Wielkość, kierunki i efekty rzeczowe finansowania infrastruktury ochrony środowiska

Transkrypt

1

2

3 Wielkość, kierunki i efekty rzeczowe finansowania infrastruktury ochrony środowiska w Polsce i Portugalii Mirosława Witkowska-Dąbrowska, Ilisio Manuel De Jesus, Agnieszka Napiórkowska-Baryła Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

4 Metodyka Cel: identyfikacja zmian zachodzących w stopniu wyposażenia w infrastrukturę ochrony środowiska oraz wielkości finansowania ochrony środowiska w latach Źródła danych: GUS - Bank Danych Lokalnych oraz Instituto Nacional de Estatistica

5 Tabela 1 Udział ludności korzystającej z urządzeń (%) Lata Wodociągi Kanalizacja Oczyszczalnie ścieków Polska Portugalia Polska Portugalia Polska Portugalia * * 60 76* * *dane szacunkowe Źródło: opracowanie na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego i Instituto Nacional de Estatistica

6 Rysunek 1. Dynamika zmian udziału ludności korzystającej z urządzeń w latach (2004r =100) Źródło: opracowanie na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego i Instituto Nacional de Estatistica

7 Tabela 2 Udział ludności korzystających urządzeń wg podregionów w Portugalii stan na 2005 rok (%) Podregiony Wyszczególnienie Zaopatrzenie w wodę Odprowadzanie ścieków Continente Norte Centro Lisboa Alentejo Algarve Źródło: opracowanie na podstawie danych Instituto Nacional de Estatistica

8 Tabela 3 Udział ludności korzystających urządzeń wg regionów w Polsce stan na 2005 i 2013 rok (%) Regiony Zaopatrzenie w wodę Odprowadzanie ścieków Centralny 83,2 86,2 57,7 63,5 Wschodni 79,2 81,9 48,8 56,5 Południowy 83,2 86,4 59,7 65,0 Północnozachodni Południowozachodni Źródło: opracowanie na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego 91,5 92,7 62,8 68,3 91,8 92,7 62,8 68,8 Północny 90,1 91,5 66,7 71,3

9 Rysunek 2. Postęp w dostępie do sieci wodociągowej i kanalizacyjnej wg regionów (punkty procentowe) Źródło: opracowanie na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego

10 Rysunek 3 Nakłady na ochronę środowiska w przeliczeniu na 1 mieszkańca (zł) rocznie * w przeliczeniu na średni kurs zł w danym roku Źródło: opracowanie na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego i Instituto Nacional de Estatistica

11 Tabela 4 Nakłady na ochronę środowiska wg wybranych kierunków w przeliczeniu na1 mieszkańca (zł) Wyszczególnienie Kraj Lata Ochrona powietrza klimatu i Portugalia * 0,06 0,09 0,28 Polska 30,01 57,95 67,85 Ochrona wód Portugalia 68,07.. Gospodarka odpadami ochroną gleb Ochrona hałasem z przed Ochrona bioróżnorodności Polska 94,40 188,15 147,04 Portugalia 140,01 175,19 184,19 Polska 22,13 25,83 36,79 Portugalia 0,39 0,53 0,48 Polska 2,97 3,70 10,69 Portugalia. 48,09 46,64 Polska 0,20 0,72 3,98 * w przeliczeniu na średni kurs zł w danym roku Źródło: opracowanie na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego i Instituto Nacional de Estatistica

12 Podsumowanie W obu krajach stwierdzono widoczny wzrost udziału korzystających z infrastruktury ochrony środowiska. We wszystkich analizowanych wskaźnikach dotyczących dostępności do infrastruktury ochrony środowiska widać różnicę miedzy badanymi krajami (o kilka, a nawet kilkanaście punktów procentowych), na korzyść Portugalii. Nakłady na ochronę środowiska w badanych latach nieznacznie rosły w obu krajach. W przeliczeniu na jednego mieszkańca kształtowały się podobnie w Polsce i Portugalii. Wyjątkowy był rok 2010, gdy w Polsce przekroczyły 1200 zł. W obu też krajach stwierdzono zróżnicowanie regionalne.

13 Podsumowanie Inne też były kierunki wiodące w finansowaniu ochrony środowiska. W Polsce silnie finansowana była gospodarka wodna głównie z powodu położenia w zlewni Bałtyku i przepisów prawa regulujących jego ochronę. W Portugalii najsilniej finansuje się gospodarkę odpadami i ochronę gleb. Podejmowane są działania zmierzające do właściwego wykorzystania ziemi, ochrony jej przed dewastacją, uregulowanie rynku ziemi oraz określenie niezbędnego wyposażenia w infrastrukturę. Ochrona środowiska w Portugalii jest ściśle związana z przestrzenią wiejską, która od lat 70-tych XX w. przeszła ogromną rewolucję.