EKONOMIA SPOŁECZNA I JEJ PODMIOTY
|
|
- Stefan Biernacki
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 EKONOMIA SPOŁECZNA I JEJ PODMIOTY Od kilku lat często w publicznej debacie przewija się temat ekonomii społecznej. Rozważane są jej funkcje i zadania, rola, jaką spełnia w budowie i funkcjonowaniu społeczeństwa obywatelskiego, a także szanse, jakie daje obywatelom. Czym jednak jest ekonomia społeczna i jakie organizacje i instytucje możemy zaliczyć do podmiotów ekonomii społecznej? Pytanie takie szczególnego znaczenia nabiera w sytuacji, w której gros unijnych środków przeznaczonych jest właśnie na wsparcie ekonomii społecznej i jej podmiotów. Przedsiębiorczość społeczna, określana zamiennie także jako gospodarka społeczna i ekonomia społeczna, opiera się na założeniu, że podejmowana przez dany podmiot gospodarczy działalność gospodarcza zorientowana jest nie na podział wypracowanego zysku, a na zaspokojenie potrzeb osób tworzących ten podmiot. Jeśli jednak wydaje się nam, że powyższe stwierdzenie wystarczy, by scharakteryzować ekonomię społeczną, jesteśmy w błędzie. W literaturze przedmiotu znaleźć można wiele różnych definicji ekonomii społecznej, wskazania na wiele różnorodnych funkcji, jakie spełnia ekonomia społeczna oraz koncepcji jej realizacji. Bez względu jednak na to, jaką klasyfikacją się posłużymy lub jakie kryterium weźmiemy pod uwagę, zgodzić się należy, że zasadniczo ekonomia społeczna z jednej strony kompensuje niedostatki w zakresie realizacji opiekuńczej funkcji państwa (pojawiła się zresztą jako odpowiedź na kryzys państwa socjalnego), z drugiej proponuje i promuje oddolne inicjatywy na rzecz zaspokajania potrzeb określonych zbiorowości, kategorii osób, które to potrzeby nie mogą zostać zrealizowane ani za pośrednictwem państwa, ani podmiotów prywatnych. W ten sposób przyczynia się także do rozwijania obywatelskości i demokratycznych stosunków społecznych. Przedsiębiorczość społeczna nie jest wynalazkiem naszych czasów i ma dość długą historię. Dla nas jednak istotne jest, że jej współczesne ujęcia powstały w kontekście dyskusji o tzw. trzecim sektorze. Warto jednak pamiętać, że ekonomia społeczna nie jest terminem jednoznacznym z trzecim sektorem i nie powinna być z nim utożsamiana. Trzeci sektor, sektor obywatelski, to zasadniczo sektor organizacji pozarządowych. Obejmuje on zarówno organizacje dobroczynne, organizacje non-profit i organizacje pożytku publicznego (tzw. voluntary sector), jak i podmioty zaliczane do przedsiębiorstw społecznych. Nie każda organizacja należąca do trzeciego sektora jest przedsiębiorstwem społecznym, jednak już podmioty ekonomii społecznej są traktowane jako zawierające się w ramach podmiotów przynależnych do trzeciego sektora, czasami zaś ujmowane są jako łączące trzeci sektor z sektorem prywatnym stając się tym samym jedną z instytucjonalnych form powiązania społeczeństwa obywatelskiego z gospodarką rynkową. Skąd waga ekonomii społecznej i ożywione na jej temat dyskusje? Otóż akcesja Polski do UE przyniosła zmiany w wielu sferach; jedną z nich było dookreślenie zasad działania podmiotów ekonomii społecznej, ich rozumienie oraz możliwości unijnego (w tym finansowego) wsparcia ich powstawania i rozwoju. Ekonomia społeczna i jej podmioty (przedsiębiorstwa społeczne) stanowią jeden z istotnych elementów unijnej polityki spójności. Najistotniejsze cechy europejskich przedsiębiorstw społecznych można wskazać wykorzystując definicję wypracowaną przez badaczy z Europejskiej Sieci Badawczej EMES. Będą nimi kryteria natury społecznej i ekonomicznej. Wśród tych pierwszych znajdą się: 1) wyraźnie określone ukierunkowanie działalności przedsiębiorstwa na wspieranie społeczności
2 lokalnej i promowanie odpowiedzialności społecznej w danej społeczności lokalnej. Działania te są bardzo zróżnicowane i dotyczą szeregu dóbr i usług; 2) oddolny charakter przedsiębiorstw społecznych przedsiębiorstwa takie powstają jako rezultat działania podjętego przez grupę obywateli dzielących wspólny zamysł, ideę; 3) demokratyczne zarządzanie proces podejmowania decyzji (moc decyzyjna) nie jest oparty na kapitale; 4) partycypacyjny charakter przedsiębiorstwa, czyli dynamika oparta na uczestnictwie. Założenie to oznacza także, że w strukturach przedsiębiorstwa są reprezentowani oraz uczestniczą użytkownicy usług tego przedsiębiorstwa; 5) ograniczenie dystrybucji zysków, co wyraża się w reinwestowaniu tych zysków albo w lokalną społeczność, albo w organizację. Przedsiębiorstwa społeczne obowiązuje zakaz podziału zysków (ewentualnie bardzo duże ograniczenia w tym zakresie), co ma zapewnić, że nie będą one dążyć do maksymalizacji zysku. Kryteria ekonomiczne, wyróżniające spośród ogółu przedsiębiorstw te o charakterze przedsiębiorstw społecznych, odnoszą się do następujących charakterystyk: 1) prowadzenie stałej produkcji lub sprzedaży dóbr i usług, która to zasada wskazuje, że działalność przedsiębiorstw społecznych nie jest tylko i wyłącznie działalnością w zakresie obrony interesów (rzecznictwo i lobbing) bądź redystrybucji środków finansowych (fundacje). Ta aktywność produkcyjna zapewnia uczestnikom, interesariuszom przedsiębiorstwa społecznego stanowiska pracy albo cykle szkoleniowe, które podnoszą ich kwalifikacje zawodowe; 2) autonomia działania przedsiębiorstwa społeczne mogą być wspierane środkami publicznymi (dotacje), jednak zarządzanie pozostaje w rękach zakładających te przedsiębiorstwa obywateli. Przedsiębiorstwem społecznym nie może zarządzać ani firma prywatna, ani władza publiczna; 3) ryzyko ekonomiczne w prowadzeniu działalności gospodarczej, co oznacza, że dotacje publiczne nie stanowią podstaw utrzymania przedsiębiorstwa, a jedynie uzupełnienie pracy jego pracowników i członków; 4) zatrudnianie płatnego personelu przynajmniej na minimalnym poziomie. Oczywiście zasada ta nie oznacza, że przedsiębiorstwa społeczne nie mogą korzystać z pracy wolontariackiej, jednakże nie mogą opierać się wyłącznie na niej. Przedsiębiorstwa społeczne w Polsce w ostatnich latach (perspektywa ) mogły korzystać ze środków, jakimi wspiera ten sektor Unia Europejska. Dodatkowo rozwój ekonomii społecznej umożliwić miało wsparcie podmiotów spoza tego sektora, lecz działających na jego rzecz poprzez z jednej strony promowanie idei, z drugiej wypracowywanie i promowanie rozwiązań służących większej efektywności działających w jego ramach podmiotów dzięki wsparciu finansowemu i szkoleniowemu. Podmioty ekonomii społecznej były w większości tych programów potencjalnymi beneficjentami środków. Przede wszystkim, aczkolwiek nie tylko tutaj, w Programie Operacyjnym Kapitał Ludzki mogły starać się o środki w wielu działaniach (chyba że wykluczały je ustalane przez samorządy regionalne tzw. kryteria dostępu), jednak zwłaszcza Priorytet VII oferował wiele możliwości, zarówno w zakresie powstawania, jak i poprawy funkcjonowania podmiotów ekonomii
