DZIAŁ 7: BUDOWA MATERII OCENA ŚRÓDROCZNA

Transkrypt

1 Wymagania edukacyjne niezbędne do uzyskania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych z chemii w klasie III, wynikające z realizowanego programu nauczania chemii w gimnazjum K.M. Pazdro DZIAŁ 7: BUDOWA MATERII OCENA ŚRÓDROCZNA Określa, jaki rodzaj drobin nazywany jest atomami; Wymienia cząstki elementarne atomu i opisuje ich parametry; Podaje rozmieszczenie cząstek elementarnych w atomie; Wymienia właściwości, którymi różnią się atomy poszczególnych pierwiastków; Wyjaśnia, dlaczego w atomie liczba elektronów równa się liczbie protonów; Podaje, jakie różnice mogą wystąpić w budowie atomów tego samego pierwiastka; Wyjaśnia pojęcie powłoki elektronowej; Definiuje pojęcie elektronu walencyjnego Wskazuje zastosowanie izotopów w życiu codziennym; Podaje prawo okresowości; Tłumaczy budowę kryształu jonowego NaCl Podaje definicje pierwiastka; Podaje definicję cząsteczki związku chemicznego; Wymienia cząstki elementarne atomu i opisuje ich parametry; Podaje rozmieszczenie cząstek elementarnych w atomie; Definiuje pojęcia: liczba masowa, liczba atomowa; Podaje definicję izotopu; Podaje przykłady izotopów, np. wodoru; Wyjaśnia pojęcie nukleonu; Określa, co to jest masa atomowa; Podaje nazwę cząstek elementarnych biorących udział w powstawaniu wiązań chemicznych; Podaje definicję wiązania kowalencyjnego; Wymienia wszystkie informacje, jakie można odczytać z układu okresowego o danym pierwiastku, wskazuje na tablicy położenie metali i niemetali; Definiuje pojęcie wiązania jonowego; Opisuje najprostszy model budowy atomu, wskazując rozmieszczenie w nim cząstek elementarnych; Opisuje, w jaki sposób z atomów mogą powstać jony, Określa rodzaj i liczbę cząstek elementarnych w podanych izotopach; Na podstawie podanych informacji o budowie atomu odszukuje jego położenie w układzie okresowym; Potrafi przedstawić mechanizm tworzenia wiązania jonowego; Podaje cechy substancji jonowych; Podaje przykłady związków kowalencyjnych; Na podstawie liczb A i Z scharakteryzuje budowę atomu; Wymienia kilka pierwiastków, których promieniotwórcze izotopy można znaleźć w przyrodzie; Potrafi przedstawić mechanizm tworzenia wiązania kowalencyjnego; Podaje cechy substancji kowalencyjnych; Podaje przykłady wiązań kowalencyjnych: pojedynczego, podwójnego, potrójnego.

