Katowice, 11 czerwca 2019 roku

Transkrypt

1 Zlecanie zadań publicznych i stosowanie aspektów społecznych w zamówieniach publicznych w kontekście rozwoju podmiotów ekonomii społecznej Katowice, 11 czerwca 2019 roku

2 Podstawy prawne Ustawa Prawo zamówień publicznych Dyrektywa 2014/24/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie zamówień publicznych Dyrektywa 2014/25/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie zamówień publicznych Ustawa z dnia 27 kwietnia 2006 r. o spółdzielniach socjalnych Ustawa o działalności pożytku publicznego i wolontariacie

3 Podstawy prawne Uchwała nr 164 Rady Ministrów z dnia 12 sierpnia 2014 roku w sprawie przyjęcia programu pod nazwą Krajowy Program Rozwoju Ekonomii Społecznej ( MP z 2014r. poz. 811 z póź.zm ).

4 Podstawy prawne Zalecenia Rady Ministrów dotyczące stosowania klauzul społecznych przez administrację rządową przy udzielaniu zamówień publicznych z dnia 29 marca 2017 roku dostępne pod adresem

5 Społecznie odpowiedzialne zamówienia publiczne definicja i informacje podstawowe Przedsiębiorstwo społeczne, zgodnie z definicją podaną w Krajowym Programie Rozwoju Ekonomii Społecznej charakteryzuje się tym, że: 1.jest to podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą, wyodrębnionym pod względem organizacyjnym i rachunkowym; 2. jego celem działalności gospodarczej jest integracja społeczna i

6 Społecznie odpowiedzialne zamówienia publiczne definicja i informacje podstawowe 3. nie rozdziela zysku lub nadwyżki bilansowej pomiędzy udziałowców, ale przeznacza go na wzmocnienie potencjału przedsiębiorstwa jako kapitał niepodzielny oraz w określonej części na reintegrację zawodową i społeczną (w przypadku przedsiębiorstw o charakterze zatrudnieniowym) lub na działalność pożytku publicznego prowadzoną na rzecz społeczności lokalnej, w której działa przedsiębiorstwo; 4. jest podmiotem zarządzanym na zasadach demokratycznych lub co najmniej konsultacyjno-doradczych z udziałem pracowników i innych interesariuszy, zas wynagrodzenia kadry zarządzającej są ograniczone limitami.

7 na podstawie Podręcznika KE Buying Social Społecznie Odpowiedzialne Zamówienia Publiczne odnoszą się do etapów zamówień publicznych, które uwzględniają jeden lub kilka następujących aspektów społecznych: promocja godnej pracy, poszanowanie praw człowieka i prawa pracy, wsparcie społecznego włączenia osób defaworyzowanych (w tym osób niepełnosprawnych), ekonomii społecznej, promocja równych szans oraz zasady,,dostępny i przeznaczony dla wszystkich, włączenie zrównoważonych kryteriów wraz z uwzględnieniem kwestii uczciwego i etycznego handlu przy poszanowaniu zasad traktatowych i dyrektyw w sprawie zamówień publicznych.

8 Klauzule społeczne Klauzule społeczne są rozumiane jako zgodne z prawem zamówień publicznych odstępstwo od zasad zamówień publicznych, umożliwiającym zastosowanie dodatkowych kryteriów wyboru wykonawcy z uwagi na ważne względy społeczne.

9 Klauzule społeczne Klauzule społeczne to także instrument polityki społecznej, który pozwala instytucjom zamawiającym określić wymagania o charakterze społecznym lub środowiskowym związane z realizacją zamówienia. Klauzule społeczne są też postrzegane jako instrument wsparcia ekonomii społecznej i w praktyce część zamawiających stosuje je z taką właśnie intencją.

10 Art. 29 ust. 3a Zamawiający określa w opisie przedmiotu zamówienia na usługi lub roboty budowlane wymagania zatrudnienia przez wykonawcę lub podwykonawcę na podstawie umowy o pracę osób wykonujących wskazane przez zamawiającego czynności w zakresie realizacji zamówienia, jeżeli wykonanie tych czynności polega na wykonywaniu pracy w sposób określony w art ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2018 r. poz. 917, 1000, 1076, 1608 i 1629).

