Miejsce wydania: Jeśli wydawnictwo ma kilka siedzib, a są wymienione w książce podaje się pierwszą z wymienionych nazwę miejscowości.

Transkrypt

1 BIBLIOGRAFIA ZAŁĄCZNIKOWA DO PREZENTACJI MATURALNYCH Z JĘZYKA POLSKIEGO Opracowała Agnieszka Felka Bibliografia opracowana została w oparciu o polskie nowe normy dotyczące tworzenia opisów bibliograficznych do bibliografii załącznikowych: 1. PN-ISO 690:2002 Dokumentacja. Przypisy bibliograficzne. Zawartość, forma i struktura. 2. PN-ISO 690-2:1999 Informacja i dokumentacja. Przypisy bibliograficzne. Dokumenty elektroniczne i ich części. oraz Ustawę z dn. 4 lutego 1994 O prawie autorskim i prawach pokrewnych (tekst jednolity) Dz.U. z 2006 r. nr 90, poz.631. INFORMACJE WSTĘPNE: Bibliografia to uporządkowany spis dokumentów dobranych według ustalonych kryteriów, spełniający zadania informacyjne. Bibliografia załącznikowa jest informacją o dokumentach wykorzystanych w prezentacji. Bibliografia do prezentacji maturalnej zawiera literaturę podmiotu i literaturę przedmiotu. Literatura podmiotu - czyli spis (bibliografia) tekstów kultury, analizowanych w prezentacji (np. utwory literackie: wiersze, powieści), dokumentów plastycznych (np. reprodukcje obrazów, rzeźb, ilustracje), muzycznych, filmów i in. Literatura przedmiotu - czyli spis (bibliografia) dokumentów dotyczących tematu prezentacji, tzw. opracowania (np. książki, prace w wydawnictwach zbiorowych, artykuły z czasopism, artykuły zamieszczone w Internecie). Opisy bibliograficzne powinny być uporządkowane w kolejności alfabetycznej nazwisk autorów lub tytułów, gdy nie ma podanego nazwiska. Elementy opisu bibliograficznego należy wyraźnie oddzielić od następnych przyjętym znakiem interpunkcyjnym:., : ; (...) / ( ) [ ] i konsekwentnie stosować je w całej bibliografii. Na końcu każdego opisu należy postawić kropkę. OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI: Informacji na temat książki szukaj najpierw na stronie tytułowej, nie tylko na okładce książki. Autor: Należy pisać całe imię autora. Jeżeli autorów jest więcej niż trzech podaje się pierwszego autora i dopisek i in. Jeżeli autorów jest dwóch lub trzech należy pisać ich nazwiska, oddzielając je od siebie przecinkami. W przypadku, gdy autor nie jest znany opis zaczynamy od tytułu. Jeżeli jest to praca zbiorowa pod redakcją - opis rozpoczyna się od tytułu. W opisie autora pomija się informacje o jego stopniach naukowych, funkcjach: nie piszemy, że ktoś jest księdzem, profesorem, doktorem, magistrem, itp. Tytuł: Można skracać zbyt długi tytuł. Wyrazy pominięte zaznacza się wielokropkiem: (...) Jedynym elementem opisu bibliograficznego, który umieszcza się w cudzysłowie jest tytuł czasopisma. Tytuł książki podajemy bez cudzysłowu zaznaczamy go kursywą i pogrubieniem (Bold). Wydanie: Jeśli jest to wydanie pierwsze lub w książce nie ma informacji, które jest to wydanie ten element opisu pomija się. Informację o zmianach dokonanych w wydaniu trzeba skrócić: Wyd. 5 zmien. popr. uzup. skr. (zmienione, poprawione, uzupełnione, skrócone). Miejsce wydania: Jeśli wydawnictwo ma kilka siedzib, a są wymienione w książce podaje się pierwszą z wymienionych nazwę miejscowości. Wydawnictwo: Można skracać nazwę wydawcy, np. Ossolineum zamiast Zakład Narodowy im. Ossolińskich; PWN zamiast Państwowe Wydawnictwa Naukowe; WSiP zamiast Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne. Rok wydania: Rok wydania trzeba podać obowiązkowo. Jeśli rok wydania nie jest podany w książce, należy go określić, korzystając z katalogu biblioteki lub podać przybliżoną datę, zapisując: ok albo w inny sposób: [2000]