3 społecznej. W tym okresie również (rok 2012) zapoczątkowane zostały działania mające na celu wdrożenie instrumentów zwrotnych dla przedsiębiorstw społecznych w formie pożyczek. Działanie realizuje Bank Gospodarstwa Krajowego. Jeszcze wcześniej, w ramach Inicjatywy Wspólnotowej EQUAL (dwa wezwania do składania propozycji wniosków: lata 2001 oraz 2004), podejmowano również działania w celu Wzmocnienia ekonomii społecznej (trzeciego sektora), a w szczególności usług dla społeczności, z ukierunkowaniem na poprawę jakości miejsc pracy. W związku z tak ustanowionym celem realizowano szereg inicjatyw z jednej strony zmierzających do rozpoznania sektora ekonomii społecznej, z drugiej tworzenia bazy dla jego funkcjonowania i rozwoju. Perspektywa finansowa wydaje się być dla podmiotów ekonomii społecznej bardziej obiecująca. Przedsiębiorstwa społeczne mają stanowić element służący realizacji podstawowych celów rozwojowych dla Polski, zwłaszcza w zakresie promowania włączania społecznego i walki z ubóstwem. Punkt wyjścia do realizacji tych założeń oraz ważny instrument, który ma regulować działania w obszarze ekonomii społecznej w Polsce to Krajowy Program Rozwoju Ekonomii Społecznej. W nowej perspektywie odnajdujemy podobne założenia, jak w poprzedniej: wsparcie udzielane będzie zarówno nowo powstałym przedsiębiorstwom społecznych, jak i już istniejącym. Przewidziane są zarówno dotacje, jak i rozwój pożyczek i poręczeń. Działania na rzecz przedsiębiorstw społecznych obejmą jednak przede wszystkim zwiększenie dostępu do usług szkoleniowych, doradczych, coachingu i innych niezbędnych narzędzi sprzyjających budowaniu potencjału sektora ekonomii społecznej. Długofalowe działania mają sprzyjać budowaniu współpracy sieciowej przedsiębiorstw społecznych, co zwiększyć ma ich samodzielność i niezależność ekonomiczną od wsparcia publicznego. Istotne jest zwrócenie uwagi na konieczność dokonywania zmian w otoczeniu przedsiębiorstw społecznych poprzez budowę silnej i stabilnej sieci wsparcia. Założeniem jest, że sieć taka - poprzez wysoką jakość świadczonych usług - przyczyni się do zbudowania solidnych i profesjonalnie działających przedsiębiorstw społecznych, zaradnych, potrafiących radzić sobie w warunkach rynkowych. W związku z powyższym warto przyjrzeć się wszystkim podmiotom, które zgodnie z obowiązującymi przepisami można uznać za podmioty ekonomii społecznej. Jednym z ważniejszych pytań jest, czy stowarzyszenia i fundacje są podmiotami ekonomii społecznej? Odpowiedź będzie twierdząca tylko wówczas, gdy dotyczyć będzie stowarzyszeń i fundacji prowadzących działalność gospodarczą. Stowarzyszenie jest to organizacja, której członkowie skupiają się wokół wspólnego celu, idei. Działa na podstawie Ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach (Dz. U nr 20 poz. 104 z późn. zm.). Zasadniczo wyodrębniane są dwa rodzaje stowarzyszeń: zwykłe i rejestrowane. To pierwsze nie ma osobowości prawnej, a środki, jakie wykorzystuje w swoich działaniach stowarzyszenie zwykłe, pochodzić mogą wyłącznie ze składek członkowskich. Stowarzyszenie to nie może prowadzić działalności gospodarczej, w związku z czym z punktu widzenia przedsiębiorczości społecznej jest ono po prostu nieprzydatne. Stowarzyszenie zarejestrowane w KRS, w odróżnieniu od zwykłego, posiada osobowość
4 prawną, może korzystać z różnych źródeł finansowania (środki publiczne), ubiegać się o status opp, powoływać oddziały terenowe i wreszcie - może prowadzić działalność gospodarczą, co z punktu widzenia ekonomii społecznej ma szczególne znaczenie. Stowarzyszenie może prowadzić działalność gospodarczą, przy czym co do zasady ma ona charakter działalności pomocniczej. Dochód z tej działalności powinien zostać przeznaczony na realizację celów statutowych, nie może być przeznaczony do podziału pomiędzy członków stowarzyszenia. Stowarzyszenie, które będzie prowadziło działalność gospodarczą, podlega zgłoszeniu do rejestru przedsiębiorców. I jeśli tam się znajdzie, staje się podmiotem ekonomii społecznej. Fundacja to organizacja pozarządowa powoływana dla celów społecznie lub gospodarczo użytecznych, wyposażona w majątek przeznaczony dla realizacji tych celów, ustanowiona przez fundatora w oświadczeniu woli złożonym przed notariuszem (także: w testamencie). Fundacja działa na podstawie przepisów Ustawy z 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach (Dz. U. 1991, nr 46, poz. 203 z późn. zm.) oraz Ustawy z dnia 23 lutego 1991 r. o zmianie ustawy o fundacjach (Dz. U. 1991, nr 19, poz. 82). Podobnie jak stowarzyszenie, może prowadzić działalność gospodarczą. Odpowiedni o tym zapis powinien znaleźć się w statucie (a co za tym idzie powinna zostać wpisana do rejestru przedsiębiorców w KRS). Działalność gospodarcza fundacji nie może stanowić podstawowej aktywności. Ma zawsze charakter działalności pomocniczej i prowadzona powinna być w rozmiarach, jakie służą realizacji celów statutowych oraz jedynie na zasadach określonych w statucie. Fundacje i stowarzyszenia, które prowadzą działalność gospodarczą, są prawnie przedsiębiorcami. W związku z tym muszą przestrzegać zasad i obowiązków dotyczących przedsiębiorców. Wśród nich należy wskazać na zasady podatkowe, przepisy dotyczące podatku dochodowego od osób prawnych oraz podatku od towarów i usług (VAT). Organizacje pozarządowe prowadzące działalność gospodarczą muszą także składać roczne sprawozdania do KRS. Stowarzyszenia i fundacje są podmiotami trzeciego sektora organizacjami pozarządowymi, jednak nie są one jednocześnie pomiotami ekonomii społecznej przedsiębiorstwami społecznymi. Stają się nimi dopiero po spełnieniu określonych warunków przedsiębiorstwa społecznego. Organizacje pozarządowe do sfery ekonomii społecznej wkroczyć mogą jeszcze w inny sposób, tj. prowadząc działalność ekonomiczną nie tylko jako działalność gospodarczą, a np. w formie działalności odpłatnej pożytku publicznego, zakładając spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, spółdzielnię socjalną, prowadząc zakład aktywności zawodowej lub - centrum integracji społecznej, o których przeczytać można w dalszej części artykułu. Kolejnym podmiotem funkcjonujących na zasadach przedsiębiorstwa społecznego są towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych. Jest to podmiot, który ubezpiecza swoich członków na zasadzie wzajemności. TUW, zgodnie z definicją przedsiębiorstwa społecznego, nie jest nastawiony na zysk. Ochrona ubezpieczeniowa jest tania w zamian za składki pokrywające jedynie wypłacone świadczenia oraz koszty działalności. Zawiązana w ramach TUW grupa ubezpieczających połączona jest wspólnotą interesów jej członków. Działalność TUW regulowana jest przepisami Ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz.U nr 124 poz. 1151). Spółka akcyjna lub z ograniczoną odpowiedzialnością może być podmiotem ekonomii społecznej wtedy, gdy jest tzw. spółką non-profit. Prowadzenie spółki z o.o. lub akcyjnej w celach społecznych jest rzadko spotykaną i mało znaną formą prowadzenia działalności społecznej, jednak
5 w świetle obowiązujących przepisów jest możliwe, by założyć spółkę nie tylko w celach zarobkowych, ale także niezarobkowych, niegospodarczych np. charytatywnych (Izdebski, Małek, s. 226). Formalnie w przepisach podmiot taki jak spółka non-profit nie występuje (nie jest nazwany). Spółka staje się non-profit, jeśli w swoich dokumentach określających zasady i tryb funkcjonowania posiada odpowiednie zapisy (niedziałanie w celu osiągnięcia zysku, przeznaczanie całości dochodu na realizację celów statutowych, nieprzeznaczanie zysku do podziału pomiędzy swoich członków, udziałowców, akcjonariuszy lub pracowników). Co ważne jako że ustawodawca nie przewiduje spółki non-profit lub not-for-profit, ustawodawstwo nie zostało dostosowane do takich podmiotów. W efekcie działające jak podmioty trzeciego sektora lub przedsiębiorcy społeczni - spółki kapitałowe są traktowane jak po prostu przedsiębiorcy. Nie mogą m.in. korzystać z wielu przywilejów przynależnym organizacjom pozarządowym oraz innym podmiotom ekonomii społecznej (zwolnienia podatkowe itp). Kolejne podmioty ekonomii społecznej to określone typy spółdzielni. Jak wszystkie spółdzielnie, funkcjonują na podstawie Ustawy z dnia 16 września 1982 r. Prawo spółdzielcze (Dz. U. 2003, nr 188, poz z późn. zm.). Każda spółdzielnia to, zgodnie z art. 1 przywołanej ustawy, dobrowolne zrzeszenie nieograniczonej liczby osób, o zmiennym składzie osobowym i zmiennym funduszu udziałowym, które w interesie swoich członków prowadzi działalność gospodarczą. Każda spółdzielnia posiada osobowość prawną. Spółdzielnie dzielą się na grupy, typy i rodzaje. Są dwie podstawowe grupy spółdzielni: użytkowników i wytwórcze (pracy). Dla nas szczególnie istotne są te drugie. Spółdzielnia pracy to dobrowolne zrzeszenie nieograniczonej liczby osób, o zmiennym składzie osobowym i zmiennym funduszu udziałowym, które w interesie swoich członków prowadzi wspólną działalność gospodarczą. Jest przedsiębiorstwem prowadzącym działalność w oparciu o osobistą pracę swoich członków, z którymi to członkami istnieje obowiązek nawiązania stosunku pracy (podpisania określonej w przepisach spółdzielczej umowy o pracę). Spółdzielnia socjalna działa na podstawie przepisów prawa spółdzielczego oraz Ustawy z dnia 27 kwietnia 2006 r. o spółdzielniach socjalnych (Dz. U. 2006, nr 94, poz. 651), jednak samą taką formę organizacyjno-prawną wniosła już Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. 