DOKUMENT ROBOCZY. PL Zjednoczona w różnorodności PL. Parlament Europejski

Transkrypt

1 Parlament Europejski Komisja Rybołówstwa DOKUMENT ROBOCZY w sprawie wspólnych zasad dotyczących stosowania zewnętrznego wymiaru WPRyb, w tym umów dotyczących rybołówstwa Komisja Rybołówstwa Sprawozdawczyni: Linnéa Engström DT\ doc PE v01-00 Zjednoczona w różnorodności

2 Czym jest wymiar zewnętrzny? Statki europejskie od wieków prowadziły połowy poza wodami północno-wschodniego Atlantyku, tak więc połowy dalekomorskie" mają długą tradycję w Europie. Od chwili formalnego rozpoczęcia wspólnej polityki rybołówstwa (WPRyb) pierwszym rozporządzeniem podstawowym w 1982 roku, element znany jako wymiar zewnętrzny" stał się jej ważnym składnikiem. Co ciekawe jednak, mimo że jednym z czynników, które doprowadziły do opracowania WPRyb było stworzenie na całym świecie wyłącznych stref ekonomicznych, co spowodowało wykluczenie statków europejskich z wielu najbardziej dochodowych obszarów połowowych, a w konsekwencji potrzebę wynegocjowania umów w sprawie połowów z różnymi państwami trzecimi, w rozporządzeniu podstawowym WPRyb nie ma wyraźnej wzmianki o wymiarze zewnętrznym aż do 2013 r. W UE generalnie uważa się, że wymiar zewnętrzny obejmuje połowy poza wyłącznymi strefami ekonomicznymi (w.s.e.) UE przez statki pod banderą UE objęte dwoma rodzajami umów. Pierwszy dotyczy połowów na pełnym morzu, poza obszarami jurysdykcji krajowej. Oczywiście, prowadzona jest znaczna ilość takich połowów i wiele z nich, jednak nie wszystkie, regulowanych jest przez regionalne organizacje ds. zarządzania rybołówstwem, czyli RFMO. UE należy do wielu RFMO, w tym ICCAT ds. tuńczyka w Oceanie Atlantyckim oraz do NEAFC i NAFO ds. połowów ryb innych niż tuńczyk odpowiednio w północno-wschodnim i północno-zachodnim Atlantyku 1. Połowy poza wodami UE mają miejsce również na wodach znajdujących się pod jurysdykcją krajów trzecich. Taka sytuacja może wystąpić w ramach umowy dwustronnej z tym państwem trzecim. UE posiada tradycyjnie od 15 do 20 takich umów obowiązujących jednocześnie, głównie z krajami południowymi, rozwijającymi się, ale także z trzema północnymi sąsiadami Norwegią, Islandią i Wyspami Owczymi, a także Grenlandią, z którą umowa ma charakter hybrydowy i posiada cechy zarówno umowy południowej, jak i północnej. W przypadku braku umowy dwustronnej z państwem trzecim, statki pod banderą UE mogą prowadzić działalność na podstawie umów licencyjnych bezpośrednio negocjowanych z państwem nadbrzeżnym. Podczas, gdy ta działalność jest regulowana przepisami indywidualnymi, takimi jak przepisy w sprawie środków zarządzania uzgodnione w ramach regionalnych organizacji zarządzania rybołówstwem lub dla celów różnych umów dwustronnych, umowy negocjowane przez przedsiębiorstwa z UE z państwami nadbrzeżnymi nie są nimi regulowane. Reforma wspólnej polityki rybołówstwa z 2013 r. Wydając komunikaty i propozycje w sprawie reformy WPRyb w 2011 r., Komisja po raz pierwszy włączyła do nich przepisy dotyczące wymiaru zewnętrznego, ale ograniczyła je do połowów pod auspicjami regionalnych organizacji ds. zarządzania rybołówstwem lub umów dwustronnych. We wniosku ustawodawczym dotyczącym nowego rozporządzenia podstawowego po raz pierwszy zostały uwzględnione przepisy w sprawie obu tych aspektów. 1 strefy objęte tymi RFMO, zob. cfp-international_en.pdf ) PE v /5 DT\ doc