2 Numer ISBN (International Standard Book Number / Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki) można opuszczać numer ISBN w opisie bibliograficznym. Numer ISBN od 2002 r. jest elementem obowiązkowym opisu bibliograficznego. W Polsce ISBN wprowadzono od 1974 roku. Jest to dziesięciocyfrowy numer zawierający zakodowane informacje o książce. Pierwsze dwie cyfry oznaczają kraj dla Polski jest to liczba 83, pozostałe cyfry kodują wydawnictwo i informacje o książce. Od 2007 roku obowiązuje trzynastocyfrowy numer ISBN (dotychczas obowiązujące numery dziesięciocyfrowe poprzedzone zostały prefiksem 978). Numer ISBN pojawia się dopiero w książkach wydanych po roku Jeśli go nie ma w książce, ten element opisu można pominąć, jeżeli są dwa numery (jeden dziesięciocyfrowy i jeden z prefiksem) podaje się ten nowszy. Dla wydawnictwa ciągłego - czasopisma - organizacja ISO przyporządkowała ośmiocyfrowy identyfikator ISSN (International Standard Serial Number / Międzynarodowy Znormalizowany Numer Wydawnictwa Ciągłego). W Polsce numery ISSN dla czasopism stosowane są od 1977 roku. Przy pisaniu numeru ISBN lub ISSN piszemy go w jednej linijce nie przedzielamy go na dwie linijki. P R Z Y K Ł A D Y OPIS BIBLIOGRAFICZY KSIĄŻKI I ARTYKUŁU Z CZASOPISMA PRZYKŁADY OPISU BIBLIOGRAFICZNEGO KSIĄŻKI JEDNEGO AUTORA: Nazwisko i imię autora, Tytuł. Wydanie. Miejsce wydania: Wydawca, rok wydania. Kapuściński Ryszard, Heban. Wyd.7. Warszawa: Czytelnik, Moczarski Kazimierz, Rozmowy z katem. Wyd. 10. Warszawa: PWN, PRZYKŁAD OPISU BIBLIOGRAFICZNEGO KSIĄŻKI TRZECH AUTORÓW: Nowak Jan, Kowalski Antoni, Marek Piotr, Adam Mickiewicz. Kraków: Wydawnictwo Ludowe, PRZYKŁADY OPISU BIBLIOGRAFICZNEGO PRACY ZBIOROWEJ: Okresy literackie. Red. Jan Majda. Wyd. 2. Warszawa: WSiP, Kompendium wiedzy o ekologii. Red. Jan Strzałko i Teresa Mossor-Pietraszewska. Wyd.2 popr. I uzup. Warszawa: PWN, PRZYKŁADY OPISU BIBLIOGRAFICZNEGO JEDNEGO TOMU WIELOTOMOWEJ PRACY ZBIOROWEJ: Historia literatury polskiej. Red. Anna Skoczek. T. 1. Warszawa: PWN, ok Poezja polska : antologia. Wybór i oprac. Ryszard Matuszewski, Seweryn Pollak. Cz.1. Wyd.3 poszerz. Warszawa: Czytelnik, * Przy podawaniu nazwiska redaktora (przy pracy zbiorowej lub antologii) kolejność pisania inicjału imienia i nazwiska są odwrotne niż w zwykłym zapisie, np. Red. Anna Kowalska - ale - Kowalska Anna, Wiersze) PRZYKŁADY OPISU BIBLIOGRAFICZNEGO FRAGMENTU (ROZDZIAŁU, OPOWIADANIA, WIERSZA) KSIĄŻKI JEDNEGO AUTORA: Przykłady - rozdział: Krzyżanowski Jan, Dzieje literatury polskiej. Wyd.10. Warszawa: PWN, Pozytywizm, s Hutnikiewicz Artur, Od czystej formy do literatury faktu. Wyd. 5. Warszawa: Wiedza Powszechna, Ekspresjonizm, s Przykład - opowiadanie: Żeromski Stefan, Wybór