2004, nr 99, poz z późn. zm). Swoiste dla spółdzielni socjalnej jest działanie na rzecz reintegracji społecznej i zawodowej jej członków, realizowane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Spółdzielnia socjalna musi zatem prowadzić działalność gospodarczą, z której zysk jest środkiem do realizacji celów statutowych. Podobnie jak spółdzielnia pracy - może także prowadzić działalność społeczną i oświatowo-kulturalną na rzecz swoich członków oraz ich środowiska lokalnego, a także działalność społecznie użyteczną w sferze zadań publicznych. Spółdzielnię socjalną mogą założyć tylko określone kategorie osób, które są wymienione w ustawie (art. 203a par.1): osoby bezrobotne w rozumieniu ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku, pracy bezdomni realizujący indywidualny program wychodzenia z bezdomności, w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej, uzależnieni od alkoholu, po zakończeniu programu psychoterapii w zakładzie lecznictwa odwykowego,
6 uzależnieni od narkotyków lub innych środków odurzających, po zakończeniu programu terapeutycznego w zakładzie opieki zdrowotnej, chorzy psychicznie, w rozumieniu przepisów o ochronie zdrowia psychicznego, zwalniani z zakładów karnych, mający trudności w integracji ze środowiskiem, w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej, uchodźcy realizujący indywidualny program integracji, w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej, którzy podlegają wykluczeniu społecznemu i ze względu na swoja sytuację życiową nie są w stanie własnym staraniem zaspokoić swoich podstawowych potrzeb życiowych i znajdują się w sytuacji powodującej ubóstwo oraz uniemożliwiającej lub ograniczającej uczestnictwo w życiu zawodowym, społecznym i rodzinnym, osoby niepełnosprawne w rozumieniu ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Założycielami spółdzielni socjalnej mogą być także organizacje pozarządowe, jednostki samorządu terytorialnego, kościelne osoby prawne. To właśnie spółdzielnie socjalne uznawane są za modelowy przykład przedsiębiorstw społecznych, łączących funkcje ekonomiczne z funkcjami społecznymi. Powstają i działają ze dla realizacji dwóch podstawowych celów: wspólnego prowadzenia przedsiębiorstwa oraz włączenia spółdzielców w życie społeczne i zawodowe, odbudowy ich umiejętności tworzenia i podtrzymywania więzi społecznych. Kolejny podmiot ekonomii społecznej to Centrum Integracji Społecznej (CIS). Jego działalność ma charakter przede wszystkim edukacyjny, a jeden z jej elementów może stanowić praca uczestników w ramach działalności handlowej, usługowej lub wytwórczej, a także wytwórczą w rolnictwie. Zgodnie z ustawą o zatrudnieniu socjalnym tego typu praca nie stanowi działalności gospodarczej. Swoje działania CIS kieruje do osób zagrożonych wykluczeniem społecznym. CIS to swoiste inkubatory społeczne, a ich działania kierowane są do ściśle określonych kategorii odbiorców, których definiuje art.1 ust. 2 Ustawy o zatrudnieniu socjalnym. Zgodnie z nim członkami CIS mogą być: 1) bezdomni realizujący indywidualny program wychodzenia z bezdomności (w rozumieniu przepisów pomocy społecznej), 2) uzależnieni od alkoholu po zakończeniu programu psychoterapii w zakładzie lecznictwa odwykowego, 3) uzależnieni od narkotyków lub innych środków odurzających po zakończeniu programu psychoterapeutycznego w zakładzie opieki zdrowotnej, 4) chorzy psychicznie (w rozumieniu przepisów o ochronie zdrowia psychicznego), 5) długotrwale bezrobotni (w rozumieniu przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy), 6) zwalniani z zakładów karnych mający trudności w integracji ze środowiskiem (w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej), 7) uchodźcy realizujący indywidualny program integracji (w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej), 8) osoby niepełnosprawne (w rozumieniu przepisów o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych).
7 Centra Integracji Społecznej są powoływane przez inne podmioty: starostów, wójtów, prezydentów albo burmistrzów miast lub organizacje pozarządowe. Utworzone CIS funkcjonują jako jednostki wyodrębnione w instytucji lub organizacji, a nie jako samodzielnie podmioty. Status centrum otrzymują na 3 lata. CIS nie mają osobowości prawnej. Wszelkie umowy i inne dokumenty CIS podpisuje instytucja/ organizacja, która CIS utworzyła. Odpowiada również za jego zobowiązania. Inny podmiot ekonomii społecznej to Klub Integracji Społecznej (KIS), który działa w sposób zbliżony do CIS. Zasadnicza różnica pomiędzy nimi zasadza się na fakcie, że KIS-y nie wypłacają świadczeń. Zadania KISów wyznaczają przepisy Ustawy o zatrudnieniu socjalnym. Warsztaty Terapii Zajęciowej (WTZ) to jeszcze jeden z interesujących nas podmiotów. Funkcjonują na podstawie ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. nr 123 poz. 776 z późn, zm.) oraz na podstawie Rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25 marca 2004 r. w sprawie warsztatów terapii zajęciowej (Dz. U. nr 63, poz. 587) Podmiotem ekonomii społecznej jest także Zakład Aktywności Zawodowej (ZAZ). Jest to jednostka wyodrębniona w instytucji lub organizacji, która działa w celach rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych. Prowadzi działalność określaną w przepisach jako obsługoworehabilitacyjną oraz działalność gospodarczą. Oferta ZAZ-ów skierowana jest przede wszystkim do osób chorych psychicznie i niepełnosprawnych intelektualnie, jako że to właśnie one zostały przez ustawodawcę uznane za znajdujące się w szczególnie niekorzystnej sytuacji na rynku pracy. Podstawowy cel tych zakładów to przygotowanie osób niepełnosprawnych poprzez rehabilitację społeczną i zawodową - do zatrudnienia na otwartym rynku pracy oraz pomoc w realizacji pełnego, niezależnego, samodzielnego i aktywnego życia na miarę indywidualnych możliwości. Stanowią formę pośrednią pomiędzy warsztatami terapii zajęciowej a pracą na otwartym rynku. ZAZy działają w oparciu o przepisy Ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. 2000, nr 6, poz. 77 z późn.zm.) oraz uzupełniających ją przepisów zawartych w Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 21 stycznia 2000 r. w sprawie zakładów aktywności zawodowej. ZAZ mogą zostać utworzone przez gminy, powiaty, fundacje, stowarzyszenia, a także wszelkie inne organizacje społeczne, które mają za cel rehabilitację społeczną i zawodową osób niepełnosprawnych. Podobnie jak w przypadku CIS tutaj również umowy w sprawach ZAZ podpisuje instytucja/ organizacja, która go utworzyła. Ona też odpowiada za jego długi. Aby utworzyć ZAZ, należy przejść stosunkowo skomplikowaną i długotrwałą (ok. 2 lat) procedurę rejestracyjną. Status ZAZ nadaje wojewoda. ZAZ może korzystać z korzystnego systemu dofinansowania ze środków PFRON oraz środków samorządu terytorialnego. PFRON może sfinansować nie tylko koszty utworzenia ZAZ, ale także jego prowadzenia (z wyłączeniem kosztów działalności gospodarczej), w szczególności działalność rehabilitacyjną, jak również wynagrodzenia dla pracowników. Podmioty starające się o status ZAZu muszą wprawdzie spełnić wiele wymogów, jednak korzystają także z wielu przywilejów (zwolnienia z różnych opłat i podatków; dofinansowanie
