BUDOWNICTWO PASYWNE wymysł czy konieczność BUDSHOW ŻYCIE MIĘDZY BUDYNKAMI czyli Dzień Architektury na Budmie

Transkrypt

1 FORUM B2B BRANŻY BUDOWLANEJ (01) STYCZEŃ POZNAŃSKI MAGAZYN TARGOWY WYDANIE SPECJALNE ISSN BUDOWNICTWO PASYWNE wymysł czy konieczność BUDSHOW 2010 ŻYCIE MIĘDZY BUDYNKAMI czyli Dzień Architektury na Budmie BUDOWNICZOWIE POLSKIEGO SPORTU

2

3 W NUMERZE Zrównoważona Budma strona 6 Zrównoważony rozwój jest jednym z najbardziej aktualnych zagadnień we wszystkich dziedzinach działalności człowieka i funkcjonowania gospodarki. Odpowiedzią na tę tendencję jest hasło przewodnie zbliżającej się, dziewiętnastej edycji targów BUDMA: Zrównoważone budownictwo ekonomia, ekologia, człowiek. Pasywna przyszłość budownictwa strona 8 Ogrzewanie domu o powierzchni 150 mkw może kosztować rocznie mniej niż 300 złotych, jeśli tylko zaprojektujemy i wybudujemy lub wyremontujemy budynek w zgodzie z zasadami budownictwa pasywnego. Dziś możliwe jest postawienie obiektu, który w naszym klimacie nie wymaga niemal w ogóle dodatkowego ogrzewania. Idea budownictwa pasywnego jest niezwykle popularna w Europie Zachodniej i to tylko kwestia czasu, kiedy rozpowszechni się ona w Polsce. Poznań po godzinach strona 28 Przeciętnemu Polakowi Poznań jawi się jako miasto biznesu, turystycznie raczej mało atrakcyjne. Kojarzy się z ratuszowymi koziołkami, targami i ewentualnie rogalami świętomarcińskimi. Tymczasem stolica Wielkopolski oferuje przybyszom moc przeróżnych atrakcji i niezapomnianych wrażeń. Wystarczy tylko wyjść z hotelu. Szanowni Państwo! Oddajemy w Państwa ręce kolejne wydanie specjalne Poznańskiego Magazynu Targowego dedykowane najważniejszym w Polsce i Nowej Europie targom branży budowlanej: Międzynarodowym Targom Budownictwa BUDMA, Międzynarodowym Targom Maszyn Budowlanych i Drogowych, Pojazdów oraz Sprzętu Budowlanego BUMASZ oraz CBS Budownictwo Sportowe, Rekreacyjne, Wellness i SPA. Styczniowe targi branży budowlanej będą miejscem ważnych spotkań i rozmów biznesowych na targowych stoiskach oraz podczas konferencji, forów branżowych, a także spotkań organizowanych w ramach projektów specjalnych. Mamy nadzieję, że zawarte w tym wydaniu informacje przybliżą Państwu program wydarzeń targowych. Już dziś zachęcamy do zaplanowania swojego udziału w licznych seminariach, panelach dyskusyjnych, pokazach maszyn, technologii i mistrzowskiego kunsztu rzemieślniczego. Przygotowania do odwiedzenia targów z pewnością ułatwi zamieszczony w tym wydaniu plan ekspozycji oraz terminarz wydarzeń. Życząc Państwu satysfakcjonujących spotkań biznesowych oraz udanego pobytu w Poznaniu zachęcamy do zwiedzania ekspozycji targów BUDMA, BUMASZ i CBS oraz odbywających się po raz pierwszy w tym samym czasie Targów Branży Szklarskiej GLASS. Redakcja Zadyszka koniunktury analiza prof. Zofii Bolkowskiej... 4 Nowa wartość budownictwa rozmowa z Olgierdem Dziekońskim, podsekretarzem stanu w Ministerstwie Infrastruktury... 5 Zrównoważona Budma... 6 Pasywna przyszłość budownictwa... 8 BudShow, czyli dom zrównoważony...10 Wioska Domów Drewnianych...10 Dzień Architektury...12 Życie między budynkami...13 Budowniczowie polskiego sportu...14 Branża rozwija się dynamicznie...16 Technologie dla budownictwa w zasięgu ręki...17 Nowości targów: Budma...18 Bumasz...27 CBS...27 Poznań po godzinach...28 Informator dla zwiedzających...30 Redaktor naczelna: Halina Buczkowska Redakcja: Natalia Filipiak, Tomasz Wojciechowski Projekt graficzny i skład: Double Brand Sp. z o.o. Fotografie: Piotr Piosik, Mariusz Forecki, Maciej Kuszela, archiwum Wydawca: Międzynarodowe Targi Poznańskie Sp. z o.o., Głogowska 14, Poznań, Polska Tel , fax info@mtp.pl, BUDMA NEWS 3

4 ANALIZA I-VI I-VI.09 I-X * * szacunki WZROST W BUDOWNICTWIE WYNIÓSŁ W 2009 R. OKOŁO 5 PROC. Zadyszka koniunktury W 2009 roku nie ma kryzysu w budownictwie, ale występuje znaczne zmniejszenie dynamiki wzrostu. W obecnej sytuacji wszelkie prognozy są ryzykowne, ponieważ zmiany w gospodarce następują szybko i często są zaskakujące. Wiele wskazuje jednak na to, że budownictwo infrastrukturalne podobnie jak w 2009 r. również w najbliższych latach może i powinno wzrastać. W budownictwie mieszkaniowym regres w latach jest jednak nieunikniony. WZROST BUDOWNICTWA I-VI I-VI.09 dane w proc. do roku poprzedniego I-X (szacunki) W 2008 r. wzrost rynku budowlanego wynosił 11 proc., ale w pierwszych miesiącach 2009 r. zmniejszało się tempo wzrostu budownictwa. Wpływ na to miały pojawiające się już wcześniej niesprzyjające uwarunkowania organizacyjne i systemowe sektora, a nałożył się na nie kryzys na rynkach finansowych światowych, a zwłaszcza europejskich. Diagnoza sektorowa Konsekwencje kryzysu w różnym stopniu występują w poszczególnych rodzajach budownictwa; najszybciej na kryzys zareagował rynek obrotu mieszkaniami. Developerzy sprzedawali coraz mniej mieszkań, coraz większe były problemy z uzyskaniem kredytów. Konsekwencją tego jest coraz mniej rozpoczynanych mieszkań. Zmniejszyła się w 2009 r. realizacja budownictwa niemieszkalnego (obiekty handlowe, logistyczno magazynowe, hotele) uzależnionego głównie od inwestorów zagranicznych. Inna jest sytuacja w budownictwie infrastrukturalnym finansowanym w znacznym stopniu pomocowymi funduszami Unii Europejskiej. Tutaj kryzys na rynkach finansowych ma znaczenie relatywnie mniejsze, natomiast przygotowanie zadań do realizacji trwa zbyt długo. Wprawdzie nie rezygnuje się z prestiżowych projektów, ale następuje przesuwanie terminów ich zakończenia. Podstawowe wskaźniki ilustrujące sytuację w budownictwie W pierwszym półroczu 2009 produkcja budowlana była wyższa tylko o 1,4 proc. w porównaniu z wysokim poziomem pierwszego półrocza roku ubiegłego. Trzeci kwartał 2009 r. przyniósł dobre informacje o sektorze, produkcja budowlana wzrosła o ponad 8 proc. Ostatnie miesiące 2009 powinny być dla budownictwa korzystne. W sektorze budownictwa odnotowuje się wzrost zatrudnienia. Po problemach w ubiegłych latach spowodowanych emigracją zarobkową przedsiębiorstwa uzupełniają kadry. Zmniejsza się bardzo wysoka w 2008 r. dynamika płac, maleją ceny większości materiałów, co ogranicza ceny produkcji budowlanej. Notuje się bardzo wysoki wzrost realizacji budownictwa infrastrukturalnego, głównie drogowego. Spadek ma miejsce w robotach wykończeniowych i instalacyjnych, a stabilizacja lub ograniczenie działalności w budownictwie usługowym. Zmieniło się znaczenie barier utrudniających realizację zadań. Podczas gdy rok temu przedsiębiorstwa najczęściej wymieniały brak zatrudnienia, to obecnie na pierwszych miejscach znajduje się: konkurencja między przedsiębiorstwami, wysokie koszty pracy i brak popytu. Zwraca uwagę, że wśród barier wzrostu budownictwa przedsiębiorstwa nie wymieniają długiego okresu przygotowania zadania do realizacji. Kryzys kryzysowi nierówny Budownictwo w minionych latach przechodziło co 8 10 lat kryzysy. W zależności od skali można to określać jako osłabienie tempa wzrostu lub dekoniunkturę. Każdy z występujących w przeszłości kryzysów w budownictwie miał inne źródła, a w czasie trwania kryzysów były one potęgowane lub osłabiane czynnikami charakterystycznymi dla działalności budowlanej. Głęboki kryzys w budownictwie miał miejsce Produkcja budowlana; rok poprzedni = ,7 118,2 111,0 101,4 104,4 Ceny produkcji budowlanej; rok poprzedni = ,4 106,5 104,8 101,1 100,5 Wzrost płac w budownictwie w % 15,5 16,5 13,0 4,5 3,3 Rentowność netto w budownictwie w % 5,5 4,2 5,7 4,2 5,3 Źródło: GUS Biuletyny Statystyczne, dane z przedsiębiorstw zatrudniających powyżej 9 osób. w latach Osłabienie koniunktury w gospodarce szczególnie gwałtownie odbiło się na rynku budowlanym. Wolumen produkcji budowlanej zmniejszył się o prawie jedną czwartą. Brak popytu na roboty budowlane w okresie kryzysu wykorzystano na przeprowadzenie głębokiej restrukturyzacji sektora: zmodernizowano większość przedsiębiorstw, ograniczono zatrudnienie stwarzając warunki do wzrostu wydajności. Po wstąpieniu Polski w struktury Unii Europejskiej rozpoczął się dynamiczny rozwój budownictwa; napływ (lub perspektywa napływu) środków pomocowych z UE, otwarcie granic i zwiększenie współpracy z inwestorami zagranicznymi stały się impulsem rozwojowym dla budownictwa. Obecna sytuacja w budownictwie jest inna niż w latach zarówno pod względem finansowania projektów, wyposażenia technicznego przedsiębiorstw, kwalifikacji kadr, otwarcia na rynki europejskie. Pozostał brak sprawności przygotowania projektów do realizacji. Spojrzenie w przyszłość W 2009 roku nie ma kryzysu w budownictwie, ale występuje znaczne zmniejszenie dynamiki wzrostu. W obecnej sytuacji wszelkie prognozy są ryzykowne, ponieważ zmiany w gospodarce następują szybko i często są zaskakujące. Jednak obserwując sytuację na polskim rynku budowlanym można przedstawić spodziewane tendencje w najbliższych 2 3 latach. Rok 2009 jest już przesądzony z kilkuprocentowym wzrostem. Po wcześniejszych wątpliwościach wiele wskazuje na to, że budownictwo infrastrukturalne podobnie jak w 2009 r. również w najbliższych latach może i powinno wzrastać. Zadecyduje to o sytuacji całego sektora nie tylko ze względu na dominujący udział budownictwa infrastrukturalnego, ale też na szanse rozwoju. Za dominującą rolą i szansą dalszego rozwoju budownictwa infrastrukturalnego w sektorze przemawia znaczenie funduszy unijnych, które są przewidziane na rozwój infrastruktury oraz niewielkie możliwości wzrostu innych rodzajów budownictwa w najbliższych latach. Nie należy jednak lekceważyć sygnałów o braku środków własnych na finansowanie rozwoju, co może się nasilać w kolejnych latach i utrudniać wykorzystywanie środków unijnych. Dla budownictwa infrastrukturalnego najważniejszym problemem jest eliminowanie przyczyn organizacyjnych w przygotowaniu, a potem realizacji projektów inwestycyjnych. Budownictwo niemieszkalne (usługowe) nie wzrasta i ta tendencja zmieni się, jeżeli wrócą na rynek budowlany inwestorzy zagraniczni. W budownictwie mieszkaniowym regres w latach jest nieunikniony. Prof. dr Zofia Bolkowska Wyższa Szkoła Zarządzania i Prawa Tytuł i śródtytuły pochodzą od redakcji 4 NEWS BUDMA

