Autoreferat 1. Imię i nazwisko

Transkrypt

1 Autoreferat 1. Imię i nazwisko Wojciech Sobiczewski 2. Posiadane dyplomy, stopnie naukowe/artystyczne z podaniem nazwy, miejsca i roku ich uzyskania oraz tytułu rozprawy doktorskiej W 1992 roku uzyskanie Dyplomu lekarza na Wydziale Lekarskim Akademii Medycznej w Gdańsku. W 1996 roku specjalizacja I stopnia w zakresie chorób wewnętrznych. W 1999 roku specjalizacja II stopnia w zakresie chorób wewnętrznych. W 2008 roku otwarcie specjalizacji w zakresie kardiologii. W 2002 roku ukończenie Studiów Podyplomowych w zakresie Zarządzania w Zakładach Opieki Zdrowotnej w Instytucie Organizacji i Zarządzania Uniwersytetu Gdańskiego. W 2003 roku obrona rozprawy doktorskiej pod tytułem 24-godzinny profil ciśnienia tętniczego krwi u chorych ze świeżym zawałem mięśnia sercowego leczonych inhibitorami enzymu konwertującego, Akademia Medyczna w Gdańsku. 3. Informacje o dotychczasowym zatrudnieniu w jednostkach naukowych/artystycznych Od roku 1994 rozpocząłem pracę w I Klinice Chorób Serca Akademii Medycznej w Gdańsku, początkowo na etacie asystenta, natomiast w roku 2003 zostałem powołany na stanowisko adiunkta.

2 4. Wskazanie osiągnięcia* wynikającego z art. 16 ust. 2 ustawy z dnia 14 marca 2003 r. o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki (Dz. U. nr 65, poz. 595 ze zm.): a) tytuł osiągnięcia naukowego/artystycznego, Prognostyczne znaczenie całodobowego pomiaru cięnienia tętniczego krwi u chorych z koronarograficznie potwierdzoną chorobą wieńcową b) (autor/autorzy, tytuł/tytuły publikacji, rok wydania, nazwa wydawnictwa), Publikacje wchodzące w skład osiągnięcia naukowego: Autor/autorzy, data wydania, tytuł, wydawca lub czasopismo, tom, strony. Wojciech Sobiczewski: Prognostyczne znaczenie całodobowego pomiaru cięnienia tętniczego krwi u chorych z koronarograficznie potwierdzoną chorobą wieńcową Annales Academiae Medicae Gedanensis, tom XLIII, 2013, supl. 13. W 2003 roku rozpocząłem przygotowania do pracy naukowej dotyczącej prognostycznego znaczenia dobowego pomiaru ciśnienia tętniczego krwi w grupie pacjentów z koronarograficznie potwierdzoną chorobą wieńcową. Istnieją liczne dowody pozwalające wnioskować, iż dobowy pomiar ciśnienia tętniczego krwi umożliwia znacznie lepszą stratyfikację ryzyka u nie leczonych pacjentów z powodu nadciśnienia tętniczego, mało jest jednak badań oceniających znaczenie prognostyczne 24- godzinnego pomiaru ciśnienia tętniczego u pacjentów leczonych. Pomimo tak licznych badań dotyczących nadciśnienia tętniczego, brakuje badań klinicznych oceniających znaczenie prognostyczne ambulatoryjnego pomiaru ciśnienia tętniczego krwi w grupie pacjentów z rozpoznaną chorobą wieńcową. Zmieniające się co pewien czas wytyczne towarzystw naukowych, definiujące kolejne stopnie wzrostu ciśnienia tętniczego oraz docelowe wartości ciśnienia oparte na wynikach kolejnych badań klinicznych wskazują, że nadal istnieją liczne wątpliwości dotyczące kategoryzacji wysokości ciśnienia oraz intensywności terapii hipotensyjnej w poszczególnych podgrupach chorych.

3 Mimo licznych badań klinicznych nie uzyskano jeszcze odpowiedzi na wiele pytań np. do jakich wartości obniżać ciśnienie tętnicze krwi i czy wraz z obniżaniem ciśnienia uzyskamy spodziewany spadek ryzyka powikłań sercowo-naczyniowych, czy też istnieje pewna granica poniżej której to ryzyko wzrośnie, szczególnie w przypadku pacjentów z chorobą wieńcową. Potwierdzeniem istniejących ciągle wątpliwości dotyczących zalecanych wartości ciśnienia tętniczego krwi są ostatnie wytyczne Europejskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego i Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (ESH/ESC) (2013r.), Amerykańskiego i Międzynarodowego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego (ASH/ISH) (2014 r.) oraz wytyczne Joint National Commitee (JNC 8) (2014 r.). Nadal więc bardzo istotne jest pytanie czy ryzyko powikłań sercowo-naczyniowych u pacjentów z nadciśnieniem tętniczym i chorobą wieńcową zależy od wysokości ciśnienia w czasie terapii hipotensyjnej czy też uzależnione jest głównie od stopnia zaawansowania choroby wieńcowej oraz towarzyszących innych czynników ryzyka. Praca w Klinice Kardiologii, a w okresie wcześniejszym w Klinice Nadciśnienia Tętniczego, przyczyniła się do rozwinięcia moich zainteresowań problemami nadciśnienia tętniczego oraz choroby wieńcowej i ich powikłań oraz wpływu na rokowanie u pacjentów obciążonych tymi schorzeniami. Zagadnienie to jest kontynuacją oraz rozwinięciem problemów, które stanowiły przedmiot mojej pracy doktorskiej. Zasadnicza większość pacjentów kierowanych do Kliniki Kardiologii obciążonych jest nadciśnieniem tętniczym i chorobą wieńcową, a bardzo często niezbędną formą diagnostyki jest wykonanie angiografii tętnic wieńcowych. Analiza problemów związanych z rozwojem, powikłaniami, leczeniem oraz niekorzystnym rokowaniem w określonych grupach pacjentów z nadciśnieniem tętniczym i chorobami układu sercowo-naczyniowego, szczególnie chorobą wieńcową, skłoniły mnie do podjęcia badań nad znaczeniem prognostycznym dobowego pomiaru ciśnienia tętniczego krwi, w grupie pacjentów z nadciśnieniem tętniczym i chorobą wieńcową. Po uzyskaniu zgody Niezależnej Komisji Bioetycznej ds. Badań Naukowych przy Akademii Medycznej w Gdańsku w roku 2004, rozpocząłem rekrutację pacjentów w ramach przygotowanego projektu, dotyczącego prognostycznego znaczenia dobowego pomiaru ciśnienia tętniczego krwi w grupie pacjentów z koronarograficznie potwierdzoną chorobą wieńcową. Zgodnie z przygotowanym projektem do badania zostało włączonych 1345 pacjentów hospitalizowanych w I Klinice Kardiologii w celu wykonania koronarografii.

