Instytucjonalna piecza zastępcza

Transkrypt

1 WYCHOWANKOWIE Z UREGULOWANĄ SYTUACJĄ PRAWNĄ UMOŻLIWIAJĄCĄ ADOPCJĘ PRZEBYWAJĄCY W RODZINNEJ I INSTYTUCJONALNEJ PIECZY ZASTĘPCZEJ NA TERENIE WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO STAN NA r. W związku z realizacją zadań Wojewody dotyczących zasięgania informacji o sposobie realizacji przez samorząd województwa zadań wynikających z ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, Wydział Polityki Społecznej zebrał dane dotyczące organizacji adopcji i preadopcji na terenie województwa mazowieckiego. Do Mazowieckiego Centrum Polityki Społecznej oraz powiatowych centrów pomocy rodzinie z terenu woj. mazowieckiego skierowano pisma z prośbą o informacje dotyczące m.in.: rodzin zgłaszających gotowość do przysposobienia dziecka, przeprowadzonych adopcji oraz dzieci z uregulowaną sytuacją prawną objętych rodzinną i instytucjonalną pieczą zastępczą, w tym zgłoszonych do ośrodków adopcyjnych. Wszystkie dane zbierane były według stanu na dzień 31 grudnia 2014 r. Niniejsze opracowanie nie zawiera danych przedstawionych narastająco za cały rok 2014, dane przedstawiają liczbę dzieci z uregulowaną sytuacją prawną i zgłoszonych do adopcji, a także stan rodzinnej i instytucjonalnej pieczy zastępczej na dzień r. Instytucjonalna piecza zastępcza Liczba dzieci umieszczonych w instytucjonalnej pieczy zastępczej na terenie woj. mazowieckiego na dzień 31 grudnia 2014 r. wyniosła Największą grupę wychowanków placówek opiekuńczo wychowawczych stanowiły dzieci w wieku lat (795 wychowanków) oraz lat (518 wychowanków). Jednocześnie w placówkach opiekuńczo wychowawczych przebywało najmniej wychowanków powyżej 18 r. ż. (149) oraz poniżej 5 r. ż. (228). Dane dotyczące wieku dzieci umieszczonych w placówkach opiekuńczo wychowawczych przedstawia poniższy wykres. 1 Liczba dzieci umieszczonych w instytucjonalnej pieczy zastępczej w woj. mazowieckim na dzień r. wykazana w omawianym sprawozdaniu różni się od liczby dzieci w instytucjonalnej pieczy zastępczej na koniec roku 2014 wykazanej w Sprawozdaniu rzeczowo finansowym z wykonywania przez powiat zadań z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej za okres od

2 Wiek dzieci przebywjących w placówkach opiekuńczo - wychowawczych wg stanu na dzień r dzieci lat 6-10 lat lat lat powyżej 18 Zebrane dane pozwoliły również na określenie długości pobytu dzieci w instytucjonalnej pieczy zastępczej. W placówkach opiekuńczo wychowawczych umieszczonych było 775 dzieci, których pobyt w placówkach trwał od roku do 3 lat oraz 608 dzieci, których pobyt trwał krócej niż rok. Dane dotyczące długości pobytu w placówkach opiekuńczo wychowawczych przedstawia poniży wykres. Długość pobytu dzieci w plaćówkach opiekuńczo - wychowawczych (w latach) 23% 9% 30% do pow. 8 38% 2