5 dma.pl WYWIAD CZARNE SCENARIUSZE Z POCZĄTKU ROKU NA SZCZĘŚCIE NIE SPRAWDZIŁY SIĘ DLA CAŁEGO SEKTORA Nowa wartość budownictwa Rozmowa z OLGIERDEM DZIEKOŃSKIM, podsekretarzem stanu w Ministerstwie Infrastruktury Branża budowlana dość mocno odczuła obecny kryzys gospodarczy. Czy widać już jakieś symptomy poprawy sytuacji? Przedstawiciele branży budowlanej w Polsce zareagowali bardzo racjonalnie, a więc bardzo elastycznie na pojawiające się zapowiedzi spowolnienia gospodarczego. Wiele firm substytuowało zauważalny spadek popytu na rozpoczęcie nowych inwestycji w budownictwo mieszkaniowe poprzez przebudowę portfela zamówień - przede wszystkim pozyskanie wykonawstwa inwestycji infrastrukturalnych. Czarne scenariusze ogłaszane na początku roku na szczęście nie sprawdziły się dla całego sektora. W budownictwie mieszkaniowym pod względem rozpoczynanych inwestycji jest gorzej, ale też warto zwrócić uwagę na pojawiające się tendencje wzrostowe. Według przewidywań prof. Zofii Bolkowskiej także w roku 2010 wzrost budownictwa infrastrukturalnego może zadecydować o sytuacji całego sektora - nie tylko ze względu na dominujący udział, ale też na szanse rozwoju. Jakie są przewidywania dotyczące sytuacji budownictwa w przyszłym roku? W przyszłym roku oczekuję dalszego zwiększenia udziału w rynku budownictwa infrastrukturalnego i odtwarzania się dynamicznej równowagi na rynku budownictwa mieszkaniowego. Ostatnio zwracał na siebie uwagę rządowy program Rodzina na swoim. Cieszące się dużym zainteresowaniem dopłaty pokazują realne zapotrzebowanie na mieszkania o określonych parametrach powierzchni i ceny - mieszkania, które w najbliższym czasie będą wybudowane lub są już na rynku wtórnym. Dlatego należy sądzić, że prognozy dotyczące budownictwa w roku 2010 nie powinny być złe. Natomiast rok 2010 nie będzie nudny - pojawią się wyzwania związane z funkcjonowaniem budownictwa jako innowacyjnego składnika gospodarki, tak jak jest to widziane w Unii Europejskiej. Jakie działania podejmuje rząd, aby pomóc branży pokonać kryzys? Podstawowe działanie, które rząd podejmuje, to jest utrzymanie tempa wzrostu inwestycji infrastrukturalnych w wymiarze finansowym i ułatwień prawnych oraz rozwiązań instytucjonalnych i organizacyjnych, które mają wspierać budownictwo infrastrukturalne. mechanizm badania opinii publicznej. Bo przecież ustawa nie tylko mówi o tym, że podnosimy standardy informacyjne, ale również ma tworzyć mechanizm promocji budownictwa energooszczędnego i chcemy zobaczyć, na ile ta promocja odbiła się na postawach uczestników rynku budowlanego, konsumentów czy szukają mieszkań tańszych energetycznie, mieszkań z certyfikatami energetycznymi, czy świadectwo stało się ważną informacją w obrocie - decydującą lub nie o zakupie mieszkania. A po drugie? ważne jest by budownictwo zrównoważone miało odpowiednie podstawy regulacyjne. Podstawy, które w sposób systematyczny i planowy pozwolą dojść do nowych, coraz ostrzejszych wymagań proponowanych przez Unię Europejską. W tym zakresie warto zwrócić uwagę na przygotowaną przez Ministerstwo Gospodarki ustawę o efektywności energetycznej, gdzie Budownictwo zrównoważone hasło mówi się o efektywności budynków i oszczędnym gospodarowaniu energią, gdzie wiodącą przewodnie targów Budma 2010 to coraz popularniejszy temat. Jakie plany ma rząd rolę odgrywać będzie administracja publiczna, w tym zakresie? co wynika z dyrektywy w sprawie Budownictwo zrów- efek- noważone staje się istotnym składnikiem wolumenu na rynku budownictwa i nową wartością budownictwa. To po pierwsze obszar regulacji oraz wiedzy technicznej, która powinna być reprezentowana przez W NAJBLIŻSZYM CZASIE PRZEKONAMY SIĘ, NA ILE BUDOWNICTWO ZRÓWNO- WAŻONE BĘDZIE ATRAKCYJNE W SENSIE RYNKOWYM. tywności końcowego wykorzystania energii i usług energetycznych. Wynika to także z prac nad odnową (recast) dyrektywy w sprawie charakterystyki energetycznej budynków, która zakłada, że w roku środowisko zawodowe, ale też i pojawiające się 2020 nowo wznoszone budynki powinny spełniać wysokie standardy oszczędności energii zainteresowanie inwestorów, którzy zechcieliby wydać - zainwestować więcej pieniędzy w lepszy standard z punktu widzenia ekologicznego. budynków budowanych lub wynajmowanych i zasilania z odnawialnych źródeł energii. Dla Na ile budownictwo zrównoważone - w sensie przez władze publiczne wymagania te pojawią rynkowym - będzie budownictwem bardziej się dwa lata wcześniej. To oczywiście powoduje, atrakcyjnym przekonamy się w najbliższym czasie. Jeżeli mówimy o rynkowym wymiarze, to ce dotyczące ścieżki dojścia do tego poziomu że ze strony ministerstwa zostały wszczęte pra- wkrótce będziemy wiedzieć, na ile są skuteczne świadectwa charakterystyki energetycznej które powinny funkcjonować na rynku odpo- projektowego, jak również pewnych przepisów, budynków. Obowiązek posiadania świadectw wiednio wcześnie. będzie przetestowany przez Ministerstwo Infrastruktury po rocznym funkcjonowaniu poprzez rozmawiał Kacper Maćkowiak BUDMA NEWS 5

6 NEWS NAJNOWSZE TRENDY W BUDOWNICTWIE NA TARGACH BUDMA 2010 Zrównoważona Budma Zrównoważony rozwój jest jednym z najważniejszych i najbardziej aktualnych zagadnień we wszystkich dziedzinach działalności człowieka i funkcjonowania gospodarki. Odpowiedzią na tę tendencję jest hasło przewodnie zbliżającej się, dziewiętnastej edycji targów BUDMA: Zrównoważone budownictwo ekonomia, ekologia, człowiek. Ekspozycja i program wydarzeń targów koncentrować będą się wokół bezpiecznych dla człowieka, ekologicznych materiałów budowlanych, technologii zapewniających wysoką sprawność energetyczną, komfort i funkcjonalność budynku. - Zmiany w zakresie technologii budowlanych dowodzą, że zrównoważone budownictwo nie jest tylko chwilową modą. To stały, coraz popularniejszy trend, wymuszony po części przez rosnące koszty energii, jak i wzrost świadomości ekologicznej społeczeństwa. Zbliżające się targi Budma będą dla tysięcy odwiedzających je specjalistów dobrą okazją do zapoznania się z najnowszymi rozwiązaniami w tym zakresie mówi dyrektor targów Budma 2010 Violetta Pastwa. Ekspozycja i program wydarzeń targów koncentrować będą się wokół bezpiecznych dla człowieka, ekologicznych materiałów budowlanych, technologii zapewniających wysoką sprawność energetyczną, komfort i funkcjonalność budynku przy zminimalizowaniu skutków jego oddziaływania na środowisko naturalne, a także projektowania w harmonii z kontekstem kulturowym i krajobrazowym. Ekologiczne ekspozycje Hasło zrównoważonego budownictwa będzie tematem ekspozycji targowej, jak i myślą przewodnią programu wydarzeń. Jednym z nowatorskich projektów na targach Budma 2010 jest Budownictwo Pasywne, w ramach którego zaprezentowane zostaną innowacyjne materiały i technologie budowlane. Planowana jest również prezentacja wzorcowego dachu pasywnego. Wystawie towarzyszyć będzie cykl seminariów i warsztatów dwudniowego Międzynarodowego Forum Budownictwa Pasywnego. Z kolei w ramach projektu BudShow zostanie wybudowany modelowy dom spełniający wymogi zrównoważonego budownictwa. Rosnące zainteresowanie budowaniem w technologii drewnianej stało się inspiracją do zorganizowania specjalnej ekspozycji Wioski Domów Drewnianych, gdzie zaprezentowane zostaną przykłady najnowocześniejszych rozwiązań stosowanych w budownictwie drewnianym. Tematyce zrównoważonego budownictwa poświęcona będzie debata organizowana przez Instytut Techniki Budowlanej. Podczas tego wydarzenia omówione zostaną nowe wyzwania, jakie ta forma budownictwa stawia przed nauką i przemysłem, a także europejskie inicjatywy kształtujące nowe wymagania wobec wyrobów i obiektów budowlanych zgodnych z ideą zrównoważonego budownictwa. Tema- Dogonić Europę Współczesne budownictwo staje się obecnie sektorem gospodarki, nad którym skupiają się zespoły naukowców, inżynierów, architektów, aby świadomie wdrażać zasady ekologii, ekonomii i ergonomii w tym dziale gospodarki. Zrównoważone budownictwo, bo o nim przecież mowa w praktyce oznacza projektowanie, wznoszenie i użytkowanie budynków przyjaznych człowiekowi i środowisku z uwzględnieniem rachunku ekonomicznego. prof. Zbigniew Grabowski prezes Krajowej Rady Polskiej Izby Inżynierów Budownictwa Nowoczesne technologie umożliwiają wznoszenie takich obiektów, które dzięki zastosowaniu innowacji projektowych na przykład wykorzystaniu energii słonecznej, wiatrowej, geotermalnej itp. czy też instalowaniu inteligentnych systemów zarządzania energią w mieszkaniach przynoszą długofalowe korzyści ekologiczne i ekonomiczne przyszłym ich użytkownikom. Wymienić tu należy zmniejszanie emisji dwutlenku węgla z jednej strony, a z drugiej obniżanie wysokości rachunków za media takie, jak prąd, wodę i gaz. Istotne jest także wykorzystywanie zrównoważonych materiałów, czyli surowców bezpiecznych i przyjaznych zarówno dla człowieka, jak i środowiska. Materiały te powinny być także biodegradowalne albo też nadające się do wykorzystania po rozbiórce danego obiektu. Niestety z przykrością należy stwierdzić, że o ile w Europie i na świecie wiele miejsca poświęca się budownictwu zrównoważonemu, o tyle w Polsce ten temat nadal nie jest jeszcze odpowiednio nagłaśniany i stosowany. Wystarczy zwrócić uwagę na projekty większości realizowanych budynków w Warszawie czy innych polskich miastach, by stwierdzić, że nie są one kulminacją ekologicznych standardów europejskich, poczynając od konstrukcji, poprzez wyposażenie, na dbałości o otoczenie kończąc. Dlatego tak ważne jest informowanie opinii publicznej o długofalowych korzyściach ekonomicznych i społecznych wynikających ze stosowania proekologicznych technologii budowlanych przy planowaniu i realizacji wszelkich projektów budowlanych oraz stosowania zasad zrównoważonego rozwoju. Warto też pamiętać, że zrównoważony rozwój to rozwój, który odpowiada potrzebom dzisiejszego pokolenia, nie zagrażając możliwościom przyszłych pokoleń, zaspokajając potrzeby obecne i przyszłe, jak zapisano w raporcie Nasza wspólna przyszłość Światowej Komisji Środowiska i Rozwoju Organizacji Narodów Zjednoczonych z 1987 r. 6 NEWS BUDMA

7 dma.pl Targi Budma 2009 zwiedziło 65 tysięcy osób. tem dyskusji będzie również wdrażanie zasad zrównoważonego rozwoju w sektorze budowlanym, a zwłaszcza potrzeba wprowadzenia strategicznego planu działań na forum krajowym. Budownictwo od A do Z Styczniowe targi budowlane w Poznaniu to około 1500 czołowych producentów i dystrybutorów na przestrzeni blisko mkw. Wśród rozwiązań prezentowanych na targach nie zabraknie nowości i premier rynkowych. Budma rozszerzyła swój profil tematyczny. Ekspozycja koncentrująca się przede wszystkim na rozwiązaniach dla budownictwa mieszkaniowego uzupełniona została o ofertę obejmującą pozostałe sektory budownictwa - w tym budownictwo drogowe. Podczas najbliższej edycji oferta wystawców podzielona będzie na następujące segmenty: Budownictwo mieszkaniowe, infrastruktury społecznej i użyteczności publicznej (fundamenty, ściany, izolacje, okna, drzwi, dachy, drewno, kamień, chemia, narzędzia), Budownictwo przemysłowe (posadzki, konstrukcje stalowe, hale) i Budownictwo drogowe (projektowanie, geotechnika, kruszywa, nawierzchnie, infrastruktura drogowa). Dodatkowo ekspozycję Budmy, wzbogaci oferta wystawców Międzynarodowych Targów Maszyn Budowlanych i Drogowych, Pojazdów oraz Sprzętu Budowlanego BUMASZ, które odbywają się w cyklu dwuletnim. Po raz piąty w ramach Budmy zostaną zorganizowane targi CBS Budownictwo Sportowe, Rekreacyjne, Wellness i SPA koncentrujące się wokół zagadnień budownictwa sportowego. Po raz pierwszy targom budowlanym towarzyszyć będą także Targi Branży Szklarskiej GLASS. Platforma spotkań i edukacji Bogaty program targów Budma stanowi dobrą okazję do spotkań i wymiany doświadczeń między specjalistami z branży budowlanej oraz cenne źródło wiedzy o najnowszych trendach w sektorze budowlanym. W programie znajdują Szczegółowy program targów Budma 2010 znajduje się na stronie się liczne konferencje i debaty przygotowywane z myślą o poszczególnych grupach zwiedzających, jak Dni Inżyniera Budownictwa, Dzień Urbanisty, Kongres Dekarzy Polskich, Rzemieślnicze Forum Budowlane czy Dzień Architektury. Wielu emocji dostarczą Mistrzostwa Polski Młodych Parkieciarzy, będące eliminacjami do Mistrzostw Europy oraz Ogólnopolskie Mistrzostwa Glazurników. Kacper Maćkowiak ITB dla zrównoważonego budownictwa Marek Kaproń Środowiskowe, ekonomiczne i społeczne kryteria zrównoważonego rozwoju mają bezpośrednie odniesienie do budownictwa. Zwiększenie efektywności energetycznej budynków, zastosowanie czystych technologii, ograniczenie ilości odpadów, oszczędność wody i poprawa jakości powietrza wnętrz to przykłady kryteriów zrównoważonego rozwoju w budownictwie. Kryteria te nabierają w Unii Europejskiej znaczenia wiodących wymagań stawianych obiektom i wyrobom budowlanym. Instytut Techniki Budowlanej poszerza zatem stopniowo zakres działań na rzecz partnerów z przemysłu w obszarze zrównoważonego budownictwa. W ofercie instytutu są: certyfikacja wyrobów budowlanych na znak EKO-ITB, deklaracje środowiskowe wyrobów wg metodyki oceny pełnego cyklu życia wyrobów (LCA), weryfikacja deklaracji środowiskowych składanych przez producenta, certyfikacja systemów zarządzania środowiskowego, system oceny zrównoważenia budynków oraz ekspertyzy z zakresu efektywności energetycznej budynków, izolacyjności cieplnej wyrobów, akustyki, jakości powietrza wnętrz itd. Narzędzia wypracowywane w ITB uwzględniają doświadczenia wynikające z udziału w europejskich programach badawczych ManuBuild (ochrona przed hałasem i wpływem drgań) oraz EnVie (jakość powietrza wewnętrznego budynków). ITB przewodniczy pracom UEAtc nad włączeniem kryteriów środowiskowych do oceny przydatności wyrobów budowlanych. Obecnie ITB uczestniczy w programie OPEN HOUSE, zmierzającym do wypracowania europejskiego, ogólnie dostępnego narzędzia oceny zrównoważenia budynków. We współpracy z przemysłem ITB uczestniczy w projekcie celowym Miejski Budynek Jutra 2030, w ramach którego powstanie budynek wzniesiony zgodnie z zasadami zrównoważonego budownictwa. Przedstawiciele ITB uczestniczą w pracach Grupy Sterującej Komisji Europejskiej zajmującej się zrównoważonym budownictwem w zakresie oceny ram prawnych i normalizacyjnych, kosztów cyklu życia, kryteriów zamówień publicznych oraz strategii zrównoważonego budownictwa. Potrzebę opracowania założeń do krajowej strategii zrównoważonego budownictwa eksperci ITB przedstawili na połączonym posiedzeniu Komisji Infrastruktury i Komisji ds. Unii Europejskiej Sejmu w październiku br., podkreślając potrzebę koordynacji działań i wypracowania spójnego stanowiska w odniesieniu do wielu nowych inicjatyw legislacyjnych UE w tym obszarze. Problematyce zrównoważonego budownictwa ITB poświęca wiele miejsca w swych programach badawczych, na seminariach i szkoleniach. Elektroniczny biuletyn ITB pt. Zrównoważone budownictwo dociera do ponad 300 adresatów z przemysłu, nauki i administracji publicznej. POLITYKA ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU W BUDOWNICTWIE organizator: Instytut Techniki Budowlanej 19 stycznia, pawilon 3, Sala Zielona godz BUDMA NEWS 7

