SPRAWOZDANIE KOMISJI DLA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

Transkrypt

1 KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia r. COM(2014) 240 final SPRAWOZDANIE KOMISJI DLA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY z wykonania rozporządzenia (WE) nr 1921/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie przekazywania danych statystycznych na temat wyładunków produktów rybołówstwa w państwach członkowskich PL PL

2 SPRAWOZDANIE KOMISJI DLA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY z wykonania rozporządzenia (WE) nr 1921/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie przekazywania danych statystycznych na temat wyładunków produktów rybołówstwa w państwach członkowskich 1. WPROWADZENIE (ZAKRES, KONTEKST, PRAWODAWSTWO KRAJOWE) Art. 10 rozporządzenia (WE) nr 1921/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie przekazywania danych statystycznych na temat wyładunków produktów rybołówstwa w państwach członkowskich (zwanego dalej rozporządzeniem o wyładunkach) stanowi co następuje: W terminie do 19 stycznia 2010 r., a następnie co trzy lata, Komisja przedstawia Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie z oceny danych statystycznych opracowanych zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, a w szczególności w odniesieniu do ich istotności i jakości. Sprawozdanie to zawiera również analizę efektywności systemu stosowanego do gromadzenia i opracowywania danych statystycznych pod względem kosztów i wskazuje najlepsze praktyki umożliwiające państwom członkowskim zmniejszenie nakładu pracy oraz zwiększenie użyteczności i poprawę jakości danych statystycznych. Niniejsze sprawozdanie dokumentuje postępy, jakich dokonały państwa członkowskie i kraje EFTA w odniesieniu do przepisów rozporządzenia o wyładunkach nakładających na państwa członkowskie wymóg, by co roku przedstawiały dane dotyczące masy, postaci, przeznaczenia i średniej ceny produktów rybołówstwa wyładowanych na terytorium państwa członkowskiego ze statków pochodzących z UE i EFTA. Informacje gromadzone na mocy rozporządzeń dotyczących systemu kontroli 1 zgodnie ze wspólną polityką rybołówstwa (WPRyb) dowodzą, że wiele danych administracyjnych pochodzi z dzienników połowowych, deklaracji wyładunkowych, dokumentów sprzedaży oraz świadectw przejęcia przedstawianych do celów monitorowania kwot połowowych oraz egzekwowania przepisów, które to dokumenty stanowią główne źródło danych dla państw członkowskich. 2. CHARAKTER I ZAKRES INFORMACJI 2.1. Gromadzenie danych i źródła danych Najważniejszymi administracyjnymi źródłami danych o połowach i wyładunkach są dzienniki połowowe, dokumenty sprzedaży i deklaracje wyładunkowe. Rozporządzenie Rady (WE) nr 1224/2009 oraz rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) nr 404/2011 zobowiązuje szyprów statków o długości całkowitej powyżej 10 m do prowadzenia dzienników połowowych i przekazywania zarejestrowanych informacji jak najszybciej w ciągu 24 godzin, nawet w przypadku braku połowu. W dziennikach połowowych zapisuje się dane w trakcie działalności i muszą one zawierać szacunkowe określenie masy w relacji pełnej dla danego połowu. Są one bardzo użyteczne do przypisywania połowów do łowisk, obliczania nakładu pracy przy połowie oraz do kontroli krzyżowych. W przypadku statków o długości poniżej 10 1 Rozporządzenie Rady (WE) nr 1224/2009 z dnia 20 listopada 2009 r. ustanawiające wspólnotowy system kontroli w celu zapewnienia przestrzegania przepisów wspólnej polityki rybołówstwa, zmieniające rozporządzenia (WE) nr 847/96, (WE) nr 2371/2002, (WE) nr 811/2004, (WE) nr 768/2005, (WE) nr 2115/2005, (WE) nr 2166/2005, (WE) nr 388/2006, (WE) nr 509/2007, (WE) nr 676/2007, (WE) nr 1098/2007, (WE) nr 1300/2008, (WE) nr 1342/2008 i uchylające rozporządzenia (EWG) nr 2847/93, (WE) nr 1627/94 oraz (WE) nr 1966/2006 (Dz.U. L 343 z , s. 1). PL 2 PL