opowiadań. Wyd.2 zm. Wrocław: Zakład Narodowy im.ossolińskich, Zmierzch, s Przykłady - wiersz: Gałczyński Konstanty Ildefons, Poezje.T.1. Warszawa: Czytelnik, Koniec świata, s. 52. Twardowski Jan, Wiersze. Wyd. 3. Białystok: Łuk, Śpieszmy się, s PRZYKŁADY OPISU BIBLIOGRAFICZNEGO FRAGMENTU (ROZDZIAŁU) KSIĄŻKI Z PRACY ZBIOROWEJ: Nazwisko i imię autora rozdziału, Tytuł rozdziału. W: Opis książki, zgodnie z zasadami, w której zawarty jest rozdział, strony zajęte przez rozdział: nazwisko i imię autora (jeśli jest to praca zbiorowa, to imię i nazwisko redaktora po tytule), tytuł. Wydanie. Miejsce wydania: wydawnictwo, rok wydania. Tytuł rozdziału, strony zajęte przez rozdział.

3 Przykłady - rozdział książki z pracy zbiorowej: Bogucka Maria, Barbara Radziwiłłówna. W: Życiorysy historyczne, literackie i legendarne. Seria pierwsza. Wyd.2. Red. Zofia Stefanowska i Janusz Tazbir. Warszawa: PWN, 1984, s Tatara Marian, Romantyzm. W: Historia literatury polskiej w zarysie. Warszawa: PWN, 1978, s Przykłady - wiersz z antologii wielu autorów: Herbert Zbigniew, Przesłanie Pana Cogito. W: Poezja odzyskana: antologia poezji polskiej Wybór Irena Szypowska. Warszawa: WSiP, 1992, s Stachura Edward, Wielki Testament. W: Od Kochanowskiego do Szymborskiej: antologia poezji polskiej. Wybór Marek Wawrzkiewicz. Warszawa: Książka i Wiedza, 1999, s PRZYKŁAD OPISU BIBLIOGRAFICZNEGO WSTĘPU DO KSIĄŻKI: Nazwisko i imię autora wstępu, Tytuł wstępu. W: Opis książki, w której zawarty jest wstęp, strony zajęte przez wstęp. Drawicz Andrzej, Wstęp. W: Bułhakow Michał, Mistrz i Małgorzata. Wyd.15. Warszawa: MUZA, 1990, s. V-LXXXIV. PRZYKŁADY OPISU BIBLIOGRAFICZNEGO HASŁA Z ENCYKLOPEDII (SŁOWNIKA): Elementy opisu - hasło z encyklopedii, słownika, bez własnego autora: Tytuł słownika lub encyklopedii. Redaktor. Miejsce wydania i wydawnictwo, rok wydania. Hasło oraz strony, na których znajduje się hasło. Przykład - hasło z encyklopedii, słownika, bez własnego autora: Współczesny Słownik Języka Polskiego. Red. Bogusław Dunaj. Wyd. VII popr. Warszawa: Wydawnictwo Langenscheidt, Hasło: bibliografia, s. 56. Kopaliński Władysław, Słownik mitów i tradycji kultury. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, Hasło: golem, s Elementy opisu - jeżeli hasło ma swojego autora: Nazwisko i imię autora hasła, hasło. W: Encyklopedia lub słownik, w których znajduje się hasło, strona, na której znajduje się hasło. Przykład - jeżeli hasło ma swojego autora: Maciejewski Janusz, sarmatyzm. W: Słownik literatury polskiego oświecenia. Red. Teresa Kostkiewiczowa. Wrocław: Ossolineum, 1977, s PRZYKŁADY OPISU BIBLIOGRAFICZNEGO FRAGMENTU BIBLII: Księga Izajasza. W: Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu w przekładzie z języków oryginalnych. [Biblia Tysiąclecia].Wyd. 5. Poznań: Pallottinum, 2000, s Księga Mądrości. W: Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu w przekładzie z języków oryginalnych. [Biblia Tysiąclecia].Wyd. 3 popr. Poznań: Pallottinum, 1998, s PRZYKŁADY OPISU BIBLIOGRAFICZNEGO FRAGMENTU BIBLII, KTÓRY POSIADA WŁASNĄ NAZWĘ: Przypowieść o siewcy. W: Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu w przekładzie z języków oryginalnych. [Biblia Tysiąclecia].Wyd. 5. Poznań: Pallottinum, Mt 13, 1-9, s Syn marnotrawny. W: Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu w przekładzie z języków oryginalnych. [Biblia Tysiąclecia].Wyd. 3 popr. Poznań: Pallottinum, Łk 15, 11-32, s PRZYKŁAD OPISU BIBLIOGRAFICZNEGO CYTATU Z BIBLII: Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu w przekładzie z języków oryginalnych. [Biblia Tysiąclecia]. Wyd. 5. Poznań: Pallottinum, Mt 6, 12, s