8 NEWS WYBUDOWANIE DOMU PASYWNEGO NIE JEST DUŻO DROŻSZE OD TRADYCYJNEGO Pasywna przyszłość budownictwa Czy ogrzewanie domu o powierzchni 150 mkw. może kosztować rocznie mniej niż 300 złotych? Tak, jeśli budynek zaprojektujemy i wybudujemy lub wyremontujemy w zgodzie z zasadami budownictwa pasywnego. Na targach Budma 2010 będzie można zapoznać się z tajnikami budowy w tej coraz popularniejszej, ekologicznej i oszczędnej technologii. Potrzeby ochrony środowiska oraz wysokie koszty energii przyczyniają się do dynamicznego rozwoju budownictwa energooszczędnego. Najwięcej energii w tradycyjnej technologii budowania zużywa się na ogrzewanie. Dlatego specjaliści od wielu lat pracują nad poprawieniem izolacyjności termicznej budynków, dzięki czemu możliwe jest dziś wybudowanie obiektu, który w klimacie środkowoeuropejskim nie wymaga niemal w ogóle dodatkowego ogrzewania. Ogrzejmy się własnym ciałem W budynkach pasywnych straty ciepła są ograniczone tak znacząco, że do ich wyrównania wystarczają tzw. pasywne źródła energii, takie jak energia słoneczna przenikająca przez okna, ciepło wytwarzane przez mieszkańców czy będące ubocznym skutkiem działania urządzeń gospodarstwa domowego. Tylko w okresie mrozów stosuje się dodatkowe ogrzewanie uzupełniające najczęściej ogrzanym powietrzem doprowadzanym przez instalację wentylacyjną. Budownictwo pasywne oznacza ogromne oszczędności w wydatkach na energię i zmniejszenie obciążenia środowiska naturalnego. Dla porównania budynki budowane w Polsce do 1966 r. zużywają kwh/m 2 na ogrzewanie rocznie czyli razy więcej niż domy pasywne. Nowsze mieszkania, które powstały w latach muszą być ogrzewane energią w ilości kwh/(m 2 a), czyli 8-10-krotnie większą. Nawet budynki uznawane za energooszczędne zużywają 5-krotnie więcej energii niż domy pasywne. Należy podkreślić, że oszczędność energii grzewczej w żadnym stopniu nie powoduje dyskomfortu cieplnego. Temperatura jest przez cały rok utrzymywana na optymalnym poziomie, mimo że nie ma specjalnych instalacji grzewczych ani klimatyzacyjnych. Budynek pasywny przez cały rok zapewnia mieszkańcom odpowiedni mikroklimat, wynikający z odczuwanego komfortu cieplnego oraz optymalnego przewietrzania na skutek stałego doprowadzania świeżego powietrza. Znajduje to potwierdzenie w opiniach osób zamieszkujących domy pasywne. W standardzie tym można obecnie zrealizować prawie każdy, zarówno nowo budowany, jak i modernizowany obiekt, a więc budynki mieszkalne jedno- i wielorodzinne, komunalne, biurowe, handlowe, hotele, szkoły, hale sportowe, pływalnie i baseny oraz obiekty na potrzeby przemysłu. Zatrzymać ciepło ku zastosowania pompy ciepła - 5 kwh prądu w skali roku. Aby osiągnąć takie wyniki trzeba zastosować zalecane rozwiązania oraz izolacje o grubości nie mniejszej niż podane poniżej dla poszczególnych przegród budowlanych: ściana zewnętrzna: cegła silikatowa gr. 18 cm, izolacja gr. 34 cm (styropian, λ= 0,035 W/(mK) ) dach: izolacja gr. 40 cm (wełna mineralna), posadzka na gruncie: izolacja gr. 25 cm (styrodur l.p.), okna: rama o współczynniku przenikania ciepła U = 0,8 W/(m2K), szyba o U = 0,6 W/(m2K) (stolarka trójszybowa, gaz wypełniający - krypton), wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła o sprawności przynajmniej 80%, zapewnienie szczelności powłoki zewnętrznej budynku, pasywne wykorzystanie energii słonecznej poprzez okna o współczynniku przenikania ciepła U < 0,8 W/(m2K) i dużej przenikalności energii słonecznej g>50%. Budynki pasywne charakteryzują się ekstremalnie niskim zapotrzebowaniem na energię cieplną dla ogrzewania, wynoszącym 15 kwh/m 2, czyli 1,5 litra oleju opałowego lub 1,5 m 3 gazu ziemnego na m 2 powierzchni, a w przypad- Do wyboru jest wiele propozycji konstrukcyjnych ocieplania ścian zewnętrznych i ciągle pojawiają się nowe. Wykorzystuje się zarówno popularną metodę BSO (dawniej zwaną lekką mokrą), jak i mniej znane techniki, takie jak budownictwo z bel słomy czy zaawansowaną technologicznie izolację próżniową. Technologia jest zasadniczo dowolna, pod warunkiem osiągnięcia celu, jakim jest izolacja termiczna na wymaganym dla budownictwa pasywnego poziomie. Poza prawidłową izolacją prostych ścian i dachu niezwykle istotne jest unikanie występowania mostków termicznych. Straty ciepła nimi powodowane można jednakże w dużym stopniu ograniczyć poprzez staranne zaprojektowanie i sumienne wykonanie budynku. Pozornie drobne usterki, do których nie przywiązuje się wagi BUDYNKI UZNAWANE ZA ENERGOOSZCZĘDNE ZUŻYWAJĄ 5-KROTNIE WIĘCEJ ENERGII NIŻ DOMY PASYWNE. w budownictwie tradycyjnym, są nie do przyjęcia w pasywnym. Tutaj ogromne znaczenie mają detale, które rzutują na całkowitą izolacyjność termiczną domu. Szczelność absolutna Szczególna dbałość o detale w budownictwie to również kwestia uzyskania odpowiedniej szczelności zewnętrznej bryły budynku. Szczelność jest jedną z charakterystycznych cech domu pasywnego. Praktycy tego typu budownictwa nie zgadzają się z powszechnie panującym przekonaniem, że szczeliny w budynku są pożyteczne i konieczne do niezbędnej wentylacji pomieszczeń. Ilość powietrza przedostającego się przez nie do wewnątrz jest zależna od siły wiatru. W przypadku dużej różnicy ciśnień wymiana powietrza jest zbyt gwałtowna, natomiast przy słabym wietrze najczęściej niewystarczająca. Poza tym ciepłe powietrze, przedostając się przez nieszczelności na zewnątrz, ochładza się, przekracza punkt rosy i doprowadza do wewnętrznego zawilgocenia ścian. Wilgoć wnika przez szczeliny również podczas deszczu, szczególnie przy silnym wietrze, powodując pogorszenie izolacyjności termicznej i akustycznej przegrody, zwiększając ryzyko powstania pleśni oraz przyczyniając się do powstawania szkód budowlanych. Odzysk energii Tradycyjna wentylacja grawitacyjna nie sprawdza się w budownictwie pasywnym. Tutaj potrzebną wymianę powietrza uzyskuje się poprzez wentylację mechaniczną. Ten sposób wentylacji wiąże się ze zużyciem energii na pracę wentylatorów (tylko 0,4 W na m³/h tłoczone- 8 NEWS BUDMA

9 dma.pl go powietrza), jednak koszty te są rekompensowane poprzez odzysk energii cieplnej (zysk wynosi 1:10). Wentylacja mechaniczna budzi pewne obawy użytkowników, ponieważ kojarzy się z koniecznością zamykania okien. Jednak prawidłowo zaprojektowana i wykonana instalacja wentylacji z odzyskiem ciepła w późniejszym okresie zyskuje akceptację. Użytkownicy odczuwają znaczną poprawę komfortu mieszkania dzięki stałemu dopływowi świeżego powietrza do pomieszczeń oraz niedocieraniu odgłosów z zewnątrz. Wskutek mechanicznego i regulowanego dopływu świeżego powietrza dochodzi do znaczącej poprawy jakości powietrza w pomieszczeniu, 20 jakiej nie można uzyskać w sposób grawitacyjny w budynkach o podwyższonej szczelności. Należy również podkreślić, iż zastosowanie wentylacji mechanicznej nie oznacza 15 rezygnacji z otwierania okien; trzeba tylko pamiętać o wyłączeniu wentylacji. Jest to możliwe poza okresem 18.2grzewczym i stanowi wtedy 10dodatkowe uzupełnienie wietrzenia pomieszczeń. Obligatoryjnym elementem systemu wentylacyjnego w domu 11 pasywnym jest wymiennik ciepła (rekuperator), w którym zużyte 5 ciepłe powietrze odprowadzane ogrzewa powietrze doprowadzane. W budownictwie pasywnym odzysk ciepła z wentylacji przekracza 75%, a w przypadku zastosowania 1.4 wymienników 0 przeciwprądowych kanalikowych nowej generacji I-VI.08 osiąga nawet 2008 do 95%. I-VI.09 Dodatkowym elementem systemu wentylacji w domu pasywnym jest gruntowy wymiennik powietrza w postaci systemu kanałów ułożonych w gruncie. Zimą temperatura podłoża Wartość energii końcowej w kwh jest wyższa niż temperatura powietrza, zatem wymiennik ziemny służy do wstępnego ogrzania powietrza. Latem jest odwrotnie - schłodzone powietrze obchodzi specjalnym bajpasem rekuperator i ochładza pomieszczenia, działając podobnie jak prosty układ klimatyzacyjny. Okna w budownictwie pasywnym Newralgicznym elementem domu pasywnego są okna, które odgrywają niezwykle istotną rolę, ponieważ działają jak kolektory słoneczne: pasywnie uzyskana energia słoneczna ma znaczący udział w kompensowaniu strat ciepła. Ostatecznym jednak celem nie jest pozyskanie jak największej ilości energii słonecznej za każdą cenę, znacznie ważniejszą sprawą jest utrzymanie możliwie znikomego pozostałego zapotrzebowania na energię cieplną. W budynku pasywnym średni współczynnik przenikania ciepła U dla ścian wynosi 0,1 W/(m 2 K), podczas gdy dla najlepszego okna zaledwie U = 0,6 W/(m 2 K). Zwiększenie powierzchni okien mające na celu pasywne wykorzystanie energii słonecznej prowadzi tym samym do podwyższenia strat ciepła. Należy w tym przypadku zwrócić uwagę na fakt, iż prawdziwe pasywne zyski energii słonecznej otrzymuje się dopiero po zastosowaniu przeszkleń ciepłochronnych wysokiej jakości (okna trójszybowe wypełnione argonem lub kryptonem), zorientowanych na południe oraz niezacienionych. Dopiero po spełnieniu tych warunków możliwe jest obniżenie wskaźników energetycznych o połowę w stosunku do Wzrost budownictwa (w % do roku dobrze poprzedniego) ocieplonej przegrody budowlanej nieprzezroczystej. Innowacyjne źródła ciepła W budynkach pasywnych roczne zapotrzebowanie na ciepło do celów ogrzewczych jest co prawda znikome, ale nie zerowe. W tych warunkach przy ekstremalnie niskim zapotrzebowaniu na moc zastosowanie normalnego systemu ogrzewania byłoby zbędną inwestycją; standard budynku pasywnego jest o tyle interesujący, że umożliwia zmniejszenie nakładów związanych zarówno z instalacją systemów grzewczych, jak i ich późniejszą eksploatacją. Ciepło do podgrzewania powietrza nawiewa nego może pochodzić z systemu podgrzewania c.w.u., gdzie szczytowe obciążenie jest kilkakrotnie wyższe. Źródłem ciepła w budynkach pasywnych I-X.09mogą 2009 więc * być połączone systemy wykorzystujące kocioł kondensacyjny oraz * szacunki pompę ciepła wspomagane kolektorami słonecznymi, służące jednocześnie do ogrzewania i wytwarzania c.w.u. energia gospodarstwa domowego wentylacja ciepła woda ogrzewanie dotychczasowe zasoby mieszkaniowe nowe budynki budynki energooszczędne Czy to się opłaca? domy pasywne Na koniec pozostaje pytanie o opłacalność budownictwa pasywnego. Wbrew pozorom, wybudowanie domu pasywnego nie jest dużo droższe od tradycyjnego. W Europie Zachodniej budownictwo pasywne w roku 2009 jest droższe o około 5-7 %, np. okna trójszybowe kosztują prawie tyle samo co okna z U= 1,1 W/(m 2 K). W Polsce dodatkowe koszty są szacowane na 10-15% w zależności od rodzaju budynku, jego przeznaczenia, dodatkowego wyposażenia i wielu innych czynników. Dom pasywny wymaga większych nakładów na docieplenie, specjalną stolarkę okienną czy system wentylacji. Oszczędza się natomiast na osobnym systemie ogrzewania, którego w domu pasywnym najczęściej po prostu nie ma. Ocieplenie ścian, okna i wentylacja są potrzebne w każdym budynku. Budynek pasywny, przy podanych na początku cenach nośników energii, oszczędza w ciągu roku przeciętnie około 230 zł/m 2. Pieniądze te można zainwestować w polepszenie budynku, podwyższenie komfortu mieszkania a tym samym stworzenie lepszych warunków dla utrzymania swojego zdrowia. Jednak w domach pasywnych wszystkie te elementy muszą być zoptymalizowane pod kątem oszczędności energii. Rosnąca popularność budownictwa pasywnego sprawia, że stają się one coraz bardziej dostępne, trafiają do masowej produkcji, a przez to są tańsze. Ciągle trwają prace nad obniżaniem kosztów budownictwa pasywnego tak, aby stało się ono powszechniejsze. Różnice między kosztem budowy domu tradycyjnego a pasywnego z biegiem czasu z pewnością będą malały. Zyski, jakie osiąga się podczas eksploatacji, są natomiast ogromne i, zważywszy na rosnące koszty energii, będą się 20z biegiem czasu zwiększały. Idea budownictwa pasywnego jest niezwykle popularna w Europie Zachodniej i to tyl- kwestia czasu, kiedy rozpowszechni się ona 15ko w Polsce. Za budownictwem pasywnym przemawiają kalkulacja ekonomiczna, wysoki komfort użytkowania tego typu domów oraz dba- o ochronę środowiska. Nic nie stoi na 10łość przeszkodzie, aby idea budownictwa pasywnego mogła się rozwijać. Potrzebna jest tyl- jej popularyzacja, zarówno wśród profesjo- 5ko nalistów branży budowlanej, jak i tych, którzy w domach pasywnych zechcą, z korzyścią dla siebie, zamieszkać. 0 Budownictwo pasywne to nie tylko idea, ale od roku 1991 (wtedy oddano do użytku pierwszy dom pasywny) rzeczywistość dla aktywnych ludzi. Stosując technologię pasywną w termomodernizacji starego budownictwa, można zmniejszyć zużycie energii na ogrzewanie do wartości 15 do 30 kwh/(m 2 rok). Po takiej modernizacji wykorzystującej dzisiejszą wiedzę, prawie nie będzie różnicy pomiędzy budynkami nowymi i starymi, zarówno pod względem komfortu mieszkania, jak i kosztów energetycznych. Jeżeli to, co wyżej powiedziano poważnie rozważymy, to dojdziemy do wniosku, że dzisiaj nie wolno budować inaczej. Tylko budując w technologii pasywnej możemy naszym następnym pokoleniom zostawić ziemię w lepszym stanie niż jest ona dzisiaj. Wykorzystajmy tę szansę! Günter Schlagowski Polski Instytut Budownictwa Pasywnego Budownictwo pasywne na Budmie 2010 Zalety budowy domów w tej zgodnej z ideą zrównoważonego budownictwa technologii prezentowane będą w ramach specjalnej ekspozycji firm oferujących materiały i rozwiązania stosowane w budownictwie pasywnym oraz dwudniowego cyklu seminariów i prezentacji Międzynarodowej Konferencji Transferu Wiedzy Budownictwo pasywne od A do Z. Podczas konferencji przedstawione zostaną udane realizacje budynków pasywnych w różnych krajach Europy. Pierwszy dzień forum (20 stycznia) przeznaczony jest dla przedstawicieli biur marszałkowskich, biur wojewodów, samorządów miast i gmin, a także uczelni i inwestorów. Na drugi dzień forum (21 stycznia) organizatorzy zapraszają architektów, projektantów, inżynierów budownictwa i środowiska, deweloperów, firmy wykonawcze, inspektorów nadzoru budowlanego, zarządców nieruchomości, przedstawicieli TBS-ów, audytorów termomodernizacji oraz producentów materiałów i komponentów dla budownictwa pasywnego. Projekt Budownictwo Pasywne" Międzynarodowe Targi Poznańskie realizują wraz z Polskim Instytutem Budownictwa Pasywnego. Wzrost b BUDMA NEWS 9

