Seminarium "Kultura dla Partnerstwa Wschodniego", Lublin,

Transkrypt

1 Seminarium "Kultura dla Partnerstwa Wschodniego", Lublin, Seminarium "Kultura dla Partnerstwa Wschodniego" zostało zorganizowane w celu stworzenia koncepcji drugiej edycji Kongresu Kultury Partnerstwa Wschodniego oraz wydarzenia "Integracje - Mediacje" 1 6 października 2013, które będą częścią projektu Wschód Kultury. Wschód Kultury to nowa forma współpracy kulturalnej miast Polski Wschodniej z krajami Partnerstwa Wschodniego. Po raz pierwszy na taką skalę trzy miasta Białystok, Lublin, Rzeszów odkrywają nowe możliwości współdziałania środowisk na rzecz obiegu kultury ponad granicami, wymiany artystycznej i kulturalnej, mobilności artystów i dzieł. Projekt powstał dzięki zaangażowaniu środowisk twórczych i samorządów wschodniej Polski, Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Narodowego Centrum Kultury. Seminarium zgromadziło przeszło 100 uczestników reprezentujących środowiska kulturotwórcze Unii Europejskiej oraz krajów Partnerstwa Wschodniego: Armenii, Azerbejdżanu, Białorusi, Gruzji, Mołdawii oraz Ukrainy. W trakcie trwającego 2 dni seminarium przeprowadzono dyskusje panelowe, prace zespołów roboczych oraz prezentacje dobrych praktyk z zakresu współpracy transgranicznej w krajach Partnerstwa Wschodniego. Uzupełnieniem Seminarium była prezentacja Galerii "Y" z Mińska w Białorusi oraz aktualnej sztuki białoruskiej. Zakres prac uczestników Seminarium obejmuje 3 zagadnienia tematyczne przygotowanie merytorycznych podstaw do dyskusji oraz prac zespołów roboczych w trakcie Kongresu Kultury Partnerstwa Wschodniego wypracowanie praktycznych wskazówek dla organizatorów Kongresu Kultury Partnerstwa Wschodniego przygotowanie Festiwalu "Integracje", którego celem będzie prezentacja aktualnego stanu kultury krajów Partnerstwa Wschodniego. Praca uczestników Seminarium odbywała się w następujących podgrupach: GRUPA A SESJA PODWYŻSZANIA UMIEJĘTNOŚCI I KWALIFIKACJI GRUPA B WYMIANA DOŚWIADCZEŃ GRUPA C JAKIE WSPÓLNE INICJATYWY POWINNY BYĆ ZREALIZOWANE? GRUPA D POŁĄCZENIE KONGRESU Z INTEGRACJAMI GRUPA E KTO POWINIEN BYĆ UCZESTNIKIEM KONGRESU GRUPA F KONKRETNE ROZWIĄZANIA PODNOSZĄCE JAKOŚĆ KONGRESU W trakcie obrad wypracowano następujące wnioski ogólne dotyczące Kongresu Kultury Partnerstwa Wschodniego. Zakres tematyczny Kongresu musi obracać się wokół tematów oraz wyznaczać cele, których realizacja będzie możliwa w obecnych realiach. W zakresie polityk kulturalnych Unii Europejskiej oraz krajów Partnerstwa Wschodniego należy przygotować konkretne rekomendacje dotyczące zarówno rozwiązań praktycznych, ułatwiających współpracę międzynarodową, jak również ideologicznego wymiaru tej współpracy