11 Art. 36 ust. 2 pkt 8 a w przypadku gdy zamawiający przewiduje wymagania, o których mowa w art. 29 ust. 3a, określenie w szczególności: a) sposobu dokumentowania zatrudnienia osób, o których mowa w art. 29 ust. 3a, b) uprawnienia zamawiającego w zakresie kontroli spełniania przez wykonawcę wymagań, o których mowa w art. 29 ust. 3a, oraz sankcji z tytułu niespełnienia tych wymagań, c) rodzaju czynności niezbędnych do realizacji zamówienia, których dotyczą wymagania zatrudnienia na podstawie umowy o pracę przez wykonawcę lub podwykonawcę osób wykonujących czynności w trakcie realizacji zamówienia;

12 Art. 29 ust. 3a opinia UZP stosunek pracy istnieje nawet wtedy, gdy strony w dobrej wierze zawierają umowę cywilnoprawną, lecz jej treść lub sposób realizacji odpowiada cechom stosunku pracy (wyrok SN z 3 czerwca 2008 r., sygn. I PK 311/07), umowa o pracę jest umową starannego działania; świadcząc umowę o pracę pracownik jest podporządkowany pracodawcy, co do czasu, miejsca i sposobu jej wykonywania (wyrok SA w Gdańsku z dnia 26 lipca 2016 r. sygn. III AUa 490/16 ), kwalifikując konkretną umowę [umowa o dzieło] należy badać w pierwszej kolejności czy świadczenie będące przedmiotem zobowiązania ma cechy dzieła - polega na osiągnięciu w przyszłości z góry określonego, samoistnego, obiektywnie osiągalnego i subiektywnie pewnego rezultatu ludzkiej pracy czy twórczości, mającego postać materialną lub też niematerialną, ale ucieleśnioną. ( ) z takim założeniem co do zasady nie koresponduje wykonywanie czynności powtarzalnych [charakteryzujące umowę o pracę] (wyrok SA w Łodzi z dnia 13 listopada 2015 r. sygn. III AUa 770/15).

13 Art. 29 ust. 4 Zamawiający może określić w opisie przedmiotu zamówienia wymagania związane z realizacją zamówienia, które mogą obejmować aspekty gospodarcze, środowiskowe, społeczne, związane z innowacyjnością lub zatrudnieniem, w szczególności dotyczące zatrudnienia: 1) bezrobotnych w rozumieniu ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy; 2) młodocianych, o których mowa w przepisach prawa pracy, w celu przygotowania zawodowego; 3) osób niepełnosprawnych w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych; 4) innych osób niż określone w pkt 1, 2 lub 3, o których mowa w ustawie z dnia 13 czerwca 2003 r. o zatrudnieniu socjalnym (Dz. U. z 2016 r. poz oraz z 2018 r. poz. 650) lub we właściwych przepisach państw członkowskich Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego.

14 Art.36 ust. 2 pkt 9 w przypadku gdy zamawiający przewiduje wymagania, o których mowa w art. 29 ust. 4, określenie w szczególności: a) liczby i okresu wymaganego zatrudnienia osób, których dotyczą te wymagania, b) uprawnienia zamawiającego w zakresie kontroli spełniania przez wykonawcę wymagań, o których mowa w art. 29 ust. 4, oraz sankcji z tytułu niespełnienia tych wymagań;

15 Art.22 ust 2 Zamawiający może zastrzec w ogłoszeniu o zamówieniu, że o udzielenie zamówienia mogą ubiegać się wyłącznie zakłady pracy chronionej oraz inni wykonawcy, których działalność, lub działalność ich wyodrębnionych organizacyjnie jednostek, które będą realizowały zamówienie, obejmuje społeczną i zawodową integrację osób będących członkami grup społecznie marginalizowanych, w szczególności: 1) osób niepełnosprawnych w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych 2) bezrobotnych w rozumieniu ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy 3) osób pozbawionych wolności lub zwalnianych z zakładów karnych, o których mowa w ustawie z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny wykonawczy, mających trudności w integracji ze środowiskiem; 4) osób z zaburzeniami psychicznymi w rozumieniu ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego 5) osób bezdomnych w rozumieniu ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej

16 6) osób, które uzyskały w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą, o których mowa w ustawie z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2018 r. poz i 1669); 7) osób do 30. roku życia oraz po ukończeniu 50. roku życia, posiadających status osoby poszukującej pracy, bez zatrudnienia; 8) osób będących członkami mniejszości znajdującej się w niekorzystnej sytuacji, w szczególności będących członkami mniejszości narodowych i etnicznych w rozumieniu ustawy z dnia 6 stycznia 2005 r. o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym (Dz. U. z 2017 r. poz. 823).

17 Art.22 ust.2a Zamawiający określa minimalny procentowy wskaźnik zatrudnienia osób należących do jednej lub więcej kategorii, o których mowa w ust. 2, nie mniejszy niż 30%, osób zatrudnionych przez zakłady pracy chronionej lub wykonawców albo ich jednostki, o których mowa w ust. 2.