4 W 2004 roku zostałem kierownikiem grantu Komitetu Badań Naukowych, pozwalającego na przeprowadzenie badania, jego dokładną analizę i opracowanie zagadnień uzyskanych wyników (grant KBN 2 P05B12727). Zasadniczym celem przeprowadzonego badania była analiza związku zmian miażdżycowych w tętnicach wieńcowych, ocenionych w angiografii tętnic wieńcowych z 24 godzinną kontrolą ciśnienia tętniczego krwi oraz śmiertelnością sercowo-naczyniową i śmiertelnością całkowitą u pacjentów ze stabilną chorobą wieńcową. W przeprowadzonym przeze mnie badaniu dokonałem również analizy zmienności dobowej ciśnienia tętniczego krwi w zależności od zmian miażdżycowych w tętnicach wieńcowych u pacjentów z chorobą niedokrwienną mięśnia sercowego. Istotnym elementem przeprowadzonego przeze mnie badania była również ocena wpływu wybranych czynników ryzyka sercowo-naczyniowego na śmiertelność sercowonaczyniową oraz śmiertelność całkowitą u pacjentów z chorobą niedokrwienną mięśnia sercowego. Zebrany materiał stanowi wyjątkową wartość ze względu na brak w publikacjach międzynarodowych doniesień na temat dobowego pomiaru ciśnienia tętniczego krwi w grupie pacjentów z potwierdzoną w badaniu angiograficznym chorobą wieńcową, co będzie miało istotne znaczenie w terapii tej grupy chorych. Pomimo zaawansowanych metod diagnostyki, kontroli oraz farmakoterapii, problem nadciśnienia tętniczego oraz choroby wieńcowej jest niewątpliwie problemem ciągle narastającym. W wieku lat, aż 90% populacji rozwinie nadciśnienie tętnicze, 2/3 przypadków udaru mózgowego związanych jest z nadciśnieniem tętniczym, około 50% przypadków choroby wieńcowej związanych jest również z nadciśnieniem tętniczym. Dlatego też dokładna analiza zależności wartości ciśnienia tętniczego krwi oraz choroby wieńcowej była zasadniczym elementem prowadzonych przeze mnie badań. W badaniu przeprowadzonym w Klinice Kardiologii GUMed w latach w grupie 1345 pacjentów, dokonałem oceny czynników wpływających na wartości ciśnienia tętniczego krwi takich jak płeć, cukrzyca, palenie tytoniu oraz otyłość, w grupie pacjentów ze zmianami miażdżycowymi w tętnicach wieńcowych, ocenionych na podstawie przeprowadzonej angiografii tętnic wieńcowych. Za pacjentów z istotnymi zmianami miażdżycowymi zwężającymi światło tętnic wieńcowych, uznałem chorych ze zmianami w tętnicach wieńcowych >50%. Całodobowy automatyczny pomiar ciśnienia tętniczego krwi wykonałem przy użyciu aparatów SpaceLabs

