Metoda zapobiegania ogl¹daniu nieodpowiednich programów telewizyjnych przez osoby ma³oletnie

Transkrypt

1 AUTOMATYKA 2009 Tom 13 Zeszyt 3 Marta Chodyka*, W³odzimierz Mosorow** Metoda zapobiegania ogl¹daniu nieodpowiednich programów telewizyjnych przez osoby ma³oletnie 1. Wprowadzenie Jednym z zagro eñ wspó³czesnego œwiata jest wp³yw mediów na kszta³towanie siê psychiki i osobowoœci osób ma³oletnich. Maj¹c na uwadze rosn¹c¹ rolê telewizji w yciu wspó³czesnej rodziny, nale y zwróciæ uwagê na ograniczanie dostêpu do nieodpowiednich programów telewizyjnych dzieciom i m³odzie y. Treœci przekazywane przez œrodki masowego przekazu stwarzaj¹ wiele problemów natury spo³ecznej i wychowawczej. Wszystkie programy telewizyjne niezale nie od intencji swoich twórców, w rzeczywistoœci zawsze oddzia³uj¹ wychowawczo na odbiorców, szczególnie m³odych, którzy s¹ jeszcze w okresie kszta³towania postaw oraz systemów wartoœci. Odbiorcy w tym wieku nie potrafi¹ samodzielnie wartoœciowaæ i oceniaæ przekazywanych informacji. Nieodpowiednie do wieku widza treœci przekazywane przez œrodki masowego przekazu mog¹ wp³ywaæ negatywnie na m³odego cz³owieka, natomiast dostosowany do wieku i poziomu dziecka czas i rodzaj ogl¹danych programów telewizyjnych mo e mieæ dla niego korzystny wp³yw. Ostry i stanowczy pogl¹d na temat niszczenia przez telewizjê inteligencji i twórczego myœlenia dziecka dok³adnie zaprezentowany zosta³ w wielu publikacjach na ten temat [1 7]. Artyku³ przedstawia autorsk¹ metodê zapobiegaj¹c¹ ogl¹daniu nieodpowiednich programów telewizyjnych przez osoby ma³oletnie stanowi¹c¹ przedmiot zg³oszenia patentowego [10]. Metoda ta nie wymaga nadzoru rodziców nad ogl¹danymi treœciami, czym wyró nia siê nad dotychczas opatentowanymi wynalazkami. Zostan¹ zaprezentowane tak e wybrane opatentowane wynalazki pozwalaj¹ce na bezpieczne ogl¹danie programów telewizyjnych przez ma³oletnich. Metody te charakteryzuj¹ siê jednak tym, i rodzic lub opiekun ustala listê nazw zakazanych programów lub czas, w którym dziecko mo e ogl¹daæ programy telewizyjne. * Pañstwowa Wy sza Szko³a Zawodowa w Bia³ej Podlaskiej im. Papie a Jana Paw³a II, Bia³a Podlaska ** Katedra Informatyki Stosowanej, Politechnika ódzka 1069

