ZAGOSPODAROWANIE CIEPŁA ODPADOWEGO Z BIOGAZOWYCH AGREGATÓW KOGENERACYJNYCH W OCZYSZCZALNI ŚCIEKÓW
|
|
- Damian Witkowski
- 6 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 ZAGOSPODAROWANIE CIEPŁA ODPADOWEGO Z BIOGAZOWYCH AGREGATÓW KOGENERACYJNYCH W OCZYSZCZALNI ŚCIEKÓW Autorzy: Michał Bajor, Jan Wajs, Dariusz Mikielewicz ("Rynek Energii" - sierpień 2016) Słowa kluczowe: oczyszczalnia ścieków, odzysk ciepła, ORC, analiza egzergetyczna Streszczenie. W pracy opisano koncepcję współpracy biogazowych modułów kogeneracyjnych z niskotemperaturowym obiegiem parowym. Proponowana modernizacja pozwoliłaby na wykorzystanie entalpii fizycznej spalin, tym samym zwiększając sprawność urządzeń wytwarzających ciepło i energię elektryczną. Tego typu rozwiązanie umożliwiłoby częściowe pokrycie zapotrzebowania własnego na energię elektryczną, generując oszczędności w przedsiębiorstwie. W artykule przedstawiono koncepcję wykorzystania ciepła odpadowego w obiegu Clausiusa Rankine'a z turbiną kondensacyjną. Dodatkowo jako alternatywną formę zagospodarowania ciepła odpadowego rozważono zastosowanie organicznego obiegu Rankine'a (ORC), w którym jako czynnik roboczy zaproponowano alkohol etylowy. Dla przedstawionego rozwiązania wykonano analizę termodynamiczną i egzergetyczną oraz zaprezentowano wstępną ocenę ekonomiczną i ekologiczną proponowanej modernizacji. 1. WSTĘP Polska wraz z akcesją do Unii Europejskiej zyskała wiele korzyści, lecz również przyjęła na siebie szereg zobowiązań. Jako państwo członkowskie musi spełniać unijne standardy związane z odprowadzaniem i oczyszczaniem ścieków komunalnych. Dokumentem do tego zobowiązującym jest Dyrektywa Rady (91/271/EWG) [1]. Określa ona warunki zagospodarowania ścieków, ich oczyszczania oraz zagospodarowania powstałych osadów. Podstawowym instrumentem wdrażania postanowień wspomnianej dyrektywy w Polsce jest Krajowy Program Oczyszczania Ścieków Komunalnych (KPOŚK) zatwierdzony przez Radę Ministrów w 2003 roku z późniejszymi aktualizacjami [2]. Polska jest także zobowiązana przez pakiet klimatyczny 3x20% do redukcji emisji CO 2, wzrostu efektywności energetycznej oraz zwiększenia udziału produkcji energii ze źródeł odnawialnych. W związku z powyższym w ramach pracy zaproponowano sposób zwiększenia całkowitej sprawności urządzeń wytwarzających energię cieplną i elektryczną dla potrzeb oczyszczalni ścieków. Analizie poddano istniejącą instalację pracującą w oparciu o agregaty kogeneracyjne, które są zasilane biogazem produkowanym na terenie oczyszczalni ścieków. Koncepcja modernizacji zakłada wykorzystanie entalpii fizycznej spalin silników tłokowych. Dla realizacji celu zaproponowano niskotemperaturowy obieg Clausiusa Rankinea'a (C-R). Dodatkowo, jako alternatywną formę utylizacji tego ciepła rozważono zastosowanie organicznego obiegu Rankinea'a (ORC). Obydwie technologie pozwolą na wyprodukowanie dodatkowej energii elektrycznej, tym samym zwiększając sprawność ogólną jednostki wytwórczej. Przy-
2 kłady zastosowania obiegów C-R oraz ORC dla zagospodarowania ciepła odpadowego z agregatów kogeneracyjnych zaprezentowano w [3,4]. Autorzy przywołanych prac poza aspektami ekologicznymi wskazali korzyści ekonomiczne płynące z tego typu modernizacji, ponieważ całkowita sprawność wytwarzania energii elektrycznej w module kogeneracyjnym może wzrosnąć o kilkanaście procent. Dodatkowym wsparciem dla wzrostu efektywności produkcji energii przy wykorzystaniu odnawialnych źródeł energii jest Dyrektywa UE (2012/27/UE) [5], obejmująca szereg technologii kogeneracyjnych. Dla proponowanej modernizacji wykonano analizę termodynamiczną i egzergetyczną. Ponadto określono podstawowe wskaźniki ekonomiczne oraz przedstawiono korzyści ekologiczne. 2. CHARAKTERYSTYKA OCZYSZCZALNI ŚCIEKÓW Z ELEKTROCIEPŁOWNIĄ BIOGAZOWĄ Projektowa przepustowość oczyszczalni ścieków przyjętej do modernizacji to m 3 /d (ok. 900 tys. RLM, Równoważna Liczba Mieszkańców). Oczyszczanie ścieków odbywa się w dwóch etapach: mechanicznym i biologicznym. W skład urządzeń do mechanicznego oczyszczania ścieków wchodzą: kraty płaskie, napowietrzane piaskowniki oraz radialne osadniki wstępne. W dalszym procesie ścieki trafiają na linię biologicznego oczyszczania ścieków, w której wykorzystywane są reaktory biologiczne oraz osadniki wtórne. Produktem oczyszczania ścieków jest odpowiednio osad wstępny (powstający w procesie oczyszczania mechanicznego ścieków i wydzielany w osadnikach wstępnych) oraz osad nadmierny pochodzący z procesu biologicznego oczyszczania ścieków. Schemat technologiczny dla procesu oczyszczania ścieków oraz zagospodarowania osadów ściekowych przy wytwarzaniu biogazu pokazano na rys. 1. W ramach tzw. gospodarki osadowej, wydzielone osady ściekowe poddawane są procesom mieszania, a następnie trafiają do zamkniętych komór fermentacyjnych (ZKF), gdzie zachodzi proces metanowej fermentacji osadów. Powstały podczas fermentacji biogaz, jest spalany w czterech silnikach kogeneracyjnych (CHP) wchodzących w skład elektrociepłowni biogazowej. Produkowane ciepło w instalacji CHP wykorzystywane jest do pokrycia zapotrzebowania na ciepło zamkniętych komór fermentacyjnych (ZKF) oraz potrzeb socjalnych. Wytwarzana energia elektryczna w całości sprzedawana jest do sieci elektroenergetycznej. Wsparciem dla elektrociepłowni, poza sprzedażą energii elektrycznej, jest dochód związany ze sprzedażą zielonych oraz czerwonych świadectw pochodzenia energii.
3 Rys. 1. Schemat technologiczny oczyszczalni ścieków [6] Moduły CHP wchodzące w skład elektrociepłowni biogazowej pracują w oparciu o spalinowe silniki gazowe firmy (MWM) DEUTZ. Typowe parametry modułów kogeneracyjnych zestawiono w tabeli 1. Tabela 1 Parametry techniczne modułu kogeneracyjnego [7] Parametry pracy modułu TCG2016C Jednostka Wartość Typ spalania Zapłon iskrowy Liczba cykli pracy 4 Liczba i układ cylindrów 16 V Nominalna prędkość obrotowa obr./min Zużycie gazu (LHV = 6,0 kwh/m 3 ) m 3 /h 283,7 Temperatura spalin za w.c. spaliny/woda (ekonomizerem) C 185 Minimalna temperatura spalin (temperatura punktu rosy) C 150 Znamionowa moc elektryczna kw 716 Znamionowa moc cieplna przy schładzaniu spalin do 185 C (temp. kw wody 90/70 C) 710 Strumień energii chemicznej paliwa kw (± 5 %) Sprawność produkcji energii elektrycznej % 41,7 Sprawność produkcji energii cieplnej % 42,1 Całkowita sprawność modułu % 83,8 3. KONCEPCJA INSTALACJI ODZYSKU CIEPŁA ODPADOWEGO Źródłem ciepła odpadowego w analizowanym obiekcie są gazy odlotowe z biogazowych modułów kogeneracyjnych. Okres pracy instalacji z wykorzystaniem obiegów parowych założono na poziomie godzin w skali roku. Aby zapewnić ciągłą pracę układu zaproponowano połączenie kolektorem zbiorczym cztery ciągi gazów odlotowych oraz posadowienie na wspólnym ciągu kominowym wymiennika ciepła typu parownik, pełniącego funkcję górnego źródła ciepła dla obiegu parowego. Schemat proponowanej koncepcji układu odzysku ciepła odpadowego przedstawiono na rys. 2.