2 Proces wdrażania rekomendacji Kongresu musi być monitorowany Skutki zmian wynikających z zaleceń Kongresu muszą zostać poddane analizie, której wnioski muszą być upublicznione. Kongres powinien zakończyć się szerszym manifestem odnoszącym się do zagadnień i wartości kulturotwórczych w kontekście krajów Partnerstwa Wschodniego i Unii Europejskiej. Wszystkie ustalenia Kongresu muszą być podejmowane w sposób demokratyczny. W gronie uczestników Kongresu należy szukać jak najszerszej reprezentacji środowisk kulturotwórczych z każdego kraju: praktyków kultury, przedstawicieli NGO'sów, myślicieli ale także odbiorców kultury (ze szczególnym uwzględnieniem mniejszości narodowych oraz imigrantów posiadających wiedzę odnośnie sytuacji politycznej, ekonomicznej i społecznej wykraczającą ponad doświadczenie jednego kraju), ludzi działających na pograniczu kultury i biznesu a także ekologii Należy rozważyć wyjście poza ramy wyznaczane przez projekt Partnerstwa Wschodniego na rzecz Rosji, Turcji, krajów bałkańskich, Afryki Północnej, Bliskiego Wschodu a także Kaukazu i innych krajów azjatyckich. Kongres to przede wszystkim spotkanie praktyków kultury, wymiana doświadczeń i rozmowy dotyczące bieżącej sytuacji sektora kultury w Europie, to spotkanie i pozyskiwanie partnerów do projektów. Kongres powinien zachować podejście anty-kongresowe. Ma być maksymalnie demokratyczny, umożliwiający kształtowanie dyskusji przez wszystkich uczestników, nastawiony na konkretną pracę nad grupami zagadnień. Otwartość Kongresu musi dotyczyć zarówno jego merytoryki jak i systemu pracy, co ma zagwarantować zbiór zasad i anty-zasad kongresowych. Na podstawie wniosków z dyskusji panelowych oraz prac grup roboczych opracowano następujące wskazówki (Manifest), które wyznaczają sposób myślenia o organizacji Kongresu. Manifest Kongresu Kultury Partnerstwa Wschodniego 2013 : 1) Upraszczamy procedury (rejestracyjne, udziału w dyskusjach, prac w grupach roboczych etc.) 2) Wiemy po co przygotowujemy Kongres. Mamy przejrzyste cele, które są adekwatne do możliwych do osiągnięcia rezultatów. Monitorujemy proces i informujemy o osiąganych rezultatach. 3) Proponujemy wyważone formy komunikacji. Szukamy przestrzeni dyskusji znajdującej się pomiędzy formami prezentacyjnymi (zakładającymi biernego odbiorcę) a interaktywnymi. Formułę prelekcji i referatów chcemy zastąpić realną rozmową. 4) Zawieramy umowę z uczestnikami dotyczącą jakości przekazu. W trakcie Kongresu posługujemy się zrozumiałym językiem i dbamy o łatwość odbioru naszych wypowiedzi. Weryfikujemy nadesłane przez zgłaszających się uczestników propozycje dbając o zachowanie powyższej reguły. 5) Jesteśmy otwarci na oddolne potrzeby. Akceptujemy wybory uczestników (takie jak wybór spikerów, możliwość samodzielnego dokonania wyboru aktywności, warsztatów etc.) 6) Szanujemy wzajemny czas. 7) Dążymy do zapewnienia jak największej liczby pogłębionych spotkań (sytuacji kuluarowych, stolikowych, form umożliwiających dyskusję i budowanie partnerstw w ramach tematów nas interesujących). 8) Pracujemy wspólnie. Dążymy do wdrażania modelu partycypacyjnego na każdym etapie pracy nad Kongresem, od fazy przygotowawczej, poprzez pracę w trakcie grup roboczych aż po wspólne opracowanie publikacji pokongresowej np. w formie booksprintu. 9) Dążymy do interakcji ze społecznością lokalną, ale nie wiemy jak to zrobić. Pomysłem

3 może być brak biletów wstępu na wydarzenia towarzyszące i szeroka dostępność dyskusji dla osób nie biorących udziału w Kongresie. II. Manifest festiwal Integracje oraz jego formaty. 1) Chcemy, żeby Festiwal Integracje nie był jednorazowym wydarzeniem o charakterze prezentacyjnym. Zależy nam na sytuacjach wymiany, koprodukcji, rezydencji artystów, działań kontekstualnych, interaktywnych przy jednoczesnym podkreśleniu wyjątkowości sytuacji, aspektu tu i teraz. 2) Martwi nas piętno polityczne na niektórych wydarzeniach w krajach PW wynikające w konsekwencji polityk kulturalnych poszczególnych krajów czy wymowy ideologicznej. Chcemy stworzyć przestrzeń dla wolności twórczej lub działań na kontrze do opresyjnej polityki. 3) Nie lubimy imprez z nadania odgórnego, nie uwzględniających realiów lokalnych. Zależy nam na włączaniu rozmaitych środowisk lokalnych: artystycznych, szkół, uniwersytetów, samorządów, domów kultury, organizacji pozarządowych, które mogłyby wzmocnić potencjał promocyjny wydarzenia i zapewnić wsparcie wolontariuszy. 4) Zależy nam na autentyczności wydarzeń, czerpiących inspirację ze wspólnych doświadczeń środkowoeuropejskich i pozytywnych wzorów współpracy. 5) Chcemy imprezy powstającej we współpracy środowisk kultury (instytucje i ngo) oraz urzędów, które są w stanie dostarczyć obiecaną jakość. Wnioski Grup Roboczych pracujących w trakcie seminarium. Grupa A Sesja podwyższania umiejętności i kwalifikacji Kongres nie służy zdobywaniu umiejętności praktycznych, ma być płaszczyzną ustalania wspólnych strategii oraz wymiany informacji pomiędzy jego uczestnikami. Aby osiągnąć zamierzony cel należy przeprowadzić warsztaty: dla społeczności lokalnej Lublina; wprowadzające do aktualnej sytuacji artystycznej w miejscu, w którym odbywa się Kongres; dla menadżerów z zakresu kluczowych umiejętności (kreatywność i przedsiębiorczość); z zakresu prawa w kulturze oraz współpracy z organami administracyjnymi (np. Ministerstwo Kultury). Grupa B Wymiana doświadczeń - dyskusje powinny dotyczyć dostępnych narzędzi, które mogą zapewniać zrównoważony rozwój w krajach Partnerstwa Wschodniego. - w ramach dyskusji należy ustalić jak muzyka i sztuka mogą wnosić wkład w rozwój społeczności lokalne - należy przygotować spotkania dotyczące wymiany doświadczeń. - w sesjach powinny brać udział lokalne społeczności oraz jednostki samorządu terytorialnego związane z kulturą. - dyskusji powinny zostać problemy poszczególnych organizacji i realizowanych przez nie projektów oraz kwestie finansowo-prawne. - powinny zostać zorganizowane wystawy dotyczące tendencji kulturowych w regionie oraz wystawy o poszczególnych krajach Partnerstwa Wschodniego. Grupa C Jakie wspólne inicjatywy powinny być zrealizowane? - w trakcie realizacji projektów transgranicznych ich organizatorzy potrzebują wsparcia przy dostosowywaniu się do regulacji prawnych związanych z przekraczaniem zróżnicowanych granic międzypaństwowych. - należy przygotować programy rezydencji. - należy zastanowić się jak zagwarantować pełen profesjonalizm przy przygotowywaniu strategii projektów współpracy międzynarodowej przez praktyków kultury - po Kongresie powinno odbyć się ponowne spotkanie, w trakcie którego należy przedyskutować wspólne projekty i pomysły. - zaangażowanie mediów lokalnych w przygotowanie, realizację i ewaluację Kongresu i jego