3 m państwa członkowskie zobowiązane są monitorować połowy w oparciu o techniki kontroli wyrywkowej. Dokumenty sprzedaży przekazuje się organom odpowiedzialnym za pierwsze wprowadzenie ryb do obrotu (agentowi statku lub zarejestrowanemu centrum aukcyjnemu). Obejmują one informację o ilości każdego z wyładowanych gatunków, postaci oraz wartości każdego produktu, a także o statku dokonującym wyładunku. W większości przypadków informacje te są ograniczone do gatunków podlegających kwotom połowowym. W przeszłości szacunki dotyczące działalności połowowej dokonywano wyłącznie na podstawie informacji specjalistycznych Systemy gromadzenia danych w państwach członkowskich i krajach EFTA Belgia Statki belgijskie prowadzą połowy wyłącznie na północno-wschodnim i wschodnim Atlantyku (obszar 27), głównie na Morzu Północnym (IVb i IVc) oraz we wschodniej części La Manche (VIId). Źródłem danych są dokumenty administracyjne (dzienniki połowowe, deklaracje wyładunkowe i dokumenty sprzedaży). Pierwsza sprzedaż musi odbywać się w jednym z trzech centrów aukcyjnych (Zeebrugge, Ostenda i Nieuwpoort), przy czym połów z małych statków może być sprzedawany bezpośrednio konsumentom w Ostendzie. Karty sprzedaży przekazywane są Służbie ds. Rybołówstwa Morskiego (Dienst Zeevisserj) w dniu wyładunku. Bułgaria Statki bułgarskie prowadzą połowy na Morzu Śródziemnym i Morzu Czarnym (obszar 37), głównie na podobszarze Dane pochodzą ze źródeł administracyjnych (dzienników połowowych, deklaracji wyładunkowych i dokumentów sprzedaży) przekazywanych Krajowej Agencji ds. Rybołówstwa i Akwakultury (NAFA). NAFA wymaga, by dokumenty dotyczące pierwszej sprzedaży były przesyłane w ciągu 48 godzin od wyładunku. Cypr Inspektorat Rybołówstwa gromadzi dane ze źródeł administracyjnych (dzienniki połowowe) w odniesieniu do statków o długości całkowitej równej lub przekraczającej 10 m. Gromadzenie danych dotyczących rybołówstwa i opracowywanie sprawozdań leży w kompetencjach Departamentu Rybołówstwa i Badań Morskich Ministerstwa Rolnictwa, Zasobów Naturalnych i Środowiska. Dania Dane pochodzą ze źródeł administracyjnych (dzienniki połowowe, deklaracje wyładunkowe i dokumenty sprzedaży) i są gromadzone centralnie przez Duńską Dyrekcję Rybołówstwa. Pierwsza sprzedaż ryb przez rybaków niekomercyjnych jest w Danii zabroniona; wszyscy bezpośredni nabywcy muszą być zarejestrowani w Duńskiej Dyrekcji Rybołówstwa i przedstawiać jej dokumenty sprzedaży w wersji elektronicznej lub papierowej. Około 90 % dokumentów sprzedaży przesyłanych jest elektronicznie. Niemcy Niemieckie statki prowadzą połowy na Atlantyku północno-wschodnim, północnozachodnim i środkowo-wschodnim oraz na południowo-wschodnim Oceanie Spokojnym (obszary 27, 21, 34 i 87). Źródłem danych są dokumenty administracyjne (dzienniki połowowe, deklaracje wyładunkowe i dokumenty sprzedaży). Są one przekazywane Federalnej Agencji ds. Rolnictwa i Żywności za pośrednictwem organizacji producentów oraz organów krajów związkowych. Estonia Statki estońskie prowadzą połowy na Atlantyku północno-zachodnim (obszar 21) i północno-wschodnim (obszar 27 Bałtyk) oraz na wodach śródlądowych (obszar 05). Źródłem danych są dokumenty administracyjne (dzienniki połowowe, deklaracje wyładunkowe, dokumenty sprzedaży oraz dokumenty przeładunku i transportu). Statki o długości całkowitej poniżej 12 m wypełniają dziennik połowowy dotyczący połowów przybrzeżnych zgodnie z estońskim prawodawstwem krajowym. W przypadku PL 3 PL

4 elektronicznego przekazywania danych wymagane jest dostarczenie dwa razy w miesiącu papierowych kopii dokumentacji. Pierwsi nabywcy ryb mają obowiązek przekazania dokumentów sprzedaży drogą elektroniczną właściwym organom (w przypadku rybołówstwa komercyjnego Ministerstwu Rolnictwa); kilka przedsiębiorstw prywatnych również wybrało tę formę. Irlandia Statki irlandzkie prowadzą połowy na północno-wschodnim Atlantyku (obszar 27). Źródłem danych są dokumenty administracyjne (dzienniki połowowe, deklaracje wyładunkowe, dokumenty sprzedaży oraz dokumenty zbieraczy skorupiaków). Dane są gromadzone w portach przez Irlandzki Urząd Ochrony Rybołówstwa Morskiego. Według przekazywanych informacji Irlandia wprowadza znaczne zmiany w systemach gromadzenia danych w celu ułatwienia ich gromadzenia drogą elektroniczną, jak tego wymaga prawodawstwo Unii Europejskiej. Grecja