10 WYDARZENIA ZOBACZ BUDOWĘ MODELOWEGO DOMU NA ŻYWO BudShow czyli dom zrównoważony Specjalne, interaktywne ekspozycje sprawiają, że targi przestają być tylko statyczną prezentacją oferty rynku, ale nowoczesnym eventem marketingowym umożliwiającym skuteczną komunikację między wystawcami a zwiedzającymi. Na targach Budma rolę tę spełnia m. in. projekt BudShow. Wydarzenie organizowane przez Międzynarodowe Targi Poznańskie i Agencję Komunikacji Marketingowej ARDO odbędzie się już po raz piąty. Wcześniejsze edycje tej imprezy zostały bardzo wysoko ocenione, zarówno przez partnerów, media jak i przede wszystkim zwiedzających. Dlatego organizatorzy postanowili kontynuować to wydarzenie w nowej, jeszcze ciekawszej i bogatszej odsłonie. W ramach projektu BudShow na targach Budma 2010 wybudowany zostanie modelowy dom spełniający wymogi zrównoważonego budownictwa, czyli ekologiczny, ergonomiczny, energooszczędny, zasilany energią odnawialną, niezanieczyszczający otoczenia i gwarantujący domownikom komfortowy wypoczynek i zdrowe warunki życia. Do budowy zastosowane zostaną tradycyjne materiały w połączeniu w nowoczesną technologią. Atrakcyjna formuła BudShow umożliwia wystawcom innowacyjną, dynamiczną formę przedstawienia produktów, a zwiedzającym aktywny udział w projekcie. Prezentacja domu modelowego odbywać się będzie w trzech różnych obszarach. Pierwszy to ekspozycja Dom w budowie specjalnie przygotowane przekroje konstrukcji i poszczególnych elementów pozwolą uczestnikom zapoznać się z zastosowanymi produktami, technologiami i ich prawidłową aplikacją. Towarzyszyć temu będą pokazy montażu elementów dostarczonych przez partnerów projektu komentowane na bieżąco przez moderatora. Będą się one odbywać wielokrotnie każdego dnia targów według wcze- Atrakcyjna formuła BudShow umożliwia zwiedzającym aktywny udział w projekcie. śniej ustalonego harmonogramu. Ostatnim elementem tej przestrzeni specjalnej będzie ekspozycja gotowej do zamieszkania części domu. Partnerami projektu BudShow są firmy z branży budowlanej, instalacyjnej i wyposażenia wnętrz, producenci i dostawcy budowlanych materiałów konstrukcyjnych, pokryć dachowych, izolacji, stolarki otworowej, chemii budowlanej, materiałów instalacyjnych, nowoczesnych systemów grzewczych (w tym solarnych), materiałów wykończeniowych (sucha zabudowa, farby, płytki ceramiczne, podłogi, wyposażenie łazienki i innych pomieszczeń), małej architektury, elementów wyposażenia wnętrz i ogrodów. BUDOWNICTWO DREWNIANE WRACA DO ŁASK Wioska Domów Drewnianych Drewno jako naturalny materiał budowlany cieszy się ponownie rosnącym zainteresowaniem inwestorów, zwłaszcza prywatnych. Wnętrza domów drewnianych mają niepowtarzalny klimat, działający na człowieka kojąco. Co istotne, budynki z drewna są w pełni biodegradowalne, a więc wyjątkowo przyjazne dla środowiska. Przykłady najnowocześniejszych rozwiązań stosowanych w budownictwie drewnianym będzie można zobaczyć w ramach niezwykłej w skali europejskiej ekspozycji specjalnej Wioska Domów Drewnianych. 10 Powoli przełamywane są stereotypy mówiące o wysokim koszcie i łatwopalności drewnianych konstrukcji, a przede wszystkim twierdzenie, że budownictwo oparte na materiałach drewnianych wyczerpuje zasoby środowiska. Wykorzystując drewnopochodne materiały do budowy domu warto sprawdzić, czy pochodzą one z lasów certyfikowanych, czyli takich, gdzie prowadzona jest zrównoważona gospodarka zasobami leśnymi. Dzięki temu zyskuje się pewność, że budowa domu drewnianego jest nieszkodliwa dla środowiska. Co więcej, podczas NEWS BUDMA takiej inwestycji zużywana jest stosunkowo niewielka ilość energii, w porównaniu z innymi, tradycyjnymi metodami budowania. W ramach ekspozycji Wioska Domów Drewnianych podczas Budmy na głównym placu targów staną domy z drewna wybudowane w różnych technologiach. Prezentację rozwiązań z zakresu budownictwa drewnianego przygotowuje także Stowarzyszenie Domów Drewnianych. Pod jego patronatem powstanie na targach dom modelowy w technice szkieletowej. Podczas Budmy na głównym placu targów staną domy z drewna wybudowane w różnych technologiach.

11 dma.pl Budma pod dachem Blisko tysiąc dekarzy z całej Polski zjedzie w styczniu do Poznania, by zapoznać się z nowościami w technologiach dekarskich prezentowanymi w ramach ekspozycji targów Budma i podczas specjalistycznych konferencji. Dla branży dachowej głównym wydarzeniem targów będzie jak co roku Kongres Dekarzy Polskich. Parlament dekarzy Kongres organizowany przez Polskie Stowarzyszenie Dekarzy towarzyszy Budmie od 2002 roku. Tym razem odbędzie się on trzeciego dnia targów, 21 stycznia. Co roku motywem przewodnim kongresu są najbardziej aktualne zagadnienia zajmujące środowisko dekarskie. Wiodącym tematem tegorocznego spotkania będzie Szkolnictwo zawodowe w Polsce i rola Polskiego Stowarzyszenia Dekarzy. Na Kongresie wręczone zostaną certyfikaty kwalifikacji blacharsko-dekarskich PSD. Firmy uhonorowane certyfikatami są rekomendowane przez Polskie Stowarzyszenie Dekarzy jako świadczące usługi najwyższej jakości. Pokazy dekarskie Ekspozycja targów Budma obfitować będzie w najnowsze rozwiązania z zakresu projektowania i budowy dachów. Ciekawostką będzie prezentacja wzorcowego dachu pasywnego planowana w ramach projektu Budownictwo pasywne. Podczas Pokazów Sztuki Dekarskiej fachowcy przedstawią szeroką gamę materiałów pokryciowych, izolacyjnych i konstrukcyjnych. Zwiedzający będą mogli zapoznać się z zasadami prawidłowej izolacji dachów, mon- tażu pokryć i mocowania systemów odwadniających, a także okien. Najnowsze rozwiązania stosowane w budowie dachów prezentowane będą także w ramach codziennych pokazów Nowoczesny Warsztat Cieśli. Swoją ofertę przedstawią m.in. producenci więźby dachowej, pokryć dachowych i wind dekarskich. Młodzi mistrzowie parkietu Stowarzyszenie Parkieciarzy Polskich organizuje na targach Budma Mistrzostwa Polski Młodych Parkieciarzy. Podczas dwudniowych zmagań zawodnicy muszą ułożyć wzór konkursowy na płycie o powierzchni 1 mkw. Impreza odbędzie się w dniach stycznia na antresoli pawilonu 3A. Zwycięzca zawodów, oprócz tytułu Mistrza Polski zdobędzie prawo do reprezentowania Polski na Europejskich Mistrzostw Młodych Parkieciarzy, które organizowane są w maju 2010 roku w Poznaniu. Glazurnicze Mistrzostwa Polski Polskie Zrzeszenie Płytkarzy po raz trzeci organizuje Glazurnicze Mistrzostwa Polski. Dzięki uprzejmości MTP odbywają się one tradycyjnie na targach Budma. Trzydziestu sześciu zawodników, wyłonionych w trakcie dziewięciu regionalnych eliminacji, będzie walczyć o zwycięski laur. 20 stycznia 2010 roku, przez cały targowy dzień będą trwały zmagania. Formuła tegorocznej edycji mistrzostw pozostała bez zmian, zawodnicy otrzymali jednakowe zadanie konkursowe miesiąc wcześniej i przygotowują prace z własnych materiałów. Należy się spodziewać, że prace konkursowe będą równie interesujące, jak w latach ubiegłych, a sama impreza emocjonująca. Nowością będzie plebiscyt publiczności. Zwiedzający Targi będą mieli możliwość wybrać i nagrodzić najpiękniejszą pracę. Zarówno eliminacje, jak i zawody finałowe odbywają się dzięki partnerowi, który na co dzień wspiera działania PZP, producent chemii budowlanej dla glazurników, nasz Główny Sponsor ATLAS Sp. z o.o. Atrakcją targów będzie potężny, ważący 10 ton most z giętego na zimno szkła. Przemysł szklarski w Polsce branża z potencjałem Polski przemysł szklarski obejmuje przeszło 100 przedsiębiorstw. Zajmują się one produkcją m.in.: szkła płaskiego i ich wyrobów, szkła oświetleniowego, luksferów. Produktem polskiego rynku szklarskiego są również znakomite materiały izolacyjne (wełna szklana i mineralna), których zastosowanie w budownictwie przyczynia się do znaczących oszczędność energii, zmniejszenia emisji zanieczyszczeń, w tym emisji gazów cieplarnianych. Dodatkowo polskie huty szkła artystycznego i gospodarczego o szerokim asortymencie wyrobów - mają znakomitą markę w świecie. Czynnikiem stymulującym rozwój produkcji szkła jest dalszy rozkwit budownictwa komercyjnego i mieszkaniowego, a także przedsięwzięcia termomodernizacyjne. Polska posiadając dobrej jakości surowce, odpowiednie zasoby ludzkie, centralne położenie oraz nienasycony jeszcze rynek daje ogromny potencjał do rozwoju przemysłu szklarskiego. Świat szkła na targach w Poznaniu Z myślą o branży szklarskiej Międzynarodowe Targi Poznańskie przygotowały projekt pod nazwą Targi Branży Szklarskiej GLASS. Jest to kontynuacja projektu GLASS&STONE z 2008 roku. Liczne rozmowy i spotkania z wystawcami oraz sygnały ze strony branży skłoniły organizatorów do wydzielenia tego projektu jako osobnego wydarzenia i zorganizowania go razem z największymi w Polsce i Europie Środkowo- Wschodniej targami dla sektora budowlanego BUDMA. Projekt realizowany jest w bliskiej współpracy ze Związkiem Pracodawców POL- SKIE SZKŁO zrzeszającym firmy zajmujące się produkcją i przetwórstwem szkła. Szklany most Wystawcy Targów GLASS zaprezentują produkty z takich grup branżowych jak: maszyny, urządzenia i narzędzia, technologie a dopełnieniem oferty będą usługi dla branży szklarskiej. Targi Branży Szklarskiej to nie tylko ekspozycja ale również program wykładów, seminariów dla architektów, przedstawicieli branży szklarskiej, projektantów i przedstawicieli środowiska naukowego oraz ekspozycje specjalne. Jedną z największych atrakcji tej edycji targów będzie niewątpliwie nowinka technologiczna potężny, ważący 10 ton most z giętego na zimno szkła, wykonany przez firmę SEELE z Niemiec. BUDMA NEWS 11

