Doświadczenia szwedzkie rola samorządów w rozwoju rynku paliw metanowych. Tychy 6 czerwca 2014

Transkrypt

1 Doświadczenia szwedzkie rola samorządów w rozwoju rynku paliw metanowych Tychy 6 czerwca 2014 Józef Neterowicz Radca Ambasady szwedzkiej w Polsce Ekspert ds. Ochrony Środowiska i Energii Odnawialnej Związku Powiatów Polskich Członek Rady Konsultacyjnej ds. Energii w Sejmie RP Prezes firmy Radscan Intervex Polska Sp. z o.o

2 Rewolucja się zaczęła Potrzebujemy nowego sposobu myślenia Albert Einstein

3 Odpadowe problemy mieszkańca Kary unijne / dzień Podatek śmieciowy podniesie koszty gospodarki odpadami Śmieci są bezwartościowe tylko stanowią problem ekologiczny Wyższe koszty energii Transport coraz droższy Przecież ja już segreguje odpady a one i tak lądują we wspólnej śmieciarce i na wysypisku Spalarnie = dioksyny = rak płuc Jak pozbyć się odpadów ponadgabarytowych? Biogazownia = wyższe koszty żywności

4 Co tu zrobić z odpadami? Czego chce Unia od nas? Selekcja u źródła? mieszkam na 10 piętrze? Spalarnie? - ekolodzy ich nie chcą CO2, metan efekt cieplarniany? Taka zimna wiosna była Składowiska? dlaczego nie przecież to funkcjonowało setki lat Sortownie? co z paliwem altrenatywnym Biogazownie? - śmierdzą Energia odnawialna, po co? palimy przecież węglem i jest ciepło

5 Czego oczekuje Unia Europejska od gmin? Gmina powinna zapewnić swoim mieszkańcom: Czyste środowisko naturalne (wodę,powietrze, ziemię) Tanie media potrzebne do życia (wodę,energię) Niskie koszty utylizacji ścieków i odpadów stałych Adekwatną do poziomu życia komunikację, Równy dostęp do ochrony zdrowia i nauki Bezpieczeństwo socjalne Bezpieczeństwo dla mienia i życia Maksymalne zrównoważenie w gospodarce zasobami i potrzebami

6 Integralna część kompleksowego systemu Produkty Gospodarstw a domowe Odzysk materiałowy Gospodarstw a rolne Oczyszczanie ścieków Bionawozy Odpady Fermentacja beztlenowa Spalanie Składowisk o odpadów Paliwo do pojazdów Biogaz Inne paliwa Produkcja ciepła/chłodu Produkcja energii elektryczn ej

7 Produkcja biogazu w Szwecji 227 biogazowni w Szwecji, z czego: 138 w oczyszczalniach ścieków, 3 przemysłowe 18 współfermantacja 60 na składowiskach odpadów

8 Potencjał produkcji biogazu z różnych źródeł w Szwecji w GWh/rok Frakcja organiczna z odpadów bytowych i odpady z restauracji Zielone odpady z parków i ogrodów Odpady z przemysłu wraz z przemysłem produkcji żywności Osad z oczyszczalni ścieków Odpady rzeźniane i produkty rolnicze W sumie

9 Potencjał biogazu w różnych substratach Substrat % udział ciężaru % udział masy masy suchej w organicznej w substracie masie suchej Ilość metanu w m3/t substratu % stopień rozkładu masy organicznej Płynny nawóz bydlęcy Płynny nawóz trzody chlewnej Uprawy zielone /lucerna,koniczyna Buraki cukrowe Odpady warzywne i owocowe

10 Model Szwedzki

11 Instalacja tankowania autobusów biometanem (CNG)

12 Instalacja do sprężania biometanu do jakości paliwa napędowego CNG

13 Napełnione kontenery z paliwem CNG

14 Przykład zaawansowanej instalacji współprodukującej biogaz z odpadów komunalnych, oczyszczalni ścieków i odpadów rolniczych Frakcja biologiczna odpadwów komunalnych i substrat rolniczy Podajnik Płynny organiczny odpad Zasobnik przyjmujący Frakcja lekka Usuwanie plastików itp. Pochodnia Sprężarka mieszająca w komorze fermentacyjnej Frakcja ciężka Rozdrabniacz Mikser Turbo Usuwanie piasku itp Zasobnik retencyjny Higienizacja 70 o C 1 godz. Wirówki Zasobnik gazu Stały odpad - nawóz Odciek Uszlachetnianie biogazu do jakości paliwa napędowego Ciecz procesowa w recyrkulacji Płynny odpad - nawóz