5 Analiza danych klinicznych wykazała częstsze występowanie cukrzycy oraz zawału mięśnia sercowego w przeszłości w grupie pacjentów z istotną miażdżycą tętnic wieńcowych, w porównaniu z grupą pacjentów bez istotnej miażdżycy. W grupie pacjentów z istotnymi zmianami miażdżycowymi tętnic wieńcowych wykazałem wyższe średnie 24 h wartości SBP, wyższe średnie nocne wartości SBP oraz DBP. W grupie pacjentów z istotnymi zmianami miażdżycowymi w tętnicach wieńcowych wykazałem także wyższą śmiertelność całkowitą oraz wyższą śmiertelność sercowo-naczyniową. Wyniki badań oceniających wpływ płci na wysokość ciśnienia tętniczego krwi oraz częstość zdarzeń sercowo-naczyniowych wykazały, istotną różnicę wieku między grupą mężczyzn i grupą kobiet, znamienne różnice w częstości chorób naczyń obwodowych oraz przebytego zawału mięśnia sercowego i palenia tytoniu. Częstość występowania zmian miażdżycowych >50% w grupie mężczyzn była znamiennie wyższa w porównaniu z grupą kobiet. Wykazałem także wyższą śmiertelność całkowitą oraz sercowo-naczyniową w grupie badanych mężczyzn. Średnie 24 h wartości SBP, DBP, średnie wartości dzienne DBP oraz średnie nocne SBP i DBP były znamiennie wyższe w grupie mężczyzn w porównaniu z grupą kobiet. W grupie pacjentów z cukrzycą stwierdziłem wyższe wartości BMI, nadciśnienia tętniczego, większą częstość występowania udarów mózgowych. W ocenie przeżycia w grupie pacjentów z cukrzycą wykazałem wyższą śmiertelność całkowitą oraz wyższą śmiertelność sercowo-naczyniową. Wykazałem również wyższą śmiertelność całkowitą w grupie chorych z cukrzycą oraz istotnymi zmianami miażdżycowymi w tętnicach wieńcowych. W badaniu stwierdziłem wyższe średnie wartości 24 h SBP, średnie dzienne SBP, średnie nocne SBP oraz średnie wartości gabinetowe SBP w grupie pacjentów z cukrzycą. Ocena badanych grup chorych w zależności od palenia papierosów wykazała znamiennie wyższy odsetek mężczyzn w grupie aktywnych palaczy tytoniu oraz znamiennie częstsze występowanie istotnej miażdżycy tętnic wieńcowych w porównaniu z grupą osób niepalących. Analiza śmiertelności całkowitej oraz śmiertelności sercowo-naczyniowej wykazała wyższą śmiertelność w grupie palaczy. Podobnie stwierdziłem wyższą śmiertelność całkowitą w grupie palaczy z istotnymi zmianami miażdżycowymi tętnic wieńcowych. Wykazałem także wyższe średnie 24 h wartości SBP, 24 h DBP oraz dzienne SBP i DBP oraz niższe średnie wartości gabinetowe SBP w grupie pacjentów palących tytoń.

6 W grupie pacjentów otyłych oraz pacjentów z nadwagą stwierdziłem wyższy odsetek pacjentów starszych oraz mężczyzn. Grupa pacjentów otyłych charakteryzowała się większą częstością występowania cukrzycy, nadciśnienia tętniczego, wyższym poziomem cholesterolu całkowitego oraz trójglicerydów i niższym poziomem cholesterolu HDL oraz cholesterolu LDL. W tej grupie pacjentów wykazałem także znamiennie wyższe średnie wartości 24 h SBP, DBP, średnie dzienne wartości SBP i DBP oraz średnie nocne wartości SBP i DBP. W tej grupie pacjentów znamiennie wyższe były średnie wartości gabinetowe SBP w porównaniu do grupy pacjentów z nadwagą i prawidłowym BMI. Wyniki badań własnych dotyczące prognostycznego znaczenia dobowego pomiaru ciśnienia tętniczego krwi w grupie pacjentów z koronarograficznie potwierdzoną chorobą wieńcową oraz długotrwałej obserwacji i analizy zdarzeń niepożądanych w badanej grupie chorych do roku 2011, stały się podstawą przygotowania pracy i zostały szczegółowo przedstawione w cytowanej wyżej publikacji. W 2013 roku ukazała się praca naukowa opublikowana w Blood Pressure dotycząca związku ambulatoryjnego wskaźnika sztywności tętnic, (ambulatory systolic-diastolic pressure regression index - ASDPRI) oraz występowania ostrych zespołów wieńcowych. Badanie zostało przeprowadzone w grupie 891 pacjentów z typowymi objawami choroby wieńcowej i/lub z cechami niedokrwienia mięśnia sercowego w badaniach nieinwazyjnych (elektrokardiograficzny test wysiłkowy, echokardiograficzna próba dobutaminowa, scyntygrafia mięśnia sercowego) oraz z istotnym zwężeniem ( 70%) co najmniej jednej tętnicy wieńcowej, stwierdzonym w koronarografii tętnic wieńcowych. Wyniki przeprowadzonego przeze mnie badania wykazały istotną rolę ASDPRI jako czynnika ryzyka ostrych zespołów wieńcowych w grupie pacjentów z angiograficznie potwierdzoną chorobą wieńcową. W przeciwieństwie do badań przeprowadzonych w populacji ogólnej, wyniki wykonanego przeze mnie badania nie potwierdziły związku pomiędzy ASDPRI oraz udarem mózgowym w badanej przeze mnie grupie chorych z chorobą wieńcową potwierdzoną w koronarografii tętnic wieńcowych. W czasie dalszej pracy naukowej dotyczącej związku nadciśnienia tętniczego oraz obecności zmian miażdżycowych w tętnicach wieńcowych dokonałem oceny związku nocnych wartości ciśnienia tętniczego krwi z ryzykiem śmiertelności sercowo-naczyniowej w grupie pacjentów z istotnymi zmianami w tętnicach wieńcowych potwierdzonymi w koronarografii tętnic wieńcowych. Wyniki przeprowadzonego przeze mnie badania mają