3 W rozporządzeniu podstawowym 1, ostatecznie uzgodnionym w 2013 r., zakresem WPRyb zostały objęte statki unijne poza wodami Unii" i przyjęty został formalny wymóg spójności między wewnętrznym a zewnętrznym wymiarem WPRyb". W części dotyczącej wymiaru zewnętrznego sformalizowany został szereg celów i praktyk. W odniesieniu do regionalnych organizacji ds. zarządzania rybołówstwem, obejmują one teraz: oparcie stanowiska UE na najlepszych dostępnych opiniach naukowych; poszanowanie celów WPRyb, w szczególności utrzymywanie stad ryb powyżej poziomów pozwalających uzyskać maksymalny podtrzymywalny połów; wzmocnienie roli i działania regionalnych organizacji ds. zarządzania rybołówstwem; poprawa zgodności z przepisami międzynarodowymi. Umowy dwustronne, których nazwę w ramach reformy zmieniono na umowy o partnerstwie w sprawie zrównoważonych połowów, mają teraz zawierać określone postanowienia: powinny być korzystne zarówno dla Unii, jak i dla państwa trzeciego, w tym dla lokalnej ludności i sektora rybołówstwa oraz dla unijnych flot; unijne statki rybackie będą łowić jedynie nadwyżki dopuszczalnych połowów 2, które ustanowiono w oparciu o informacje dotyczące nakładu połowowego wszystkich flot, zarówno lokalnych jak i innych flot dalekomorskich; klauzulę wyłączności, na mocy której statki UE mogą prowadzić działalność tylko na wodach państwa trzeciego, z którym UE ma umowę dwustronną, na warunkach określonych w tej umowie; klauzulę dotyczącą poszanowania zasad demokratycznych i praw człowieka; dokonywane będą oceny ex-ante i ex-post; pomoc finansowa dla wsparcia sektorowego na terytorium państwa trzeciego będzie oddzielona od płatności za dostęp do zasobów rybołówstwa. Wiele z tych postanowień należało do umów już od kilku lat i zostały one po prostu sformalizowane jako wymogi prawne. Inne elementy wymiaru zewnętrznego W pracy na rzecz reformy WPRyb Parlament uznał, że istnieje wiele innych elementów, które mogą być w uzasadniony sposób uznane za część wymiaru zewnętrznego. Znalazły się wśród nich: 1 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1380/2013 z dnia 11 grudnia 2013 r. 2 określone w art. 62 ust. 2 i 3 konwencji UNCLOS DT\ doc 3/5 PE v01-00