4 OPIS BIBLIOGRAFICZNY ARTYKUŁU Z CZASOPISMA: Nazwisko i imię autora artykułu, Tytuł artykułu. Tytuł czasopisma rok, numer czasopisma, numery stron zajęte przez artykuł. Jaworski Marcin, Różewicz ostatni modernista. Polonistyka 2005, nr 5, s Kupiszewski Władysław, Artyzm językowy Jana Kochanowskiego. Poradnik Językowy 1982, nr 10, s Skibiński Rafał, Jesteśmy rodzajem bursztynu. List 2004, nr 2, s Wysłowska Joanna, XX-lecie międzywojenne życie, energia i śmierć. Cogito 2009, nr 4, s PRZYKŁAD OPISU BIBLIOGRAFICZNEGO RECENZJI: Nazwisko i imię autora recenzowanej książki, Tytuł recenzowanej książki. Wydanie, Rok wydania. Rec. Imię i nazwisko autora recenzji, Tytuł recenzji. Tytuł czasopisma rok, numer czasopisma, strony zajęte przez recenzję. Przykład: Kuczok Wojciech, Gnój. Warszawa Rec. Piotr Śliwiński, Normalni, wydrążeni, źli. Tygodnik Powszechny 2004, nr 32, s. 11. Tokarczuk Olga, Prawiek i inne czasy. Warszawa Rec. Marcin Cieński. Odra 1996, nr 11, s PRZYKŁAD OPISU BIBLIOGRAFICZNEGO WYWIADU: Nazwisko i imię osoby, która udziela wywiadu, Tytuł wywiadu. Rozm. przepr. Imię i nazwisko osoby prowadzącej wywiad. Tytuł czasopisma rok, numer, numery stron. Przykład: Herbert Zbigniew, Sztuka empatii. Rozm. przepr. Renata Gorczyńska. Zeszyty Literackie 1999, nr 4, s Kuczok Wojciech, Jestem bardzo pokrzywiony. Rozm. przepr. Barbara Pietkiewicz. Polityka 2004, nr 3, s Miłosz Czesław, Prywatność czyli użyteczność. Rozm. przepr. Andrzej Zawada. Nowe Książki 1997, nr 8, s OPIS BIBLIOGRAFICZNY DOKUMENTÓW ELEKTRONICZNYCH: PRZYKŁAD OPISU BIBLIOGRAFICZNEGO KSIĄŻKI NA PŁYCIE CD: Kopaliński Władysław, Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych [CD-ROM]. Wersja Łódź: Promedia CD, Paszkowska Danuta, O dramacie [CD-ROM]. Wersja Warszawa: Edgar Multimedia, PRZYKŁAD OPISU BIBLIOGRAFICZNEGO KSIĄŻKI W INTERNECIE: Hłasko Marek, Ósmy dzień tygodnia [online]. [dostęp 26 lutego 2009]. Dostępny w Internecie: pis.net.pl/okresy/wspolczesnosc/hlasko/osmy.htm. PRZYKŁAD WIERSZA W INTERNECIE: Asnyk Adam, Daremne żale. [online]. [dostęp 19 kwietnia 2007]. Dostępny w Internecie: univ.gda.pl/literat/asnyk/057.htm. PRZYKŁAD OPISU BIBLIOGRAFICZNEGO STRONY WWW: Skórka Stanisław, Wirtualna historia książki i bibliotek [online]. Kraków: Akademia Pedagogiczna, Instytut Informacji Naukowej. [dostęp 27lutego 2009]. Dostępny w Internecie:: PRZYKŁAD OPISU BIBLIOGRAFICZNEGO ARTYKUŁU W CZASOPIŚMIE INTERNETOWYM: Karpiel Anna, Motyw szatana w literaturze romantycznej. W: Konspekt 2005, nr 2 [online]. [dostęp 22 lutego 2009]. Dostępny w Internecie: Mikołuszko Wojciech, Były dwa gatunki człowieka. W: Gazeta Wyborcza, [online]. [dostęp ]. Dostępny w Internecie: serwisy.gazeta.pl/nauka/1,34148, html.