4 Rys. 2. Schemat koncepcji instalacji odzysku ciepła Tworzenie instalacji większej mocy jest uzasadnione ekonomicznie i posiada przewagę nad czterema układami mniejszej mocy. Natomiast odzysk ciepła ze zbiorczego ciągu kominowego pozwoli na pracę układu w kilku konfiguracjach modułów przy zapewnieniu stałego odzysku ciepła. Ciepło skraplania w obiegu parowym będzie uwalniane do otoczenia w chłodni wentylatorowej. W celu wyznaczenia ilości ciepła odpadowego wykorzystano sprawozdanie z badań gazów odlotowych, które zostało wykonane w ramach pomiarów gwarancyjnych instalacji w zakresie emisji zanieczyszczeń. Wydatek objętościowy gazów odlotowych dla jednego modułu kogeneracyjnego wynosi 1,08 um 3 /s, a temperatura to ok. 185 C. Ograniczeniem temperaturowym dla schładzania spalin jest temperatura punktu rosy. Poniżej tej temperatury z gazów odlotowych zaczyna wykraplać się para wodna, co w obecności związków siarki wpływa korozyjnie na instalację transportu gazów, aczkolwiek można sobie wyobrazić nowoczesny wymiennik, w którym odebrane zostanie także ciepło kondensacji pary wodnej ze spalin. Na chwilę obecną przemysł obawia się wdrożenia tego typu koncepcji ze względu na potencjalną korozyjność skroplin, niemniej prace w tym kierunku są podejmowane [8]. Rozpatrując takie rozwiązanie można by osiągnąć dwukrotnie większą ilość ciepła do odzysku. Jednakże dla potrzeb obliczeń założono temperaturę na poziomie 150 C. Jest to temperatura zalecana przez producenta silnika, w przypadku zasilania silnika biogazem oczyszczalnianym [7]. Strumień ciepła możliwy do zagospodarowania z jednego silnika kogeneracyjnego oszacowano na poziomie 50,8 kw. W związku ze zmienną gospodarką biogazu na terenie oczyszczalni ścieków założono odzysk ciepła tylko dla 3 z 4 jednocześnie pracujących modułów kogeneracyjnych. W związku z powyższym maksymalny strumień ciepła odpadowego jaki
5 można zagospodarować w obiegu parowym to około 152 kw. Dla takiej wartości górnego źródła ciepła rozpatrzono dwa obiegi parowe: jeden z wykorzystaniem pary wodnej (C-R), a drugi z alkoholem etylowym (ORC) jako czynnikiem roboczym. Mając za tło klasyczny obieg C-R, można zauważyć, że zasadniczą różnicę w obiegu ORC stanowi fakt zastosowania organicznego czynnika niskowrzącego jako czynnika roboczego. Czynnik organiczny wytypowano na podstawie doświadczeń zdobytych przez autorów podczas prowadzenia prac nad prototypową mikrosiłownią domową [9]. Dla porównania obu czynników (para wodna, alkohol etylowy) w tabeli 2 zestawiono ich wybrane właściwości termodynamiczne. Tabela 2 Wybrane własności czynników roboczych [10] Para wodna H 2 O Etanol C 2 H 5 OH Temperatura punktu krytycznego, C 373,95 240,75 Ciśnienie w punkcie krytycznym, MPa 22,064 6,148 Masa molowa, kg/mol 18,015 46,068 Normalny punkt wrzenia, C 99,97 78,24 Ciepło parowania przy ciśnieniu normalnym, kj/kg 2256,5 850,0 4. ANALIZA TERMODYNAMICZNA Analizę termodynamiczną przeprowadzono zgodnie ze schematem obliczeniowym dla obiegu Clausiusa-Rankine a, z założeniem sprawności wewnętrznej turbiny (85 % [11]) oraz pompy (80 %). Sprawność mechaniczno-elektryczną turbogeneratora założono na poziomie 90 %. Do wyznaczenia wartości parametrów kalorycznych czynnika roboczego w punktach węzłowych obiegu ORC wykorzystano program Refprop 9.0 [10]. Pierwszym etapem analizy termodynamicznej było wyznaczenie temperatury parowania czynników. W tym celu wykorzystano zalecenia metody pinch [12]. Metoda ta pozwala wyznaczyć optymalne warunki doprowadzania ciepła, co odpowiada założeniu minimalnej różnicy temperatur (ΔT min ) między czynnikami wymieniającymi ciepło w wymiennikach. W przypadku prezentowanych obliczeń dla obydwu czynników wartość ΔT min założono na poziomie 10 K. Czynniki robocze przyjęte do analizy zaliczane są do grupy czynników mokrych, czyli takich dla których ekspansja rozpoczęta na krzywej nasycenia pary czynnika zawsze ma swój koniec w obszarze pary mokrej [13]. W związku z tym dla zapewnienia odpowiedniego stopnia suchości pary czynnika na końcu ekspansji (x > 0,85), zadecydowano o przegrzaniu pary czynnika przed turbiną. Przebieg temperatur dla rozpatrywanych czynników oraz gazów odlotowych, wykreślony w oparciu o metodę pinch, zaprezentowano na rys. 3. Temperaturę kondensacji
6 czynnika założono na poziomie 40 C. Kondensat zostanie dochłodzony o 5 K względem temperatury nasycenia. Temperatury oraz korespondujące z nimi ciśnienia zestawiono w tabeli 3. Rys. 3. Przebieg temperatur w parowniku dla: A - pary wodnej, B - etanolu Tabela 3 Parametry termiczne parowania / skraplania czynników roboczych w obiegu parowym Parowanie(temperatura i ciśnienie nasycenia) Jedn. Czynnik roboczy Para wodna Etanol C kpa Przegrzanie czynnika C Skraplanie(temperatura i ciśnienie nasycenia) C kpa 7,4 18,0 Dochłodzenie skroplin C 5 5 Parametry pary wodnej oraz etanolu w punktach węzłowych obiegu obliczono w programie Refprop i przedstawiono w tabeli 4. Notacja punktów węzłowych w obiegu parowym jest spójna z rys. 2. Tabela 3 Parametry pary wodnej i etanolu w punktach węzłowych obiegu parowego t, C p, kpa ρ, kg/m 3 h, kj/kg s, kj/kgk x, - Para wodna ,0 361,54 1, ,3 7, ,0 7,39 0, ,6 7,394 0, ,0 7,39 993,99 146,6 0, ,0 361,54 994,14 147,1 0,505 Etanol ,0 1033,16 14, ,3 4, ,0 18,03 0, ,5 4,210 0, ,0 18,03 776,84 286,9 1, ,3 1033,16 777,56 288,5 1,300
7 Wyniki analizy termodynamicznej zestawiono w tabeli 5. Zgodnie z początkowym założeniem, okres pracy instalacji parowej w skali roku to godzin. Tabela 5 Wyniki analizy termodynamicznej dla wybranych czynników roboczych Jedn. Czynniki robocze Para wodna Etanol Strumień masy czynnika kg/s 0,057 0,135 Teoretyczna moc turbogeneratora kw 26,03 26,23 Teoretyczna moc pompy kw 0,03 0,22 Teoretyczna moc cieplna skraplacza kw 123,10 123,08 Sprawność teoretyczna obiegu % 17,11 17,11 Sprawność obiegu Carnota % 31,24 31,24 Energia elektryczna MWh/rok 208,03 208,16 produkowana w skali roku Na podstawie przeprowadzonej analizy termodynamicznej można stwierdzić, że wskazane czynniki robocze są odpowiednie do zastosowania w instalacji odzysku energii w rozpatrywanym zakresie temperaturowym. Oba obiegi, tj. C-R i ORC z etanolem jako czynnikiem roboczym, prezentują porównywalne sprawności termiczne oraz pozwalają na wyprodukowanie energii elektrycznej w skali roku na poziomie 208 MWh. Warto zauważyć, że obieg ORC w odniesieniu do obiegu C-R wymaga mniejszego przegrzewu czynnika, jednocześnie zapewniając odpowiedni stopnień suchości na końcu ekspansji w turbinie (x > 0,85). Mniejszy przegrzew ma istotny wpływ na gabaryty wymiennika ciepła typu parownik, a tym samym na jego koszt. Natomiast wyższy stopień suchości może korzystnie wpłynąć na pracę turbiny, zmniejszając efekt erozyjny na łopatkach turbiny. 5. ANALIZA EGZERGETYCZNA Analiza egzergetyczna jest miarą jakościowego wykorzystania dostępnej energii. Sama egzergia jest maksymalną pracą jaką może wykonać układ dążąc do równowagi termicznej z otoczeniem, tzw. stanu martwego [12], w procesie przemian odwracalnych. Oceny strat egzergetycznych dokonano dla poszczególnych elementów instalacji. Każdy analizowany element rozpatrywano jako układ termodynamiczny otwarty, tj. gdzie: B B B B B, (1) z t c p v B z zmiana strumienia egzergii dostarczonego do wytwornicy pary, B t zmiana strumienia egzergii podczas ekspansji w turbinie, B c zmiana strumienia egzergii wynikająca z transportu ciepła skraplania do otoczenia na skutek zainstalowania chłodnicy wentylatorowej,
8 B zmiana strumienia egzergii podczas podnoszenia ciśnienia w pompie, p B v strata egzergetyczna związana z wymianą ciepła w wytwornicy pary. Do wyznaczenia strumieni egzergii konieczna jest znajomość egzergii właściwej w punktach węzłowych obiegu parowego, którą wyznaczono z zależności: gdzie: b h h T s s (2) i i ot b i egzergia właściwa w charakterystycznym punkcie węzłowym, h i entalpia właściwa w charakterystycznym punkcie węzłowym, h ot entalpia właściwa dla temperatury otoczenia, T ot temperatura otoczenia, s i entropia właściwa w charakterystycznym punkcie węzłowym, s ot entropia właściwa dla temperatury otoczenia. Bilans strumieni egzergii dla poszczególnych urządzeń można zapisać następująco: turbina gdzie: B B P g B 1 2 g (3) B g - straty generatora, P g - moc na zaciskach generatora; skraplacz gdzie: B B ΔB 2 3 c (4) B c - straty wynikające z oddawania ciepła do otoczenia; ot i ot pompa N p B4 B3 ΔBs Bp ΔBs (5) gdzie: N p - moc potrzebna do napędu pompy, B - straty w silniku; s wytwornica pary ΔB z B1 B4 ΔBv Bq Bv (6) gdzie: B z - strumień egzergii doprowadzony do wytwornicy pary, B q - strumień egzergii dostarczony do czynnika, B - straty związane z wymianą ciepła. v Strumień egzergii doprowadzony do wytwornicy pary określono jako B z T 1 ot Q, (7) T spalinsr gdzie: T ot - temperatura otoczenia, T spalin śr - średnia temperatura gazów odlotowych (w wymienniku ciepła typu parownik), Q - strumień ciepła dostarczony do obiegu.
