Chemia ogólna nieorganiczna wykład 1 - poziom podstawowy

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Chemia ogólna nieorganiczna wykład 1 - poziom podstawowy"

Marian Kulesza
6 lat temu
Przeglądów:

1 W1P

2 UKŁAD OKRESOWY PIERWIASTKÓW (IA) 1,01 1 6, , , (IIA) 9,01 24,31 40,08 3 (IIIB) 4 (IVB) 5 (VB) 6 (VIB) 7 (VIIB) 8 (VIIIB) 9 (VIIIB) 10 (VIIIB) 11 (IB) 12 (IIB) 44,95 47,87 50,94 51,99 54,94 55,85 58,93 58,69 63,55 65, LICZBA ATOMOWA (PORZĄDKOWA) NAZWA PIERWIASTKA CHEMICZNEGO Hs HAS MASA ATOMOWA SYMBOL PIERWIASTKA CHEMICZNEGO PIERWIASTKI CHEMICZNE * OTRZYMANE SZTUCZNIE (IIIA) 14 (IVA) 15 (VA) 16 (VIA) 17 (VIIA) ,81 26,98 69, ,01 28,08 72, ,01 30,97 74, ,00 32,07 78, ,00 35,45 79,90 18 (0) 4, , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,29 metale , ,33 * , , , , , , , , , , , , , , ,02 półmetale , ,03 ** (261,11) (263,11) (265,12) (264,10) (269,10) (268,10) (281,10) (280) 112 (285) 113 (284) 114 (289) 115 (288) 116 (292) 117 (294) 118 (294) niemetale *Lantanowce , , , , , , , , , , , , , , ,97 **Aktynowce 227,03 232,04 231,04 238,03 237,05 244,06 243,06 247,07 247,07 251,08 252,09 257,10 258,10 259,10 262,11 gazy szlachetne Chemia ogólna nieorganiczna wykład 1 - poziom podstawowy

3 serdecznie witam Studentów I roku WNoŻ gratuluję Wam dobrego wyboru kierunków studiów i Uczelni Czekam na dzień, w którym funkcja kwadratowa przyda mi się w życiu

5 nazywam się Witold Bekas pracuję w Katedrze Chemii WNoŻ jako: starszy wykładowca mój tytuł to: dr inż. adres owy: witold@bekas.pl pokój w Katedrze Chemii: 1024 (I piętro)

8 wszystkie materiały wykładowe: wyświetlane prezentacje notatki pisane na wizualizerze będą w ciągu 1-2 dni po wykładzie dostępne jako pliki pdf na bekas.pl

11 kanał: witbek

13 moja duża prośba, a dla Was wyzwanie: podczas wykładu nie korzystamy z telefonu

14 Materia wszystko co nas otacza, co odbieramy wrażeniami zmysłowymi (dotykiem, węchem ) Substancja chemiczna rodzaj materii każda odrębna czysta forma materii wszędzie jednakowa, nawet w skali mikroskopowej

15 Substancje chemiczne proste: miedź Cu siarka S węgiel C złożone: woda H2O chlorek sodu NaCl sacharoza C12H22O11

16 Substancje chemiczne proste pierwiastki chemiczne zbiór atomów o jednakowym ładunku jądra atomowego złożone związki chemiczne zbiór identycznych cząsteczek złożonych z co najmniej 2 różnych atomów

17 pierwiastki chemiczne 118 związki chemiczne miliony

18 Względne rozpowszechnienie głównych pierwiastków

19 Względne rozpowszechnienie głównych pierwiastków

20 Względne rozpowszechnienie głównych pierwiastków kryterium: liczba atomów

21 Względne rozpowszechnienie głównych pierwiastków w ciele człowieka tlen O - 65 % masy węgiel C - 18% masy wodór H -10% masy azot N - 3% masy wapń Ca, fosfor P, siarka S, potas K, sód Na, chlor Cl, magnez Mg, żelazo Fe, cynk Zn, rubid Rb, stront Sr

22 Symbolika pierwiastków chemicznych Każdy pierwiastek jest reprezentowany przez jedno- lub dwuliterowy symbol chemiczny. nazwy pierwiastków od ich właściwości, nazwisk odkrywców, miejsc odkrycia, sławnych naukowców itp. S - siarka Se - selen, Sc - skand P - fosfor, Po - polon, Pd - pallad N - azot, Ne - neon, Ni - nikiel B - bor, Be - beryl, Ba - bar