Statki greckie prowadzą połowy na północno-wschodnim i środkowo-wschodnim Atlantyku oraz na Morzu Śródziemnym (obszary 27, 34 i 37) i pozyskują informacje w drodze badań statystycznych. W stosunku do rybołówstwa dalekomorskiego stosowane jest badanie w formie pełnego spisu, a do rybołówstwa pełnomorskiego na obszarze 37 oraz rybołówstwa przybrzeżnego badanie wyrywkowe. Badania prowadzi grecki Krajowy Urząd Statystyczny. Grecja prowadzi pełny spis statków pod grecką banderą, dokonujących połowów dalekomorskich. Połowy pełnomorskie i przybrzeżne obciążone są dużym błędem wynikającym z niewielkiego odsetka udzielonych odpowiedzi (50 %); dla obliczenia rozbieżności stosuje się technikę wyrywkową. Hiszpania Sektor rybołówstwa w Hiszpanii jest duży i zróżnicowany; za dostarczanie danych i ich jakość odpowiadają różne agencje. Dane są na pierwszym etapie pozyskiwane przez władze regionalne, a następnie porównywane centralnie. Istnieje siedem różnych źródeł administracyjnych służących do zestawiania danych o wyładunkach, w tym dzienniki połowowe, dokumenty sprzedaży, deklaracje transferu, deklaracje wyładunkowe oraz informacje od organizacji producentów ryb. Dane z różnych źródeł są gromadzone w zintegrowanej bazie danych dotyczącej połowów i wyładunków. Francja Za dostarczanie danych i ich jakość odpowiada przede wszystkim Urząd ds. Rybołówstwa i Akwakultury (BSPA), działający w ramach Ministerstwa Ekologii, Zrównoważonego Rozwoju i Energii. Dane o istotnych połowach tropikalnych gatunków tuńczyka są przekazywane przez Instytut Badań i Rozwoju (DPMA). Statki francuskie działają głównie na północno-wschodnim Atlantyku, Morzu Śródziemnym i Oceanie Indyjskim. Źródła administracyjne (dzienniki połowowe, deklaracje wyładunkowe i dokumenty sprzedaży) zapewniają dobry zakres informacji o rybołówstwie na Atlantyku. Dla obszarów, gdzie dane administracyjne nie są wystarczająco miarodajne, szczególnie w odniesieniu do Morza Śródziemnego, uzupełnia się badaniami wyrywkowymi. Francja od pewnego czasu znacząco inwestuje w modernizację i udoskonalenie systemu gromadzenia danych dotyczących rybołówstwa. Włochy Włochy prowadzą połowy na obszarze 37. Obecnie istnieją pewne trudności w gromadzeniu danych dla obszarów 34 i 51. W odniesieniu do obszaru 37 prowadzone są badania wyrywkowe (dla pozostałych obszarów spisy). Z dzienników połowowych pochodzą jedynie dane o połowach tuńczyka błękitnopłetwego; są one gromadzone przez Ministerstwo Rolnictwa, Żywności i Leśnictwa (MIPAAF). Narodowy Instytut Statystyczny (Istituto nazionale di Statitistica ISTAT) gromadzi dane dla obszarów 34 i 51, zaś Instytut Badań Gospodarczych w zakresie Rybołówstwa i Akwakultury (Instituto di Ricerche Economiche per la Pesca e l Acquacoltura IREPA) zajmuje się obszarem 37. ISTAT odpowiada za koordynację przesyłania sprawozdań do Eurostatu. Włochy mają dużą liczbę PL 4 PL

5 małych statków (o długości całkowitej poniżej 12 m). Około 99 % statków prowadzi działalność na wodach przybrzeżnych wokół Półwyspu Apenińskiego. Około dwóch trzecich z nich to małe jednostki używające biernych narzędzi połowowych. Gromadzenie danych odbywa się w drodze uwzględniającego wiele zmiennych badania wyrywkowego populacji podzielonej według obszaru, wielkości statków oraz stosowanych narzędzi połowowych. Metodologia badań pozwala na ograniczenie błędu wynikającego z badań wyrywkowych do przedziału tolerancji wynoszącego 3,5 %. Uwzględnia się również błędy wynikające z braku odpowiedzi; problem ten rozwiązuje się przez odpowiedni dobór próby. Nieliczne statki (około 10) poławiające na obszarach 34 i 51 przekazują dane za pośrednictwem kwestionariusza, lecz ze względu na niski wskaźnik otrzymywanych odpowiedzi w nadchodzących latach metodologia gromadzenia danych dla tych obszarów zostanie zmieniona (wykorzystanie danych administracyjnych). W chwili obecnej nie jest możliwe dostarczenie danych w odniesieniu do tych obszarów. Łotwa Statki łotewskie prowadzą połowy na wodach północno-zachodniego Atlantyku na obszarach: 27 (podrejony Ia, IIa, III a-d, XIVa-b itd.), 21 (podrejony 3L, 3M, 3K, 1F itd.) oraz 