2 DZIAŁ 8: CHEMIA ROZTWORÓW WODNYCH OCENA ŚRÓDROCZNA Podaje przykłady elektrolitów i nieelektrolitów, Definiuje pojęcia: jon, kation, anion, Wymienia, jakie są rodzaje odczynów roztworów i podaje, jak i za pomocą czego można je rozróżnić, Zapisuje przebieg dysocjacji jonowej kwasów, Podaje, z jakich jonów zbudowane są zasady i wodorotlenki, Zapisuje symbolami kation metalu i anion wodorotlenkowy, Zapisuje przebieg dysocjacji NaCl za pomocą równania reakcji, podaje nazwy powstałych jonów, Definiuje reakcję zobojętniania, rozpoznaje równanie reakcji zobojętniania w zbiorze różnych równań reakcji, Podaje przykład reakcji zobojętniania i zapisuje jej równanie reakcji, Podaje przykłady soli łatwo i trudno rozpuszczalnych, na podstawie tablicy rozpuszczalności; Wymienia kilka poznanych elektrolitów, Podaje nazwy anionów wszystkich kwasów poznanych na lekcji, Opisuje proces dysocjacji kwasów odpowiednimi równaniami reakcji i odczytuje je Określa, co jest miarą odczynu roztworu; Wyjaśnia, kiedy jest odczyn obojętny, a kiedy kwaśny i zasadowy, Podaje nazwy jonów powstałych w wyniku dysocjacji soli, Opisuje proces dysocjacji zasad odpowiednimi równaniami reakcji i odczytuje je, Zapisuje równanie reakcji zobojętniania w postaci cząsteczkowej i jonowej, Podaje przykłady reakcji wymiany pojedynczej i podwójnej oraz ilustruje je odpowiednimi równaniami reakcji, Rozpoznaje sole jako produkty różnych reakcji, Opisuje przewodnictwo elektryczne kwasów, Za zbioru kationów wodorowych i anionów reszt kwasowych buduje modele lub zapisuje wzory cząsteczek kwasów, Definiuje pojęcie ph i podaje zastosowanie skali ph, Określa za pomocą wskaźnika ph różnych roztworów, Zapisuje wzory soli na podstawie podanej zawartości jonów na etykietach umieszczonych na butelkach wody mineralnej, Tłumaczy przebieg reakcji zobojętniania, pisząc jonowe skrócone równanie reakcji, Zapisuje równania reakcji wytrącania różnych soli, w tym fosforanów(v), siarczków, węglanów, Na podstawie tablicy rozpuszczalności planuje otrzymanie osadów soli trudno rozpuszczalnych, Wyjaśnia proces dysocjacji na ogólnych wzorach kwasów i zasad, Proponuje eksperyment pozwalający zmienić odczyn roztworu, Przeprowadza reakcje zobojętniania, zapisuje równanie reakcji cząsteczkowe i jonowe, Proponuje sposób neutralizacji kwaśnych roztworów, Zapisuje równanie dysocjacji dowolnej soli, podaje nazwy powstałych jonów, Zapisuje i uzgadnia dowolne równanie reakcji, w formie cząsteczkowej, jonowej i skróconej jonowej, otrzymywania soli, Na podstawie tablicy rozpuszczalności przewiduje efekty reakcji dwóch dowolnych substratów, Projektuje i wykonuje doświadczenie pozwalające identyfikować niektóre sole, np. NaCl, Na 2CO 3, CaCl 2,

3 Wymagania edukacyjne z chemii na ocenę roczną DZIAŁ 10: ZWIĄZKI WĘGLA Z WODOREM OCENA ROCZNA Korzystając z układu okresowego pierwiastków, opisuje budowę atomu węgla, Rozróżnia nieorganiczne i organiczne związki węgla, Rozróżnia węgiel pierwiastek a węgiel surowiec energetyczny, Wymienia odmiany alotropowe węgla, Podaje zastosowanie diamentu i grafitu, Podaje przykład zastosowania destylacji, jako metody rozdziału mieszanin; Określa właściwości ropy naftowej, Wyjaśnia, co to są węglowodory, Zapisuje wzór sumaryczny i strukturalny metanu, Podaje przykłady innych węglowodorów z szeregu metanu, Wyjaśnia, dlaczego tlenek węgla (II) jest szczególnie niebezpieczną substancją, Wskazuje zastosowanie metanu, Określa, co to są węglowodory nienasycone, Podaje wzory i nazwy systematyczne węglowodorów nienasyconych,(1-5); Rysuje model atomu węgla i objaśnia go, Opisuje występowanie pierwiastka węgla w przyrodzie, Wyjaśnia pojęcie odmiany alotropowej pierwiastka, Opisuje różnice w budowie diamentu i grafitu oraz we właściwościach fizycznych, Wyjaśnia, co to jest sadza, Podaje przykłady zastosowania produktów destylacji węgla, Określa właściwości chemiczne ropy, np. palność, Opisuje właściwości fizyczne i chemiczne metanu, Zapisuje równanie reakcji całkowitego spalania metanu, Rysuje model cząsteczki metanu i opisuje go, Tłumaczy, dlaczego należy wietrzyć łazienki, w których znajdują się piecyki gazowe, Podaje definicję szeregu homologicznego, Zapisuje wzory sumaryczne i strukturalne oraz podaje nazwy szeregu alkanów, alkenów i alkinów, Planuje doświadczenie pozwalające wykryć węgiel w produktach organicznych, Opisuje nową odmianę węgla fulleren, Opisuje produkty spalania różnych odmian węgla, Tłumaczy, dlaczego wśród produktów spalania węgla jest też SO 2, Omawia rolę CO 2 i SO 2 w zaburzeniu równowagi ekologicznej w atmosferze i skutki tego zjawiska, Zapisuje równania reakcji półspalania i niecałkowitego spalania metanu, porównuje produkty spalania i wyciąga wnioski dotyczące spalania gazu ziemnego w piecykach gazowych, Tłumaczy, co oznacza pojawienie się sadzy na rusztach piecyka gazowego, Rozpoznaje węglowodory należące do tego samego szeregu homologicznego, Na podstawie wzorów ogólnych węglowodorów nasyconych i nienasyconych zapisuje wzór dowolnego węglowodoru, Oblicza procentową zawartość węgla w węglowodorze, Rozróżnia modele diamentu, grafitu i fullerenu, Podaje nazwy i wzory sumaryczne węglowodorów alifatycznych zawierających więcej niż pięć atomów węgla w cząsteczce, rysuje wzory strukturalne, Proponuje doświadczenie pozwalające na zbadanie składu pierwiastkowego węglowodorów, Zapisuje równania spalania, półspalania i niecałkowitego spalania węglowodorów zawierających więcej niż pięć atomów węgla w cząsteczce, Podaje nazwę produktu addycji bromu, chloru do etenu, etynu i innych węglowodorów, Zapisuje reakcję addycji wodoru i bromu do węglowodorów nienasyconych, Proponuje sposób otrzymywania węglowodoru nasyconego z nienasyconego, np. etanu z etenu, Analizuje zalety i wady kilku źródeł energii alternatywnej,