15 Parametry techniczne instalacji biogazowej w Västerås Początek produkcji biogazu 2005 Pojemność reaktora 1 x m3 Temperatura procesu 37⁰C Początek eksploatacji instalacji wzbogacania 2004 Metoda wzbogacania wypłukiwanie wodą

16 Roczne dostawy i odbiory do biogazowni. Półprodukty Segregowane u źródła odpady domowe ton Osad z separatorów tłuszczu ton Zielona kiszonka ton Energia wyprodukowana z biogazu Z instalacji biogazu na skadowisku MWh Z instalacji oczyszczania ścieków MWh Ilość wzbogaconego biogazu MWh Produkcja nawozu Stały nawóz ton Ciekły nawóz ton

17 Zrównoważona gospodarka mediami i zasobami model szwedzki Odpady i uprawy rolnicze Nawóz naturalny Ciepło sieciowe Frakcja biologiczna odpadów komunalnych Biometan sieciowy lub ciepło sieciowe, energia elektryczna Paliwo CNG Osad Biogazownia Biogazownia

18 Zrównoważenie Istotą optymalnego działania w gminie jest jak najbliższe zrównoważenie między zasobami i potrzebami. Do podstawowych miejsc (instalacji) w gminie istotnych dla procesu zrównoważenia są: Sieć ciepłownicza Źródła energii odnawialnej Składowisko odpadów komunalnych Oczyszczalnia ścieków, biogazownia Spalarnia odpadów komunalnych Transport miejski

19 Sortowanie odpadów a zrównoważenie Tylko sortowanie u źródła jest bezkosztowym sposobem na wydzielaniem frakcji do ponownego użycia Duże sortownie podwyższają koszt gospodarki odpadami zmniejszając ekonomiczne ramy dla finansowej efektywności dla spalarni odpadów Sortownie nie są alternatywa dla spalarni lecz wręcz muszą występować równolegle Pozbywają możliwości odzysku biometanu

20 Odpady mają wymierną wartość Odpady zmieszane Kaloryczność: 8 GJ/tonę = 2,2 MWh/tonę odpadów Ciepło spalania 16 GJ/tonę = 4,4 MWh/tonę odpadów Dzięki technologii skraplania ilość energii z odpadów osiąga ok.12 GJ/tonę = 3,3 MWh/tonę odpadów komunalnych 4 tony odpadów komunalnych odpowiadają energetycznie 4,5 tonom surowej biomasy drewnianej, czyli 1 tona odpadów odpowiada 1,125 tonom surowej biomasy 1 tona oleju opałowego odpowiada energetycznie 4 tonom odpadów komunalnych 1 tona węgla odpowiada energetycznie 2 tonom odpadów komunalnych Frakcja biodegradowalna 1 tona odpadów biodegradowalnych = 100 m³ biometanu 1 Nm³ biometanu = 10 kwh energii

21 Nasze odpady komunalne I palne i niepalne papier plastiki tektura aluminium stal niebezpieczne Biodegradowalne

22 Wartości energetyczne odpadów Zmieszane Frakcja sucha 70% 3,9 MWh/ tonę 3,3 MWh/ tonę Frakcja biodegradowalna 1 MWh/ tonę w biogazie 30%

23 Gmina PET Kaucja Opłata odpadowa Puszki AL Odpady bytowe ponadgabarytowe Tradycyjne odpady bytowe Gminne centrum segregacji i odzysku Segregacja lub Unieszkodliwienie Kompost Spalarnia odpadów Biogazownia Recykling Unieszkodliwienie Recykling Nawóz do rolnictwa Energia cieplna i elektryczna lub biometan Recykling

24 Rozwój Gospodarka odpadami w Szwecji tony Produkcja biogazu Spalanie z odzyskiem energii Składowisko Odzysk materiałowy