34 (podrejony 1.13, 1.31, 1.32 itd.). Za przekazywanie danych odpowiada głównie Departament Rybołówstwa Ministerstwa Rolnictwa, ale gromadzeniem danych zajmują się inne instytucje. Są to Służba ds. Środowiska przy Ministerstwie Ochrony Środowiska i Rozwoju Regionalnego, Instytut Bezpieczeństwa Żywności, Zdrowia Zwierząt i Środowiska (BIOR) działający przy Ministerstwie Rolnictwa oraz Centralne Biuro Statystyczne podlegające Ministerstwu Gospodarki. Źródłem danych są dokumenty administracyjne: dzienniki połowowe, dokumenty sprzedaży i deklaracje wyładunkowe. Na Łotwie obowiązkowa jest rejestracja nabywców ryb w centralnym rejestrze i ich certyfikacja co trzy lata. Nabywcy ryb mają obowiązek przekazywania elektronicznych dokumentów sprzedaży (lub ich papierowych kopii) w terminie 48 godzin od dokonania sprzedaży. Litwa Litwa prowadzi połowy na Atlantyku północno-wschodnim, północno-zachodnim i środkowo-wschodnim, a także na południowym Pacyfiku. Za gromadzenie i przetwarzanie danych odpowiada Departament Rybołówstwa Ministerstwa Rolnictwa. Pierwotnym źródłem danych są dzienniki połowowe i deklaracje wyładunkowe. Litwa twierdzi, że posiada zintegrowany automatyczny system przetwarzania i zatwierdzania danych o połowach i wyładunkach. Malta Za gromadzenie danych odpowiada Dyrekcja ds. Kontroli Rybołówstwa działająca w ramach Ministerstwa Zasobów i Spraw Wiejskich (MRRA); dane są przekazywane do Eurostatu przez Krajowy Urząd Statystyczny (Dział Statystyki Rolnej i Rybołówstwa). Statki maltańskie poławiają na Morzu Śródziemnym (obszar 37, podobszar 15). W odniesieniu do jednostek dłuższych niż 10 m stosuje się spisy: w tym celu wykorzystuje się dane z dzienników połowowych i kuponów sprzedaży. Niderlandy Statki holenderskie prowadzą połowy na północno-wschodnim i środkowowschodnim Atlantyku oraz na południowo-wschodnim Pacyfiku (obszary 27, 34 i 87). Źródłem danych są dokumenty administracyjne (dzienniki połowowe, deklaracje wyładunkowe, dokumenty przeładunku i transportu oraz dokumenty sprzedaży). Dane gromadzone są przez Ministerstwo Gospodarki i przekazywane Eurostatowi przez Urząd Statystyczny. Niderlandy stosują zasady regulujące sprzedaż ryb w upoważnionych placówkach za pośrednictwem organizacji producenckich. Elektroniczne dokumenty sprzedaży są przekazywane w terminie 48 godzin od sprzedaży. Polska Głównym źródłem informacji są dzienniki połowowe i dokumenty sprzedaży. Odpowiedzialność za gromadzenie i przekazywanie danych spoczywa na Departamencie Rybołówstwa w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi. PL 5 PL

6 Portugalia Za dostarczanie danych statystycznych do Eurostatu odpowiada Dyrekcja Generalna ds. Zasobów Naturalnych, Bezpieczeństwa i Służb Morskich. Portugalia posiada dużą i zróżnicowaną flotę krajową, o znacznej różnorodności zależnie od strefy połowu. Dominują tradycyjne małe otwarte drewniane kutry rybackie. Najważniejsze obszary to północno-wschodni, zachodni i środkowo-wschodni Atlantyk. Ważną rolę odgrywają także odbywające się przy użyciu sznurów haczykowych połowy miecznika na Oceanie Atlantyckim i Indyjskim (a na Ocenie Indyjskim także rekina błękitnego). Dane pozyskiwane są głównie z dzienników połowowych, deklaracji wyładunkowych oraz dokumentów sprzedaży. Świeże lub schłodzone ryby muszą być sprzedawane przez rynki regulowane i wypełnia się dokumenty sprzedaży. Średnia cena ryb przetwarzanych na morzu brana jest z deklaracji wyładunkowych. Rumunia Rumunia aktywnie działa w wyłącznej strefie ekonomicznej Morza Czarnego (obszar 37). Źródłem danych są dane administracyjne: dzienniki połowowe, dokumenty sprzedaży i dokumenty transportu. Dokumenty gromadzone są przez regionalnych inspektorów Krajowej Agencji Rybołówstwa i Akwakultury (NAFA). NAFA zestawia te informacje i przekazuje do Eurostatu. Słowenia Odpowiedzialność za gromadzenie i przekazywanie danych spoczywa na Ministerstwie Rolnictwa i Środowiska, Słoweńskim Instytucie Badawczym Rybołówstwa oraz Urzędzie Statystycznym Republiki Słowenii. Flota słoweńska prowadzi połowy na północnym Adriatyku (obszar 37). Źródłem danych są dokumenty