4 rezultatów Grupa D Połączenie Kongresu z Festiwalem "Integracje - Mediacje" - nazwa Festiwal "Integracje" powinna być zastąpiona inną nazwą: np. "Różne Rzeczywistości" uczestnicy nie chcą integrować, ale pokazywać różnorodność, wyjątkowość, inność. - Festiwal powinien mieć wprowadzony wyraźny podział na różne gatunki sztuk: muzyka, sztuki wizualne, teatr etc. - program powinien być zróżnicowany za sprawą doboru różnych artystów i projektów, odnoszących się do kontekstu międzynarodowego i transgranicznego. - należy ustalić adresatów Festiwalu. - należy szukać wsparcia zewnętrznego przy tworzeniu programu Festiwalu - twórcy programu powinni zaznajomić się z kulturami krajów, których sztuka będzie prezentowana na Festiwalu - lokalni artyści powinni współpracować z lokalną społecznością Grupa E Kto powinien być uczestnikiem kongresu? - Kongres powinien być dostępny na całym święcie za sprawą transmisji i nagrań) - Przed kongresem należy przygotować listy osób, które powinny być zaproszone W Kongresie udział powinny wziąć przedstawiciele: - społeczność lokalna (artyści, przedsiębiorcy) - animatorzy kultury - przedstawiciele instytucji kulturalnych z obcych państw - społeczeństwo obywatelskie - przedstawiciele środowisk ekologicznych - osoby finansujące, podejmujące decyzje - dziennikarze, nie tylko lokalni - mniejszości narodowe w Polsce - osoby spoza Partnerstwa Wschodniego (zachód Europy) - osoby z Unii Europejskiej - osoby z Turcji, Tunezji, Płn. Afryki, Litwy, Rosji, Birmy - okolice Morza Śródziemnego - kraje bałkańskie - diaspora czeczeńska - kraje postsowieckie z Azji Centralnej Grupa F Konkretne rozwiązania podnoszące jakość kongresu Dla uczestników Kongresu powinny zostać przygotowane: - bezpłatne przejazdówki uprawniające do korzystania z komunikacji miejskiej - miejsca do spotkań wspólnych - punkty informacyjne - materiały przyjazne środowisku (część dostępna on-line) - cyfrowa mapa interaktywna wraz z aplikacją na smart phone - tablica z ogłoszeniami - namiot z grami, miejsce do spotkań nieformalnych - sauna - baza danych z informacjami o uczestnikach w Internecie - wspólne działania, gry miejskie - miejsce do robienia zdjęć - przestrzeń do wspólnego jedzenia (dla wszystkich uczestników) - jedzenie lokalne - puste torby (każdy wybiera, co mu odpowiada, zamiast całych ciężkich pakietów) - zabawy integracyjne - bar camp

5 Organizatorzy Seminarium Kultura dla Partnerstwa Wschodniego: Warsztaty Kultury w Lublinie, ul. Grodzka Lublin Fundacja Trans Kultura, ul. Złota 5/21, Lublin