9 Sprawność egzergetyczną dla obiegu parowego można zapisać jako gdzie: Pg N p B B, (8) P g - moc na zaciskach generatora, N p - moc potrzebna do napędu pompy, B z - zmiana strumienia egzergii dostarczonego do układu. z 5.1. Zestawienie wyników analizy egzergetycznej obiegów parowych Egzergię właściwą czynników roboczych w charakterystycznych punktach węzłowych obiegu wyznaczono z uwzględnieniem następujących założeń: - sprawność wewnętrzna turbiny ɳ T = 0,85, - sprawność wewnętrzna pompy ɳ P = 0,80, - sprawność generatora ɳ G = 0,90. W obliczeniach założono temperaturę otoczenia na poziomie 9 C. Jest to średnia temperatura dla rozpatrywanego regionu [14]. Entalpia oraz entropia właściwa czynników roboczych w temperaturach otoczenia wynosi odpowiednio h ot = 37,82 kj/kg i s ot = 0,136 kj/(kg K) dla pary wodnej oraz h ot = 220,90 kj/kg i s ot = 1,075 kj/(kg K) dla etanolu. W tabeli 6 zestawiono poszczególne strumienie egzergii dla obu czynników. Podobnie jak w analizie termodynamicznej, wyniki analizy egzergetycznej dla obu czynników roboczych są na porównywalnym poziomie. Sprawność egzergetyczna obiegów wynosi około 47,6 %. Największą część strat egzergetycznych (około 42 %) stanowi proces związany z kondensacją pary. Niedoskonałość procesu wymiany ciepła w wytwornicy pary stanowi 31 % całości. Natomiast udział turbogeneratora w stratach egzergetycznych szacuje się na około 26 %. Tabela 6. Strumienie egzergii dla poszczególnych elementów obiegu parowego Czynnik Para wodna Etanol Element instalacji Zmiana strumienia egzergii Oznaczenia Wartość, kw strumień egzergii dostarczony do czynnika B q 45,677 45,769 Wytwornica pary Turbina straty związane z wymianą ciepła ekspansja w turbinie straty generatora B v 8,997 8,905 B t 33,520 33,779 B g 7,491 7,548 Skraplacz straty wynikające z oddawania ciepła do otoczenia B c 12,178 12,170 podnoszenia ciśnienia B p 0,021 0,180 Pompa straty silnika pompy B s 0,005 0,040 Strumień egzergii dostarczony do obiegu B z 54,674 54,674 Sprawność egz. η B, % 47,56 47,57
10 6. ANALIZA EKONOMICZNA Mając na uwadze porównywalne wyniki przeprowadzonych analiz (termodynamicznej i egzergetycznej) oraz uwzględniając potencjalną dostępność urządzeń na rynku, dla potrzeb oceny ekonomicznej wytypowano obieg C-R. Wstępnego doboru oraz wyceny urządzeń dokonano w oparciu o konsultacje z ich producentami oraz dystrybutorami. Całkowity koszt inwestycji (Ki) z podziałem na ceny poszczególnych urządzeń zestawiono w tabeli 7. Tabela 7. Szacunkowy koszt inwestycji (netto) Składowa inwestycji Koszt [zł] Turbina wraz z generatorem Skraplacz Pompa Wytwornica pary Armatura, instalacja automatyki Dokumentacja techniczna Robocizna SUMA: Roczny przychód brutto inwestycji Generowany zysk z inwestycji związany jest ze sprzedażą wyprodukowanej energii elektrycznej oraz ze sprzedażą świadectw pochodzenia energii. Oznacza to, że roczny przychód można zapisać jako: c R E C C. (9) ee Użyte w powyższym wzorze oznaczenia określa się jako: E c - wyprodukowaną energię netto w obiegu C-R z uwzględnieniem zapotrzebowania na zasilanie pompy czynnika, wentylatorów w instalacji skraplania oraz zapotrzebowania własnego na poziome 10 % produkowanej energii. Całkowitą energię elektryczną, którą można wykorzystać do uzyskania przychodu szacuje się na 187,24 MWh/a. zc Dla wykonywanej analizy zakładany okres referencyjny (n) to 15 lat. W modelu wyznaczania przychodu związanego z produkcją energii elektrycznej przyjęto roczny przyrost kursu energii elektrycznej oraz wartości świadectw energetycznych na poziomie 1 %. Szacowany roczny przychód (R) ze sprzedaży energii elektrycznej oraz certyfikatów dla pierwszego roku wynosi zł.
11 6.2. Finansowanie oraz koszty związane z inwestycją W analizie ekonomicznej proponowanej modernizacji założono, że nakłady inwestycyjne zostaną pokryte w 60% z kapitału obcego (K o ) i 40% kapitału własnego (K w ). Koszt kapitału obcego związany jest z oprocentowaniem bankowym, które założono na poziomie 6%, natomiast koszt kapitału własnego to 7%. Całkowite roczne koszty bieżące związane z inwestycją można określić jako K c K K. (10) e s Powyższy zapis określa całkowite roczne koszty jako sumę kosztów eksploatacyjnych i stałych. Koszty eksploatacyjne związane są z utrzymaniem jednego etatu przy obsłudze urządzeń oraz kosztem ubezpieczeń i serwisu. Ich wartość ustalono na podstawie poniższego wzoru K r K, (11) e e i gdzie współczynnik r e dla proponowanej inwestycji został założony na poziomie 0,05. W modelu ekonomicznym założono dodatkowo roczny przyrost kosztów eksploatacyjnych na poziomie 1 %. Szacunkowe koszty eksploatacyjne dla pierwszego roku zakłada się na poziomie zł. Koszty stałe związane są z finansowaniem inwestycji i określa się je jako: K S K K V K, (12) KW KO K A gdzie: K KW koszt kapitału własnego K KO koszt kapitału obcego K 7% K, KO KW V K rata kapitałowa V K n, K o / K 6% K, K A amortyzacja liniowa w okresie 15-letnim, K K n. o w A i / Roczne koszty stałe szacuje sie na poziomie zł. Natomiast całkowite roczne koszty bieżące w pierwszym roku prognozuje się w wysokości zł. Koszt jednostkowy produkowanej energii elektrycznej dla proponowanej inwestycji wynosi 308 zł/mwh dla pierwszego roku pracy instalacji i maleje do 270 zł/mwh dla roku piętnastego. Koszt ten wyznacza sie na podstawie poniższej zależności: K c K j (13) Ec
12 6.3. Dochód roczny i okres zwrotu inwestycji Zysk operacyjny (EBIT) - GP, jest to zysk nie uwzględniający podatku dochodowego. Określany jest jako różnica rocznych przychodów i całkowitych kosztów GP R. (14) Podatek dochodowy wynosi 18% i wyliczany jest na podstawie zysku operacyjnego jako K c D 0, 18GP. (15) Rzeczywisty dochód związany z inwestycją określa się jako NP GP D. (16) Dla proponowanej modernizacji szacowany okres zwrotu inwestycji to ok. 10 lat. Dla wykonania pełnej analizy ekonomicznej inwestycji wyznaczono zaktualizowaną wartość netto (NPV). Dla przyjętej stopy dyskonta na poziomie 6%, wartość bieżąca inwestycji jest dodatnia i wynosi około 16 tys. złotych. Oznacza to, że suma zdyskontowanych wpływów w okresie referencyjnym jest wyższa niż początkowe nakłady. Dodatkowo wyznaczono wewnętrzną stopę zwrotu IRR, która dla założonych kosztów oraz przychodów szacuje sie na 6,78 %. Na podstawie przeprowadzonej analizy można stwierdzić, że proponowana modernizacja ma uzasadnienie ekonomiczne. Okres jej zwrotu jest krótszy niż przewidywany okres referencyjny, a końcowa wartość inwestycji jest dodatnia. Warto zauważyć, że tak korzystne wyniki prezentowanej analizy związane są z dodatkowymi dopłatami podczas sprzedaży energii elektrycznej. W przypadku braku dopłat związanych z certyfikacją pochodzenia energii, inwestycja staje się nieopłacalna. Powodem takiej sytuacji jest wysoki jednostkowy koszt wytwarzania energii elektrycznej, który przewyższa cenę sprzedaży energii elektrycznej. Jednakże w przypadku rozpatrywanej modernizacji, dla której podstawowym paliwem jest biogaz, potencjalnemu inwestorowi przysługują prawa do czerpania korzyści z certyfikacji produkowanej energii. 7. OCENA EKOLOGICZNA INWESTYCJI Produkcja energii elektrycznej z energii odpadowej korzystnie wpływa na środowisko naturalne, nie emitując dodatkowych szkodliwych zanieczyszczeń. W prezentowanej ocenie ekologicznej określono stopień emisji zanieczyszczeń generowanych w trakcie produkcji energii elektrycznej z wykorzystaniem konwencjonalnych źródeł energii. Jedną z metod oceny środowiskowej jest metoda LCA (Life Cycle Assesment), pozwalająca określić potencjalny wpływ inwestycji na środowisko począwszy od pozyskania produktów,