8 w wysokości 50% oprocentowania kredytów bankowych zaciągniętych na cele związane z rehabilitacją społeczną i zawodową, jednorazowe pożyczki w celu ochrony istniejących w zakładzie miejsc pracy dla osób niepełnosprawnych, zwrotu kosztów szkoleń osób niepełnosprawnych zatrudnionych w zakładzie w związku ze zmianą profilu produkcji). Ostatni z wyodrębnionych wyżej podmiotów ekonomii społecznej to niepubliczny zakład opieki zdrowotnej (NZOZ). Funkcjonuje w oparciu o ustawę z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (t. j. Dz. U r. Nr 14, poz. 89 ze zm. Zgodnie z tą ustawą NZOZ jest to organizacyjnie wyodrębniony zespół osób i środków majątkowych utworzony w celu zapewniania świadczeń zdrowotnych i promocji zdrowia. Świadczenia zdrowotne to działania służące zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia oraz inne działania medyczne, wynikające z procesu leczenia lub przepisów odrębnych. Oprócz udzielania świadczeń zdrowotnych i promocji zdrowia, zakład może za cel działalności obrać także prowadzenie badań naukowych i badawczo - rozwojowych oraz realizację zadań dydaktycznych (nauka wykonywania zawodów medycznych). Zgodnie regulacjami ustawowymi ustrój każdego z NZOZ, a także wszystkie inne sprawy dotyczące jego funkcjonowania, nieuregulowane we wspomnianej ustawie, określa jego statut - przy czym każda z jednostek posiada swój odrębny statut. NZOZ nie stanowi samodzielnej formy prawnej. W związku z tym nie posiada osobowości prawnej. Funkcjonuje jako jednostka wyodrębniona w instytucji lub organizacji, która go utworzyła i to właśnie ta instytucja lub organizacja (prowadząca NZOZ) odpowiada za jego zobowiązania. NZOZ może być utworzony m.in. przez fundację, stowarzyszenie, kościół, związek wyznaniowy lub spółkę. Aby uzyskać status NZOZ, jednostka musi spełniać szczegółowe wymagania dotyczące wykorzystywanego na ten cel obiektu i pomieszczeń. Świadczenia medyczne w tym zakładzie mogą być udzielane wyłącznie przez osoby z uprawnieniami medycznymi. Funkcjonowanie danego NZOZ rozpoczyna się w chwili uzyskania wpisu do rejestru zakładów opieki zdrowotnej prowadzonego przez wojewodę. Działalność NZOZ może być odpłatna bądź nieodpłatna. W tej drugiej sytuacji, jeżeli NZOZ prowadzi organizacja pozarządowa, będzie to stanowiło część działalności statutowej nieodpłatnej. Oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie, by pobierać opłaty od pacjentów wówczas będzie to odpłatna działalność pożytku publicznego lub działalność gospodarcza. W przypadku prowadzenia NZOZ jako działalności gospodarczej, możliwość rozporządzania osiągniętą nadwyżką bilansową będzie uregulowana przepisami właściwymi dla konkretnej organizacji prowadzącej. Najbliższe lata pozwolą na realizację wielu zadań w zakresie promocji ekonomii społecznej, a także jej rozwoju poprzez umocnienie już istniejących i powstawanie nowych podmiotów ekonomii społecznej. Istotne jest zatem, byśmy wiedzieli, jakie działania i jaki typ aktywności można w ramach takiego wsparcia dofinansować. Jolanta Kluba Doradca dla organizacji pozarządowych
Proponowane rozwiązania ustawowe. Jarosław Kuba Kielce, 17 luty 2010
Proponowane rozwiązania ustawowe Jarosław Kuba Kielce, 17 luty 2010 Poniżej przedstawiamy wersję roboczą propozycji uregulowania opracowaną przez grupę prawną Zespołu. Projekt ten opiera się na projekcie
Bardziej szczegółowoMAŁOPOLSKIE FORUM UNIWERSYTETÓW TRZECIEGO WIEKU. 23 listopada 2012r. KRAKÓW
MAŁOPOLSKIE FORUM UNIWERSYTETÓW TRZECIEGO WIEKU 23 listopada 2012r. KRAKÓW Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego CZŁOWIEK - NAJLEPSZA INWESTYCJA Kamila
Bardziej szczegółowoSpółdzielnia socjalna krok po kroku
Spółdzielnia socjalna krok po kroku Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Działanie 7.2. Przeciwdziałanie wykluczeniu i wzmocnienie sektora
Bardziej szczegółowoWydarzenie organizowane w ramach projektu współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Wydarzenie organizowane w ramach projektu współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Realizatorami projektu są Fundacja Barka oraz Centrum PISOP Szkolenie
Bardziej szczegółowo1. Definicja spółdzielni socjalnych. 2. Przedmiot i cel działalności spółdzielni socjalnej. 3. Kto może założyć spółdzielnię socjalną? 4.
1. Definicja spółdzielni socjalnych. 2. Przedmiot i cel działalności spółdzielni socjalnej. 3. Kto może założyć spółdzielnię socjalną? 4. Co jest podstawą zatrudnienia w spółdzielni socjalnej? 5. Spółdzielnie
Bardziej szczegółowoPrzedsiębiorczość społeczna szansą rozwoju NGO. Szczecin r.
Przedsiębiorczość społeczna szansą rozwoju NGO Szczecin 12.06.2014 r. Przedsiębiorczość społeczna Przedsiębiorstwo społeczne może być zdefiniowane jako prywatna, autonomiczna organizacja dostarczająca
Bardziej szczegółowoEKONOMIA SPOŁECZNA W POLSKIM PRAWIE I PRAKTYKACH UE
EKONOMIA SPOŁECZNA W POLSKIM PRAWIE I PRAKTYKACH UE Pojęcie ekonomii społecznej jest bardzo szerokie i aby je dobrze przedstawić należy najpierw zdefiniować pojęcie przedsiębiorstwa społecznego. Według
Bardziej szczegółowoSpółdzielnia socjalna krok po kroku
Spółdzielnia socjalna krok po kroku Materiał opracowany przez Ewę Kwiesielewicz-Szyszkę Instytucja zarządzająca PROW 2014-2020 Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju
Bardziej szczegółowozamówienia publiczne Podmioty ekonomii społecznej Tomasz Schimanek Instytut Spraw Publicznych
Podmioty ekonomii społecznej a zamówienia publiczne Tomasz Schimanek Instytut Spraw Publicznych 1. Czym są zamówienia 2. Kto je stosuje? 3. Co daje podmiotom ekonomii społecznej realizowanie zamówień publicznych?
Bardziej szczegółowoSpółdzielnie socjalne
Spółdzielnie socjalne Spółdzielnie socjalne to specjalny rodzaj spółdzielni, tworzonych przez określone grupy osób, które mogą liczyć na wsparcie i specjalne uprawnienia w prowadzeniu działalności. Spółdzielnie
Bardziej szczegółowoSpółdzielnia socjalna jako alternatywa dla osób bezrobotnych. Rafał Jaworski
Spółdzielnia socjalna jako alternatywa dla osób bezrobotnych Rafał Jaworski Ekonomia społeczna Ekonomia społeczna - określenie działalności gospodarczej, która łączy w sobie cele społeczne i ekonomiczne.
Bardziej szczegółowoREGULAMIN ORGANIZACYJNY CENTRUM INTEGRACJI SPOŁECZNEJ w Sławoborzu
REGULAMIN ORGANIZACYJNY CENTRUM INTEGRACJI SPOŁECZNEJ w Sławoborzu ROZDZIAŁ I POSTANOWIENIA OGÓLNE 1 Regulamin organizacyjny Centrum Integracji Społecznej w Sławoborzu określa zasady wewnętrznej organizacji,
Bardziej szczegółowoDziałalność odpłatna wstęp do samodzielności finansowej organizacji. Joanna Krasnodębska
Działalność odpłatna wstęp do samodzielności finansowej organizacji Joanna Krasnodębska Rodzaje działalności odpłatnej Działalność powadzona przez stowarzyszenie/fundację w ramach jej działań statutowych
Bardziej szczegółowo1 Informacje o projekcie
REGULAMIN UCZESTNICTWA W PROJEKCIE Małopolski Ośrodek Koordynacji Ekonomii Społecznej realizowanym przez Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Krakowie 1 Informacje o projekcie 1. Regulamin określa
Bardziej szczegółowo13a) realizacja zadań określonych w ustawie z dnia 4 listopada 2016 r. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin Za życiem (Dz.U. z 2016 r., poz.