4 Porównuje wzory strukturalne i podaje różnice w budowie etenu i etynu, Opisuje różnice we właściwościach węglowodorów nasyconych i nienasyconych, Wyjaśnia, co to jest ropa naftowa i jakie jest jej pochodzenie, Wymienia produkty otrzymane e procesie destylacji ropy naftowej i podaje ich zastosowanie, Opisuje przynajmniej jedno źródło energii alternatywnej, Zapisuje równanie reakcji przyłączania wodoru do etenu i etynu, Zapisuje równanie reakcji przyłączania bromu do etenu i etynu, Zapisuje równanie całkowitego spalania etenu i etynu, Opisuje proces destylacji ropy naftowej, Opisuje dwa źródła energii alternatywnej, Zapisuje równania reakcji spalania etenu i etynu do CO i sadzy, Określa, co to jest kraking i w jakim celu się go stosuje, Wymienia zanieczyszczenia, jakie dostają się do środowiska w wyniku rozwoju motoryzacji, Analizuje skutki sytuacji, w której zacznie brakować ropy naftowej, opisuje kilka źródeł energii niekonwencjonalnej, DZIAŁ 11: POCHODNE WĘGLOWODORÓW OCENA ROCZNA Podaje wzory i nazwy dwóch najprostszych alkoholi; Omawia skutki działania metanolu i etanolu na organizm człowieka, Wymienia zastosowania alkoholi, Wskazuje grupę hydroksylową, grupę węglowodorową w podanych wzorach zw. chem. Zapisuje wzory strukturalny i sumaryczny glicerolu, Podaje przykład zastosowania glicerolu, Podaje wzory kwasu mrówkowego i octowego, opisuje ich zastosowanie, Określa, co to są alkohole Podaje nazwy i wzory alkoholi o trzech atomach węgla w cząsteczce, Wymienia wspólne właściwości metanolu i etanolu, Zapisuje ogólny wzór alkoholi, Wymienia właściwości fizyczne etanolu, Zapisuje równania reakcji spalania metanolu i etanolu, Bada odczyn wodny alkoholi, Omawia budowę cząsteczki glicerolu, Zapisuje wzór ogólny kwasów karboksylowych szeregu kwasu mrówkowego, Zapisuje wzory sumaryczne, rysuje wzory strukturalne, podaje nazwy systematyczne alkoholi mających więcej niż trzy atomy węgla w cząsteczce, Zapisuje równania reakcji spalania propanolu i butanolu, Porównuje budowę kwasów mrówkowego i octowego, Wyjaśnia, co to jest ocet, Planuje i przeprowadza eksperyment ukazujący przebieg reakcji zobojętniania dowolnego kwasu karboksylowego z zasadą sodową lub inną, podaje nazwy soli, Zapisuje wzór dowolnego alkoholu z szeregu metanolu i podaje jego nazwę, Analizuje określenie i podaje ocenę: alkohol może stać się wrogiem człowieka, ale jest niezbędny w gospodarce, Porównuje właściwości kwasów mineralnych i organicznych, Tłumaczy zachowanie mydeł w wodzie twardej, Ocenia wpływ detergentów na środowisko, Podaje nazwy estrów na podstawie wzorów i zapisuje wzór do nazwy