13 przez produkcję, użytkowanie, aż do likwidacji. Zasady i wymagania określające wykorzystanie metody LCA zostały szczegółowo opisane przez Międzynarodowy Komitet Normalizacyjny w normie PN-EN ISO 14040:2009 [16]. Dla potrzeb prezentowanej analizy z pracy [17] zaczerpnięto wskaźniki emisji zanieczyszczeń wyznaczone przy użyciu metody LCA. Określają one emisję zanieczyszczeń przypadającą na każdy kilowat zainstalowanej mocy elektrycznej dla różnych form wytwarzania energii. Emisję głównych gazów cieplarnianych podczas produkcji energii elektrycznej, zaprezentowano w tabeli 8. Zestawiono w niej również potencjalną oszczędność dla środowiska naturalnego podczas produkcji energii elektrycznej z energii odpadowej. Dla przypomnienia moc turbogeneratora w instalacji odzysku ciepła wyniosła około 26 kw, a okres pracy instalacji w skali roku to godzin. Na podstawie wykonanej analizy środowiskowej oszacowano korzyści związane z redukcją emisji szkodliwych zanieczyszczeń generowanych do środowiska wykorzystując energię odpadową. Autorzy są świadomi, że dla pełnej zgodności z metodą LCA należy dodatkowo uwzględnić wpływ na środowisko etapu związanego z produkcją oraz utylizacją modułu odzysku ciepła. Jednakże ze względu na wstępny charakter oceny ekologicznej dopuszczono takie odstępstwo. Tabela 8. Wyniki analizy ekologicznej Emisja gazów cieplarnianych, Redukcja emisji przy wykorzystaniu Źródło energii pierwotnej g / 1 kw el energii odpadowej wykorzystane do produkcji CO energii elektrycznej 2, CH 4, N 2 O, CO 2 CH 4 N 2 O t/rok kg/rok kg/rok Węgiel kamienny 714,844 (kogeneracja - 40 %) 2,002 0, ,7 416,4 7,1 Węgiel kamienny 1191,408 3,337 0, ,8 694,1 11,9 Węgiel brunatny 784,877 (kogeneracja - 40 %) 0,042 0, ,3 8,7 11,6 Węgiel brunatny 1308,131 0,070 0, ,1 14,6 19,3 Gaz ziemny 376,519 (kogeneracja 37,5 %) 0,230 0,010 78,3 47,8 2,1 Gaz ziemny 602,432 0,367 0, ,3 76,3 3,5 Biogaz (kogeneracja 68,3 %) 28,154 0,372 0,005 5,9 77,4 1,0 Biogaz 88,835 1,173 0,015 18,5 244,0 3,1 8. PODSUMOWANIE W artykule przedstawiono oryginalną koncepcję zagospodarowania energii odpadowej w elektrociepłowni biogazowej. Zakłada ona wykorzystanie ciepła odpadowego pochodzącego z modułów kogeneracyjnych do produkcji energii elektrycznej. Dla odzysku ciepła rozważono zastosowanie obiegu Clausiusa Rankine'a oraz (jako alternatywę) organiczny obieg Rankine'a
14 z etanolem jako czynnikiem roboczym. Dla rozpatrywanej modernizacji wykonano analizę termodynamiczną, egzergetyczną, ekonomiczną oraz wstępną ocenę środowiskową. Podstawowe wskaźniki analizy termodynamiczej oraz egzergetycznej przy założonych temperaturach górnego i dolnego źródła ciepła są na porównywalnym poziomie i wynoszą odpowiednio: sprawność termiczna (ok. 17 %), produkowana energia elektryczna w skali roku (ok. 208 MWh) oraz sprawność egzergetyczna (ok 48 %). Na podstawie wykonanej oceny ekonomicznej rozważaną modernizację można uznać za opłacalną. Jej wstępny koszt netto wyniósł około 297 tysięcy złotych, a planowany okres zwrotu inwestycji (przy rocznym zysku na poziomie 26 tysięcy złotych) szacuje się na około 10 lat. Powodem tak korzystnej oceny jest ciągła praca instalacji w skali roku (8 000 godzin) oraz dodatkowe źródło przychodu związane z certyfikacją pochodzenia energii elektrycznej. Wstępna ocena ekologiczna określiła potencjalną redukcję emisji gazów cieplarnianych do atmosfery poprzez zmniejszenie zużycia paliw pierwotnych na przykładzie innych konwencjonalnych źródeł energii. W opinii autorów zastosowanie odzysku energii w rozpatrywanej oczyszczalni może przynieść nie tylko profity finansowe dla potencjalnego inwestora, ale także korzyści dla środowiska naturalnego. LITERATURA [1] Dyrektywa Rady 91/271 EWG, dotycząca oczyszczania ścieków komunalnych, 21 maj [2] Ministerstwo Środowiska, Krajowy Program Oczyszczania Ścieków Komunalnych, Warszawa, grudzień [3] Szwaja S.: Produkcja energii elektrycznej z ciepła spalin agregatu kogeneracyjnego, Rynek Energii Nr 6 (115), [4] Cieśliński A., Kosowski K., Piwowarski M., Stępień R., Włodarski W.: Analiza obiegów kogeneracyjnych z silnikami tłokowymi i mikroturbinami, Rynek Energii Nr 6 (121), 41-46, [5] Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/27/UE, w sprawie efektywności energetycznej, 25 październik [6] Charakterystyka Oczyszczalni Ścieków Gdańsk Wschód, strona internetowa: er_31_10_2013.pdf, pobrana dnia r.
15 [7] Karta charakterystyki silnika MWM TCG2016C, strona internetowa: pobrana dnia r. [8] Szulc P., Tietze T., Wójs K., Kudela H., Kozłowski T.: One-dimensional mathematical model of a flue gas/water condensing heat exchanger with steam condensation for a 900MW brown coal fired power unit, Journal of Energy Science, vol. 1, No. 2, , [9] Wajs J., Mikielewicz D., Woźnowska M.: Gazowy kocioł kogeneracyjny - badania prototypu, Instal Nr1 (369), 11-17, [10] NIST Reference Fluid Thermodynamic and Transport Properties REFPROP w wersji 9.0, [11] Stępień R.: Wybrane zagadnienia projektowania wielostopniowych mikroturbin osiowych, Instytu Maszyn Przepływowych PAN, [12] Szargut J.: Analiza egzergetyczna procesów cieplnych, ITC Politechniki Śląskiej, [13] Mikielewicz D., Mikielewicz J.: A thermodynamic criterion for selection of working fluid for subcritical and supercritical domestic micro CHP. Applied Thermal Engineering, vol. 30, , [14] Dane klimatyczne IMiGW, strona internetowa: pobrane dnia r. [15] Prezes Urzędu Regulacji Energetyki: Informacja Nr 3 / 2013, w sprawie zwaloryzowanej jednostkowej opłaty zastępczej jaką należy stosować celu obliczenia opłaty zastępczej przy realizacji obowiązku, o którym mowa w art. 9a ust. 1 ustawy Prawo energetyczne za rok 2015, 16 luty [16] Norma PN-EN ISO 14040:2009, Zarządzanie środowiskowe - Ocena cyklu życia - Zasady i struktura, 2009 [17] Namyślak Ł.: Ocena obciążenia środowiska przy produkcji energii elektrycznej przy pomocy metody LCA, Inżynieria Rolnicza Nr 4 (139), , 2012.
16 WASTE HEAT UTILISATION FROM COGENERATION SET IN SEWAGE PLANT Key words: sewage treatment plant, heat recovery, ORC, exergy analysis Summary. In the paper the idea of combined operation of the biogas CHP module with the low-temperature cycle is presented. The proposed modernization would allow utilization of exhaust gases enthalpy to increase efficiency of thermal and electrical energy production. This solution allows partial covering of the local electricity demand and at the same time causes savings and unloads the electrical power system. The article presents the concept of the waste heat utilization in Rankine cycle with a condensing turbine. Additionally, Organic Rankine Cycle (ORC) with ethanol as a working fluid was considered as an alternative form of waste heat. For the modernization thermodynamic and exergy analyses were carried out. Some basic economical and ecological indicators were also discussed. Adnotacja: Referat przedstawiony na konferencji: Energetyka Gazowa 2016, Zawiercie kwietnia 2016 Michał Bajor, mgr inż., doktorant Politechniki Gdańskiej na Środowiskowym Studium Doktoranckim Współczesne Technologie i Konwersja Energii, Michal.Bajor@pg.gda.pl Jan Wajs, dr inż., adiunkt w Katedrze Energetyki i Aparatury Przemysłowej na Wydziale Mechanicznym Politechniki Gdańskiej, członek sekcji Termodynamiki Komitetu Termodynamiki i Spalania PAN, janwajs@pg.gda.pl Dariusz Mikielewicz, prof. dr hab. inż., kierownik Katedry Energetyki i Aparatury Przemysłowej na wydziale Mechanicznym Politechniki Gdańskiej, członek Prezydium Komitetu Termodynamiki i Spalania PAN oraz Komitetu Problemów Energetyki przy Prezydium PAN, Dariusz.Mikielewicz@pg.gda.pl
Zagospodarowanie energii odpadowej w energetyce na przykładzie współpracy bloku gazowo-parowego z obiegiem ORC.