2 1070 Marta Chodyka, W³odzimierz Mosorow 2. Metody pozwalaj¹ce na bezpieczne ogl¹danie programów telewizyjnych przez dzieci We wspó³czesnym œwiecie dzieci maj¹ dostêp do treœci medialnych przeznaczonych w du ej mierze dla widzów doros³ych potrafi¹cych odró niæ fikcjê od rzeczywistoœci. Oczywisty jest, i efekty ogl¹dania telewizji przez dzieci mog¹ mieæ zarówno pozytywne, jak i negatywne skutki. Jest to uzale nione od iloœci czasu spêdzonego przed telewizorem, rodzaju ogl¹danych programów, stanu emocjonalnego dziecka i co najwa niejsze od kontroli rodziców nad ogl¹danymi treœciami. To w³aœnie rodzic lub opiekun ma za zadnie czuwaæ nad tym, co ogl¹da dziecko w telewizji. Jest to dosyæ proste do zrealizowania, kiedy rodzic ogl¹da z dzieckiem telewizjê i zna tematykê programu, dziêki czemu mo e w porê zareagowaæ. Co natomiast siê dzieje, kiedy nie ma rodzica w domu b¹dÿ rodzic nie zna treœci zawartych w programie? Jakimi przes³ankami mo e wówczas siê kierowaæ, pozwalaj¹c dziecku na ogl¹danie emitowanych programów? Czy sam tytu³, b¹dÿ informacja na temat programu mo e byæ wystarczaj¹ca do zapoznania siê z jego treœci¹? Istniej¹ metody i urz¹dzenia, które w przedstawionej sytuacji pozwalaj¹ na zdaln¹ kontrolê nad dzieæmi przez rodziców. Dostêpne urz¹dzenia s¹ w stanie kontrolowaæ treœci przekazywane przez odbiornik telewizyjny i w okreœlonych godzinach udostêpniaæ lub blokowaæ dostêp do telewizora w zale noœci od ustawieñ wprowadzonych wczeœniej przez rodzica. Znanie z literatury rozwi¹zania maj¹ jednak istotn¹ wadê. W przypadku tych metod rodzice na podstawie nazwy programu b¹dÿ podstawowych informacji na jego temat nie znaj¹c jego treœci, musz¹ sami odpowiednio weryfikowaæ, które programy telewizyjne mog¹ ogl¹daæ ich dzieci. Mog¹ sprawdziæ, jakie programy telewizyjne bêd¹ nadawane i ustaliæ listê programów, które bêd¹ dla dziecka zakazane, albo ustaliæ, w jakich godzinach dziecko mo e w³¹czaæ odbiornik telewizyjny. Jednak nie ogl¹daj¹c wczeœniej danego programu, nigdy nie bêd¹ mieli pewnoœci, e program bêdzie zawiera³ jedynie treœci odpowiednie dla wieku ich dziecka. Wynalazek polegaj¹cy na ustaleniu dziecku limitu czasu i listy nieodpowiednich dla dziecka programów telewizyjnych przedstawiony zosta³ w amerykañskim opisie patentowym [8]. Wed³ug patentu, rodzic okreœla, które programy s¹ dla dziecka zakazane i wprowadza te informacje do urz¹dzenia mikroprocesorowego. Nastêpnie, gdy dziecko podczas nieobecnoœci rodziców chce ogl¹daæ programy telewizyjne, wybierane przez dziecko nazwy programów telewizyjnych s¹ porównywane z nazwami programów ustalonymi wczeœniej przez rodzica. Dziecko mo e ogl¹daæ programy, których nazwy nie znajduj¹ siê na tej liœcie. W przypadku, kiedy dziecko yczy sobie ogl¹daæ program telewizyjny okreœlony na liœcie jako niedozwolony, jest pytane przez system, czy ¹da pozwolenia od rodziców na ogl¹danie danego programu. W przypadku potwierdzenia chêci ogl¹dania danego programu, proœba jest wysy³ana na urz¹dzenie zdalnie powi¹zane z rodzicem. Rodzic otrzymuje informacje dotycz¹ce ¹danego programu, na podstawie których mo e odmówiæ lub zaakceptowaæ proœbê poprzez podanie w³aœciwego identyfikatora i has³a ze swojej zdalnej lokalizacji. Sposób postêpowania w metodzie przedstawiono na rysunku 1.