4 Umowy prywatne między firmami z UE i rządami państw trzecich choć zabronione jest zawieranie umów prywatnych z krajami, z którymi UE zawarła dwustronne umowy (klauzula wyłączności), nic nie stoi na przeszkodzie, by firma z UE zawarła umowę prywatną z innym krajem trzecim. Wspólne przedsięwzięcia - są to ustalenia między firmami z UE i lokalnymi partnerami w krajach trzecich, które mogą obejmować operacje połowowe; Porozumienia czarterowe mogą obejmować tymczasową zmianę bandery statku, z wynikającą z tego niejasnością, które państwo jest odpowiedzialne za kontrolę jego działalności; Handel ryby są jednym z towarów będących najczęściej przedmiotem obrotu na świecie, a UE jest nadal największym na świecie rynkiem dla ryb. Rozważając wymiar zewnętrzny należy uwzględnić handel produktami rybołówstwa między UE a państwami trzecimi; Drugie rejestry niektóre państwa członkowskie UE stworzyły alternatywne rejestry dla statków, które mogą obejmować złagodzenie różnych wymogów, takich jak opodatkowanie; Obywatele UE - obywatele UE również pracują na statkach pływających pod banderami spoza UE, na przykład jako kapitanowie lub oficerowie połowowi, a rozporządzenie podstawowe oraz rozporządzenie NNN uwzględniają już w swoim zakresie ich działalność. Co to jest flota zewnętrzna UE? Nie jest jednak możliwe, nawet obecnie, uzyskanie jasnego i precyzyjnego obrazu wielkości zewnętrznej floty UE, ani jej działalności i połowów. W 2008 roku na zlecenie Komisji zostało przeprowadzone badanie floty zewnętrznej. Stwierdzono, że w tym momencie flota składała się z 718 statków. Kilka lat później, w rocznym sprawozdaniu gospodarczym Komitetu Naukowo-Technicznego i Ekonomicznego ds. Rybołówstwa za 2014 rok dokonano analizy tego zagadnienia i ustalono liczbę statków na 335. To nie znaczy jednak, że zewnętrzna flota UE zmniejszyła się o ponad 50% różnica wynika w dużej mierze z tego, że w dwóch badaniach zastosowano całkiem różne kryteria przyporządkowania statku do floty zewnętrznej. W badaniu z 2008 roku zdefiniowano flotę zewnętrzną jako statki prowadzące połowy przez 90% czasu poza wodami UE (w.s.e. państw członkowskich), włączając statki różnej wielkości i prowadzące działalność we wszystkich regionach świata. Późniejszym badaniem objęto statki prowadzące połowy przez 50% lub więcej czasu poza wodami europejskimi, ale ograniczono się do statków długości 24 m lub większych, i tylko tych działających poza północnym Atlantykiem lub Morzem Śródziemnym. Tak więc te dwie liczby nie są porównywalne i nie mamy spójnej definicji PE v /5 DT\ doc

5 floty zewnętrznej. Nie jest również możliwe, aby jasno określić połowy statków pod banderą UE działających poza wodami państw członkowskich. Rozporządzenie w sprawie kontroli zobowiązuje państwa członkowskie do gromadzenia danych dotyczących połowów dokonywanych przez ich statki, wszędzie tam, gdzie je prowadzą na wodach europejskich, na pełnym morzu lub na wodach państw trzecich. Jednak tylko niektóre z tych danych są systematycznie udostępniane Komisji. Połowy prowadzone na wodach państw trzecich, z którymi UE nie ma umów dwustronnych, jak też połowy dokonywane na pełnym morzu na łowiskach, które nie są zarządzane przez RFMO, nie są systematycznie zbierane i analizowane przez Komisję. Innym rodzajem danych, które na poziomie UE nie są znane są połowy w ramach wspólnych przedsięwzięć i uzgodnień w zakresie czarteru, takich jak prywatne umowy, które mogą obejmować czasową zmianę bandery statku na banderę państwa trzeciego. Rejestr floty UE nie dostarcza informacji na temat historii flagi statków UE, gdy przestają pływać pod flagą UE. Krótko mówiąc, istnieje wiele rodzajów działalności prowadzonej przez statki UE, przedsiębiorstwa z UE lub obywateli UE poza wodami Unii Europejskiej, które po prostu nie są znane lub określone ilościowo na poziomie UE. Nie jest nawet jasne, czy te różne działania są istotne w stosunku do bardziej konwencjonalnych działań zewnętrznych w ramach WPRyb, umów dwustronnych i regionalnych organizacji ds. zarządzania rybołówstwem. Biorąc pod uwagę wielkość rynku UE i jej floty, realizacja ambitnej reformy, która została dokonana w 2013 roku z zamiarem zrównoważenia wszystkich aspektów WPRyb z punktu widzenia środowiskowego, społecznego i gospodarczego wymaga, aby takie luki zostały wyeliminowane w trybie pilnym. Komisja została poproszona o zestawianie tych danych, do których ma dostęp, a otrzymane informacje będą przedmiotem dalszych dokumentów. DT\ doc 5/5 PE v01-00