7 bardzo istotne znaczenie kliniczne. Przeprowadzone przeze mnie analizy pozwoliły na stwierdzenie, że dobowy profil ciśnienia tętniczego krwi jest nieodzownym badaniem w ocenie pacjentów z nadciśnieniem tętniczym i chorobą wieńcową, u których ocena ciśnienia tętniczego krwi powinna dotyczyć nie tylko wartości dziennych ale szczególnie wartości ciśnienia tętniczego krwi w godzinach nocnych. Tylko pełna ocena dobowego profilu ciśnienia tętniczego krwi, zarówno w czasie godzin dziennych jak i nocnych pozwala na pełną ocenę ryzyka sercowo-naczyniowego w badanej grupie chorych. Niezwykle istotnym wnioskiem płynącym z tego badania jest konieczność uwzględnienia tego problemu w wytycznych dotyczących nadciśnienia tętniczego. Wyniki przeprowadzonego przeze mnie badania zostały opublikowane w Blood Pressure w roku 2013, w artykule: Wojciech Sobiczewski, Marcin Wirtwein, Marcin Gruchala. Ambulatory systolicdiastolic pressure regression index predicts acute coronary syndromes. Blood Press., 2013, vol. 22, nr 3, s IF 1,391, KBN/MNiSW 20. W roku 2013 na podstawie przeprowadzonego przeze mnie badania opublikowana została praca w Journal of Neurology, dotycząca zaawansowania zmian miażdżycowych w tętnicach wieńcowych oraz incydentów udaru mózgowego w czasie 7 letniej obserwacji badanej grupy pacjentów. Do badania włączyłem 1183 pacjentów, przyjętych do I Kliniki Kardiologii GUMed w celu wykonania angiografii tętnic wieńcowych, do którego zostali zakwalifikowani na podstawie obrazu klinicznego lub nieprawidłowych wyników badań dodatkowych. Za istotne zwężenie tętnic wieńcowych przyjąłem zwężenie co najmniej jednego naczynia 70%. Zgodnie z wynikiem przeprowadzonej koronarografii badaną grupę chorych podzieliłem na pacjentów bez zmian w tętnicach wieńcowych, pacjentów z pojedynczą zmianą w tętnicach wieńcowych, i pacjentów z wielonaczyniową chorobą wieńcową czyli obejmującą dwie i więcej zmian w naczyniach wieńcowych. W badanej grupie pacjentów dokonałem również oceny dobowego pomiaru ciśnienia tętniczego krwi. Przeprowadzone przeze mnie badanie ma niezwykle istotne znaczenie ze względu na zastosowaną przeze mnie po raz pierwszy ocenę częstości występowania udaru mózgowego w grupie pacjentów z chorobą wieńcową potwierdzoną w angiografii tętnic wieńcowych. Wcześniej przeprowadzone badania stosowały metodę tomografii komputerowej w ocenie zaawansowania zmian miażdżycowych w tętnicach wieńcowych.

8 Przeprowadzone badanie wykazało istotny związek pomiędzy udarem mózgowym i chorobą wieńcową potwierdzoną w koronarografii tętnic wieńcowych w okresie 7 lat obserwacji. Na podstawie przeprowadzonych analiz wykazałem również wysokie ryzyko udaru mózgowego w grupie pacjentów z objawami choroby wieńcowej oraz wielonaczyniowymi zmianami w obrazie tętnic wieńcowych. Wyniki przeprowadzonego przeze mnie badania zostały opublikowane w Journal of Neurology w roku 2013, w artykule: Wojciech Sobiczewski, Marcin Wirtwein, Marcin Gruchala. Severity of coronary atherosclerosis and stroke incidence in 7-year follow-up. J. Neurol., 2013, vol. 260, nr 6, s IF 3,578, KBN/MNiSW 30. W 2014 roku opublikowana została praca w Blood Pressure, dotycząca znaczenia dziennego ciśnienia tętniczego krwi w ocenie ryzyka sercowo-naczyniowego w grupie pacjentów z miażdżycą tętnic wieńcowych. Wyniki przeprowadzonego badania wykazały, że nie tylko dzienne ale również nocne ciśnienie tętnicze odgrywa istotną rolę w ocenie ryzyka sercowo-naczyniowego, w grupie pacjentów ze stabilną chorobą wieńcową. W ocenie wyników przeprowadzonego badania wyjątkowe znaczenie miał 24 godzinny pomiar ciśnienia tętniczego krwi wykonany w grupie pacjentów z istotnym zwężeniem tętnic wieńcowych, potwierdzonym w badaniu angiograficznym naczyń wieńcowych. Było to pierwsze tego typu i tak duże badanie, które udowodniło wyższość dobowego pomiaru ciśnienia tętniczego krwi nad pomiarami tradycyjnymi w grupie pacjentów z potwierdzoną angiograficznie chorobą tętnic wieńcowych. Uzyskane przeze mnie wyniki mają zasadnicze znaczenie wspierające wytyczne NICE, dotyczące istotności pomiaru ABPM zarówno dziennego jak i nocnego ciśnienia tętniczego krwi pacjentów, ze zmianami miażdżycowymi w tętnicach wieńcowych. Ocena dzienno-nocnych wartości ciśnienia tętniczego krwi pozwala na dokładną analizę zmienności profilu dobowego, i powinna znaleźć wyraz w wytycznych dotyczących dobowego pomiaru ciśnienia tętniczego krwi. Wyniki przeprowadzonego badania zostały opublikowane w Blood Pressure w roku 2014 w artykule: Wojciech Sobiczewski, Marcin Wirtwein, Marcin Gruchala. Is daytime blood pressure adequate in cardiovascular risk assessment in patients with coronary atherosclerosis. Blood Press., 2014, vol. 23, nr 2, s IF 1,391, KBN/MNiSW 20.