Zagospodarowanie energii odpadowej w energetyce na przykładzie współpracy bloku gazowo-parowego z obiegiem ORC. Dariusz Mikielewicz, Jan Wajs, Michał Bajor Politechnika Gdańska Wydział Mechaniczny Polska
Bardziej szczegółowoWykorzystanie ciepła odpadowego dla redukcji zużycia energii i emisji 6.07.09 1
Wykorzystanie ciepła odpadowego dla redukcji zużycia energii i emisji 6.07.09 1 Teza ciepło niskotemperaturowe można skutecznie przetwarzać na energię elektryczną; można w tym celu wykorzystywać ciepło
Bardziej szczegółowoEnergetyczna ocena efektywności pracy elektrociepłowni gazowo-parowej z organicznym układem binarnym
tom XLI(2011), nr 1, 59 64 Władysław Nowak AleksandraBorsukiewicz-Gozdur Roksana Mazurek Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny Wydział Inżynierii Mechanicznej i Mechatroniki Katedra Techniki Cieplnej
Bardziej szczegółowoZAGADNIENIA KOGENERACJI ENERGII ELEKTRYCZNEJ I CIEPŁA
Bałtyckie Forum Biogazu ZAGADNIENIA KOGENERACJI ENERGII ELEKTRYCZNEJ I CIEPŁA Piotr Lampart Instytut Maszyn Przepływowych PAN, Gdańsk Gdańsk, 7-8 września 2011 Kogeneracja energii elektrycznej i ciepła
Bardziej szczegółowoBudowa układu wysokosprawnej kogeneracji w Opolu kontynuacją rozwoju kogeneracji w Grupie Kapitałowej ECO S.A. Poznań
Budowa układu wysokosprawnej kogeneracji w Opolu kontynuacją rozwoju kogeneracji w Grupie Kapitałowej ECO S.A. Poznań 24-25.04. 2012r EC oddział Opole Podstawowe dane Produkcja roczna energii cieplnej
Bardziej szczegółowoANALIZA EFEKTYWNOŚCI EKONOMICZNEJ ELEKTROCIEPŁOWNI OPALANYCH GAZEM ZIEMNYM PO WPROWADZENIU ŚWIADECTW POCHODZENIA Z WYSOKOSPRAWNEJ KOGENERACJI
ANALIZA EFEKTYWNOŚCI EKONOMICZNEJ ELEKTROCIEPŁOWNI OPALANYCH GAZEM ZIEMNYM PO WPROWADZENIU ŚWIADECTW POCHODZENIA Z WYSOKOSPRAWNEJ KOGENERACJI Autor: Bolesław Zaporowski ( Rynek Energii nr 6/2007) Słowa
Bardziej szczegółowoJerzy Żurawski Wrocław, ul. Pełczyńska 11, tel. 071-321-13-43,www.cieplej.pl
OCENA ENERGETYCZNA BUDYNKÓW Jerzy Żurawski Wrocław, ul. Pełczyńska 11, tel. 071-321-13-43,www.cieplej.pl SYSTEM GRZEWCZY A JAKOŚĆ ENERGETYCZNA BUDNKU Zapotrzebowanie na ciepło dla tego samego budynku ogrzewanego
Bardziej szczegółowoKogeneracja w oparciu o źródła biomasy i biogazu
Biogazownie dla Pomorza Kogeneracja w oparciu o źródła biomasy i biogazu Piotr Lampart Instytut Maszyn Przepływowych PAN Przemysław Kowalski RenCraft Sp. z o.o. Gdańsk, 10-12 maja 2010 KONSUMPCJA ENERGII
Bardziej szczegółowoMgr inż. Marta DROSIŃSKA Politechnika Gdańska, Wydział Oceanotechniki i Okrętownictwa
MECHANIK 7/2014 Mgr inż. Marta DROSIŃSKA Politechnika Gdańska, Wydział Oceanotechniki i Okrętownictwa WYZNACZENIE CHARAKTERYSTYK EKSPLOATACYJNYCH SIŁOWNI TURBINOWEJ Z REAKTOREM WYSOKOTEMPERATUROWYM W ZMIENNYCH
Bardziej szczegółowoANALIZA UWARUNKOWAŃ TECHNICZNO-EKONOMICZNYCH BUDOWY GAZOWYCH UKŁADÓW KOGENERACYJNYCH MAŁEJ MOCY W POLSCE. Janusz SKOREK
Seminarium Naukowo-Techniczne WSPÓŁCZSN PROBLMY ROZWOJU TCHNOLOGII GAZU ANALIZA UWARUNKOWAŃ TCHNICZNO-KONOMICZNYCH BUDOWY GAZOWYCH UKŁADÓW KOGNRACYJNYCH MAŁJ MOCY W POLSC Janusz SKORK Instytut Techniki
Bardziej szczegółowoElement budowy bezpieczeństwa energetycznego Elbląga i rozwoju rozproszonej Kogeneracji na ziemi elbląskiej
Mgr inŝ. Witold Płatek Stowarzyszenie NiezaleŜnych Wytwórców Energii Skojarzonej / Centrum Elektroniki Stosowanej CES Sp. z o.o. Element budowy bezpieczeństwa energetycznego Elbląga i rozwoju rozproszonej
Bardziej szczegółowoBEZTLENOWE OCZYSZCZANIE ŚCIEKÓW Z ZAKŁADU PRZETWÓRSTWA ZIEMNIAKÓW Z WYKORZYSTANIEM POWSTAJĄCEGO BIOGAZU DO PRODUKCJI PRĄDU, CIEPŁA I PARY
BEZTLENOWE OCZYSZCZANIE ŚCIEKÓW Z ZAKŁADU PRZETWÓRSTWA ZIEMNIAKÓW Z WYKORZYSTANIEM POWSTAJĄCEGO BIOGAZU DO PRODUKCJI PRĄDU, CIEPŁA I PARY TECHNOLOGICZNEJ BLOKOWY SCHEMAT TECHNOLOGICZNY UKŁAD OCZYSZCZANIA
Bardziej szczegółowoEfektywność ekonomiczna elektrociepłowni opalanych gazem ziemnym
Efektywność ekonomiczna elektrociepłowni opalanych gazem ziemnym Autor: dr hab. inŝ. Bolesław Zaporowski ( Rynek Energii 3/2) 1. WPROWADZENIE Jednym z waŝnych celów rozwoju technologii wytwarzania energii
Bardziej szczegółowoIV. PREFEROWANE TECHNOLOGIE GENERACJI ROZPROSZONEJ
IV. PREFEROWANE TECHNOLOGIE GENERACJI ROZPROSZONEJ Dwie grupy technologii: układy kogeneracyjne do jednoczesnego wytwarzania energii elektrycznej i ciepła wykorzystujące silniki tłokowe, turbiny gazowe,
Bardziej szczegółowoŹ ródła ciepła i energii elektrycznej
Ź ródła ciepła i energii elektrycznej Koncepcja skojarzonego układu produkcji energii elektrycznej i ciepła dla wybranej lokalizacji geotermalnej The concept of combined production of electricity and heat
Bardziej szczegółowoObiegi gazowe w maszynach cieplnych
OBIEGI GAZOWE Obieg cykl przemian, po przejściu których stan końcowy czynnika jest identyczny ze stanem początkowym. Obrazem geometrycznym obiegu jest linia zamknięta. Dla obiegu termodynamicznego: przyrost
Bardziej szczegółowo1. Stan istniejący. Rys. nr 1 - agregat firmy VIESSMAN typ FG 114
1. Stan istniejący. Obecnie na terenie Oczyszczalni ścieków w Żywcu pracują dwa agregaty prądotwórcze tj. agregat firmy VIESSMAN typ FG 114 o mocy znamionowej 114 kw energii elektrycznej i 186 kw energii
Bardziej szczegółowoLaboratorium LAB2 MODUŁ DYNAMIKI MIKROTURBIN I MINISIŁOWNI KOGENERACYJNYCH
Laboratorium LAB2 MODUŁ DYNAMIKI MIKROTURBIN I MINISIŁOWNI KOGENERACYJNYCH U1 Badania sprawności energetycznej urządzeń kogeneracyjnych z miniturbiną gazową lub silnikiem spalinowym tłokowym (o spodziewanej
Bardziej szczegółowoUkład siłowni z organicznymi czynnikami roboczymi i sposób zwiększania wykorzystania energii nośnika ciepła zasilającego siłownię jednobiegową
PL 217365 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 217365 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 395879 (51) Int.Cl. F01K 23/04 (2006.01) F01K 3/00 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej
Bardziej szczegółowoAnaliza zastosowania alternatywnych/odnawialnych źródeł energii
Analiza zastosowania alternatywnych/odnawialnych źródeł energii Artykuł 6 Dyrektywy KE/91/2002 o charakterystyce energetycznej budynków wprowadza obowiązek promowania przez kraje członkowskie rozwiązań
Bardziej szczegółowoKocioł na biomasę z turbiną ORC
Kocioł na biomasę z turbiną ORC Sprawdzona technologia produkcji ciepła i energii elektrycznej w skojarzeniu dr inż. Sławomir Gibała Prezentacja firmy CRB Energia: CRB Energia jest firmą inżynieryjno-konsultingową
Bardziej szczegółowoSkojarzone wytwarzanie energii elektrycznej i ciepła w źródłach rozproszonych (J. Paska)
1. Idea wytwarzania skojarzonego w źródłach rozproszonych Rys. 1. Wytwarzanie energii elektrycznej i ciepła: rozdzielone (a) w elektrowni kondensacyjnej i ciepłowni oraz skojarzone (b) w elektrociepłowni
Bardziej szczegółowoOpis efektów kształcenia dla modułu zajęć
Nazwa modułu: Podstawy termodynamiki Rok akademicki: 2015/2016 Kod: MIC-1-206-s Punkty ECTS: 5 Wydział: Inżynierii Metali i Informatyki Przemysłowej Kierunek: Inżynieria Ciepła Specjalność: - Poziom studiów:
Bardziej szczegółowoAnaliza zastosowania alternatywnych/odnawialnych źródeł energii
Analiza zastosowania alternatywnych/odnawialnych źródeł energii Artykuł 6 Dyrektywy KE/91/2002 o charakterystyce energetycznej budynków wprowadza obowiązek promowania przez kraje członkowskie rozwiązań
Bardziej szczegółowoPRODUKCJA ENERGII ELEKTRYCZNEJ Z CIEPŁA SPALIN AGREGATU KOGENERACYJNEGO
PRODUKCJA ENERGII ELEKTRYCZNEJ Z CIEPŁA SPALIN AGREGATU KOGENERACYJNEGO Autor: Stanisław Szwaja ("Rynek Energii" - grudzień 2014) Słowa kluczowe: odzysk ciepła, parowy obieg Rankine a, opłacalność inwestycji
Bardziej szczegółowoPolityka zrównoważonego rozwoju energetycznego w gminach. Edmund Wach Bałtycka Agencja Poszanowania Energii S.A.
Polityka zrównoważonego rozwoju energetycznego w gminach Toruń, 22 kwietnia 2008 Edmund Wach Bałtycka Agencja Poszanowania Energii S.A. Zrównoważona polityka energetyczna Długotrwały rozwój przy utrzymaniu
Bardziej szczegółowoURE. Warszawa, dnia 22 września 2014 r.