Zarządzenie nr 16/VI/2017 Dyrektora Ośrodka Pomocy w Legionowie z dnia 30.06.2017 r. w sprawie zmiany zarządzenia nr 5/II/2014 Dyrektora Ośrodka Pomocy w Legionowie z dnia 21.02.2014 roku w sprawie wprowadzenia
Bardziej szczegółowoProjekt Podlaska Sieć Partnerstw na rzecz Ekonomii Społecznej nr POKL.07.02.02-20-016/09
Pojęcie ekonomii społecznej Istnieje multum definicji terminu,,ekonomia społeczna. Poszczególni autorzy opisują ją jako sektor (w wymiarze instytucjonalno-prawnym), inni jako metodę działania (polegającą
Bardziej szczegółowoEKONOMIA SPOŁECZNA >2020
EKONOMIA SPOŁECZNA >2020 Umowa Partnerstwa Zwiększaniu szans na zatrudnienie grup defaworyzowanych służyć będzie wsparcie sektora ekonomii społecznej oraz zapewnienie jego skutecznego i efektywnego funkcjonowania.
Bardziej szczegółowoOGŁOSZENIE O NABORZE KANDYDATÓW ZAINTERESOWANYCH TWORZENIEM NOWYCH MIEJSC PRACY W PRZEDSIĘBIORSTWACH SPOŁECZNYCH
OGŁOSZENIE O NABORZE KANDYDATÓW ZAINTERESOWANYCH TWORZENIEM NOWYCH MIEJSC PRACY W PRZEDSIĘBIORSTWACH SPOŁECZNYCH 1. Nabór zostanie ogłoszony w dniu 15.03.2016 r. i potrwa do 31.03.2016 r. 2. O wsparcie
Bardziej szczegółowoOŚRODEK WSPARCIA EKONOMII SPOŁECZNEJ DLA SUBREGIONU JELENIOGÓRSKIEGO. Jelenia Góra,
OŚRODEK WSPARCIA EKONOMII SPOŁECZNEJ DLA SUBREGIONU JELENIOGÓRSKIEGO Jelenia Góra, 13-10-2016 1 Co to jest OWES? Istotą działania OWES jest zapewnienie kompleksowego wsparcia os. fizycznym i podmiotom
Bardziej szczegółowo1. Definicja działalności pożytku publicznego, 2. Rodzaje działalności pożytku publicznego, 3. Jednostki realizujące działalność pożytku publicznego,
1. Definicja działalności pożytku publicznego, 2. Rodzaje działalności pożytku publicznego, 3. Jednostki realizujące działalność pożytku publicznego, 4. Przedmiot działalności pożytku publicznego, 5. Procedury,
Bardziej szczegółowoOWES subregionu południowego
OWES subregionu południowego CEL profesjonalizacja III sektora Poddziałanie 7.2.2 Wsparcie ekonomii społecznej Podstawowe założenia projektu Okres realizacji 01.04.2013 30.06.2015 Projekt partnerski z
Bardziej szczegółowopl. Opatrzności Bożej Bielsko-Biała bcp.or g.pl tel
Projekt Ośrodek Wsparcia Ekonomii Społecznej subregionu południowego (OWES) jest inicjatywą: - Stowarzyszenia Bielskie Centrum Przedsiębiorczości w Bielsku-Białej lider projektu - Bielskiego Stowarzyszenia
Bardziej szczegółowoBiuro Rzecznika Praw Obywatelskich. Projekt ustawy o przedsiębiorczości społecznej. www.rpo.gov.pl
Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich Projekt ustawy o przedsiębiorczości społecznej www.rpo.gov.pl Spis treści Informacje ogólne... 3 Cele ustawy... 3 Definicja... 3 Założyciele... 4 Uprawnienia przedsiębiorstw
Bardziej szczegółowoKlub Integracji Społecznej. Symbol: K.I.S. 1 / 7
Symbol: K.I.S. 1 / 7 Adres: ul. Chęcińska 1, 25-020 Kielce Piętro: I Telefony: +48 41 345 53 29 E-mail: kis@mopr.kielce.pl Godziny pracy: poniedziałek - piątek w godz. 8:00-16:00 Kierownik: 2 / 7 Piotr
Bardziej szczegółowoTomasz Schimanek. Działalność statutowa pożytku publicznego i działalność gospodarcza organizacji pozarządowej
Tomasz Schimanek Działalność statutowa pożytku publicznego i działalność gospodarcza organizacji pozarządowej Maróz 2016 Organizacja pozarządowa Działalność statutowa Działalność gospodarcza Nieodpłatna
Bardziej szczegółowoRGULAMIN KLUBU INTEGRACJI SPOŁECZNEJ W RUMI
RGULAMIN KLUBU INTEGRACJI SPOŁECZNEJ W RUMI RUMIA 2014 Spis treści Rozdział l Postanowienia ogólne. Rozdział 2 Cele działania i zadania Klubu. Rozdział 3 Organizacja Klubu. Rozdział 4 Korzystający z usług
Bardziej szczegółowoOGŁOSZENIE O NABORZE
OGŁOSZENIE O NABORZE OWES Subregionu Zachodniego ogłasza nabór podmiotów zainteresowanych tworzeniem miejsc pracy w istniejących przedsiębiorstwach społecznych. Nabór ma charakter dwuetapowy: I etap nabór
Bardziej szczegółowoSieć Wspierania Organizacji Pozarządowych SPLOT
Warszawa, 18.10.2018 Szanowni Państwo, W imieniu członków Sieci Wspierania Organizacji prowadzących działalność jako Ośrodki Wsparcia Ekonomii Społecznej w różnych województwach przedstawiamy propozycję
Bardziej szczegółowoSPOTKANIE INFORMACYJNE ROZWÓJ LOKALNY KIEROWANY PRZEZ SPOŁECZNOŚĆ
SPOTKANIE INFORMACYJNE ROZWÓJ LOKALNY KIEROWANY PRZEZ SPOŁECZNOŚĆ Lokalna Strategia Rozwoju dla Lokalnej Grupy Działania Gminy Powiatu Świeckiego na lata 2014-2020 21 listopada 2017 Obszar realizacji Lokalnej
Bardziej szczegółowoInformacje wypełniane przez instytucję przyjmującą wniosek
Załącznik nr 1 do Regulaminu świadczenia usług wsparcia finansowego Informacje wypełniane przez instytucję przyjmującą wniosek Nr Wniosku Data i miejsce złożenia wniosku: Imię i nazwisko osoby przyjmującej
Bardziej szczegółowoInformacje wypełniane przez instytucję przyjmującą wniosek
Załącznik nr 1 do Regulaminu świadczenia usług wsparcia finansowego Informacje wypełniane przez instytucję przyjmującą wniosek Nr Wniosku Data i miejsce złożenia wniosku: Imię i nazwisko osoby przyjmującej
Bardziej szczegółowoInstytucje. ekonomii społecznej. w Polsce
Instytucje ekonomii społecznej w Polsce 1. Wstęp. W związku z tym, iŝ nie ma jednej, powszechnie uznanej i akceptowalnej definicji ekonomii społecznej, nie ma równieŝ precyzyjnego określonego terminu instytucji
Bardziej szczegółowoPreferencje dla PES. Umowa Partnerstwa (UP) W przedsięwzięciach realizowanych w ramach UP promowane będzie korzystanie z usług oferowanych przez PES
Podmioty ekonomii społecznej preferencje w Regionalnych Programach Operacyjnych 2014-2020 Brzeziny, 22 czerwca 2015 r. Preferencje dla PES Umowa Partnerstwa (UP) W przedsięwzięciach realizowanych w ramach
Bardziej szczegółowoREGULAMIN ORGANIZACYJNY KLUBU INTE(;RACJI SPOŁECZNEJ "NASZ" W JANOWIE LUBELSKIM
FUNDACJA KONWENT KLUBÓW I CENTRÓW INTEGRACJI SPOŁECZNEJ ul. Bohaterów Porytowego Wzgórza 23 23 300 Janów Lubelski REGON 362013752, NIP 8621642207 KRS0000563248 Załącznik do Zarządzenia Z dnia 20 września
Bardziej szczegółowoOrganizacje pozarządowe jako podmioty ekonomii społecznej
Organizacje pozarządowe jako podmioty ekonomii społecznej Konferencja w ramach projektu Podaj Dalej Słubice, 23 listopada 2012 r. EKONOMIA SPOŁECZNA - PODSTAWOWE DEFINICJE ekonomia społecznaczy też wymiennie
Bardziej szczegółowoPrzedsiębiorczość i przedsiębiorczość społeczna.