9 W czasie dalszych badań dotyczących analizowanej przeze mnie grupy pacjentów, dokonałem analizy śmiertelności w grupie pacjentów z nadciśnieniem tętniczym i chorobą wieńcową w zależności od wpływu chronofarmakoterapii na dobowy profil ciśnienia tętniczego krwi, w grupie pacjentów z nadciśnieniem tętniczym i chorobą wieńcową. Badanie zostało przeprowadzone w badanej przeze mnie grupie 1345 pacjentów. Wyniki badania wykazały, że profil non-dipping wśród pacjentów z chorobą wieńcową, jest związany z nieprawidłowym stosowaniem leków hipotensyjnych, a farmakoterapia oparta tylko na pomiarach ciśnienia tętniczego krwi w gabinecie lekarskim nie zmniejsza śmiertelności z powodu nieprawidłowego rytmu dobowego ciśnienia tętniczego krwi. Wyniki przeprowadzonego badania zostały opublikowane w Pharmacological Reports w roku 2014 w artykule: Wojciech Sobiczewski, Marcin Wirtwein, Marcin Gruchala. Mortality in hypertensive patients with coronary heart disease depends on chronopharmacotherapy and dipping status. Pharmacol. Rep., 2014, vol. 66, nr 3, s IF 1,965, KBN/MNiSW 25. Moje zainteresowania badawcze prowadzone od początku pracy naukowej, dotyczą głównie zagadnień nadciśnienia tętniczego jako istotnego czynnika w rozwoju chorób sercowo-naczyniowych, jego powikłań i możliwości terapii, jak również możliwości wczesnego zastosowania inhibitorów enzymu konwertującego w ostrym zawale mięśnia sercowego, ze szczególnym uwzględnieniem działań niepożądanych dotyczących wpływu na wartości ciśnienia tętniczego krwi w ostrym okresie zawału mięśnia sercowego. W początkowym okresie stosowania inhibitorów enzymu konwertującego w terapii nadciśnienia tętniczego i powikłań sercowo-naczyniowych, zainteresował mnie wpływ tej grupy leków na dobowy profil ciśnienia tętniczego krwi, w grupie pacjentów ze świeżym zawałem mięśnia sercowego. Prowadzone przeze mnie prace miały na celu zbadanie reakcji hipotensyjnej oraz ocenę profilu dobowego ciśnienia tętniczego krwi i częstotliwości serca, po podaniu pierwszej dawki długodziałającego inhibitora enzymu konwertującego w ostrej fazie zawału mięśnia sercowego. W prowadzonych badaniach starałem się również ocenić wpływ wieku i nadciśnienia tętniczego w wywiadzie, na profil dobowy ciśnienia tętniczego krwi oraz częstotliwość serca po podaniu pierwszej dawki inhibitora enzymu konwertującego, w ostrej fazie zawału serca. Dlatego też tematem mojej pracy doktorskiej było określenie wpływu długodziałających inhibitorów enzymu konwertującego na dobowy profil ciśnienia

10 tętniczego krwi u chorych we wczesnej fazie ostrego niedokrwienia mięśnia sercowego. Była to jedna z pierwszych prac wykazujących wpływ tej grupy leków na zachowanie wartości ciśnienia tętniczego krwi we wczesnym okresie zawału mięśnia sercowego i uzasadniła bezpieczne stosowanie tej grupy leków w tak wczesnym okresie zawału mięśnia sercowego. W chwili obecnej stosowanie tej grupy leków we wczesnej fazie zawału mięśnia sercowego stało się postępowaniem standardowym. W roku 2003 obroniłem doktorat na podstawie rozprawy pt. 24-godzinny profil ciśnienia tętniczego krwi u chorych ze świeżym zawałem mięśnia sercowego leczonych inhibitorami enzymu konwertującego. Oryginalne wyniki przeprowadzonej pracy były prezentowane na krajowych oraz międzynarodowych zjazdach kardiologicznych oraz zjazdach towarzystw nadciśnienia tętniczego. Uczestniczyłem również w pracach prowadzonych przez dr hab. med. Marcina Gruchałę, dotyczących polimorfizmów genów z układu renina-angiotensyna oraz ich związku ze stopniem zaawansowania choroby wieńcowej i zawałem mięśnia sercowego. Wynikiem tych badań była ocena związku polimorfizmu genu czynnika natriuretycznego Scal z zawałem mięśnia sercowego oraz chorobą wieńcową. Badanie zostało przeprowadzone w grupie 847 pacjentów ze stabilną chorobą wieńcową, potwierdzoną w koronarografii tętnic wieńcowych. W badanej grupie przeprowadzono dokładną analizę zaawansowania choroby wieńcowej, przebytego zawału mięśnia sercowego, nadciśnienia tętniczego oraz cukrzycy. Wyniki przeprowadzonego badania sugerują związek polimorfizmu genu Scal ANP z zaawansowaniem choroby wieńcowej i zawałem mięśnia sercowego. Przeprowadzona analiza była podstawą pracy opublikowanej w American Heart Journal. Gruchala M., Ciećwierz D., Wasąg B., Targoński R., Dubaniewicz W., Nowak A., Sobiczewski W., Ochman K., Romanowski P., Limon J., Rynkiewicz A.: Association of the Scal atrial natriuretic peptide gene polymorphism with nonfatal myocardial infarction and extent of coronary artery disease. Am. Heart J., 2003, vol. 145, nr 1, s IF 3,300, KBN/MNiSW 13. Ze względu na duże znaczenie czynników genetycznych w rozwoju choroby wieńcowej, brałem udział w dalszej współpracy z dr hab. med. Marcinem Gruchałą, oceniającej związek polimorfizmu czynnika płytkowego Pl A i zaawansowania choroby wieńcowej oraz oceny znaczenia funkcji lewej komory mięśnia sercowego i genu enzymu konwertującego angiotensynę i polimorfizmu genu dla receptora angiotensyny II typu 1. Uzyskane wyniki tej