12 WYDARZENIA DZIEŃ ARCHITEKTURY Budma dla architektów Podczas styczniowych targów Budma architekci i urbaniści będą mieli niepowtarzalną okazję do spotkania specjalistów światowego formatu oraz wzięcia udziału w ciekawych wydarzeniach tematycznych. Życie między budynkami to hasło Dnia Architektury, wydarzenia, które odbędzie się 20 stycznia 2010 roku. Jest to również tytuł znanej publikacji prof. Jana Gehla, duńskiego stratega urbanistycznego, architekta i profesora architektury. Jego książka Life Beetween Buildings została wydana po raz pierwszy w Danii w 1971 roku i zyskała rozgłos na całym świecie. W swoich pracach autor przedstawia m. in. przekształcenie w ciągu 40 lat Kopenhagi z miasta zdominowanego przez samochody w miasto nastawione na pieszych. Gehl brał udział i doradzał w wielu miejskich projektach na całym świecie, m. in. w Londynie, Nowym Jorku i kilku miastach australijskich. Jan Gehl wykładał na uniwersytetach na całym świecie, jest laureatem prestiżowych nagród oraz odznaczeń. Organizator targów Budma i Firma Wydawniczo-Reklamowa RAM, wydawca miesięcznika Architektura i Biznes zapraszają na wykład prof. Gehla oraz na promocję jego książki. Architektura innowacyjna Życie między budynkami to również hasło IV edycji konkursu o nagrodę im. Macieja Nowickiego, którego organizatorem jest miesięcznik Architektura i biznes, a patronat nad nim objęło Stowarzyszenie Architektów Polskich. Celem konkursu jest zwiększenie zainteresowania polskich architektów problemem innowacyjności w architekturze. W konkursie zostaną nagrodzone najciekawsze realizacje architektoniczne z wykorzystaniem innowacyjnych rozwiązań. Wydarzeniu temu będzie towarzyszyć Laboratorium architektury, które zostało pomyślane jako forma dyskusji skierowanej do studentów architektury, urbanistyki i innych kierunków artystycznych. Prezentacje, warsztaty, wystawy W ramach Dnia Architektury odbędzie się ponadto szereg prezentacji i wykładów, między innymi prezentacja Młodej Architektury Śląskiej, prezentacja projektu Hafen-City Hamburg oraz wykład Adriana Joyce a, doradcy w Radzie Architektów Europy ACE z siedzibą w Brukseli. Organizatorami Dnia Architektury są SARP Zarząd Główny i oddziały w Poznaniu i Katowicach oraz Izba Architektów RP i Międzynarodowe Targi Poznańskie a partnerami: Firma Wydawniczo-Reklamowa RAM, wydawca miesięcznika Architektura i Biznes, a także Fundacja Twórców Architektury. Patronat honorowy nad Dniem Architektury objęło Warszawskie Biuro ONZ HABITAT, a patronat medialny Komunikat SARP. Architektura a środowisko W ostatnich latach coraz powszechniej uświadamiana jest współzależność ekonomii, standardu i jakości środowiska życia człowieka na skalę globalną i lokalną. Rozciągnięte w różnych perspektywach czasowych decyzje związane z tworzeniem, rozbudową i eksploatacją ludzkich siedzib wpływają na ekosystem naszej planety. W krajowym bilansie, budynki (wraz gospodarstwami domowymi) zużywają około 40% energii a jednocześnie są w podobnych proporcjach źródłem emisji szkodliwych gazów do atmosfery. Podnoszenie standar- Dariusz Śmiechowski sekretarz generalny du cywilizacyjnego SARP w kadencji wymaga szczególnie uświadomio nego podejścia do wykorzystywania bogactw środowiska. Szeroko dostępne informacje związane ze współczesnymi problemami ekologicznymi i ekonomicznymi mogą w każdym momencie służyć podejmowaniu własnych, racjonalnych działań dla poprawy sytuacji. Dopiero od niedawna w Polsce daje się zauważyć wpływ idei zrównoważonego budownictwa na wymagania dotyczące tworzenia i eksploatacji budynków. Zwiększają się wymagania dotyczące ochrony cieplnej, ale też coraz częściej mówi się o konieczności wprowadzania myślenia całościowego (holistycznego). Coraz powszechniej, chociaż bez oczekiwanego intensywnego wsparcia ze strony władz, dostępne są rozwiązania techniczne pozwalające na oszczędzanie wody i energii ale także pozyskiwanie energii z otoczenia bez uszczerbku dla globalnych zasobów. Nagradzane i stymulowane powinny być najlepsze rozwiązania techniczne i działania innowacyjne, chociaż dziś do innowacji można zaliczyć także mądrą kontynuację tradycji (często oznacza to zauważenie, wykorzystanie zjawisk i procesów występujących w naturze). Przeprowadzane zmiany nie muszą wcale powodować nadzwyczajnych kosztów. Przemyślane, korzystne ekologicznie i ekonomicznie rozwiązania w dziedzinie oszczędzania zasobów znajdują się zarówno w generującym większe koszty obszarze hightech ale i low-tech. Oszczędzanie powinno być zasadą, wszystko jedno, czy odnoszącą się do obiektów dopiero projektowanych i wznoszonych, istniejących (przebudowywanych, remontowanych), ale także do codziennego użytkowania budynków i mieszkań. W każdej z tych specyficznych sytuacji możliwa jest poprawa, chociaż największy potencjał mądrych rozwiązań występuje przy projektowaniu budynków od nowa. Szczególnie jednak należy pokreślić wagę technicznej modernizacji obiektów istniejących, które już stanowią kapitał budowlany i w których zmiany powinny być przeprowadzane w sposób umiejętny (przede wszystkim tak, aby nie wpłynęły negatywnie na mikroklimat wnętrz, ale i na istniejące wartości architektoniczne). ARCHISPACE Archispace to od kilku lat nieodłączny element targów BUDMA. To miejsce, stoisko, idea, a także platforma informatyczna skierowana do dwóch najważniejszych grup związanych z budownictwem: producentów materiałów budowlanych i projektantów-architektów. Archispace to efekt współpracy firmy PROCAD i Międzynarodowych Targów Poznańskich, to przestrzeń, w której architekt-konstruktor będzie mógł zapoznać się z najnowszymi trendami w projektowaniu CAD oraz dowiedzieć się jak efektywnie projektować korzystając z bibliotek (także parametrycznych) gotowych rysunków i modeli produktów producentów. Podczas najbliższej Budmy na największym stoisku w historii tego przedsięwzięcia powstanie siedem konsultacyjnych boksów producenckich. Zdecydowana większość pokazów na żywo będzie przedstawiała wykorzystanie konkretnego produktu potencjalnie możliwego do zastosowania w projekcie i inwestycji. Ponadto, wzorem lat ubiegłych, na stoisku Archispace aktywnie działający projektanci będą mogli otrzymać płytę CD przygotowaną specjalnie na tę okazję i dystrybuowaną wyłącznie w czasie targów. Znajdą się na niej m. in.: oferta producentów: biblioteki rysunków CAD, materiały informacyjne i prezentacyjne, program Asystent Projektanta - umożliwiający wygodne zarządzanie bibliotekami rysunków CAD, biblioteka rysunków typowych 3D oraz materiały szkoleniowe Pierwszy projekt dla wybranych systemów CAD. 12 NEWS BUDMA

13 dma.pl PRZESTRZENIE PUBLICZNE SĄ BARDZIEJ UŻYTKOWANE, GDY MAJĄ WYMAGANĄ JAKOŚĆ Życie między budynkami Nie jest przypadkiem, że krytyka funkcjonalizmu, krytyka nowych terenów miejskich i rozciągających się wszędzie przedmieść, została początkowo skierowana szczególnie ku zaniedbanym, zniszczonym i nie istniejącym przestrzeniom publicznym. Jan Gehl Aktywne uczestnictwo czy pasywna konsumpcja? Telefon, telewizja, wideo, komputery domowe i tym podobne wprowadziły nowe sposoby interakcji. Bezpośrednie spotkania w przestrzeniach miejskich można zastąpić teraz pośrednią komunikacją elektroniczną. Aktywna obecność, partycypacja i doświadczenie zastępowane zostają pasywnym oglądaniem obrazków, spoglądaniem na to, co w innych miejscach przytrafiło się innym. Samochód umożliwił zastąpienie aktywnej partycypacji w spontanicznych działaniach lokalnych przez podróż z wizytą do wybranych znajomych czy do wybranych atrakcji. Istnieją liczne możliwości kompensacji tego, co zostało utracone. Z tego właśnie powodu skłania do myślenia fakt, że wciąż istnieje jednak rozpowszechniona krytyka zaniedbanych przestrzeni publicznych. Czegoś nam brakuje. Protesty To, że czegoś brak dobitnie ilustrują powszechne protesty przeciwko fizycznemu planowaniu w takiej formie, w jakiej jest ono praktykowane. Dowodzą tego debaty na temat miasta i dzielnic mieszkaniowych, jak i organizowanie się mieszkańców w sprawie żądań dotyczących poprawy środowiska zbudowanego. Typowe postulaty to m.in. lepsze warunki dla ruchu pieszego i rowerowego, lepsze warunki dla dzieci oraz osób starszych i, generalnie, lepszy standard rekreacji oraz funkcji komunalnych. Fakt, że czegoś brak wyraziła też nowa generacja architektów i planistów w zderzeniu z modernizmem i rozpełzającymi się przedmieściami. Samo ożywienie idei miasta jako głównego celu architektury, włączając w to uważne planowanie przestrzeni publicznych ulic, placów, parków, interpretuje i ukierunkowuje zarazem falę protestów. Trendy Ten brak został też podkreślony w ostatnich latach przez szereg trendów rozwojowych w zachodnich społeczeństwach przemysłowych. Zmieniają się wzory rodziny. Zmniejszeniu uległa wielkość przeciętnej rodziny. W Skandynawii spadła do 2,2 osoby. Jednocześnie rośnie zapotrzebowanie na łatwo dostępne formy aktywności społecznej poza domem. Zmienia się tak- że skład populacji. Generalnie rzecz biorąc, jest mniej dzieci i więcej dorosłych. W wielu krajach przemysłowych powszechna staje się sytuacja, w której 20 procent populacji składa się z osób starszych o dobrym zdrowiu, które mają przed sobą 10, 20 czy 30 lat korzystania z emerytury. W Skandynawii ta właśnie grupa, posiadająca mnóstwo wolnego czasu, jest najczęstszym użytkownikiem przestrzeni miejskich. Jeśli te przestrzenie są warte tego, by z nich korzystać, są użytkowane. I wreszcie, zmienia się także raptownie sytuacja w miejscu pracy. Wiele zawodów zostało pozbawionych komponentu społecznego czy twórczego poprzez technologię i procedury zwiększające efektywność. Postęp technologiczny znaczy zaś zwykle redukcję tak nakładu, jak i czasu pracy. Więcej ludzi ma więcej czasu, a jednocześnie pewna ilość potrzeb społecznych i twórczych musi zostać zaspokojona przez kanały inne niż tradycyjne miejsce pracy. Tereny mieszkalne, miasto i przestrzenie publiczne od okolicznego centrum komunalnego do głównego placu tworzą możliwe ramy przestrzenne dla zaspokojenia szeregu tych nowych potrzeb. Nowe wzory życia ulicznego Kondycja społeczności miejskich po przemianach wyraża się najbardziej przejrzyście w zmianach wzorów życia ulicznego. W wielu miejscach świata centra zdominowane przez samochody zostały przekształcone w systemy ulic pieszych. Wzrosło zauważalnie życie w przestrzeniach publicznych, zdecydowanie ponad i poza szeroko rozumianą aktywnością komercyjną. Rozwinęło się szeroko rozumiane społeczne i rekreacyjne życie miejskie. Na przykład w Kopenhadze transformacja ta zaczęła się w roku Od tego czasu utworzono wiele ulic pieszych. Rok po roku życie miejskie rosło w sensie zakresu, twórczego charakteru i pomysłowości. Pojawiły się różne festiwale folkowe i ogromny, bardzo popularny karnawał. Nikt nie wierzył, że takie wydarzenia będą możliwe w Skandynawii. Teraz istnieją, bo są potrzebne. Co ważniejsze, wzrosły codzienne formy aktywności tak co do zakresu, jak i liczby. Studium z roku 1995, dokumentujące życie miejskie w centrum Kopenhagi, ukazuje, że aktywność społeczna i rekreacyjna zwiększyła się czterokrotnie w czasie ostatnich dwóch dekad. Miasto nie urosło w tym okresie, ale życie uliczne definitywnie tak. W porównywalny sposób, przestrzenie publiczne w nowych obszarach mieszkalnych są bardziej użytkowane wtedy, gdy mają wymaganą jakość. Przestrzenie publiczne są potrzebne. Oczywista jest potrzeba przestrzeni wszelkich typów i wielkości od małej uliczki mieszkalnej do placu wielkomiejskiego. Życie między budynkami niezależna jakość i, być może, początek Podstawę do poniższego badania fizycznych ram życia między budynkami stanowią krytyka, reakcje i wizje tyczące poprawy warunków mieszkania i [jakości] miast. Jako punkt wyjścia nie zostanie sformułowany tu złożony, ambitny program. Wręcz przeciwnie, podstawową koncepcją jest to, że codzienne życie, zwykłe sytuacje i przestrzenie, w których żyje się na co dzień muszą stanowić centrum uwagi i starań. Koncepcję tę wyrażają trzy skromne, a jednak dość szerokie wymagania co do przestrzeni publicznych: pożądane warunki dla koniecznych typów aktywności pozadomowej; pożądane warunki dla działań opcjonalnych i rekreacyjnych; pożądane warunki dla działań społecznych. Możliwość poruszania się wokół siebie w sposób swobodny i pewny, możliwość przebywania w miastach i na terenach mieszkalnych, czerpania przyjemności z przestrzeni, budowli i życia miejskiego, a także możliwość spotykania innych ludzi nieformalnie, czy też w sposób bardziej zorganizowany to fundamentalne zasady dobrych miast oraz dobrych przedsięwzięć budowlanych tak dzisiaj, jak i w przeszłości. Ważności tych wymagań nie sposób przecenić. To skromne żądania zmierzające do lepszych i bardziej użytecznych ram dla codziennych działań. Z drugiej strony, dobre fizyczne ramy dla życia między budynkami i dla komunalnej aktywności są w każdych warunkach wartością niezależną i być może początkiem. Artykuł jest fragmentem książki duńskiego stratega urbanistycznego, architekta i profesora architektury Jana Gehla Życie między budynkami Użytkowanie przestrzeni publicznej wydanej ostatnio przez wydawnictwo RAM. Wykład profesora Gehla będzie częścią Dnia Architektury podczas targów Budma (20 stycznia 2010 r.). BUDMA NEWS 13