Przedsiębiorczość i przedsiębiorczość społeczna. ekspert: Szymon Medalion prowadząca: Marzena Szewczyk-Nelson Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego Pomoc
Bardziej szczegółowoSzczecin, dnia 4 lutego 2015 roku
Szczecin, dnia 4 lutego 2015 roku Liczba podmiotów ekonomii społecznej utworzonych dzięki wsparciu z EFS 24 Liczba osób zagrożonych wykluczeniem społecznym, które zakończyły udział w projekcie 6809 Liczba
Bardziej szczegółowoUSTAWA. z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie
LexPolonica nr 27335. Stan prawny 2012-11-29 Dz.U.2010.234.1536 (U) Działalność pożytku publicznego i wolontariat zmiany: 2011-07-01 Dz.U.2011.112.654 art. 166 2011-10-30 Dz.U.2011.205.1211 art. 2 2011-11-03
Bardziej szczegółowoDorota Wróblewska Dyrektor Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej w Toruniu
Dorota Wróblewska Dyrektor Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej w Toruniu Plan działania ania na lata 2007-2008 2008 Program Operacyjny Kapitał Ludzki Numer Priorytetu: VII Nazwa Priorytetu: Promocja
Bardziej szczegółowo27.11.2014. Przyszłość spółdzielczości socjalnej kierunki rozwojowe
Przyszłość spółdzielczości socjalnej kierunki rozwojowe Spółdzielnie socjalne 2009-2013 1 Stan rejestrowy październik 2014 62 43 64 137 76 66 36 85 95 119 48 W Krajowym Rejestrze Sądowym do dnia 29 września
Bardziej szczegółowoZdolności finansowe organizacji pozarządowych w Lubuskiem (aplikowane o środki FIO, EFS, samorządowe) potrzeby III sektora
Zdolności finansowe organizacji pozarządowych w Lubuskiem (aplikowane o środki FIO, EFS, samorządowe) potrzeby III sektora Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Zielonej Górze W województwie lubuskim
Bardziej szczegółowoZałącznik nr 10 do Regulaminu Wsparcia Finansowego OWES SWR. 1. Regulamin Wsparcia Finansowego OWES SWR. a. 1. Postanowienia ogólne.
Załącznik nr 10 do Regulaminu Wsparcia Finansowego OWES SWR Wykaz zmian w Regulaminie Wsparcia Finansowego OWES SWR obowiązujących od dnia usankcjonowania nowych wytycznych CT9 aneksem do umowy o dofinansowanie
Bardziej szczegółowoco to jest ekonomia społeczna? Ekonomia społeczna to sfera aktywności obywatelskiej, która poprzez działalność ekonomiczną i działalność pożytku
co to jest ekonomia społeczna? Ekonomia społeczna to sfera aktywności obywatelskiej, która poprzez działalność ekonomiczną i działalność pożytku publicznego służy: integracji zawodowej i społecznej osób
Bardziej szczegółowoEkonomia społeczna 2014-2020. Wsparcie krajowe i regionalne.
Ekonomia społeczna 2014-2020. Wsparcie krajowe i regionalne. ekspertka: Karolina Cyran-Juraszek prowadząca: Dorota Kostowska. Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego
Bardziej szczegółowoProgram współpracy z organizacjami pozarządowymi i innymi podmiotami prowadzącymi działalność pożytku publicznego w Gminie Przytoczna na rok 2014
Program współpracy z organizacjami pozarządowymi i innymi podmiotami prowadzącymi działalność pożytku publicznego w Gminie Przytoczna na rok 2014 I. CEL GŁÓWNY I CELE SZCZEGÓŁOWE PROGRAMU 1. Celem głównym
Bardziej szczegółowoCo to jest odpłatna działalność pożytku publicznego?
1 z 6 2017-04-21 12:20 Odpłatna działalność pożytku publicznego Wszystkie najważniejsze informacje o odpłatnej działalności pożytku publicznego prowadzonej przez organizacje pozarządowe. Co to jest odpłatna
Bardziej szczegółowoPrzygotował: Zbyszko Siewkowski. Centrum Integracji Społecznej Piątkowo przy Stowarzyszeniu ETAP w Poznaniu
Przygotował: Zbyszko Siewkowski Centrum Integracji Społecznej Piątkowo przy Stowarzyszeniu ETAP w Poznaniu 1. Centrum Integracji Społecznej (CIS). 2. Działania partnerskie. 3. Spółdzielnie socjalne. 1.
Bardziej szczegółowoPREZYDENT MIASTA GORZOWA WLKP.
PREZYDENT MIASTA GORZOWA WLKP. Na podstawie art. 11 ust. 2 i art. 13 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (t.j. Dz. U. z 2010 roku Nr 234 poz. 1536 z późn.
Bardziej szczegółowoFundusz pożyczkowy dla podmiotów ekonomii społecznej w Polsce
Fundusz pożyczkowy dla podmiotów ekonomii społecznej w Polsce Fundusz współfinansowany jest z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Działania 1.4 Wsparcie inżynierii finansowej na rzecz rozwoju ekonomii
Bardziej szczegółowoPrzedsiębiorstwo definicja i cele
Przedsiębiorstwo definicja i cele I. Definicja. Przedsiębiorstwo zespół jednostek gospodarujących, których podstawową funkcją gospodarczą jest produkcja dóbr i usług, wymienianych zazwyczaj na rynku, tzn.
Bardziej szczegółowoPrawne aspekty wykluczenia społecznego
Autor: Mgr Piotr Kozłowski Prawne aspekty wykluczenia społecznego Spis treści: 1. Podstawowe akty prawne dotykające problematyki wykluczenia społecznego 2. Pojęcie wykluczenia w wymiarze normatywnym, próba
Bardziej szczegółowoCentra integracji społecznej, zakłady aktywności zawodowej i warsztaty terapii zajęciowej w 2014 r.
GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Warszawa,..05 r. Notatka informacyjna Centra integracji społecznej, zakłady aktywności zawodowej i warsztaty terapii zajęciowej w 0 r. W 0 r. aktywną działalność prowadziło 5
Bardziej szczegółowoProjekt Regulaminu Konkursu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich edycja 2019
Projekt Regulaminu Konkursu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich edycja 2019 Do 15.11 trwają konsultacje społeczne regulaminu konkursu FIO (edycja 2019). www.niw.gov.pl Na www są informacje dotyczące: treści
Bardziej szczegółowoWZÓR SPRAWOZDANIE CENTRUM INTEGRACJI SPOŁECZNEJ ZA ROK...
Załącznik do rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia...2016 r. (poz....) WZÓR SPRAWOZDANIE CENTRUM INTEGRACJI SPOŁECZNEJ ZA ROK... CZĘŚĆ I. DANE OGÓLNE 1. NAZWA 2. REGON 3.
Bardziej szczegółowoFORMULARZ ZGŁOSZENIOWY - INSTYTUCJA
FORMULARZ ZGŁOSZENIOWY - INSTYTUCJA W Y P E Ł N I A O R G A N I Z A T O R Wpłynęło dnia Nr formularza Podpis przyjmującego Tytuł projektu Nr projektu Lubelski Ośrodek Wsparcia Ekonomii Społecznej 1/RPLU.11.03.00-06-0001/16
Bardziej szczegółowoMenadżer Ekonomii Społecznej
Materiały szkoleniowe wersja skrócona Menadżer Ekonomii Społecznej Trener: Waldemar Żbik https://spoldzielniasocjalnawpraktyce.pl Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca
Bardziej szczegółowoOŚ PRIORYTETOWA 8 RPO WO INTEGRACJA SPOŁECZNA KRYTERIA MERYTORYCZNE SZCZEGÓŁOWE
OŚ PRIORYTETOWA 8 RPO WO 2014-2020 INTEGRACJA SPOŁECZNA KRYTERIA MERYTORYCZNE SZCZEGÓŁOWE Załącznik do Uchwały Nr 30/2015 KM RPO WO 2014-2020 z dnia 23 października 2015 r. Oś priorytetowa Działanie Tryb
Bardziej szczegółowoPROJEKT. Wstęp. Rozdział I Postanowienia ogólne 1. Ilekroć w niniejszym programie jest mowa o:
PROJEKT Program Współpracy Gminy Gostynin z organizacjami pozarządowymi oraz innymi podmiotami, o których mowa w art. 3 ust. 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie na rok 2013 Wstęp
Bardziej szczegółowoEkonomia Społeczna. zarys problematyki. Magdalena Zimoch Waldemar bik Stowarzyszenie Wspó pracy Regionalnej. Kwiecie, 2008 r.