administracyjne. Wymaga się, aby wszystkie statki uzupełniały dzienniki połowowe, co gwarantuje pełny ogląd połowów dokonanych przez flotę. Informacje dotyczące cen gromadzone są na podstawie dokumentów sprzedaży i kwestionariuszy badań. Dzięki tej metodzie otrzymana informacja o cenie obejmuje większość wszystkich wyładunków w ujęciu ilościowym, z wyjątkiem wyładunków niewielkich ilości ryb (mniej niż 50 kg) sprzedawanych na użytek własny i które nie muszą być rejestrowane za pomocą dokumentów sprzedaży. Finlandia Główna odpowiedzialność za gromadzenie danych z zakresu rybołówstwa, ich przekazywanie oraz jakość spoczywa na Fińskim Instytucie Badawczym Zwierzyny Łownej i Rybołówstwa. Rejestry utrzymywane są przez Ministerstwo Rolnictwa i Leśnictwa. Fińskie statki dokonują połowów jedynie na Morzu Bałtyckim. Źródła danych obejmują wersję dziennika połowowego UE w przypadku floty powyżej 10 m. Sprzedaż bezpośrednia gatunków objętych kwotami jest regulowana, przy czym obowiązkowych zgłoszeń należy dokonać w ciągu 48 godzin od wyładunku.. Informacje dotyczące sprzedaży gatunków nieobjętych kwotami są uzupełniane przy pomocy badań największych hurtowych przedsiębiorstw rybołówstwa. Szwecja Za gromadzenie i przekazywanie danych odpowiada Szwedzka Agencja Zarządzania Zasobami Morskimi i Wodnymi. Źródłem danych są dane administracyjne, w tym dzienniki połowowe, dokumenty sprzedaży, deklaracje wyładunkowe, a w przypadku floty przybrzeżnej miesięczne (lub nawet codzienne) dzienniki. Jednostki powyżej 12 m przekazują dzienniki połowowe drogą elektroniczną za pomocą systemu ERS, natomiast mniejsze jednostki wykorzystują papierowe dzienniki połowów. Karty sprzedaży są gromadzone centralnie, w postaci elektronicznej albo papierowej, a rybacy przybrzeżni mają możliwość składania dzienników przybrzeżnych drogą elektroniczną, przez bezpieczny portal internetowy. Zjednoczone Królestwo Najważniejszą rolę odgrywają połowy na północno-wschodnim Atlantyku (obszar 27). Flota przybrzeżna jest liczna i koncentruje się głównie na gatunkach nieobjętych kwotami, ale też na znacznej części niektórych gatunków objętych kwotami połowowymi. Zjednoczone Królestwo posiada także niewielką flotę dalekomorską, PL 6 PL

7 zarejestrowaną w Zjednoczonym Królestwie, ale z siedzibą za granicą i tam działającą. Za gromadzenie danych odpowiadają poszczególne inspektoraty rybołówstwa Anglii, Szkocji, Walii i Irlandii Północnej. Dane te są gromadzone i przekazywane do Eurostatu przez Organizację Zarządzania Zasobami Morskimi, pozarządowy publiczny organ wykonawczy, który otrzymał swoje uprawnienia na mocy ustawy o obszarach morskich i przybrzeżnych z 2009 r. W przypadku jednostek powyżej 10 m długości dostarczane są dane ze źródeł administracyjnych (dzienników połowowych, dokumentów sprzedaży oraz deklaracji wyładunkowych). Islandia Islandzkie statki rybackie dominują głównie na wodach północno-wschodniego Atlantyku, w mniejszym stopniu także na Atlantyku północno-zachodnim i południowym. Metodologia zestawiania statystyk dotyczących połowów i wyładunków nie różni się zasadniczo od metodologii przyjętej w państwach członkowskich UE. Dane pozyskiwane są z dzienników połowowych. Islandia ściśle reguluje pierwszą sprzedaż ryb, a wszystkie wyładunki muszą być dokonywane w wyznaczonych portach i ważone na certyfikowanych wagach. Obowiązek sprawozdawczy dotyczy zarówno nabywców, jak i przetwórców ryb. Odpowiedzialność za gromadzenie danych i przesyłanie ich do Eurostatu spoczywa na Islandzkiej Dyrekcji ds. Rybołówstw oraz islandzkim Urzędzie Statystycznym. Chociaż obie instytucje dysponują tymi samymi źródłami danych, mogą pojawić się rozbieżności, kiedy Dyrekcja ds. Rybołówstwa dostarcza dane bezpośrednio, ponieważ pozyskuje je z bazy danych poddawanej ciągłej aktualizacji. Norwegia Statki norweskie dokonują połowów na północno-wschodnim Atlantyku (obszar 27), północno-zachodnim Atlantyku (obszar 21) oraz na Oceanie Arktycznym (obszar 48 i 88). Za gromadzenie danych dotyczących rybołówstwa odpowiedzialna jest Norweska Dyrekcja ds. Rybołówstwa. Źródłem danych są dane administracyjne, obejmujące