14 NEWS CBS Budownictwo Sportowe, Rekreacyjne, Wellness i Spa Budowniczowie polskiego sportu Równolegle do Międzynarodowych Targów Budownictwa BUDMA tradycyjnie odbędzie się CBS Budownictwo Sportowe, Rekreacyjne, Wellness i Spa współorganizowane przez Polski Klub Infrastruktury Sportowej. To już piąta edycja tego wydarzenia. Na targach CBS Budownictwo Sportowe, Rekreacyjne, Wellness i Spa ekspozycja blisko 100 firm zajmie powierzchnię 2800 m2. Tematyka CBS to największe w Polsce targi poświęcone branży budownictwa sportowego. Od początku wystawa cieszy się dużym zainteresowaniem firm oferujących najnowsze rozwiązania w tym zakresie. W styczniu 2010 ekspozycja blisko 100 firm zajmie powierzchnię 2800 mkw. netto. Tematyka projektu obejmuje hale i stadiony, baseny, wellness i spa, rekreację, sprzęt sportowy, wyposażenie obiektów sportowych, oświetlenie i nagłośnienie obiektów sportowych, bezpieczeństwo obiektów sportowych, systemy kontroli dostępu, specjalistyczne materiały i technologie budowlane, projektowanie, finansowanie, budowa i eksploatacja obiektów sportowych. Na stoiskach CBS swoje produkty i najnowsze osiągnięcia materiałowe, technologiczne i konstrukcyjne zaprezentują producenci i dystrybutorzy z sektora budownictwa sportowego i rekreacyjnego oraz producenci materiałów, technologii i wyposażenia mających zastosowanie w obiektach sportowych, rekre- 14 NEWS BUDMA acyjnych i turystycznych, wellness i spa. W gronie zwiedzających znajdą się nie tylko przedstawiciele firm handlowych i wykonawczych, ale także inwestorzy z licznymi przedstawicielami samorządów lokalnych. Wymiana doświadczeń, porady ekspertów Ekspozycję CBS dopełnią spotkania prowadzone przez ekspertów i praktyków z branży infrastruktury sportowej i rekreacyjnej. Udział w tych wydarzeniach gwarantuje zdobycie wiedzy, która jest niezbędna przy planowaniu inwestycji zapewnia Tomasz Stachowiak, dyrektor CBS. W punkcie konsultacyjno-informacyjnym na stoisku Polskiego Klubu Infrastruktury Sportowej, wystawcy i zwiedzający będą mogli uzyskać bezpłatne porady. Przez wszystkie dni targów profesjonaliści z branży budownictwa sportowego przekażą cenne wskazówki jak planować, organizować i brać udział w przetargach. Podzielą się doświadczeniem w zakresie finansowania, projektowania, budowy i wyposażenia obiektów sportowych i rekreacyjnych oraz podpowiedzą jak najlepiej nimi zarządzać. Wzorcowe realizacje W ramach ekspozycji zorganizowana zostanie wystawa związana z konkursem Budowniczy Polskiego Sportu. Jest to jedyny tego typu konkurs w Polsce, w którym w sposób kompleksowy analizuje się osiągnięcia oraz przyznaje wyróżnienia osobom, samorządom, instytucjom i firmom zaangażowanym w realizację obiektów sportowych i rekreacyjnych. Podczas targów CBS przedstawieni zostaną laureaci wyróżnień Firma na Medal i statuetek Budowniczy Polskiego Sportu. Na plakatach przedstawione będą nagrodzone obiekty: stadiony, boiska, hale sportowe, centra sportoworekreacyjne, pływalnie, baseny, ośrodki sportu i rekreacji, lodowiska, tory kajakarskie i inne obiekty oraz materiały, technologie i wyposażenie do tych obiektów.

15 bs.mtp.pl Finansowanie inwestycji sportowych okiem eksperta W ostatnich latach sektor sportu i rekreacji rozwija się w Polsce bardzo dynamicznie. Z oczywistych względów największą barierę budowy i modernizacji obiektów sportowych stanowi brak wystarczających środków finansowych. Praktyka Kancelarii Doradztwa Gospodarczego Cieślak & Kordasiewicz od kilku lat koncentruje się właśnie na pozyskiwaniu finansowania tego typu inwestycji. Jako członek Polskiego Klubu Infrastruktury Sportowej mamy możliwość dokonywania bieżącej analizy i oceny rynku inwestycji sportowych, a także prowadzenia w tym zakresie stałej współpracy z samorządami na terenie całego kraju. Obecnie, przygotowywane i rekomendowane przez nas montaże finansowe projektów sportowo-rekreacyjnych, obejmują: środki z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej, które umożliwiają dofinansowanie nawet do 85% kosztów inwestycji, finansowanie z odroczonym terminem płatności, nieobciążające długu publicznego i wykorzystywane zwłaszcza w mniejszych projektach, partnerstwo publiczno-prywatne, gdzie dzięki zaangażowaniu kapitału prywatnego, sektor sportu ma szansę rozwijać się jeszcze dynamiczniej. Ponadto, na uwagę zasługują inicjatywy rządowe, takie jak Moje Boisko Orlik 2012, czy środki pochodzące z Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej, a także fundusze dostępne w ramach programów Ministerstwa Sportu i Turystyki. Z doświadczeń Kancelarii wynika, że największym powodzeniem cieszy się obecnie budowa krytych pływalni, boisk i stadionów oraz infrastruktury rekreacyjno-turystycznej. Decyzję o sposobie realizacji i finansowania konkretnego projektu powinno podejmować się dopiero po przeprowadzeniu rzetelnej analizy dostępnych źródeł i metod finansowania inwestycji. Rafał Cieślak Autor jest wspólnikiem zarządzającym w Kancelarii Doradztwa Gospodarczego Cieślak & Kordasiewicz, członkiem zarządu Krajowego Instytutu Rozwoju Partnerstwa Publiczno-Prywatnego, ekspertem Polskiego Klubu Infrastruktury Sportowej. Specjalizuje się w projektach związanych z finansowaniem inwestycji, komercjalizacją i prywatyzacją oraz partnerstwem publiczno-prywatnym. W Kancelarii odpowiedzialny jest za obsługę podmiotów sektora publicznego. Z doświadczeń inwestora Gmina i miasto Żnin wyróżnia się dynamicznie rozwijającą się infrastrukturą sportową i turystyczną. Zostały podjęte działania związane z modernizacją istniejących w mieście Aleksandra Nowakowska zastępca burmistrza Żnina obiektów, wybudowano Miejski Ośrodek Sportu wraz z siłownią fitness, remontowany jest stadion miejski oraz powstał skate park. Na terenie Zespołu Publicznych Szkół nr 1 rozpoczęto budowę nowoczesnej sali gimnastycznej. Gmina ambitnie przystąpiła do budowy trzech kompleksów boisk sportowych w ramach projektu Moje Boisko Orlik 2012, z których pierwsze zostało oddane do użytku w roku Drugi właśnie został wybudowany przy Miejskim Ośrodku Sportu, a trzeci powstanie przy wspomnianym wcześniej Zespole Publicznych Szkół nr 1. W planach samorządu jest wybudowanie basenu, nowej hali sportowej oraz bazy żeglarskiej, zlokalizowanej przy Jeziorze Dużym Żnińskim. Działania te pozwolą na podwyższenie standardu bazy sportowej oraz na pełniejsze jej wykorzystanie, nie tylko przez uczniów gminnych szkół, ale również przez innych mieszkańców miasta. W trosce o ich zdrowie, rozwój oraz bezpieczeństwo gmina dba o budowę nowej i modernizację już istniejącej bazy sportowej. Szkoła, przy której nastąpiło otwarcie boiska położona jest wśród osiedla bloków wielorodzinnych. Zapewni to jego pełne wykorzystanie. Pamiętamy też o środowisku wiejskim, budujemy boiska i miejsca rekreacji dla mieszkańców wsi. Gmina Żnin, jako inwestor licznych, jak na tak niewielką gminę miejsko-wiejską, przedsięwzięć sportowych, ma już wypracowane doświadczenia w realizacji tego typu inwestycji. Czasem napotykamy na różnego rodzaju przeszkody, ale wykonanie kolejnych działań pozwala na wyciąganie wniosków przy realizacji kolejnych inwestycji. Biorąc pod uwagę kryzys, który dotyka każdą gałąź gospodarki w naszym kraju, w tym również rozwój infrastruktury sportoworekreacyjnej, cieszy mnie fakt, iż w Gminie Żnin powstały już dwa obiekty, trzeci zostanie oddany do użytku w roku Patrząc więc na liczbę wybudowanych orlików w województwie kujawsko-pomorskim widzimy, że samorządy poradziły sobie z trudnościami wynikającymi z dekoniunktury gospodarczej. BUDMA NEWS 15

16 AKTUALNOŚCI Branża rozwija się dynamicznie Rozmowa z Markiem Zdziebłowskim, prezesem zarządu Polskiego Klubu Infrastruktury Sportowej Jak przedstawia się bieżąca działalność Polskiego Klubu Infrastruktury Sportowej? W chwili obecnej Klub tworzy blisko 350 osób reprezentujących ponad 200 podmiotów z czego połowę stanowią inwestorzy, a pozostałą część firmy. PKIS współpracuje m.in. ze Stowarzyszeniem Architektów Polskich, Polskim Komitetem Olimpijskim, Związkiem Miast Polskich, Polskim Związkiem Piłki Nożnej czy Polskim Związkiem Pływackim czy Stowarzyszeniem Parafiada. Prowadzimy kilka ogólnopolskich projektów. Jednym z nich jest 3. Międzynarodowy Kongres Infrastruktury Sportowej, którego trzecia edycja odbyła się pod koniec października w Ośrodku Przygotowań Olimpijskich w Spale. Kolejnym ważnym naszym przedsięwzięciem jest Centrum Budownictwa Sportowego impreza organizowana przez Klub wspólnie z Międzynarodowymi Targami Poznańskimi w ramach Międzynarodowych Targów Budownictwa BUDMA. Poza tym realizujemy cykl ogólnopolskich konferencji Sportowa Gmina, których celem jest propagowanie wiedzy o infrastrukturze sportowej i możliwość konsultacji z ekspertami. W przyszłym roku będziemy kontynuowali ten projekt pod nazwą Sportowa Polska, z tym że konferencje odbędą się w dużych miastach i będą skierowane do inwestorów z większych ośrodków. Ale to nie wszystko bieżąca działalność Klubu to także konsultacje ekspertów, kojarzenie biznesowe, odpowiedzi na dziesiątki zapytań, a przede wszystkim promowanie nowoczesnej i bezpiecznej infrastruktury sportowej. Temu też służą dwa projekty nad którymi PKIS objął patronat: Pingwin i Rybka. Ich ideą jest budowa małych lodowisk na niewykorzystywanych zimą boiskach wielofunkcyjnych oraz nowoczesnych i tanich pływalni przyszkolnych. Zależy nam, aby ta infrastruktura sportowa była blisko ludzi i była dostępna przede wszystkim dla dzieci i młodzieży. To po prostu współczesny wymóg cywilizacyjny. Klub powstał między innymi w odpowiedzi na potrzeby samorządów lokalnych, które szukają nowych rozwiązań w dziedzinie infrastruktury sportowej. Obecnie obserwujemy rosnącą liczbę inwestycji sportowych. Jakich obiektów poza stadionami, brakuje nam najbardziej? Choć w ostatnich latach dokonał się w Polsce gigantyczny postęp, to wciąż brakuje obiektów do uprawiania sportu na poziomie podstawowym, szczególnie w mniejszych miejscowościach. Wciąż za mało jest pływalni, gdzie można by organizować powszechną naukę pływania dla dzieci, a sztuczne lodowiska to domena wyłącznie większych miast. W Polsce mimo kilku ciekawych kompleksów, które powstały KATALOG ŹRÓDEŁ FINANSOWANIA INWESTYCJI SPORTOWYCH JEST CORAZ SZERSZY. w ostatnich latach, brakuje też infrastruktury do uprawiania sportów zimowych. O wielu brakach można by też mówić w kontekście sportu wyczynowego - właściwie każdy związek sportowy mógłby zgłosić jakieś potrzeby odnośnie brakującej bazy sportowej. Ale generalnie z infrastrukturą sportową w Polsce jest ostatnio coraz lepiej. To wielki sukces samorządów, które często nie zważając na przeciwności decydują się na tego typu inwestycje. Jest to o tyle łatwiejsze, że w ostatnich latach bardzo wzmocniły się działające na naszym rynku firmy, które dysponują wszystkimi najnowocześniejszymi i sprawdzonymi na świecie technologiami. Jednym z najważniejszych punktów procesu inwestycyjnego jest kwestia finansowania. Z jakimi problemami spotykają się tutaj inwestorzy? Z jakich źródeł finansowania mogą korzystać? Środków na infrastrukturę sportową jest znacznie mniej niż pomysłów na ich wykorzystanie. Szczególnie teraz, w czasach spowolnienia gospodarczego, dostęp do różnych form finansowania jest utrudniony. A przecież inwestorzy mają też inne, poza inwestycjami sportowymi, wydatki. Jeśli chodzi o katalog źródeł finansowania inwestycji sportowych, jest on coraz szerszy. Obok środków własnych są to kredyty komercyjne i kredyty kupieckie tak zwana metoda trzeciej strony finansującej, dotacje celowe z resortu sportu oraz środki z dużych programów unijnych np. na rewitalizację miast, a nawet leasing. Jakie są główne bariery w pełnym rozwoju infrastruktury sportowej? Trudno mówić o barierach, skoro branża rozwija się w ostatnich latach tak dynamicznie, a nowoczesnych obiektów sportowych jest coraz więcej. W końcu nawet w czasach kryzysu ten sektor, na tle innych, radzi sobie całkiem dobrze. Pewnym problemem i nie dotyczy to wyłącznie naszej branży jest to, że często jedynym wyznacznikiem przy wyborze oferty w procedurze zamówień publicznych jest cena. To należałoby zmienić. Podobnie jak regulacje dotyczące wspólnych inwestycji sektora publicznego i prywatnego, które pomimo wielokrotnych nowelizacji Ustawy o PPP wciąż nie stymulują do takich inwestycji. Warto wspomnieć jeszcze o jednej kwestii. Brakuje - szczególnie przy inwestycjach dla sportu wyczynowego odpowiedniego planowania. Często zdarza się, że inwestycje powstają na hurra, na przykład po sukcesach w danej dyscyplinie sportu. Gdy dobra passa się kończy, kończy się też zainteresowanie obiektami, a nawet są problemy z dokończeniem budowy. Uważam, że dalszy tak dynamiczny rozwój infrastruktury sportowej zależy w dużej mierze od tego, jak będą wykorzystywane obiekty sportowe budowane obecnie. Dobrze zarządzane i powszechnie dostępne obiekty sportowe to gwarancja dalszego rozwoju. Dlatego Klub tak dużo uwagi również poświęca propagowaniu wiedzy o nowoczesnym zarządzaniu obiektami sportowo-rekreacyjnymi. W jakim kierunku, zdaniem Polskiego Klubu Infrastruktury Sportowej podąża infrastruktura sportowa? W dobrym i wierzę, że będzie tak dalej. 16 NEWS BUDMA