3 Na dzień r. wśród wszystkich dzieci przebywających w instytucjonalnej pieczy zastępczej 572 wychowanków miało uregulowaną sytuacją prawną umożliwiającą adopcję, co stanowi 28% dzieci objętych instytucjonalną pieczą zastępczą. Łącznie 547 dzieci zgłoszono do ośrodków adopcyjnych, natomiast 25 wychowanków placówek opiekuńczo wychowawczych, pomimo uregulowanej sytuacji prawnej nie zostało zgłoszonych do adopcji. Powiat szydłowiecki wykazał w sprawozdaniu 1 dziecko pełnoletnie, które nie zostało wliczone do liczby dzieci nie zgłoszonych do ośrodka adopcyjnego. Wśród powodów nie zgłoszenia dzieci do ośrodka adopcyjnego wskazano: nie wyrażanie zgody przez nastoletnich wychowanków na poszukiwanie rodziny adopcyjnej (8 wychowanków) toczące się postępowanie o ustanowienie opieki prawnej (6 wychowanków) dokumentacja adopcyjna w trakcie przygotowywania (4 wychowanków) uregulowanie sytuacji prawnej pod koniec roku 2014, zgłoszenie do adopcji w 2015 r. (6 wychowanków) przyjęcie do placówki w trybie interwencyjnym (1 wychowanek) Rodzinna piecza zastępcza Dane przedstawiają liczbę rodzin zastępczych oraz liczbę dzieci przebywających w rodzinach zastępczych według stanu na dzień r. Wykazane w opracowaniu dane różnią się od danych wykazanych w Sprawozdaniu rzeczowo finansowym z wykonywania przez powiat zadań z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej za okres od Liczby podane w sprawozdaniu rzeczowo finansowym są wyższe niż w niniejszym opracowaniu, ponieważ powiaty przedstawiły stan pieczy zastępczej narastająco za drugie półrocze 2014 r., w opracowaniu natomiast uwzględniono wyłącznie stan rodzinnej pieczy zastępczej w dniu r. Zgodnie z zebranymi danymi na dzień r. na terenie województwa mazowieckiego 5608 dzieci było umieszczonych w 3921 rodzinach zastępczych. W ramach rodzinnej pieczy zastępczej funkcjonowało: 2587 rodzin zastępczych spokrewnionych, w których umieszczonych było 3369 dzieci 3

4 1140 rodzin zastępczych niezawodowych, w których umieszczonych było 1495 dzieci 105 rodzin zastępczych zawodowych, w których przebywało 378 dzieci 40 rodzin zawodowych pełniących funkcję pogotowia rodzinnego, w których przebywało 137 dzieci 17 rodzin zastępczych zawodowych specjalistycznych, w których przebywało 40 dzieci 32 rodzinne domy dziecka, w których umieszczonych było 189 dzieci Zestawienie rodzin zastępczych funkcjonujących na terenie woj. mazowieckiego na koniec roku 2014 przedstawia poniższy wykres. rodziny zastępcze funkcjonujące na terenie woj. mazowieckiego liczba rodzin zastępczych rodzina zastępcza spokrewniona rodzina zastępcza niezawodowa rodzina zastępcza zawodowa rodzina zawodowa pełniąca funkcję pogotowia rodzinnego rodzina zastępcza zawodowa specjalistyczna rodzinny dom dziecka rodziny zastępcze Poniżej znajduje się wykres przedstawiający liczbowe zestawienie dzieci przebywających w poszczególnych formach rodzinnej pieczy zastępczej, wg stanu na dzień r. 4

5 dzieci w rodzinach zastępczych rodzina zastępcza spokrewniona rodzina zastępcza niezawodowa rodzina zastępcza zawodowa rodzina zawodowa pełniąca funkcję pogotowia rodzinnego rodzina zastępcza zawodowa specjalistyczna rodzinny dom dziecka Analiza przekazanych danych wykazała, że na koniec 2014 r. w rodzinach zastępczych funkcjonujących na terenie woj. mazowieckiego przebywało 1637 dzieci z uregulowaną sytuacją prawną umożliwiającą adopcję, z czego 1559 dzieci zostało zgłoszonych do ośrodków adopcyjnych. 29% dzieci objętych pieczą rodzinną posiada uregulowaną sytuację prawną. Łącznie 55 dzieci przebywających w rodzinnej pieczy zastępczej nie zostało zgłoszonych do adopcji, pomimo uregulowanej sytuacji prawnej. Powiat ciechanowski wykazał w sprawozdaniu 21, a powiat szydłowiecki 2 pełnoletnich wychowanków, którzy nie zostali wliczeni do liczby dzieci nie zgłoszonych do ośrodka adopcyjnego. Powodami nie zgłoszenia dzieci z uregulowaną sytuacją prawną do adopcji były: spokrewniona rodzina zastępcza jedno dziecko, niezawodowe rodziny zastępcze - długoletni pobyt dzieci w rodzinie, silne więzi emocjonalne z rodzinami (16 wychowanków) dokumentacja adopcyjna w trakcie przygotowywania (24 wychowanków) nowopowstała rodzina zastępcza spokrewniona (3 wychowanków) nie poinformowanie o uregulowaniu sytuacji prawnej dziecka (1 dziecko) usamodzielnienie się dziecka (1 wychowanek) oczekiwanie na uprawomocnienie się postanowienia sądu o pozbawieniu władzy rodzicielskiej (8 wychowanków) 5