5 OPIS BIBLIOGRAFICZNY INNYCH TEKSTÓW KULTURY: PRZYKŁADY OPISU BIBLIOGRAFICZNEGO REPRODUKCJI OBRAZU (RZEŹBY, DZIEŁA ARCHITEKTURY): Makowski Tadeusz, Kapela dziecięca [il.]. W: Wielcy Malarze 2000, nr 97. Matejko Jan, Stańczyk w czasie balu na dworze królowej Bony [il.]. W: Krzysztofowicz-Kozakowska Stefania, Stolot Franciszek, Historia malarstwa polskiego. Wyd. 2. Kraków: Kluszczyński, 2000, nr il Velazquez Diego, Infantka Małgorzata [il.]. W: Rzepińska Maria, Siedem wieków malarstwa europejskiego. Wrocław: Zakład Narodowy im.ossolińskich, 1986, nr il. XLVI. Vermer Johannes, Pracownia artysty [il.]. W: Rynck Patrick de, Jak czytać malarstwo. Kraków: Universitas, 2005, s PRZYKŁAD OPISU BIBLIOGRAFICZNEGO REPRODUKCJI OBRAZU W INTERECIE: Dali Salvadore, Uporczywość pamięci [online]. [dostęp 23 października 2010]. Dostępny w Internecie: jpg. Matejko Jan, Rejtan [online]. [dostęp 10 grudnia 2010]. Dostępny w Internecie: PRZYKŁADY OPISU BIBLIOGRAFICZNEGO FILMU: Cudzoziemka [film]. Reż. Ryszard Ber. [kas. VHS]. Warszawa: AGF, Człowiek z marmuru [film]. Reż. Andrzej Wajda. [DVD]. Warszawa: Vision, 2005 (prod. 1976). Makbet [film]. Reż. Jack Gold. [DVD]. Warszawa: Elipsa, Cop (Biblioteka Gazety Wyborczej. Dramaty Wiliama Shakespeare a). Pan Tadeusz [film]. Reż. Andrzej Wajda. [kas. VHS]. Warszawa: Vision Film, PRZYKŁADY OPISU BIBLIOGRAFICZNEGO UTWORU MUZYCZNEGO: Nazwisko kompozytora/wykonawcy, Tytuł nagrania [rodzaj dokumentu]. W: skąd pochodzi nagranie/tytuł. Miejsce wydania: nazwa producenta, rok produkcji. Typ nośnika. Przykłady: Cohen Leonard, In My Secret Life [dokument dźwiękowy]. W: Miłość. Warszawa: Sony BMG Music, Płyta CD. Schumann Robert, Marzenie [dokument dźwiękowy]. W: Muzyka nocą. Warszawa: Sound-Pol, Płyta CD. PRZYKŁADY OPISU BIBLIOGRAFICZNEGO REKLAMY: A świstak siedzi i zawija je w te sreberka [reklama telewizyjna]. Warszawa: TVP, Reklama mleka [dokument dźwiękowy]. Kraków: Radio RMF FM, Szczęście maluje się na twarzy. Truskawkowy żel myjący do twarzy [reklama prasowa]. Filipinka 2004, nr 9, s. 5. PRZYKŁAD OPISU BIBLIOGRAFICZNEGO PROGRAMU TELEWIZYJNEGO: Torbicka Grażyna, Kocham kino [program telewizyjny]. Warszawa: TVP2, [wyemitowano 18 listopada 2008, o godz ]. PRZYKŁAD OPISU BIBLIOGRAFICZNEGO PROGRAMU RADIOWEGO: Nowak Katarzyna, Szwendowska Joanna, Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata [program radiowy]. Warszawa: Polskie Radio Dwójka, [nadano 18 listopada 2008, o godz ].