17 Bumasz 2010 Technologie dla budownictwa w zasięgu ręki Odbywające się w cyklu dwuletnim Międzynarodowe Targi Maszyn Budowlanych i Drogowych, Pojazdów oraz Sprzętu Budowlanego Bumasz organizowane są w tym samym terminie co Międzynarodowe Targi Budownictwa Budma (19-22 stycznia 2010). Zakres tematyczny ekspozycji obejmuje szeroką ofertę maszyn budowlanych, a także najnowsze pojazdy dla budownictwa, dźwigi i urządzenia transportowe. Na stoiskach wystawców będzie można zapoznać się również z ofertą specjalistycznych maszyn i urządzeń do budowy, konserwacji i utrzymania dróg. Zwiedzających przyciągną zapewne innowacje w zakresie maszyn i urządzeń do pozyskiwania i przetwarzania surowców oraz produkcji materiałów budowlanych, jak również nowości w sprzęcie budowlanym. Budownictwo drogowe Dni Inżyniera Budownictwa poświęcone będą problematyce budownictwa drogowego. Patronat nad tym kluczowym wydarzeniem Międzynarodowych Targów Budownictwa Budma 2010 objął Minister Infrastruktury oraz Polska Izba Inżynierów Budownictwa. Pierwszego dnia targów mowa będzie o przyjaznych dla środowiska technologiach i inwestycjach drogowych oraz kosztach inwestycji drogowych realizowanych w ramach budownictwa zrównoważonego z uwzględnieniem wymagań dotyczących ochrony środowiska. Na seminarium poświęconym infrastrukturze kolejowej, które odbędzie się 20 stycznia jednym z podejmowanych zagadnień będzie transport w aglomeracjach miejskich zintegrowany z infrastrukturą kolejową. Ponadto, Izba Projektowania Budowlanego przedstawi swoje 20-letnie doświadczenie w zakresie zrównoważonego budownictwa komunikacyjnego. Dni Inżyniera Budownictwa 19 stycznia, godz , 20 stycznia, godz paw. 3, sala niebieska Uczestników targów Bumasz w szczególności zainteresuje seminarium na temat bezpieczeństwa pracy w budownictwie, które odbędzie się 19 stycznia 2010 r. Podczas tego wydarzenia podjęte zostaną tematy dotyczące zagrożeń i ich wpływu na wypadki w budownictwie, a także zarządzania bezpieczeństwem pracy w firmach budowlanych. Będzie można też usłyszeć wykład eksperta na temat głównych problemów i możliwości zmian w zakresie budowy i eksploatacji rusztowań na małych budowach. Seminarium organizuje Państwowa Inspekcja Pracy wraz z Polską Izbą Gospodarczą Rusztowań, Instytutem Mechanizacji Budownictwa i Górnictwa Skalnego oraz Międzynarodowymi Targami Poznańskimi. Budownictwo infrastrukturalne i drogowe odgrywa coraz istotniejszą rolę w tematyce Międzynarodowych Targów Budownictwa Budma. Wynika to z rozszerzenia profilu tematycznego tych targów, który oprócz budownictwa mieszkaniowego oraz infrastruktury społecznej i użyteczności publicznej obejmuje również budownictwo przemysłowe i drogowe. W ramach ekspozycji nie zabraknie zatem najnowszych rozwiązań dla firm projektujących i budujących drogi, mosty i inne obiekty infrastruktury drogowej. Budownictwo, jako jedna z największych, ale zarazem i najbardziej niebezpiecznych pod względem zagrożenia wypadkami dziedzin naszej gospodarki, stanowi przedmiot szczególnej troski Państwowej Inspekcji Tadeusz J. Zajac Pracy i objęte jest jej główny inspektor pracy stałym nadzorem. Inspektorzy pracy wnikliwie analizują okoliczności i przyczyny wypadków przy pracy w budownictwie, a także katastrof budowlanych. Wnioski z tego płynące uwzględniane są przy ustalaniu naszych priorytetów i kierunków działania. Państwowa Inspekcja Pracy realizuje aktualnie pierwszy etap 3-letniej kampanii w budownictwie, której głównym celem jest powstrzymanie wzrostu liczby wypadków przy pracy. W ramach kampanii, do końca sierpnia 2009 roku, inspektorzy pracy przeprowadzili prawie 4 tysiące kontroli na ponad 2 tysiącach placów budów, dróg i mostów. Analiza wyników kontroli wskazuje, że najwięcej nieprawidłowości towarzyszy pracom na wysokości. Problemem pozostaje kwestia wyposażenia pracowników w środki ochrony indywidualnej zabezpieczające przed upadkiem z wysokości. Wielu pracodawców zatrudnia pracowników bez odpowiedniego przeszkolenia, wymaganych kwalifikacji, nie zapewnia zatrudnionym pomieszczeń higieniczno-sanitarnych. Budownictwo ma również priorytet w planie działań prewencyjno-kontrolnych Państwowej Inspekcji Pracy na lata W nadchodzącym roku, w ramach realizacji I etapu tego programu będziemy prowadzić kontrole prac budowlanych, w tym rozbiórkowych, kontrole dot. budowy i remontów dróg, kontrole inwestycji związanych z EURO 2012 oraz kampanię informacyjno prewencyjną. Kontroli podlegać będą w szczególności małe przedsiębiorstwa, w których występują największe problemy dotyczące bezpieczeństwa pracy. Powtarzane będą również kontrole u pracodawców lekceważących obowiązki bhp, a w odniesieniu do bardzo dużych inwestycji, na których mogą wystąpić istotne zagrożenia życia lub zdrowia pracowników, prowadzony będzie przez okręgowe inspektoraty pracy bieżący monitoring. Podstawowym celem wszystkich zaplanowanych działań prewencyjno kontrolnych w budownictwie jest dążenie do obniżenia, zgodnie z unijną strategią w dziedzinie bhp, liczby wypadków o 25% oraz promocja standardów bezpiecznej pracy. Bezpieczeństwo Pracy w Budownictwie 19 stycznia, godz paw. 7, sala H BUDMA NEWS 17

18 NOWOŚĆI Targowe nowości Targi to doskonała okazja do zapoznania się z najnowszymi produktami i technologiami, które wprowadzane są na polski rynek. To właśnie na nowościach koncentruje się zawsze uwaga obecnych na targach handlowców, klientów detalicznych i przedstawicieli mediów. Oto szczegółowa lista nowych produktów zgłoszonych przez firmy uczestniczące w najbliższej edycji targów BUDMA, BUMASZ i CBS. Materiały wiążące str. 24 Beton str. 24 Elementy ścienne str. 24 Elewacje str. 24 Systemy dociepleń i termorenowacji str. 25 Technika zacieniania i wentylacji str. 25 Stropy str. 25 Posadzki str. 26 Okna str. 26 Ogrody zimowe i patio str. 27 Osłony str. 27 Drzwi str. 27 Bramy i ogrodzenia str. 27 Windy, schody ruchome, balustrady str. 27 Pokrycia dachowe str. 27 System odwodnień str. 28 Systemy kominowe str. 28 Osprzęt dekarski str. 28 Konstrukcje stalowe str. 28 Drewno w budownictwie str. 28 Kamień w budownictwie str. 29 Informatyka w budownictwie str. 29 Narzędzia budowlane str. 30 Wyroby chemii budowlanej str. 30 Pomocniczy sprzęt budowlany str. 30 Projektowanie dróg i drogowych obiektów inżynierskich str. 30 Infrastruktura drogowa str. 30 Inne str. 30 BUMASZ str. 31 CBS str. 31 Materiały wiążące Materiały wiążące AUTOMATYCZNY SYSTEM TRANSPORTU System transportu pneumatycznego przeznaczony dla zbiorników ciśnieniowych z wbudowanym blokiem przenośnikowym i automatycznym układem regulacji ciśnienia. MORTEC SYSTEM SRI Paw. 3, St. 88 PLASTERIADY 230V POWER Agregat tynkarski, 230V, jednofazowy. MORTEC SYSTEM SRI Paw. 3, St. 88 Materiały wiążące Beton SIEDZISKO DWUPOZIOMOWE LUNA Stabilne, dwupoziomowe siedzisko betonowo-drewniane do zastosowania na terenie zewnętrznym jako bryła wolnostojąca. Cechą nadrzędną wyrobu jest jego modułowość. Zestawienie siedziska Luna z pozostałymi produktami serii Largo umożliwia kreowanie ciekawych architektonicznie form w przestrzeni. STYL BET Przedsiębiorstwo wielobranżowe Jurkiewicz i Paradowski sp. jawna Paw. 9, St. 14a Materiały wiążące Elementy ścienne ABSOLUTECAP farba w soczystych kolorach Farba ścienna wodorozcieńczalna o bardzo dobrych właściwościach kryjących, odporna na zmywanie; właściwości: doskonałe krycie trudnych kolorów dobra przepuszczalność pary wodnej podwyższony punkt bieli E C O R S O N - SYSTEMY FARB I TYNKÓW DEKORACYJNYCH Paw. 3, St. 59 AVIGNON dostępne kolory: sahara, grafit; zastosowanie: wewnątrz i na zewnątrz; układanie: bezfugowo; system mocowania: grunt, klej (klej do kamienia i glazury; klej dyspersyjny Elastomer), impregnat Stonesil; narożniki: brak STONE MASTER S.A. Paw. 3, St. 95 K81 farba akrylowa Farba wodna matowa z zawartością żywic akrylowych, doskonale nadająca się do wnętrz i powierzchni zewnętrznych. Tworzy twardą elastyczna powłokę o wysokiej odporności na przenikanie brudu, pozwalającą na łatwe czyszczenie detergentami. E C O R S O N - SYSTEMY FARB I TYNKÓW DEKORACYJNYCH Paw. 3, St. 59 NIAGARA kamień elewacyjny zastosowanie: do wewnątrz i na zewnątrz; układanie: bezfugowo; system mocowania: grunt, klej (klej do kamienia i glazury Stone Master; klej dyspersyjny Elastomer), impregnat Stonesil; narożniki: brak STONE MASTER S.A. Paw. 3, St. 95 SAHARA farba dekoracyjna Efekt dekoracyjny Sahara to wodorozcieńczalne wykończenie z metalicznymi dodatkami pigmentów. Dostępny w wersji srebrnej lub złotej. Efekt przypomina wygląd zabytkowej tkaniny. Doskonale nadaje się do nowoczesnych jak i klasycznych pomieszczeń. E C O R S O N - SYSTEMY FARB I TYNKÓW DEKORACYJNYCH Paw. 3, St. 59 SILOMUR preparat Preparat mineralny siloksanowy chemicznie stabilny na alkalia, dlatego powierzchnie są odporne na penetrację wody. Nie tworzy powłoki, chroni mury przed wilgocią pozwalając im oddychać bez zmian wyglądu i barwy. E C O R S O N - SYSTEMY FARB I TYNKÓW DEKORACYJNYCH Paw. 3, St. 59 TURGRAN SYSTEM zdrowy, ciepły dom Zalety systemu: znakomita izolacyjność cieplna λ=0,17 W/mK; wysoka odporność ogniowa niepalny; dobra izolacyjność akustyczna; oddychające ściany; skrócenie czasu budowy; możliwość budowy do 2 kondygnacji PRZEDSIĘBIORSTWO WIELOBRANŻOWE WERMAT DARIUSZ DUBECKI Paw. 3A, St. 83a Elewacje PŁYTA WARSTWOWA CORTIZO Nowe, skuteczne rozwiązania konstrukcyjne służące do wzmocnienia elewacji budynków. Ekonomiczne, estetyczne i bezpieczne dla środowiska płyty składają się z dwóch warstw aluminium spojonych żywicami termoplastycznymi. Płyta warstwowa CORTIZO składa się z zewnętrznej warstwy ze stopu aluminium 3005-H22, 18 NEWS BUDMA