11 pracy zostały opublikowane w International Journal of Cardiology. Po raz pierwszy w świecie opisany został związek wariantu PlA2A2 polimorfizmu genu GPIIIa z wyższym stopniem angiograficznego zaawansowania miażdżycy tętnic wieńcowych u pacjentów ze stabilną chorobą wieńcową. Gruchala M., Ciećwierz D., Ochman K., Targoński R., Dubaniewicz W., Sobiczewski W., Wasąg B., Drewla P., Skarżyński P., Romanowski P., Limon J., Rynkiewicz A.: Association between the PL A platelet glycoprotein GPIIIa polymorphism and extent of coronary artery disease. Int. J. Cardiol., 2003, vol. 88, s IF 1,523, KBN/MNiSW 10. Podjęto także badania dotyczące znaczenia współwystępowania różnych wariantów polimorficznych genów ACE i AT1R w chorobie wieńcowej i nadciśnieniu tętniczym. Przesłanką dla rozwoju tych badań było doniesienie grupy Cambiena i wsp. opisujące zaobserwowany w badaniu ECTIM dodatkowy wzrost ryzyka występowania zawału serca u osób, które oprócz genotypu DD ACE posiadają allel C w locus AT1R. Własne wyniki nie potwierdziły znaczenia współwystępowania polimorfizmów I/D genu ACE i A1166C genu receptora angiotensyny AT1 w przypadku wysokości ciśnienia tętniczego, zawału mięśnia sercowego i stopnia zaawansowania miażdżycy tętnic wieńcowych. Natomiast okazało się, że współwystępowanie wybranych form polimorficznych tych genów wykazuje istotny związek z echokardiograficznymi parametrami struktury i funkcji lewej komory serca u chorych po zawale mięśnia sercowego oraz u pacjentów ze stabilną chorobą wieńcową. Wyniki tych prac były prezentowane na krajowych i międzynarodowych zjazdach kardiologicznych oraz w formie prac opublikowanych w Clinical Chemistry and Laboratory Medicine. Gruchala M., Ciećwierz D., Ochman K., Wasąg B., Koprowski A., Wojtowicz A., Dubaniewicz W., Targoński R., Sobiczewski W., Grzybowski A., Romanowski P., Limon J., Rynkiewicz A.: Left ventricular size, mass and function in relation to angiotensyn-converting enzyme gene and angiotensyn II type 1 receptor gene polymorphisms in patients with coronary artery disease. Clin. Chem. Lab. Med., 2003, vol.41, nr 4, s IF 1,523, KBN/MNiSW 10. W ramach współpracy z dr Andrzejem Płoszyńskim z Kliniki Położnictwa i Ginekologii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, brałem udział w badaniach dotyczących profilu dobowego ciśnienia tętniczego krwi u kobiet w wieku premenopauzalnym. Przeprowadzone badania dotyczyły oceny dobowego profilu ciśnienia tętniczego krwi u kobiet w wieku premenopauzalnym z zespołem policystycznych jajników, rozpoznanym w okresie rozrodczym, u kobiet z zaburzonym wydzielaniem androgenów oraz estrogenów w okresie premenopauzalnym, jak również związku wysokości monitorowanego ambulatoryjnie

12 ciśnienia tętniczego krwi z insulinemią i glikemią na czczo u kobiet z prawidłowym ciśnieniem tętniczym krwi w wieku przedmenopauzalnym. Wyniki przeprowadzonych badań pozwoliły na wysunięcie szeregu bardzo cennych wniosków dotyczących kobiet w wieku rozrodczym. W badaniu dotyczącym profilu ciśnienia tętniczego krwi u kobiet w wieku premenopauzalnym z zespołem policystycznych jajników rozpoznanym w okresie rozrodczym wraz z dr Andrzejem Płoszyńskim udowodniłem, iż monitorowanie ciśnienia tętniczego skurczowego i rozkurczowego oraz częstotliwości serca wykazuje wyższe wartości badanych parametrów w grupie kobiet z zespołem policystycznych jajników leczonych zachowawczo w okresie premenopauzalnym niż w grupie kontrolnej i grupie kobiet z zespołem policystycznych jajników leczonych operacyjnie. Wyniki przeprowadzonego badania pozwoliły również na wyciągnięcie wniosku, iż metoda leczenia zespołu policystycznych jajników może mieć istotny wpływ na profil ryzyka chorób układu sercowonaczyniowego związany ze wzrostem ciśnienia tętniczego krwi i częstotliwości serca. W badaniu dotyczącym dobowego profilu ciśnienia tętniczego krwi u kobiet z zaburzonym wydzielaniem androgenów w okresie przedmenopauzalnym, wraz z dr Andrzejem Płoszyńskim wykazałem znamiennie wyższe wartości całodobowego, dziennego i nocnego ciśnienia tętniczego skurczowego oraz nocnej częstotliwości serca u kobiet w wieku przedmenopauzalnym z hiperandrogenizmem. W badaniu oceniającym związek wysokości monitorowanego ambulatoryjnie ciśnienia tętniczego krwi z insulinemią i glikemią na czczo u kobiet z prawidłowym ciśnieniem tętniczym krwi w wieku przedmenopauzalnym, wykazałem, iż stężenie insuliny w osoczu na czczo wykazuje związek ze średnim dobowym, a także dziennym i nocnym ciśnieniem tętniczym skurczowym i rozkurczowym u kobiet z prawidłowym ciśnieniem w wieku przedmenopauzalnym. Wzrost stężenia insuliny na czczo u kobiet z prawidłowymi wartościami ciśnienia w wieku przedmenopauzalnym może być istotnym czynnikiem ryzyka rozwoju nadciśnienia tętniczego. Współpraca ta skutkowała szeregiem prac naukowych opublikowanych w Nadciśnieniu Tętniczym. Na podstawie prac przeprowadzonych wraz z dr M. Bochniakiem z Katedry i Zakładu Peridontologii i Chorób Błony Śluzowej Jamy Ustnej GUMed, dokonałem oceny klinicznego znaczenia stanu przyzębia i uzębienia pacjentów z chorobą niedokrwienną serca, a także analizy spektrum bakteriologicznego kieszonki przyzębnej, u osób z chorobą wieńcową i po