dzienniki połowowe, deklaracje wyładunkowe i dokumenty sprzedaży. Elektroniczne dzienniki połowowe przekazywane codziennie Dyrekcji ds. Rybołówstwa i przez nią przechowywane zawierają informacje o połowach ze wszystkich jednostek o długości 15 m lub dłuższych. Statki o długości od 12 do 15 m dokonujące połowów w obszarze ICES IIIa przedkładają elektroniczne dzienniki połowowe od początku stycznia 2013 r. Dane z deklaracji wyładunkowych oraz dokumentów sprzedaży gromadzone są przez sześć różnych organizacji sprzedaży i regularnie przesyłane w postaci dokumentów elektronicznych do Dyrekcji ds. Rybołówstwa. Zgodnie z prawem norweskim rybackie organizacje sprzedaży mają wyłączne prawo do całej sprzedaży bezpośredniej przez norweskich i zagranicznych rybaków. Karta sprzedaży obejmuje dane dotyczące wyładunków dokonywanych w portach krajowych i zagranicznych przez statki norweskie oraz wyładunków dokonywanych przez statki zagraniczne w Norwegii. Zgodnie z wymaganiami prawa norweskiego każdy dokument sprzedaży zawiera informacje dotyczące statku, rybaków, nabywców, gatunku, typu produktu, obszaru połowu, narzędzi, ilości i wartości itd. W karcie sprzedaży należy również zawrzeć informacje dodatkowe: o miejscu i dacie wyładunku, dacie wyjścia w morze i dacie powrotu. Do celów statystycznych i administracyjnych podawane są również inne informacje dotyczące ochrony i przeznaczenia. Zgodnie z umowami o kontroli Norwegia przekazuje informacje na temat wyładunków dokonywanych w Norwegii przez zagranicznych rybaków państwu, pod którego banderą pływa dana jednostka Jakość danych Metody gromadzenia informacji o połowach są względnie spójne w całej Europie. Rzetelność statystyk zależy od: PL 7 PL

8 dokładności dokumentów przedkładanych przez sektor rybołówstwa organom krajowym; kontroli jakości przeprowadzanych przez państwa członkowskie. Wiele państw członkowskich stosuje już narzędzia elektroniczne przy przeprowadzaniu kontroli krzyżowych danych ze źródeł administracyjnych. Różne źródła danych, takie jak satelitarny system monitorowania statków (VMS) oraz inspekcje pokładowe i w portach, zapewniają spójność informacji zapisanych w dziennikach połowowych, deklaracjach wyładunkowych i przeładunkowych oraz dokumentach sprzedaży. Wspomniane źródła danych stanowią spis wymaganych informacji, tak że w przypadku jednostek o długości 10 m lub większych wyrywkowe badania statystyczne nie są stosowane. Wszelkie luki w zakresie danych uzupełniane są badaniami statystycznymi, które mogą obejmować wszystkie lub niektóre działania związane z rybołówstwem. Obowiązują surowe przepisy dotyczące terminów dostarczania dokumentów sprzedaży, dzienników połowowych i deklaracji wyładunkowych; terminy te są w większości przypadków przestrzegane, kiedy wyładunki odbywają się na terytorium danego państwa członkowskiego. W szczególnych przypadkach danych dostarczanych drogą elektroniczną ich aktualizacja dokonywana jest codziennie. Państwa członkowskie często donoszą o problemach z opóźnieniami w otrzymywaniu dokumentów sprzedaży dotyczących wyładunku w innym państwie członkowskim lub kraju trzecim. Opóźnienia w przekazywaniu danych mogą prowadzić do rozbieżności między pozornie identycznymi informacjami przesyłanymi do Eurostatu i do innych służb Komisji (DG MARE) dla celów monitorowania kwot. Wynika to głównie z faktu, że państwa członkowskie nieustannie aktualizują informacje. Różnice statystyczne mogą również wynikać z różnych terminów składania sprawozdań. Jakkolwiek państwa członkowskie starają się w miarę możliwości uzupełniać swoje rejestry jak najszybciej po zakończeniu sezonu połowowego, bazy danych pozostają otwarte dla potrzeb korekty, chociaż ogólnie rzecz biorąc w ciągu pół roku po roku referencyjnym dokonuje się niewielu istotnych aktualizacji. Wprowadzenie systemów komputerowych wyeliminowało wiele problemów podczas rejestrowania statystyk w dziedzinie rybołówstwa. Osiągnięto wysoki poziom wiarygodności, zwłaszcza w odniesieniu do gatunków objętych kwotami. Należy zauważyć, że w przypadku gatunków nieobjętych kwotami nadal konieczna jest dalsza poprawa gromadzenia danych dotyczących wyładunków. Większość państw członkowskich spełnia wymogi dotyczące zakresu, wiarygodności i terminowości przekazywanych danych określone w rozporządzeniu Rady (EWG) nr 1382/91 z dnia 21 maja 1991 r. 2 oraz rozporządzeniu Rady (EWG) 2104/93 z dnia 22 lipca 1993 r. 3 w odniesieniu do ilości i średniej ceny produktów rybołówstwa wyładowanych przez UE i EOG na ich terytorium. Informacje te muszą być przekazywane w ciągu sześciu miesięcy od końca roku referencyjnego. 