19 dma.pl dwukrotnie powlekanego farbą PVDF (polifluorek winylidenu), aby zagwarantować zwiększoną odporność na korozję oraz starzenie. Wewnętrzna warstwa jest zbudowana z żywic termoplastycznych (polietylen). ALUMINIOS CORTIZO, S.A. Paw. 3, St. 70 Systemy dociepleń i termorenowacji GRZEJNIKI WYKONANE Z WTRYSKIWA- NEGO ALUMINIUM PRZEZNACZONE DO UŻYTKU DOMOWEGO FFOGO jedyny taki grzejnik, którego konstrukcja wyróżnia się doskonałym wykończeniem oraz wyjątkowymi parametrami. Powstał w wyniku połączenia najbardziej zaawansowanej technologii oraz wysiłków wysoce wykwalifikowanego personelu. FFOGO sensacja grzewcza. ASMA YECT SL Paw. 3, St. 70 MATHERMIC System dociepleń ścian za pomocą gotowych modułów z rdzeniem termoizolacyjnym ze sztywnej pianki poliuretanowej, w którą wtopione są elewacyjne płytki klinkierowe. Moduły szybko mocuje się do podłoża łącznikami z trzpieniem metalowym. Można mocować na betonowe, blaszane i drewniane podłoża. M.A.T. Sp. z o.o. Paw. 3, St. 16 MODUŁ WENTYLACYJNY NIBE FLM Moduł wentylacyjny z odzyskiem energii został zaprojektowany do współpracy z gruntowymi pompami ciepła nowej generacji (NIBE F1145 i F1245; z pompami typu FIGHTER 1140, 1240 oraz FIGHTER 1150 i 1250 współpracują moduły FLM 30 i FLM 40). Zapewnia wentylacje mechaniczną z odzyskiem energii, zamiast wentylacji grawitacyjnej lub systemu z rekuperatorem. NIBE BIAWAR Sp. z o. o. Paw. 15B, St. 11 ISOBOOSTER Najnowszej generacji materiał izolacyjny o niespotykanych dotąd na rynku właściwościach cieplnych. Potwierdzone normami europejskimi wartości oporu cieplnego: R=3,4 (m2*k/w) dla gr. 40mm i R=2,4 (m2*k/w) dla gr. 24mm (λ=0,0100 0,0118). Niezastąpiony w budownictwie i termomodernizacji. PPHU ANAR Paw. 3, St. 2 POMPA CIEPŁA NIBE F1245 Kompaktowa pompa ciepła nowej generacji, przeznaczona do ogrzewania i produkcji c.w.u. w domach jednorodzinnych. Urządzenie posiada zintegrowany zbiornik ciepłej wody o pojemności 180 litrów. Nowoczesny, intuicyjny panel sterowania z menu w języku polskim, umożliwia pełną kontrolę parametrów pracy pompy ciepła. NIBE BIAWAR Sp. z o. o. Paw. 15 B, St. 11 POROGEL MINUS CRYOGEL Elastyczna izolacja przemysłowa posiadająca barierę przeciw parowaniu do zastosowań w warunkach niskich i kriogenicznych temperatur. Jest skonstruowany tak, by zapewniać maksymalną ochronę termiczną przy minimalnej wadze i grubości oraz zerowej przepuszczalności pary wodnej. Niezwykle niska przewodność obniża przenikanie ciepła, forma blankietu minimalizuje wkład pracy, a jego elastyczność sprawia, że produkt jest trwały i odporny na uszkodzenia mechaniczne. Stosuje się go w temperaturach od -270 C do +90 C. AEROGELS POLAND NANOTECHNOLOGY Sp. z o. o. Paw. 3, St. 94 TERMIZOLACJA ODBLASKOWA współczynnik przewodzenia ciepła (NBN B62-201) 0,034 W/mK; współczynnik odbicia ciepła promieniowania 85%; jest bezpieczna w montażu (nie sypie się do oczu ani za kołnierz); jest barierą dla wszystkich zjawisk fizycznych strat ciepła, a w szczególności dla promieniowania cieplnego; obecność wilgoci w powietrzu nie ma wpływu na sprawność termoizolacyjną ALUFOX Sylwester Sikora Paw. 4, St. 48 POROGEL MEDIUM SPACELOFT Jest elastyczną, nanoporowatą matą izolacyjną aerożelu, stworzoną aby spełnić wysokie wymagania przemysłowych, komercyjnych oraz mieszkalnych zastosowań. Unikalne właściwości Porogel Medium Spaceloft bardzo niskie przewodnictwo termiczne λ=0,014, wyjątkowa elastyczność, odporność na nacisk, hydrofobowość, oraz łatwość użycia sprawiają, że jest to rzecz niezbędna dla osób poszukujących najlepszej jakości w ochronie termicznej. Produkt posiada aprobatę techniczną nr: ITB AT /2009. AEROGELS POLAND NANOTECHNOLOGY Sp. z o. o. Paw. 3, St. 94 POROGEL PLUS PYROGEL Elastyczna izolacja przemysłowa do zastosowań w wysokich temperaturach. Jest to mata izolacyjna do wysokich temperatur utworzona z krzemionki aerożelu i wzmocniony nietkaną watą z włókna szklanego. Krzemionka aerożelu posiada najniższą przewodność cieplną z wszystkich znanych ciał stałych. Porogel Plus Pyrogel zapewnia wiodącą w branży przemysłowej wydajność cieplną w postaci elastycznego, przyjaznego środowisku i łatwego w użyciu produktu. Idealny do izolacji rurociągów, zbiorników, cystern i sprzętu. Zakres stosowania od -200 C do +650 C. AEROGELS POLAND NANOTECHNOLOGY Sp. z o. o. Paw. 3, St. 94 REKUPERATOR AERIS CA 550 Najnowszej generacji rekuperator przeciwprądowy przeznaczony dla budownictwa jednorodzinnego o sprawności powyżej 95% i minimalnym zużyciu energii. REKUPERATORY Sp. z o.o. Paw. 15B, St. 25 SUPWERWAND DS. Płyty izolacyjne to poliuretanowa, paroszczelna, twarda pianka, obustronnie zagruntowana papierem z warstwą folii aluminiowej do naklejania na ściany, stabilna i łatwa w użyciu. Stosowana wszędzie tam, gdzie konieczne jest zachowanie wyglądu fasady i gdzie izolacja zewnętrzna nie jest możliwa. Zapobiega powtórnemu zagrzybieniu ścian, zajmuje mało miejsca, obniża koszty energii, nie ma konieczności przebudowy otworów okiennych i drzwiowych, pozwala na dowolne tapetowanie, malowanie i tynkowanie ścian. KORFF ISOLMATIC Sp. z o.o. Paw. 15B, St. 17 THERMOBLOK Płyta izolacyjna z naturalnego włókna drzewnego to nowoczesne i ekologiczne rozwiązanie w zakresie izolacji budynków i pomieszczeń. Naturalny materiał do izolacji cieplnej dachów, ścian i stropów. Thermoblok zatrzymuje ciepło zimą, chroni przed upałami latem, a dzięki doskonałej izolacji akustycznej, zapewnia komfort mieszkania i pracy. UNICO sp z o.o. Paw. 3, St. 90 ZBIORNIK AKUMULACYJNY NIBE VPB Jest to nowa generacja zbiorników akumulacyjnych c.w.u. Wężownicowy zbiornik o pojemności 200 litrów może być podłączony na kilka różnych sposobów np. do pompy ciepła NIBE F1145. Może też współpracować z kolektorami słonecznymi. NIBE BIAWAR Sp. z o.o. Paw. 15B, St. 11 Technika zacieniania i wentylacji CU-LT FIRE DAMPER Najnowszy produkt, który został przebadany na zgodność z polskimi i europejskimi normami. Stalowa przepustnica przeciwpożarowa CU-LT, dzięki swym niewielkim rozmiarom doskonale sprawdza się w miejscach o ograniczonej przestrzeni. Przepustnica wyróżnia się także bardzo niskim spadkiem ciśnienia (dzięki super cienkiej zasuwie), małym ciężarem oraz hermetycznością. RF TECHNOLOGIES SA Paw. 5b, St. 24 SENTINEL niskoenergetyczna wentylacja mieszkań, na żądanie Sentinel (Strażnik) to inteligentny i energooszczędny system mechanicznej wentylacji mieszkań, hoteli, klas szkolnych, dostosowujący intensywność wentylacji do aktualnego zapotrzebowania na nią; silniki EC- DC; wydajność do 5300 m3/h i spręż do 700 Pa; klasa akustyczna wentylatorów 0 ; wersje dachowe IPX5 i wewnętrzne IPX2 FLOP SYSTEM sp. z o.o. Paw. 5c, St. 80 Stropy KSZTAŁTKA BUDOWLANA NAROŻNIKA WIEŃCA STROPOWEGO Prezentowana kształtka stanowi nowatorskie rozwiązanie techniczne, umożliwiające wykonawcy m.in.: zmniejszenie pracochłonności i kosztów wykonania narożnika dzięki wyeliminowaniu konieczności cięcia kształtek lub szalowania podniesienie wytrzymałości szalunku w samym narożniku wieńca BUDMA NEWS 19

20 NOWOŚĆI zwiększenie bezpieczeństwa podczas prowadzonych prac budowlanych poprawę estetyki i dokładności wykonania wieńca stropowego KONBET Sp. z o.o. Sp. K. Paw. 3, St. 62 PŁYTA STROPOWA STRUNOBETONOWA Wymiary płyty: szerokość 45cm, wysokość 20cm, rozpiętość do 12m Cechy kluczowe dla użytkownika: unikatowa modułowość jedyna na polskim rynku płyta o szerokości 45cm umożliwiająca budowę stropów o różnorodnych szerokościach bez konieczności cięcia płyty niska masa własna umożliwiająca łatwy i szybki montaż przy użyciu lekkiego sprzętu dźwigowego bezpieczny transport i składowanie dzięki zastosowaniu tzw. górnego sprężenia betonu KONBET Sp. z o.o. Sp. K. Paw. 3, St. 62 PUSTAK TERIVA DWUNASTOKOMOROWY Unikalna geometria (zróżnicowany kształt komór) i najwyższej jakości wykonanie, składa się na wyrób odznaczający się następującymi właściwościami: wysokimi parametrami wytrzymałościowymi podwyższoną izolacją termiczną zwiększonymi własnościami akustycznymi niską masą własną KONBET Sp. z o.o. Sp. K Paw. 3, St. 62 SYSTEMY STROPOWE RECTOLIGHT Jest to nowoczesne rozwiązanie w dziedzinie stropów gęstożebrowych. Systemy te przeznaczone są do budownictwa mieszkaniowego. Ich innowacyjnością jest wypełnienie stropowe wykonane z bardzo lekkiego, ale silnie dopasowanego drewna, którego wytrzymałość jest większa od popularnych pustaków. Mały ciężar, duże wymiary oraz łatwość obróbki skracają czas montażu. RECTOR POLSKA Sp. z o.o. Paw. 3, St. 17 Posadzki CONTOPP FASERCOMPOUND DURE- MIT Dzięki zastosowaniu wytrzymałość posadzki zwiększa się o 4 klasy. Zalety: oszczędność cementu, mikrozbrojenia oraz plastyfikatorów, zastępuje stalowe maty zbrojeniowe, redukuje skurcze, pęknięcia i odkształcenia posadzek, ułatwia zacieranie i układanie zaprawy, wersja hydro znakomita pod systemy tarasowe HAROX TECHNOLOGIE JASTRYCHÓW Paw. 3, St. 108 CORIUM Podłogi skórzane wyznaczają moment przełomowy w projektowaniu pomieszczeń. Powierzchnia zrobiona jest ze 100 % naturalnej skóry oraz korka materiału ekologicznego podnosi uczucie komfortu, ciepła oraz spokoju we wnętrzu pomieszczenia. EGEN S.A Paw. 2, St. 23 EKO-DUR Wodorozcieńczalna farba dwuskładnikowa, epoksydowa do malowania posadzek budowlanych. AKSIL FABRYKA SPECJALISTYCZNYCH WYROBÓW LAKIEROWYCH Sp. z o.o. Paw. 3A, St. 87 LINIA DO USZLACHETNIANIA POWIERZCHNI TYP LUP Służy do nanoszenia oleju, wosku, UV oleju, bejcy itp. na płaskie materiały drzewne i drewnopochodne. Modułowa budowa pozwala na rozbudowę linii o nowe sposoby uszlachetniania powierzchni np. sztucznego starzenia deski podłogowej. Zastosowane narzędzia oraz regulowane parametry pracy pozwalają na wykonanie powierzchni uszlachetnionych z dużą dokładnością powtarzania, nadając im nową jakość powierzchni. FAMAD FABRYKA MASZYN I URZĄDZEŃ PRZEMYSŁOWYCH S.A. Paw. 5d, St. 106 PODKŁAD POD PANELE Z OCHRONĄ MICROBAHN Technologia Microban wdrażana jest podczas produkcji podkładu, aby zapewnić ochronę antybakteryjną oraz przeciwgrzybiczną. Kiedy mikroby takie jak bakterie lub pleśń dostaną się do pomieszczenia, ochrona Microban przeniknie do produktu tak aby mikroby nie mogły funkcjonować, rozrastać się lub rozmnażać. EGEN S.A. Paw. 2, St. 23 SILVADEC Kompozytowa deska tarasowa o pełnym przekroju z zastosowaniem polimerów HDPE (nowej generacji polimer o zdecydowanie wyższej wytrzymałości). PRZEDSIĘBIORSTWO BUDOWLANE PODŁOGI-POSADZKI Paw. 2, St. 13 SAIMA Podłogi drewniane promieniują dorobkiem kulturowym Finlandii oraz głębokim nastrojem fińskich lasów. Piękny wygląd perfekcyjnie współgra z doskonałym użytkowaniem, zarówno na ścianie jak również na podłodze. Styl podłóg Saima oraz bezkompromisowa jakość otwiera ogromnie możliwości dla współczesnej architektury wnętrz. EGEN S.A. Paw. 2, St. 23 TERRAZA Podłoga tarasowa o spokojnej nawierzchni w naturalnych tonacjach. Jest odporna na działanie wilgoci i zimna, kwaśnych deszczy, soli i chlorowanej wody. Nawet podczas opadów podłoga nie pęcznieje i nie jest śliska. Jest miła dla stóp i łatwa w pielęgnacji. WERZALIT GmbH + Co. KG Paw. 5b, st. 50 Okna OKNO BALKONOWE Okno dwuskrzydłowe, w którym górne skrzydło otwierane jest w sposób uchylny, płynnie do kąta 45. Dolne otwierane jest do przodu wraz z bocznymi barierkami. Otwarte skrzydła tworzą balkon na poddaszu. Duży rozmiar okna balkonowego zapewnia znakomite doświetlenia wnętrza. Duży kąt otwarcia górnego skrzydła oraz wysuwane dolne, umożliwiają swobodne podejście do krawędzi balkonu. Przy zamkniętym oknie barierki balkonu chowają się w oknie i nie wystają ponad dach. Schowane są pod blachami kryjącymi okna, przez co nie ulegają zabrudzeniu oraz nie psują estetyki dachu. FAKRO sp. z o.o. Paw. 5c, St. 59 OKNA DACHOWE Nowe drewniane okna dachowe KEYLITE są to jedne z najgłębiej osadzonych okien dachowych wśród wszystkich standardowo dostępnych na rynku. Nowy, innowacyjny sposób montażu oraz nowe kołnierze pozwalają na nowatorskie wykończenie dachu. KEYLITE RW POLSKA Sp. z o.o. Paw. 5b, St. 36 OKNA ENERGOOSZCZĘDNE Prawdziwe okna energooszczędne o współczynniku przenikania ciepła Uw=0,77W/m2K (potwierdzone certyfikatem IFT Rosenheim). DREWEXIM Sp. z o.o. Paw. 5d, St. 113 OKNO PCV Z TECHNOLOGIĄ SUPER SPACER Innowacyjna technologia, dzięki której współczynnik przenikania ciepła UW jest lepszy o 15%, hałas niższy o 2dB. Kondensacja pary wodnej o 70%, żywotność szyby do 20 lat. P.P.H.U. EUROCOLOR Sp. j. Paw. 5b, St. 51 OKNA PICASSO Okna Picasso dedykowane są szczególnie dzieciom (chociaż nie tylko). Od strony zewnętrznej wyglądają jak typowe okna, ale od strony wewnętrznej powierzchnia ramiaków jest niepomalowana. Daje to możliwość dowolnego kształtowania wnętrza poprzez samodzielne pomalowanie ram według swoich fantazji. DREWEXIM Sp. z o.o. Paw. 5d, St. 113 POSTARZONE OKNA DĘBOWE Zupełna nowość, każdy egzemplarz tego okna jest unikatowy. DREWEXIM Sp. z o.o. Paw. 5d, St. 113 SYSTEM OKIENNO-DRZWIOWY COR-URBAN ukryte skrzydło Aluminiowe skrzydło zespolone izolowane termicznie o głębokości ościeżnicy 122mm. Pozwala na zastosowanie podwójnego pakietu szyb w celu uzyskania wysokiej izolacyjności akustycznej oraz termicznej. Możliwość montażu żaluzji. Izolacyjność termiczna U (W/m2. K) = 1,35 Izolacyjność akustyczna Rw 50 dba (C-2;Ctr -5) ALUMINIOS CORTIZO, S.A. Paw. 3, St. 70 VETREX ALPHALINE 90 PLUS System 6-cio komorowy, głębokość zabudowy 90mm, szyba o współczynniku U=0,7 W/m2K, 20 NEWS BUDMA