3 Metoda zapobiegania ogl¹daniu nieodpowiednich programów telewizyjnych Rys. 1. Sposób postêpowania w metodzie [8] Wynalazek ten pozwala dziecku na ogl¹danie programów telewizyjnych wyselekcjonowanych uprzednio przez rodzica i dodatkowo pozwala na ograniczenie czasu, jaki dziecko spêdza przed telewizorem. Istotn¹ wad¹ tego wynalazku jest to, i rodzic nie zawsze jest w stanie prawid³owo oceniæ przed emisj¹ programu, czy dany program bêdzie odpowiedni dla jego dziecka. Rodzic nie znaj¹c treœci danego programu, musi opieraæ sw¹ wiedzê jedynie na jego tytule lub opisie informacyjnym o danym programie. Przedstawiony w opisie patentowym wynalazek z Republiki Korei [9] opisuje sposób zabezpieczania przed ogl¹daniem specjalnych kana³ów lub poszczególnych programów telewizyjnych przez dzieci. Sposób opiera siê na porównywaniu wybranego przez dziecko programu z programami i kana³ami zapisanymi w pamiêci urz¹dzenia elektronicznego jako niedozwolone dla dziecka. Rodzic lub opiekun ustala kana³y i listê programów, które maj¹ byæ zabezpieczone przed dzieæmi i nazwy ich zapisywane s¹ w pamiêci urz¹dzenia elektronicznego, kontroluj¹cego odbiór wybranych kana³ów i programów. W przypadku kiedy dziecko próbuje w³¹czyæ program, urz¹dzenie sprawdza, czy nazwa wybranego programu i nazwy programów oraz kana³y zapisane w pamiêci urz¹dzenia s¹ równowa ne. Je eli tak, to ¹dany program jest pomijany. Interpretacja w³asna metody przedstawiona zosta³a na rysunku 2. Rys. 2. Dzia³anie metody [9]

4 1072 Marta Chodyka, W³odzimierz Mosorow W ten sposób dziecko mo e ogl¹daæ samodzielnie telewizjê, jednak podobnie jak w poprzednio przedstawionym opisie patentowym rodzic musi sam wczeœniej wybraæ programy telewizyjne i kana³y, które s¹ jego zdaniem nieodpowiednie, co ogranicza w znacznym stopniu wynalazek. 3. Metoda i urz¹dzenie zabezpieczaj¹ce [10] Analizuj¹c opatentowane sposoby i urz¹dzenia zwi¹zane z opisywanym zagadnieniem, autorzy pracy opracowali wynalazek pozwalaj¹cy na bezpieczne ogl¹danie programów telewizyjnych przez dzieci. Dziêki opracowanemu sposobowi oraz urz¹dzeniu dziecko, ogl¹daj¹c samodzielnie programy telewizyjne, ma zapewniony odbiór programów odpowiednich do swojego wieku. Dodatkowo rodzic nie musi samodzielnie oceniaæ programów telewizyjnych, gdy to nadawca programów telewizyjnych weryfikuje emitowane programy i oznacza je zdefiniowanymi przez w³aœciwe podmioty (np. Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji) oznaczeniami kategorii wiekowych w postaci np. znaków geometrycznych i logo, nastêpnie informacjê tê nadawca przesy³a w postaci sygna³u wraz z nadawanym programem telewizyjnym. Rodzic ustala, z którymi logo, b¹dÿ oznakowaniami kategorii wiekowej dziecko mo e ogl¹daæ programy telewizyjne. W przypadku chêci ogl¹dania przez dziecko wybranego programu, ustalone przez rodzica ustawienia s¹ porównywane z oznaczeniami emitowanymi wraz z programem telewizyjnym. Urzeczywistnienie tego sposobu jest mo liwe dziêki wykorzystaniu opracowanego urz¹dzenia zabezpieczaj¹cego przedstawionego na rysunku 3. Wejœcie wideo Wyjœcie wideo Rys. 3. Urz¹dzenie wg zg³oszenia patentowego [10] Obrazy pozyskiwane s¹ automatycznie, za pomoc¹ programu stworzonego przez autorów dla celów badawczych. Nastêpnie z obrazów wyodrêbniane s¹ okreœlone fragmenty (zwane dalej próbk¹) przedstawione na rysunku 4. Próbki zawieraj¹ce oznakowania ka-