2 3 ROZPORZĄDZENIE RADY (EWG) NR 1382/1991 z dnia 21 maja 1991r. w sprawie przekazywania danych na temat wyładunków produktów rybołówstwa w państwach członkowskich (Dz.U. L 133 z ). Rozporządzenie Rady (EWG) nr 2104/93 z dnia 22 lipca 1993 r. zmieniające rozporządzenie (EWG) nr 1382/91 w sprawie przekazywania danych na temat wyładunków produktów rybołówstwa w państwach członkowskich (Dz.U. L 191 z ). PL 8 PL

9 Niektóre państwa członkowskie Bułgaria, Dania, Finlandia, Hiszpania, Malta, Polska, Słowenia i Włochy zgłosiły, że w przypadku braku informacji o cenie jej wartość zostaje oszacowana w oparciu o średnie ceny dla danego gatunku. Aby zapobiec takiej sytuacji w przyszłości, Irlandia stosuje ceny orientacyjne dla poszczególnych gatunków, co pozwoli ograniczyć błędy przy wprowadzaniu danych przez nabywców ryb w systemie krajowym. Estonia w tym przypadku wykorzystuje bezpośrednią komunikację dla każdego przypadku oddzielnie. W Zjednoczonym Królestwie dokumenty sprzedaży są uzupełniane przez inne dostępne źródła informacji (np. statki biorące udział w połowach skorupiaków są zobowiązane do wypełniania dzienników działalności i przedstawiania ich odpowiednim organom). Aby zapewnić pełne informacje na temat działalności połowowej, te dodatkowe źródła wykorzystuje się w powiązaniu z danymi dotyczącymi wyładunków. W ostatniej ocenie zgodności z wymogami w zakresie danych statystycznych Eurostat stwierdził, że Grecja nie spełnia wymogów. Grecja zadeklarowała jednak, że obecna sytuacja zostanie skorygowana najpóźniej na początku 2014 r. Niemcy dość późno przesłały dane w związku z czym ich dane dotyczące wyładunków nie były kompletne. Do dyrektora odpowiedzialnego za statystyki sektorowe i regionalne przesłano zatem oficjalne pismo z prośbą o unikanie tego typu problemów w przyszłości. Polska, Rumunia i Irlandia, mimo iż spełniają wymogi określone w rozporządzeniach, nie reagują na czas na kontrole weryfikacyjne przeprowadzane przez Eurostat w celu monitorowania jakości danych. 3. WNIOSKI Dane dostarczane do Eurostatu są w większości przypadków gromadzone zgodnie z procedurami dla celów kontroli i wykonawczych. Państwa członkowskie nie informują o żadnych szczególnych różnicach metodologicznych dotyczących informacji dostarczanych służbom Komisji. Wykorzystanie danych administracyjnych do celów statystycznych gwarantuje, że dodatkowe obciążenie kosztami sektora rybołówstwa jest niewielkie. Rzetelność danych zapewniana jest także przez kontrole krzyżowe z działań nadzorczych. Wzrastające zastosowanie metod elektronicznego gromadzenia danych poprawiło zarówno terminowość, jak i dokładność informacji. W wielu państwa członkowskich trwają prace nad wdrożeniem systemów zgodnych ze zmieniającymi się wymogami europejskimi. W poprzednim sprawozdaniu (z 2010 r.) niektóre państwa członkowskie zgłosiły problemy związane z korzystaniem z współczynników przeliczeniowych, które były różne w poszczególnych państwach. Kwestia ta została rozwiązana dzięki przyjęciu rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 404/2011 4, w którym określono, w załącznikach XIII, XIV oraz XV, wszystkie współczynniki służące do przeliczania masy ryb przechowywanych lub przetworzonych na masę ryb w relacji pełnej. Przeliczniki te należy stosować do produktów rybołówstwa znajdujących się na statkach lub produktów przeładowywanych lub wyładowywanych przez statki rybackie UE. W odniesieniu do pozostałych gatunków/postaci nieuregulowanych wspomnianym rozporządzeniem stosuje się krajowe współczynniki przeliczeniowe. Następujące czynniki są ważne dla osiągnięcia efektywności pod względem kosztów: - zmniejszenie obciążenia dostawców danych poprzez harmonizację formatów i planowania terminów, jak również zwiększanie wymiany danych i ich dostępności; 4 ROZPORZĄDZENIE WYKONAWCZE KOMISJI (UE) nr 404/2011 z dnia 8 kwietnia 2011 r. ustanawiające szczegółowe przepisy wykonawcze do rozporządzenia Rady (WE) nr 1224/2009 ustanawiającego wspólnotowy system kontroli w celu zapewnienia przestrzegania przepisów wspólnej polityki rybołówstwa (Dz.U. L 112 z ). PL 9 PL