6 Piszemy całe imię autora. Tytuł materiału podajemy bez cudzysłowu zaznaczamy go kursywą i pogrubieniem (Bold). PRZYKŁAD BIBLIOGRAFII: Literatura podmiotu: 1. Człowiek z marmuru [film]. Reż. Andrzej Wajda. [DVD]. Warszawa: Vision, 2005 (prod. 1976). 2. Herbert Zbigniew, Przesłanie Pana Cogito. W: Poezja odzyskana: antologia poezji polskiej Wybór Irena Szypowska. Warszawa: WSiP, 1992, s Hłasko Marek, Ósmy dzień tygodnia [online]. [dostęp 26 lutego 2009]. Dostępny w Internecie: 4. Księga Mądrości. W: Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu w przekładzie z języków oryginalnych. [Biblia Tysiąclecia].Wyd. 3 popr. Poznań: Pallottinum, 1998, s Matejko Jan, Rejtan [online]. [dostęp 10 grudnia 2010]. Dostępny w Internecie: 6. Matejko Jan, Stańczyk w czasie balu na dworze królowej Bony [il.]. W: Krzysztofowicz-Kozakowska Sefania, Stolot Franciszek, Historia malarstwa polskiego. Wyd. 2. Kraków: Kluszczyński, 2000, nr il Moczarski Kazimierz, Rozmowy z katem. Wyd. 10. Warszawa: PWN, Pan Tadeusz [film]. Reż. Andrzej Wajda. [kas. VHS]. Warszawa: Vision Film, Schumann Robert, Marzenie [dokument dźwiękowy]. W: Muzyka nocą. Warszawa: Sound-Pol, Płyta CD. Literatura przedmiotu: 1. Drawicz Artur, Wstęp. W: Bułhakow Michał: Mistrz i Małgorzata. Wyd.15. Warszawa: MUZA, 1990, s. V - LXXXIV. 2. Herbert Zbigniew, Sztuka empatii. Rozm. przepr. Renata Gorczyńska. Zeszyty Literackie 1999, nr 4, s Hutnikiewicz Artur, Od czystej formy do literatury faktu. Wyd. 5. Warszawa: Wiedza Powszechna, Ekspresjonizm, s Karpiel Anna, Motyw szatana w literaturze romantycznej. W: Konspekt 2005, nr 2 [online]. [dostęp 22 lutego 2009]. Dostępny w Internecie: 5. Kopaliński Władysław, Słownik mitów i tradycji kultury. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, Hasło: golem, s Krzyżanowski Jan, Dzieje literatury polskiej. Wyd.10. Warszawa: PWN, Pozytywizm, s Paszkowska Danuta, O dramacie [CD-ROM]. Wersja Warszawa: Edgar Multimedia, Tokarczuk Olga, Prawiek i inne czasy. Warszawa Rec. Marcin Cieński. Odra 1996, nr 11, s Wysłowska Joanna, XX-lecie międzywojenne życie, energia i śmierć. Cogito 2009, nr 4, s Wszelkie wątpliwości przy sporządzaniu bibliografii załącznikowej prosimy konsultować u nauczycieli języka polskiego oraz w bibliotece szkolnej. Powodzenia