UKŁAD OKRESOWY PIERWIASTKÓW 1 2 3 4 1 (IA) 1,01 1 6,94 3 23,00 11 39,10 19 2 (IIA) 9,01 4 24,31 12 40,08 20 3 (IIIB) 4 (IVB) 5 (VB) 6 (VIB) 7 (VIIB) 8 (VIIIB) 9 (VIIIB) 10 (VIIIB) 11 (IB) 12 (IIB)

23 UKŁAD OKRESOWY PIERWIASTKÓW (IA) 1,01 1 6, , , (IIA) 9, , , (IIIB) 4 (IVB) 5 (VB) 6 (VIB) 7 (VIIB) 8 (VIIIB) 9 (VIIIB) 10 (VIIIB) 11 (IB) 12 (IIB) 44,95 47,87 50,94 51,99 54,94 55,85 58,93 58,69 63,55 65, LICZBA ATOMOWA (PORZĄDKOWA) NAZWA PIERWIASTKA CHEMICZNEGO Hs HAS MASA ATOMOWA SYMBOL PIERWIASTKA CHEMICZNEGO PIERWIASTKI CHEMICZNE * OTRZYMANE SZTUCZNIE (IIIA) 14 (IVA) 15 (VA) 16 (VIA) 17 (VIIA) 10,81 12,01 14, ,98 28,08 30, ,72 72,61 74, ,00 19, ,07 35, ,96 79, (0) 4, , , , ,47 132,91 223, ,62 137,33 226,03 39 * ** 88,91 91,22 92,91 95,94 97,91 101,07 102,91 106,42 107,87 metale ,49 180,95 183,84 186,21 półmetale niemetale ,23 192,22 195,08 196, (261,11) (263,11) (265,12) (264,10) (269,10) (268,10) (281,10) (280) gazy szlachetne ,41 200,59 (285) ,82 204,38 (284) ,71 207,20 (289) ,76 208,98 (288) ,60 208,98 (292) ,90 209,99 (294) ,29 222,02 (294) *Lantanowce 138,91 140,12 140,91 144,24 144,91 150,36 151,96 157,25 158,93 162,50 164,93 167,26 168,93 173,04 174,97 Symbole 57 tych pierwiastków powinniście znać 70 71!!! 227,03 232,04 231,04 238,03 237,05 244,06 243,06 247,07 247,07 251,08 252,09 257,10 258,10 259,10 262,11 **Aktynowce

24 termin substancja co innego oznacza w nauce a co innego w życiu codziennym substancje proste złożone pierwiastki chemiczne związki chemiczne mieszaniny metale niemetale półmetale organiczne węglowodory CnHm pochodne CnHm zawierają: C, H, O, N, P, S nieorganiczne tlenki wodorki kwasy wodorotlenki sole jednorodne niejednorodne

25 pierwiastki chemiczne - podstawowe bloki budulcowe, których różne kombinacje tworzą wszelką materię we Wszechświecie starożytna Grecja (Demokryt) - pojęcie elementów (substancji podstawowych) z których zbudowane są wszystkie formy materii ziemia, powietrze, ogień, woda starożytni Grecy identyfikowali elementy materii opierając się na bezpośrednich jej obserwacjach materia nie jest ciągła, zbudowana jest z niewyobrażalnie małych cząstek - ATOMÓW Demokryt z Abdery ( p.n.e.) cała Przyroda składa się z drobnych, niepodzielnych cząstek nazywanych atomami jedyne cechy, jakie odróżniają jedne atomy od drugich, to kształt, położenie i porządek atomy znajdują się w ciągłym i odwiecznym ruchu i jest to jedyna przemiana, jakiej podlegają atomy poruszają się w próżni. Jej istnienie jest konieczne, by atomy miały miejsce do poruszania się stąd twierdzenie Demokryta, że byt nie jest bardziej realny niż niebyt.

względnych mas reagujących ze sobą pierwiastków chemicznych 1897 - J.

26 współcześnie za cechę charakterystyczną pierwiastka uważa się budowę najmniejszej jego części - ATOMU John Dalton - pomiary względnych mas reagujących ze sobą pierwiastków chemicznych J.J. Thomson - badanie promieni katodowych, odkrycie (-) cząstki - elektronu

27 Ernest Rutherford bombardowanie folii platynowej cząstkami alfa α

28 na podstawie wniosków z doświadczenia Rutherforda oraz prac Moseley a, Chadwika i in.