6 brak opieki prawnej (1 dziecko) rodzina nie wyraziła zgody na zgłoszenie dziecka do ośrodka adopcyjnego (1 wychowanek) Dane Mazowieckiego Centrum Polityki Społecznej W ramach prowadzonego monitoringu nad organizacją adopcji na terenie województwa mazowieckiego zwrócono się z prośbą do Mazowieckiego Centrum Polityki Społecznej o nadsyłanie do tut. Wydziału, co kwartał informacji dotyczących m.in.: dzieci zgłoszonych do ośrodków adopcyjnych (liczba, wiek), liczby rodzin zgłaszających gotowość do przysposobienia, liczby rodzin biorących udział w szkoleniach oraz liczby zakończonych adopcji krajowych i zagranicznych. W 2014 r. na terenie województwa mazowieckiego funkcjonowało 9 ośrodków adopcyjnych: Wojewódzki Ośrodek Adopcyjny w Warszawie z pięcioma oddziałami zamiejscowymi w Ciechanowie, Ostrołęce, Radomiu, Siedlcach, Płocku oraz 4 ośrodki niepubliczne: Krajowy Ośrodek Adopcyjny TPD w Warszawie, Ośrodek Adopcyjny TPD w Warszawie, Katolicki Ośrodek Adopcyjny w Warszawie, Katolicki Ośrodek Adopcyjny przy Caritas Diecezji Radomskiej w Radomiu. Ponadto na terenie województwa funkcjonuje 1 Interwencyjny Ośrodek Preadopcyjny w Otwocku prowadzony przez Fundację Rodzin Adopcyjnych. W 2014 r. łącznie do ośrodków adopcyjnych (bez dzieci, o których informacje uzyskano z Wojewódzkiego Banku Danych) zgłoszono 901 dzieci. Największą grupę dzieci zgłoszonych do adopcji w roku 2014 stanowiły dzieci powyżej 10 lat (357 dzieci), natomiast najmniej zgłoszono dzieci poniżej 1 r. ż. (151 dzieci). Ponadto do ośrodków adopcyjnych na terenie województwa mazowieckiego zgłoszonych zostało 176 dzieci w wieku od 1 roku do 4 lat oraz 217 dzieci w wieku od 5 do 9 lat. Wiek dzieci zgłoszonych do adopcji przedstawia poniższy wykres. 6

7 Wiek dzieci zgłoszonych do ośrodków adopcyjnych na Mazowszu w 2014 roku poniżej 1 roku od 1 roku do 4 lat od 5 do 9 lat 10 i więcej lat 217 Ogólna liczba dzieci zgłoszonych do ośrodków adopcyjnych na Mazowszu z Centralnego Banku Danych w roku 2014 wyniosła Największą grupę stanowiły dzieci w wieku od 5 do 9 lat (406 dzieci) oraz w wieku powyżej 10 lat (361 dzieci). Najmniej natomiast zgłoszono dzieci poniżej 1 roku (46) i od roku do 4 lat (190). Dane przedstawia poniższy wykres. Wiek dzieci zgłoszonych do ośrodków adopcyjnych na terneie woj. amzowieckiego z Centralnego Banku Danych poniżej 1 roku od 1 roku do 4 lat od 5 do 9 lat 10 i więcej lat 406 7

