutto w badanym sektorze zanotowano jedynie w podregionie piotrkowskim 18 Prognozy wskazują na ujemne zmiany analizowanego odchylenia

19 Przeciętne miesięczne wynagrodzenia brutto w sektorze w woj. łódzkim wg grup zawodów 142,8% 143,3% 144,3% 140,2% 141,4% 141,5% 141,4% 141,2% 142,4% 142,7% 139,3% 139,9% 19510, , ,5 6218,3 6258,6 6569,5 5280,6 3575,8 3967,4 3250,2 3637,8 3654,0 z (1) z (2) z (3) z (4) z (5) z (6) z (7) z (8) z (9) z (10) z (11) z (12) realne wynagrodzenia w 2035 r. zmiana w latach % 140% 130% 120% 110% 100% 19 Z (1) Kierownicy produkcji w rolnictwie, leśnictwie i rybołówstwie Z (2) Spec. w zakresie rol., leśni. oraz inż., mech. chemicy i pokrewni Z (3) Techn. mech. oraz mistrzowie produkcji w przemyśle przetwórczym Z (4) Technicy rolnictwa, leśnictwa i pokrewni Z (5) Technicy technologii żywności Z (6) Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy, rybacy Z (7) Mech. maszyn i urządzeń rolniczych i przemysłowych Z (8) Rolnicy w przetwórstwie spożywczym i pokrewni z (9) Oper. maszyn i urządzeń do prod. wyrobów spoż. i pokrewni Z (10) Operatorzy wolnobieżnych maszyn rolniczych i leśnych Z (11) Robotnicy pomocniczy w rol., leśnictwie i rybołówstwie Z (12) Robotnicy przy pracach prostych w przemyśle

20 20 Rynek edukacyjny

21 Grupy zawodów reprezentujących na rynku edukacyjnym sektor rolno-spożywczy (na postawie KZSZ) Z (1) - technik mechanizacji rolnictwa Z (2) technik architektury krajobrazu, technik hodowca koni, technik leśnik, technik ogrodnik, technik rolnik Z (3) - technik technologii żywności Z (4) rolnik i ogrodnik Z (5) cukiernik, piekarz, rzeźnik-wędliniarz Z (6) operator maszyn i urządzeń przemysłu spożywczego Z (7) operator maszyn leśnych, mechanik - operator pojazdów i maszyn rolniczych 21

22 w tys. osób Liczba uczniów szkół ponadgimnazjalnych w woj. łódzkim (po lewej) oraz średnioroczne tempo zmian w podregionach w latach (po prawej) % % -1.27% % skierniewicki % % Łódź łódzki sieradzki piotrkowski Prognozowana redukcja liczby uczniów o 26,97% w latach Największy spadek liczby uczniów w okresie prognozy przewiduje się w podregionie m. Łódź (-29,96%) oraz podregionie skierniewickim (-29,13%)

23 Uczniowie i absolwenci kierunków kształcenia zawodowego związanych z sektorem w woj. łódzkim Spadek liczby uczniów i absolwentów w szkołach ponadgimnazjalnych kształcących na potrzeby badanego sektora Badana grupa uczniów w roku szkolnym 2012/2013 stanowiła 4,15% ogółu uczniów szkół ponadgimnazjalnych (absolwenci w roku szkolnym 2011/2012 stanowili 7,87%) 14,4% Struktura l. uczniów w sektorze w r. szk. 2012/ ,6% 7,0% 2,6% 14,4% 6,9% 0,1% 0% 20% 40% 60% 80% 100% z (1) z (2) z (3) z (4) z (5) z (6) z (7) -16% w latach Struktura l. absolwentów w sektorze w r. szk. 2011/2012 Największym odsetkiem uczniów w roku szkolnym 2012/2013 cechował się podregion piotrkowski; największym udziałem absolwentów w roku szkolnym 2011/2012 cechował się podregion skierniewicki 10,2% 50,7% 7,9% 4,2% 16,3% 10,7% 0% 20% 40% 60% 80% 100% z (1) z (2) z (3) z (4) z (5) z (7) -21% w latach

24 Podsumowanie wyników prognoz Zatrudnienie w sektorze rolno-spożywczym powinno w perspektywie 2035 zwiększać swój udział w zatrudnieniu ogółem w woj. łódzkim (do 11,48%), przy nieznacznym spadku odsetka kobiet wśród pracujących w sektorze (do 48,90%). Największym zatrudnieniem w sektorze (25,77% pracujących w sektorze w województwie) w prognozowanym okresie powinien charakteryzować się podregion piotrkowski. W 2035 roku liczba pracujących w sektorze w województwie będzie o 13,90% niższa niż w 2011 r., co wynika bezpośrednio ze spadku liczby osób w wieku produkcyjnym i postępującego procesu starzenia się społeczeństwa. W całym okresie prognozy na rynku pracy w sektorze w dalszym ciągu najliczniej reprezentowana powinna być grupa robotników pomocniczych w rolnictwie, leśnictwie i rybołówstwie (1/5 wszystkich pracujących w sektorze). Liczba bezrobotnych w sektorze powinna w okresie prognozy spadać szybciej niż liczba bezrobotnych ogółem w województwie. Najwyższe bezrobocie w sektorze powinno utrzymywać się wśród robotników przy pracach prostych w przemyśle (31,33% bezrobotnych w sektorze). Przeciętny poziom wynagrodzeń w sektorze w woj. łódzkim w okresie prognozy będzie w dalszym ciągu wyższy od przeciętnego poziomu wynagrodzeń dla województwa ogółem (o 18,48% w 2035 r.). 24