URE Instrukcja wypełniania Załącznika nr 1 do formularza Opis techniczno - ekonomiczny projektowanej inwestycji w zakresie wytwarzania energii elektrycznej w wysokosprawnej kogeneracji - Analiza finansowa
Bardziej szczegółowoKrok 1 Dane ogólne Rys. 1 Dane ogólne
Poniższy przykład ilustruje w jaki sposób można przeprowadzić analizę technicznoekonomiczną zastosowania w budynku jednorodzinnym systemu grzewczego opartego o konwencjonalne źródło ciepła - kocioł gazowy
Bardziej szczegółowoNowoczesna produkcja ciepła w kogeneracji. Opracował: Józef Cieśla PGNiG Termika Energetyka Przemysłowa
Nowoczesna produkcja ciepła w kogeneracji Opracował: Józef Cieśla PGNiG Termika Energetyka Przemysłowa Wprowadzenie Wytwarzanie podstawowych nośników energii takich jak ciepło i energia elektryczna może
Bardziej szczegółowoNowe układy kogeneracyjne polska rzeczywistość i wyzwania przyszłości
Nowe układy kogeneracyjne polska rzeczywistość i wyzwania przyszłości Janusz Lewandowski Sulechów, 22 listopada 2013 Wybrane zapisy DYREKTYWY PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY 2012/27/UE z dnia 25 października
Bardziej szczegółowoProdukcja energii elektrycznej z biogazu na przykładzie zakładu Mlekoita w Wysokim Mazowieckim. mgr inż. Andrzej Pluta
Produkcja energii elektrycznej z biogazu na przykładzie zakładu Mlekoita w Wysokim Mazowieckim mgr inż. Andrzej Pluta Czym się zajmujemy? Firma Centrum Elektroniki Stosowanej CES Sp. z o.o. działa na rynku
Bardziej szczegółowoTechniki niskotemperaturowe w medycynie
INŻYNIERIA MECHANICZNO-MEDYCZNA WYDZIAŁ MECHANICZNY POLITECHNIKA GDAŃSKA Techniki niskotemperaturowe w medycynie Temat: Lewobieżny obieg gazowy Joule a a obieg parowy Lindego Prowadzący: dr inż. Zenon
Bardziej szczegółowoKOGENERACJA Rozwiązanie podnoszące efektywność energetyczną. 1 2013-01-29 Prezentacja TÜV Rheinland
Rozwiązanie podnoszące efektywność energetyczną 1 2013-01-29 Prezentacja TÜV Rheinland Rozwiązanie podnoszące efektywność energetyczną Usługi dla energetyki Opinie i ekspertyzy dotyczące spełniania wymagań
Bardziej szczegółowoWPŁYW ODZYSKU CIEPŁA NA DZIAŁANIE URZĄDZENIA CHŁODNICZEGO
WPŁYW ODZYSKU CIEPŁA NA DZIAŁANIE URZĄDZENIA CHŁODNICZEGO mgr inż. Roman SZCZEPAŃSKI KATEDRA TECHNIKI CIEPLNEJ Politechnika Gdańska 1. ANALIZA TEORETYCZNA WPŁYWU ODZY- SKU CIEPŁA NA PRACĘ URZĄDZENIA CHŁOD-
Bardziej szczegółowoTECHNOLOGIA PLAZMOWA W ENERGETYCZNYM ZAGOSPODAROWANIU ODPADÓW
Jerzy Wójcicki Andrzej Zajdel TECHNOLOGIA PLAZMOWA W ENERGETYCZNYM ZAGOSPODAROWANIU ODPADÓW 1. OPIS PRZEDSIĘWZIĘCIA 1.1 Opis instalacji Przedsięwzięcie obejmuje budowę Ekologicznego Zakładu Energetycznego
Bardziej szczegółowoM.o~. l/i. Liceum Ogólnokształcące im. Jana Kochanowskiego w Olecku ul. Kościuszki 29, 19-400 Olecko
l/i M.o~. Liceum Ogólnokształcące im. Jana Kochanowskiego w Olecku ul. Kościuszki 29, 19-400 Olecko Adres e-mail szkoły:dyrektor@lo.olecko.pl Telefon: +875234183 Nauczyciel chemii: mgr Teresa Świerszcz
Bardziej szczegółowoG 10.3 Sprawozdanie o mocy i produkcji energii elektrycznej i ciepła elektrowni (elektrociepłowni) przemysłowej
MINISTERSTWO GOSPODARKI, pl. Trzech KrzyŜy 3/5, 00-507 Warszawa Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej G 10.3 Sprawozdanie o mocy i produkcji energii elektrycznej i ciepła elektrowni (elektrociepłowni)
Bardziej szczegółowoAnaliza możliwości zastosowania układów ORC uwzględniając uwarunkowania dotyczące śladu węglowego GK JSW
Analiza możliwości zastosowania układów ORC uwzględniając uwarunkowania dotyczące śladu węglowego GK JSW Koksownictwo www.jsw.pl 2019 1 Histeria środowiskowa Cena uprawnienia do emisji CO2 [EUR] Koszt
Bardziej szczegółowoWDRAŻANIE BUDYNKÓW NIEMAL ZERO-ENERGETYCZNYCH W POLSCE
WDRAŻANIE BUDYNKÓW NIEMAL ZERO-ENERGETYCZNYCH W POLSCE Prof. Edward Szczechowiak Politechnika Poznańska Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska Styczeń 2013 Poznań, 31. stycznia 2013 1 Zakres Kierunki
Bardziej szczegółowoDyrektywa. 2002/91/WE z dnia 16 grudnia 2002 r. w sprawie charakterystyki energetycznej budynków
DYREKTYWA 2004/8/WE z dnia 11 lutego 2004 r. w sprawie wspierania kogeneracji w oparciu o zapotrzebowanie na ciepło użytkowe na rynku wewnętrznym energii Andrzej Jurkiewicz Dyrektywa 2001/77/WE z dnia
Bardziej szczegółowoKOGENERACJA ENERGII CIEPLNEJ I ELEKTRYCZNEJ W INSTALACJACH ŚREDNIEJ WIELKOŚCI
KOGENERACJA ENERGII CIEPLNEJ I ELEKTRYCZNEJ W INSTALACJACH ŚREDNIEJ WIELKOŚCI Autor: Opiekun referatu: Hankus Marcin dr inŝ. T. Pająk Kogeneracja czyli wytwarzanie energii elektrycznej i ciepła w skojarzeniu
Bardziej szczegółowoAnaliza efektywności zastosowania alternatywnych źródeł energii w budynkach
Analiza efektywności zastosowania alternatywnych źródeł energii w budynkach Podstawy prawne Dyrektywa 2002/91/EC Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 grudnia 2002 r. w sprawie charakterystyki energetycznej
Bardziej szczegółowo13.1. Definicje Wsparcie kogeneracji Realizacja wsparcia kogeneracji Oszczędność energii pierwotnej Obowiązek zakupu energii
13.1. Definicje 13.2. Wsparcie kogeneracji 13.3. Realizacja wsparcia kogeneracji 13.4. Oszczędność energii pierwotnej 13.5. Obowiązek zakupu energii elektrycznej wytwarzanej w skojarzeniu. 13.6. Straty
Bardziej szczegółowoNowe wyzwania stojące przed Polską wobec konkluzji Rady UE 3 x 20%
Nowe wyzwania stojące przed Polską wobec konkluzji Rady UE 3 x 20% Zbigniew Kamieński Ministerstwo Gospodarki Poznań, 21 listopada 2007 Cele na rok 2020 3 x 20% Oszczędność energii Wzrost wykorzystania
Bardziej szczegółowoPoligeneracja wykorzystanie ciepła odpadowego
P A N Instytut Maszyn Przepływowych Polskiej Akademii Nauk GDAŃSK Poligeneracja wykorzystanie ciepła odpadowego Dariusz Butrymowicz, Kamil Śmierciew 1 I. Wstęp II. III. IV. Produkcja chłodu: układy sorpcyjne
Bardziej szczegółowoEkonomiczno-techniczne aspekty wykorzystania gazu w energetyce
Ekonomiczno-techniczne aspekty wykorzystania gazu w energetyce Janusz Kotowicz Wydział Inżynierii i Ochrony Środowiska Politechnika Częstochowska Małe układy do skojarzonego wytwarzania energii elektrycznej
Bardziej szczegółowoWSKAŹNIKI PRODUKTU. Załącznik nr 6 do Regulaminu konkursu. Jednost ka miary. Typ wskaźnika. Nazwa wskaźnika DEFINICJA. L.p.
Załącznik nr 6 do Regulaminu konkursu L.p. 1. 2. 3. Typ wskaźnika Lista wskaźników na poziomie projektu działania 3.3 Poprawa jakości powietrza, poddziałania 3.3.1 Realizacja planów niskoemisyjnych budynki
Bardziej szczegółowoOpłacalność odzysku ciepła w centralach wentylacyjnych
Opłacalność odzysku ciepła w centralach wentylacyjnych W oparciu o stworzony w formacie MS Excel kod obliczeniowy przeprowadzono analizę opłacalności stosowania wymienników krzyżowych, regeneratorów obrotowych,
Bardziej szczegółowoBałtyckie Forum Biogazu. Skojarzone systemy wytwarzania energii elektrycznej, ciepła, chłodu KOGENERACJA, TRIGENERACJA
Bałtyckie Forum Biogazu Skojarzone systemy wytwarzania energii elektrycznej, ciepła, chłodu KOGENERACJA, TRIGENERACJA Gdańsk 17-18 wrzesień 2012 61% Straty Kominowe Paliwo 90% sprawności Silnik Prądnica
Bardziej szczegółowoSpotkanie Eksploatatorów dotyczące wytwarzania energii w kogeneracji na Oczyszczalni Ścieków Klimzowiec.
Piotr Banaszek, Grzegorz Badura Spotkanie Eksploatatorów dotyczące wytwarzania energii w kogeneracji na Oczyszczalni Ścieków Klimzowiec. W dniu 4.04.2014 r. na Oczyszczalni Ścieków Klimzowiec w Chorzowie,
Bardziej szczegółowoPOTENCJAŁ WYKORZYSTANIA ODPADÓW BIODEGRADOWALNYCH NA CELE ENERGETYCZNE W WOJEWÓDZTWIE POMORSKIM
DEPARTAMENT ŚRODOWISKA, ROLNICTWA I ZASOBÓW NATURALNYCH POTENCJAŁ WYKORZYSTANIA ODPADÓW BIODEGRADOWALNYCH NA CELE ENERGETYCZNE W WOJEWÓDZTWIE POMORSKIM Anna Grapatyn-Korzeniowska Gdańsk, 16 marca 2010
Bardziej szczegółowoWykorzystanie biogazu z odpadów komunalnych do produkcji energii w skojarzeniu opłacalność inwestycji
POLEKO Salon Czystej Energii Wykorzystanie biogazu z odpadów komunalnych do produkcji energii w skojarzeniu opłacalność inwestycji Norbert Kurczyna - Zakład Zagospodarowania Odpadów Miasta Poznania Podstawa
Bardziej szczegółowoKonsekwencje termodynamiczne podsuszania paliwa w siłowni cieplnej.