10 - koordynacja gromadzenia danych ze innymi służbami Komisji; - koordynacja prac nad rozwojem narzędzi gromadzenia danych, mająca na celu ułatwienie krzyżowych kontroli jakości między różnymi źródłami i bazami danych. Powyższe elementy przyczynią się do optymalnego wykorzystania wszystkich dostępnych źródeł danych administracyjnych w sektorze rybołówstwa, w szczególności tych opartych na monitorowaniu, kontroli i nadzorze, powszechnie stosowanych we wszystkich państwach członkowskich. Źródła te stanowią kompletny spis i wyrywkowe badania statystyczne nie są stosowane. Dodatkowo wszelkie braki w danych mogą być uzupełniane badaniami statystycznymi ad hoc, takimi jak badania dotyczące danych w zakresie zatrudnienia. Odnotowano pewne trudności w gromadzeniu szczegółowych i dokładnych danych w przypadku tradycyjnych statków rybacki ze względu na dużą liczbę takich jednostek i miejsc wyładunku. Tego rodzaju flota prowadzi różne połowy w zależności od pory roku. Ponadto brak VMS lub dzienników połowowych utrudnia kontrolę takich wyładunków. Ograniczenie częstotliwości sprawozdań dotyczących jakości zmniejsza obciążenie państw członkowskich. Dane nadal są wartościowych źródłem informacji dla formułowania polityki i zarządzania rynkami w ramach wspólnej polityki rybołówstwa. Większość państw członkowskich wypracowało własne systemy kontroli krzyżowych i ostrzeżeń, które przyczyniły się do unikania błędów w danych przekazywanych z różnych źródeł, zgodnie z nowymi wymogami określonymi w przepisach dotyczących kontroli. W związku z tym konieczna jest dalsza współpraca między DG MARE i Eurostatem w zakresie wymiany poglądów i doświadczeń dotyczących weryfikacji i wymiany danych w celu ograniczenia podwójnej sprawozdawczości państw członkowskich. Należy również zauważyć, że w porównaniu z poprzednimi sprawozdaniami nastąpiła poprawa pod względem kompletności i terminowości przekazywanych kwestionariuszy. W niniejszym sprawozdaniu wskazuje się jednak również na konieczność dalszych postępów w kierunku poprawy jakości danych statystycznych na temat wyładunków. W celu uzyskania dokładniejszych informacji o jakości źródeł administracyjnych wykorzystywanych przez państwa członkowskie Eurostat planuje przegląd swojego sprawozdania dotyczącego kwestionariuszy jakości danych statystycznych na temat wyładunków. Przewiduje się również wsparcie techniczne Eurostatu dla państw członkowskich, które o nie wystąpią. Należy również podkreślić, że Eurostat nie posiada kompetencji do monitorowania przekazywanych informacji wymaganych na mocy przepisów wspólnej polityki rybołówstwa. Rozważone zostaną konkretne działania mające na celu ograniczenie obciążenia sprawozdawczego państw członkowskich i unikanie podwójnej sprawozdawczości, dzięki czemu lepiej wykorzystywane będą również zasoby Komisji. Realizacja wspomnianych działań może przyczynić się do poprawy wskaźnika wykorzystania danych statystycznych pod względem efektywności kosztowej i jest zgodne z rozporządzeniem (WE) nr 223/2009 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie statystyki europejskiej 5. 5 ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (WE) nr 223/2009 z dnia 11 marca 2009 r. w sprawie statystyki europejskiej oraz uchylające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE, Euratom) nr 1101/2008 w sprawie przekazywania do Urzędu Statystycznego Wspólnot Europejskich danych statystycznych objętych zasadą poufności, rozporządzenie Rady (WE) nr 322/97 w sprawie statystyk Wspólnoty oraz decyzję Rady 89/382/EWG, Euratom w sprawie ustanowienia Komitetu ds. Programów Statystycznych Wspólnot Europejskich (Dz.U. L 87 z ). PL 10 PL