18 Klauzule społeczne w PZP Rozwiązania uwzględnione w Prawie zamówień publicznych pozwalają osiągać różne korzyści społeczne, ale koncentrują się przede wszystkim na: zwiększaniu stabilności zatrudnienia i bezpieczeństwa socjalnego pracowników, zatrudnianiu oraz integracji zawodowej i społecznej osób z grup zagrożonych wykluczeniem społecznym, ułatwianiu dostępu do zamówień publicznych podmiotom prowadzącym integrację społeczną i zawodową osób z grup zagrożonych wykluczeniem społecznym, w szczególności osób z niepełnosprawnościami, a w przypadku zamówień o wartości do 30 tys. euro, spółdzielniom socjalnym,

19 Klauzule społeczne w PZP dostosowaniu przedmiotu zamówienia do potrzeb jego użytkowników, w szczególności osób z niepełnosprawnościami, stosowaniu w realizacji zamówienia produktów lub usług posiadających certyfikaty społeczne.

20 Ustawa o spółdzielniach socjalnych art. 15 a 1. Jednostka sektora finansów publicznych udzielając zamówienia, które nie podlega ze względu na jego wartość ustawie z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2017 r. poz i 2018), może zastrzec, że o udzielenie zamówienia mogą ubiegać się wyłącznie spółdzielnie socjalne, działające na podstawie ustawy lub właściwych przepisów państw członkowskich Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego, z uwzględnieniem przepisów art. 44 ust. 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych. 2. Informacja o zastrzeżeniu, o którym mowa w ust. 1, musi znaleźć się we wniosku o uruchomienie procedury udzielenia zamówienia publicznego oraz w odpowiednich dokumentach postępowania o udzielenie zamówienia publicznego.

21 Przedsiębiorstwo społeczne Status przedsiębiorstwa społecznego jest od 2018 roku nadawany przez działające w całym kraju Ośrodki Wsparcia Ekonomii Społecznej przy współpracy z Regionalnymi Ośrodkami Polityki Społecznej i Departamentem Ekonomii Społecznej i Solidarnej Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

22 Zlecanie zadań publicznych USTAWA z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie

23 Art. 4 Sfera zadań publicznych Katalog zadań należących do sfery zadań publicznych wyznaczony w komentowanym artykule ma charakter enumeratywny Katalog obejmuje 33 rodzaje działań

24 Sfera zadań publicznych wyrok WSA we Wrocławiu z 18 listopada 2009 r., I SA/Wr 1365/09, Nie każde działanie, które przynosi pozytywne efekty w jednym z obszarów wymienionych w art. 4 ustawy z 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, podejmowane z uwzględnieniem korzystnych efektów w tym obszarze, jest działalnością pożytku publicznego, o jakiej mowa w art. 3 tej ustawy. Takimi działaniami będą jedynie te, które podejmowane są w celu realizacji wymienionych w art. 4 zadań. Oznacza to, że podejmowanie działań w sferze zadań publicznych musi mieć wyraźnie na celu ich realizację, nie można ich podejmować niejako przez przypadek.

25 Zlecanie zadań publicznych - art. 11 Organy administracji publicznej: 1) wspierają w sferze, o której mowa w art. 4, realizację zadań publicznych przez organizacje pozarządowe oraz podmioty wymienione w art. 3 ust. 3, prowadzące działalność statutową w danej dziedzinie; 2) powierzają w sferze zadań publicznych, o której mowa w art. 4, realizację zadań publicznych organizacjom pozarządowym oraz podmiotom wymienionym w art. 3 ust. 3, prowadzącym działalność statutową w danej dziedzinie. 2. Wspieranie oraz powierzanie, o których mowa w ust. 1, odbywają się po przeprowadzeniu otwartego konkursu ofert albo w trybach określonych w art. 11a-11c lub art. 19a.

26 Otwarty konkurs ofert art. 13 Organ administracji publicznej zamierzający zlecić realizację zadania publicznego organizacjom pozarządowym lub podmiotom wymienionym w art. 3 ust. 3, ogłasza otwarty konkurs ofert. Termin do składania ofert nie może być krótszy niż 21 dni od dnia ukazania się ostatniego ogłoszenia, o którym mowa w ust. 3.

27 Tryb małych zleceń - pominięcie procedury konkursu 1. Na podstawie oferty realizacji zadania publicznego, o której mowa w art. 14, złożonej przez organizacje pozarządowe lub podmioty wymienione w art. 3 ust. 3, organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego uznając celowość realizacji tego zadania, może zlecić organizacji pozarządowej lub podmiotom wymienionym w art. 3 ust. 3, z pominięciem otwartego konkursu ofert, realizację zadania publicznego o charakterze lokalnym lub regionalnym, spełniającego łącznie następujące warunki:1) wysokość dofinansowania lub finansowania zadania publicznego nie przekracza kwoty zł; 2) zadanie publiczne ma być realizowane w okresie nie dłuższym niż 90 dni.