Marcin Panowski Politechnika Częstochowska Konsekwencje termodynamiczne podsuszania paliwa w siłowni cieplnej. Wstęp W pracy przedstawiono analizę termodynamicznych konsekwencji wpływu wstępnego podsuszania
Bardziej szczegółowoPompy ciepła 25.3.2014
Katedra Klimatyzacji i Transportu Chłodniczego prof. dr hab. inż. Bogusław Zakrzewski Wykład 6: Pompy ciepła 25.3.2014 1 Pompy ciepła / chłodziarki Obieg termodynamiczny lewobieżny Pompa ciepła odwracalnie
Bardziej szczegółowoSystem Aukcyjny w praktyce przykładowa kalkulacja
System Aukcyjny w praktyce przykładowa kalkulacja Aukcja Cena referencyjna < 1 MW Stare instalacje OZE Cena ref. a > 1 MW Nowa ustawa OZE + Warunek Stopień wykorzystania mocy zainstalowanej elektrycznej
Bardziej szczegółowoSposoby wykorzystania biogazu i aspekty ekonomiczne
Sposoby wykorzystania biogazu i aspekty ekonomiczne A. Cenian, G. Rabczuk IMP PAN, Gdańsk Biogaz Miejsce produkcji określa kompozycję biogazu miejskie i przemysłowe oczyszczalnie ścieków; instalacje biogazu
Bardziej szczegółowoZagadnienia inŝynierskie i ekonomiczne związane z produkcją energii w układach kogeneracyjnych
Tomasz Kamiński Pracownia Technologiczna Zagadnienia inŝynierskie i ekonomiczne związane z produkcją energii w układach kogeneracyjnych Prezentacja wykonana m.in. na podstawie materiałów przekazanych przez
Bardziej szczegółowoWydział Mechaniczno-Energetyczny Kierunek ENERGETYKA. Zbigniew Modlioski Wrocław 2011
Wydział Mechaniczno-Energetyczny Kierunek ENERGETYKA Zbigniew Modlioski Wrocław 2011 1 Zbigniew Modlioski, dr inż. Zakład Kotłów i Turbin pok. 305, A-4 tel. 71 320 23 24 http://fluid.itcmp.pwr.wroc.pl/~zmodl/
Bardziej szczegółowoRYSZARD BARTNIK ANALIZA TERMODYNAMICZNA I EKONOMICZNA MODERNIZACJI ENERGETYKI CIEPLNEJ Z WYKORZYSTANIEM TECHNOLOGII GAZOWYCH
POLITECHNIKA ŁÓDZKA ZESZYTY NAUKOWE Nr943 ROZPRAWY NAUKOWE, Z. 335 SUB Gottingen 7 217 776 736 2005 A 2640 RYSZARD BARTNIK ANALIZA TERMODYNAMICZNA I EKONOMICZNA MODERNIZACJI ENERGETYKI CIEPLNEJ Z WYKORZYSTANIEM
Bardziej szczegółowoProdukcja ciepła i prądu z biogazu jako alternatywa dla lokalnych ciepłowni. mgr inż. Grzegorz Drabik
Produkcja ciepła i prądu z biogazu jako alternatywa dla lokalnych ciepłowni mgr inż. Grzegorz Drabik Plan prezentacji O firmie Technologia Wybrane realizacje Ciepłownia gazowa a elektrociepłownia gazowa
Bardziej szczegółowoPROGRAM WDROŻENIA PLANU GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ W ZAKRESIE DZIAŁAŃ PLANOWANYCH PRZEZ MPWiK SP. Z O.O. W LUBLINIE
PROGRAM WDROŻENIA PLANU GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ W ZAKRESIE DZIAŁAŃ PLANOWANYCH PRZEZ MPWiK SP. Z O.O. W LUBLINIE w ramach projektu Plan gospodarki niskoemisyjnej dla miasta Lublin współfinansowanego
Bardziej szczegółowoOPŁACALNOŚĆ ZASTOSOWANIA UKŁADU SKOJARZONEGO Z TURBINĄ GAZOWĄ I KOTŁEM ODZYSKNICOWYM W CIEPŁOWNI KOMUNALNEJ
Kogeneracja w energetyce przemysłowej i komunalnej Mariusz TAŃCZUK Katedra Techniki Cieplnej i Aparatury Przemysłowej Politechnika Opolska 45-233 Opole, ul. Mikołajczyka 5 e-mail: mtanczuk@ec.opole.pl
Bardziej szczegółowo12.1. Proste obiegi cieplne (Excel - Solver) Proste obiegi cieplne (MathCad) Proste obiegi cieplne (MathCad) Proste obiegi cieplne
.. Proste obiegi cieplne (Excel - Solver).. Proste obiegi cieplne (MathCad).3. Proste obiegi cieplne (MathCad).. Proste obiegi cieplne (MathCad).5. Mała elektrociepłownia - schemat.6. Mała elektrociepłownia
Bardziej szczegółowoPROJEKT BIOGAZOWNI W CUKROWNI P&L GLINOJECK S.A.
PROJEKT BIOGAZOWNI W CUKROWNI P&L GLINOJECK S.A. Józef Klimaszewski CEL Celem inwestycji jest obniżenie kosztów energii w Cukrowni przez produkcję biogazu z wysłodków, odłamków buraczanych oraz liści poprzez:
Bardziej szczegółowoPrzedsiębiorstwa usług energetycznych. Biomasa Edukacja Architekci i inżynierowie Energia wiatrowa
Portinho da Costa oczyszczalnia ścieków z systemem kogeneracji do produkcji elektryczności i ogrzewania SMAS - komunalny zakład oczyszczania wody i ścieków, Portugalia Streszczenie Oczyszczalnia ścieków
Bardziej szczegółowoSiłownie kogeneracyjne energetyki rozproszonej skojarzone z układami produkcji paliw z biomasy
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej (Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego i Europejski Instrument Sąsiedztwa i Partnerstwa) Siłownie kogeneracyjne energetyki rozproszonej skojarzone
Bardziej szczegółowoChłodnictwo i Kriogenika - Ćwiczenia Lista 7
Chłodnictwo i Kriogenika - Ćwiczenia Lista 7 dr hab. inż. Bartosz Zajączkowski bartosz.zajaczkowski@pwr.edu.pl Politechnika Wrocławska Wydział Mechaniczno-Energetyczny Katedra Termodynamiki, Teorii Maszyn
Bardziej szczegółowoRola kogeneracji w osiąganiu celów polityki klimatycznej i środowiskowej Polski. dr inż. Janusz Ryk Warszawa, 22 październik 2015 r.
Rola kogeneracji w osiąganiu celów polityki klimatycznej i środowiskowej Polski dr inż. Janusz Ryk Warszawa, 22 październik 2015 r. Polskie Towarzystwo Elektrociepłowni Zawodowych Rola kogeneracji w osiąganiu
Bardziej szczegółowoPLAN DZIAŁANIA KT 137. ds. Urządzeń Cieplno-Mechanicznych w Energetyce
Strona 1 PLAN DZIAŁANIA KT 137 ds. Urządzeń Cieplno-Mechanicznych w Energetyce STRESZCZENIE KT 137 obejmuje swoim zakresem urządzenia cieplno-mechaniczne stosowane w elektrowniach, elektrociepłowniach
Bardziej szczegółowoSpis treści. Przedmowa WPROWADZENIE DO PRZEDMIOTU... 11
Spis treści Przedmowa... 10 1. WPROWADZENIE DO PRZEDMIOTU... 11 2. PODSTAWOWE OKREŚLENIA W TERMODYNAMICE... 13 2.1. Układ termodynamiczny... 13 2.2. Wielkości fizyczne, układ jednostek miary... 14 2.3.
Bardziej szczegółowoANALIZA MOŻLIWOŚCI WSPÓŁPRACY ELEKTROWNI O MOCY 900MW Z UKŁADEM ODZYSKU CIEPŁA ZASILAJĄCYM ORC
ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI RZESZOWSKIEJ 290, Mechanika 86 RUTMech, t. XXXI, z. 86 (3/14), lipiec-wrzesień 2014, s. 417-424 Dariusz MIKIELEWICZ 1 Jarosław MIKIELEWICZ 2 Jan WAJS 1, 2 ANALIZA MOŻLIWOŚCI
Bardziej szczegółowoNUMER CHP-1 DATA 5.03.2012 Strona 1/5 TEMAT ZWIĘKSZENIE EFEKTYWNOŚCI GOSPODAROWANIA ENERGIĄ POPRZEZ ZASTOSOWANIE KOGENERACJI
NUMER CHP-1 DATA 5.03.2012 Strona 1/5 KOGENERACJA- to proces jednoczesnego wytwarzania ciepła i energii elektrycznej. Zastosowanie kogeneracji daje Państwu możliwość zredukowania obecnie ponoszonych kosztów
Bardziej szczegółowoElektrociepłownie w Polsce statystyka i przykłady. Wykład 3
Elektrociepłownie w Polsce statystyka i przykłady Wykład 3 Zakres wykładu Produkcja energii elektrycznej i ciepła w polskich elektrociepłowniach Sprawność całkowita elektrociepłowni Moce i ilość jednostek
Bardziej szczegółowo12/ Badania SILNIK BIOGAZOWY Z UKŁADEM ODZYSKU CIEPŁA ODPADOWEGO. Karol GRAB-ROGALIŃSKI, Stanisław SZWAJA, Michał PYRC
Karol GRAB-ROGALIŃSKI, Stanisław SZWAJA, Michał PYRC SILNIK BIOGAZOWY Z UKŁADEM ODZYSKU CIEPŁA ODPADOWEGO Streszczenie W niniejszym artykule przedstawiono analizę zespołu kogeneracyjnego wyposażonego w
Bardziej szczegółowoMarek Marcisz Weryfikacje wynikające z ustawy o promowaniu energii elektrycznej z wysokosprawnej kogeneracji
Weryfikacje wynikające z ustawy o promowaniu energii elektrycznej z wysokosprawnej kogeneracji Slide 1 Slide 2 Cele Cele ustawy: 1) Zastąpienie obecnego mechanizmu wsparcia kogeneracji, opartego na systemie
Bardziej szczegółowoInżynieria Środowiska II stopień (I stopień/ II stopień) ogólnoakademicki (ogólnoakademicki/praktyczny)
KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Nazwa modułu w języku angielskim Obowiązuje od roku akademickiego 2016/2017 EWB Energetyczne wykorzystanie biogazu Energetic use of biogas A. USYTUOWANIE
Bardziej szczegółowoOdnawialne źródła energii w projekcie Polityki Energetycznej Polski do 2030 r.