5 Podaje przykłady występowania kwasów karboksylowych w przyrodzie Zapisuje wzory sumaryczne kwasów tłuszczowych: palmitynowego i stearynowego, Określa, co to jest mydło, Określa, co to są estry, jakie mają zastosowanie i gdzie występują w przyrodzie, Wyjaśnia, dlaczego białka, tłuszcze i cukry zaliczamy do związków organicznych, Dzieli tłuszcze ze względu na pochodzenie i stan skupienia, Określa pojęcie tłuszczu, Opisuje właściwości tłuszczów, Określa, co to są białka, Podaje sposób identyfikacji białka, wymienia czynniki wpływające na denaturację białka, Wyjaśnia, jaką rolę w organizmie odgrywa białko, Wyjaśnia pojęcie fotosyntezy, opisuje jej znaczenie dla żyjących organizmów i podaje jej związek z cukrami, Wymienia różne rodzaje cukrów, Podaje skład pierwiastkowy cukrów, Porównuje właściwości glukozy i sacharozy, Opisuje sposób identyfikacji glukozy, Opisuje właściwości chemiczne kwasu mrówkowego i octowego, Zapisuje równania dysocjacji tych kwasów, Planuje doświadczenie zobojętniania kwasów mrówkowego i octowego zasadą, Zapisuje odpowiednie równanie reakcji, podaje nazwę otrzymanej soli, Wyjaśnia budowę wyższych kwasów karboksylowych, porównuje kwasy nasycone i nienasycone, Zapisuje wzory chemiczne mydeł: sodowego i potasowego, Opisuje budowę cząsteczki i podaje nazwę estru zawierającego do czterech atomów węgla w cząsteczce, Zapisuje równanie reakcji otrzymywania octanu etylu, Podaje skład pierwiastkowy tłuszczów, Opisuje, jaką rolę odgrywają tłuszcze w organizmie, Wykonuje doświadczenie pozwalające wykryć białko, Wyjaśnia pojęcie denaturacji białka, Wymienia pierwiastki wchodzące w skład białka, Odróżnia roztwór właściwy od koloidalnego, Wyjaśnia, jaką rolę odgrywają cukry w organizmie, Wykonuje doświadczenia pozwalające na wykrywanie glukozy, Opisuje sposób identyfikacji gazu wydzielanego w reakcji kwasów organicznych z zasadami, Rozpoznaje, z jakich substratów mógł powstać dany ester, Zapisuje wzór strukturalny dowolnej cząsteczki tłuszczu, Zapisuje równanie otrzymywania tłuszczów, Proponuje doświadczenie pozwalające rozróżnić tłuszcze nasycone od nienasyconych, Proponuje sposób utwardzania tłuszczów, Tłumaczy, co dzieje się z jajkiem pod wpływem metanolu, Wyjaśnia pojęcia: cukier buraczany i cukier trzcinowy, Tłumaczy, na czym polega spalania glukozy w organizmie, Proponuje doświadczenie pozwalające odróżnić glukozę od sacharozy, Identyfikuje skrobię za pomocą jodu, Oblicza stężenie procentowe cukru w danym roztworze, dla cząsteczek zbudowanych z więcej niż czterech atomów węgla, Odszukuje w Internecie lub encyklopedii informacje o wynalazku A. Nobla, Projektuje eksperyment pozwalający odróżnić oleje jadalne od mineralnych, Wyjaśnia, które tłuszcze są zdrowsze dla organizmów: nasycone czy nienasycone, Opisuje cechy charakterystyczne roztworów koloidalnych, Wyjaśnia, dlaczego zepsute jajko po rozbiciu wydziela brzydki zapach, Tłumaczy, dlaczego ze stężonymi roztworami kwasów i zasad należy pracować ze szczególną ostrożnością,

6 Wykrywa cukier redukujący w różnych produktach spożywczych, Zapisuje wzory sumaryczne i strukturalne glukozy i sacharozy, Zapisuje równanie spalania glukozy, Wymagania na ocenę celującą: posiada wiedzę i umiejętności określone w wymaganiach na ocenę bardzo dobrą w 100%, samodzielnie i twórczo rozwija własne uzdolnienia prezentuje zaprojektowane i wykonane przez siebie doświadczenia, projekty; zdobytą wiedzę stosuje w rozwiązywaniu problemów teoretycznych i praktycznych, samodzielnie i twórczo dobiera stosowne rozwiązania w nowych, nietypowych sytuacjach problemowych; potrafi precyzyjnie rozumować posługując się wieloma elementami wiedzy, nie tylko z zakresu chemii.