Ekonomia Społeczna zarys problematyki Magdalena Zimoch Waldemar bik Stowarzyszenie Wspó pracy Regionalnej Kwiecie, 2008 r. Plan prezentacji 1. Ekonomia społeczna ujęcia definicyjne 2. Stan i kierunki rozwoju
Bardziej szczegółowoZARZĄDZENIE NR 116/10 PREZYDENTA MIASTA ZIELONA GÓRA. z dnia 1 lutego 2010 r. w sprawie regulaminu Centrum Integracji Społecznej w Zielonej Górze.
ZARZĄDZENIE NR 116/10 PREZYDENTA MIASTA ZIELONA GÓRA z dnia 1 lutego 2010 r. w sprawie regulaminu Centrum Integracji Społecznej w Zielonej Górze. Na podstawie art. 3 ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 13 czerwca
Bardziej szczegółowoKARTA OCENY WNIOSKU O NADANIE STATUSU PRZEDSIĘBIORSTWA SPOŁECZNEGO 1
Załącznik numer 3 do Regulaminu przyznawania statusu w województwie małopolskim KARTA OCENY WNIOSKU O NADANIE STATUSU PRZEDSIĘBIORSTWA SPOŁECZNEGO 1 Numer Ewidencyjny Wniosku (wypełnia OWES) Data wpływu
Bardziej szczegółowoZdolności finansowe organizacji pozarządowych w Lubuskiem (aplikowane o środki FIO, EFS, samorządowe) potrzeby III sektora
Zdolności finansowe organizacji pozarządowych w Lubuskiem (aplikowane o środki FIO, EFS, samorządowe) potrzeby III sektora Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Zielonej Górze Ekonomia społeczna to
Bardziej szczegółowoprojekt UCHWAŁA Nr XXI/148/2016 Rady Gminy Kleszczewo z dnia 26 października 2016r.
projekt UCHWAŁA Nr XXI/148/2016 Rady Gminy Kleszczewo z dnia 26 października 2016r. w sprawie : przyjęcia Programu współpracy Gminy Kleszczewo z organizacjami pozarządowymi oraz innymi podmiotami w 2017r.
Bardziej szczegółowoOŚ PRIORYTETOWA 8 RPO WO 2014-2020 INTEGRACJA SPOŁECZNA KRYTERIA MERYTORYCZNE SZCZEGÓŁOWE
OŚ PRIORYTETOWA 8 RPO WO 2014-2020 INTEGRACJA SPOŁECZNA KRYTERIA MERYTORYCZNE SZCZEGÓŁOWE Załącznik do Uchwały Nr 22/2015 KM RPO WO 2014-2020 Oś priorytetowa Działanie Cel szczegółowy VIII Integracja społeczna
Bardziej szczegółowoWNIOSEK O DOFINANSOWANIE PIERWSZEGO WYPOSAŻENIA CENTRUM INTEGRACJI SPOŁECZNEJ
WNIOSEK O DOFINANSOWANIE PIERWSZEGO WYPOSAŻENIA CENTRUM INTEGRACJI SPOŁECZNEJ I. Informacje ogólne 1. Pełna nazwa, dokładny adres, instytucji tworzącej Centrum Integracji Społecznej (zgodnie z art. 3,
Bardziej szczegółowoWstęp. 1. Ilekroć w programie jest mowa o:
/PROJEKT/ Program współpracy Gminy Przeworsk z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami wymienionymi w art. 3 ust. 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie na rok 2012 Wstęp Organizacje
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE CENTRUM INTEGRACJI SPOŁECZNEJ W ROKU 2014
SPRAWOZDANIE CENTRUM INTEGRACJI SPOŁECZNEJ W ROKU 2014 Część I. DANE OGÓLNE Nazwa: REGON: Adres: Instytucja tworząca Centrum Integracji Społecznej: Data przyznania statusu Centrum Integracji Społecznej:
Bardziej szczegółowoSłowniczek pojęć. Strona 1 z 8
Strona 1 z 8 Słowniczek pojęć Pojęcie Objaśnienie Kalkulator kondycji PES umożliwia analizę kondycji wybranych typów instytucji wchodzących w skład sektora ekonomii społecznej, tj.: Spółdzielni socjalnych
Bardziej szczegółowoZakłady pracy chronionej i zakłady aktywności zawodowej
Zakłady pracy chronionej i zakłady aktywności zawodowej Zakłady pracy chronionej i zakłady aktywności zawodowej Nie każdy niepełnosprawny jest w stanie znaleźć pracę i pracować na otwartym rynku pracy.
Bardziej szczegółowoROZDZIAŁ II POSTANOWIENIA OGÓLNE
Załącznik do Uchwały Nr XXV/152/08 Rady Gminy Radziłów z dnia 22 grudnia 2008 roku STATUT GMINNEGO OŚRODKA POMOCY SPOŁECZNEJ W RADZIŁOWIE ROZDZIAŁ I POSTANOWIENIA OGÓLNE 1. 1. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej
Bardziej szczegółowoWarszawa, dnia 16 stycznia 2017 r. Poz. 97 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA RODZINY, PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ 1) z dnia 30 grudnia 2016 r.
DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 16 stycznia 2017 r. Poz. 97 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA RODZINY, PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ 1) z dnia 30 grudnia 2016 r. w sprawie określenia wzoru
Bardziej szczegółowoOpis proponowanych zmian w Załączniku do Uchwały nr 72/2016 KM RPO z dnia 29 września 2016 r.
Opis proponowanych zmian w Załączniku do Uchwały nr 72/2016 KM RPO z dnia 29 września 2016 r. Lp. Karta Działania Kryterium którego dotyczy zmiana Obecny zapis Proponowany zapis Uzasadnienie zmiany 1.
Bardziej szczegółowoAKTYWIZACJA SPOŁECZNO ZAWODOWA OSÓB BEZROBOTNYCH W GMINIE NOWY STAW
AKTYWIZACJA SPOŁECZNO ZAWODOWA OSÓB BEZROBOTNYCH W GMINIE NOWY STAW projekt realizowany przez MIEJSKI OŚRODEK POMOCY SPOŁECZNEJ w NOWYM STAWIE Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej Program
Bardziej szczegółowoDziałalność odpłatna pożytku publicznego a działalność gospodarcza. Czy to się opłaca? bilans zysków i strat.
Działalność odpłatna pożytku publicznego a działalność gospodarcza Czy to się opłaca? bilans zysków i strat. Zakres prezentacji Czy nasza organizacja prowadzi działalność odpłatną lub gospodarczą? Czy
Bardziej szczegółowoDziałalność odpłatna a gospodarcza. Mity, szanse,zagrożenia
Działalność odpłatna a gospodarcza Mity, szanse,zagrożenia Zakres prezentacji 1. Mity i fakty co wiemy a czego nie wiemy? 2. Rodzaje działalności w NGO a) działalność statutowa: - działalność pożytku publicznego
Bardziej szczegółowoFormalnoprawne aspekty funkcjonowania klastrów powiązania kooperacyjne
Fundusze Europejskie dla rozwoju innowacyjnej gospodarki Formalnoprawne aspekty funkcjonowania klastrów powiązania kooperacyjne Projekt Rozwój Mazowieckiego Klastra Efektywności Energetycznej i Odnawialnych
Bardziej szczegółowoDEFINICJE DOT. WSPARCIA FINANSOWEGO
Strona1 WIELKOPOLSKI OŚRODEK EKONOMII SPOŁECZNEJ CO TO JEST PRZEDSIĘBIORSTWO SPOŁECZNE? KTO MOŻE OTRZYMAĆ DOTACJĘ WOES? KTO MOŻE OTRZYMAĆ WSPARCIE POMOSTOWE FINANSOWE WOES? DEFINICJE DOT. WSPARCIA FINANSOWEGO
Bardziej szczegółowoDorota Wróblewska Dyrektor Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej w Toruniu
Program Operacyjny Kapitał Ludzki w Województwie Kujawsko-Pomorskim Znaczenie Priorytetu VII Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki a wspieranie procesu integracji społecznej Dorota Wróblewska Dyrektor Regionalnego
Bardziej szczegółowoSprawozdawczość fundacji i stowarzyszeń dr Gyöngyvér Takáts. Kancelaria Rachunkowa TAKÁTS 1
Sprawozdawczość fundacji i stowarzyszeń dr Gyöngyvér Takáts Kancelaria Rachunkowa TAKÁTS www.takats.pl biuro@takats.pl 1 Podstawy prawne funkcjonowania fundacji i stowarzyszenia Kancelaria Rachunkowa TAKÁTS
Bardziej szczegółowoStowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Miasta Brodnicy
Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Miasta Brodnicy zachęca do bieżącego śledzenia strony www.lgd.brodnica.pl w związku ze zbliżającymi się terminami ogłoszeń na granty i konkurs w ramach LSR Miasta
Bardziej szczegółowoWERYFIKACJA STATUSU PRZEDSIĘBIORSTWA SPOŁECZNEGO
WERYFIKACJA STATUSU PRZEDSIĘBIORSTWA SPOŁECZNEGO L.p. Cecha przedsiębiorstwa społecznego Informacje do uwzględnienia przy weryfikacji statusu Możliwość weryfikacji na podstawie okazania przez PS następujących
Bardziej szczegółowoJak założyć organizację pozarządową?