13 zawale mięśnia sercowego. Wyniki przeprowadzonych prac zostały opublikowane na stronach Przeglądu Lekarskiego. Od 1999 roku w I Klinice Chorób Serca prowadzone były prace nad znaczeniem wybranych markerów genetycznych i klasycznych czynników ryzyka powszechnych chorób układu sercowo-naczyniowego w grupie ponad 700 pracowników Portu Gdańskiego. Jest to niezmiernie ważny kierunek badań ze względu na możliwość prospektywnej oceny znaczenia środowiskowych i genetycznych czynników ryzyka chorób układu krążenia w populacji naszego regionu. W wyniku przeprowadzonych prac wykazałem wraz z dr J. Bellwonem stale utrzymujące się wysokie rozpowszechnienie nadciśnienia tętniczego w populacji polskiej, jednak częstość rozpoznania nadciśnienia tętniczego jest nadal niezadowalająca. Natomiast stopień kontroli rozpoznanego i leczonego nadciśnienia wykazuje stopniowy i systematyczny wzrost. Efektem pracy, w której uczestniczyłem wraz z dr Jerzym Bellwonem była publikacja dotycząca występowania i skuteczności leczenia nadciśnienia tętniczego w prospektywnej obserwacji grupy pracowników Portu Gdańskiego, opublikowana w Nadciśnieniu Tętniczym. Dzięki współpracy z zespołem Katedry i Zakładu Biologii i Genetyki GUMed (kier. prof. Janusz Limon) na podstawie zebranego przeze mnie materiału przeprowadzona została analiza związku polimorfizmu genu enzymu konwertującego angiotensynę z zaawansowaniem choroby wieńcowej u mężczyzn z wysokim poziomem cholesterolu. Do badania włączonych zostało 647 pacjentów, u których przeprowadzono po raz pierwszy angiografię tętnic wieńcowych. Zaawansowanie zmian miażdżycowych w tętnicach wieńcowych oceniono na podstawie analizy Gensiniego. Jednym z głównych wyników przeprowadzonego badania była większa skłonność do rozwoju zaawansowanej choroby wieńcowej mężczyzn posiadających genotyp ACE c _404 DD obciążonych wysokim poziomem cholesterolu całkowitego, cholesterolu LDL oraz niskim poziomem cholesterolu HDL. Efektem tej współpracy była publikacja w Journal of Applied Genetics. Borzyszkowka J., Stanisławska-Sachadyn A., Wirtwein M., Sobiczewski W., Ciećwierz D., Targoński R., Gruchala M., Rynkiewicz A., Limon J.: Angiotensin converting enzyme gene polymorphism is associated with severity of coronary artery disease in men with high total cholesterol levels. J. Appl. Genet., 2012, vol. 53, s IF 1,847, KBN/MNiSW 20. Zebrany przeze mnie materiał w ramach prowadzonego badania stał się podstawą dalszej współpracy z zespołem Katedry i Zakładu Biologii i Genetyki GUMed. Efektem prowadzonych badań jest grant uzyskany przez lek. Monikę Racis zatytułowany Znaczenie

14 wariantów polimorficznych genu NADPH oksydazy w rozwoju powikłań sercowonaczyniowych u pacjentów z koronarograficznie potwierdzoną miażdżycą tętnic wieńcowych. Prace badawcze w ramach uzyskanego grantu są nadal prowadzone. W czasie prowadzonych przeze mnie prac w grupie pacjentów z chorobą wieńcową oraz nadciśnieniem tętniczym przeprowadziłem analizę związku częstotliwości serca i podwójnego iloczynu z opornością insulinową w grupie pacjentów z nadciśnieniem tętniczym i potwierdzoną w koronarografii miażdżycą tętnic wieńcowych. Badanie to przeprowadziłem w grupie 73 pacjentów, w której dokonałem oceny dobowego pomiaru ciśnienia tętniczego krwi, ocenę insulinooporności z zastosowaniem modelu HOMA-IR, oraz ocenę podwójnego iloczynu na podstawie wartości iloczynu ciśnienia tętniczego skurczowego oraz częstotliwości serca. W przeprowadzonym badaniu stwierdziłem istotną zależność częstotliwości serca oraz podwójnego iloczynu z insulinoopornością w grupie otyłych pacjentów z potwierdzoną w koronarografii miażdżycą tętnic wieńcowych. Wyniki przeprowadzonego badania zostały opublikowane na stronach Kardiologii Polskiej. Wojciech Sobiczewski, Marcin Wirtwein, Elżbieta Kowalczys, Iwona Stopczyńska, Marcin Gruchała, Andrzej Rynkiewicz: Heart rate and double product in relation to insulin resistance in patients with hypertension and coronary artery disease. Kardiol. Pol., 2013, vol. 71, nr 1, s IF 0,536, KBN/MNiSW 15. Moje osiągnięcia naukowe zawierają się w publikacjach o łącznej punktacji IF 23,099, KBN/MNiSW 343. Całkowity dorobek naukowy: punktacja IF 71,452, KBNiSW 343, liczba cytowań wg Web of Science 75, indks-h 5. Jestem również współautorem rozdziału w monografii Kardiologia co nowego, pod redakcją prof. dr hab. n.med. Jarosława D. Kasprzaka, dotyczącego genetycznych aspektów kardiologii klinicznej, wydanej w roku Uczestniczyłem również w pracach międzynarodowego projektu badawczego pt. Nowe biomarkery ryzyka sercowo-naczyniowego u chorych z nadciśnieniem tętniczym w Europie (CARE NORTH) realizowanym w latach