29 atom: dodatnie jądro atomowe (nukleos) zawierające dodatnie protony oraz obojętne neutrony ujemna chmura elektronowa cząstki elementarne nukleony protony 1 p 1 masa [u] neutrony 1 0n elektrony -1 0 e ładunek

30 Właściwości cząstek elementarnych!

31 Liczba atomowa Z to - liczba protonów w jądrze atomowym - ładunek jądra atomowego Liczba masowa A to - liczba nukleonów w jądrze atomowym p+n protonów i neutronów A Z E tu wpiszesz ew. ładunek jonu p symbol pierwiastka chemicznego

32 pierwiastek chemiczny zbiór atomów o jednakowym ładunku jądra atomowego zbiór atomów o jednakowej liczbie atomowej np. jeśli Z = 26 ten pierwiastek to Fe (żelazo) oraz jeśli Fe (żelazo) to Z = 26 26Fe np. jeśli Z = 17 ten pierwiastek to Cl (chlor) oraz jeśli Cl (chlor) to Z = 17 17Cl

33 liczba masowa liczba atomowa p+n p A ZE n = A - Z ew. ładunek jonu

34 Związek chemiczny to substancja złożona z dwóch lub większej liczby pierwiastków, których atomy występują w określonym, charakterystycznym stosunku. np. woda H2O na każdy atom tlenu O przypadają dwa atomy wodoru H np. glukoza C6H12O6 na każdy atom węgla C przypadają dwa atomy wodoru H oraz jeden atom tlenu O

35 Symbolika związków chemicznych Każdy związek chemiczny może być reprezentowany przez wzór chemiczny: sumaryczny strukturalny H3PO4 C12H22O11 H O H O P O H O kwas ortofosforowy (V) α-maltoza

36 Objaśnienie wzorów sumarycznych cząsteczka H3PO4 kwasu ortofosforowego (V) liczba atomów O symbol atomu tlenu symbol atomu fosforu liczba atomów H zawiera: 3 atomy wodoru H 1 atom fosforu P 4 atomy tlenu O symbol atomu wodoru

37 Objaśnienie wzorów sumarycznych cząsteczka K2Cr2O7 dichromianu(vi) potasu liczba atomów O symbol atomu tlenu liczba atomów Cr symbol atomu chromu liczba atomów K symbol atomu potasu zawiera: 2 atomy potasu K 2 atomy chromu Cr 7 atomów tlenu O

38 H + = H3O + kation hydroniowy (oksoniowy)

39 Stopnie (liczby) utlenienia najprościej: Stopień utlenienia atomu pierwiastka chemicznego wskazuje ile elektronów oddał lub przyjął atom tworząc wiązania chemiczne. Stopień utlenienia (liczba utlenienia) formalna wartość ładunku atomu w związku chemicznym przy założeniu, że wszystkie wiązania chemiczne w danej cząsteczce mają charakter wiązań jonowych. Suma stopni utlenienia wszystkich atomów w cząsteczce obojętnej oraz dla wolnych pierwiastków wynosi 0, zaś w jonach ma wartość ładunku jonu. Ważne! typowe stopnie utlenienia: tlenu O -II wodoru H +I

44 Wodorki: metali niemetali

45 Wodorki: niemetali NH4HCO3

46 Podziały tlenków

47 Położenie w układzie okresowym pierwiastków grup głównych tworzących tlenki kwasowe, amfoteryczne i zasadowe. O

48 nazewnictwo tlenków: II CO IV CO2 tlenek węgla(ii) di tlenek węgla(iv) dwutlenek węgla IV SO2 VI SO3 V N2O5 tlenek siarki(iv) tlenek siarki(vi) tlenek azotu(v) dwutlenek siarki trójtlenek siarki tri pięciotlenek azotu penta di

49 nazewnictwo tlenków: IV MnO2 tlenek manganu(iv) dwutlenek manganu III Cl2O3 VII Cl2O7 tlenek chloru(iii) tlenek chloru(vii) siedmiotlenek chloru hepta di

51 CO2

52 SO3 2- SO2 + H2O = H2SO3

53 + SO2 / H2SO3 wyparka kilka m-cy + cukier pulpa owocowa

55 Ustalanie nazw kwasów

58 Reakcje tlenków kwasowych z wodorotlenkami.

62 Dziękuję za uwagę, zapraszam na kolejny wykład!

Podobne dokumenty

BADANIE WYNIKÓW NAUCZANIA Z CHEMII KLASA I GIMNAZJUM. PYTANIA ZAMKNIĘTE.

BADANIE WYNIKÓW NAUCZANIA Z CHEMII KLASA I GIMNAZJUM. PYTANIA ZAMKNIĘTE. 1. Którą mieszaninę można rozdzielić na składniki poprzez filtrację; A. Wodę z octem. B. Wodę z kredą. C. Piasek z cukrem D. Wodę