Jak założyć organizację pozarządową? Sekretariat ds. Młodzieży Województwa Zachodniopomorskiego Szczecin, 17 listopada 2012 r. Organizacjami pozarządowymi są: 1) niebędące jednostkami sektora finansów
Bardziej szczegółowoKlauzule społeczne w polskim prawie zamówień publicznych
Tomasz Schimanek Klauzule społeczne w polskim prawie zamówień publicznych Zamówienia publiczne (ang. public procurment) są terminem określającym wszelkie umowy odpłatne, zawierane między zamawiającym a
Bardziej szczegółowoKatowice, 11 czerwca 2019 roku
Zlecanie zadań publicznych i stosowanie aspektów społecznych w zamówieniach publicznych w kontekście rozwoju podmiotów ekonomii społecznej Katowice, 11 czerwca 2019 roku Podstawy prawne Ustawa Prawo zamówień
Bardziej szczegółowoMożliwości finansowania działalności gospodarstw opiekuńczych Konrad Stępnik
Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 - Minister Rolnictwa i
Bardziej szczegółowo1. Definicja stowarzyszenia, 2. Rodzaje stowarzyszeń, 3. Statut stowarzyszeń, władze i metody zakładania, 4. Finansowanie stowarzyszenia, 5.
1. Definicja stowarzyszenia, 2. Rodzaje stowarzyszeń, 3. Statut stowarzyszeń, władze i metody zakładania, 4. Finansowanie stowarzyszenia, 5. Likwidacja stowarzyszenia. Definicja stowarzyszenia. Stowarzyszenie
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI za 2013 r.
SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI za 2013 r. Sprawozdanie z działalności Fundacji NIWA Edukacji i Rozwoju za rok 2012 1. Nazwa fundacji, jej siedziba i adres, data wpisu w Krajowym Rejestrze Sądowym i numer
Bardziej szczegółowoEuropejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie
Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie Załącznik nr 2 do ogłoszenia nr 2/2016 Kryteria dla przedsięwzięcia TU ŻYJĘ I TU PRACUJĘ - NOWE MIEJSCA
Bardziej szczegółowoSTATUT Fundacja Rozwoju Seniora AKTYWNY SENIOR
STATUT Fundacja Rozwoju Seniora AKTYWNY SENIOR Rozdział I POSTANOWIENIA OGÓLNE 1 1. Fundacja Aktywny Senior zwana dalej Fundacją ustanowiona została przez Fundatorów założycieli w akcie erekcyjnym sporządzonym
Bardziej szczegółowoUMOWA PARTNERSTWA 2014
SYSTEM AKREDYTACJI I STANDARDÓW DZIAŁANIA INSTYTUCJI WSPARCIA EKONOMII SPOŁECZNEJ AKSES UMOWA PARTNERSTWA 2014 Przedsięwzięcia podejmowane w obszarze ekonomii będą zgodne z Krajowym Programem Rozwoju Ekonomii
Bardziej szczegółowoProgram Operacyjny Kapitał Ludzki - terminarz
Program Operacyjny Kapitał Ludzki - terminarz Spis treści VII PROMOCJA INTEGRACJI SPOŁECZNEJ... 2 7.2 Przeciwdziałanie wykluczeniu i wzmocnienie sektora ekonomii społecznej... 2 VIII REGIONALNE KADRY GOSPODARKI...
Bardziej szczegółowoOrganizacja i finansowanie trzeciego sektora
dr Adam Mateusz Suchecki Organizacja i finansowanie trzeciego sektora Semestr zimowy 2016/2017 Sprawy organizacyjne Konsultacje: wtorki, godzina 17:00 18:30 pokój T 309 e-mail: adam.suchecki@uni.lodz.pl
Bardziej szczegółowoProgram pilotażowy Wsparcie inżynierii finansowej na rzecz rozwoju ekonomii społecznej. Działanie 1.4 Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki
Program pilotażowy Wsparcie inżynierii finansowej na rzecz rozwoju ekonomii społecznej Działanie 1.4 Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 1991 powstanie od 2002 Członek FEBEA (Europejskiej Federacji Banków
Bardziej szczegółowoINSTRUMENTY WSPARCIA DLA ORGANIZACJI POZARZĄDOWYCH UDZIELANE PRZEZ MAZOWIECKI OŚRODEK WSPARCIA EKONOMII SPOŁECZNEJ
INSTRUMENTY WSPARCIA DLA ORGANIZACJI POZARZĄDOWYCH UDZIELANE PRZEZ MAZOWIECKI OŚRODEK WSPARCIA EKONOMII SPOŁECZNEJ Wojciech J. Jabłoński Fundacja Fundusz Współpracy Orońsko 27.01.2019 1 Po pierwsze, trzeba
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE CENTRUM INTEGRACJI SPOŁECZNEJ ZA ROK Data przyznania statusu po raz kolejny DATA ROZPOCZĘCIA DZIAŁALNOŚCI
1 z 10 13.04.2018, 09:18 SPRAWOZDANIE CENTRUM INTEGRACJI SPOŁECZNEJ ZA ROK 2017 CZĘŚĆ I. DANE OGÓLNE NAZWA Centrum Intregracji Społecznej CISTOR REGON 340316145 ADRES (ulica, kod pocztowy, miejscowość,
Bardziej szczegółowoIzabela Przybysz Instytut Spraw Publicznych
Izabela Przybysz Instytut Spraw Publicznych Prawo zamówień publicznych co do zasady, muszą stosować wszystkie podmioty sektora finansów publicznych, w tym organy administracji rządowej i samorządowej,
Bardziej szczegółowoKonkurs na najlepsze projekty dofinansowywane ze środków Rządowego Programu na rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych na lata
Konkurs na najlepsze projekty dofinansowywane ze środków Rządowego Programu na rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych na lata 2014-2020 edycja 2017 Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zaprasza:
Bardziej szczegółowoPrzedsiębiorstwa Podmioty ekonomii społecznej Spółdzielnie socjalne
Przedsiębiorstwa Podmioty ekonomii społecznej Spółdzielnie socjalne Reintegracja Przedsiębiorstwa zawodowa działania mające na celu odbudowanie i podtrzymanie... zdolności do samodzielnego świadczenia
Bardziej szczegółowoKARTA OCENY WNIOSKU O NADANIE STATUSU PRZEDSIĘBIORSTWA SPOŁECZNEGO
Załącznik numer 2 do Regulaminu przyznawania statusu przedsiębiorstwa społecznego w województwie małopolskim KARTA OCENY WNIOSKU O NADANIE STATUSU PRZEDSIĘBIORSTWA SPOŁECZNEGO Numer Ewidencyjny Wniosku
Bardziej szczegółowoKARTA OCENY WNIOSKU O NADANIE STATUSU PRZEDSIĘBIORSTWA SPOŁECZNEGO
Załącznik numer 2 do Regulaminu przyznawania statusu przedsiębiorstwa społecznego w województwie uskim KARTA OCENY WNIOSKU O NADANIE STATUSU PRZEDSIĘBIORSTWA SPOŁECZNEGO Numer Ewidencyjny Wniosku (wypełnia
Bardziej szczegółowo