5 Metoda zapobiegania ogl¹daniu nieodpowiednich programów telewizyjnych tegorii wiekowej analizowane s¹ pod wzglêdem zawartoœci. Po odpowiednich przekszta³ceniach, m.in. detekcji krawêdzi, filtracji obrazu, zostaje wyodrêbnione z obrazu oznakowanie kategorii wiekowej wykorzystywane w dalszej czêœci do porównañ z wzorcem (wzorcami). Rys. 4. Wybór wycinka obrazu do analizy W zale noœci od zgodnoœci lub niezgodnoœci ustalonego przez rodzica ustawienia wiekowego z porównywanym oznakowaniem kategorii wiekowej wyodrêbnionym z próbki, na wyjœcie jest prze³¹czany sygna³ z wejœcia wideo, gdy nadawany program jest zgodny z porównywanym ustawieniem wiekowym ustalonym przez rodzica. W przeciwnym wypadku, gdy nadawany program zawiera znak kategorii wiekowej niezgodny z ustalonym przez rodzica ustawieniem wiekowym, na wyjœcie jest prze³¹czany sygna³ z treœci¹ informuj¹c¹ o zakazie ogl¹dania danego programu telewizyjnego. 4. Podsumowanie W artykule przedstawione zosta³y opatentowane metody pozwalaj¹ce na selekcjê i zabezpieczanie przed ogl¹daniem przez ma³oletnich nieodpowiednich dla nich programów telewizyjnych. Metody te przy u yciu odpowiednich urz¹dzeñ porównuj¹ nazwy wybranych programów z nazwami programów telewizyjnych ustalonymi przez rodzica b¹dÿ te porównuj¹ godzinê i czas emisji programów telewizyjnych z godzinami programów wybieranymi przez dziecko. Istniej¹ tak e metody, które pozwalaj¹ na zdalny nadzór nad ogl¹danymi przez dziecko programami, przy wykorzystaniu np. telefonu komórkowego czy komputera z dostêpem do Internetu. Jak zosta³o przedstawione w artykule, metody te opieraj¹ siê na wiedzy rodzica o danym programie, co nie zawsze zapewnia odpowiedni¹ ochronê przed ogl¹daniem niew³aœciwych treœci telewizyjnych przez dzieci. Wed³ug opracowanego przez autorów wynalazku bêd¹cego przedmiotem zg³oszenia patentowego, punktem oceny bezpieczeñstwa i przeznaczenia programu jest informacja przekazana przez nadawcê telewizyjnego w postaci odpowiedniego sygna³u wraz z programem telewizyjnym. Rodzic nie musi samodzielnie weryfikowaæ programów telewizyjnych.

6 1074 Marta Chodyka, W³odzimierz Mosorow To nadawca jest odpowiedzialny za prawid³owe zakwalifikowanie programu do odpowiedniej grupy wiekowej, a rola rodzica ogranicza siê do prawid³owego wybrania grupy i zapisania tej informacji w pamiêci urz¹dzenia zabezpieczaj¹cego. Literatura [1] Buckingham D., Children talking television. London Washington, [2] Izdebska J., Rodzina dziecko telewizja: Szanse wychowawcze i zagro enia telewizji. Bia³ystok, [3] Kowalski M., Dro d M., Przemoc i zdrowie w obrazach telewizji. Kraków, [4] Kubicka D., Ko³odziejczyk D., Psychologia wp³ywu mediów. Kraków, [5] Kirwil L., Wp³yw telewizji na dzieci i m³odzie. Problemy wychowawcze. Warszawa, [6] Sugier Szerega A., Kultura media spo³eczeñstwo. Dziecko a kultura popularna. Lublin, [7] Szubielska M., Rozumienie programów telewizyjnych przez dzieci. Lublin, [8] Patent: Method and apparatus for permitting a potential viewer to view a desired program nr US , [9] Patent: Method for child lock in internet television nr KR , [10] Zg³oszenie Patentowe: Chodyka M., Mosorow W., Sposób oraz urz¹dzenie zabezpieczaj¹ce na ogl¹danie programów telewizyjnych zgodnych z wiekiem widza nr PL385855, 2008.