25 Dlaczego Szwecja promuje segregację odpadów u źródła? Higieniczne oddzielanie różnego rodzaju odpadów komunalnych od siebie Najtańszy sposób segregacji Skierowanie do fermentacji frakcji organicznej przed rozpoczęciem powstawania metanu Zmniejszenie efektu cieplarnianego Zmniejszenie strumienia odpadów kierowanych na składowisko odpadów

26 Dlaczego należy oddzielać odpady mokre (organiczne) od suchych? Frakcja organiczna obniża kaloryczność odpadów palnych i wartość rynkową recyklingowanych surowców. Frakcja organiczna po kilku dniach w odpadach zmieszanych powoduje niekontrolowane powstawanie metanu czyli sprzyja efektowi cieplarnianemu. Frakcja organiczna to największe zagrożenie bakteriologiczne w odpadach. Największa wartość frakcji organicznej to jej potencjał w biogazie a nie wartość kaloryczna.

27 Dlaczego nie należy budować sortowni odpadów zmieszanych? Zwiększa koszty recyklingu Doprowadza do rozpoczęcia powstawania metanu w masie śmieciowej Niehigieniczne warunki pracy w sortowni Koszty produkcji tzw. wysokokalorycznej frakcji podnoszą koszty gospodarki odpadami - opłata odpadowa zawiera koszty jej produkcji - spalarnia ma droższe paliwo Uniemożliwia otrzymanie zielonych certyfikatów w spalarni

28 Wnioski Polityka ku niezależności energetycznej samorządów to przede wszystkim znakomty środek do: - zwiększenia bezpieczeństwa energetycznego państwa - zmniejszania bezdobocia - podniesienia komfortu życia mieszkańców - zmniejszenia strat przesyłu energii - minimalizacji ryzyka awarii przesyłu - spełnianienia dyrektyw unijnych Impulsem często rewitalizacji zdewastowanych terenów służy równoważniu potrzeb i zasobów w Symbio - City

29 Gospodarka energią cieplną w mieście 3 Ciepło odpadowe z przemysłu Biogazownia Energia z odpadów jako źródło podstawowe Źródło szczytowe opalane paliwem kopalnym 4 Miejska sieć cieplna 5 Elektrociepłownia Produkcja biometanu CSG do pojazdów, lub importowanego zamiennika

30 Zmiany przeznaczenia ciepła Moc cieplna sieci z sieci ciepłowniczej

31 Priorytety źródeł ciepła w sieci ciepłowniczej Moc cieplna Kotły szczytowe Kotły węglowe Biomasa Przemysł Biogazownia Kocioł 2 spalarni Kocioł 1 spalarni

32 Rozwiązanie Wykorzystajmy dotacje unijne Tego czego nie wysegregujemy u źródła należy spalić w EC opalanych odpadami Wartość odpadów conajniej równa wartości energii Mamy sieć ciepłowniczą sprzedamy zatem całe ciepło 1 tona węgla energetycznie < niż 2 tony zmieszanych odpadów Biogazownie oparte na substracie mixu odpadów biodegradowalnych najefektywniejszym sposobem wykorzystania tej frakcji Elektrociepłownie opalane odpadami przyczynek do zobowiązań 3 x 20 na budowę efektywnych systemów energetycznych opartych na polskich paliwach zgodnych z polityką unii. Nie budujmy dodatkowych sortowni Weźmy przykład od najlepszych, przecież oni mają też ekologogów a mają ektrociepłownie opalane odpadami Elektrociepłownie opalane odpadami jedynym paliwem o cenie ujemnej Elektrociepłownie opalane odpadami to energia rozproszona Polskie kotły rusztowe to najpopularniejsze kotły w spalarniach UE Kominy z elektrociepłowni opalanych odpadami najczystrzymi emitorami

33 Pomoc Unijna W. Rogalski

34 W. Rogalski

35 Nasza misja Największym zagrożeniem dla ludzkości nie jest zło czynione przez złych ludzi tylko bierność tych dobrych Martin L. King

36 Mądry jest ten który uczy się na błędach innych i korzysta z doświadczeń najlepszych. Zapraszamy do współpracy Dziękuję za uwagę! Telefon: jozef.neterowicz@gov.se