Ministerstwo Gospodarki Rzeczpospolita Polska Odnawialne źródła energii w projekcie Polityki Energetycznej Polski do 2030 r. Zbigniew Kamieński Dyrektor Departamentu Energetyki Poznań, 27 października
Bardziej szczegółowoObieg Ackeret Kellera i lewobieżny obieg Philipsa (Stirlinga) podstawy teoretyczne i techniczne możliwości realizacji
Obieg Ackeret Kellera i lewobieżny obieg Philipsa (Stirlinga) podstawy teoretyczne i techniczne możliwości realizacji Monika Litwińska Inżynieria Mechaniczno-Medyczna GDAŃSKA 2012 1. Obieg termodynamiczny
Bardziej szczegółowoDoświadczenia audytora efektywności energetycznej w procesach optymalizacji gospodarki energetycznej w przedsiębiorstwach
Doświadczenia audytora efektywności energetycznej w procesach optymalizacji gospodarki energetycznej w przedsiębiorstwach Odbiorcy na Rynku Energii 2013 XI Konferencja Naukowo-Techniczna Czeladź 14-15.
Bardziej szczegółowoWSKAŹNIKI EMISYJNOŚCI CO 2, SO 2, NO x, CO i pyłu całkowitego DLA ENERGII ELEKTRYCZNEJ
WSKAŹNIKI EMISYJNOŚCI CO 2, SO 2, NO x, CO i pyłu całkowitego DLA ENERGII ELEKTRYCZNEJ na podstawie informacji zawartych w Krajowej bazie o emisjach gazów cieplarnianych i innych substancji za 2016 rok
Bardziej szczegółowoWykorzystanie gazu pozasystemowego do produkcji energii elektrycznej i cieplnej na przykładzie PGNiG SA Oddział w Zielonej Górze
Wykorzystanie gazu pozasystemowego do produkcji energii elektrycznej i cieplnej na przykładzie PGNiG SA Oddział w Zielonej Górze PGNiG SA Oddział w Zielonej Górze podstawowe kierunki działalności Wydobycie
Bardziej szczegółowoPara wodna najczęściej jest produkowana w warunkach stałego ciśnienia.
PARA WODNA 1. PRZEMIANY FAZOWE SUBSTANCJI JEDNORODNYCH Para wodna najczęściej jest produkowana w warunkach stałego ciśnienia. Przy niezmiennym ciśnieniu zmiana wody o stanie początkowym odpowiadającym
Bardziej szczegółowoInformacja o pracy dyplomowej
Informacja o pracy dyplomowej 1. Nazwisko i Imię: Duda Dawid adres e-mail: Duda.Dawid1@wp.pl 2. Kierunek studiów: Mechanika I Budowa Maszyn 3. Rodzaj studiów: inżynierskie 4. Specjalnośd: Systemy, Maszyny
Bardziej szczegółowoOdnawialne źródła energii wyzwania stojące przed przedsiębiorstwami wodociągowo kanalizacyjnymi po 1 stycznia 2016 roku
dr inż. Tadeusz Żaba DYREKTOR PRODUKCJI Odnawialne źródła energii wyzwania stojące przed przedsiębiorstwami wodociągowo kanalizacyjnymi po 1 stycznia 2016 roku Przedsiębiorstwa sektora komunalnego jako
Bardziej szczegółowoKonsultacja zmian dla Programu Priorytetowego NFOŚiGW Czysty Przemysł
Konsultacja zmian dla Programu Priorytetowego NFOŚiGW Czysty Przemysł Urszula Zając p.o. Dyrektora Departamentu Przedsięwzięć Przemyslowych Forum Energia Efekt Środowisko Zabrze, 6 maja 2013 r. Agenda
Bardziej szczegółowoNakłady finansowe i korzyści
Nakłady finansowe i korzyści. wynikające z budowy różnych typów budynków energooszczędnych dr inż. Arkadiusz Węglarz Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. Metody oceny LCC Ocena kosztowa w cyklu życia
Bardziej szczegółowoPROJEKT INDYWIDUALNY MAGISTERSKI rok akad. 2018/2019. kierunek studiów energetyka
PROJEKT INDYWIDUALNY MAGISTERSKI rok akad. 2018/2019 kierunek studiów energetyka Lp. Temat projektu Tytuł/stopień, inicjał imienia i nazwisko prowadzącego Imię i nazwisko studenta* Katedra Termodynamiki,
Bardziej szczegółowoKogeneracja w oparciu o gaz ziemny oraz biogaz
Kogeneracja w oparciu o gaz ziemny oraz biogaz Wytwarzanie prądu w elekrowniach konwencjonalnych W elektrowniach kondensacyjnych większa część włożonej energii pozostaje niewykorzystana i jest tracona
Bardziej szczegółowoOBLICZENIA SILNIKA TURBINOWEGO ODRZUTOWEGO (rzeczywistego) PRACA W WARUNKACH STATYCZNYCH. Opracował. Dr inż. Robert Jakubowski
OBLICZENIA SILNIKA TURBINOWEGO ODRZUTOWEGO (rzeczywistego) PRACA W WARUNKACH STATYCZNYCH DANE WEJŚCIOWE : Opracował Dr inż. Robert Jakubowski Parametry otoczenia p H, T H Spręż sprężarki, Temperatura gazów
Bardziej szczegółowoMaster Planu. dla wdrażania dyrektywy Rady 91/271/EWG. opracowany na podstawie AKPOŚK 2017
Master Planu dla wdrażania dyrektywy Rady 91/271/EWG opracowany na podstawie AKPOŚK 2017 Warszawa, sierpień 2017 r. SPIS TREŚCI I. WSTĘP... 3 II. METODYKA OPRACOWANIA MASTER PLANU... 4 III. AKTUALNY STAN
Bardziej szczegółowoENERGETYCZNE WYKORZYSTANIE GAZU W ELEKTROCIEPŁOWNI GORZÓW
Polska Agencja Prasowa Warszawa 18.11.2010 r. ENERGETYCZNE WYKORZYSTANIE GAZU W ELEKTROCIEPŁOWNI GORZÓW Struktura zużycia paliwa do generacji energii elektrycznej STRUKTURA W UE STRUKTURA W POLSCE 2 BLOK
Bardziej szczegółowoNowe technologie energetycznego zagospodarowania odpadów perspektywy dla innowacji w regionie
Nowe technologie energetycznego zagospodarowania odpadów perspektywy dla innowacji w regionie Arkadiusz Primus INVESTEKO S.A. Ustka, 12.3.216 Podstawowe założenia projektu LIFECOGENERATION.PL Frakcja nadsitowa
Bardziej szczegółowoStan zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego
AKTUALIZACJA ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU MIASTA POZNANIA Część 05 Stan zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego W 755.05 2/12 SPIS TREŚCI 5.1
Bardziej szczegółowoWSPÓŁPRACA UKŁADU SKOJARZONEGO Z TURBINĄ GAZOWĄ Z SYSTEMEM ELEKTROENERGETYCZNYM I SYSTEMEM CIEPŁOWNICZYM MIASTA OPOLA
WSPÓŁPRACA UKŁADU SKOJARZONEGO Z TURBINĄ GAZOWĄ Z SYSTEMEM ELEKTROENERGETYCZNYM I SYSTEMEM CIEPŁOWNICZYM MIASTA OPOLA MODERNIZACJE LIKWIDACJA DO 1998 ROKU PONAD 500 KOTŁOWNI LOKALNYCH BUDOWA NOWYCH I WYMIANA
Bardziej szczegółowoVII Międzynarodowej Konferencji CIEPŁOWNICTWO 2010 Wrocław
VII Międzynarodowej Konferencji CIEPŁOWNICTWO 2010 Wrocław Produkcja energii przez Fortum: 40% źródła odnawialne, 84% wolne od CO 2 Produkcja energii Produkcja ciepła Hydro power 37% Biomass fuels 25%
Bardziej szczegółowoLewobieżny obieg gazowy Joule a a obieg parowy Lindego.
Lewobieżny obieg gazowy Joule a a obieg parowy Lindego. Wojciech Głąb Techniki niskotemperaturowe Inżynieria Mechaniczno-Medyczna st. II sem. I Spis treści 1. Obieg termodynamiczny... 3 2. Obieg lewobieżny
Bardziej szczegółowoWSKAŹNIKI EMISYJNOŚCI CO 2, SO 2, NO x, CO i TSP DLA ENERGII ELEKTRYCZNEJ
WSKAŹNIKI EMISYJNOŚCI CO 2, SO 2, NO x, CO i TSP DLA ENERGII ELEKTRYCZNEJ na podstawie informacji zawartych w Krajowej bazie o emisjach gazów cieplarnianych i innych substancji za 2015 rok luty 2017 SPIS
Bardziej szczegółowoGWARANCJA OBNIŻENIA KOSZTÓW
GWARANCJA OBNIŻENIA KOSZTÓW ENERGIA PRZYSZŁOŚCI AUDYT ENERGETYCZNY DLA PRZEDSIĘBIORSTW CEL AUDYTU: zmniejszenie kosztów stałych zużywanej energii wdrożenie efektywnego planu zarządzania energią minimalizacja
Bardziej szczegółowoDORAGO ENERGETYKA DOŚWIADCZENIA Z WDRAŻANIA I EKSPLOATACJI UKŁADÓW KOGENERACYJNYCH Opracował Andrzej Grzesiek Pakiet 3x20 (marzec 2007r) Kompleksowe rozwiązania energetyczno klimatyczne kierunki dla ciepłownictwa:
Bardziej szczegółowoWSKAŹNIKI PRODUKTU. Załącznik nr 6 do Regulaminu konkursu. Jedno stka miary. Typ wskaźnika DEFINICJA. L.p. Nazwa wskaźnika
Załącznik nr 6 do Regulaminu konkursu Lista wskaźników na poziomie projektu dla działania 3.1 Rozwój OZE projekty parasolowe Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podkarpackiego na lata 2014 2020
Bardziej szczegółowo