15 W 2003 roku byłem członkiem komitetu organizacyjnego VII Międzynarodowego Kongresu Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego. Jako członek Komisji Referatowej i Przewodniczący Sesji Plakatowej Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego, uczestniczyłem w pracach nad przygotowaniem oraz oceną nadesłanych prac plakatowych do prezentacji na Zjeździe Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego w Gdańsku. W 2006 roku jako członek Komitetu Organizacyjnego oraz Recenzent Prac nadesłanych na Kongres Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego również uczestniczyłem w pracach nad przygotowaniem oraz oceną prac plakatowych do prezentacji na Zjeździe Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego w Gdańsku. Brałem również udział w pracach Zjazdu jako przewodniczący Sesji Naukowej. Działalność szkoleniowa i dydaktyczna Od 1994 roku prowadzę zajęcia kliniczne i seminaria w zakresie kardiologii dla studentów IV i V roku Wydziału Lekarskiego oraz studentów pielęgniarstwa i studentów Ratownictwa Medycznego GUMed, zarówno stacjonarnego jak i niestacjonarnego. Prowadzę również zajęcia kliniczne oraz seminaria z kardiologii dla studentów zagranicznych IV i V roku English Division. Obecnie jestem kierownikiem specjalizacji w zakresie chorób wewnętrznych dwóch lekarzy, opiekunem pracy magisterskiej studentki pielęgniarstwa, a w przeszłości byłem opiekunem 8 prac licencjackich oraz magisterskich. Recenzowałem prace licencjackie oraz prace magisterskie w zakresie pielęgniarstwa oraz ratownictwa medycznego Wydziału Nauk o Zdrowiu GUMed. Uczestniczyłem jako Koordynator w pracach Studenckiego Koła Naukowego przy I Klinice Kardiologii GUMed. Kilkukrotnie wygłaszałem wykłady edukacyjne na zjazdach i spotkaniach Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego i Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego głównie dotyczących znaczenia dobowego pomiaru ciśnienia tętniczego krwi u pacjentów ze świeżym niedokrwieniem mięśnia sercowego. W ramach ciągłego pogłębiania umiejętności niezbędnych w rozwoju naukowym i klinicznym brałem udział w licznych kursach i szkoleniach m.in. Letniej Szkole Edukatorów Nadciśnienia Tętniczego Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego.

16 Starając się poszerzyć swoje horyzonty naukowe i kliniczne odbyłem staż w Coronary Care Unit, Department of Cardiology, Department of Hygiene and Epidemiological Investigations, Dr Peset Hospital, Valencia w 1997r. Uzyskane nagrody W 2001 roku uzyskałem Zespołową Nagrodę Naukową Drugiego Stopnia Rektora Akademii Medycznej w Gdańsku za rok 2000, za cykl publikacji poświęconych roli polimorfizmów genetycznych i działaniu leków w powszechnych chorobach układu sercowonaczyniowego. W 2004 roku otrzymałem Zespołową Nagrodę Naukową Pierwszego Stopnia Rektora Akademii Medycznej w Gdańsku za rok 2003, za badania nad znaczeniem markerów genetycznych w chorobie wieńcowej serca. Nagroda Zespołowa Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego za pracę Effectiveness of hypertension treatment assessed by blood pressure level achieved in primary care setting In Poland ; Blood Pressure 2003,12: Działalność zawodowa Staż podyplomowy rozpocząłem w 1993 r. w Państwowym Szpitalu Klinicznym Nr 1 (obecnie Uniwersyteckie Centrum Kliniczne w Gdańsku) w II Klinice Chorób Wewnętrznych Instytutu Chorób Wewnętrznych w Gdańsku (obecnie Klinika Nadciśnienia Tętniczego i Diabetologii GUMed). Od roku 1994 jestem także zatrudniony w Uniwersyteckim Centrum Klinicznym w Gdańsku na etacie asystenta, a następnie starszego asystenta. Od roku 1996 sprawuję opiekę nad pacjentami w Poradni Kardiologicznej UCK. W latach byłem członkiem Składu Orzekającego Sądu Okręgowej Izby Lekarskiej w Gdańsku, a od roku 2011 jestem zastępcą Okręgowego Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej OIL w Gdańsku. Od r. jestem członkiem Zarządu Oddziału Gdańskiego Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego.

17