8 Liczba zakończonych adopcji krajowych i zagranicznych w roku 2014 została przedstawiona w tabeli poniżej: Liczba adopcji krajowych zakończonych w roku 2014 Liczba adopcji zagranicznych zakończonych w roku 2014 Liczba rodzin Liczba dzieci Liczba rodzin Liczba dzieci Analiza przekazanych danych wskazuje, że w 2014 roku 813 rodzin zgłosiło gotowość do przysposobienia (liczba adopcji krajowych 337, liczba adopcji zagranicznych 211 rodzin). Szkolenie odbywało 114 rodzin. W 2014 roku przeszkolono 187 rodzin, natomiast do procesu przysposobienia zakwalifikowano 608 rodzin. Podsumowanie Liczba dzieci umieszczonych w instytucjonalnej pieczy zastępczej na koniec 2014 r. (2007) jest porównywalna z liczbą dzieci przebywających w placówkach opiekuńczo wychowawczych na koniec grudnia 2013 r. (1999). W 2014 r. wzrosła liczba dzieci powyżej 18 r. ż przebywających w pieczy instytucjonalnej 149 w stosunku do 2013 r. 92. Liczba dzieci z uregulowaną sytuacją prawną utrzymuje się na takim samym poziomie 571 w 2013 roku i 572 w 2014 roku. W 2014 r. nieznacznie wzrosła liczba dzieci zgłoszonych do ośrodków adopcyjnych 547 w porównaniu z 2013 r W stosunku do roku 2013, o 7 zmniejszyła się liczba dzieci posiadających uregulowaną sytuację prawną, które nie zostały zgłoszone do adopcji (32 w 2013 r. i 25 w 2014 r.). Na koniec 2014 r. wzrosła liczba dzieci umieszczonych w rodzinnej pieczy zastępczej w stosunku do czerwca 2014 r Nastąpił wzrost liczby dzieci z uregulowaną sytuacją prawną (czerwiec 1316, grudzień 1637), w tym zgłoszonych do adopcji (czerwiec 1261, grudzień 1559). Wśród wychowanków placówek opiekuńczo wychowawczych, posiadających uregulowaną sytuację prawną umożliwiającą adopcję 25 nie zostało zgłoszonych do ośrodków adopcyjnych. Najczęstszymi powodami były: nie wyrażanie zgody przez 8

9 nastoletnich wychowanków na poszukiwanie rodziny adopcyjnej, toczące się postępowanie o ustanowienie opieki prawnej, dokumentacja adopcyjna w trakcie przygotowywania, uregulowanie sytuacji prawnej pod koniec roku 2014, zgłoszenie do adopcji w 2015 r. Łącznie 55 dzieci przebywających w rodzinnej pieczy zastępczej nie zostało zgłoszonych do adopcji, pomimo uregulowanej sytuacji prawnej. Powodami takiej sytuacji był: długoletni pobyt dzieci w rodzinie, silne więzi emocjonalne z rodzinami, dokumentacja adopcyjna w trakcie przygotowywania, uprawomocnianie się wyroku sądu o pozbawieniu władzy rodzicielskiej, nie poinformowanie o uregulowaniu sytuacji prawnej dziecka, brak opieki prawnej, usamodzielnienie się dziecka. W 2014 r. zmalała liczba dzieci zgłoszonych do ośrodków adopcyjnych (bez dzieci, o których informacje uzyskano z WBD) - 901, w porównaniu do 2013 r oraz liczba dzieci zgłoszonych do ośrodków adopcyjnych z CBD: 1003 w 2014 r. i 1225 w 2013 r. Wzrosła liczba rodzin zgłaszających gotowość do przysposobienia 776 w 2013 r. i 813 w 2014 r. oraz liczba rodzin zakwalifikowanych do procesu przysposobienia: 566 w 2013 r. i 608 w 2014 r. Zmniejszyła się natomiast liczba rodzin przeszkolonych: 213 w 2013 r. i 187 w 2014 r. 9